STANISŁAW SOBAŃSKI Geologia, Geotechnika, Geofizyka, Hydrogeologia, Ochrona Środowiska ul. Tęczowa 57, 50-950 Wrocław, tel./fax. (071) 778-04-28 lub 29 tel. kom., 727 90 80 70 e-mail: atrak@atrak.pl http: // atrak.pl Inwestor: Gmina Miejska Wrocław Zarząd Inwestycji Miejskich ul. Januszowicka 15A 53-135 Wrocław Zleceniodawca: R2 Biuro Projektów Rubik Lesław ul. Piłsudskiego 23 50-044 Wrocław OPINIA GEOTECHNICZNA Z DOKUMENTACJĄ BADAŃ PODŁOŻA GRUNTOWEGO określająca warunki gruntowo-wodne pod remontowanym fragmentem budynku Szkoły Podstawowej nr 84 im. Ruchu Obrońców Pokoju przy ul. Górnickiego we Wrocławiu OPRACOWANIE: mgr Małgorzata Filipek upr. geol. VII-1278 WŁAŚCICIEL: mgr Stanisław Sobański BADANIA TERENOWE: mgr Małgorzata Filipek Wrocław, wrzesień 2014 r.
Spis treści: 1. Informacje ogólne 2. Środowisko geograficzne 3. Budowa geologiczna 4. Własności fizyczno-mechaniczne gruntów 5. Warunki hydrogeologiczne 6. Ocena warunków geotechnicznych 7. Wnioski i zalecenia Spis załączników: 1. Plan lokalizacyjny wycinek z mapy topograficznej w skali 1:10 000 2. Mapa dokumentacyjna w skali 1: 250 3. Tabela parametrów geotechnicznych 4. (1-6) Karty dokumentacyjne otworów geotechnicznych 5. (1-4) Przekroje geotechniczne 6. (1-6) Wykresy sondowań sondą lekką SL (DPL-10 kg) 7. (1-2) Objaśnienia symboli i znaków 2
1. Informacje ogólne Zleceniodawcą opracowania niniejszej dokumentacji jest R2 Biuro Projektów Rubik Lesław z siedzibą przy ul. Piłsudskiego 23 we Wrocławiu. Inwestorem jest Gmina Miejska Wrocław, Zarząd Inwestycji Miejskich z siedzibą przy ul. Januszowickiej 15A we Wrocławiu. Celem dokumentacji jest określenie warunków gruntowo-wodnych terenu pod fragmentem remontowanego budynku Szkoły Podstawowej nr 84 im. Ruchu Obrońców Pokoju we Wrocławiu przy ulicy Górnickiego. Istniejący budynek to obiekt z końca lat pięćdziesiątych początek sześćdziesiątych ubiegłego stulecia. Budynek posadowiony prawdopodobnie na starych przedwojennych fundamentach. Budynek podpiwniczony (płytkie piwnice przyziemie). Posadzki w piwnicach zawilgocone. W celu realizacji postawionego zadania wykonano sześć otworów poniżej posadzki piwnic do głębokości 3,0-4,0 m. Pierwotnie projektowano otwory do maksymalnej głębokości 3,0 m jednakże ze względu na niskie parametry gruntów w rejonie otworów OW1, OW3 i OW5 otwory przegłębiono i przesondowano odpowiednio do większej głębokości. Otwory zaprojektowane przy ścianach piwnic początkowo odsunięto o 35 cm od ścian, a następnie ze względu na istniejącą szeroką ławę fundamentową otwory odsunięto o 70 cm od ścian. Prace terenowe: - 6 otworów do głębokości maksymalnej 4,0 m przy użyciu świdrów ręcznych oraz próbników wbijanych. - OW1 4,0 m; - OW2 3,0 m; - OW3 3,5 m; - OW4 3,0 m; - OW5 3,6 m; - OW6 3,0 m; - 6 sondowań dynamicznych - OW1 w przelocie 1,0 4,0 m 3,0 mb; - OW2 w przelocie 0,5 2,0 m 2,0 mb; 3
- OW3 w przelocie 1,0 3,5 m 2,4 mb; - OW4 w przelocie 0,9 1,6 m 0,7 mb; - OW5 w przelocie 0,6 3,6 3,0 mb; - OW6 w przelocie 1,1 2,1 1,0mb; Dodatkowo w rejonie otworów OW2 i OW4 wykonano po 2 kontrolne badania sondą ścinającą SLVT w obrębie warstwy gruntu organicznego, gdzie otrzymano niskie wartości wytrzymałości na ścinanie poniżej 60 kpa. łącznie wykonano 20,1 mb otworów badawczych oraz 12,1 mb sondowań; - badania makroskopowe gruntów; a) określenie rodzaju i barwy gruntu; b) określenie wilgotności gruntu; c) określenie stanu gruntu spoistego metodą wałeczkowania; d) określenie zawartości CaCO 3 ; - stabilizacja i pomiar zwierciadła wody gruntowej; Prace kameralne: - zestawienie w formie niniejszej dokumentacji (tekst + załączniki); 2. Środowisko geograficzne Teren badań położony jest we Wrocławiu w kwadracie pomiędzy ul. Górnickiego, Sienkiewicza, Ukrytą i ul. Chemiczną. Teren badań położony jest w dzielnicy Śródmieście. Na przedmiotowym terenie znajduje się dwu i trzykondygnacyjny budynek szkoły z piwnicami (kondygnacją przyziemną). Głębokość przyziemia około 1,0 m. 3. Budowa geologiczna Pod względem geologicznym jest to obszar monokliny śląsko-krakowskiej i monokliny przedsudeckiej, pokryty plejstoceńskimi i holoceńskimi osadami rzecznymi - głównie piaskami, żwirami i madami. W podłożu gruntowym stwierdzono występowanie utworów plejstoceńskich i holoceńskich osadów rzecznych i rzeczno lodowcowych, są to głównie piaski drobne i średnie z domieszką żwirów oraz lokalnie w dolnych partiach pospółki. Spągu utworów piaszczystych nie 4
stwierdzono. Jak wynika z danych archiwalnych strop utworów morenowych występuje na głębokości kilkunastu m p.p.t. (ca 16 m).. W strefie bezpośrednio pod nasypami stwierdzono występowanie gruntów rzecznych, namułów, glin i piasków rzecznych w tym próchnicznych. Warstwa nasypowa to około 0,6-1,0 m miąższości kompleks o składzie mineralnogruzowym. Głównie piaszczysto gliniasty ze znacznym udziałem gruzu ceglanego. Budowę geologiczną podłoża zaprezentowano na przekrojach geotechnicznych, zał.6. (1-4) i kartach dokumentacyjnych otworów, zał. 5.(1-6). 4. Właściwości fizyczno-mechaniczne gruntów Podziału analizowanego podłoża na warstwy geotechniczne dokonano w oparciu o badania terenowe i laboratoryjne. Na podstawie wyników badań i charakteru projektowanej inwestycji, a także wymogów norm: PN-B-02481 Geotechnika terminologia podstawowa, symbole literowe i jednostki miar PN-B-02479 Geotechnika - dokumentowanie geotechniczne wydzielono następujące warstwy geotechniczne: warstwa N warstwa nasypowa kompleks piaszczysto gliniasty z gruzem ceglanym o maksymalnej miąższości 1,0 m warstwa O1 i O2 warstwa słabonośnych namułów organicznych i glin próchnicznych w stanie miękkoplastycznym i plastycznym. Z badań wytrzymałości na ścinanie sondą krzyżakową SLVT można przyjąć kąt tarcia wewnętrznego Φ = 0 st, a kohezję c=τmax<60 kpa Warstwa I warstwa luźnych na pograniczu średniozagęszczonych piasków drobnych lokalnie próchnicznych, stopień zagęszczenia na podstawie sondowań sondą lekką oszacowano w wysokości I D =0,30; Warstwa II warstwa średniozagęszczonych piasków średnich, stopień zagęszczenia na podstawie sondowań sondą lekką oszacowano w wysokości I D =0,55; Pozostałe parametry geotechniczne zostały podane zgodnie z normą PN-81/B 03020 i zamieszczone na zał.3. do niniejszej dokumentacji. 5
5. Warunki hydrogeologiczne W badanej przestrzeni gruntowej stwierdzono występowanie jednej warstwy wodonośnej związanej z utworami piaszczystymi frakcji od drobnych (drobnych próchnicznych) do średnich. Zwierciadło ma charakter swobodno naporowy. W podłożu występują grunty nawodnione i mokre, lokalnie izolowane od powierzchni terenu przez warstwę nasypową, która w swoim składzie zawiera duże ilości materiału spoistego. Bezpośrednio po nawierceniu posadzek wody gruntowej nie było, dopiero po odwierceniu około 0,4-0,5 m woda zaczęła podchodzić pod posadzkę. Poziom wody jest poziomem wysokim zbliżonym do poziomu wody z badań z roku 2008 i 2009. Teren znajduje się w centrum miasta o ścisłe zabudowie. Okresowe wahania wód gruntowych na skutek intensywnych opadów oraz naturalne wahania sezonowe zwierciadła będą niwelowane przez system drenażowy. Badania archiwalne wody na agresywność wykazują, że woda jest słabo agresywna kwasowo (la 1 ), węglanowo (la 2 ) oraz średnio agresywna siarczanowo (m a ) w stosunku do konstrukcji betonowych i żelbetowych (PN 80/B-01800). Wg PN-EN 206-1:2000 (z poprawkami dot. 2006-1/2003), tablica 1 Wartości graniczne klas ekspozycji woda wykazuje środowisko chemiczne średnioagresywne XA2 (agresywność siarczanowa), w stosunku do betonu. Agresywność wody podyktowana jest tu obecnością gruntów organicznych. 6. Ocena warunków geotechnicznych Warunki gruntowo-wodne należy uznać za złożone. Obiekt posadowiony jest na warstwie nasypu gliniasto-gruzowego, który zdeponowany jest na warstwach madowych pochodzących ze starorzeczy Odry. Bezpośrednio pod nasypem występują grunty organiczne, spoiste typu namułów w stanie plastycznym i miękkoplastycznym. Dodatkowo poniżej w rejonie otworów OW1, OW3 i OW5 występują luźne piaski i piaski próchniczne (średnia wartość stopnia zagęszczenia I D =0,30) z lokalnymi domieszkami namułów. W rejonie OW2, OW4 i OW6 poniżej warstwy madowej występują piaski rzeczne średniozagęszczone o stopniu zagęszczenia I D =0,55. Otwory pierwotnie zaprojektowano bezpośrednio przy ścianach piwnic. Ze względów technicznych, przebicia posadzek dokonano w odległości 35 cm od ścian. W tej lokalizacji udało 6
się wykonać jedynie otwór OW1, w pozostałych przypadkach na głębokości około 0,5 m natrafiono na kolejny element betonowy, który jak wynika z archiwalnych wykopów na zewnątrz budynku, jest elementem odchodzącym na odległość 0,6 0,7 od muru, szerokiej ławy fundamentowej. Po odsunięciu otworów o kolejne 0,35 m (0,7 m) otwory udało się wykonać bez większych problemów. Główny problem stanowiły duże elementy cegieł w obrębie warstwy nasypowej, które utrudniały wykonanie ręcznych odwiertów. Z przeprowadzonych badań wynika, że obiekt posadowiony jest na gruntach słabonośnych, na bardzo szerokich ławach fundamentowych. Poziom wody jest bardzo wysoki. Woda podczas badań występowała na głębokości 0,3-0,35 poniżej poziomu posadzek. 7. Wnioski i zalecenia 7.1. Obiekt zaklasyfikowano do II kategorii geotechnicznej a przedstawione warunki gruntowowodne wskazują na ich złożoność. Obiekt posadowiony jest na bardzo szerokich ławach na warstwie nasypu gliniasto gruzowego na słabonośnym podłożu w postaci mad i piasków luźnych. 7.2.Podstawami prawnymi do wykonania badań podłoża gruntowego są: - Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. Nr. 163, poz. 981). - Ustawa z dn. 7 lipca 1994 r. PRAWO BUDOWLANE /Dz.U. Nr 89. poz. 414/ ze zmianami. - Rozporządzenie Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych z dnia 25 kwietnia 2012 r 7.3.Niniejsze opracowanie stanowi I i II etap rozpoznania geotechnicznego Opinię geotechniczną oraz Dokumentację badań podłoża gruntowego obowiązującą dla II kategorii geotechnicznej, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Transportu, Budownictwa i Gospodarki Morskiej w sprawie ustalania geotechnicznych warunków posadawiania obiektów budowlanych z dnia 25 kwietnia 2012 r. 7
MAPA LOKALIZACYJNA - teren badań Opracowanie: mgr M. Filipek skala 1:10 000 ZAŁ.1.