Prof, dr hab. n. med. Andrzej Kawecki imi? i nazwisko konsultanta Warszawa, 13.02.2017 miejscowosc, data Centrum Onkologii, ul. Roentgena 5,02 780 Warszawa nazwa i adres zakladu pracy 22 546 22 08, mobil 602579534, a.kaweckidoin@gazeta.pl tel., faks, e-mail Raport Konsultanta Wojewodzkiego w dziedzinie radioterapii onkologicznej za rok 2016 I. Ocena zabezpieczenia opieki zdrowotnej w reprezentowanej dziedzinie: L.p. Zagadnienie Opis i ocena Konsultanta Wojewodzkiego 1. Dost^pnosc swiadczen zdrowotnych - rozmieszczenie - opis: Swiadczenia w zakresie radioterapii onkologicznej na obszarze woj. Mazowieckiego realizowane s przez nast^puj^ce podmioty lecznicze: Centrum Onkologii - Instytut im. M. Sklodowskiej - Curie (szpitale ul. Roentgena 5 i Wawelska 15), Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie k. Warszawy, Radomskie Centrum Onkologii w Radomiu, Centralny Szpital Kliniczny MSWiA w Warszawie. Wymienione podmioty posiadaj^ umowy z NFZ w zakresie refmansowania procedur napromieniania. Zaklad Radioterapii Affidea w Otwocku nie posiada kontraktu, w zwi^zku z czym w 2016 roku wstrzymal dzialalnosc lecznicz^. Ogolnie, dost^pnosc do swiadczen w zakresie radioterapii jest obecnie na zadowalaj^cym poziomie, a czas oczekiwania chorych nie przekracza 2-3 tygodni. Nierozwi^zanym problemem pozostaje centralizacja aparatury do napromieniania, ktorej wi^kszosc alokowana jest na terenie Warszawy i jej najblizszych okolic (poza osrodkiem w Radomiu), co ogranicza dost^pnosc do radioterapii w trybie ambulatoryjnym i wymusza nieuzasadnione medycznie hospitalizacje. Mapy potrzeb zdrowotnych zakladaj^ decentralizacj^ aparatury poprzez tworzenie osrodkow satelitamych radioterapii. W 2017 roku rozpocznie si? budowa pierwszego z nich, w Mazowieckim Szpitalu Onkologicznym w
a. lecznictwo szpitalne b. lecznictwo ambulatoryjne c. diagnostyka d. apteki e. inne - jakie Siedlcach. Ponadto, dwa osrodki prowadz^ dziatalnosc medyczn^ realizuj^c procedury w zakresie radiochirurgii i radioterapii stereotaktycznej. Centrum Neuroradiochirurgii w Warszawie wyposazone w aparat GammaKnife posiada kontrakt z NFZ i realizuje procedury we wskazaniach onkologicznych i neurologicznych. Instytut Chirurgii Cybemetycznej w Wieliszewie k. Warszawy realizuje procedury we wskazaniach onkologicznych, nie posiada samodzielnego kontraktu z NFZ, natomiast prowadzi dzialalnosc jako podwykonawca Centrum Onkologii w Warszawie. dobra (uzasadnienie): w aspekcie dost^pnosci radioterapii lozka szpitalne odgrywaj^ drugorz^dn^ rol^, stanowi^c zabezpieczenie dla chorych wymagaj^cych hospitalizacji. Wszystkie osrodki radioterapii, poza realizuj^cymi wybiorczo swiadczenia w zakresie radioterapii stereotaktycznej, na terenie woj. Mazowieckiego posiadaj^ oddzialy szpitalne o wystarczaj^cej liczbie lozek. Osrodki posiadaj^ tez zabezpieczenie ogolnomedyczne, w szczegolnosci oddzialy intensywnej terapii, a takze chirurgii i onkologii klinicznej. Pehie zabezpieczenie w postaci chirurgii narz^dowej dedykowanej leczeniu chorych na nowotwory posiada tylko Centrum Onkologii. dobra (uzasadnienie): osrodki radioterapii prowadz^ce aktywn^ dzialalnosc maj^ zaplecze ambulatoryjne na zadowalaj^cym poziomie, przy czym wyst^puj^ trudnosci w kontraktowaniu przez NFZ swiadczen w zakresie poradnictwa, ktore bywa realizowane w ramach zakresu onkologii klinicznej. Osrodek w Radomiu wyjsciowo nie mial kontraktu na porady ambulatoryjne. dobra (uzasadnienie): wszystkie osrodki maj^ dost^pnosc do badan patomorfologicznych oraz badan obrazowych (TK, MR, PET TK) w lokalizacji lub w dost^pie. Czas oczekiwania na procedury diagnostyczne jest zadowalaj^cy i miesci si? w terminach narzuconych pakietem onkologicznym. Opoznienia dotycz^ chorych pozostaj^cych w obserwacji po leczeniu, nie obj^tych pakietem onkologicznym. dobra (uzasadnienie): osrodki dziataj^ce w wieloprofilowych szpitalach posiadaj^ dost^p do aptek. Zabezpieczenie jest niepotrzebne w przypadku radioterapii realizowanej w trybie ambulatoryjnym. dobra (uzasadnienie): w radioterapii czynnikiem o kluczowym znaczeniu, z punktu widzenia zabezpieczenia medycznego, jest liczba aparatow do napromieniania. W zakresie radioterapii wi^ami zewn^trznymi s^ to przyspieszacze liniowe. Wedhig rekomendacji mi^dzynarodowych, jeden przyspieszacz liniowy powinien przypadac na 200-250 tys. mieszkancow danego regionu. W 2016 roku na terenie wojewodztwa mazowieckiego dzialalo 20 przyspieszaczy liniowych, w tym 10 w Centrum Onkologii w Warszawie (11 aparat zostal wyt^czony z eksploatacji po awarii). 4 w Mazowieckim Szpitalu Onkologicznym w Wieliszewie k. Warszawy, 3 w Zakiadzie Radioterapii Radomskiego Centrum Onkologii i 3 w ZaWadzie Radioterapii Centralnego Szpitala Klinicznego MSWiA. Daje to wskaznik 1 aparat na 275 tys. mieszkancow. Zgodnie z planami zalozonymi w mapach potrzeb zdrowotnych liczba aparatow powinna zostac zwi^kszona o 4-6 aparatow megawoltowych. Dobra dost^pnosc do swiadczen
2. Zasoby kadrowe - opis a. specjalisci jest zapewniona poprzez maksymaln^ eksploatacj? aparatury w Centrum Onkologii w Warszawie i Mazowieckim Szpitalu Onkologicznym w Wieliszewie (dane liczbowe w zat^czniku). Nalezy nadmienic, ze poza wymienionymi, dwa aparaty w osrodku Affidea w Otwocku nie byfy eksploatowane z powodu braku kontraktu z NFZ, a podejmowane z udziatem konsultanta wojewodzkiego proby uruchomienia osrodka jako podwykonawcy Centrum Onkologii nie przyniosly efektu. Problemem istniej^cym od dawna w wojewodztwie mazowieckim jest nierownomiema alokacja aparatury i jej koncentracja na terenie Warszaw^ i najblizszych okolic, Celowajest, postulowana przez konsultanta wojewodzkiego od wielu lat, organizacja satelitamych osrodkow radioterapii w dawnych miastach wojewodzkich, co spowodowajoby skrocenie drogi pacjenta" do napromieniania i w efekcie zredukowalo nieuzasadnione medycznie hospitalizacje, wymuszane jedynie znaczn^ odleglosci^ od miejsca zamieszkania do osrodka. W ubiegfym roku rozpocz^i dziaialnosc osrodek radioterapii w Radomiu, a w 2017 roku rozpocznie si? budowa osrodka w Siedlcach. Planowany zaklad radioterapii w Siedlcach jest organizowany w scistej kooperacji z Centrum Onkologii w Warszawie i w zajozeniu ma bye wzorcowym osrodkiem satelitamym, zapewniaj^cym kompleksowe leczenie ze skoordynowanym przeplywem chorych, co z punktu widzenia jakosci leczenia ma flindamentalne znaczenie. Ponadto, osrodek radioterapii jest takze budowany w Centralnym Szpitalu Klinicznym Wojskowego Instytutu Medycznego w Warszawie, co poprawi wskazniki aparaturowe na terenie wojewodztwa, ale jednoczesnie zwi^kszy zag^szczenie aparatury na terenie Warszawy. W tej sytuacji na terenie Warszawy moze dojsc do nieprawidfowego zjawiska przewagi podazy nad popytem, co moze niwelowac jedynie harmonijna wspo^raca mi^dzy osrodkami. Zabezpieczenie wojewodztwa mazowieckiego w swiadczenia w zakresie brachyterapii jest wystarczaj^ce dzi^ki aparaturze alokowanej w Centrum Onkologii, Mazowieckim Szpitalu Onkologicznym w Wieliszewie i Radomskim Centrum Onkologii. Aparatura do brachyterapii jest takze w Zakfadzie Radioterapii CSK MSWiA, ale szpital w 2016 roku nie posiadai kontraktu na te swiadczenia. Podobnie, na wystarczaj^cym poziomie s^ swiadczenia w zakresie radioterapii stereotaktycznej, realizowane w dedykowanych temu osrodkach (Centrum Neuroradiochirurgii, Instytut Chirurgii Cybemetycznej, oraz w Centrum Onkologii w Warszawie. dostateczna (uzasadnienie): liczba aktywnych zawodowo specjalistow radioterapii zapewnia w chwili obecnej wystarczaj^ce zabezpieczenie dziakj^cych osrodkow. Maj^c na uwadze rosn^ce zapotrzebowanie, w ci^gu ostatniego roku zwi^kszono do 20 liczb? miejsc specjalizacyjnych w wojewodztwie. Obecnie w trakcie ksztafcenia pozostaje 18 lekarzy. W porozumieniu z konsultantem krajowym planowane jest dalsze zwi^kszenie liczby miejsc specjalizacyjnych do 25. Liczba brakuj^cych: systematyczne konczenie ksztajcenia przez kolejnych lekarzy powinno stanowic wystarczaj^ce zabezpieczenie w perspektywie najblizszych lat.
b. piel^gniarki c. inne - jakie dobra (uzasadnienie): szpitale, w ktorych dziataj^ osrodki radioterapii, maj^ wystarczaj^ce zabezpieczenie w personel piel^gniarski. dostateczna (uzasadnienie): liczba technikow elektroradiologii, niezb?dnych do funkcjonowania zakiadow radioterapii jest na wystarczaj^cym poziomie. Staly doptyw kadr zapewnia kierunek elektroradiologia dziaiaj^cy na Warszawskim Uniwersytecie Medycznym, Krytyczna jest liczba fizykow medycznych; na chwil? obecn^ wystarczaj^ca, ale wymagaj^ca stalego uzupehiiania w miar? rozszerzania dzialalnosci w zakresie radioterapii na terenie wojewodztwa. Wyzwaniem dla srodowiska jest tez niezb^dne uzyskiwanie specjalizacji w zakresie fizyki medycznej. Szczegolowe dane na ten temat znajd^ sie w sprawozdaniu konsultanta wojewodzkiego w dziedzinie fizyki medycznej. II. Nadzor nad szkoleniem kadr medycznych: L.p. Zagadnienie Opis i ocena Konsultanta Wojewodzkiego It- Potrzeby szkoleniowe opisano powyzej; niezb?dne jest systematyczne ksztakenie kolejnych 1. Potrzeby szkoleniowe - opis: lekarzy i technikow elektroradiologii. a. zainteresowanie specjalizacj^: Zainteresowanie specjalizacji w dziedzinie radioterapii onkologicznej, ktore bylo niedostateczne w poprzednich latach, obecnie uleglo wyraznej poprawie. b. utworzenie miejsc szkoleniowych: Liczb? miejsc specjalizacyjnych w ostatnim roku zwi?kszono do 20. Planowane jest dalsze zwi^kszenie liczby miejsc specjalizacyjnych do 25, w tym c. zwi^kszenie liczby osob specjalizuj^cych si?: rezydentow do 18-20. Pozostate miejsca s^ rezerwowane dla specjalistow onkologii klinicznej zamierzaj^cych uzyskac drug^ specjalnosc onkologiczn^ co jest zjawiskiem ze wszech miar poz^danym. Przeprowadzanie kontroli podmiotow wykaz kontrolowanych j ednostek: udzielaj^cych swiadczen zdrowotnych dotycz^cej 1. Ksztafcenie podyplomowe w dziedzinie radioterapii onkologicznej realizowane jest 2. realizacji ksztatcenia i doskonalenia zawodowego wyl^cznie w Centrum Onkologii w Warszawie, ktore z racji pehio profilowego charakteru lekarzy, lekarzy dentystow, piel^gniarek, oraz potencjahj kadrowego stanowi wystarczaj^ce zabezpieczenie dla prawidtowego szkolenia. Konsultant wojewodzki, zatrudniony tamze, zapewnia bezposredni nadzor nad poloznych, farmaceutow oraz osob wykonuj^cych jakosci^ szkolenia. inne zawody medyczne lub inne zawody maj^ce zastosowanie w ochronie zdrowia, w zakresie wvnikaiacvm z programow ksztalcenia: 3. Opiniowanie wnioskow jednostek ubiegaj^cych si? 0 wpisanie ich na prowadzon^ przez ministra Konsultant wojewodzki jest stalym cztonkiem komisji akredytacyjnej w zakresie onkologii klinicznej, w ci^gu 2016 roku zaopiniowano w skali kraju 11 osrodkow.
wtasciwego do spraw zdrowia list? jednostek organizacyjnych uprawnionych do prowadzenia specjalizacji: Na terenie wojewodztwa mazowieckiego nie wszczynano procedury uruchomienia akredytacji w zakresie radioterapii onkologicznej. Centrum Onkologii dzi^ki pehio profilowemu charakterowi i potencjatowi stanowi wystarczaj^ce zabezpieczenie wojewodztwa w ksztatceniu. 4. Wydawanie, na podstawie kontroli, opinii jw. 0 spelnianiu przez jednostk? uprawnion^ warunkow do prowadzenia stazu podyplomowego lekarzy, lekarzy dentystow, piel^gniarek, poloznych, farmaceutow oraz osob wykonuj^cych inne zawody medyczne, a takze opinii dotycz^cej sposobu realizacji stazu lub specjalizacji oraz poziomu udzieianych swiadczen zdrowotnych przez osoby wykonuj^ce zawod medyczny zatrudnione w tym podmiocie leczniczym: III. Kontrola podmiotow wykonuj^cych dzialalnosc lecznicz^: L.p. Zagadnienie Opis i ocena Konsultanta Wojewodzkiego 1. Przeprowadzenie kontroli - liczba: 2 Nazwa i adres kontrolowanych podmiotow: 1. Radomskie Centrum Onkologii - kontrola planowa przed uruchomieniem osrodka 2. Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie - kontrola interwencyjna po zdarzeniu radiacyjnym 3. Przychodnia Biala Onkologia w Gdahsku - kontrola interwencyjna na zlecenie Ministerstwa Zdrowia za posrednictwem Mazowieckiego Urz^du Wojewodzkiego (w trakcie, poza sprawozdaniem z dzialalnosci na terenie woj. Mazowieckiego) Przeprowadzenie wizytacji - liczba:... Nazwa i adres wizytowanych podmiotow: 2. 1. 2. 3.
3. 4. Ocena kontrolowanych/wizytowanych podmiotow (z podkresleniem jednostek, w ktorych wyst^pily powazne uchybienia), w tym: Informowanie organow administracji rz^dowej, podmiotow, ktore utworzyly podmioty lecznicze, oddziatow wojewodzkich Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Rzecznika Praw Pacjenta 0 uchybieniach stwierdzonych w wyniku kontroli: ocena dost^pnosci do swiadczen: - Radomskie Centrum Onkologii: wystarczajqce - Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie: wystarczaj^ce ocena zabezpieczenia w sprz^t medyczny i diagnostyczny: - Radomskie Centrum Onkologii: wystarczaj^ce - Mazowiecki Szpital Onkologiczny: wystarczaj^ce ocena poziomu udzielanych swiadczen: - Radomskie Centrum Onkologii: zadowalaj^cy - Mazowiecki Szpital Onkologiczny: zadowalaj^cy ocena kwalifikacji personelu medycznego: - Radomskie Centrum Onkologii: wystarczaj^ce - Mazowiecki Szpital Onkologiczny: wystarczaj^ce wykaz informowanych podmiotow, rodzaj stwierdzonych uchybien: 1. Radomskie Centrum Onkologii - informacja dla NFZ o spelnieniu warunkow do realizowania swiadczen w zakresie radioterapii onkologicznej; zwrocono uwag? na koniecznosc zabezpieczenia swiadczen w pokrewnych dziedzinach onkologii. 2. Mazowiecki Szpital Onkologiczny w Wieliszewie - kontrola po zdarzeniu radiacyjnym, stwierdzono brak spehiienia kryteriow wypadku radiacyjnego kategorii A, okreslono przyczyn? jako bt^d ludzki. Rekomendacja : wzmozenie nadzoru nad realizacj^ swiadczen; planowany audyt kompleksowy osrodka - pierwszy kwartal 2017. Odnosna informacja przekazana do Departamentu Kontroli MZ i krajowego nadzoru nad promieniowaniem jonizuj^cym. 5. Wyst^powanie z wnioskiem do liczba wnioskow:...; uwagi: okr^gowych rad wlasciwych samorz^dow zawodowych 0 przeprowadzenie kontroli jakosci udzielanych swiadczen zdrowotnych przez osoby wykonuj^ce dany zawod medyczny:
IV. Udzielone opinie i konsultacje: L.p. Zagadnienie Opis i ocena Konsultanta Wo.jew6dzkiego 1. Wydawanie opinii dotycz^cych: spetniania przez podmiot wykonuj^cy liczba opinii: 1, Radomskie Centrum Onkologii, uwagi jw. a. dzialalnosc lecznicz^ wamnkow do udzielania swiadczen zdrowotnych w danej dziedzinie medycyny: stosowanego post?pow inia liczba i rodzaj opinii:...: diagnostycznego, leczniczego b. i piel?gnacyjnego w zakresie jego zgodnosci z aktualnym stanem wiedzy, z uwzgl?dnieniem dost?pnosci metod i srodkow: wyrobow medycznych, wyposazenia liczba opinii: 2, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji c. wyrobow medycznych, ^tywnych wyrobow medycznych do implantacji: innych: Udziat w konsultacjach odnosnie map potrzeb zdrowotnych woj. Mazowieckiego i podkarpackiego. d. Udzial w Panstwowych Komisjach Egzaminacyjnych; egzaminy specjalizacyjne radioterapia onkologiczna, onkologia kliniczna, sesje wiosna i jesien 2017. 2. Konsultacje przypadkow liczba konsultacji: 4, uwagi: kwalifikacja do leczenia RT protonow^. problemowych: V. Prognozowanie potrzeb zdrowotnych populacji: rosn^ca zachorowalnosc na nowotwory skutkuje koniecznosci^ zwi^kszenia potencjalu w zakresie aparatury do napromieniania i zapewnienia odpowiednicli kadr zabezpieczaj^cych realizowanie swiadczen na wysokim poziomie. Wytyczne w skali 10 - letniej okreslono w mapach potrzeb zdrowotnych wojewodztwa. Za krytycznie wazne, poza zwi^kszeniem liczby aparatow megawoltowych, nalezy uznac ich wlasciw^ alokacj?, czemu sluzyc powinno organizowanie osrodkow satelitamych radioterapii w bylych miastach wojewodzkich.
VI. Podsumowanie og61nej sytuacji w zakresie danej dziedziny medycyny, farmacji, piel^gniarstwa, innej dziedziny maj^cej zastosowanie w ochronie zdrowia na terenie wojewodztwa: 1. Wnioski z catorocznej dzialalnosci konsultanta do ewentualnego wykorzystania przy planowaniu zabezpleczenia swiadczen opieki zdrowotnej: Obecnie dost^pnosc swiadczen w zakresie radioterapii onkologicznej jest na dobrym poziomie, a niedostatki aparatury megawoltowej s^ niwelowane maksymalnym wykorzystaniem przyspieszaczy w Centrum Onkologii w Warszawie i Mazowieckim Szpitalu Onkologicznym w Wieliszewie. Uruchamianie kolejnych osrodkow powinno sluzyc dalszej poprawie dost^pnosci do swiadczen, pod warunkiem zapewnienia odpowiedniej koordynacji dzialalnosci na terenie wojewodztwa. 2. Problemy do rozwi^zania: Zapewnienie wlasciwej koordynacji dzialalnosci pomi^dzy osrodkami oraz zapewnienie kompleksowosci swiadczen onkologicznych; dalsza rozbudowa infrastruktury radioterapii: promowanie satelitamych osrodkow radioterapii z intencj^ poprawy dost^pnosci do swiadczen w trybie ambulatoryjnym i unikania zjawiska nieuzasadnionych medycznie hospitalizacji. 3. Efekty dziaiania konsultanta w reprezentowanej dziedzinie: Zwi^kszenie liczby lekarzy w trakcie specjalizacji, organizacja wzorcowego osrodka satelitarnego w Siedlcach, biezqcy nadzor nad realizowaniem swiadczen w zakresie radioterapii na wymaganym wspolczesn^ wiedzq poziomie. W raportowanym okresie nie odnotowano istotnych uchybien w dzialalnosci zakladow radioterapii. KONSULTANT W0JEyy60ZKI ds. Radioterapii gnkoto^cm^ pi&t^zqtka ipodpis
Zestawienie liczby chorych leczonych napromienianiem wojewodztwie mazowieckim w 2016 roku (prof, dr hab. med. Andrzej Kawecki) NAPROMIENIANIE WIAZKAMI ZEWN^TRZNYIVll CENTRUM ONKOLOGII RT radykalna (w tym 3D z IMRT) RT paliatywna Lqcznie Ursynow 3621 1913 Wawelska 1271 339 Suma 4892 2252 5534 1610 7144 MAZOWIECKI SZPITAL ONKOLOGICZNY WIELISZEW 1584 1084 2668 RADOMSKIE CENTRUM ONKOLOGII 180 150 330 CENTRALNY SZPITAL KLINICZNY MSWiA 152 117 269 BRACHYTERAPIA BRT radykalna BRT paliatywna L^cznie Ursynow 704 15 719 Wieliszew 595 595 Radom 53 53 KONSULTAMTJWPJB