Inwestowanie społecznie odpowiedzialne jako strategia alokacji długoterminowych oszczędności emerytalnych dr Tomasz Jedynak Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie Warszawa, 21 czerwiec 2016 r.
Agenda 1. Przesłanki wyboru podjętej problematyki 2. Inwestowanie społecznie odpowiedzialne 3. Hipoteza i pytania badawcze 4. Rezultaty badań 5. Najważniejsze wnioski
Przesłanki wyboru podjętej problematyki - Potrzeba budowy oszczędności długoterminowych w Polsce, - Konieczność rozwoju dodatkowego systemu emerytalnego. - Rosnące znaczenie inwestowania społecznie odpowiedzialnego, - Kontrowersje związane ze stosowaniem strategii inwestowania społecznie odpowiedzialnego.
Inwestowanie społecznie odpowiedzialne SRI uwzględniania cały kontekst decyzji inwestycyjnych, w szczególności zaś poszukiwanie konsensusu pomiędzy rachunkiem opłacalności inwestycji a odpowiedzialnością za ich wpływ na otoczenie oraz za ich długoterminowe skutki SRI nie zakłada pominięcia w decyzjach inwestycyjnych klasycznego pojęcia efektywności inwestycji, a uzupełnienie przeprowadzanych analiz o dodatkowe czynniki jakościowe, takie jak aspekty środowiskowe, społeczna odpowiedzialność, kwestie związane z jakością zarządzania przedsiębiorstwem.
Strategie inwestowania społecznie odpowiedzialnego E t a p i n w e s t y c j i Wybór inwestycji W trakcie inwestycji Wyjście z inwestycji Selekcja negatywna Zaangażowanie Dezinwestycja Selekcja pozytywna Integracja oraz strategie kombinowane Źródło: opracowanie własne na podstawie: Pension..., s. 18.
Hipoteza badawcza Hipoteza: Stosowanie przez instytucje finansowe zajmujące się gromadzeniem oszczędności emerytalnych strategii inwestycji społecznie odpowiedzialnych będzie miało korzystny wpływ na budowę oszczędności długoterminowych. Pytania problemowe: 1) W jaki sposób stosowanie strategii SRI wpływa na portfel inwestycji? 2) Czy stosowanie strategii SRI nie powoduje spadku efektywności oraz wzrostu ryzyka portfela inwestycji? 3) Czy stosowanie strategii SRI umożliwia realizację celów stawianych portfelom oszczędności emerytalnych?
P.1. W jaki sposób stosowanie strategii SRI wpływa na portfel inwestycji? 1. Płynność inwestycji. 2. Horyzont czasowy inwestycji. 3. Złożone metody selekcji aktywów powodują, że strategie SRI są implementowane głównie przez inwestorów instytucjonalnych. 4. SRI jest dedykowane świadomym, dobrze wyedukowanym inwestorom.
P.2. Czy stosowanie strategii SRI nie powoduje spadku efektywności bądź wzrostu ryzyka portfela inwestycji? teza o negatywnym wpływie stosowania strategii SRI na parametry portfela teza o korzystnym wpływie stosowania strategii SRI na parametry portfela nowoczesna teoria portfela; koszty selekcji aktywów; koszty związane ze stosowaniem polityki społecznej odpowiedzialności (CSR) prowadzą do spadku rentowności przedsiębiorstwa. brak efektywności rynku kapitałowego; nieracjonalne zachowania inwestorów; teoria zarządzania korzystny wpływ polityki CSR na rentowność przedsiębiorstw.
P.2. Czy stosowanie strategii SRI nie powoduje spadku efektywności bądź wzrostu ryzyka portfela inwestycji? (1) Przegląd badań: - w 75% opublikowanych badań nie znaleziono empirycznego potwierdzenia na występowanie statystycznie istotnych różnic w stopach zwrotu z funduszy SRI i funduszy klasycznych [Rathner 2013]. - Na 161 badań, 80 wskazuje brak wpływu strategii SRI na parametry portfela, 40 sugeruje, że wpływ ten jest pozytywny, a 31 że jest on negatywny [Revelli, Viviani, 2013]. - 60% badań sugeruje brak istotnego wpływu strategii SRI na efektywność i ryzyko portfela; 27% sugeruje pozytywny wpływ, a 13% - negatywny [Jedynak 2016]. - Rynek polski m.in..: [Czerwińska 2012]; [Wolska, Czerwonka 2013]; [Bartkowiak, Janik 2013]; [Lulewicz-Sas 2014]; [Buszko 2014].
P.2. Czy stosowanie strategii SRI nie powoduje spadku efektywności bądź wzrostu ryzyka portfela inwestycji? (2) Badania empiryczne: - Zaobserwowano statystycznie nieistotne różnice w efektywność funduszy inwestycji społecznie odpowiedzialnych i funduszy stosujących klasyczne metody selekcji aktywów. - Stosowanie strategii SRI istotnie wpływa na zmniejszenie odchylenia standardowego stóp zwrotu funduszy inwestycyjnych. - Nie zaobserwowano istotnych różnic w wartości miar efektywności skorygowanych o ryzyko funduszy SRI i funduszy stosujących klasyczne strategie inwestycyjne. - Mierzone współczynnikiem β ryzyko systematyczne funduszy SRI jest niższe od ryzyka funduszy stosujących klasyczne strategie inwestycyjne. [Jedynak 2016, w druku]
P.3. Czy stosowanie strategii SRI umożliwia realizację celów stawianych portfelom oszczędności emerytalnych? Wymiar ekonomiczny bezpieczeństwo inwestycji, efektywność inwestycji, płynność inwestycji. Wymiar społeczny ewolucja paradygmatu roli organizacji gospodarczych w społeczeństwie, kształtowanie pozytywnego wizerunku instytucji finansowych. Efekty zewnętrzne Oddziaływanie czynników ESG.
Weryfikacja hipotezy badawczej Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że brak jest podstaw do odrzucenia postawionej hipotezy badawczej. Nie ma podstaw aby twierdzić, że stosowanie przez instytucje finansowe zajmujące się gromadzeniem oszczędności emerytalnych strategii inwestycji społecznie odpowiedzialnych będzie miało niekorzystny wpływ na budowę oszczędności długoterminowych.
Dziękuję za uwagę. dr Tomasz Jedynak Katedra Zarządzania Ryzykiem i Ubezpieczeń Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie e-mail: tomasz.jedynak@uek.krakow.pl