PL 220414 B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 220414 (13) B1 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (21) Numer zgłoszenia: 389678 (22) Data zgłoszenia: 26.11.2009 (51) Int.Cl. A61K 36/28 (2006.01) A61K 31/047 (2006.01) A61K 33/06 (2006.01) A61P 19/02 (2006.01) A61P 29/00 (2006.01) (54) Lecznicza kompozycja ziołowo-mineralna (43) Zgłoszenie ogłoszono: 06.06.2011 BUP 12/11 (45) O udzieleniu patentu ogłoszono: 30.10.2015 WUP 10/15 (73) Uprawniony z patentu: KUREK JANUSZ ALPA DYSTRYBUCJA, Bochnia, PL (72) Twórca(y) wynalazku: JANUSZ KUREK, Bochnia, PL (74) Pełnomocnik: rzecz. pat. Rafał Witek
2 PL 220 414 B1 Opis wynalazku Przedmiotem wynalazku jest lecznicza kompozycja ziołowo-mineralna przeznaczona do stosowania zewnętrznego podczas terapii stanów zapalnych skóry i tkanki podskórnej, stłuczeń, urazów mechanicznych, oparzeń i nadwyrężenia mięśni. Kompozycja ziołowo-mineralna ma działanie przeciwbólowe i przeciwobrzękowe, przeciwzapalne i ściągające. W dotychczasowej terapii znane jest łączenie mentolu i wyciągów z rumianku z płynem Burowa składającym się z roztworu wodnego siarczanu i octanu glinu z węglanem wapnia. Preparaty te stosowane są w terapii stanów zapalnych skóry, tkanki podskórnej, mięśni i wybroczyn. Znane jest także w praktyce medycznej zastosowanie roztworów soli glinu do łagodzenia stanów zapalnych po urazach sportowych, nadwyrężeniu mięśni, stłuczeniach. Znane preparaty zostały opisane przykładowo w publikacji L. Markowska Leki współczesnej terapii. Leki pochodzenia naturalnego. Z polskiego opisu patentowego nr 198268 znana jest kompozycja ziołowa mająca zastosowanie w leczeniu przewlekłych ran, a zwłaszcza owrzodzeń żylnych i zespołu pozakrzepowego. Kompozycję stanowi mieszanina ziół składająca się z kwiatu nagietka w ilości 30 40% części wagowych, ziela świetlika w ilości 15% części wagowych i/lub babki lancetowatej w ilości 25% części wagowych, rumianku w ilości 20% części wagowych lub jeżówki w ilości 25% części wagowych. Z polskiego zgłoszenia patentowego nr P-356878 znana jest kompozycja ziołowa, o działaniu synergicznym, którą stanowią co najmniej dwie rośliny zawierające substancje aktywne w postaci irydoidów, polifenoli, olejki eteryczne, garbniki katechinowe i polisacharydy użyte w ilościach uzupełniających się do uzyskania na 100 g mieszanki od 1,0 do 1,5% irydoidów, od 1,5 do 2,0% polifenoli, od 0,5 3% garbników katechinowych i od 0,5 do 1,5% polisacharydów. Ze zgłoszenia patentowego P-376989 znany jest preparat kosmetyczny przeznaczony do pielęgnacji skóry twarzy oraz całego ciała. Preparat w formie toniku, żelu, maseczki, lub kremu zawiera oleje roślinne z avocado, wiesiołka, ogórecznika, macedamii lub pestek winogron, oleje syntetyczne, wyciągi ziołowe z lukrecji, arniki, nagietka, rumianku oraz wodę z koloidalnym srebrem w ilości od 5 do 50 ppm. Z patentu nr 192226 znana jest kompozycja ziołowa o działaniu synergicznym przeznaczona do leczenia stanów zapalnych jamy ustnej, składająca się z ziela świetlika w ilości 30 50 części wagowych i/lub liści babki lancetowatej w ilości 40 50 części wagowych, kwiatów goździka w ilości 10 20 części wagowych, i/lub liści szałwii w ilości 10 30 części wagowych, przy czym kompozycja zawiera substancje aktywne w postaci irydoidów, polifenoli oraz olejków eterycznych w ilościach wynikających z proporcji zawartych w kompozycji roślin. Z patentu amerykańskiego nr US 5 061 491 znane są kompozycje do leczenia ran i oparzeń, które zawierają w swoim składzie babkę zwyczajną, miętę pieprzową, rumianek i nagietek. Celem wynalazku jest dostarczenie nowej ulepszonej kompozycji do stosowania zewnętrznego o działaniu ściągającym, przeciwbólowym i przeciwobrzękowym do leczenia stanów zapalnych, wybroczyn i obrzęków bazującej na ekstraktach z nagietka i arniki, która zapewniała by spotęgowane działanie tych naturalnych składników aktywnych. Nieoczekiwanie tak określony cel został osiągnięty w niniejszym wynalazku. Istota wynalazku Przedmiotem wynalazku jest lecznicza kompozycja ziołowo-mineralna do leczenia stanów zapalnych, o działaniu ściągającym, przeciwbólowym i przeciwobrzękowym, zawierająca sole glinu oraz mentol, charakteryzująca się tym, że stanowi ją mieszanina składająca się z: nagietka w ilości od 0,2 do 5% wagowych, arniki w ilości od 0,2% do 5% wagowych, przy czym arnika zawiera laktony seskwiterpenowe oraz frakcję flawonoidową arniki, soli glinu w ilości od 0,5% do 10,00% wagowych, i mentolu w ilości od 0,1% do 1% wagowych. Korzystnie, nagietek w kompozycji stanowi całe ziele lub sam kwiat, zbierany w całości lub jako kwiaty języczkowe. Szczególnie korzystnie nagietek używany jest jako ekstrakt z surowca świeżego lub suszonego uzyskiwany w procesie maceracji lub perkolacji przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego jak woda, alkohole jedno i wielowodorotlenowe, tłuszcze węglowodory. Korzystnie, nagietek w kompozycji stanowi olejek eteryczny z nagietka. Korzystnie, arnikę w kompozycji stanowi całe ziele arniki lub kwiat arniki lub korzeń arniki.
PL 220 414 B1 3 Szczególnie korzystnie arnika używana jest jako wyciąg z surowca świeżego lub suszonego uzyskiwany w procesie maceracji lub perkolacji przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego. Korzystnie, arnika pochodzi z dowolnego gatunku roślin rodzaju Arnica. Korzystnie, kompozycja według wynalazku jako arnikę zawiera wyizolowane laktony seskwiterpenowe arniki, którą stanowią helenalina i dihydrohelenalina i ich pochodne lub wyizolowaną frakcję flawonoidową arniki, którą stanowi izokwercytryna, kaempferol i astragalina lub eteryczny olejek arnikowy. Korzystnie, sól glinu została wybrana z grupy obejmującej: octanowinian glinu, octan glinu, mleczan glinu, siarczan glinowopotasowy, siarczan glinu, siarczan glinowosodowy, siarczan glinowoamonowy, tanino-boran glinu, tanino-octan glinu, mieszanina rozpuszczalnej w wodzie soli glinu z kwasem karboksylowym. Szczegółowy opis wynalazku Nieoczekiwanie okazało się, że zestawienie roślin z olejkiem eterycznym powoduje, że ziołowe substancje czynne w połączeniu z solą glinu wykazuje spotęgowane działanie lecznicze prowadząc do szybkiego wyleczenia stanów zapalnych, wybroczyn i obrzęków. Lecznicza kompozycja ziołowomineralna do leczenia stanów zapalnych, o składzie zdefiniowanym powyżej. Surowcem nagietka jest całe ziele lub sam kwiat. Kwiaty mogą być zbierane w całości i przetwarzane lub tylko tzw. kwiaty języczkowe. Surowiec przeznaczony do ekstrakcji może być świeży lub suszony. Stosunek surowca do rozpuszczalnika może być różny, standardowo 1:5. Rozpuszczalnikiem jest woda, alkohole, tłuszcze, glikole, węglowodory ciekłe, etery. Ekstrakty uzyskiwane są przez macerację lub perkolację. Wyciągi mogą być płynne, gęste, po częściowym odparowaniu rozpuszczalnika, lub suche. Wyciągi płynne nagietkowe mają ponad 30% rozpuszczalnika. Wyciągi gęste nagietkowe zawierają do 20% rozpuszczalnika. Wyciągi suche nagietkowe zawierają około 3% rozpuszczalnika. Nagietek w kompozycji może występować także w postaci olejku eterycznego. Olejek nagietkowy jest bogaty w kadinol, alfa-jonon i beta-jonon. Surowcem arniki w kompozycji według wynalazku jest wyciąg glikolowy lub wodny, lub metanolowy, lub etanolowy, lub propanolowy, lub olejowy, lub glicerynowy, lub węglowodorowy. Surowcem arniki w kompozycji może być także nalewka z arniki sporządzane ze świeżych lub suchych kwiatów, całego ziela lub korzenia arniki, przez macerację lub perkolację, przy czym proporcje surowca do rozpuszczalnika mogą być różne; standardowo 1:5, 1:10. Ekstrakty mogą być zagęszczone, a nawet wysuszone do sucha i dopiero wtedy dodawane do preparatu. Surowce pochodzą z dowolnego gatunku arnika z rodzaju Arnica (rodzina Asteraceae = Compositae). Możliwe jest zastosowanie wyizolowanych laktonów seskwiterpenowych arniki jak helenalina, dihydrohelenalina i ich pochodnych oraz frakcji flawonoidowej arniki zawierającej izokwercytrynę, kaempferol i astragalinę, a także zastosowanie jako surowca arniki eterycznego olejku arnikowego. W możliwych realizacjach kompozycji jako sól glinu stosuje się octanowinian glinu lub octan glinu, lub mleczan glinu, lub siarczan glinowo-potasowy uwodniony, lub siarczan glinowo potasowy bezwodny, siarczan glinu 18 wodny lub siarczan glinowo-sodowy lub siarczan glinowo-amonowy, lub roztwór octanu glinowego woda Burowa, lub tanino-boran glinu mieszanina soli glinu z kwasem borowym i taninowym w roztworze lub tanino-octan glinu roztwór zasadowego octanu glinu z kwasem taninowym lub mieszaniny rozpuszczalnych w wodzie związków glinu z kwasami organicznymi: jabłkowym, winowym, bursztynowym, malonowym, maleinowym, szczawiowym, octowym, fumarowym, cytrynowym, askorbinowym, azelainowym, adypinowym, glutarowym, pikolinowym, glukonowym, mlekowym. Kompozycja przeznaczona jest do stosowania zewnętrznego w formie żelu do smarowania skóry. Możliwe są również inne formy: mleczko, krem, maść, emulsja, roztwór w flakonach, w aerozolu. Preparat może być naniesiony na plastry. Kompozycja wykazuje wyspecjalizowane działanie przeciwzapalne, ściągające, przeciwbólowe i przeciwobrzękowe, mające zastosowanie w łagodzeniu objawów stanów zapalnych skóry, stłuczeń, urazów i oparzeń. Przyśpiesza wchłanianie podskórnych wylewów, wysięków pourazowych, wybroczyn i obrzęków. Doskonały do domowej terapii kontuzji sportowych, nadwyrężenia mięśni po dużym wysiłku fizycznym, łagodzenia objawów skręceń i zwichnięć, zapalenia tkanki podskórnej wokół narządów ruchu. Łagodzi objawy bólowe przy nerwobólach i mięśniobólach. Niezmiernie pomocny w przypadku ugryzień przez owady. Łagodzi skutki użądlenia przez pszczoły i osy. Zmniejsza pocenie stóp. Poprawia krążenie krwi w kończynach dolnych. P r z y k ł a d I Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z octanowinianu glinu 0,5% części wagowych, etanolowego wyciągu płynnego z kwiatu nagietka 1% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika, etanolowego wyciągu płynnego z kwiatu arniki 1% części wagowych
4 PL 220 414 B1 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika, mentolu 0,1% części wagowych, oraz poliakrylowego podłoża żelowego. Kompozycje nanosi się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. P r z y k ł a d II Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z octanu glinu 1,0% części wagowych, glikolowego wyciągu płynnego z ziela nagietka 3% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 10 części rozpuszczalnika, glikolowego wyciągu płynnego z ziela arniki 5% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 10 części rozpuszczalnika, mentolu 0,2% części wagowych oraz podłoża żelowego w skład którego wchodzi: karbomer, alkohol izopropylowy, glikol propylenowy, 10% roztwór NaOH, woda. Kompozycje nanosi się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. P r z y k ł a d III Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z mleczanu glinu 8% części wagowych, wodnego wyciągu płynnego z kwiatu nagietka 0,5% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika, wodnego wyciągu płynnego z kwiatu arniki 0,5% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika, mentolu 0,2% części wagowych, oraz podłoża żelowego, w skład którego wchodzą hydroksyceluloza, glicerol, hydroksybenzoesan propylu, alkohol, woda. Kompozycje nanosi się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. P r z y k ł a d IV Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z uwodnionego siarczanu glinowo-potasowego 1% części wagowych, wyciągu płynnego z kwiatu nagietka 1% części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika, wyciągu płynnego z kwiatu arniki 0,21 części wagowych 1 część surowca zielarskiego na 5 części rozpuszczalnika. Mentolu 5% części wagowych, oraz podłoża żelowego, w skład którego wchodzi polietyloglikol 40, akrylany C/10-30 akrylany alkilu polimerowe (cross polimer), wodorotlenek potasu, alkohol benzylowy. Kompozycje nanosi się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. P r z y k ł a d V Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z tanino-octanu glinu 3% części wagowych, wyciągu płynnego z kwiatu nagietka 3% części wagowych, wyciągu płynnego z kwiatu arniki 3% części wagowych, mentolu 1% części wagowych, oraz podłoża żelowego, w skład którego wchodzi polietyloglikol 40, akrylany C/10-30 akrylany alkilu polimerowe (cross polimer), wodorotlenek potasu, alkohol benzylowy. Kompozycje nanosi się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. P r z y k ł a d VI Kompozycja ziołowo-mineralna składa się z octanowinianu glinu 0,5% części wagowych, etanolowego wyciągu płynnego z kwiatu nagietka 1% części wagowych, etanolowego wyciągu płynnego
PL 220 414 B1 5 z kwiatu arniki 1,70 części wagowych, mentolu 0,1% części wagowych, oraz poliakrylowego podłoża żelowego naniesionego na plaster. Plaster nakleja się na miejsca urazów fizycznych i kontuzji. Kompozycja poprawia miejscowo krążenie krwi, zmniejsza dolegliwości bólowe i świąd, hamuje stany zapalne w obrębie skóry i tkanek podskórnych, zmniejsza obrzęk, uszczelnia i wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega agregacji krwinek i powstawaniu zakrzepów, przyśpiesza resorpcję wysięków zapalnych i ustępowanie krwiaków, wzmaga regenerację naskórka i tkanki łącznej właściwej. Kompozycja działa antyseptycznie i ściągająco. Zastrzeżenia patentowe 1. Lecznicza kompozycja ziołowo-mineralna do leczenia stanów zapalnych, o działaniu ściągającym, przeciwbólowym i przeciwobrzękowym, zawierająca sole glinu oraz mentol, znamienna tym, że stanowi ją mieszanina składająca się z: nagietka w ilości od 0,2 do 5% wagowych, arniki w ilości od 0,2% do 5% wagowych, przy czym arnika zawiera laktony seskwiterpenowe oraz frakcję flawonoidową arniki, soli glinu w ilości od 0,5% do 10,00% wagowych, i mentolu w ilości od 0,1% do 1% wagowych. 2. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że nagietek w kompozycji stanowi całe ziele lub sam kwiat, zbierany w całości lub jako kwiaty języczkowe. 3. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że nagietek używany jest jako ekstrakt z surowca świeżego lub suszonego przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego jak woda, alkohole jedno i wielo wodorotlenowe, tłuszcze węglowodory, uzyskiwany w procesie maceracji. 4. Kompozycja według zastrz. 2, znamienna tym, że nagietek używany jest jako ekstrakt z surowca świeżego lub suszonego przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego jak woda, alkohole jedno i wielo wodorotlenowe, tłuszcze lub węglowodory, uzyskiwany w procesie perkolacji. 5. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że nagietek w kompozycji stanowi olejek eteryczny z nagietka. 6. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że arnikę w kompozycji stanowi całe ziele arniki. 7. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że arnikę w kompozycji stanowi kwiat arniki. 8. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że arnikę w kompozycji stanowi korzeń arniki. 9. Kompozycja według jednego spośród zastrz. 6 8, znamienna tym, że arnika używana jest jako wyciąg z surowca świeżego lub suszonego przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego uzyskiwany w procesie maceracji. 10. Kompozycja według jednego spośród zastrz. 6 8, znamienna tym, że arnika używana jest jako wyciąg z surowca świeżego lub suszonego przy użyciu farmaceutycznie dopuszczalnego czynnika ekstrahującego uzyskiwany w procesie perkolacji. 11. Kompozycja według jednego spośród zastrz. 6 8, znamienna tym, że arnika pochodzi z dowolnego gatunku roślin rodzaju Arnica. 12. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako arnikę zawiera wyizolowane laktony seskwiterpenowe arniki, którą stanowią helenalina i dihydrohelenalina i ich pochodne. 13. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że jako arnikę zawiera wyizolowaną frakcję flawonoidową arniki, którą stanowi izokwercytryna, kaempferol i astragalina. 14. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że arnikę stanowi eteryczny olejek arnikowy. 15. Kompozycja według zastrz. 1, znamienna tym, że sól glinu została wybrana z grupy obejmującej: octanowinian glinu, octan glinu, mleczan glinu, siarczan glinowopotasowy, siarczan glinu, siarczan glinowosodowy, siarczan glinowoamonowy, tanino-boran glinu, tanino-octan glinu, mieszanina rozpuszczalnej w wodzie soli glinu z kwasem karboksylowym.
6 PL 220 414 B1 Departament Wydawnictw UPRP Cena 2,46 zł (w tym 23% VAT)