Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 21.02.2013 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.360.2012 DECYZJA Nr 8 / ŻG / 2013 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Jadwidze Chaber prowadzącej działalność gospodarczą w punkcie sprzedaży zlokalizowanym na targowisku w Łodzi przy ul. Chmielowskiego 39 (pawilon 67) karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego 7 partii jaj bez opakowań wartości łącznej 830,65 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na: niepodanie w miejscu sprzedaży informacji dotyczących klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości wbrew postanowieniom art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. z późn. zm.) dla 6 partii jaj oznaczonych na skorupach kodami 3 PL 10081301, 3 PL 10061304 (3 partie), 3 PL 10201314 i 3 PL 14261311 wartości 798,65 zł; brak na skorupach numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa, weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego, wbrew postanowieniom 33 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) oraz niepodanie w miejscu sprzedaży informacji dotyczących klasy jakości, klasy wagowej oraz daty minimalnej trwałości wbrew postanowieniom art. 16 lit. a, b i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. z późn. zm.) dla 1 partii jaj oznaczonych na wywieszce jako jaja wiejskie wartości 32,00 zł. 1
Uzasadnienie W dniach od 06 do 08 listopada 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.360.2012 z dnia 06.11.2012 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w punkcie sprzedaży zlokalizowanym na targowisku w Łodzi przy ul. Chmielowskiego 39 (pawilon 67), należącym do Jadwigi Chaber. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 z późn. zm.) w obecności właścicielki punktu Jadwigi Chaber. W trakcie prowadzonych działań kontrolnych stwierdzono, że do sprzedaży oferowano 7 partii jaj luzem wartości łącznej 830,65 zł w ilości 1568 sztuk, w tym: 6 partii wartości 798,65 zł: 273 sztuki oznakowane na skorupach 3-PL-10081301, zaś na wywieszce cyfrą 4, w cenie 0,40 zł za sztukę, 276 sztuk oznakowanych na skorupach 3-PL-10061304, zaś na wywieszce cyfrą 3, w cenie 0,45 zł za sztukę, 210 sztuk oznakowanych na skorupach 3-PL-10061304, zaś na wywieszce cyfrą 2, w cenie 0,50 zł za sztukę, 274 sztuki oznakowane na skorupach 3-PL-10061304, zaś na wywieszce cyfrą 1, w cenie 0,55 zł za sztukę, 244 sztuki oznakowane na skorupach 3-PL-10201314, zaś na wywieszce cyfrą 0, w cenie 0,60 zł za sztukę, 251 sztuk oznakowanych na skorupach 3-PL-14261311, zaś na wywieszce extra, w cenie 0,65 zł za sztukę, dla których w miejscu sprzedaży nie zamieszczono informacji dotyczących klasy jakości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości wbrew postanowieniom art. 16 lit. a, b, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia 24.06.2008 r. z późn. zm.) zwanego dalej rozporządzeniem 589/2008. Zakup jaj właścicielka udokumentowała fakturą VAT Nr 03736/12 z dnia 06 listopada 2012 r., wystawioną przez Firmę JU - MAR Mariusz Wielamek, 95-060 Brzeziny, ul. Piłsudskiego 34. Tylko dla 3 partii jaj oznaczonych na skorupach 3-PL-10061304, zaś na wywieszkach cyframi 3, 2 i 1 właścicielka znała datę minimalnej trwałości 25.11.2012. Data ta została określona w handlowym dokumencie identyfikacyjnym numer 39/12 z dnia 06 listopada 2012 r., w przedmiotowym dokumencie 2
określono również pochodzenie jaj REVITA Renata Rzepkowska-Bartos, 95-200 Pabianice, ul. Karniszewicka 175; 1 partię - 40 sztuk deklarowanych na wywieszkach jako jaja wiejskie w cenie 0,80 zł wartości 32,00 zł, które na skorupach nie posiadały oznaczeń dotyczących numeru oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych, kodu państwa członkowskiego oraz weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego producenta, jak również w miejscu sprzedaży nie podano dla nich danych dotyczących nazwy i adresu gospodarstwa, z którego jaja pochodzą lub imienia, nazwiska i adresu producenta jaj oraz klasy jakości, klasy wagowej i daty minimalnej trwałości. W trakcie kontroli właścicielka punktu oświadczyła, że jaja te pochodzą z gospodarstwa rolnego zlokalizowanego w miejscowości ( ), należącego do (oświadczenie z dnia 06 listopada 2012r.). W przeprowadzonym postępowaniu wyjaśniającym ustalono, że przedmiotowe jaja nie pochodziły ze wskazanego przez stronę gospodarstwa, gdyż ( ) takowej sprzedaży nie prowadziła (pismo Powiatowego Lekarza Weterynarii w Tomaszowie Mazowieckim znak: PIW.D./22/2012 z dnia 04 grudnia 2012 r. wraz z dołączoną notatką służbową z dnia 03 grudnia 2012r. podpisaną m.in. przez ( ). Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż przedmiotowe jaja winny być oznakowane zgodnie z przepisami 33 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. Nr 137 poz. 966 ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych oraz art. 16 lit. a, b i e rozporządzenia 589/2008. Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli numer ŻG.8361.360.2012 z dnia 06 listopada 2012 r., zestawieniu badanych jaj skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach zrobionych w trakcie kontroli. W związku z wprowadzeniem do obrotu jaj nieodpowiadających jakości handlowej w dniu 21 grudnia 2012 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.) zwanej dalej ustawą o jakości. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów, lecz z tego prawa nie skorzystała. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 24 grudnia 2012 r. Ponieważ strona nie nadesłała informacji o wielkości obrotu za rok 2011 w dniu 17 stycznia 2013 r. pismem numer ŻG.8361.360.2012 poinformowano ją o przedłużeniu prowadzonego postępowania i ponownie poproszono o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 18 stycznia 2013 r. W dniu 23 stycznia 2013 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona poinformowała o wielkości osiągniętego obrotu w 2011 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, 3
powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Wprowadzane do obrotu artykuły rolno spożywcze, jak wynika z art. 6 ust. 1 ustawy o jakości, są oznakowane, co oznacza że muszą być spełnione w tym zakresie wszystkie wymagania dotyczące oznakowania, uregulowane w przepisach prawa. Szczegółowe wymagania dotyczące sposobu oznakowania jaj bez opakowań (luzem) przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego zostały zawarte w art. 16 rozporządzenia 589/2008. Przepis ten stanowi, że, w przypadku sprzedaży jaj luzem w sposób łatwo widoczny i czytelny dla konsumenta podaje się następujące informacje: klasę jakości, klasy wagowe zgodnie z art. 4, oznaczenie metody chowu, objaśnienie znaczenia kodu producenta, datę minimalnej trwałości. We wskazanym art. 4 jaja klasy A klasyfikuje się według poniższych klas wagowych: a) XL bardzo duże: masa 73 g; b) L duże: 73 g > masa 63 g; c) M średnie: 63 g > masa 53 g; d) S małe: masa < 53 g, a nie jak to oznaczyła, w miejscu, sprzedaży Jadwiga Chaber cyframi 4, 3, 2, 1, 0 i wyrazem ekstra. Należy tu podkreślić, iż zgodnie z art. 14 ust. 1 rozporządzenia 589/2008 wyraz ekstra może być stosowany w charakterze dodatkowego oznaczenia jakości jaj do dziewiątego dnia po zniesieniu, zaś zgodnie z art. 12 i załącznikiem numer I do rozporządzenia 589/2008 cyfry 1 2 i 3 stosowane są do oznaczenia metody chowu, odpowiednio z wolnego wybiegu ściółkowego i klatkowego, zaś cyfra 0 stosowana jest do oznaczenia chowu ekologicznego. Zatem zastosowane przez stronę oznaczenia mogły wprowadzać konsumentów w błąd, co do charakterystyki środka spożywczego. Zgodnie z 33 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych w przypadku jaj wyprodukowanych na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej znakowanych zgodnie z załącznikiem XIV część A rozdz. III ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia Rady (WE) 4
nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) oraz z art. 9 ust. 1 rozporządzenia 589/2008 po numerze oznaczenia sposobu utrzymania kur nieśnych podaje się kod państwa członkowskiego PL oraz weterynaryjny numer identyfikacyjny nadany w sposób określony w rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 września 2010 r. w sprawie sposobu ustalania weterynaryjnego numeru identyfikacyjnego (Dz. U. z 2010 r. nr 173 poz. 1178). Załącznik XIV część A rozdz. III ust. 1 zdanie pierwsze rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych ( rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku ) (Dz. U L 299 z dnia 16.11.2007 z późn. zm.) stanowi, że jaja klasy A są znakowane kodem producenta. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktów nieodpowiadających jakości handlowej. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. średni stopień szkodliwości czynu, ponieważ brak w miejscu sprzedaży podstawowych informacji charakteryzujących dany produkt (w tym przypadku informacji dotyczących. daty minimalnej trwałości, klasy wagowej, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta) oraz brak oznaczeń kodowych na skorupach, czy też zastosowanie niewłaściwych oznaczeń w istotny sposób naruszał interesy konsumentów. Należy tu podkreślić, że w przypadku 5 partii jaj przedsiębiorca nie posiadał żadnej informacji co do ich dat minimalnej trwałości, a przy środkach spożywczych bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich właściwościami, w tym przypadku takiej możliwości był pozbawiony, przez co mógł być wprowadzony w błąd i zakupić produkt niezgodny z jego z oczekiwaniami. 2. wysoki stopień zawinienia, ponieważ to obowiązkiem strony było właściwe oznakowanie jaj w miejscu sprzedaży, a tego obowiązku strona nie dopełniła i wprowadziła do sprzedaży jaja bez wymaganych oznaczeń. Dodatkowo strona zastosowała oznaczenia, które mogły wprowadzać konsumentów w błąd co do metody chowu, źródła pochodzenia czy też jakości jaj. Strona jako podmiot działający na rynku spożywczym powinna znać przepisy związane z wykonywaną działalnością i dołożyć wszelkich starań, aby oferowane do sprzedaży środki spożywcze spełniały wymagania w zakresie jakości handlowej; 3. średni zakres naruszenia, bowiem nie podanie w miejscu sprzedaży jaj bez opakowań wymaganych przepisami informacji bądź podanie informacji niewłaściwych narusza przepisy mające na celu ochronę konsumentów. Stwierdzone nieprawidłowości (m.in. brak daty minimalnej trwałości, klasy wagowej, metody chowu) naruszały wymagania w zakresie oznakowania i były istotne z punktu widzenia właściwości tych produktów. 5
4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości. 5. niską wielkość obrotów podaną przez kontrolowanego przedsiębiorcę. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (w tym przypadku zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 500,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). Otrzymują: 1. Jadwiga Chaber ( ) 2. a/a Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... 6 (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis)