KSZTAŁCENIE ZAWODOWE W ŻEGLUDZE ŚRÓDLĄDOWEJ SZANSE I PERSPEKTYWY ROZWOJU RAFAŁ WOŹNIAK

PLAN PREZENTACJI NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO KRÓTKI OPIS ZSŻŚ W KĘDZIERZYNIE-KOŹLU I ZSŻŚ W NAKLE NAD NOTECIĄ KRÓTKI OPIS STANU TRANSPORTU ŚRÓDLĄDOWEGO W POLSCE ROLA ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ W RAMACH ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU UE ROZWÓJ TRANSPORTU MULTIMODALNEGO ZAŁOŻENIA DO PLANÓW ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWYCH DRÓG WODNYCH W POLSCE RATYFIKACJA POROZUMIENIA AGN ROZWÓJ PORTÓW MORSKICH NA PRZYKŁADZIE GDAŃSKA POROZUMIENIE 4 WOJEWODÓW W ZAKRESIE ROZWOJU REGIONU DOLNEJ WISŁY PERSPEKTYWY ROZWOJU KSZTAŁCENIA W ZAWODZIE TECHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ

NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO Ustawa o systemie oświaty 7.09.1991 r. (Dz.U.2016.1943 ze zm.); Ustawa Karta Nauczyciela26.01.1982 r. (Dz.2016.1379 ze zm.); Ustawa przepisy wprowadzające ustawę Prawo oświatowe 21.12.2016 r.(dz.u.2017.60); Ustawa Prawo oświatowe 14.12.2016 r.(dz.u.2016.59); Ustawa w dnia 21 grudnia 2000 r. o żegludze śródlądowej (Dz.U. 2001 Nr 5 poz 43); Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 13 marca 2017r. w sprawie klasyfikacji zawodów szkolnictwa zawodowego (Dz.U. 2017 poz. 622); Rozporządzenie Ministra Infrastruktury i Rozwoju z dnia 20 listopada 2014r. w sprawie kwalifikacji zawodowych i składu załóg statków żeglugi śródlądowej (Dz.U.2014 poz.1686).

NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO Absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik żeglugi śródlądowej powinien być przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych: 1) planowania i wykonywania prac związanych z prowadzeniem bezpiecznej żeglugi; 2) obsługiwania maszyn i urządzeń na statku. A.37. Planowanie i prowadzenie żeglugi po śródlądowych drogach wodnych i morskich wodach wewnętrznych 1. Planowanie podróży statkiem 2. Prowadzenie prac ładunkowych i przewożenie ładunków drogą wodną 3. Prowadzenie statku po zaplanowanej trasie oraz manewrowanie 4. Prowadzenie akcji ratowniczych i ratunkowych na wodach morskich i śródlądowych A.38. Obsługa siłowni statkowych, urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych 1. Eksploatowanie siłowni statkowych 2. Obsługiwanie urządzeń pomocniczych i mechanizmów pokładowych

NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO DYPLOM POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE TECHNIK ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ Absolwent uzyskuje szybszy awans w służbie na statkach żeglugi śródlądowej

NAJWAŻNIEJSZE AKTY PRAWNE DOTYCZĄCE SZKOLNICTWA ZAWODOWEGO Zgodnie z ww rozporządzeniem Ministra Infrastruktury i Rozwoju: Stanowiska w służbie pokładowej: Młodszy marynarz Marynarz Starszy marynarz Bosman Sternik Kierownik statku Stanowiska w służbie maszynowej - mechanik

ZESPÓŁ SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ im. Bohaterów Westerplatte w Kędzierzynie-Koźlu

ZESPÓŁ SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ im. Bohaterów Westerplatte w Kędzierzynie-Koźlu Obecnie w szkole kształci się 500 uczniów, w następujących zawodach: Technik żeglugi śródlądowej 140 uczniów Technik mechanik Technik informatyk Technik pojazdów samochodowych

Zespół Szkół Żeglugi Śródlądowej im. kmdr. Bolesława Romanowskiego w Nakle nad Notecią Obecnie w szkole kształci się 400 uczniów, w następujących zawodach: Technik żeglugi śródlądowej 97 uczniów Technik eksploatacji portów i terminali Technik pojazdów samochodowych Oraz ślusarz, mechanik pojazdów samochodowych, elektromechanik pojazdów samochodowych

Zespół Szkół Żeglugi Śródlądowej im. kmdr. Bolesława Romanowskiego w Nakle nad Notecią

KRÓTKI OPIS STANU TRANSPORTU ŚRÓDLĄDOWEGO W POLSCE Opracowanie Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 12.08.2016r. Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2015r. Eksploatowane śródlądowe drogi wodne w 2015r. (dane w kilometrach) Rzeki żeglowne uregulowane 2152 km (w tym 97 km o znaczeniu międzynarodowym klasa Vb) Skanalizowane odcinki rzek 620 km (w tym 69 km o znaczeniu międzynarodowym klasa IV i Va) Kanały 334 km (w tym 14 km o znaczeniu międzynarodowym - klasa Vb) Jeziora żeglowne 259 km (w tym 10 o znaczeniu międzynarodowym - klasa Vb) Eksploatowanych przez żeglugę było 3365 km (92,1 %) dróg żeglownych. Wymagania stawiane drogom o znaczeniu międzynarodowym (klasy IV i V) w roku 2015 spełniało 214 km (5,9 %) długości dróg wodnych.

KRÓTKI OPIS STANU TRANSPORTU ŚRÓDLĄDOWEGO W POLSCE Opracowanie Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 12.08.2016r. Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2015r. Tabor żeglugi śródlądowej W Polsce w 2015r. stan ilościowy taboru holowniczego żeglugi śródlądowej (pchacze i holowniki) wyniósł 217szt. Większa część taboru żeglugi śródlądowej jest zdekapitalizowana i wymaga odtworzenia. Jego wiek znacznie przekracza normatywny okres użytkowania, a dalsza eksploatacja możliwa jest jedynie dzięki stałej modernizacji. Według danych za 2015r. większość wykorzystywanych pchaczy (73%), niemal połowa barek do pchania (48,7) oraz wszystkie barki z własnym napędem zostały wyprodukowane w latach 1949-1979.

KRÓTKI OPIS STANU TRANSPORTU ŚRÓDLĄDOWEGO W POLSCE Opracowanie Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 12.08.2016r. Transport wodny śródlądowy w Polsce w 2015r. Przewozy w żegludze śródlądowej Niedostateczne zagospodarowanie dróg żeglownych w Polsce, zarówno pod względem charakteru (rzeki skanalizowane, swobodnie płynące, kanały), jak i parametrów żeglugowych (wymiary śluz, głębokość i szerokość szlaku, wysokości mostów) wpływa na specyfikę żeglugi śródlądowej i powoduje, że odgrywa ona marginalną rolę w polskim systemie transportowym. Udział transportu śródlądowego w przewozie ładunków ogółem w latach 2000-2015 zmniejszył się z 0,8 % do 0,4 %.

ROLA ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ W RAMACH ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU UE Kierunki rozwoju wspólnej polityki transportowej Intensywny rozwój gospodarczy w obrębie Unii Europejskiej rodzi wiele dylematów europejskiej polityki transportowej. Do najważniejszych z nich zaliczyć można: pogodzenie idei zrównoważonego rozwoju z rosnącym negatywnym oddziaływaniem transportu na środowisko, związanym z nadmiernym rozwojem transportu samochodowego, uporanie się z problemem kongestii w warunkach: z jednej strony ograniczeń terytorialnych, będących barierą rozwoju infrastruktury, z drugiej wzrastającego wraz rozwojem integracji gospodarczej oraz procesów globalizacji zapotrzebowania na transport ładunków i zwiększonego popytu na przewozy pasażerskie (będącego efektem wzrostu mobilności wraz ze wzrostem standardu życia ludności, rozwoju turystyki i budownictwa), zwiększenie dostępności, w warunkach licznych wąskich gardeł na transeuropejskiej sieci transportowej oraz braku połączeń, których likwidacja napotyka ograniczenia finansowe i bariery istniejącego zagospodarowania przestrzennego (terenowe).

ROLA ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ W RAMACH ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU UE Rozwiązaniem znacznej części przedstawionych problemów może być rozwój żeglugi śródlądowej i przybrzeżnej. Jednym z głównych sposobów kształtowania proekologicznego systemu transportowego w krajach Unii Europejskiej jest rozwój żeglugi śródlądowej, gałęzi przyjaznej dla środowiska, ze względu między innymi na : relatywnie małe zużycie energii, niską emisję zanieczyszczeń powietrza, możliwość znacznego zmniejszenia kongestii na drogach w wyniku przejęcia przewozów transportu samochodowego, niższe koszty zewnętrzne.

ROZWÓJ TRANSPORTU MULTIMODALNEGO Rozwój transportu multimodalnego w znacznym stopniu wymuszony jest przez intensywny rozwój gospodarczy. Obecnie ładunek przeznaczony do transportu powinien szybko i tanio być dostarczony na miejsce. Zapewnić to może wykorzystanie przez przewoźników różnych środków transportu. Centra logistyczne w państwach Europy Zachodniej stały się ważnym czynnikiem ich rozwoju gospodarczego. Dzięki nim ulepszono organizację dystrybucji towarów, a także zwiększono przepustowość korytarzy transportowych. Jednym z efektów globalizacji gospodarki jest wzrost wymiany towarowej pomiędzy kontynentami. Na przykład, w Europie obserwuje się wzmożoną wymianę towarową z państwami azjatyckimi, głównie z Chinami, Tajwanem, Malezją i Japonią, a także z Europą Środkowo-Wschodnią, a w tym z Czechami, Polską, Rosją i Węgrami. Jak wiadomo powszechnie, do zwiększenia tej wymiany ma się także w przyszłości przyczynić rozszerzenie Unii Europejskiej i przyjęcie do niej takich państw, jak Czechy, Polska, Słowenia czy Węgry.

ROZWÓJ TRANSPORTU MULTIMODALNEGO Dzięki temu Unia Europejska stanie się jednym, ogromnym rynkiem i jako właśnie taki rynek jest już postrzegana przez firmy. Konsekwencją takiego widzenia pola działania gospodarki jest powstawanie europejskich centrów dystrybucji [European Distribution Center (EDC)]. Są one budowane na użytek firm działających globalnie, a więc głównie zachodnioeuropejskich, amerykańskich i japońskich, w celu prowadzenia sprawnej dystrybucji towarów do wszystkich lokalnych rynków europejskich, tj. od portugalskiego i hiszpańskiego, przez francuski i niemiecki, aż po rosyjski. Analitycy gospodarczy uważają, że centra te mają charakter multimodalny, ponieważ stanowią one ogniwa, w których krzyżują się łańcuchy logistyczne z różnych kontynentów, co związane jest z wykorzystaniem różnych rodzajów transportu (przeważnie morskiego, lotniczego, kolejowego i samochodowego). Centra te zatem są ważnymi ogniwami w transporcie kombinowanym i wydatnie przyczyniają się do zwiększenia tego typu przewozów. Źródło: Knut Richter, Jacek Tarkowski: Europejskie centra dystrybucji (EDC) Logistyczna Brama Europy, Europejski Uniwersytet Viadrina, 1997, źródło internetowe.

ZAŁOŻENIE RZĄDU PANI PREMIER BEATY SZYDŁO ZAŁOŻENIA DO PLANÓW ROZWOJU ŚRÓDLĄDOWYCH DRÓG WODNYCH W POLSCE NA LATA 2016-2020 Z PERSPEKTYWĄ DO ROKU 2030 Źródło: Opracowanie Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej CEL I PRIORYTETY BUDOWA I MODERNIZACJA DRÓG WODNYCH O ZNACZENIU TRANSPORTOWYM I ODRZAŃSKA DROGA WODNA (E-30) - OSIĄGNIĘCIE MIĘDZYNARODOWEJ KLASY ŻEGLOWNOŚCI I WŁĄCZENIE W EUROPEJSKĄ SIEĆ DRÓG WODNYCH II DROGA WODNA RZEKI WISŁY - UZYSKANIE ZNACZNEJ POPRAWY WARUNKÓW NAWIGACYJNYCH III POŁĄCZENIE ODRA-WISŁA-ZALEW WIŚLANY (E-70) I WISŁA-BRZEŚĆ (E-40) - ROZBUDOWA MIĘDZYNARODOWYCH DRÓG WODNYCH IV ROZWÓJ PARTNERSTWA I WSPÓŁPRACY NA RZECZ ŚRÓDLĄDOWYCH DRÓG WODNYCH

POROZUMIENIE AGN

POROZUMIENIE AGN DELEGACJE SZKÓŁ NA UROCZYSTOŚCI W PAŁACU PREZYDENCKIM W dniu 6 marca 2017r. delegacje Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej im. Bohaterów Westerplatte w Kędzierzynie-Koźlu oraz Zespołu Szkół Żeglugi Śródlądowej im. kmdr. Bolesława Romanowskiego w Nakle nad Notecią uczestniczyła w uroczystym podpisaniu przez Pana Andrzeja Dudę Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Porozumienia o głównych śródlądowych drogach wodnych o znaczeniu międzynarodowym AGN. Przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Porozumienia AGN wynika z przyjętej przez Radę Ministrów RP strategii dotyczącej przywrócenia żeglowności na polskich rzekach. Porozumienie AGN to dokument wskazujący na kierunki rozwoju sieci śródlądowych dróg wodnych w Europie, którego celem jest: wprowadzenie ram prawnych, które ustalą skoordynowany plan dla rozwoju i budowy sieci śródlądowych dróg wodnych o międzynarodowym znaczeniu, opartej o uzgodnione parametry infrastrukturalne i eksploatacyjne. Sieć ujęta w Porozumieniu AGN podzielona jest na dziewięć głównych wodnych ciągów transportowych o długości ponad 27 tys. km i łączy porty 37 krajów europejskich.

POROZUMIENIE AGN Na terytorium Polski znajdują się trzy szlaki wodne w ramach europejskiego systemu śródlądowych dróg wodnych o znaczeniu międzynarodowym. Są to: 1. Droga wodna E40, łącząca Morze Bałtyckie od Gdańska z Morzem Czarnym w Odessie, 2. Droga wodna E30, przebiegająca Odrzańską Drogą Wodną, łącząca Morze Bałtyckie w Świnoujściu z Dunajem w Bratysławie, 3. Droga wodna E70, łącząca Odrę poprzez Noteć i Kanał Bydgoski z Zalewem Wiślanym i stanowiąca część europejskiego szlaku komunikacyjnego wschód-zachód łączącego Kłajpedę z Rotterdamem. Po uroczystości w Pałacu Prezydenckim delegacje szkół zostały zaproszone na spotkanie z Ministrem Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Panem Markiem Gróbarczykiem w siedzibie ministerstwa.

Rozwój portów morskich na przykładzie Gdańska Główne cele strategiczne Portu Gdańsk realizowane w 2014r., zgodnie z polityką morską państwa, to rozwój uniwersalnego portu obsługującego największe statki, jakie mogą wchodzić na Bałtyk, realizującego funkcje dystrybucyjne w obszarze Morza Bałtyckiego i na zapleczu, ze szczególnym naciskiem na obsługę ładunków skonteneryzowanych i transportu intermodalnego. Główne priorytety i cele strategii rozwoju Portu Gdańsk: - Rozwój głębokowodnych baz przeładunkowych, - Rozwój funkcji dystrybucyjnej i przemysłowej, - Zapewnienie dostępności od strony morza i lądu, - Rewitalizacja infrastruktury w Porcie Wewnętrznym, - Opracowanie i realizacja koncepcji przestrzennego rozwoju portu głębokowodnego. Źródło: Raport Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej

POROZUMIENIE 4 WOJEWODÓW Uroczystość podpisania porozumienia zakładającego współpracę na rzecz zrównoważonego rozwoju regionu wodnego Dolnej Wisły w dniu 25 kwietnia 2017r. W uroczystości uczestniczyli: wojewoda mazowiecki Zdzisław Sipiera, wojewoda pomorski Dariusz Drelich, wojewoda warmińsko-mazurski Artur Chojecki oraz wojewoda kujawskopomorski Mikołaj Bogdanowicz. Wśród gości byli także: sekretarz stanu w Ministerstwie Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Jerzy Materna oraz podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Sebastian Chwałek. W dokumencie czterej wojewodowie zobowiązują się do współdziałania zmierzającego do rozwoju regionu wodnego Dolnej Wisły. W jego ramach zadeklarowali rozbudowę żeglugi śródlądowej, realizację przedsięwzięć hydrotechnicznych na rzece Wiśle, w tym m.in. budowę stopni wodnych, rozwój gospodarczy obszaru Dolnej Wisły, ochronę przyrody oraz promocję przedsięwzięć kulturalnych, artystycznych i sportowych organizowanych w ramach obchodów Roku Rzeki Wisły.

POROZUMIENIE 4 WOJEWODÓW Uczniowie klasy III Technikum Żeglugi Śródlądowej na zaproszenie Wojewody Kujawsko-Pomorskiego Pana Mikołaja Bogdanowicza uczestniczyli w uroczystości podpisania porozumienia zakładającego współpracę na rzecz zrównoważonego rozwoju regionu wodnego Dolnej Wisły.

Perspektywy rozwoju szkół Rozwój szkół kształcących na potrzeby żeglugi śródlądowej utrudniają: Brak jasnych perspektyw zatrudnienia w Polsce; Ranga dyplomu potwierdzającego kwalifikacje w zawodzie; Jedynie podstawowe wyposażenie w pomoce dydaktyczne.

Perspektywy rozwoju szkół Do rozwoju szkół mogą przyczynić się wspólne działania Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz organów samorządu terytorialnego, które są organami prowadzącymi szkoły: Unowocześnienie bazy pomocy dydaktycznych: Zakup nowych statków szkolnych; Zakup nowych mniejszych jednostek pływających; Zakup nowych pracowni symulacyjnych (mostek nawigacyjny, siłownie okrętowe 3D). PROMOCJA KSZTAŁCENIA ZAWODOWEGO W ZAWODZIE MARYNARZA

Perspektywy rozwoju szkół Do rozwoju szkół mogą przyczynić się wspólne działania Ministerstwa Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej oraz organów samorządu terytorialnego, które są organami prowadzącymi szkoły: - Zmiany w rozporządzeniu: Podstawa programowa i program nauczania w zawodzie technika żeglugi śródlądowej są zgodne z wymogami szkolenia marynarzy żeglugi śródlądowej i Konwencji STCW. Egzamin potwierdzający kwalifikacje w zawodzie organizuje Okręgowa Komisja Egzaminacyjna w upoważnionej jednostce. Pomyślny wynik egzaminu daje absolwentowi dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie technik żeglugi śródlądowej. Wydaje się, iż charakter egzaminu, zakres sprawdzanych wiadomości i umiejętności pozwala w pełni ocenić wiedzę i umiejętności na poziomie starszego marynarza. Uzyskane dodatkowo świadectwo starszego marynarza ułatwiłoby i mobilizowało absolwentów do podejmowania pracy na statkach bezpośrednio po ukończeniu nauki.

KWALIFIKACYJNY KURS ZAWODOWY Kwalifikacyjny kurs zawodowy jest formą kształcenia pozaszkolnego i jest prowadzony według programu nauczania uwzględniającego podstawę programową kształcenia w zawodach, w zakresie jednej kwalifikacji. Kwalifikacyjny kurs zawodowy kończy się zaliczeniem. Osoba, która uzyskała zaliczenie otrzymuje zaświadczenie o ukończeniu kwalifikacyjnego kursu zawodowego, co umożliwia przystąpienie do egzaminu potwierdzającego kwalifikację w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji. Osoba, która zdała egzamin potwierdzający kwalifikację w zawodzie w zakresie tej kwalifikacji, otrzymuje świadectwo wydane przez Okręgową Komisję Egzaminacyjną. Osoba, która zdała egzaminy z zakresu wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w danym zawodzie oraz posiada poziom wykształcenia wymagany dla danego zawodu, otrzymuje dyplom potwierdzający kwalifikacje w zawodzie. Dyplom wydaje Okręgowa Komisja Egzaminacyjna.

KWALIFIKACYJNY KURS ZAWODOWY Kwalifikacyjny kurs zawodowy jest organizowany w trybie zaocznym. W ramach organizacji kursu wykorzystane będzie kształcenie na odległość (KNO) poprzez platformę edukacyjną. Czas trwania kwalifikacyjnego kursu zawodowego obejmuje okres niezbędny do zrealizowania treści programowych przedmiotów przewidzianych w planie nauczania (osiągnięcia efektów kształcenia przewidzianych podstawą programową kształcenia w ramach kwalifikacji A. 37.). Okres ten nie może być krótszy niż 9 miesięcy i nie dłuższy niż 10 miesięcy. L p. Przedmiot Liczba godzin (łącznie) Część teoretyczna /w tym KNO/ Część praktyczna 1 Nautyka 180 120 / 60 / -. 2 Budowa i wyposażenie pokładowe statku 90 60 / 30 / - 3 70 35 / 40 / - Organizowanie transportu wodnego. 4 Techniczne podstawy zawodu 90 60 / 30 / -. 5 Eksploatacja wyposażenia pokładowego statku 180-180. 6. Język angielski dla mechaników 60-60 Łączna l. godzin do realizacji w szkole oraz na platformie 670-7. Praktyka zawodowa 320* - - 8. Łączna liczba godzin realizowana w formie KNO 160 Łączna liczba godzin 990

PLANY POWSTANIA SZKÓŁ W INNYCH MIASTACH POLSKI WROCŁAW GDAŃSK CZERWIEŃSK

RAFAŁ WOŹNIAK ZESPÓŁ SZKÓŁ ŻEGLUGI ŚRÓDLĄDOWEJ IM. KMDR. BOLESŁAWA ROMANOWSKIEGO W NAKLE NAD NOTECIĄ 9 CZERWCA 2017r.