L.p. Wskaźnik Wzór Interpretacja 1. Wskaźnik sprawności działania 1.1 1.2 1.3 1.4 Udział trwałych składników majątku w aktywach ogółem Udział aktywów obrotowych w aktywach ogółem Podstawowy wskaźnik struktury aktywów Wskaźnik obrotowości (wykorzystania/produktywności) aktywów ogółem (TAT) Ocena tych relacji ma istotne znaczenie dla wierzycieli przedsiębiorstwa oraz banków udzielających mu kredytów. Udział trwałych składników w majątku przedsiębiorstwa w sposób istotny zależy od rodzaju branży, technologii wytwarzania i asortymentu wyrobów. Jest on szczególnie duży w przemysłach wydobywczych, budownictwie, rolnictwie, hotelarstwie. Im większy jest udział trwałych składników majątku w jego strukturze, tym mniejsza jest zdolność przedsiębiorstwa do wypracowania przychodu. Relacja aktywów trwałych do aktywów obrotowych mówi o stopniu unieruchomienia środków w przedsiębiorstwie. Poziom tego wskaźnika jest zróżnicowany w poszczególnych działach gospodarki. Jest on szczególnie wysoki w przedsiębiorstwach przemysłowych, w których proces produkcji wiąże się ze stałym rozwojem techniki, co wymaga dużej ilości kosztownych środków produkcji. Wskaźnik ten przedstawia ogólną efektywność wszystkich aktywów łącznie. Wskaźnik obrotowości aktywów można interpretować w dwojaki sposób. Po pierwsze, określa on ile obrotów dokonano przeciętnym stanem aktywów do realizacji sprzedaży przez firmę. Po drugie, informuje on, jaką wartość przychodów ze sprzedaży osiągnięto z 1 zł zaangażowanych aktywów. Im wyższą wartość przychodów ze sprzedaży osiąga się z zaangażowanych aktywów, tym efektywność firmy jest wyższa. Im wyższy wskaźnik, tym lepiej jest zarządzana firma. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji aktywów w roku wyniósł.. co oznacza, że przedsiębiorstwo z 1 złotówki zaangażowanego w działalność majątku uzyskało przychód ze sprzedaży w wysokości..groszy. ANALIZA I OCENA: Wskaźnik rotacji aktywów w porównaniu do roku. Zwiększył/ zmniejszył się o groszy. Jest to zjawisko pozytywne/negatywne, ponieważ przedsiębiorstwo z 1 złotówki zaangażowanego w działalność majątku uzyskało przychód wyższy/niższy o groszy. Oznacza to zwiększenie/ zmniejszenie efektywności wykorzystania zaangażowanych w działalność aktywów. 1.5 Wskaźnik obrotowości (produktywności) aktywów trwałych 1.6 Wskaźnik obrotowości (produktywności) rzeczowych aktywów trwałych 1.7 Wskaźnik produktywności aktywów obrotowych
1.8 Wskaźnik rotacji zapasów w dniach 1.9 Wskaźnik obrotowości zapasów 1.10 Wskaźnik rotacji należności w dniach Informuje nas przez ile dni są utrzymywane (magazynowane) zapasy. Nie ma optymalnych wielkości tego wskaźnika, jego poziom zależy od branży w jakiej działa firma. Wskaźnik powinien maleć. Im niższy jest jego poziom tym lepiej, ponieważ jest szybsza rotacja zapasami. poziom tego wskaźnika informuje jak długo przeciętnie zapasy oczekują na sprzedaż (co ile dni przedsiębiorstwo odnawia swoje zapasy dla zrealizowania określonej sprzedaży), wysoki wskaźnik wolny obrót zapasów, niski wskaźnik szybki obrót zapasów przedsiębiorstwo działa sprawniej; w przypadku zapasów wyrobów gotowych świadczy o występowaniu znacznego popytu na te towary, o łatwości ich sprzedaży i o krótkim okresie ich magazynowania. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji zapasów w dniach w roku. Wyniósł. co oznacza, że cykl rotacji zapasami trwa.. dni. Z kolei w roku wskaźnik ten wyniósł.., co oznacza, że cykl rotacji zapasami trwa dni. ANALIZA I OCENA: W porównaniu do roku. wskaźnik rotacji zapasów zwiększył/zmniejszył się o dni. Jest to zjawisko niekorzystne/korzystne, ponieważ zmniejszyła/zwiększyła się ilość cykli rotacji zapasami Informuje nas ile razy w ciągu roku nastąpił obrót zapasami. Im wyższy poziom tego wskaźnika tym lepiej, ponieważ jest wyższa efektywność gospodarowania zapasami. Niski poziom wskaźnika może świadczyć o magazynowaniu zapasów trudnozbywalnych. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji zapasów w roku.. wyniósł.. co oznacza, że w ciągu roku wystąpiło.. cykli rotacji zapasami. Natomiast w roku wskaźnik ten wyniósł co oznacza, że w ciągu roku (bądź badanego okresu) wystąpiło cykli rotacji zapasami. ANALIZA I OCENA: W porównaniu do roku. wskaźnik rotacji zapasów w razach zwiększył/zmniejszył się o razy. Jest to zjawisko korzystne/niekorzystne ponieważ zwiększyła/zmniejszyła się ilość cykli rotacji zapasami. Takie zjawisko może świadczyć o poprawie efektywności gospodarowania zapasami/ magazynowaniu zapasów trudno-zbywalnych. Wskaźnik ten informuje nas o przeciętnym okresie wpływu należności do firmy zbyt długi cykl należności w dniach świadczy o nieskutecznej polityce ściągania należności, krótki okres ściągania należności bywa rezultatem wyjątkowo surowej polityki finansowej przedsiębiorstwa, która może prowadzić do hamowania sprzedaży, dłuższy okres ściągania należności niż w branży może stać się przyczyną nadmiernego obciążenia kapitału obrotowego należnościami i zwiększyć prawdopodobieństwo powstania należności nieściągalnych. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji należności w dniach w roku. wyniósł.. co oznacza, że przeciętny okres wpływu należności do firmy wyniósł.dni. Z kolei w roku.wskaźnik ten wyniósł co oznacza, że przeciętny okres wpływu należności do firmy wyniósł.dni. ANALIZA I OCENA : W badanym okresie zaobserwowaliśmy wzrost/spadek poziomu wskaźnika o dni. Jest to zjawisko niekorzystne/ korzystne, ponieważ wydłużył/ skrócił się okres wpływu należności do jednostki.
1.11 Wskaźnik obrotowości należności 1.12 1.13 Wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych w dniach (okres regulowania zobowiązań) Wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych 1.14 Cykl operacyjny 1.15 cykl rotacji zobowiązań krótkoterminowych Przychody netto ze sprzedaży przeciętny stan zobowiązań przeciętny stan zobowiązań krótkoterminowych 365 wartość zakupionych materiałów, towarów i usług Wskaźnik ten informuje nas o liczbie cykli inkasa należności, czyli ile razy w ciągu roku nastąpił obrót należnościami. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji należności w razach w roku..wyniósł..dni co oznacza, że w ciągu roku wystąpiło cykli inkasa należności. Natomiast w roku wskaźnik ten wyniósł.co oznacza, że w ciągu roku wystąpiło..cykli inkasa należności. ANALIZA I OCENA: W badanym okresie zaobserwowaliśmy wzrost/spadek wartości wskaźnika. Jest to zjawisko pozytywne/ negatywne, ponieważ zwiększyła/zmniejszyła się liczba cykli inkasa należności. Wskaźnik ten informuje nas co ile dni regulowane są zobowiązania krótkoterminowe wobec kontrahentów z osiągniętego przez jednostkę przychodu ze sprzedaży. gdy cykl ulega wydłużeniu to poprawia to sytuację finansową, gdy cykl ulega skróceniu to pogarsza to sytuację finansową przedsiębiorstwa. INTERPRETACJA : Wskaźnik rotacji zobowiązań krótkoterminowych w dniach w roku wyniósł..dni co oznacza, że zobowiązania krótkoterminowe są regulowane średnio co..dni. Z kolei w roku..wskaźnik ten wyniósł.dni co oznacza, że zobowiązania krótkoterminowe są regulowane średnio co dni. ANALIZA I OCENA: W badanym okresie zaobserwowaliśmy wzrost/spadek poziomu wskaźnika o.dni. Jest to zjawisko niekorzystne/korzystne, ponieważ wydłużył/skrócił się okres regulowania zobowiązań krótkoterminowych wobec kontrahentów. Może to świadczyć o pogorszeniu/ poprawieniu sytuacji finansowej przedsiębiorstwa. Cykl operacyjny to okres przez jaki utrzymywane są zapasy (w dniach), zsumowany z okresem spływu należności (w dniach). Innymi słowy jest to okres w którym spółka musi sama finansować swoją działalność. Na przykład jeżeli firma utrzymuje zapasy przez 45 dni oraz sprzedaje produkty gotowe z 30-dniowym terminem płatności, to cykl operacyjny wynosi: 45 dni +30 dni = 75 dni. wydłużenie cyklu może oznaczać pogorszenie płynności finansowej przeciętny stan zobowiązań krótkoterminowych odczytujemy z bilansu analitycznego, stan zobowiązań krótkoterminowych nieoprocentowanych (rezerwy i zobowiązania krótkoterminowe zobowiązania oprocentowane), wartość zakupionych materiałów, towarów, robót i usług odczytujemy z informacji dodatkowej, gdy cykl ulega skróceniu to pogarsza to sytuację finansową przedsiębiorstwa
1.15 Cykl konwersji gotówki (gotówkowy) 1.16 1.17 Zużycie rzeczowego majątku trwałego Pokrycie nakładów inwestycyjnych z amortyzacji Cykl konwersji gotówki pokazuje, po ilu dniach od momentu wydatkowania gotówki wraca ona do przedsiębiorstwa. Im krótszy jest cykl gotówki, tym lepiej gdy jest zapotrzebowanie na finansowanie z zewnątrz. Wskaźnik ten również zależy w dużym stopniu od specyfiki działalności i dlatego może być bardzo zróżnicowany w poszczególnych przedsiębiorstwach. W sytuacji, gdy wskaźnik jest ujemny, działalność operacyjna przedsiębiorstwa jest finansowana z zobowiązań krótkoterminowych. Dla jednostki gospodarczej jest to korzystna sytuacja, jednakże przez inwestorów odczytywana jako niekorzystna. Mając na uwadze powyższe rozważania przyjmuje się za punkt odniesienia przy interpretacji wskaźników rotacji, iż przeciętnie: cykl inkasa należności krótkoterminowych powinien wynosić do 60 dni, cykl spłaty zobowiązań krótkoterminowych powinien wahać się w okolicach 65-70 dni, cykl konwersji zapasów powinien się kształtować: na poziomie do 15 dni w usługach, w granicach 15-45 dni w handlu, oraz od 45 do 90 dni w przemyśle. Wynika z tego, że cykl konwersji gotówki w usługach powinien wynosić 5-10 dni, w handlu 5-40 dni, a w przemyśle 35-85 dni. Tak więc wskaźniki sprawności działania ukazują efektywność gospodarowania posiadanymi zasobami przez przedsiębiorstwo. wysoka wartość wskaźnika informuje o: zaawansowanej strukturze wiekowej środków trwałych przedsiębiorstwa, konieczności ponoszenia większych wydatków na konserwacje i remonty, trudnościach w należytej realizacji zadań produkcyjnych, potrzebie gromadzenia środków na inwestycje w celu odtworzenia środków trwałych. Warto zwrócić uwagę na to że wiele spółek woli przewidywane straty wpisać w jeden kwartał zamiast je równomiernie rozłożyć co wytwarza wielkie odpisy i fałszuje wynik jeżeli wartość tego wskaźnika jest poniżej 1, to oznacza, że przedsiębiorstwo finansuje procesy odtworzeniowe środków trwałych z innych źródeł niż odpisy, niska wartość tego wskaźnika świadczy o wysokiej randze innych źródeł finansowania inwestycji sytuacja taka występuje zwłaszcza wtedy, kiedy przedsiębiorstwo intensywnie powiększa zasoby środków trwałych 1.18 Przeciętna stopa amortyzacji Przeciętna stopa amortyzacji wskazuje na średnie tempo starzenia się majątku 1.19 Odnowienie majątku trwałego 1.20 Wyposażenie zatrudnionego w majątek 1.21 Wyposażenie zatrudnionego w majątek trwały informuje on o aktywności inwestycyjnej przedsiębiorstwa, wysoki i rosnący wskaźnik odnowy świadczy o odmładzaniu i unowocześnianiu środków trwałych Jego wzrost wskazuje na wzrost produktywności pracowników lub poniesione wydatki inwestycyjne 1.22 Techniczne uzbrojenie pracy Określa liczbę jednostek kapitału przypadających na jednostkę pracy. 2. Wskaźniki zadłużenia i obsługi długu 2.1 Podstawowy wskaźnik struktury pasywów kapitał własny kapitał obcy jest miarą skali samofinansowania, wysoki poziom kapitałów własnych jest gwarancją stabilnych podstaw finansowych przedsiębiorstwa i dużej jego niezależności od obcych źródeł finansowania, jednak wysoki poziom bezpieczeństwa finansowego nie musi być zawsze korzystny z punktu widzenia rentowności
2.2 Wskaźnik ogólnego zadłużenia 2.3 zadłużenie krótkoterminowe 2.4 zadłużenie długoterminowe 2.5 2.6 wskaźnik zadłużenia kapitałów własnych (stopa zadłużenia kapitału własnego) stopa zadłużenia długoterminowego kapitału własnego zobowiązania ogółem aktywa ogółem zobowiązania krótkoterminowe aktywa ogółem (pasywa) zobowiązania długoterminowe aktywa ogółem (pasywa) zobowiązania ogółem kapitał własny zobowiązania długoterminowe kapitał własny określa udział zobowiązań w finansowaniu całkowitego majątku przedsiębiorstwa, kiedy wartość jego rośnie, to tym samym zwiększa się udział kapitałów obcych, a zmniejsza się udział kapitałów własnych; następuje wzrost uzależnienia przedsiębiorstwa od kapitałów obcych, powinien być on w granicach od 0,57 do 0,67, wysoki wskaźnik może być dla przedsiębiorstwa dużym ryzykiem finansowym, związanym z koniecznością spłaty kredytów wraz z odsetkami na wypadek pogorszenia się sytuacji finansowej w przyszłości, wysoki wskaźnik może też być szansą do osiągania korzyści z dźwigni finansowej, ale tylko wtedy gdy przeciętne oprocentowanie kredytów jest niższe od stopy rentowności całego majątku, niski poziom wskaźnika i jego spadek oznaczają zmniejszenie stopnia zadłużenia przedsiębiorstwa, czyli wzrost jego samodzielności finansowej, właściciele kapitału obcego wolą niski wskaźnik, ponieważ daje on im poczucie większego bezpieczeństwa i szanse na odzyskanie kapitałów w wypadku likwidacji informuje o tym, jaka część majątku przedsiębiorstwa jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi, kapitały krótkoterminowe są najbardziej ryzykowne, więc wskaźnik ten powinien być jak najniższy informuje o tym, jaka część majątku przedsiębiorstwa jest finansowana zobowiązaniami długoterminowymi, korzystna sytuacja pod względem zadłużenia występuje wtedy, gdy wskaźnik ten jest wysoki i niewiele ustępuje wskaźnikowi ogólnego zadłużenia jest on wówczas oznaką, decydującego udziału zobowiązań długoterminowych w ogólnym zadłużeniu, co jest mniej kosztowne i mniej ryzykowne. "Wskaźnik długu pokazuje strukturę kapitałów stałych. Zadowalający poziom tego wskaźnika jest wynikiem struktury kapitału 33:67, a więc wynosi 0,5. Wskaźnik wyższy niż 1,0 świadczy, że zobowiązania długoterminowe są wyższe od kapitałów własnych. Zatem racjonalny wskaźnik długu powinien mieścić się w przedziale 0,5 1,0. Firmy posiadające wyższą proporcję długoterminowych zobowiązań do kapitału własnego są uważane za poważnie zadłużone wzrost jego oznacza większe zaangażowanie obcych źródeł finansowania w stosunku do źródeł własnych, a więc zwiększenie stopnia zadłużenia przedsiębiorstwa, wysoki poziom kapitałów własnych jest gwarancją stabilnych podstaw finansowych przedsiębiorstwa i dużej jego niezależności od obcych źródeł finansowania, co daje stabilność w razie recesji, jednak wysoki poziom bezpieczeństwa finansowego nie musi być zawsze korzystny z punktu widzenia rentowności, Silnie uzależniony od sektora, detaliści oraz banki mają znacznie wyższe jego wartości, Dla windykatorów zamiast kapitału obcego należy użyć zadłużenia długoterminowego. Informuje to w jakim stopniu są pokryte zobowiązania odsetkowe. Dla dużych firm nie powinien przekraczać 1, dla mniejszych1,6, dla handlu 3, banków 10 Wskaźnik ten obrazuje jaka procentowa wielkość kapitałów własnych przedsiębiorstwa jest finansowana przez zobowiązania długoterminowe (kredyty, pożyczki i obligacje o terminie zapadalności dłuższym niż 1 rok). Wartość Wskaźnik zadłużenia długoterminowego powinna zawierać się w zakresie od 50 do 100%.
Wskaźnik przekraczający 100% sygnalizuje zwiększone ryzyko niewypłacalności firmy, oznacza, że wartość zobowiązań długoterminowych jest większa od wartości kapitałów własnych przedsiębiorstwa. 2.7 2.8 wskaźnik pokrycia majątku kapitałami własnymi wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałami własnymi kapitał własny aktywa ogółem kapitał własny aktywa trwałe określenia udziału kapitału własnego w finansowaniu całego majątku jednostki gospodarczej gdy jest równy 1 to znaczy, że zachowana jest złota reguła finansowa mocne są podstawy przedsiębiorstwa i jest to symptomem niezależności finansowej, wskaźnik ten powinien mieścić się w przedziale (0,5;1), co ogranicza ryzyko utraty płynności sprzyja to finansowaniu przez przedsiębiorstwo także obrotowych składników majątku, co dodatkowo stabilizuje płynność krótkoterminową, w przypadku strategii zachowawczej poziom wskaźnika jest zbliżony do 1, natomiast dla strategii agresywnej przyjmuje wartości zbliżone do 0,5, gdy jest mniejszy od 1 2.9 kapitał stały kapitał własny + kapitały obce długoterminowe 2.10 kapitał stały 2.11 struktury kapitału własnego 2.12 wskaźnik pokrycia majątku trwałego kapitałami stałym 2.13 KON (met. Kapitałowa) 2.14 KON (met. majątkowa) pasywa kapitały obce krótkoterminowe kapitały pozyskane z działalności (kapitał własny kapitał zakładowy) kapitał zakładowy kapitał stały aktywa trwałe kapitał stały aktywa trwałe majątek obrotowy kapitały obce krótkoterminowe kapitały pozyskane z działalności = kapitał własny kapitał zakładowy, jaki jest stosunek kapitałów wypracowanych do tych, jakie wnieśli właściciele kapitał stały = zobowiązania (kapitały obce) długoterminowe + kapitał własny, powinien mieć on wartość większą od 1, gdyż wtedy nadwyżka kapitału stałego ponad aktywa trwałe może być przeznaczona na finansowanie majątku obrotowego, gdy ma wartość mniejszą od 1 to kapitał stały nie pokrywa aktywów trwałych pokrywa je kapitał krótkoterminowy i wpływa to negatywnie na płynność finansową, bo gdy trzeba było nagle spłacić zobowiązania krótkoterminowy, to byłby to ogromny problem, bo trzeba byłoby upłynnić majątek trwały, gdy ma wartość < 1 to jest to tanie, ale ryzykowne KON dodatni kapitał stały > majątek trwały oznacza to, że część majątku obrotowego jest w przedsiębiorstwie finansowana kapitałami długoterminowymi, KON zerowy sytuacja bardziej teoretyczna niż praktyczna majątek obrotowy jest w całości sfinansowany kapitałami obcymi krótkoterminowymi, a majątek trwały finansuje kapitał stały, KON ujemny majątek trwały przewyższa kapitał stały i dlatego część majątku trwałego jest finansowana kapitałami krótkoterminowymi, Wzrost poziomu KON może następować w rezultacie: - zmniejszenia stanu majątku trwałego w wyniku sprzedaży jego składników, - zwiększenia kapitałów stałych drogą przeznaczenia znacznej części zysku na dofinansowanie kapitałów własnych lub wzrostu zobowiązań długoterminowych, Spadek poziomu KON jest rezultatem: - zwiększenia składników majątku trwałego, - zmniejszenia kapitału stałego poprzez umorzenie udziałów lub akcji, - pokrycia strat lub spłatę zobowiązań długoterminowych
2.15 wskaźnik wiarygodności kredytowej 2.16 wskaźnik pokrycia obsługi długu (II) 2.17 wskaźnik pokrycia zobowiązań odsetkowych 2.18 wskaźnik pokrycia obsługi długu (I) 2.19 wskaźnik pokrycia obsługi długu z gotówki operacyjnej Zysk brutto + odsetki + amortyzacja raty kapitałowe + odsetki Zysk netto + odsetki(1 t) raty kapitałowe + odsetki EBIT (lub Zysk brutto + odsetki) odsetki Zysk brutto + odsetki raty kapitałowe + odsetki dodatnie przepływy pieniężne netto z działalności operacyjnej raty kapitałowe + odsetki informuje ile razy zysk z działalności przedsiębiorstwa pokrywa roczne spłaty kredytu długoterminowego i odsetki. Jest on najczęściej stosowanym wskaźnikiem w ocenie wiarygodności kredytowej. Jego minimalny poziom powinien być większy od 1, przyjmuje się zazwyczaj 1,2 1,3. Jako optymalny uznaje się poziom 2,5. Oznacza to, że jeżeli nawet wynik finansowy przedsiębiorstwa spadnie o połowę, to i tak będzie ono w stanie spłacić zadłużenie w granicach minimalnego wskaźnika. Wskaźnik pokrycia obsługi długu II, określa stopień zabezpieczenia spłaty rat kapitałowych wraz z odsetkami z zysku netto. Oznacza to, że wysokość tego wskaźnika powinna przekraczać 1. Czyli wartość zysku netto, powinna być wyższa od wartości rat kapitałowych + odsetki. "Na spłatę kredytu może być bowiem przeznaczony zysk pozostający w firmie po opodatkowaniu. Podatkobiorcy mają zawsze pierwszeństwo przed zobowiązaniami kredytowymi. Poziom wskaźnika pokrycia obsługi długu opartego na zysku netto powinien być co najmniej równy, a w zasadzie wyższy niż 1. Śledzenie w czasie zmian poziomu tego wskaźnika dostarcza informacji o sposobie wykorzystania kredytów do finansowania rozwoju przedsiębiorstwa. Malejąca w czasie wielkość wskaźnika może świadczyć o nieefektywnym zarządzaniu przedsiębiorstwem, niewielkiej zyskowności zainwestowanych środków lub zbyt ambitnych planach rozwojowych firmy (nadmiernej skłonności do inwestowania). Stałe utrzymywanie się niskiego poziomu tego wskaźnika może być sygnałem o konieczności wydłużenia okresu spłaty kredytu Wysokość wskaźnika pokrycia zobowiązań odsetkowych określa zdolność przedsiębiorstwa do spłaty samych odsetek. "Stawia więc najmniejsze wymagania w zakresie wypłacalności przedsiębiorstwa. ( ) Do obliczenia powyższego wskaźnika wykorzystuje się zysk brutto, ponieważ odsetki od kredytów są płacone z zysku przed opodatkowaniem przedsiębiorstwa podatkiem dochodowym i stanowią koszt ponoszony z tytułu zaciągniętego kredytu. Wskaźnik pokrycia odsetek zyskiem informuje, ile razy suma zysku brutto wraz z odsetkami przewyższa kwotę należnych odsetek od zaciągniętych kredytów. Im poziom tego wskaźnika jest wyższy, tym korzystniej należy ocenić zdolność przedsiębiorstwa do spłaty zobowiązań odsetkowych. Natomiast niski poziom wskaźnika może sygnalizować o trudnościach finansowych przedsiębiorstwa związanych ze spłatą należnych odsetek" Wartość tego wskaźnika informuje, ile razy zysk brutto z działalności przedsiębiorstwa pokrywa roczne spłaty rat kapitałowych i odsetki, czyli obsługę kredytu. "Określa on więc stopnień zabezpieczenia obsługi kredytu przez wygospodarowany w przedsiębiorstwie zysk. Jego wysokość zleży od kondycji finansowej firmy i powinna być większa od 1 (minimum 1,2). Bank Światowy za minimum przyjmuje 1,3, a jego optymalny poziom jako 2,5. Oznacza to, że nawet gdy wpływy z działalności spadną o 50%, to i tak przedsiębiorstwo będzie zdolne do spłaty kredytu w granicach minimalnego wskaźnika Informuje w jakim stopniu jednostka jest w stanie pokryć zobowiązania bieżące z tytułu kredytów długoterminowych przy wykorzystaniu gotówki operacyjnej
2.20 wskaźnik pokrycia obsługi długu z CF 2.21 wskaźnik pokrycia zobowiązań ogółem nadwyżką finansową 3. Wskaźnik płynności finansowej 3.1 Wskaźnik płynności bieżącej (WPB) 3.2 Wskaźnik płynności szybkiej 3.3 Wskaźnik płynności gotówkowej Zysk netto + amortyzacja raty kapitałowe + odsetki Zysk netto + amortyzacja przeciętny stan zobowiązań ogółem majątek obrotowy zobowiązania bieżące (krótkoterminowe) płynne aktywa obrotowe zobowiązania bieżące płynne aktywa obrotowe = majątek obrotowy zapasy środki pieniężne zobowiązania bieżące Jego wzorcowa wartość przyjmowana jest na poziomie 1,5, a spadek poniżej uznawany jest za niepożądany i wywołujący wzrost ryzyka dla kredytodawcy. Pokazuje on jaką część zobowiązań ogółem przedsiębiorstwo jest w stanie spłacić przy pomocy wygospodarowanej nadwyżki finansowej. Pozytywną tendencją jest wzrost tego wskaźnika, oznaczający skrócenie czasu potrzebnego jednostce na spłatę zadłużenia. Wskaźnik ten jest nazywany wskaźnikiem trzeciego stopnia. Określa ile razy aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące. Optymalna wielkość tego wskaźnika waha się w przedziale 1,5-2 (150%-200%). Wskaźnik osiągający wielkość 2 oznacza, że aktywa obrotowe są dwukrotnie większe od zobowiązań bieżących. Wysoka wartość tego wskaźnika (>2) może świadczyć o nadmiernym zamrożeniu kapitału w aktywach obrotowych. Zbyt niski poziom (< 1,5) może oznaczać problemy ze spłatą wszystkich zobowiązań bieżących w sytuacji gdyby wszyscy wierzyciele zażądali natychmiastowej ich spłaty. INTERPRETACJA : Wskaźnik bieżącej płynności w roku wyniósł, co oznacza, że aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące. raza/y. Natomiast w roku wskaźnik ten wyniósł., co oznacza, że aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące raza/y. Przykład: Zarówno w roku ubiegłym jak i bieżącym wskaźnik mieścił się w granicach poziomu optymalnego (1,5-2). Jednostka nie powinna mieć problemów z bieżącą płynnością. Jeżeli wskaźnik byłby mniejszy od 1,5 to w takim przypadku musicie napisać, że wskaźnik nie znajdował się w granicach poziomu optymalnego, ale jednostka może mieć problemy z bieżącą płynnością. Wskaźnik płynności szybkiej jest nazywany wskaźnikiem drugiego stopnia. Określa ile razy płynny majątek obrotowy pokrywa zobowiązania bieżące. Optymalny poziom wskaźnika powinien wynosić ok.1 (100 %). Wskaźnik na poziomie 1 i wyższym oznacza, że płynne środki obrotowe gwarantują spłatę bieżących zobowiązań wymagalnych w terminach. Niższy poziom wskaźnika świadczy o zbyt dużym zaangażowaniu środków jednostki w zapasy twardo zbywalne. INTERPRETACJA : Wskaźnik szybkiej płynności w roku. wyniósł. co oznacza, że płynne aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące w. %. Natomiast w roku. wskaźnik ten wyniósł, co oznacza, że płynne aktywa obrotowe pokrywają zobowiązania bieżące w % ANALIZA I OCENA : Optymalny poziom wskaźnika powinien wynosić w przybliżeniu 1 ( 100 % ). Zarówno w roku ubiegłym jak i bieżącym płynne aktywa obrotowe gwarantują spłatę bieżących zobowiązań. Jest to zjawisko pozytywne. Jeżeli wskaźnik byłby mniejszy od 1 ( 100 % ) to musicie napisać, że poziom wskaźnika jest zbyt niski, a płynne aktywa obrotowe nie gwarantują spłaty zobowiązań bieżących. Jest to zjawisko niekorzystne. Wskaźnik płynności gotówkowej uwzględnia najbardziej płynne środki pieniężne w kasie i na rachunkach bankowych, nazywany wskaźnikiem pierwszego stopnia. Optymalny poziom tego wskaźnika powinien oscylować w granicach 0,1-0,2 (10 % 20 %). Określa on jaką kwotę zobowiązań krótkoterminowych przedsiębiorstwo może pokryć bezpośrednio dostępnymi środkami pieniężnymi. INTERPRETACJA :
4. Wskaźnik wydajności gotówkowej 4.1 4.2 4.3 4.4 4.5 Wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży Wskaźnik wydajności gotówkowej zysku Wskaźnik wydajności gotówkowej majątku Wskaźnik wydajności gotówkowej majątku trwałego Wskaźnik wydajności gotówkowej majątku obrotowego środki pienieżne z działalności operacyjnej przychody netto ze sprzedaży środki pienieżne z działalności operacyjnej zysk z działalności operacyjnej środki pienieżne z działalności operacyjnej przeciętny stan zaangażowanego majątku środki pienieżne z działalności operacyjnej przeciętny stan zaanagażowanego majątku trwałego środki pienieżne z działalności operacyjnej przeciętny stan zaangażowanego majątku obrotowego 5. Wskaźniki wystarczalności gotówkowej 5.1 5.2 5.3 Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę zobowiązań ogółem Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę zobowiązań długoterminowych Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę zobowiązań bieżących środki pieniężne z działalności operacyjnej zobowiązania ogółem (kapitał obcy) środki pieniężne z działalności operacyjnej zobowiązania długoterminowe środki pieniężne z działalności operacyjnej zobowiązania bieżące (krótkoterminowe) Wskaźnik płynności gotówkowej w roku, wyniósł.., co oznacza, że jednostka może spłacić ok..% zobowiązań bieżących środkami pieniężnymi. Z kolei w roku wskaźnik ten wyniósł.., co oznacza, że jednostka może spłacić ok..% zobowiązań bieżących środkami pieniężnymi. ANALIZA I OCENA : Zarówno w roku ubiegłym, jak i bieżącym poziom wskaźnika znajdował się w granicach 10%-20%. Jest to zjawisko pozytywne, które świadczy o możliwości spłaty części zobowiązań krótkoterminowych bezpośrednio środkami pieniężnymi. Jeżeli poziom wskaźnika byłby niższy niż 10 % to należy napisać, że jest to zjawisko niekorzystne, które może świadczyć o złej sytuacji finansowej jednostki oraz o braku możliwości regulowania zobowiązań bezpośrednio środkami pieniężnymi. Wskaźnik wydajności gotówkowej sprzedaży przedstawia stopień wygenerowanej gotówki z działalności operacyjnej przez przychody ze sprzedaży. Wyższa wartość tego wskaźnika oznacza więcej gotówki zrealizowanej ze sprzedaży i wyższe bezpieczeństwo utrzymania płynności finansowej. Wskaźnik wydajności gotówkowej zysku przedstawia stopień wygenerowanej gotówki z działalności operacyjnej. Informuje o ilości gotówki, jaka wpłynęła z wypracowanego zysku z działalności operacyjnej. Wyższa wartość tego wskaźnika informuje o wyższym stopniu zysku ze sprzedaży gotówkowej. Wskaźnik gotówkowej wydajności majątku informuje o stopniu wygenerowanej gotówki z działalności operacyjnej przez majątek ogółem. Informuje o efektywności gotówkowej majątku. Wskaźnik ten najbardziej stabilnym miernikiem wydajności majątku. Pogłębione informacje o efektywności majątkowej przedstawiają kolejne dwa wskaźniki wydajności. Wskaźnik gotówkowej wydajności majątku trwałego informuje o stopniu wygenerowanej gotówki z działalności operacyjnej przez majątek trwały. Informuje o efektywności gotówkowej majątku trwałego. Interpretacja wskaźnika wydajności gotówkowej majątku obrotowego jest analogiczna, jak wskaźnika gotówkowej wydajności majątku ogółem i majątku trwałego. Jednakże z tą różnicą, iż odnosi się ona wyłącznie do majątku obrotowego, czyli majątku bezpośrednio zaangażowanego w produkcję podstawową i odpowiada na pytanie o stopień wygenerowanej gotówki z działalności operacyjnej z majątku obrotowego. Należy jednakże zwrócić uwagę na fakt, iż wartość tego wskaźnika będzie reagowała również na zmiany w wartości majątku obrotowego. Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę długów ogółem informuje o procentowym udziale przepływów gotówkowych z działalności operacyjnej pokrywających zobowiązania ogółem. Otrzymany wynik odpowiada na pytanie: jaki procent zobowiązań ogółem pokrywają gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej? Wyższa wartość tego wskaźnika informuje o większym zabezpieczeniu zobowiązań ogółem przez gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej. Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę długów długoterminowych niesie pogłębione informacje w relacji do wskaźnika wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę długów ogółem. Z tą różnicą, iż otrzymany wynik odpowiada na pytanie: jaki procent zobowiązań długoterminowych pokrywają gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej? Wyższa wartość tego wskaźnika informuje o większym zabezpieczeniu zobowiązań długoterminowych przez gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej. Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na spłatę zobowiązań bieżących informuje o poziomie zaspokojenia zobowiązań bieżących przez gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej. Wyższa wartość wskaźnika oznacza wyższy stopień gotówkowego zabezpieczenia pasywów bieżących.
5.4 5.5 Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na zakup majątku trwałego Wskaźnik ogólnej wystarczalności gotówki operacyjnej środki pieniężne z działalności operacyjnej inwestycje w majątek trwały środki pieniężne z działalności operacyjnej spłata zobowiązań długoterminowych + wypłata dywident + inwestycje w majątek trwały 6. Dodatkowe wskaźniki gotówkowe 6.1 6.2 6.3 Wskaźnik udziału zysku netto w przepływach pieniężnych netto z działalności operacyjnej Wskaźnik udziału amortyzacji w przepływach netto z działalności operacyjnej Wskaźnik zdolności do generowania środków pieniężnych z działalności operacyjnej zysk netto przepływy z działalności operacyjnej amortyzacja przepływy z działalności operacyjnej przepływy z działalności operacyjnej przepływy z działalności operacyjnej + wpływy z działalności inwestycyjnej + wpływy z działalności finansowej 7. Wskaźniki rentowności 7.1 7.2 7.3 Wskaźnik rentowności (netto) sprzedaży Wskaźnik rentowności (netto) kapitału własnego Wskaźnik rentowności (netto) aktywów Zysk netto Przychody ogółem Zysk netto kapitał własny (średni stan) Zysk netto aktywa ogółem (średni stan) Wskaźnik wystarczalności gotówki operacyjnej na zakup środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych informuje o poziomie sfinansowania tych wydatków, przez gotówkowe przepływy z działalności operacyjnej. Wysokość wskaźnika wystarczalności gotówkowej informuje o wystarczalności wygenerowanej gotówki z podstawowej działalności operacyjnej, do pokrycia wydatków z tytułu: spłaty kredytów i pożyczek, wypłaty dywidend zakupu rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Jeżeli wartość tego wskaźnika przekracza 100%, oznacza to, iż działalność operacyjna generuje wystarczającą ilość gotówki do pokrycia przedstawionych wydatków. Wskaźnik udziału zysku netto w przepływach pieniężnych netto z działalności operacyjnej informuje o udziale zysku netto w przepływach pieniężnych z działalności operacyjnej. Drugą wartością wpływającą na ogół przepływów z działalności operacyjnej są korekty, które przy braku zysku, czy jego niskim poziomie będą wpływać na wartość przepływów z działalności operacyjnej. W związku z czym, przy interpretacji tego wskaźnika należy wziąć pod uwagę zmiany obu składowych wskaźnika. Wskaźnik udziału amortyzacji w przepływach pieniężnych netto z działalności operacyjnej informuje o procentowym udziale amortyzacji w tych przepływach. Przedstawia informacje o poziomie niewydatkowych wpływów pieniężnych. Wskaźnik zdolności do generowania środków pieniężnych z działalności operacyjnej informuje, jaki jest udział przepływów pieniężnych z działalności operacyjnej w relacji do wpływów z pozostałych działalności (inwestycyjnej i finansowej). Wyższa wartość tego wskaźnika świadczy o większym wykorzystaniu podstawowej działalności operacyjnej do generowania środków pieniężnych. Nie ma określonego poziomu, jaki powinien ten wskaźnik osiągać. Jednakże to działalność operacyjna jest tą działalnością, z której przede wszystkim powinny być generowane środki pieniężne. Jeżeli występują znaczne jednorazowe odstępstwa, od tej zasady należy zbadać źródła generowanych przychodów i wyjaśnić przyczyny, czy były to jednorazowe zdarzenia i czym były podyktowane. Wskaźnik rentowności sprzedaży ROS (z ang. Return On Sales) konfrontuje zysk netto wypracowany z na całej działalności przedsiębiorstwa w relacji do przychodów netto ze sprzedaży. "Jest on stosunkowo najczęściej wykorzystywany do prezentacji efektów finansowych uzyskanych ze sprzedaży produktów lub towarów i materiałów. Tendencja rosnąca lub dodatnie odchylenie tego wskaźnika przy porównaniach dwóch okresów świadczyć mogą nie tylko o rozszerzaniu działalności gospodarczej przez wzrost sprzedaży i jej odpowiednią strukturę asortymentową, lecz także o osiąganiu korzystniejszych cen sprzedaży i obniżaniu jednostkowych kosztów własnych (wytworzenia)" określa on zdolność przedsiębiorstwa do wypracowywania zysku z każdej złotówki zaangażowanego kapitału własnego dzięki niemu właściciele oceniają przedsiębiorstwo; jest to stopa zwrotu z kapitału własnego; nim porównuje się biznesy; jest to najważniejszy wskaźnik dla właścicieli mówi, ile czystego dochodu zarabiają właściciele z każdych 100 zł zainwestowanych Wskaźnik ten przedstawia zysk netto w relacji do majątku ogółem i informuje o skuteczności wykorzystania posiadanego majątku. informuje on o wielkości zysku netto przypadającego na jednostkę zaangażowanego w przedsiębiorstwie majątku jeżeli on wzrasta to jest to objaw poprawy sytuacji finansowej przedsiębiorstwa, gdy maleje, to sytuacja się pogarsza
7.4 Skorygowana zyskowność majątku (SZM) ROA pełny 7.5 Efekt dźwigni finansowej 7.6 ROA 7.7 ROE 7.8 ROE zysk netto + odsetki (1 d) aktywa ogółem ROE ROAp ROS TAT(wzór 1.4) ROA CM ROA/(1 u ) 7.9 Mnożnik kapitału własnego (CM) aktywa ogółem kapitał własny (1-d) tarcza podatkowa zysk netto jest wynagrodzeniem kapitału własnego odsetki są wynagrodzeniem kapitału własnego gdy w firmie mamy tylko kapitał własny to ROA=ROA pełny Dźwignia finansowa (kapitałowa) to różnica między rentownością kapitałów własnych (ROE) a rentownością majątku (ROA). Pozytywny efekt dźwigni finansowej zależy od: wysokości wygospodarowanego zysku stopy oprocentowania kredytu struktury kapitałów Efekt ten wzrasta w miarę zwiększania udziału kapitałów obcych w finansowaniu majątku przedsiębiorstwa, jeżeli stopa odsetek płaconych od kapitałów obcych jest niższa od wskaźnika rentowności majątku. Korzystając z kapitałów obcych można znacznie poprawić rentowność kapitałów własnych, bo na ogół kapitał własny jest droższy od kapitału obcego. Właściciele firm ponoszą bowiem większe ryzyko niż dawcy kapitałów obcych, dlatego żądają większego zwrotu zaangażowanych kapitałów. Dodatkowo koszt kapitałów obcych obniżany jest przez efekt osłony podatkowej. Działanie dźwigi finansowej nie zawsze ma charakter pozytywny, ponieważ angażowanie kapitału obcego ma swoje granice. Kredytodawcy, przy wysokim zadłużeniu przedsiębiorstwa, odmawiają dalszego kredytowania lub zwiększają stopę oprocentowania kredytów. W takiej sytuacji spada z reguły zysk przedsiębiorstwa. Jeżeli odsetki od kapitałów obcych są wyższe od osiągniętego zysku, wówczas dźwignia finansowa nabiera charakteru ujemnego. Stopień dźwigni finansowej = ROE ROA pełny im ROE jest mniejsze od ROA tym gorzej, tym większe ujemne oddziaływanie dźwigni finansowej (maczuga dobija) Stopień dźwigni finansowej = ROE/ROA pełny i np. jeżeli stopień dźwigni = 2,08 to znaczy, że jeżeli zysk operacyjny zmieni się o 1% to zyskowność netto kapitałów własnych zmieni się o 2,08% Im wyższy zysk operacyjny, tym mniejszy stopień dźwigni finansowej i mniejsze ryzyko finansowe. u wskaźnik ogólnego zadłużenia wyraża relację aktywów ogółem do kapitału własnego i informuje o polityce finansowej przedsiębiorstwa, a także o skłonności do ryzyka finansowego. Wskaźnik ten jest odwrotnością wskaźnika skali finansowania majątku przez kapitał własny. Wartość mnożnika kapitału własnego wynosząca 1 oznacza, że przedsiębiorstwo finansuje się wyłącznie kapitałem własnym. Każda wartość powyżej 1 pokazuje, że przedsiębiorstwo wykorzystuje zobowiązania i rezerwy na zobowiązania w finansowaniu swojej działalności. Należy zauważyć, że w zastosowaniu tym kapitałem obcym są wszystkie pasywa, które nie są kapitałem własnym, co oznacza, że mnożnik kapitału własnego nie jest pojęciem tożsamym z "dźwignią finansową"
8. Wskaźniki rynku kapitałowego 8.1 Wskaźnik cena/zysk (C/Z) Price earnings ratio (PER, P/E) 8.2 Graniczna cena akcji (Cg) cena rynkowa akcji (MPS) zysk netto na akcję (EPS) P Zysk netto E ilość wyemitowanych akcji Określa liczbę lat, po których nastąpi zwrot kapitału wykorzystanego na zakup akcji przy założeniu, że przedsiębiorstwo będzie generować zyski takie jak obecnie. Wysoki poziomem tego wskaźnika charakteryzują się spółki szybkim rozwojem i rosnącą skalą zysków. Niski poziom tego wskaźnika może świadczyć o wyższym ryzyku związanym z danym przedsiębiorstwem, ponieważ inwestorzy dążą do rekompensaty niepewności i ryzyka wyższą marżą rentowności inwestycji. Odpowiada na pytanie do jakiej granicy ceny akcji spółki inwestor będzie dokonywał ewentualnego zakupu akcji 8.3 P/BV 8.4 P/CE 8.5 8.6 Stopa dywidendy DYR (DY) Divindends yield ratio Stopy wypłaty dywidendy DPR Dividend pay-out ratio 8.7 Zysk netto na akcję (EPS) 8.8 Dywidenda na akcję (DPS) 8.9 Wartość księgowa jednej akcji (BV) cena rynkowa akcji (MPS) wartość księgowa jednej akcji (BV) cena rynkowa akcji (zysk + amortyzacja)na jedną akcję dywidenda na jedną akcję (DPS) cena rynkowa akcji (MPS) dywidenda na jedną akcję (DPS) zysk na akcję (EPS) zysk netto ilość wyemitowanych akcji dywidendy ogółem ilość wyemitowanych akcji aktywa ogółem zobowiązania ogółem ilość wyemitowanych akcji Jest w pewnym sensie miernikiem tego, czy przedsiębiorstwo ma korzystne możliwości inwestycyjne. - podmioty o wysokiej relacji P/BV zazwyczaj dużo inwestują - wysoki poziom P/BV jest postrzegany jako czynnik determinujący sposób finansowania przedsiębiorstwa. Spółka ma większą możliwość uplasowania na giełdzie nowej serii akcji. - wartość wskaźnika <1 świadczy o niedowartościowaniu rynkowym przedsiębiorstwa oraz o słabym wykorzystaniu posiadanego majątku, ale może też świadczyć, że po wykorzystaniu rezerw tkwiących w organizacji i zarządzaniu firmą jej wartość wzrośnie. Jest uzupełnieniem wskaźnika P/E. Informuje on, za ile lat zwróci się kapitał wyłożony na zakup akcji przy założeniu, że spółka będzie generować nadwyżkę finansową taką jak obecnie. Nazywany wydajnością akcji. Stopę dywidendy dla konkretnej spółki porównuje się ze wskaźnikami zagregowanymi dla branży lub rynku. Informuje on o udziale dywidendy w zysku. Wskaźnik ten ilustruje skalę potencjalnych korzyści akcjonariusza, Relacja ta pokazuje kwotę zysku przeznaczonego na dywidendy, przypadającą na jedną akcję. Wskaźnik ten służy do obliczania dalszych wskaźników, które służą do pomiaru poziomu wypłat dywidend.