Lekcja 5. Razem bezpieczni w internecie. 7 lutego Dzień bezpiecznego Internetu Tematyka lekcji: Dyskusja na temat szkodliwych treści w internecie a także miejsc, które w sieci warto odwiedzać. Prezentacja ulubionych portali, gier i aktywności online. Przedstawienie bezpiecznych portali: Sieciaki i bezpiecznych stron BeSt. Omówienie zagadnienia nadużywania internetu. Dyskusja o przyczynach zjawiska. Rozmowa o tym, jak zachować równowagę w działaniach online i offline? Czas realizacji: 45 minut Cele: zapoznanie dzieci ze zjawiskiem szkodliwych treści w internecie, uświadomienie uczniom dlaczego nie wszystkie treści online są dla nich bezpieczne, uświadomienie dzieciom, iż w sytuacji gdy nie czują się bezpiecznie w internecie powinny zgłosić to osobie dorosłej, stworzenie listy bezpiecznych i przyjaznych miejsc online, uświadomienie dzieciom konieczności zachowania równowagi pomiędzy światem online i offline, przypomnienie uczniom tematów Trzeciego zadania konkursowego oraz zachęcenie ich do udziału w Konkursie edukacyjnym poprzez wykonywanie prac konkursowych. Forma zajęć: Proponowana forma zajęć: burza mózgów, praca przy komputerze 1, elementy wykładu, dyskusja moderowana, praca indywidualna. Wiedza przydatna do przeprowadzenia zajęć: 1 Rekomendujemy przeprowadzenie zajęć w pracowni komputerowej lub w sali z możliwością skorzystania z projektora i dostępem do internetu. Umożliwi to interaktywną prezentację portali rekomendowanych jako bezpieczne dla dzieci. Fundacja Orange 2016 1
Aby przygotować się do zajęć, zapoznaj się z materiałami Materiały dodatkowe do Wyzwania 2. Szkodliwe treści Kursu internetowego dla rodziców, dostępnego pod adresem: https://fundacja.orange.pl/kurs/. W szczególności zapoznaj się z zagadnieniami: - Czym są szkodliwe treści i jaki jest ich wpływ na dzieci? - Jak zapobiegać dostępowi dzieci do szkodliwych treści w internecie? Opcjonalnie Materiały dodatkowe do Wyzwania nr 3: - Broszura: Bezpieczne media. Poradnik dla rodziców fragmenty Co zagraża dziecku (s. 10), Niechciane reklamy (s. 37), Kontrola rodzicielska (s. 38), Ciekawe miejsca w sieci i oferta Fundacji Dzieci Niczyje (s. 60). - portal www.sieciaki.pl - Przeglądarka bezpiecznych stron internetowych BeST www.sieciaki.pl/best Skrypt do Trzeciego zadania konkursowego Rywalizacja na multimedia, dostępny na platformie fundacja.orange.pl/kurs w zakładce Aktywności konkursowe oraz Materiały dodatkowe. Wymagane materiały: Naklejka z komunikatem do rodzica (materiał od Fundacji Orange). Arkusz z naklejkami dla dziecka (materiał od Fundacji Orange), Materiały plastyczne kredki, flamastry, itp. Zadanie do wykonania w celu udokumentowania na platformie przeprowadzenia lekcji: Uczniowie tworzą w zeszytach lub na osobnych kartkach artykuł do gazety lub ulotkę/plakat promujący ulubione lub wymarzone strony internetowe, gry, blogi. Forma dokumentacji zadania: Wykonaj 3 fotografie prac wykonanych przez dzieci i przekaż Koordynatorowi Konkursu na terenie szkoły, aby mógł udokumentować przeprowadzenie lekcji. Prosimy o sfotografowanie prac tak, by umieścić kilka na jednym zdjęciu. Każde poprawnie udokumentowane zajęcia dla dzieci to punkty na konto Waszej szkoły. Przebieg zajęć: Zadanie 1. Jakie miejsca odwiedzamy w internecie? Burza mózgów i dyskusja. Czas trwania: 5 minut Fundacja Orange 2016 2
Poproś dzieci, aby dzieci usiadły przy stolikach. Wprowadź je w temat zajęć. Rozpocznij otwartą rozmowę. Pytania do dzieci: Jakie strony odwiedzacie w internecie? Czy gracie w gry internetowe lub oglądacie za pomocą internetu bajki lub filmy? Jakie są wasze ulubione strony w internecie lub gry i aplikacje? Czy Wasi rodzice je znają? Czy nowe serwisy internetowe i gry odkrywacie razem z rodzicami? Zapisz na tablicy odpowiedzi dzieci. Po wysłuchaniu wszystkich wypowiedzi, podsumuj dyskusję. Podzielcie podane przez uczniów przykłady strony internetowych na kategorie tematyczne edukacyjne i rozrywkowe. Zastanówcie się nad ilością czasu, który uczniowie poświęcają na jedną z kategorii. W trakcie dyskusji zwróć także uwagę czy strony internetowe, które odwiedzają uczniowie są znane ich rodzicom. Zadanie 2. Czym są niebezpieczne treści? Jak je rozpoznać? Czas trwania: 5 minut Podziel tablicę na dwie części nad jedną z nich narysuj znak + lub wesołą buzię pozytywne treści nad drugą lub smutną buzię negatywne treści. Zastanówcie się wspólnie jakie emocje wywołują w Was pozytywne treści a jakie negatywne. Poproś dzieci, żeby podały przykłady takich emocji i treści. Zapytaj dzieci czy zdarzyło się, że obejrzały przez przypadek zdjęcie, film lub bajkę lub grały w grę, która spowodowała u nich negatywne emocje. Podsumuj i skomentuj wypowiedzi dzieci. Ustalcie wspólnie definicje pozytywnych i niebezpiecznych treści. Wytłumacz, że w internecie oprócz ciekawych i wartościowych treści znajdują się materiały, zdjęcia, filmy, gry, które są przeznaczone tylko dla osób dorosłych i których dzieci nie powinny oglądać. Powiedz, że bardzo często takie materiały (w szczególności gry i aplikacje) są specjalnie oznakowane pod kątem wieku użytkownika i odkrywając w internecie nowe miejsca trzeba zapytać rodziców czy dana strona, gry czy film są odpowiednie dla dzieci. Uczul dzieci, że w każdej sytuacji, gdy coś je w internecie zaniepokoi, przestraszy lub sprawi, że jest im smutno, powinny poinformować o tym osobę dorosłą rodziców, opiekunów lub nauczycieli. Uświadom dzieci, że w internecie są strony, które zawierają nieprawdziwe informacje, dlatego trzeba pamiętać o zasadzie ograniczonego zaufania do tego, co możemy znaleźć w sieci. Wiadomości warto sprawdzać w wielu źródłach online a także zweryfikować rozmawiając z rodzicami lub nauczycielem. Zadanie 3. Bezpieczne miejsca w sieci prezentacja portalu Sieciaki.pl i katalogu BeST. Czas trwania: 5 minut Fundacja Orange 2016 3
Zaprezentuj dzieciom aktywności dostępne na portalu Sieciaki.pl a także pokaż w jaki sposób mogą korzystać z katalogu bezpiecznych stron BeST, aby odnaleźć bezpieczne i ciekawe strony, przeznaczone specjalnie dla nich. W przypadku realizacji zajęć w pracowni komputerowej, gdzie każde dziecko ma dostęp do komputera pomóż wszystkim w uruchomieniu właściwej strony. Zapiszcie w zeszycie krótką listę stron bezpiecznych w internecie. Uwaga jeśli lekcji nie uda się zrealizować w pracowni komputerowej lub innej sali z dostępem do internetu i projektorem, poproś dzieci, aby w domu wspólnie z rodzicami odwiedziły portal sieciaki.pl i stronkę BeST. Pozostały czas wykorzystaj na wydłużenie dyskusji prowadzonej w zadaniach 1 i 2 lub czasu na stworzenie artykułu prasowego (zadanie 5). Zadanie 4. Czy dbamy o równowagę pomiędzy czasem spędzanym online i offline? Elementy wykładu, dyskusja. Czas trwania: 8 minut Przypomnij uczniom, iż ważne jest prawidłowe wyważenie czasu, jaki poświęcają na korzystanie z komputera, tabletu, konsoli lub smartfona, czy oglądanie telewizji oraz czas spędzony bez tych urządzeń. Rozpocznij dyskusję za pomocą pytań: Czy kontrolujecie ilość czasu spędzaną przy komputerze i urządzeniach mobilnych? Czy dbacie także o spędzanie czasu z przyjaciółmi i na świeżym powietrzu? Jak poznać, że ktoś zbyt dużo czasu spędza online? Jakie mogą być skutki nadmiernego korzystania z internetu? Co można robić w czasie wolnym bez korzystania z telewizora, komputera, tableta, konsoli czy smartfona? Wyjaśnij dzieciom, jakie zachowania i emocje mogą oznaczać, że mamy problem z kontrolowaniem czasu spędzonego w internecie. Przedstaw jakie mogą być skutki nadużywania urządzeń z dostępem do sieci: zdrowotne, społeczne a także te związane z edukacją i rozwojem osobistym. Zapisz na tablicy wymieniane przez dzieci sposoby spędzania wolnego czasu bez wykorzystania urządzeń z dostępem do sieci. Zaznacz wagę aktywności ruchowych i sportowych również na powietrzu, spotkań z rówieśnikami, czytania książek, rozwijania pasji, aktywności edukacyjnych i rodzinnych np. z wykorzystaniem gier planszowych. Zadanie 5. Miejsca w sieci, które pokochasz tworzymy artykuł prasowy (ulotkę/ plakat), w którym polecimy innym użytkownikom wartościowe strony internetowe, gry, blogi, aplikacje lub gry. Praca indywidualna. Czas trwania: około 15 minut Poproś dzieci, aby wyobraziły sobie, że pracują w dużej ogólnopolskiej gazecie i są reporterami. Ich zadaniem będzie stworzenie artykułu o charakterze poradnika, w którym polecą innym użytkownikom internetu wartościowe miejsca, aplikacje lub gry które warto odwiedzać. Zachęć uczniów, aby lista Fundacja Orange 2016 4
rekomendowanych aktywności online była podzielona na kategorie edukacyjne, rozrywkowe a także by opisały ich tematykę (np. muzyka, zwierzęta, samochody, sport, przyroda, technologie, etc.) a także wskazały ich przydatność/atrakcyjność przez przyznanie odpowiedniej liczny gwiazdek (6 gwiazdek = najwyższa ocena) Listę polecanych stron dzieci mogą zaprezentować również poprzez ulotkę lub plakat. W trakcie wykonywania przez dzieci zadania podchodź do stolików i sprawdzaj, jak radzą sobie z ćwiczeniem. Doradź w przypadku trudności. Po wykonaniu prac w zależności od pozostałego do końca lekcji czasu poproś kilka osób o przeczytanie artykułów lub zaprezentowanie i omówienie ulotek i plakatów Zachęć dzieci, aby opowiedziały rodzicom o tym jakie miejsca w sieci lubią odwiedzać oraz by zaprezentowały swoje prace. Zadanie 6. Podsumuj zajęcia sprawdź czy dzieci prawidłowo zrozumiały pojęcie szkodliwych treści oraz nadużywania internetu. Wklej naklejki do zeszytu komunikacji z rodzicem oraz zachęć je do rozmowy z rodzicem w domu. Czas trwania: 3 minuty. Wklej do zeszytów komunikacji z rodzicami naklejki skierowane do rodziców/opiekunów. Zachęć dzieci, aby porozmawiały z rodzicem lub opiekunem o tym, czego dowiedziały się w trakcie lekcji i przypomniały mu o możliwości zdobywania punktów na konto szkoły dzięki certyfikatom Kursu internetowego. Zadanie 7. Zagadka która naklejka pasuje do dzisiejszej lekcji? Czas trwania: 2 minuty. Na koniec lekcji rozdaj dzieciom arkusz z naklejkami przeznaczonymi dla nich. Poproś, aby zastanowiły się, która z naklejek najlepiej pasuje do dzisiejszego tematu lekcji. W przypadku nieprawidłowych odpowiedzi, wytłumacz dziecku dlaczego dokonało błędnego wyboru. Ustalcie, która naklejka zostanie wklejona do zeszytu jako ślad po przeprowadzonej Lekcji 6. Razem bezpieczni w internecie. Po wklejeniu odpowiedniej naklejki do zeszytu zbierz arkusze będziesz mógł je wykorzystać w trakcie następnych zajęć. Zadanie 8. Przypomnij uczniom tematy Trzeciego zadania konkursowego Rywalizacja na multimedia. Czas trwania: 2 minuty. Przypomnij dzieciom, iż do końca lutego mogą zgłaszać swoje prace w Rywalizacji na multimedia. Fundacja Orange 2016 5
Bezpiecznego surfowania w internecie życzy Fundacja Orange Fundacja Orange 2016 6