PS. 1. IJ- B. 0934/02/09 PROTOKÓŁ kontroli doraźnej przeprowadzonej w Wiosce Dziecięcej SOS w Karlinie, w dniu 16 lutego 2009 r. Adres Placówki: SOS Wioska Dziecięca w Karlinie ul. Kościuszki 48 78-230 Karlino Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów w składzie: Ilona Jackiewicz- Bara- inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Renata Karwowska - starszy inspektor wojewódzki, na podstawie UpowaŜnienia Nr 12/2009 z dnia 12 lutego 2009 r. wydanego przez dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Przedmiot kontroli: Zagadnienia dotyczące kwestii zawartych w piśmie ZII/414/11/2009/AW Biura Rzecznika Praw Dziecka z dnia 02 lutego 2009 r. 1) Zabezpieczenie dobra dzieci w ramach czynności podjętych przez prokuraturę. 2) Działania podjęte w celu uniknięcia zagroŝenia stygmatyzacji dzieci w lokalnym środowisku. 3) Rodzaje i formy udzielonego dzieciom wsparcia. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano dyrektora Placówki z programem kontroli, w którym określono temat, cel i rodzaj oraz zakres kontroli. Wyjaśnień udzielali: Pan Tomasz Rusiecki dyrektor Placówki, Pan Michał Sosnowski psycholog w Placówce, Pani Anna Nawrocka- opiekun prawny i wychowawca dziewczynek. 1
Ustalenia kontroli: Ustaleń dokonano w oparciu o informacje przekazane przez dyrektora Placówki, psychologa zatrudnionego w Placówce, prawnego opiekuna i wychowawcy dzieci, na podstawie rozmowy przeprowadzonej z dziećmi tj.: X.Y. ur.. r., X.Y. ur...r., X.Y. ur. r., X.Y. ur. r., oraz analizy dokumentacji prowadzonej w Placówce. Zabezpieczenie dobra dzieci w ramach czynności podjętych przez prokuraturę. Na podstawie przeprowadzonej rozmowy z dyrektorem Wioski Dziecięcej ustalono, Ŝe dzieci były przesłuchiwane 11 stycznia 2008 r. w sprawie o demoralizację X.Y. na terenie Wioski Dziecięcej w Karlinie w salonie swojego domu w obecności opiekuna prawnego i biegłego psychologa sądowego. Zgodnie z wyjaśnieniami pani X.Y. pierwsze przesłuchanie dzieci odbyło się poza Wioską, w Koszalinie u biegłego psychologa sądowego. Miało ono na celu rozpoznanie, czy dzieci mogą być wiarygodnymi świadkami. Pozostałe 6 przesłuchań dzieci odbyło się na terenie ich domku w Wiosce Dziecięcej w Karlinie. W przesłuchaniu uczestniczyli: opiekun prawny dzieci, biegły psycholog sądowy, sędzia, prokurator. Pracownicy Placówki dbali o to, aby przesłuchania były bezpieczne dla dzieci. Nie wyraŝono zgody na to, aby odbywały się one poza terenem Placówki- (notatka słuŝbowa z przeprowadzonych podczas kontroli rozmów zał. Nr 1), (chronologiczny przebieg spraw sądowych zał. Nr 1a). Działania podjęte w celu uniknięcia zagroŝenia stygmatyzacji dzieci w lokalnym środowisku. Odnośnie działań podjętych w celu uniknięcia zagroŝenia stygmatyzacji dzieci w środowisku lokalnym Placówka podjęła następujące kroki: - zwrócono się na piśmie do telewizji TVN z prośbą, aby nie emitowano programu z obawy o identyfikację dzieci w środowisku lokalnym, - (zał. Nr 2), - przeprowadzono rozmowę mającą na celu ustalenie najlepszego z moŝliwych rozwiązań biorąc pod uwagę dobro dzieci, odnośnie moŝliwości ewentualnego przeniesienia całej grupy wychowawczej, wraz z opiekunem do innej Wioski. Na dzień kontroli dzieci oświadczyły, Ŝe chcą pozostać w Karlinie, - zwrócono się z prośbą do nauczycieli szkół do których uczęszczają dzieci odnośnie zwrócenia szczególnej uwagi na traktowanie ich przez innych uczniów i otoczenia szczególną opieką, 2
- dyrektor Wioski Dziecięcej w Karlinie uczestniczył w Radach Pedagogicznych Szkół do których uczęszczają dzieci, podczas których dyskutowano o sytuacji dzieci. - zorganizowano spotkanie z nauczycielami szkół do których uczęszczają dzieci z opiekunem prawnym i dyrektorem Wioski, - przeprowadzono rozmowy z dziećmi na temat reagowania w przypadku ewentualnych zaczepek, - przygotowano dzieci do faktu, iŝ telewizja TVN wyemituje o nich program (dzieci nie oglądały programu). Na dzień kontroli sytuacja była stabilna. Dzieci po feriach wróciły do szkoły. Pojawiły się pojedyncze przykre incydenty, ale dzieci poradziły sobie z nimi. Była rozwaŝana kwestia zmiany miejsca zamieszkania, ale po wspólnych rozmowach z dziećmi ustalono, Ŝe chcą one pozostać w Karlinie. Na podstawie przeprowadzonej rozmowy z psychologiem zatrudnionym w Wiosce Dziecięcej w Karlinie ustalono, Ŝe po emisji programu w telewizji TVN odbyło się spotkanie z wychowankami Wioski w wieku gimnazjalnym. Część dzieci podczas emisji programu urlopowanych było do domów swoich rodzin biologicznych i tam obejrzeli program. Dzieci te pisały sms-y do wychowanków, którzy przebywali w Placówce. W dniu 23 stycznia 2009 roku odbyło się spotkanie mające na celu wyjaśnienie dzieciom zaistniałej sytuacji. Zorganizowano takŝe zajęcia warsztatowe z wychowankami, podczas których odgrywano scenki rodzajowe. Wszyscy wychowankowie Wioski uczestniczyli w zorganizowanej wycieczce szkolnej. Na terenie Wioski organizowano takŝe zabawy terenowe z udziałem uczniów szkół z Karlina mające na celu ułatwienie dzieciom powrót do szkoły. Na podstawie przeprowadzonej rozmowy z dziećmi: X.Y. ur. r., X.Y. ur. r., X.Y.. ur.. r., X.Y. ur.. r. ustalono, Ŝe dzieci darzą ogromnym zaufaniem swoją wychowawczynię, która pełni zarazem rolę prawnego opiekuna w stosunku do nich. Dzieci twierdziły, Ŝe dobrze się czują na terenie Wioski Dziecięcej w Karlinie. Wyraziły tylko niezadowolenie w stosunku do pana, który z kamerą zaglądał im do okien. Twierdziły, Ŝe wówczas bardzo się bały i zasłaniały wszystkie okna w domu. W szkole dokuczała im jedna z koleŝanek, ale pani wychowawczyni obiecała im pomoc w tej sprawie. Rozmowa z dziećmi przeprowadzona została w obecności ich prawnego opiekuna w miłej i serdecznej atmosferze. Dzieci i ich prawny opiekun zostali poinformowani, Ŝe gdyby wystąpiły problemy z którymi nie mogli by sobie 3
poradzić, mogą zwrócić się z prośbą o pomoc do powołanych w tym celu instytucji. Rodzaje i formy udzielonego dzieciom wsparcia. Na dzień kontroli dzieci funkcjonowały prawidłowo. Były uśmiechnięte, pogodne, chętnie podejmowały rozmowę. W miesiącach styczeń- luty 2009 roku uczestniczyły w spotkaniach ze specjalistami MOIK w Szczecinie. Obecnie są pod opieką psychologa zatrudnionego w Wiosce Dziecięcej w Karlinie oraz psychologa z Komitetu Praw Dziecka. W dniu 26 stycznia 2009 roku odbyło się spotkanie Koła SOS Wioski Dziecięce w Karlinie w którym uczestniczyli dyrektorzy szkół i lekarze w celu omówienia sytuacji dzieci i wspólnego poszukania najlepszych rozwiązań mających na względzie dobro dzieci. Na podstawie przeprowadzonej rozmowy z prawnym opiekunem dziewczynek panią X.Y., która na co dzień pełni funkcję ich wychowawcy ustalono, Ŝe zarówno ona jak i dziewczynki otrzymują wsparcie od kadry wspierającej. W ich domku zatrudniony był asystent. Pani X.Y. zajmowała się dziećmi od lipca 2007 r. była studentką IV roku pedagogiki specjalnej. Podczas prowadzonej rozmowy dało się zauwaŝyć duŝą więź występującą pomiędzy nią a dziećmi. Dzieci zwracały się do pani X.Y. uŝywając sformułowania ciociu. Wsparcie zaoferowane dzieciom to: dodatkowy opiekun, ogromne zaangaŝowanie dyrektora Wioski, pomoc pracowników administracyjnych w formułowaniu pism, pomoc psychologiczna, umoŝliwienie udziału w specjalistycznych zajęciach odbywających się na terenie MOIK- u w Szczecinie. Ocena kontrolowanej działalności Placówki: W oparciu o zgromadzony materiał kontrolny stwierdzono, Ŝe Placówka w prawidłowy sposób zabezpiecza dobro dzieci w ramach podjętych przez Prokuraturę czynności. Dzieci miały zagwarantowany udział psychologa podczas przesłuchań. Udzielono im pomocy w prawidłowy sposób, a takŝe poczyniono szereg starań mających na celu uniknięciu groŝącej im stygmatyzacji w środowisku lokalnym. W związku z powyŝszym podjęto decyzję o nie wydawaniu zaleceń pokontrolnych. Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 4
1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany moŝe zgłosić umotywowane zastrzeŝenia na piśmie, co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złoŝeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Dokonano wpisu w ksiąŝce kontroli pod pozycją 4. Protokół sporządzono 23 lutego 2009 r. w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - SOS Wioska Dziecięca w Karlinie- egzemplarz nr 1., - a/a - egzemplarz nr 2 kierownik jednostki kontrolowanej: kontrolujący: Szczecin, dnia lutego 2009 r. 5