PROGRAM KSZTAŁCENIA 1. Kierunek: filologia, specjalność: filologia południowosłowiańska. 2. Krótki opis kierunku: Studia na specjalności filologia południowosłowiańska oferowane przez Uniwersytet Łódzki łączą długą tradycję słowianoznawstwa z nowocześnie pojmowaną slawistyką, której komponentami są współczesne efekty badań językoznawczych, literaturoznawczych i kulturoznawczych. Program oferuje ponadto dwie specjalizacje o profilu praktycznym: turystyczno-kulturoznawczą, i turystyczno-językową. Zdobyte kompetencje językowe i ogólnofilologiczne przygotowują absolwenta sześciosemestralnych studiów do swobodnego stosowania w praktyce zdobytej wiedzy i umiejętności oraz umożliwiają kontynuację nauki na II stopniu studiów. Absolwent posiada kompetencje ułatwiające mu podjęcie pracy w różnych dziedzinach życia zawodowego i społecznego, w turystyce, w instytucjach kultury i administracji, wszędzie tam, gdzie pożądana jest znajomość języków i kultur południowosłowiańskich. Program studiów opiera się na zasadzie wybieralności przedmiotów w zakresie poszczególnych modułów. Wykształceniu językowemu towarzyszy wszechstronna wiedza z zakresu literatury, dziejów i kultury Słowian Południowych. Zdobywane są również wiadomości dotyczące szerszego kulturowego kontekstu bałkańskiego, ze szczególnym uwzględnieniem Bułgarii, Serbii i Słowenii i ich roli w regionie Półwyspu Bałkańskiego, traktowanym nie jako enklawa, ale jako integralna część wspólnej Europy. Lektoraty są prowadzone głównie przez cudzoziemców, będących użytkownikami danego języka. Oferujemy studentom możliwość wyjazdów semestralnych, miesięczne kursy językowe i stypendia w ramach programu Erasmus (Bułgaria, Słowenia, Serbia, Łotwa, Czechy, Niemcy, Turcja). Filolofia południowosłowiańska otrzymała w roku 2009 certyfikat w uznaniu wysokiej jakości. 1
3. Poziom: I (licencjackie). 4. Profil : ogólnoakademicki z elementami profilu praktycznego. 5. Forma studiów: stacjonarne. 6. Zasadnicze cele : wykształcenie umiejętności językowych dla dwóch języków słowiańskich dla języka A do poziomu min. B2, natomiast dla języka B do poziomu min. B1; w przypadku studentów specjalizacji językowo-turystycznej wykształcenie podstawowych umiejętności dla trzeciego języka obcego; przekazanie podstawowej wiedzy o literaturze, kulturze i historii wybranych państw słowiańskich; przekazanie podstawowej wiedzy o strukturze i historii nauczanych języków słowiańskich; przekazanie podstawowej wiedzy z zakresu bałkańskiego kontekstu kulturowego; wykształcenie podstawowych umiejętności filologicznych w zakresie analizy i interpretacji tekstu, tworzenia tekstu pisanego i mówionego; wykształcenie umiejętności krytycznego myślenia, wiązania faktów oraz wyciągania wniosków na podstawie posiadanej wiedzy; opanowanie podstawowych wiadomości i umiejętności z zakresu turyzmu; 7. Tytuł zawodowy uzyskiwany przez absolwenta: licencjat. 8. Po filologii południowosłowiańskiej absolwent może znaleźć zatrudnienie: w turystyce: jako organizator ruchu turystycznego, przewodnik, rezydent; jako pracownik szeroko pojętego sektora kultury i mediów; w administracji; wszędzie tam, gdzie pożądana jest znajomość języków i kultur południowosłowiańskich; Absolwent studiów licencjackich może również kontynuować kształcenie na studiach II stopnia, których rekrutacja i wymagania wstępne przewidują kompetencje 2
zdobyte na I stopniu filologii południowosłowiańskiej. Może także kontynuować edukację na studiach II stopnia w krajach, w których obowiązuje system boloński. Absolwent studiów licencjackich może także, uzupełniając swoje wykształcenie, rozwijać się poprzez podjęcie studiów podyplomowych i na kursach dokształcających w UŁ i innych uczelniach. 9. Wymagania wstępne, oczekiwane kompetencje kandydata: wiedza na poziomie maturalnym znajomość literatury polskiej i podstaw gramatyki języka polskiego, podstawowa znajomość historii powszechnej, ogólna orientacja w życiu kulturalnym Polski. 10. Zasady rekrutacji z limitem na rok akademicki 2012/2013: Orientacyjny limit miejsc: 35. Wymagania przedmiotowe: Kategoria przedmiotu I II III Wymagania maksymalnie jeden (wymagany) maksymalnie jeden (wymagany) maksymalnie dwa (nie wymagane) język obcy język polski Przedmioty historia, historia sztuki, język łaciński i kultura antyczna, język grecki i kultura antyczna, WOS, drugi język obcy, filozofia Po I semestrze student ma do wyboru jedną specjalizację obowiązkowa: językowoturystyczną lub kulturoznawczo-turystyczną. 11. Dziedziny i dyscypliny naukowe, do których odnoszą się efekty : literaturoznawstwo, językoznawstwo, kulturoznawstwo; dla specjalizacji językowoturystycznej i kulturoznawczo-turystycznej: turyzm. 12. Przyporządkowanie do obszaru : humanistyczny (zaproponowane dwie specjalizacje: językowo-turystyczna i kulturoznawczo-turystyczna nawiązują również do obszaru nauk przyrodniczych, ale tylko w odniesieniu do wybranych słowiańskich obszarów językowych). 3
13. Kierunkowe efekty wraz z odniesieniem do obszarowych efektów określonych dla obszaru nauk humanistycznych I stopnia: Analiza zgodności z deskryptorami obszarowymi: zostały uwzględnione wszystkie deskryptory obszarowe z profilu akademickiego i niektóre z profilu praktycznego. Absolwent filologii południowosłowiańskiej I stopnia wszystkich specjalizacji: Symbol efektu opisującego program 01S-1A_W01 01S-1A_W02 01S-1A_W03 01S-1A_W04 01S-1A_W05 01S-1A_W06 01S-1A_W07 01S-1A_W08 01S-1A_W09 01S-1A_W10 01S-1A_W11 01S-1A_W12 Efekt opisujący program WIEDZA ma podstawową wiedzę o miejscu i znaczeniu nauk humanistycznych w systemie nauk oraz ich specyfice przedmiotowej i metodologicznej ma wiedzę ogólną z zakresu terminologii, teorii i metodologii właściwych dla studiowanego kierunku zna podstawową terminologię nauk filologicznych ma uporządkowaną wiedzę z zakresu współczesnych zjawisk literackich i historii literatury nauczanych języków słowiańskich ma uporządkowaną wiedzę dotycząca struktury i rozwoju nauczanych języków słowiańskich ma uporządkowaną wiedzę na temat kultury i tradycji kulturowych krajów południowosłowiańskich ma podstawową wiedzę o powiązaniach między wybranymi humanistycznymi dyscyplinami naukowymi, które są konieczne do poszerzania i systematyzacji wiedzy ma podstawową wiedzę o głównych kierunkach rozwoju i najważniejszych nowych osiągnięciach z zakresu wybranej specjalizacji dyplomowej zna i rozumie podstawowe metody analizy i interpretacji niezbędne mu do badań zjawisk językowych, literackich i kulturowych zna i rozumie podstawowe pojęcia i zasady z zakresu ochrony prawa autorskiego ma świadomość kompleksowej natury języka oraz jego złożoności i historycznej zmienności jego znaczeń ma podstawową wiedzę o tradycjach kulturowych Słowian, a zwłaszcza o kulturze nauczanych języków słowiańskich Odniesienie do obszarowych efektów w KRK H1A_W01 H1A_W03 H1A_W02 H1P_W03 H1A_W04 H1A_W04 H1A_W04 H1A_W05 H1A_W06 H1A_W07 H1A_W08 H1P_W10 H1A_W09 H1A_W10 4
01S-1A_U01 01S-1A_U02 01S-1A_U03 01S-1A_U04 01S-1A_U05 01S-1A_U06 01S-1A_U07 01S-1A_U08 01S-1A_U09 01S-1A_U10 01S-1A_U11 01S-1A_U12 UMIEJĘTNOŚCI posługuje się dwoma obcymi językami słowiańskimi; językiem A na poziomie B2, natomiast językiem B na poziomie B1 (według ESOKJ) posiada podstawowe umiejętności badawcze z zakresu literaturoznawstwa, językoznawstwa i kulturoznawstwa i umie się nimi posługiwać posiada umiejętność przygotowywania typowych prac pisemnych w nauczanych językach słowiańskich i polskim, wykorzystując podstawowe ujęcia teoretyczne i korzystając z literatury przedmiotu posiada umiejętność przygotowywania wystąpień ustnych w nauczanych językach słowiańskich i polskim, wykorzystując podstawowe ujęcia teoretyczne wyszukuje, analizuje i użytkuje informacje, wykorzystując różne źródła samodzielnie zdobywa wiedzę i rozwija swoje umiejętności kierując się wskazówkami opiekuna naukowego posługuje się podstawowymi paradygmatami badawczymi właściwymi dla wybranej specjalizacji dyplomowej potrafi przeprowadzić krytyczną analizę typowych wytworów kultury właściwych dla jego studiów z uwzględnieniem kontekstu społecznego i historyczno-kulturowego potrafi odróżniać i opisywać różne gatunki literackie i inne rodzaje tekstów ma umiejętności merytorycznego argumentowania i formułowania wniosków w oparciu o własne i cudze przemyślenia w języku polskim i wybranym języku słowiańskim potrafi porozumiewać się, wykorzystując różne kanały i techniki komunikacyjne w zakresie wybranej specjlizacji w języku polskim i wybranym języku słowiańskim potrafi sporządzić wniosek o przyznanie środków na realizowanie wybranego projektu KOMPETENCJE SPOŁECZNE H1A_U10 H1P_U14 H1A_U02 H1A_U04 H1A_U08 H1P_U12 H1A_U10 H1A_U09 H1P_U13 H1A_U10 H1A-U01 H1P_U01 H1P_U07 H1A_U03 H1P_U02 H1A_U04 H1A_U05 H1A_U05 H1A_U06 H1A_U10 H1P_U11 H1A_U07 H1P_U08 01S-1A_K01 rozumie potrzebę uczenia się przez całe życie H1A_K01 01S-1A_K02 umie pracować w grupie, przyjmując w niej różne role H1A_K02 H1P_K02 01S-1A_K03 potrafi określić priorytety służące realizacji H1A_K03 określonego zadania H1P_K03 01S-1A_K04 prawidłowo identyfikuje i rozstrzyga dylematy H1A_K04 związane z wykonywaniem zawodu H1P_K04 01S-1A_K05 ma świadomość odpowiedzialności za zachowanie dziedzictwa kulturowego własnego regionu, Polski H1A_K05 5
01S-1A_K06 i krajów południowosłowiańskich uczestniczy w życiu kulturalnym i korzysta z różnych jego form H1A_K06 H1P_K06 H1A_W10 Każdy student po I semestrze zobowiązany jest do wyboru jednej z dwóch specjalizacji: językowo-turystycznej lub kulturoznawczo-turystycznej. Specjalizacje, ze względu na swoją specyfikę, mają ukierunkować studenta zawodowo i dlatego odnoszą się w większym stopniu do profilu praktycznego, który realizowany jest w podstawowym zakresie. Symbol efektu opisującego program 01SJT-1A_W01 01SJT-1A_W02 01SJT-1A_W03 01SJT-1A_U01 01SJT-1A_U02 01SJT-1A_U03 Absolwent, który wybrał specjalizację językowo-turystyczną: Efekt opisujący program WIEDZA ma podstawową wiedzę z zakresu turystyki ogólnej, a zwłaszcza turystyki kulturowej zorientowanej na kraje południowosłowiańskie ma podstawową wiedzę z obsługi ruchu turystycznego z ukierunkowaniem na wybrane kraje południowosłowiańskie zna podstawową terminologię z zakresu turystyki i obsługi ruchu turystycznego UMIEJĘTNOŚCI komunikuje się w wybranym języku konferencyjnym lub w języku tureckim posiada umiejętności organizacyjne umożliwiające mu pracę w turystyce potrafi wykorzystać różne metody w działalności związanej z szeroko pojętą turystyką Odniesienie do obszarowych efektów w KRK H1P_W02 H1P_W02 H1P_W03 H1P_U14 H1P_U04 H1P_U09 Symbol efektu opisującego program Absolwent, który wybrał specjalizację kulturoznawczo-turystyczną: Efekt opisujący program Odniesienie do obszarowych efektów w KRK WIEDZA 01SKT-1A_W01 ma podstawową wiedzę z zakresu turystyki ogólnej, a zwłaszcza turystyki kulturowej i konfesyjnej zorientowanej na wybrane kraje H1P_W02 południowosłowiańskie 01SKT-1A_W02 ma podstawową wiedzę z obsługi ruchu H1P_W02 6
01SKT-1A_W03 01SKT-1A_W04 01SKT-1A_W05 01SKT-1A_U02 01SKT-1A_U03 turystycznego z ukierunkowaniem na wybrane kraje południowosłowiańskie zna podstawową terminologię z zakresu turystyki i obsługi ruchu turystycznego ma podstawową wiedzę dotycząca związków kultur niesłowiańskich z kulturami narodów południowosłowiańskich zna podstawową terminologię z zakresu pojęć dotyczących szeroko rozumianej kultury i tożsamości UMIEJĘTNOŚCI posiada umiejętności organizacyjne umożliwiające mu pracę w turystyce potrafi wykorzystać różne metody w działalności związanej z szeroko pojętą turystyką H1P_W03 H1P_W02 H1P_W03 H1P_U04 H1P_U09 14. Program na specjalności filologia południowosłowiańska odpowiada misji i strategii Uniwersytetu Łódzkiego. Podejmowane działania dydaktyczne i naukowe na specjalności filologia południowosłowiańska dążą do realizacji misji Uniwersytetu Łódzkiego: wspólnota, otwartość, jedność w różnorodności, innowacyjność dla rozwoju i elitarność. Wykładowcy w swoich działaniach nawiązują do badań naukowych, realizując w ten sposób model jedności nauki i dydaktyki. Wiedza odnosząca się do zróżnicowanych słowiańskich obszarów kulturowych uczy tolerancji, otwartości na poglądy innych i dialogu. W pojęciu wspólnoty mieści się także nieustannie rozwijąca się współpraca międzynarodowa. Na specjalności filologia południowosłowiańska, będącej kierunkiem unikalnym, kształceni są specjaliści, którzy łączą wiedzę specjalistyczną z kompetencjami interkulturowymi. 15. Różnice w stosunku do innych programów o podobnie zdefiniowanych celach i efektach prowadzonych w Uniwersytecie Łódzkim. Program na specjalności filologia południowosłowiańska zawiera w sobie niektóre efekty przewidziane na innych specjalnościach filologicznych. Ze względu na swoją specyfikę niejednokrotnie pokrywają się one z efektami charakterystycznymi zarówno dla filologii obcych, jak i filologii rodzimej (będącej przecież także filologią słowiańską). Ponadto program na specjalności filologia południowosłowiańska ma odniesienia do efektów na 7
takich kierunkach jak: kulturoznawstwo czy turystyka i rekreacja. W odróżnieniu jednak od tych kierunków absolwent filologii południowosłowiańskiej posiada wiedzę dotyczącą wybranych słowiańskich obszarów językowych. Jego wiedza z zakresu kulturoznawstwa czy turystyki ukierunkowana jest ku poznaniu i zrozumieniu specyfiki wybranego kraju słowiańskiego oraz szeroko pojętego regionu bałkańskiego, dzięki czemu poznaje historię, język, literaturę i kulturę interesującego go obszaru Słowiańszczyzny. 16. Plan studiów: vide zakładka: plan studiów. 17. Bilans punktów ECTS wraz ze wskaźnikami charakteryzującymi program studiów: vide zakładka: plan studiów. 18. Opis poszczególnych przedmiotów lub modułów procesu, zgodny z wymogami obowiązującymi w tym zakresie w Uniwersytecie Łódzkim: opisy ukażą się w USOSweb przed uruchomieniem kierunku, zgodnie z Zarządzeniem Rektora nr 66 z 2011 r. 19. Tabela określająca relacje między efektami kierunkowymi a efektami zdefiniowanymi dla poszczególnych przedmiotów lub modułów procesu : ukaże się na stronie internetowej jednostki prowadzącej studia przed uruchomieniem kierunku, zgodnie z Zarządzeniem Rektora nr 66 z 2011 r. 20. Określenie wymiaru, zasad i form odbywania praktyk: w planie studiów. 21. Ewentualny plan zajęć wykładowców wizytujących: w planie zajęć do wyboru na każdy rok. 22. Wykaz i wymiar szkoleń obowiązkowych, w tym szkolenie bhp: studenci odbywają w I semestrze, najpóźniej do I roku szkolenie bhp, szkolenie biblioteczne i szkolenie dotyczące prawa autorskiego. 23. Wewnętrzny system zapewniania jakości (WSKJ) na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu Łódzkiego opiera się na wielopłaszczyznowym monitoringu oferowanych programów oraz na semestralnym ankietowaniu studentów. Od 8
roku akademickiego 2011/2012 tworzone na Wydziale programy są konsultowane z Wydziałową Komisją ds. Jakości Kształcenia, która zobowiązana jest do dokumentowania i popularyzowania dobrych praktyk. Programy powinny zostać przedyskutowane ze studentami, o ile to możliwe, już w stadium planowania. WKJK rekomenduje (z ewentualnymi propozycjami poprawek) program Dziekanowi, a Dziekan przedstawia go do akceptacji Radzie Wydziału. Po akceptacji programu przez Radę Wydziału, zajmuje się nim Uczelniana Komisja ds. Jakości Kształcenia, która najlepiej opisane programu prezentuje na stronie internetowej www.sylabusy.uni.lod.pl. UKJK rekomenduje programy Rektorowi, który przedstawia je Senatowi. Studenci ankietowani są w każdym semestrze, a każdy pracownik ma wgląd w wyniki swoich ankiet na stronie USOS. Od roku 2012 rozpoczyna się monitoring losów absolwentów UŁ. Planowane jest zbieranie opinii studentów na temat nowych programów po każdym roku ich realizacji. Na filologii południowosłowiańskiej systematycznie prowadzone są hospitacje. Szczególną uwagę poświęca się młodym pracownikom ich adekwatnemu przygotowaniu dydaktycznemu i merytorycznemu do prowadzonych zajęć i konsultacji. 9