Historia życia na ziemi. Powstanie komórek eukariotycznych

Podobne dokumenty
Historia życia na ziemi. Powstanie komórek eukariotycznych

O pochodzeniu chloroplastów. Jan Kwiatowski

Ewolucja genów i genomów

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń Biologia medyczna w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 Analityka Medyczna I rok

Temat: systematyczny podział organizmów. Ile gatunków organizmów żyje na Ziemi? W 1995r., z polecenia ONZ oszacowano, że na Ziemi żyje około 14

Tematy- Biologia zakres rozszerzony, klasa 2TA,2TŻ-1, 2TŻ-2

Historia informacji genetycznej. Jak ewolucja tworzy nową informację (z ma ą dygresją).

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2017/2018 I rok Farmacja. Przedmiot Wykłady Ćwiczenia

Wprowadzenie do biologii molekularnej.

Ewolucja genów i genomów

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia z genetyką w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2016/2017 Analityka Medyczna II rok

Teoria ewolucji. Podstawy wspólne pochodzenie.

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?)

FIZJOLOGIA ORGANELLI (jak działa komórka?)

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2015/ I rok Kosmetologia

życia na Ziemi dr Joanna Piątkowska

Zmienność ewolucyjna. Ewolucja molekularna

GENEZA EUKARYOTA. Opowiada o nieprawdopodobnej prawdopodobnej historii SCRIBSIT ANNO DOMINI MMXX OYDEIS NEMO. Θ Ουδεις ΜΜX

SPRAWDZIAN klasa II ORGANELLA KOMÓRKOWE, MITOZA, MEJOZA

Spis treści. Przedmowa... XI. Wprowadzenie i biologiczne bazy danych. 1 Wprowadzenie Wprowadzenie do biologicznych baz danych...

Zaliczenie kursu: egzamin

Mitochondrialna Ewa;

SKUTKI POWSTANIA JĄDRA (jak działa genom?)

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia z genetyką w Zakładzie Biologii Analityka Medyczna II rok. Przedmiot Wykłady Ćwiczenia. Czwartek

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia z genetyką w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2015/2016 Analityka Medyczna II rok

Różnorodność życia na Ziemi

Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć

Mechanizmy zmienności ewolucyjnej. Podstawy ewolucji molekularnej.

Dr Andrzej Bodył. Autoreferat

SKUTKI POWSTANIA JĄDRA (jak działa genom?)

Koń jaki jest, każdy widzi, ale nowoczesna systematyka jest potrzebna

Teoria ewolucji. Podstawowe pojęcia. Wspólne pochodzenie.

Autor: Arkadiusz Kamiński Przedmiot: Produkcja zwierzęca Zagadnienie. KOMÓRKA

FOTOSYNTEZA U EUKARIONTÓW, CZYLI KRÓTKA HISTORIA ENDOSYMBIOZY

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

4. Ekspresja informacji genetycznej Transkrypcja Translacja Kod genetyczny Geny i regulacja ich ekspresji...

Szczegółowy harmonogram ćwiczeń - Biologia i genetyka w Zakładzie Biologii w roku akademickim 2015/2016 I rok Farmacja. Przedmiot Wykłady Ćwiczenia

Ewolucjonizm NEODARWINIZM. Dr Jacek Francikowski Uniwersyteckie Towarzystwo Naukowe Uniwersytet Śląski w Katowicach

PODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI

Botanika. T. 1 Morfologia - A. Szweykowska, J. Szweykowski

wykład dla studentów II roku biotechnologii Andrzej Wierzbicki

Wykład Bioinformatyka Bioinformatyka. Wykład 7. E. Banachowicz. Zakład Biofizyki Molekularnej IF UAM. Ewolucyjne podstawy Bioinformatyki

PODSTAWY BIOLOGII KOMÓRKI

Temat: Glony przedstawiciele trzech królestw.

Organelle komórkowe. mgr Zofia Ostrowska

Ruch u organizmów jednokomórkowych

G C C A T C A T C C T T A C C

Klasa I. Ocena dostateczna Uczeń opanował wymagania określone na ocenę dopuszczającą a ponadto: Uczeń:

Geny i działania na nich

Filogenetyka molekularna I

BUDOWA I FUNKCJONOWANIE KOMÓRKI

PODSTAWY BIOINFORMATYKI WYKŁAD 5 ANALIZA FILOGENETYCZNA

Spis treści 1 Komórki i wirusy Budowa komórki Budowa k

Podział komórkowy u bakterii

Możliwości współczesnej inżynierii genetycznej w obszarze biotechnologii

Podziały komórkowe cz. I

Materiały dydaktyczne do kursów wyrównawczych z przedmiotu biologia

Rok akademicki: 2014/2015 Kod: EIB BN-s Punkty ECTS: 3. Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Specjalność: Bionanotechnologie

Plan wykładów z genetyki ogólnej

Metagenomika, filogenetyka i ewolucja molekularna drobnoustrojów dotychczasowe i aktualne wyzwania matematyki

Wprowadzenie. DNA i białka. W uproszczeniu: program działania żywego organizmu zapisany jest w nici DNA i wykonuje się na maszynie białkowej.

Komórka i cykl życiowy

Organelle komórkowe. mgr Zofia Ostrowska

Podstawy biologii. Podstawy biologii molekularnej

Ewolucja genomu organellowego na przykładzie chloroplastów. Hipotetyczne etapy transferu genów organellowych do jądra

Zmienność ewolucyjna. Ewolucja molekularna

Dział I Powitanie biologii

DNA superhelikalny eukariota DNA kolisty bakterie plazmidy mitochondria DNA liniowy wirusy otrzymywany in vitro

Ramowy rozkład materiału we wszystkich tomach

Rozkład materiału z biologii dla klasy II LO zakres rozszerzony 2016/2017

Prof. dr hab. Jerzy Dzik dr Małgorzata Gołembiewska-Skoczylas dr Mauryla Kiersnowska dr Ewa Joachimiak. Ćwiczenie 2

SCENARIUSZ LEKCJI BIOLOGII

TEST Z CYTOLOGII GRUPA II

I. Biologia- nauka o życiu. Budowa komórki.

Podstawy biologii. Informacja genetyczna. Co to jest ewolucja.

Acknowledgement. Drzewa filogenetyczne

Różnorodność biologiczna (3)

Komórka - budowa i funkcje

WYMAGANIA EDUKACYJNE z biologii klasa I poziom rozszerzony

WARUNKI ZALICZENIA PRZEDMIOTU- 5 ECTS

WYMAGANIA EDUKACYJNE Z BIOLOGII NA POSZCZEGÓLNE OCENY KLASA III. dopuszczająca dostateczna dobra bardzo dobra

Wiciowce nanoplanktonowe: po co zajmować się czymkolwiek innym?

Urszula Poziomek, doradca metodyczny w zakresie biologii Materiał dydaktyczny przygotowany na konferencję z cyklu Na miarę Nobla, 14 stycznia 2010 r.

Transport pęcherzykowy i plazmodesmy

BIOLOGIA KOMÓRKI - KURS DLA BIOCHEMIKÓW

Obcy w naszych komórkach

Interfaza to niemal 90% cyklu komórkowego. Dzieli się na 3 fazy: G1, S i G2.

Teoria ewolucji. Losy gatunków: specjacja i wymieranie. Podstawy ewolucji molekularnej

Filogenetyka molekularna. Dr Anna Karnkowska Zakład Filogenetyki Molekularnej i Ewolucji

BIOLOGIA KOMÓRKI - KARIOKINEZY

Koło Biologiczne. Zadania maturalne z biologii" część I

Dr. habil. Anna Salek International Bio-Consulting 1 Germany

Zmienność ewolucyjna. Ewolucja molekularna

I BIOLOGIA JAKO NAUKA

Wymagania ponadpodstawowe Uczeń: ocena dopuszczająca ocena dostateczna ocena dobra ocena bardzo dobra. Dział I. CORAZ BLIŻEJ ISTOTY ŻYCIA

WYKŁADY ZOOLOGII dla 1. roku

Zagadnienia na egzamin magisterski na kierunku Biologia Rok akad. 2017/2018

Informacje dotyczące pracy kontrolnej

Transkrypt:

Historia życia na ziemi Powstanie komórek eukariotycznych

Powstanie komórek eukariotycznych Podobieństwa i różnice ilościowe Różny stopień skomplikowania Możliwe do wytłumaczenia przez zachodzenie stopniowych zmian Różnice jakościowe Teoria chimery Endosymbioza Podstawowe różnice Jądro Organelle 2 Copyright Pearson Education, Inc. or its affiliates. All Rights Reserved.

Komórki prokariotyczne i eukariotyczne Cecha Eukaryota Prokaryota Jądro Jest Brak Chromosomy Liczne, rozbudowane Często jeden, liczne plazmidy Typ komórkowy Wielo- i jednokomórkowy Jednokomórkowy (wyjątek sinice) Rybosomy Duże Małe Rekombinacja genetyczna Mejoza i fuzja gamet Rzadka, jednokierunkowa Cytoszkielet Rozbudowany Szczątkowy Mikrotubule Obecne Nieobecne lub rzadkie Podział komórkowy Mitoza i podział Podział Aparat Golgiego Jest Brak Retikulum endoplazmatyczne Obecne Brak Chloroplasty i mitochondria Są Brak Lizosomy i peroksysomy Są Brak Wić Microskopowa, złożona budowa Submicroskopowa, jedna wiązka Rozmiar komórki 10-100 um 1-10 um 3

Powstanie komórek eukariotycznych Jądro Chromosomy zawierają znacznie więcej upakowanego misternie DNA Wymaga to podziału DNA w trakcie skomplikowanego cyklu komórkowego Pochodzenie, wraz z całym systemem błon, można wytłumaczyć stopniowymi zmianami Proponowano pochodzenie endosymbiotyczne 4 http://palmer-dna-tech-project-012.wikispaces.com/ariana+arampatzis

Powstanie komórek eukariotycznych Nie ma typowej komórki eukariotycznej Wić występuje u większości eukariontów Endosymbioza tłumaczy dobrze powstanie chloroplastów i mitochondriów Niektóre inne organelle od nich pochodzą Komórka zwierzęca 5 Copyright Pearson Education, Inc. or its affiliates. All Rights Reserved.

Teoria endosymbiozy Konstantin Mierieżkowski 1905 Lynn Margulis 1967 Rozwinięta teoria endosymbiozy Chloroplasty, mitochondria i wici pochodzą od bakterii Podobnie jak poprzednie wersje, teoria z trudem uzyskała uznanie Najsilniejsze dowody dotyczą chloroplastów i mitochondriów Była wyznawczynią innej, kontrowersyjnej teorii Gai 6

Archaeplastida Rośliny zielone (zielenice i rośliny wyższe), czerwone (krasnorosty) i sine (glaukofity) Powstały w wyniku pierwotnej endosymbiozy 7 copyright DW Freshwater

Archaeplastida największe drzewo na świecie 8

Endosymbioza Silne dowody na endosymbiotyczne pochodzenie chloroplastów i mitochondriów Nieskuteczna fagocytoza Pierwotna endosymbioza chloroplastów (sinice) Glaukofity mają najmniej zredukowany genom chloroplastowy Mitochondria pochodzą od proteobakterii 9

Pochodzenie chloroplastów Endosymbioza pierwotna powstanie glonów zielonych i krasnorostów drugorzędowa i trzeciorzędowa mitochondrium sinica Linia zielona Linia czerwona Charles F. Delwiche (1999) American Naturalist 154:S164 S177.

Endosymbioza Wtórna Eugleniny Bruzdnice Złotowiciowce Brunatnice Okrzemki Kryptomonady Trzeciorzędowa Bruzdnice Patrick J. Keeling Phil. Trans. R. Soc. B (2010) 365, 729-748

Endosymbioza - to nie koniec Niektóre eukarionty (Archezoa) utraciły mitochondria lecz zachowały geny mitochondrialne Inne (Euglenozoa i Alweolaty) utraciły chloroplasty lecz zachowały geny chloroplastowe Geny wędrują między przedziałami komórkowymi 12 Charles F. Delwiche (1999) American Naturalist 154:S164 S177.

Powstanie komórek eukariotycznych Filogeneza Arystoteles pierwsze próby klasyfikacji Linneusz rośliny i zwierzęta Lamarck koncepcja drzewa rodowego Darwin pierwsze opublikowane drzewo rodowe Haeckel pierwsze drzewo życia Whittaker pięć królestw (1969) Fitch filogenetyka molekularna Woese trzy domeny Sześć supergrup Eukaryota Avise Filogeografia Venter Metagenomika filogenomika czasy współczesne, dwie domeny 13

Drzewo życia CharlesDarwin 1859 Origin of species 14

Drzewo życia 1866 Ojciec filogenetyki - Haeckel Autor terminów ekologia, filogeneza, ontogeneza Poglądy wykorzystane przez Nazistów rasizm, darwinizm społeczny Polityka to praktyczna biologia Ontogeneza to skrócona filogeneza 15

Ernst Haeckel utalentowany rysownik 16

Drzewo życia Walter Fitch 1967 Pierwsze drzewo molekularne 17 Walter M. Fitch, Emanuel Margoliash Science, 155:279 (1967)

Drzewo życia Carl Woese 1977 Trzy domeny Różnorodność Eukaryota wynika z różnorodności pierwotniaków Agawa Człowiek 18 Courtesy of UC Museum of Paleontology, www.ucmp.berkeley.edu Dwa pierwotniaki

Trzy królestwa Archeanów Duże podobieństwo do bakterii Euryarcheota (słonolubne i metanogenne) Crenarcheota (ciepłolubne) Korarcheota, początkowo znane tylko z sekwencji Courtesy of UC Museum of Paleontology, www.ucmp.berkeley.edu

Niewidzialne organizmy Bintrim et al. (PNAS, 94, 1997) identyfikują nową gałąź Archaea na podstawie sekwencji 16S rdna Na pewno jest wiele nieznanych gatunków a nawet całych, wielkich, nie odkrytych jeszcze gałęzi Crenarchaeota Euryarchaeota

Drzewo życia genu rrna Chloroplasty i mitochondria wywodzą się z bakterii Korona Eukaryota Grzyby i zwierzęta są blisko spokrewnione i tworzą Opisthokonta Dwie nowe grupy Alveolata i Stramenophila chloroplasty mitochondria Sogin and Patterson 1995, zmienione http://tolweb.org 21

Drzewo życia Doolittle1999 Pięć królestw i trzy domeny Archeany są najbliższymi krewnymi Eukarya Mitochondria i chloroplasty (endosymbioza) Archezoa Jeśli istniały to wymarły 22 Doolittle, Science 284, 2124 (1999)

Rzadkie Zdarzenia (Rare Genomic Events) Duplikacje genów i sygnaturowe indele mogą pomóc w rozwiązaniu trudnych kwestii filogenetycznych Insercja w genie EF1- a definiuje Opisthokonta Fuzja genów DHFR i TS łączy Bikonta Stechmann, Cavalier-Smith Science 297:89 (2002)

Drzewo życia Cavalier-Smith, 2005 Dane molekularne, ultrastrukturalne i paleontologiczne 24 Annals of Botany 2005 95:147-175 Copyright restrictions may apply.

Eukaryota Sześć linii ewolucyjnych Amoebozoa i Opisthokonta (grzyby, zwierzęta i ich najbliżsi krewni), Bikonta Rhizaria i Excavata tworzą grupy siostrzane Postulowano wspólną grupę dla Archaeplastida Chromalveolata Korzeń być może między Bikonta i Unikonta? Wspólny przodek 25

Filogenomika Drzewa oparte na zestawach genów powtarzalnych we wszystkich poznanych sekwencjach pełnych genomów Ciccarelli et al (2006) Science 311, 1283

Drzewo życia 2012 SAR Stramenopila Alveolata Rhizaria 27 Journal of Eukaryotic Microbiology Volume 59, Issue 5, pages 429-514, 28 SEP 2012 DOI: 10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1550-7408.2012.00644.x/full#jeu644-fig-0001

Stramenopile Złotowiciowce Brunatnice Lęgniowce Okrzemki 28

My opistokonty Henneguya Myxozoa Choanoflagellata

Metagenomika Craig Venter 30

Dwie domeny W myśl współczesnych poglądów eukarionty mogą być zagnieżdżone w kladzie archeanów a więc stanowią z nimi jeden klad i nie są grupą dla nich siostrzaną Williams et al. Nature 504, 231-236 (2013) 31

Parafiletyczne Archeany Williams et al. Nature 504, 231-236 (2013) 32