Szczecin, 1 października 2009r.

Transkrypt

1 PS.1.JM.0932/26/09 Data sporządzenia: Szczecin, 1 października 2009r. P R O T O K Ó Ł z kontroli problemowej przeprowadzonej w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Koszalinie w dniu 7 września 2009 r. Adres placówki: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej ul. Monte Casino Koszalin Kontrolę przeprowadził zespół inspektorów Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie w składzie: Janusz Modrzejewski - starszy inspektor wojewódzki - osoba kierująca zespołem, Anna Jasina starszy inspektor, na podstawie UpowaŜnienia Nr 101/2009 z dnia 31 sierpnia 2009 r. wydanego przez Zastępcę Dyrektora Wydziału Polityki Społecznej Zachodniopomorskiego Urzędu Wojewódzkiego w Szczecinie. Kontrolą objęto okres od dnia 1 stycznia 2008 r. do dnia 31 grudnia 2008 r. Przed przystąpieniem do czynności kontrolnych zapoznano Pana Jerzego Młodnickiego - zastępcę dyrektora kontrolowanej jednostki z programem kontroli. Zakresem kontroli objęto: Realizację zadań powiatu dotyczących prowadzenie poradnictwa specjalistycznego, ze szczególnym uwzględnieniem dla rodzin zastępczych. Wyjaśnień udzielała: Pani Urszula Borzęcka kierownik Działu Opieki Zastępczej, Pan Andrzej Błahut psycholog w Dziale Poradnictwa Specjalistycznego. Ustalenia kontroli: Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koszalinie jest jednostką organizacyjną, która zgodnie z art. 112 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (tekst jednolity Dz. U. z 2008 r. Nr 115, poz. 728), realizuje zadania powiatu w zakresie pomocy społecznej, określone w art. 19 pkt 2 i art. 46 tej ustawy oraz 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 18 października 2004 r. w sprawie rodzin zastępczych (Dz. U. 1

2 Nr 233, poz z późn. zm.). Dyrektorem kontrolowanej jednostki od dnia r. jest Pani Małgorzata Szymczyk. Poradnictwo Specjalistyczne Poradnictwo prawne realizowane było w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Koszalinie - udzielono 1951 porad prawnych. Pomoc prawna dotyczyła następujących obszarów: spraw rodzinnych i opiekuńczych, zabezpieczenia społecznego, ochrony praw lokatorów, innych cywilnych oraz karnych. Ponadto z poradnictwa prawnego realizowanego na bieŝąco w Ośrodku Adopcyjno-Opiekuńczym w Koszalinie skorzystało w formie poradach indywidualnych 7 rodzin zastępczych, a podczas Forum Zawodowych Rodzin Zastępczych z Przewodniczącą Sądu Rejonowego w Koszalinie 12 rodzin. Poradnictwo psychologiczne realizowane było w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Koszalinie. Świadczono następujące rodzaje pomocy: konsultacje i terapie indywidualne udzielono 1278 porad oraz przeprowadzono 185 spotkań grupowych. Ponadto Miasto Koszalin zleciło Caritas Diecezji Koszalińsko Kołobrzeskiej realizację zadań, obejmujących poradnictwo psychologiczne. Udzielono 41 porad. Z porad korzystać mogli wszyscy mieszkańcy Koszalina, w szczególności były to: ofiary przemocy, sprawcy przemocy, osoby chore i zaburzone psychicznie, osoby niepełnosprawne, rodziny zastępcze, rodziny dysfunkcyjne, rodziny adopcyjne, osoby uzaleŝnione i współuzaleŝnione, rodziny z trudnościami wychowawczymi. Poradnictwo rodzinne realizowane było w Katolickiej Poradni Rodzinnej, w ramach zadań zleconych do realizacji Diecezji Koszalińsko-Kołobrzeskiej. Udzielono 300 porad. Inne Dodatkowo w zakresie świadczonej pomocy realizowano: Poradnictwo pedagogiczne - udzielono 726 porad, Prace socjalną ( w tym praca z osobami uzaleŝnionymi i niepełnosprawnymi) udzielono porad Programy unijne Mam skrzydła lecę do pracy oraz Koszaliński Program Integracji Społecznej Start dla usamodzielnianych, w których łącznie udzielono 115 porad prawnych, 173 porad psychologicznych oraz 16 spotkań grupy wsparcia. Poradnictwo dla rodzin zastępczych Na terenie Miasta Koszalin w 2008 r. funkcjonowało 119 spokrewnionych rodzin zastępczych i 25 niespokrewnionych rodzin zastępczych, 11 zawodowych rodzin zastępczych. 2

3 W 2008 roku w ramach organizowanych przez Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej cyklicznych spotkaniach edukacyjno szkoleniowych dla rodzin zastępczych, udział wzięło 90 osób pełniących funkcję opiekunów zastępczych. Celem powyŝszych spotkań było poszerzanie wiadomości oraz kształcenie umiejętności wychowawczych rodziców zastępczych. Zakres szkolenia obejmował zagadnienia dotyczące pracy na rzecz dziecka i rodziny. Zorganizowano spotkania m.in. z następującymi specjalistami: ds. nieletnich i patologii, zaburzeń psychicznych oraz zaburzeń zachowania i emocji dzieci i młodzieŝy, profilaktyki uzaleŝnień. Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Koszalinie przeprowadził szkolenia rodzin zastępczych: 2 szkolenia dla 16 rodzin (18 osób) zastępczych spokrewnionych z dzieckiem, 2 szkolenia dla 3 rodziny (5 osób) zastępczych niespokrewnionych z dzieckiem, Zakres szkoleń zgodny z programem zatwierdzonym przez Ministra Polityki Społecznej. 2 edycje Forum Zawodowych Rodzin Zastępczych na temat: Przygotowanie dzieci do adopcji - warsztaty 4- godzinne, udział wzięło 25 opiekunów oraz spotkanie z Przewodniczącą Sądu Rodzinnego 19 opiekunów. Realizacja programu: Rozwój niespokrewnionych z dzieckiem zawodowych rodzin zastępczych, w ramach którego zrealizowano: 40 godzinne warsztaty, które odbyły się w cyklu 10 spotkań dla opiekunów zastępczych i osób prowadzących rodzinne domy dziecka. Temat warsztatów: Szkoła dla Rodziców doskonalenie umiejętności wychowawczych. Liczba osób: warsztaty rozpoczęło 16 osób, a ukończyło godzinne warsztaty przeprowadzono w 6 sesjach. Temat warsztatów Umiejętności interpersonalne i wychowawcze. Liczba uczestników: 6 opiekunów prowadzących rodzinną opiekę zastępczą. W Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej rodziny zastępcze miały zapewnione następujące wsparcie specjalistyczne: psychologiczne, pedagogiczne, prawne, a takŝe wsparcie w postaci: zajęć świetlicowych, cyklicznych spotkaniach edukacyjno szkoleniowych. Konsultacje psychologiczne, pedagogiczne i prawne odbywały się w zaleŝności od potrzeb. DyŜury psychologa i pedagoga (etatowych pracowników MOPS) odbywały się raz w tygodniu po 2 godziny. Grupy terapeutyczne dla dzieci prowadzone były raz w tygodniu. Przez cały rok moŝliwe było uczestnictwo w programie Starszy Brat - Starsza Siostra. Od października 2008 r. realizowano raz w tygodniu program Nastolatka Nastolatek, w którym uczestniczyło 64 osób, w tym 3

4 dzieci z rodzin zastępczych i usamodzielniani. Dla 107 dzieci i młodzieŝy z rodzin zastępczych moŝliwe było uczestnictwo w zajęciach profilaktycznych, które odbywały się dwa razy w miesiącu. Ponadto spotkania edukacyjno szkoleniowe dla rodzin zastępczych odbywały się cyklicznie, raz w miesiącu, w których wzięło udział 90 uczestników. Z poradnictwa psychologicznego skorzystało 37 osób, a ilość porad wynosiła 52, z poradnictwa pedagogicznego 30 osób, a ilość porad wynosiła 30. W Rodzinnym Domu Dziecka nr 3 funkcjonowała grupa socjoterapeutyczna dla opiekunów oraz dzieci. W Ośrodku Adopcyjno-Opiekuńczym poradnictwo dla rodzin zastępczych obejmowało: poradnictwo psychologiczne, pedagogiczne, prawne, konsultacje medyczne, logopedyczne. Porady indywidualne przeprowadzano w zaleŝności od potrzeb opiekunów zastępczych i na bieŝąco. Tematyka obejmowała m.in.: problemy wychowawcze z dziećmi będącymi pod opieką opiekunów zastępczych, wynikające z opóźnień rozwojowych, zaburzeń emocjonalnych, zaległości szkolnych, problemy z uregulowaniem kontaktów z rodzicami biologicznymi. Liczba rodzin, którym udzielono pomocy w wypełnianiu przez nie funkcji opiekuńczo wychowawczych wynosiła 117, w tym: rodzin naturalnych wychowujących dzieci 22, rodzin biologicznych dzieci umieszczonych w opiece zastępczej 27, rodzin adopcyjnych 17, rodzin zastępczych 51. Liczba dzieci objętych działaniami Ośrodka wynosiła 238, w tym z: rodzin naturalnych wychowujących dzieci 22, placówek rodzinnych 20, placówek socjalizacyjnych 1, rodzin zastępczych 193. Ponadto zorganizowano ferie zimowe dla 20 dzieci z rodzin zastępczych, imprezy okolicznościowe, pikniki integracyjne, spotkanie wigilijne. Zorganizowano obchody Dnia Rodzicielstwa Zastępczego. W 2008 r. pracownicy MOPS podjęli próbę nawiązania współpracy z 36 rodzicami biologicznymi na rzecz powrotu ich dzieci z rodzin zastępczych. Podejmowane działania obejmowały: odwiedziny w środowisku, rozeznanie sytuacji, przeprowadzanie rozmów, próba podpisania kontraktu socjalnego, informowanie o instytucjach działających na rzecz dziecka i rodziny, próby kierowania i kierowanie na leczenie, działania zmierzające do poprawy warunków mieszkaniowych, w tym pozyskania mieszkania socjalnego. Z tej liczby z 5 rodzicami podjęto pracę, której efektem był powrót 10 dzieci pod opiekę rodziców. Praca z rodzinami biologicznymi, których dzieci przebywają w pieczy zastępczej prowadzona była teŝ przez rodziny zastępcze, szczególnie zawodowe. Działania oparte były na osobistym kontakcie opiekunów zastępczych z rodzicami dziecka nad którym sprawowali bieŝącą opiekę i wychowanie. 4

5 Pracę z rodzinami biologicznymi, których dzieci umieszczone były w opiece zastępczej prowadzono takŝe w Ośrodku Adopcyjno-Opiekuńczym. Odbywały się spotkania kontaktowe rodzica z dzieckiem na terenie OA-O lub w rodzinie zastępczej. Dział Opieki Zastępczej MOPS prowadził stałą współpracę z Ośrodkiem Adopcyjno Opiekuńczym w Koszalinie, dotycząca dzieci, rodzin, szkoleń, wymiany doświadczeń i wiedzy. Ponadto podejmowana była współpraca na rzecz pomocy dziecku i rodzinie z następującymi instytucjami: Sądem Rejonowy w Koszalinie III Wydział Rodzinny i Nieletnich, Komendą Miejską Policji w Koszalinie, Miejską i Powiatową Poradnią Pedagogiczno Psychologiczną w Koszalinie, Szpitalem Wojewódzkim w Koszalinie, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie w Koszalinie, szkołami, instytucjami i placówkami oświatowymi, OHP, ośrodkami adopcyjno opiekuńczymi, szczególnie OAO TPD, szpitalami, poradniami, szczególnie Ośrodek Terapii UzaleŜnienia od Alkoholu i WspółuzaleŜnienia ANON, Urzędem Miasta w Koszalinie, Urzędem Stanu Cywilnego w Koszalinie, uczelniami wyŝszymi praktykanci i wolontariusze pomagający dzieciom i opiekunom zastępczym, szczególnie Bałtycka WyŜsza Szkoła Humanistyczna w Koszalinie, Caritas Dom Samotnej Matki w Koszalinie. Współpraca ze wszystkimi instytucjami oparta była na systematycznym kontakcie i spotkaniach, które mają na celu podnoszenie jakości pracy na rzecz dziecka i rodziny, a takŝe poszukiwania optymalnych rozwiązań w sytuacjach trudnych. Współpraca z sądem rejonowym dotyczyła realizacji postanowień sądu o umieszczenia małoletnich i nieletnich w rodzinach zastępczych i placówkach opiekuńczo wychowawczych. Przygotowywano i przekazywano opinie na temat kandydatów na rodziny zastępcze, ocenę sytuacji opiekuńczowychowawczej dziecka umieszczonego w rodzinie zastępczej oraz sprawozdania z funkcjonowania rodzin zastępczych. Monitorowano wraz z pracownikami sądu sytuację opiekuńczo-wychowawczą dzieci, które powróciły z zastępczych form opieki nad dzieckiem (rodzin zastępczych, placówek) do rodzin biologicznych. Ocena kontrolowanej jednostki Jednostka realizuje zadania określone w art. 19 pkt 2 i art. 46 ustawy o pomocy społecznej oraz 2 ust. 2 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej w sprawie rodzin zastępczych. Na terenie Miasta Koszalina funkcjonuje stałe poradnictwo specjalistyczne realizowane w Miejskim Ośrodku Pomocy Społecznej w Koszalinie, w Ośrodku Adopcyjno-Opiekuńczym w Koszalinie, w Katolickiej 5

6 Poradni Rodzinnej i Caritasie Diecezji Koszalińsko Kołobrzeskiej. Udzielane były porady prawne, psychologiczne, rodzinne. Prowadzone było szerokie poradnictwo dla rodzin zastępczych w oparciu o Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej i Ośrodek Adopcyjno-Opiekuńczy w Koszalinie. Poradnictwo obejmowało: porady psychologiczne, pedagogiczne, prawne, konsultacje medyczne, logopedyczne. Przeprowadzono szkolenia dla rodzin zastępczych. Organizowano cykliczne spotkania edukacyjno szkoleniowe dla rodzin zastępczych. Dzięki temu wzrósł poziomu wiadomości oraz kompetencji wychowawczych rodzin zastępczych. Podejmowano przez MOPS i OA-O działania mające na celu powrót dzieci z rodzin zastępczych do rodzin biologicznych. Praca z rodzinami biologicznymi, prowadzona była teŝ przez rodziny zastępcze, szczególnie zawodowe. Na 36 rodzin z którymi podjęto współpracę, do 5 z nich do domu powróciło 10 dzieci. Podejmowana była współpraca na rzecz pomocy dziecku i rodzinie z wieloma instytucjami, w tym z sądem rejonowym. PowyŜsze zapisy zostały omówione z dyrektorem kontrolowanej jednostki. Dokonano wpisu w ksiąŝce kontroli pod pozycją 2 / Przedstawicielowi kontrolowanej jednostki, po zapoznaniu się z treścią protokołu, przysługują następujące uprawnienia: 1. Przed podpisaniem protokołu kontroli kontrolowany moŝe zgłosić umotywowane zastrzeŝenia na piśmie co do jego treści w ciągu 7 dni od dnia otrzymania do podpisu. 2. Prawo odmowy podpisania protokołu powinno być poprzedzone złoŝeniem pisemnych przyczyn odmowy, co nie stanowi przeszkody do wszczęcia postępowania pokontrolnego. Protokół sporządzono w dwóch jednobrzmiących egzemplarzach, które otrzymują: - Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Koszalinie - egzemplarz nr 1 - a / a - egzemplarz nr 2 Dyrektor kontrolowanej jednostki Kontrolujący Szczecin, dnia 6 października 2009 r. 6