DECYZJA Nr 42 / KJ ŻG / 2015

Transkrypt

1 Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, Łódź... Łódź, dnia r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: DP DECYZJA Nr 42 / KJ ŻG / 2015 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2015 r., poz. 678) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierza przedsiębiorcy Elżbiecie Szewczyk wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo-Usługowa Elżbieta Szewczyk w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Ogrodowej 50/52 karę pieniężną w kwocie 765,00 zł (słownie: siedemset sześćdziesiąt pięć złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego trzech partii jaj bez opakowań jednostkowych wartości łącznej 382,50 zł nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi: na niepodanie w miejscu sprzedaży klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości wbrew przepisom określonym w art. 16 lit. a, c, d i e rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia r. ze zm.) oraz nazwy albo imienia i nazwiska producenta wbrew przepisom określonym w 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 774) [od 09 stycznia 2015 r. wbrew postanowieniom 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 29)]; podanie w miejscu sprzedaży klasy wagowej niezgodnie z art. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia r. ze zm.) Uzasadnienie W dniach od 02 do 05 grudnia 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer DP z dnia 1

2 02 grudnia 2014 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, Delegatury w Piotrkowie Trybunalskim przeprowadzili kontrolę w punkcie sprzedaży jaj zlokalizowanym w Tomaszowie Mazowieckim przy ul. Ogrodowej 50/52, należącym do Elżbiety Szewczyk, wykonującej działalność gospodarczą pod nazwą Firma Handlowo- Usługowa Elżbieta Szewczyk. Kontrolę przeprowadzono na podstawie art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z r. ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.), w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014, poz. 148 ze zm.) w obecności kontrolowanego przedsiębiorcy Elżbiety Szewczyk. W trakcie kontroli stwierdzono, że do sprzedaży oferowano 3 partie jaj luzem w ilości 870 sztuk wartości łącznej 382,50 zł., oznakowane na skorupkach numerem 3 PL oraz w miejscu jako O 50 gr (360 sztuk), 1A 45 gr (240 sztuk) i M 35 gr (270 sztuk). W prowadzonym postępowaniu wyjaśniającym Elżbieta Szewczyk (pismo z dnia r.) oświadczyła, że jaja oznaczone 0 to jaja bardzo duże o masie powyżej 73g czyli klasy XL, jaja oznaczone 1A to jaja duże o masie od 63 do 73 g czyli klasy L, zaś jaja oznaczone M to jaja średnie o masie od 53 do 63g. Zastosowane przez przedsiębiorcę oznakowanie klasy wagowej jako 0 i 1A nie odpowiadało wymaganiom określonym w art. 4 rozporządzenia Komisji (WE) nr 589/2008 z dnia 23 czerwca 2008 r. ustanawiającego szczegółowe zasady wykonywania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w sprawie norm handlowych w odniesieniu do jaj (Dz. U. L 163 z dnia r. ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem 589/2008. Zgodnie z art. 4 ust. 1 jaja klasy A klasyfikuje się według poniższych klas wagowych: a) XL bardzo duże: masa 73 g; b) L duże: 73 g > masa 63 g; c) M średnie: 63 g > masa 53 g; d) S małe: masa < 53 g zaś ust. 2 wskazuje, że klasę wagową podaje się za pomocą odpowiednich liter lub nazw określonych w ust. 1 bądź też przez ich połączenie, i może być ona uzupełniona odpowiednimi zakresami wagowymi. Można użyć innych dodatkowych oznaczeń pod warunkiem że nie będą one mylone z literami lub opisami określonymi w ust. 1 oraz będą one zgodne z przepisami dyrektywy 2000/13/WE. Ponadto oględziny miejsca sprzedaży wykazały, że dla przedmiotowych jaj nie podano klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości wbrew postanowieniom art. 16 lit. a, c, d i e rozporządzenia 589/2008 oraz nazwy albo imienia i nazwiska producenta, co naruszało obowiązujące w dniu 02 grudnia 2014 r. przepisy w 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych (Dz. U. z 2014 r. poz. 774) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania środków spożywczych [od 09 stycznia 2015 r. narusza 19 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych 2

3 rodzajów środków spożywczych (Dz. U. z 2015 r. poz. 29) zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych ]. Zakup przedmiotowych jaj kontrolowany przedsiębiorca udokumentował fakturą VAT Nr 04/12/2014 z dnia 01 grudnia 2014 r., wystawioną przez Gospodarstwo Rolne Ferma Drobiu Zbigniew i Robert Szydłowscy, Lechów 23, Czerniewice. Zarówno w dokumencie zakupu jak i w Handlowym Dokumencie Identyfikacyjnym z dnia 01 grudnia 2014 r. wystawionym przez Gospodarstwo Rolne Ferma Drobiu Zbigniew i Robert Szydłowscy, Lechów 23, Czerniewice, zwanym dalej HDI nie były podane klasy wagowe. W HDI podana była natomiast data minimalnej trwałości jaj r. i dotyczyła ona 1680 sztuk jaj. Na podstawie numeru weterynaryjnego zamieszczonego na skorupach oraz informacji zamieszczonej w HDI ustalono, że producentem zakwestionowanych jaj było Gospodarstwo Rolne Ferma Drobiu Zbigniew i Robert Szydłowscy, Lechów 23, Czerniewice (3 PL ). Stwierdzone nieprawidłowości zostały udokumentowane w protokole kontroli numer DP z dnia 02 grudnia 2014 r., zestawieniu artykułów żywnościowych skontrolowanych pod względem oznakowania oraz na zdjęciach wykonanych w trakcie kontroli. W związku z wprowadzeniem do obrotu artykułów rolno - spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej w dniu 22 kwietnia 2015 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kontrolowanemu przedsiębiorcy, na podstawie art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669, ze zm.) zwanej dalej ustawą o jakości, kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu trzech partii jaj nieodpowiadających jakości handlowej. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok Przedmiotowe pismo zostało odebrane w dniu 24 kwietnia 2015 r. W dniu 30 kwietnia 2015 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strona podała wielkość obrotu za rok 2014 i jednocześnie poprosiła o odstąpienie od wymierzenia kary pieniężnej lub wymierzenie jej w kwocie minimalnej, gdyż nieprawidłowości w oznakowaniu jaj były wynikiem nieznajomości obowiązujących w tym zakresie przepisów. Dodała, że niezwłocznie uzupełniła brakujące oznaczenia w miejscu sprzedaży. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po zapoznaniu się z treścią przedmiotowego pisma, przeanalizowaniu materiałów z kontroli stwierdził, że przedsiębiorca naruszył przepisy o jakości handlowej, a nieznajomość przepisów nie zwalnia go z odpowiedzialności. Obowiązkiem każdego przedsiębiorcy prowadzącego przedsiębiorstwo spożywcze jest zapewnienie zgodności żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla jego działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Natomiast art. 40a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do kogo zostanie spełniona przesłanka wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej podlega karze określonej w tym 3

4 przepisie. Już samo stwierdzenie udowodnienie faktu wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej powoduje konieczność nałożenia stosownej kary (por. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 04 sierpnia 2010 r. sygn. VI SA/Wa894/10). Strona wprowadziła do obrotu jaja bez opakowań, dla których nie podała klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości oraz danych producenta, a także podała klasy wagowe niezgodnie z przepisami tym samym naruszyła przepisy o jakości handlowej. Wdrożone przez stronę działania naprawcze oraz inne okoliczności zostały wzięte pod uwagę przy ustalaniu wysokości kary pieniężnej za czyn określony w wyżej wymienionym przepisie. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) podmioty prowadzące przedsiębiorstwo spożywcze i podmioty działające na rynku pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania, oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Szczegółowe wymagania dotyczące sposobu oznakowania jaj bez opakowań (luzem) przeznaczonych bezpośrednio dla konsumenta finalnego zostały zawarte w art. 16 rozporządzenia 589/2008. Przepis ten stanowi, że, w przypadku sprzedaży jaj luzem w sposób łatwo widoczny i czytelny dla konsumenta podaje się następujące informacje: klasę jakości, klasy wagowe zgodnie z art. 4, oznaczenie metody chowu, objaśnienie znaczenia kodu producenta, datę minimalnej trwałości. We wskazanym art. 4 jaja klasy A klasyfikuje się według poniższych klas wagowych: e) XL bardzo duże: masa 73 g; f) L duże: 73 g > masa 63 g; g) M średnie: 63 g > masa 53 g; 4

5 h) S małe: masa < 53 g. Dodatkowo wymagania w zakresie oznakowania środków spożywczych bez opakowań były określone w 17 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych (od 09 stycznia 2015 r. w 19 ust. 1 rozporządzenia w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych). 17 ust. 1 pkt 1 stanowił, że w przypadku środków spożywczych bez opakowań oprócz nazwy środka spożywczego podaje się nazwę albo imię i nazwisko producenta. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż strona wprowadzając do obrotu handlowego trzy partie jaj luzem bez wymaganych w miejscu sprzedaży oznaczeń (klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości, nazwy albo imienia i nazwiska producenta) bądź oznakowanych niezgodnie z obowiązującymi przepisami (klasa wagowa) naruszyła przepisy art. 4 ust. 1 i 2 i art. 16 lit. a, c, d i e rozporządzenia 589/2008 oraz 17 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia w sprawie znakowania środków spożywczych. Ustalenia kontroli jednoznacznie wskazują, że strona, jako podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze nie zastosowała się do obowiązków nałożonych na nią przepisami prawa żywnościowego w zakresie jakości handlowej, a zatem była odpowiedzialna za nieprzestrzeganie tych przepisów. W związku z powyższym Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) artykułów rolno spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania, po uwzględnieniu kryteriów wynikających z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości (stopień szkodliwości czynu, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno spożywczych i wielkość jego obrotów) wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Wykonując dyspozycję art. 40a ust. 5 ustawy o jakości Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej oceniając: 1. stopień szkodliwości czynu polegającego na wprowadzeniu do obrotu jaj nieodpowiadających jakości handlowej stwierdził, że brak w miejscu sprzedaży podstawowych informacji o produkcie (klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta i daty minimalnej trwałości oraz nazwy albo imienia i nazwiska producenta) bądź podanie informacji w sposób niezgodny z przepisami (klasa wagowa) w istotny sposób naruszały interesy konsumentów, nie tylko ze względu na ich prawo do pełnej i rzetelnej informacji o produkcie mogące przesądzić o dokonanym przez nich wyborze, ale także ze względu na istotne znaczenie pewnych informacji dla zdrowia, w tym przypadku daty minimalnej trwałości. Należy tu również nadmienić, że przy produktach bez opakowań konsument tylko w miejscu sprzedaży ma możliwość zapoznania się z ich właściwościami, a w tym przypadku takiej możliwości był pozbawiony, przez co mógł być wprowadzony w błąd i zakupić produkt niezgodny z jego oczekiwaniami; 2. stopień zawinienia stwierdził, że wina za niedopełnienie obowiązków wynikających z przepisów prawa żywnościowego leżała wyłącznie po stronie kontrolowanego 5

6 przedsiębiorcy. To obowiązkiem strony, przy sprzedaży jaj luzem, było podanie w sposób łatwo widoczny i czytelny informacji dotyczących klasy jakości, oznaczenia metody chowu, objaśnienia znaczenia kodu producenta, daty minimalnej trwałości, danych producenta, a także oznakowanie jaj klasą wagową wynikającą z przeposów prawa żywnościowego. Tego obowiązku strona nie dopełniła i przez to wprowadziła do sprzedaży jaja nieodpowiadające jakości handlowej. Należy tu wskazać, że oznaczając jaja 0 strona mogła wprowadzić konsumenta w błąd co do metody chowu, gdyż cyfra ta wskazuje, że jaja pochodzą z produkcji ekologicznej. Strona, jako podmiot prowadzący przedsiębiorstwo spożywcze od dwóch lat (ustalono na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji Informacji o Działalności Gospodarczej) winna zapoznać się z obowiązującymi przepisami związanymi z wykonywaną działalnością i ich przestrzegać, by zapewnić właściwą jakość handlową wprowadzanych do obrotu jaj. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej oceniając stopień zawinienia wziął pod uwagę podjęte przez stronę działania naprawcze (w czasie kontroli zamieszczono w miejscu sprzedaży wymagane przepisami informacje); 3. zakres naruszenia uznał, że stwierdzone nieprawidłowości stanowiły naruszenie przepisów z zakresu oznakowania środków spożywczych, które są istotne z punktu widzenia interesów i praw konsumentów, a także właściwości tych produktów. Przepisy unijne jak i przepisy krajowe zostały ustanowione w celu zapewnienia konsumentom pełnych, rzetelnych informacji o nabywanych środkach spożywczych, tym samym zgodnie z obowiązującymi przepisami konsumenci muszą mieć dostęp do tych informacji (bez konieczności podejmowania dodatkowych działań), aby mieć gwarancję, że zakupiony przez nich produkt spełnia ich wymagania i jest dla nich bezpieczny; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy wziął pod uwagę, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości (co wynika z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi); 5. wielkość obrotu wziął pod uwagę przesłaną przez stronę informację na temat wielkości osiągniętego w 2014 r. obrotu i zakwalifikował ją, zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r. poz. 584) do grupy mikroprzedsiębiorców. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu (w tym przypadku zł), lecz nie mniejszej niż 500,00 zł a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa 6

7 żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 765,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art i 2 kpa, art i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie ( Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej ( Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 765,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, Łódź, nr NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz i (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz i (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r. poz. 613). Otrzymują: 1. Elżbieta Szewczyk ( ) 2. a/a Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej Marek Jacek Michalak... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) 7