PGSS POLSKI GENERALNY SONDAś SPOŁECZNY 2002 INSTYTUT STUDIÓW SPOŁECZNYCH UNIWERSYTET WARSZAWSKI ul. Stawki 5/7, 00-183 Warszawa tel.(22)8315153 / fax (22) 8314933 www.iss.uw.edu.pl; http://pgss.iss.uw.edu.pl; www.ads.org.pl Międzynarodowy moduł badawczy ISSP w PGSS 2002 (balot A) International Social Survey Programme, 2002: "Family and Changing Gender Roles III" (ankieta ISSP wypełniana samodzielnie przez osobę badaną w obecności ankietera, po zakończeniu głównego wywiadu PGSS 2002) [porównaj zmienne FA1a -- FA37 w zintegrowanym zbiorze danych PGSS 1992-2008] Mamy nadzieję, Ŝe zgodzi Pani/Pan wziąć udział w tym waŝnym międzynarodowym badaniu naukowym, odpowiadając na pytania ankiety. Pytania w ankiecie dotyczą róŝnorodnych spraw. JednakŜe na kaŝde pytanie moŝna od zakreślając po prostu kółkiem numer wybranej odpowiedzi. jest wymagana tutaj jakaś specyficzna wiedza. Wierzymy, Ŝe kaŝdy potrafi przedstawić własne opinie odpowiadając na pytania ankiety. I dlatego prosimy o wypełnienie ankiety wszystkich, a nie tylko tych, którzy mają wyrobione lub zdecydowane poglądy na poruszane w pytaniach sprawy. Wypełnienie ankiety nie powinno zabrać duŝo czasu. Mamy nadzieję, Ŝe będzie to dla Pani/Pana interesujące i przyjemne doświadczenie. Pani/Pana odpowiedzi będą całkowicie poufne i anonimowe. Z GÓRY DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY. W a r s z a w a, marzec 2002
Na początku prosimy o odpowiedź na kilka pytań dotyczących kobiet. 1. W jakim stopniu zgadza Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami? 2 Zgadzam Ani, ani nie nie a. Pracująca zawodowo matka moŝe zapewnić swoim dzieciom równie duŝo ciepła i bezpieczeństwa, co matka nie pracująca zawodowo. b. Jest to ze szkodą dla małego dziecka, gdy jego matka pracuje zawodowo. c. Biorąc wszystko pod uwagę, jest to ze szkodą dla Ŝycia rodzinnego, gdy kobieta pracuje na pełnym etacie. d. Kobiety pracują zawodowo, ale większość z nich wolałaby prowadzić dom i wychowywać dzieci. e. Prowadzenie domu moŝe dać kobiecie tyle samo zadowolenia, co praca zawodowa. f. Praca zawodowa jest dla kobiety najlepszym sposobem na to, aby być niezaleŝną.
2. W jakim stopniu zgadza Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami? 3 Zgadzam Ani, ani nie nie a. Zarówno męŝczyzna jak i kobieta powinni zarabiać na utrzymanie domu. b. MęŜczyzna powinien zajmować zarabianiem pieniędzy, a kobieta powinna troszczyć o dom i dzieci. c. MęŜczyźni powinni mieć większy, niŝ dotychczas, wkład w prace domowe. d. MęŜczyźni powinni mieć większy, niŝ dotychczas, wkład w opiekę nad dziećmi. 3. Czy, Pana(-i) zdaniem kobiety powinny, czy teŝ nie powinny pracować w niŝej wymienionych sytuacjach? Powinny pracować na pełnym etacie Powinny pracować na pół etatu Powinny zajmować domem a. Po ślubie zanim urodzi dziecko. 1 2 3 8 b. Gdy dzieci jeszcze nie chodzą do szkoły (ani do przedszkola) 1 2 3 8 c. Gdy dzieci chodzą juŝ do szkoły (lub do przedszkola). 1 2 3 8 d. Gdy dzieci są juŝ dorosłe. 1 2 3 8
4. W jakim stopniu zgadza Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami? 4 Zgadzam Ani, ani nie nie a. Osoby Ŝonate/zamęŜne są na ogół szczęśliwsze, niŝ osoby stanu wolnego. b. Lepsze jest nieudane małŝeństwo niŝ Ŝycie w stanie wolnym. c. Ludzie, którzy chcą mieć dzieci, powinni wejść w związek małŝeński. d. Samotny rodzic moŝe wychować dziecko tak samo dobrze, jak oboje rodziców. e. Para bez ślubu moŝe mieszkać razem, nawet gdy nic zamierza wstąpić w związek małŝeński. f. Dobrze jest jeśli osoby, które zamierzają wziąć ślub, najpierw mieszkają ze sobą przez jakiś czas. g. Rozwód jest zwykle najlepszym wyjściem, gdy małŝonkowie nic potrafią rozwiązać problemów zaistniałych w ich małŝeństwie.
5. W jakim stopniu zgadza Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami? 5 Zgadzam Ani, ani nie nie a. Obserwowanie rozwoju i dorastania dzieci jest największym szczęściem w Ŝyciu. b. Osoby, które nigdy nie miały dzieci, wiodą Ŝycie pozbawione sensu. 6. W jakim stopniu zgadza Pan(i) lub nie zgadza z następującymi stwierdzeniami? Zgadzam Ani, ani nie nie a. Pracujące zawodowo kobiety, które mają małe dziecko, powinny otrzymywać płatny urlop. b. Rodziny, w których oboje rodziców pracuje, powinny otrzymywać pomoc finansową na opiekę nad dzieckiem.
PROSIMY ODPOWIEDZIEĆ NA PONIśSZE PYTANIE, JEŚLI POZOSTAJE PAN(I) W ZWIĄZKU MAŁśEŃSKIM LUB W KONKUBINACIE. JEŚLI NIE NIE śyje PAN(I) W ZWIĄZKU MAŁśEŃSKIM LUB KONKUBINACIE, TO PROSIMY PRZEJŚĆ DO PYTANIA 15. 7. Co Pan(i) i Pana(-i) Ŝona(mąŜ) robicie z pieniędzmi, które jedno lub oboje z Państwa otrzymujecie? 6 PROSIMY ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZ Ja decyduję o wszystkich pieniądzach i wydzielam Ŝonie (męŝowi) jej (jego) część. 1 Mój (a) patner(-ka) decyduje o wszystkich pieniądzach i wydziela mi moją część. 2 Trzymamy nasze pieniądze we wspólnej kasie i kaŝdy bierze z niej tyle, ile potrzebuję. 3 Trzymamy część pieniędzy we wspólnej kasie, a resztę oddzielnie. 4 Trzymamy nasze pieniądze oddzielnie. 5 PROSIMY ODPOWIEDZIEĆ NA PONIśSZE PYTANIE, JEŚLI PAN(I) POZOSTAJE W ZWIĄZKU MAŁśEŃSKIM LUB W KONKUBINACIE. 8. Kto w Pana(-i) gospodarstwie domowym wykonuje następujące czynności... Zawsze Ŝona (partnerka) Zwykle Ŝona (partnerka) Mniej więcej równo lub oboje razem Zwykle mąŝ (partner) Zawsze mąŝ (partner) Robi to ktoś inny powie-dzieć a. Kto robi pranie? 1 2 3 4 5 6 8 b. Kto wykonuje drobne domowe naprawy? c. Kto opiekuje chorymi osobami? 1 2 3 4 5 6 8 1 2 3 4 5 6 8 d. Kto robi zakupy? 1 2 3 4 5 6 8 e. Kto sprząta dom? 1 2 3 4 5 6 8 f. Kto przygotowuje posiłki? 1 2 3 4 5 6 8
9a. Ile przeciętnie godzin w tygodniu poświęca Pan(i) na prace w gospodarstwie domowym, nie 7 licząc czasu poświęconego na opiekę nad dziećmi, ani na zajęcia związane z czasem wolnym? PROSIMY WPISAĆ LICZBĘ GODZIN DO KRATEK Godzin 9a. A ile przeciętnie godzin w tygodniu na prace w gospodarstwie domowym poświęca Pana(i) partnerka/partner (współmałŝonka/współmałŝonek), nie licząc czasu poświęconego na opiekę nad dziećmi, ani na zajęcia związane z czasem wolnym? PROSIMY WPISAĆ LICZBĘ GODZIN DO KRATEK Godzin 10. Które z przedstawionych niŝej stwierdzeń najlepiej oddaje udział w pracach domowych Pana(i) i Pana(i) współmałŝonki/współmałŝonka (partnerki/partnera): Robię znacznie więcej niŝ wynikałoby to ze sprawiedliwego podziału prac domowych. 1 Robię nieco więcej niŝ wynikałoby to ze sprawiedliwego podziału prac domowych. 2 Robię mniej więcej tyle, ile wynika ze sprawiedliwego podziału prac domowych. 3 Robię nieco mniej niŝ wynikałoby to ze sprawiedliwego podziału prac domowych. Robię znacznie mniej niŝ wynikałoby to ze sprawiedliwego podziału prac domowych. 5 4 8
8 11. Jak często zdarza, Ŝe Pan(i) i Pana(i) współmałŝonka/współmałŝonek sprzeczacie w sprawie podziału prac domowych? Kilka razy w tygodniu 1 Kilka razy w miesiącu 2 Kilka razy w roku 3 Rzadziej niŝ kilka razy w roku 4 Nigdy 5 8 12. Kto zazwyczaj podejmuje decyzje dotyczące tego, jak wychowywać dziecko/dzieci? Najczęściej ja 1 Najczęściej moja Ŝona/ mój mąŝ / partner / partnerka 2 Czasem ja, a czasem Ŝona / mąŝ / partner / partnerka 3 Decydujemy wspólnie 4 Decyzje takie podejmuje ktoś inny 5 dotyczy 13. Do kogo naleŝy ostatnie słowo, kiedy Pan(i) i Pana(i) współmałŝonka/współmałŝonek podejmujecie decyzje o: PROSIMY ZAZNACZYĆ JEDNĄ ODPOWIEDŹ W KAśDYM WIERSZU a. sposobie spędzenia weekendu b. waŝnych zakupach dla domu/dla gospodarstwa domowego Najczęściej ja Najczęściej moja Ŝona/ mój mąŝ / partner / partnerka Czasem ja, a czasem Ŝona / mąŝ / partner / partnerka Decydujemy wspólnie Decyzje takie podejmuje ktoś inny 1 2 3 4 5 1 2 3 4 5
14. Biorąc pod uwagę wszystkie źródła dochodu, to kto uzyskuje wyŝszy dochód Pan(i) czy Pana(i) współmałŝonka/współmałŝonek? WspółmałŜonka/współmałŜonek nie posiada Ŝadnych dochodów 1 Ja mam znacznie wyŝszy dochód (mój dochód jest znacznie wyŝszy) 2 9 Ja mam wyŝszy dochód (mój dochód jest wyŝszy) 3 Mamy mniej więcej podobne dochody 4 WspółmałŜonka/współmałŜonek ma wyŝszy dochód 5 WspółmałŜonka/współmałŜonek ma znacznie wyŝszy dochód 6 posiadam Ŝadnych dochodów 7 wiem 8 15. Proszę na ile zgadza Pan(i) lub teŝ nie zgadza z następującymi stwierdzeniami: PROSIMY ZAZNACZYĆ JEDNĄ ODPOWIEDŹ W KAśDYM WIERSZU a. w domu jest tyle rzeczy do zrobienia, Ŝe często brakuje mi czasu na zrobienie wszystkiego b. moje Ŝycie domowe rzadko jest przyczyną stresu c. w pracy jest tyle rzeczy do zrobienia, Ŝe często brakuje mi czasu na zrobienie wszystkiego d. moja praca rzadko jest przyczyną stresu ani, ani nie nie nie trudno nie dotyczy
10 16. Jak często w ciągu ostatnich 3 miecy zdarzyło, Ŝe: PROSIMY ZAZNACZYĆ JEDNĄ ODPOWIEDŹ W KAśDYM WIERSZU a. wrócił(a) Pan(i) z pracy zbyt zmęczony(a), Ŝeby jeszcze wykonać prace domowe, które naleŝałoby zrobić b. było Panu(i) trudno wypełnić rodzinne obowiązki ze względu na ilość czasu jaki musiał(a) Pan(i) poświęcić na pracę zawodową c. ze względu na wykonane prace domowe zjawił(a) Pan(i) w pracy zbyt zmęczony(a), aby dobrze funkcjonować d. ze względu na obowiązki rodzinne było Panu(i) trudno skoncentrować w pracy kilka razy w tygodniu kilka razy w miesiącu 1-2 razy nigdy 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 1 2 3 4 nie dotyczy, respondent nie pracuje 17. Gdyby wziął Pan(i) pod uwagę całe swoje obecne Ŝycie, to na ile czuje Pan(i) szczęśliwy(a) lub nieszczęśliwy(a)? całkowicie (w pełni) szczęśliwy(a) 1 bardzo szczęśliwy(a) 2 raczej szczęśliwy(a) 3 ani szczęśliwy(a) ani nieszczęśliwy(a) 4 raczej nieszczęśliwy(a) 5 bardzo nieszczęśliwy(a) 6 całkowicie (skrajnie) nieszczęśliwy(a) 7 8
18. Biorąc wszystko pod uwagę, na ile zadowolony(a) jest Pan(i) ze swojej pracy? 11 całkowicie (w pełni) zadowolony(a) 1 bardzo zadowolony(a) 2 raczej zadowolony(a) 3 ani zadowolony(a) ani niezadowolony(a) 4 raczej niezadowolony(a) 5 bardzo niezadowolony(a) 6 całkowicie (skrajnie) niezadowolony(a) 7 wiem 8 dotyczy / nie pracuje 19. Biorąc wszystko pod uwagę, na ile zadowolony(a) jest Pan(i) ze swojego Ŝycia rodzinnego? całkowicie (w pełni) zadowolony(a) 1 bardzo zadowolony(a) 2 raczej zadowolony(a) 3 ani zadowolony(a) ani niezadowolony(a) 4 raczej niezadowolony(a) 5 bardzo niezadowolony(a) 6 całkowicie (skrajnie) niezadowolony(a) 7 wiem 8
12 20. Czy Pana(-i) matka pracowała zawodowo przez jeden rok lub dłuŝej od czasu, gdy Pan(i) urodził(a), do czasu gdy skończył(a) Pan(i) 14 lat? PROSIMY ZAZNACZYĆ ODPOWIEDZ Tak, pracowała 1 2 mieszkałem(-am) z matką 9 tego nie ma w angielskim wzorcu wiem 8 za to jest to PROSIMY ODPOWIEDZIEĆ NA PYTANIA 23A I 23B, JEŚLI MIAŁ(A) PAN(I) KIEDYKOLWIEK DZIECI. 21. Czy pracował(a) Pan(i) zawodowo na pełnym etacie, pół etatu, czy teŝ nie pracował(a) Pan(i) w niŝej wymienionych okresach? Pracowałem(-am) na pełnym etacie Pracowałem(-am) na pół etatu Zajmowałem(-am) domem dotyczy a. Po ślubie zanim urodziło dziecko. 1 2 3 9 b. Gdy dzieci jeszcze nie chodziły do szkoły (ani do przedszkola) c. Gdy dzieci chodziły juŝ do szkoły (lub do przedszkola) d. Gdy najmłodsze dzieci były juŝ dorosłe. 1 2 3 9 1 2 3 9 1 2 3 9
22. A co robił(a) Pana(-i) współmałŝonek (partner) w niŝej wymienionych okresach? 13 Pracowałem(-am) na pełnym etacie Pracowałem(-am) na pół etatu Zajmowałem(-am) domem dotyczy a. Po ślubie zanim urodziło dziecko. 1 2 3 9 b. Gdy dzieci jeszcze nie chodziły do szkoły (ani do przedszkola) 1 2 3 9 c. Gdy dzieci chodziły juŝ do szkoły (lub do przedszkola) 1 2 3 9 d. Gdy najmłodsze dzieci były juŝ dorosłe. 1 2 3 9 23. Czy Pana(i) zdaniem w sytuacji, kiedy małŝeństwo nie posiada jeszcze dzieci, kobieta powinna pracować poza domem: w pełnym wymiarze godzin 1 w niepełnym wymiarze godzin 2 pozostać w domu, nie pracować 3 wiem 8 DZIĘKUJEMY ZA WYPEŁNIENIE ANKIETY