Sprawozdanie z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki

Sprawozdanie z realizacji Priorytetów komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 1

I. INFORMACJE OGÓLNE 1. Rodzaj sprawozdania (należy wstawić znak x w kratce obok jednej z opcji od A do C) A. Sprawozdanie okresowe X B. Sprawozdanie roczne C. Sprawozdanie końcowe 2. Okres sprawozdawczy 1.01.-30.06.2015 3. Numer Priorytetu PO KL VI-IX Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, 4. Nazwa Instytucji Pośredniczącej Departament Zarządzania Programami Operacyjnymi Dane osoby sporządzającej sprawozdanie: Osoba, z którą należy się kontaktować w przypadku pytań lub wątpliwości, co do treści sprawozdania. w części rzeczowej w części finansowej 5. Imię i nazwisko VI i VII I Renata Sawska VI i VIII Renata Sawska VII i IX Anna Kolawa VII i IX Anna Kolawa Nr telefonu R. Sawska 12 29 90 685 R. Sawska 12 29 90 685 A. Kolawa 12 29 90 609 A. Kolawa 12 29 90 609 Adres poczty elektronicznej Renata.Sawska@umwm.pl Anna.Kolawa@umwm.pl Renata.Sawska@umwm.pl Anna.Kolawa@umwm.pl II. PRZEBIEG REALIZACJI PRIORYTETU 1. Analiza stopnia osiągnięcia oczekiwanych efektów oraz wartości docelowych wskaźników w podziale na cele szczegółowe Priorytet VI Na wstępie należy zaznaczyć, iż na dzień 30.06.2015 r. wartości docelowe wszystkich wskaźników produktu w ramach Priorytetu VI zostały przekroczone. Wysoki stopień realizacji wskaźników produktu w priorytetecie dedykowanym wzmocnieniu szans na zatrudnienie mieszkańców regionu, należy uznać za duże osiągnięcie interwencji Programu. Jest to sukces tym większy, iż od samego początku udzielane wsparcie kierunkowane było dość mocno na grupy znajdujące się w najgorszej sytuacji na rynku pracy a więc grupy stosunkowo trudne do aktywizacji. Takie podejście obarczone było sporym ryzykiem ewentualnego niepowodzenia, co z pewnością miałoby wpływ na poziom uzyskanych efektów. CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Zwiększenie zasięgu oddziaływania Aktywnej Polityki Rynku Pracy Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu Na dzień 30.06.2015 r. udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VI zakończyło 97 659 osób. Oznacza to, iż wykonanie w/w wskaźnika osiągnęło poziom 128,28% wartości docelowej, wynoszącej 76 128. Jak już wspomniano na wstępie, takie nadwykonanie stanowi szczególny sukces interwencji, ze względu na zastosowaną, ambitną politykę kierunkowania wsparcia na poziomie regionu. W jej efekcie, na przestrzeni kilku ostatnich lat wdrażania Programu, podejmowano działania na rzecz wspierania grup docelowych, które znajdują się w najtrudniejszej sytuacji na małopolskim rynku pracy. I tak, począwszy od pierwszych naborów przeprowadzonych w województwie w ramach Priorytetu VI, szczególnym wsparciem obejmowano m.in.: osoby młode poniżej 25 roku życia, w tym osoby które nie mają zatrudnienia ani nie uczestniczą w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET), a także osoby powyżej 50 roku życia, niepełnosprawne, długotrwale bezrobotne oraz zamieszkujące tereny wiejskie. Wiele z ogłaszanych konkursów było wprost dedykowanych tym grupom docelowym (np. Poddziałanie 6.1.1 konkursy z lat: 2009, 2010, 2012). Na aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia przeznaczano również dodatkowe środki pozyskane z komponentu centralnego Programu ok. 14 mln euro zostało rozdysponowane na sfinansowanie kolejnych projektów w ramach Podziałania 6.1.1. (7 mln euro) i Działania 6.2 (7 mln euro) PO KL. Duży wpływ na taki wynik miały również efekty projektów systemowych PUP. W wyniku konsekwentnego stosowania szczegółowego kryterium wyboru projektów (zarówno w odniesieniu do naborów konkursowych, jak i systemowych), dotyczącego przygotowania IPD, przekroczona została wartość 2

docelowa wskaźnika: - w tym liczba osób, które zostały objęte Indywidualnym Planem Działania Od początku realizacji Priorytetu VI, 54 791 osób zostało objętych Indywidualnym Planem Działania w ramach realizowanych projektów. Stanowi to 249,80% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 21 934. Ustanowienie kryteriów obligujących beneficjentow do diagnozowania potrzeb każdego z uczestników poprzez przygotowanie IPD, pozwoliło zoptymalizować udzialane im wsparcie, pod kątem dostosowania do indywidulanych potrzeb i predyspozycji. Liczba osób, które otrzymały środki na podjęcie działalności gospodarczej: Do końca czerwca 2015 r. wykonanie tego wskaźnika osiągnęło poziom 181,67% wartości docelowej wynoszącej 10 456, co oznacza, że 18 995 osób uzyskało środki na podjęcie działalności gospodarczej. Takie osiągnięcie wynika przede wszystkim z dużego zainteresowania dotacjami, uczestników projektów systemowych Powiatowych Urzędów Pracy realizowanych w ramach Poddziałania 6.1.3 (14 864 osoby) oraz niesłabnącej popularności projektów w ramach Działania 6.2 (4 131 osób). - liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje Wskutek przesunięcia w 2013 r. środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa w/w wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 9 819 na 10 352 osoby. Mimo to, na dzień 30.06.2015 r. aż 18 846 osób otrzymało bezzwrotne dotacje, co stanowi 182,05% wartości docelowej wskaźnika. Jak wspomniano wcześniej, z uwagi na duże zainteresowanie uzyskaniem dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej w ramach Działania 6.2, przeznaczono na ten cel dodatkowe środki, przesunięte z komponentu centralnego Programu (7 mln euro). W rezultacie dofinansowano projekty z konkursu ogłoszonego w 2012 r. w Działaniu 6.2, które mimo pozytywnej oceny nie otrzymały dofinansowania z powodu wyczerpania puli środków pierwotnie przeznaczonej na konkurs. Dużą popularność dotacji na rozpoczęcie działalności gospodarczej potwierdził raport: Przedsiębiorcy z dotacją. Efektywność dotacji na założenie działalności gospodarczej finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego, opracowany w ramach projektu Malopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji (MORPiE). Wynika z niego, iż w okresie od stycznia 2008 do czerwca 2013 r. w Małopolsce w ze środków EFS, w ramach Priorytetu VI PO KL przyznano ponad 11 tysięcy dotacji. Powiatowe urzędy pracy (w ramach Poddziałania 6.1.3 i Działania 6.2) udzieliły ponad 75% dotacji, podczas gdy pozostali operatorzy dysponujący dotacjami w ramach Działania 6.2 przyznali w tym czasie niecałe 25% wszystkich dotacji. Liczba dotacji według powiatu zamieszkania uczestników projektów i udział dotacji przyznanych przez PUP wyniki badania MORPiE 3

Wyniki przeprowadzonego badania wskazały na istotne zróżnicowanie odbiorców procesu przyznawania oraz efektów wsparcia, co jest rezultatem odmiennych zasad udzielania dotacji, warunków konkursów i charakterystyk klientów instytucji. Wśród osób, które otrzymały dotacje z PUP, udział kobiet i mężczyzn był zbliżony do udziału w całej populacji przedsiębiorców w Polsce. Nadreprezentacja kobiet u innych projektodawców wynikała po części z preferowania projektów, w których większe szanse na uzyskanie wsparcia miały osoby w szczególnej sytuacji na rynku pracy, m.in. kobiety (w tym zwłaszcza powracające oraz wchodzące po raz pierwszy na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci). Głównymi odbiorcami dotacji przyznawanych przez PUP byli mężczyźni z wykształceniem ponadgimnazjalnym, zaś w projektach prowadzonych przez inne instytucje kobiety z wyższym wykształceniem. Poziom przeżywalności firm był wyższy w przypadku podmiotów powstałych dzięki dotacjom udzielonym przez projektodawcę innego niż PUP, jednak ewentualna likwidacja takiej firmy następowała wcześniej (dominanta 12 miesięcy). - liczba osób, które skorzystały z instrumentów zwrotnych Do 30.06.2015 r. w województwie małopolskim z pożyczek na założenie firmy w ramach PO KL skorzystało 149 osób. Zainteresowanie oferowaną formą wsparcia na tym poziomie, spowodowało przekroczenie o 43,27% wartości docelowej wskaźnika wynoszącej 104 osoby. Wskaźnik generowany był w regionie wyłącznie przez jeden projekt pożyczkowy, realizowany w ramach Działania 6.2 PO KL w okresie od grudnia 2012 r.do końca czerwca 2015 r. Liczba kluczowych pracowników PSZ, którzy zakończyli udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy (ogółem/ kobiet/ mężczyzn). Na dzień 30.06.2015 r., 596 pracowników PUP zakończyło udział w szkoleniach realizowanych w systemie pozaszkolnym, istotnych z punktu widzenia regionalnego rynku pracy. Wartość docelowa wskaźnka, ustalona na poziomie 407, została przekroczona o 46,44%. Na osiągnięty wynik miały wpływ projekty wybrane do realizacji w trzech konkursach ogłoszonych w ramach Poddziałania 6.1.2 w latach 2008, 2009 i 2012, w szczególności ostani z nich. Zastosowane w 2012 r. kryterium dostępu w brzmieniu: Projekt zakłada przeszkolenie 100% kluczowych pracowników Publicznych Służb Zatrudnienia w danym Powiatowym Urzędzie Pracy w zakresie dostosowanym do potrzeb uczestników szkolenia, a tematyka szkoleń odpowiada na wyzwania lokalnego rynku pracy, przyczyniło się do podniesienia kwalifikacji dużej liczby kluczowych pracowników PUP, jako jednostek specjalizujących się w aktywizacji zawodowej osób bezrobotnych, co w efekcie wpłynęło na poprawę jakości usług świadczonych kientom tych instytucji oraz wzmocnienie adekwatności przygotowywanej przez nich oferty do oczekiwań lokalnego rynku pracy. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 1 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób młodych Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób w wieku 15-24 lata Jedną z grup doświadczających szczególnych trudności na malopolskim rynku pracy, są osoby młode. Z tego powodu wsparcie udzielane w ramach Priorytetu VI PO KL kierunkowane bylo w dużej części na aktywizację zawodową tej kategorii osób. W 2013 r. w efekcie przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa wskaźnika dot. osob młodych w Małopolsce, została zwiększona z 24 224 do 25 437 osób. Mimo to, na dzień 30.06.2015 r. wykonanie w/w wskaźnika osiągnęło poziom 163,10% wartości docelowej, co oznacza, że ze wsparcia skorzystało aż 41 487 osób w wieku 15-24 lata. Osoby młode od lat stanowią istotną część populacji osób bezrobotnych w województwie małopolskim (17% - wg danych WUP na dzień 30.06.2015 r.), dlatego też konieczne było podejmowanie systematycznych działań na rzecz aktywizacji tej grupy przy wykorzystaniu środków EFS. W związku z tym, dla Poddziałania 6.1.3 w roku 2010 przyjęto kryteria dostępu obligujące zapewnienie co najmniej 27% udziału osób młodych w ogólnej liczbie uczestników projektu, zaś w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, że 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25 roku życia. W 2012 r. dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia min. 20% udziału osób do 25 roku życia wśród uczestników objętych dotacjami na podjęcie działalności gospodarczej. Podobnie w Działaniu 6.2 ustanowiono kryterium dostępu gwarantujące, iż co najmniej 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25 roku życia. Dodatkowo konkurs ogłaszany w 2012 r., w ramach Poddziałania 6.1.1 dedykowany był osobom 50+, niepełnosprawnym i absolwentom z terenu 4

województwa małopolskiego (kryterium dostępu). W 2013 r. dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryterium dostępu zakładające, iż osoby do 30 roku życia stanowią min. 50% uczestników projektu systemowego, natomiast w Planach Działań na lata 2014-2015 w ramach projektów systemowych PUP skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób w wieku 15-24 lata, które nie mają zatrudnienia ani nie uczestniczą w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET). Osoby te miały stanowić 30% uczestników wspartych przez PUP w ramach Poddziałania 6.1.3 w roku 2014. Podejmowane działania na rzecz wsparcia osób młodych w pełni wpisują się w założenia dokumentu Poprawa sytuacji osób młodych na rynku pracy w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013. Wyzwania i konspekt działań oraz inicjatywy Komisji Europejskiej Gwarancje dla Młodzieży. - liczba osób w wieku 15-24 zamieszkujących obszary wiejskie Od początku realizacji Priorytetu VI, udział w projektach zakończyło 27 270 osób młodych z terenów wiejskich, co stanowi 175,14% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 15 570. Jak już zauważono powyżej, osoby młode od dawna stanowią znaczną część ogółu osób bezrobotnych w województwie małopolskim. W szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy znajdują się osoby młode zamieszkujące obszary wiejskie. Wg danych MPiPS na dzień 31.12.2014 r. ich udział w populacji bezrobotnych zamieszkałych na wsi kształtował się w Małopolsce na poziomie 26,7% i był jednym z najwyższych w kraju. Mimo to, dzięki systematycznie podejmowanym działaniom na rzecz aktywizacji tej grupy osób, wartość docelowa przedmiotowego wskaźnka w regionie została przekroczona. Liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje w tym: - liczba osób w wieku 15-24 lata Jedną ze skutecznych form aktywizacji zawodowej osób młodych jest samozatrudnienie. Dlatego też na przestrzeni lat, interwencja EFS w regionie była mocno kierunkowana na ten obszar, co przełożyło się wprost na poziom realizacji wskaźnika. W efekcie przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa wskaźnika dot. liczby osób młodych otrzymujących dotacje została zwiększona z 2 422 na 2 688 osób. Nie przeszkodziło to w pełnej realizacji założonych celów, a nawet ich przekroczenia. Na dzień 30.06.2015 r. 4 686 osób w wieku 15-24 lata otrzymało bezzwrotne dotacje na rozpoczęcie działalności gospodarczej. Wartość docelowa wskaźnika została zatem przekroczona o 74,33%. Na taki poziom realizacji wskaźnika miało wpływ zastosowanie odpowiednich kryteriów wyboru projektów zarówno w odniesieniu do naborów systemowych jak i konkursowych. I tak, w 2010 r. w ramach Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia co najmniej 27% udziału osób młodych w ogóle uczestników projektu, zaś w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, że 50% grupy docelowej projektu stanowić będą osoby do 25 roku życia. W roku 2012 w ramach Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące konieczności zapewnienia min. 20% udziału osób do 25 roku życia wśród odbiorców dotacji. Jeszcze większy, bo 50% udział młodych w grupie odbiorców wsparcia, premiowano ponownie w projektach konkursowych Działania 6.2. Dodatkowo w Planach Działań na lata 2014-15 w ramach projektów systemowych PUP skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób w wieku 15-24 lata, które nie mają zatrudnienia ani nie uczestniczą w kształceniu lub szkoleniu (tzw. młodzież NEET). Osoby te miały stanowić 30% uczestników wspartych przez PUP w ramach Poddziałania 6.1.3 w roku 2014. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 3: Zmniejszenie bezrobocia wśród osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy (kobiet, osób długotrwale bezrobotnych, osób niepełnosprawnych, osób bezrobotnych zamieszkujących na obszarach wiejskich) Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy Dbałość o poprawę sytuacji osób znajdujących się w najtrudniejszej sytuacji na rynku pracy, od początku przyświecała decyzjom kierunkującym wsparcie EFS w obszarze aktywizacji zawodowej w regionie. Na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego udział w projektach zakończyło 76 013 osób w takiej sytuacji, co stanowi 170,75% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 44 516. Wpływ na tak wysoki poziom wykonania, miały niewątpliwie systematycznie stosowane (zarówno w naborach systemowych jak i konkursowych) szczegółowe kryteria wyboru projektów, które przesądzały o kształcie przedsięwzięć wyłanianych do realizacji. 5

- liczba osób niepełnosprawnych Na dzień 30.06.2015 r. udział w projektach zakończyły 5 002 osoby niepełnosprawne, co stanowi 140,55% wartości docelowej, określonej na poziomie 3 559. Na przekroczenie przedmiotowego wskaźnika produktu istotny wpływ miało przyjęcie na poziomie regionu szczegółowych kryteriów dostępu i strategicznych, preferujących osoby niepełnosprawne, w konkursach ogłaszanych w ramach Priorytetu VI (Poddziałanie 6.1.1, Działanie 6.2 i 6.3) oraz w projektach systemowych PUP w ramach Poddziałania 6.1.3. Szczególne znaczenie miało w tym względzie dedykowanie w 2010 r. konkursu w Poddziałaniu 6.1.1 wyłącznie osobom niepełnosprawnym, czy wskazanie ich, jako jednej z 3 dopuszczalnych grup docelowych (obok osób 50 + i absolwentów) w konkursie ogłoszonym w roku 2012. - liczba osób długotrwale bezrobotnych Od początku realizacji Priorytetu VI, udział w projektach zakończyło 31 287 osób długotrwale bezrobotnych, co stanowi aż 326,76% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 9 575. Znaczne nadwykonie wskaźnika jest efektem m.in. koncentracji różnego rodzaju działań na rzecz aktywizacji tej grupy osób, przy wykorzystaniu środków komponentu regionalnego Programu. Szczególne efekty w tym zakresie miały projekty systemowe PUP. Na przykład w 2010 r. w ramch Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dotyczące konieczności zapewnienia co najmniej 10% udziału osób długotrwale bezrobotnych w ogólnej liczbie uczestników projektu. Nie bez znaczenia dla obecnego poziomu realizacji, pozostaje również niedoszacowanie wartości docelowej wskaźnika, zgłaszane w poprzednich sprawozdanich. - liczba osób z terenów wiejskich Do końca czerwca 2015 r. udział w projektach zakończyło 56 492 osoby z terenów wiejskich, co stanowi 295,49% wartości docelowej, wynoszącej 19 118. Wysoki stopień realizacji w/w wskaźnika wynika z niedoszacowania jego wartosci docelowej. Wskaźnik został założony na poziomie 25,1% ogółu osób, które zakończą udział w projektach realizowanych w Priorytecie VI, podczas gdy w Małopolsce udział osób z terenów wiejskich w ogóle ludności kształtuje się na poziomie 51,4% (wg danych GUS na dzień 31.12.2014 r.), a w populacji bezrobotnych na poziomie 52,2% (wg danych WUP na dzień 30.06.2015 r.). Ponadto, na znaczne nadwykonanie opisywanego wskaźnika miały wpływ podejmowane w ciągu ostatnich lat dedykowane działania na rzecz wsparcia tej kategorii osób. Przykładowo dla Poddziałania 6.1.3 w 2010 r. przyjęto kryterium dostępu, obligujące do zapewnienia co najmniej 21% udziału osób bezrobotnych z obszarów wiejskich w ogóle uczestników projektu. Liczba osób, które otrzymały bezzwrotne dotacje, w tym: - liczba osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy Od początku realizacji Priorytetu VI, bezzwrotne dotacje uzyskało 13 020 osób znajdujących się w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy. Stanowi to 292,45% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, ustalonej na poziomie 4 452. Przyczyną tak dużego nadwykonania jest preferowanie tej grupy osób w naborach realizowanych w Poddzialaniu 6.1.3 i 6.2 na przestrzeni kilku ostanich lat. - liczba osób niepełnosprawnych Na dzień 30.06.2015 r. bezzwrotne dotacje otrzymało 471 osób niepełnosprawnych, co stanowi 201,28% wartości docelowej wskaźnika produktu wynoszącej 234. Jak wspomniano wyżej, wpływ na taki stan rzeczy miało preferowanie tej kategorii osób, jako odbiorców dotacji w Priorytecie VI na przestrzeni lat. I tak np. w 2010 r. w ramach Działania 6.2 zastosowano kryterium strategiczne w brzmieniu: Grupę docelową w projekcie stanowią wyłącznie osoby niepełnosprawne i/lub należące do grupy wiekowej 45+, natomiast w 2012 r.: Grupę docelową projektu stanowią w co najmniej 50% osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50 roku życia. - liczba osób długotrwale bezrobotnych Na dzień 30.06.2015 r. liczba osób długotrwale bezrobotnych, które uzyskały dotacje na podjęcie działalności gospodarczej wyniosła 4 931, co stanowi 515,26% realizacji wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, określonej na poziomie 957. Duży wkład w osiągniętą wartość miały projekty systemowe PUP i stosowane w odniesieniu do nich kryteria doboru uczestników wg struktury bezrobocia. Nie bez znaczenia było również systematycznie przyjmowane kryterium efektywności zatrudnieniowej, jako że przesądzało o zastosowaniu najbardziej skutecznych metod aktywizacji zawodowej do których przede wszystkim należą dotacje. - liczba osób z terenów wiejskich Do końca czerwca 2015 r. 10 180 osób z terenów wiejskich uzyskało bezzwrotne środki na podjęcie działalności gospodarczej. Oznacza to, iż w/w wskaźnik produktu został zrealizowany na poziomie 532,43% wartości docelowej 6

wynoszącej 1 912. Tak duże nadwykonanie wskaźnika uwarunkowane jest zarówno samą strukturą zamieszkania jak i podejmowaniem dedykowanych działań na rzecz wsparcia tej grupy osób w regionie. Liczba projektów wspierających rozwój inicjatyw lokalnych Na dzień 30.06.2015 r. wskaźnik został osiągnięty na poziomie ponad 176% (88 projektów) wartości docelowej, określonej na poziomie 50. Wysoki stopień realizacji wskaźnika wynika z niedoszacowania jego wartości docelowej w stosunku do poziomu alokacji dla Działania 6.3. W efekcie przeglądu śródokresowego podjęto decyzję, że od 2012 r. nie będą już ogłaszane konkursy dotyczące tzw. inicjatyw oddolnych w zakresie aktywizacji zawodowej społeczności lokalnych, a w związku z tym poziom wykonania niniejszego wskaźnika nie będzie ulegał zmianom w kolejnych okresach sprawozdawczych. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 3 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 4: Zwiększenie poziomu zatrudnienia wśród osób starszych Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba osób, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu, w tym: - liczba osób w wieku 50-64 lata Wsparcie zatrudnienia osób 50+ w regionie prowadzone było konsekwentnie od początku realizacji Programu. Podejmowano dość śmiałe, a przy tym strategiczne decyzje, dotyczące charakteru udzielanego wsparcia i kształtu poszczególnych naborów dedykowanych tej grupie odbiorców. Dzięki temu udało się osiągnąć założony dla Małopolski wskaźnik produktu. Wskutek przesunięcia środków finansowych z komponentu centralnego w 2013 r., wartość docelowa wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 11 039 do 11 370 osób, jednak mimo to, na dzień 30.06.2015 r. udział w projektach zakończyło 13 705 osób w wieku 50-64 lata, co oznacza przekroczenie poziomu wartości docelowej o 20,54%. Osoby powyżej 50 roku życia stanowią znaczną część populacji bezrobotnych w Małopolsce (24,9% - wg danych WUP na dzień 30.06.2015 r.), a zarazem jedną z najtrudniejszych do zaktywizowania grup. W związku z faktem, iż problem ten był zauważany od początku realizacji Programu, w kolenych latach podejmowano konsekwentne działania, by mu zaradzić. Już w 2009 r. w ramach Poddziałania 6.1.1 ogłoszono 6 konkursów o charakterze subregionalnym, kierowanych wyłącznie do osób w wieku niemobilnym (45+). Biorąc pod uwagę specyfikę grupy, starano się przyjąć do realizacji projekty, które będą łatwo dostępne (terytorialnie) dla potencjalnej grupy odbiorców, obejmą równomiernym wsparciem całe województwo i będą miały kompleksowy charakter, najbardziej adekwatny do potrzeb uczestników. W roku 2010 r. z kolei, dla Poddziałania 6.1.3 przyjęto kryteria dostępu, dotyczące zapewnienia co najmniej 14% udziału osób 50+ w ogólnej liczbie uczestników projektu, zaś w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne preferujące projekty kierowane wyłącznie do osób niepełnosprawnych i/lub 45+. Podobnie w 2012 r. w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne przewidujące, iż uczestnikami projektu będą w co najmniej 50% osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50 roku życia. Co więcej, w ramach Poddziałania 6.1.1 ogłoszony został wówczas konkurs dedykowany osobom 50+, niepełnosprawnym i absolwentom (kryterium dostępu) w obszarze aktywizacji zawodowej. Wsparcie dla osób 50+ i niepełnosprawnych zostało wzmocnione, poprzez zastosowanie w tym samym naborze kryterium strategicznego, premiującego projekty kierowane wyłącznie do tych grup. W Planach Działań na lata 2014-2015 w ramach projektów systemowych PUP, również skoncentrowano się m.in. na wsparciu osób powyżej 50 roku życia, poprzez zastosowanie adekwatnych kryteriów oceny projektów. Liczba osób, które otrzymały środki na podjęcie działalności gospodarczej, w tym: - liczba osób w wieku 50-64 lata W 2013 r., w wyniku relokacji środków finansowych z komponentu centralnego, wartość docelowa wskaźnika dla Małopolski została zwiększona z 923 do 940 osób. Nie wpłynęło to w żaden sposób na możliwość jego realizacji, jako że na dzień 30.06.2015 r. faktyczne wykonanie osiągnęło poziom 191,70% wartości docelowej. Oznacza, to że 1 802 osoby w wieku 50-64 lata, uzyskały środki na podjęcie działalności gospodarczej w ramach Programu w Malopolsce. Jak już wspomniano powyżej, osiągnięty poziom realizacji wskaźnika wynika bezpośrednio z podejmowanych w województwie działań na rzecz aktywizacji tej grupy osób, przy wykorzystaniu środków EFS. Dla wsparcia ich aktywności w obszarze samozatrudnienia, już w 2010 r. w Działaniu 6.2 zastosowano kryterium strategiczne zakładające, że grupę docelową w projekcie stanowią wyłącznie osoby niepełnosprawne i/lub należące do grupy wiekowej 45+, zaś w 2012 r. kryterium strategiczne przewidujące, iż uczestnikami projektu będą w co najmniej 50% osoby niepełnosprawne i/lub osoby powyżej 50 roku życia. Ponadto, dla wzmocnienia efektów 7

podejmowanych działań, podjęto decyzję o przeznaczeniu dodatkowych środków na wsparcie samozatrudnienia osób 50+. Dzięki relokowaniu środków z komponentu regionlnego udało sie podpisać dodatkowe umowy na realizację projektów, które zostały rekomendowane do dofinansowania w ramach konkursu z 2012 r. Dla ułatwienia beneficjentom realizacji projektów dedykowanych osobom w wieku niemobilnym, IP PO KL opracowała publikację pt: Wrażliwy nie znaczy niemożliwy, będącą efektem realizacji grantu Wrażliwy klient (uczestnik) projektów PO KL. Grant ten stanowił odpowiedź Instytucji Pośredniczących i Instytucji Pośredniczących II stopnia z pięciu regionów partnerskich Małopolski (Lider grantu), Dolnego Śląska, Opolszczyzny, Śląska oraz Wielkopolski na pojawiające się trudności związane z niskim udziałem osób będących w szczególnie trudnej sytuacji na rynku pracy, w projektach realizowanych w ramach Programu. Realizacja grantu miała na celu znalezienie najlepszych metod, które zachęciłyby osoby niepełnosprawne, osoby po 50 roku życia, mieszkańców terenów wiejskich, osoby bezdomne i uzależnione, a także osoby z wykształceniem niepełnym średnim i niższym, do udziału w projektach. Wydana w ramach grantu publikacja, stanowiła swoisty przewodnik dla beneficjentów, w zakresie metod skutecznej aktywizacji m.in. osób 50+. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 4 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej liczony narastająco od początku monitorowania go w Priorytecie VI (Działanie 6.1) wyniósł na dzień 30.06.2015 r. aż 65,06%. Wskaźnik ten, oparty na metodologii określonej przez IZ PO KL, monitorowany był w projektach PUP (6.1.3 PO KL) oraz w projektach realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1 (wybranych do dofinansowania w ramach konkursu z 2012 r.). Dominujący wpływ na poziom wskaźnika i jego podwskaźników mają przede wszystkim rezultaty projektów systemowych PUP. Poziom wskaźnika efektywności dla poszczególnych podgrup w ramach Priorytetu VI kształtował się następująco: dla grupy osób w wieku 15-24 lata/15-30 lat 63,77%, dla osób w wieku 50 64 lata 53,40%, dla osób niepełnosprawnych 49,19%, dla osób długotrwale bezrobotnych 59,70%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 81,72%. Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projektach realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w Poddziałaniu 6.1.3 w 2014 r. kształtował się na poziomie 71,4%, w tym: dla grupy osób w wieku 15-24 lata 68,6%, (minimalna wymagana wartość 40%), dla grupy osób w wieku 15-24 lata/15-30 lat 68,3%, dla osób w wieku 50 64 lata 65,4%, (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób niepełnosprawnych 49,2%, (minimalna wymagana wartość 20%), dla osób długotrwale bezrobotnych 66,9%, (minimalna wymagana wartość 30%), dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 82,0%, (minimalna wymagana wartość 45%). W związku z powyższym we wszystkich grupach osób przekroczone zostały wartości wskaźnika efektywności zatrudnieniowej, ustalone w Planie Działania na lata 2014 2015. Co więcej wymagany poziom wskaźników udało się osiągnąć wszystkim powiatowym urzędom pracy. Narastająco od 2011 r. wskaźnik efektywności w projektach realizowanych przez powiatowe urzędy pracy w Poddziałaniu 6.1.3 kształtował się na poziomie 65,7%, w tym: dla grupy osób w wieku 15-24 lata/15-30 lat 64,3%, dla osób w wieku 50 64 lata 52%, dla osób niepełnosprawnych 51,1%, dla osób długotrwale bezrobotnych 60,1%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 82%. Według stanu na 30.06.2015 r. wskaźnik efektywności w projektach realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1. wyniósł 53,5%, w tym: 8

dla osób w wieku 15-24 lata 46,1%, dla absolwentów 50,5% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50 64 lata 60%, (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób niepełnosprawnych 42,6%, (minimalna wymagana wartość 30%), dla osób długotrwale bezrobotnych 46,1%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 66,7%. Analizując wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projektach realizowanych w Poddziałaniu 6.1.1 należy zauważyć, iż przyjęte do realizacji projekty z konkursu przeprowadzonego w 2012 r. w całości kierowane były do osób w wieku 50+ i/lub osób niepełnosprawnych. Dopiero wśród projektów wyłonionych dodatkowo w 2013 r., co było możliwe ze względu na nadkontraktację w Poddziałaniu 6.1.1, znalazły się projekty kierowane do osób młodych. Ustalone w Planie Działania na 2012 r. wskaźniki dla poszczególnych kategorii zostały więc nawet przekroczone. Ostateczna ocena realizacji tych wskaźników będzie możliwa dopiero po rozliczeniu wszystkich projektów z tego konkursu. Efektywność zatrudnieniowa monitorowana była również w projekcie systemowym IP Zielona Praca i w projektach systemowych IP2: Konserwator program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia oraz Express do zatrudnienia - innowacyjny model aktywizacji osób bezrobotnych, jednak w oparciu o inną metodologię niż określona w 2011 r. przez IZ PO KL. W przypadku projektów Zielona praca i Konserwator odmienny sposób pomiaru wynikał z faktu, iż założenia tych projektów zostały przyjęte wcześniej (dla pierwszego projektu w 2008 r., dla drugiego w 2010 r.). W projekcie Zielona Praca wskaźnik liczony był 12 miesięcy po zakończeniu udziału w projekcie, natomiast w projekcie Konserwator wskaźnik ten liczony był 6 m-cy po zakończeniu udziału w projekcie. Wg stanu na 30.06.2015 r. wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projekcie Zielona Praca wyniósł 55,6%, w tym: dla osób w wieku 15-24 lata 62,2% (minimalna wymagana wartość 40%), dla osób w wieku 50-64 lata 50,7% (minimalna wymagana wartość 35%), dla osób długotrwale bezrobotnych - 41,5% (minimalna wymagana wartość 30%), dla pozostałych osób 54,2% (minimalna wymagana wartość 45%). W projekcie Konserwator docelowo założono, że zatrudnienie po udziale w projekcie uzyska 46% uczestników. W okresie do 30.06.2015 r. wskaźnik ten ukształtował się na poziomie 41%, w tym dla poszczególnych grup: dla grupy osób w wieku 15-24 lata 42,4%, dla osób w wieku 50 64 lata 36,9%, dla osób niepełnosprawnych 54,8%, dla osób długotrwale bezrobotnych 36,4%, dla pozostałych osób nie kwalifikujących się do żadnej z powyższych grup 59,4%. W projekcie Express do zatrudnienia, wypracowującym i testującym model zlecania podmiotom niepublicznym usług doprowadzania do zatrudnienia osób bezrobotnych, z uwagi na innowacyjny charakter, metodologia liczenia wskaźnika efektywności znacząco różniła się od założeń przyjętych przez IZ PO KL. Operator wynagradzany był za doprowadzenie uczestników do podjęcia zatrudnienia oraz utrzymania go przez ustalony okres czasu. Efektywne zatrudnienie oznaczało podjęcie i utrzymanie go przez co najmniej 6 m-cy. W projekcie założono osiągnięcie tak określonego wskaźnika na poziomie 35%. Do końca kwietnia 2015 r., kiedy to zakończono działania aktywizacyjne, z grupy 1000 osób objętych aktywizacją przez wybranego w projekcie operatora zatrudnienie podjęło 356 uczestników, z których 305 przepracowało co najmniej 2 m-ce, 244 co najmniej 4 m-ce, a 218 co najmniej 6 m-cy. Wskaźnik efektywności zatrudnieniowej ukształtował się więc na poziomie 21,8%. W przypadku projektów systemowych: Zielona Praca 2 i Konserwator bis - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia z uwagi na dotychczas krótki okres ich realizacji, na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego nie ma jeszcze danych w zakresie wskaźnika efektywności zatrudnieniowej. Priorytet VII Analizując efekty interwencji Programu dla Małopolski w Priorytecie VII PO KL, należy zwrócić uwagę na istotne przekroczenia wartości docelowych niemal wszystkich wskaźników produktu. Świadczy to o szerokim i bardzo intensywnym wsparciu zarówno osób zagrożonych wykluczeniem społecznym jak i wzmacnianiu ich otoczenia instytucjonalnego na przestrzeni lat. Na 9 ustanowionych w Programie wskaźników produktu, w odniesieniu aż do 7 zaobserwować można przekroczenia wartości docelowych. Tylko w jednym przypadku realizacja wskaźnika jest 9

zagrożona i dotyczy to: Liczby klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji. Szacowany poziom osiągnięć końcowych to 85-90% wartości docelowej. Wskaźnik ten powinien być skorelowany ze wskaźnikiem produktu Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji w tym osoby z terenów wiejskich. Tak jednak nie jest i mimo przekroczenia wartości podwsakźnika dotyczącego obszarów wiejskich, wykonie wskaźnika głównego charakteryzuje się niższym poziomem realizacji wartości docelowej. Rrozbieżności pomiędzy realizacją wskaźnika i podwskaźnika wynikają z przyjęcia różnych kryteriów dezagregacji w trakcie ustalania ich wartości docelowych. CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Poprawa dostępu do rynku pracy osób zagrożonych wykluczeniem społecznym Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba pracowników instytucji pomocy i integracji społecznej bezpośrednio zajmujących się aktywną integracją, którzy w wyniku wsparcia z EFS podnieśli swoje kwalifikacje W I półroczu 2015 r. wartość wskaźnika została zasilona przez kolejne 49 osób i na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego wynosi 2 053 osoby, co stanowi 146,43% jego wartości docelowej wynoszącej 1 402. W ramach wskaźnika (zgodnie z Podręcznikiem wskaźników PO KL 2007-2013) ujmowani są pracownicy socjalni zatrudnieni w jednostkach organizacyjnych pomocy społecznej szczebla gminnego i powiatowego, zajmujący się bezpośrednio aktywną integracją, którzy podnieśli swoje kwalifikacje poprzez udział w projektach realizowanych w Poddziałaniu 7.1.3 PO KL. Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji w tym osoby z terenów wiejskich Do 30.06.2015 r. 20 429 klientów instytucji pomocy społecznej zamieszkujących obszary wiejskie zakończyło udział w projektach dotyczących aktywnej integracji, co stanowi 145,52 % wartości docelowej wskaźnika, określonej na poziomie 14 039. W stosunku do 2014 r. nastąpił wzrost wskaźnika o 3 315 osób, co spowodowało dalsze przekroczenie określonej wartości docelowej. Dbałość o wsparcie osób zamieszkujących tereny wiejskie znalazła wyraz w stosowanym rokrocznie kryterium wyboru projektów systemowych OPS, zgodnie z którym w przypadku ośrodków działających na obszarach gmin miejsko-wiejskich, minimum 30% uczestników projektów musiało pochodzić z terenów wiejskich. Liczba klientów instytucji pomocy społecznej objętych kontraktami socjalnymi w ramach realizowanych projektów Na koniec bieżącego okresu sprawozdawczego wskaźnik został zrealizowany na poziomie 125,97%. Kontraktami socjalnymi zostało objętych 34 333 osób tj. o 7 078 więcej niż wynosi wartość docelowa wskaźnika (27 255). Dalsze nadwykonanie wynika m.in. z faktu, iż kontrakt socjalny jest jednym z najbardziej popularnych narzędzi pomocy osobom potrzebującym - odpowiada na potrzeby uczestników i zapewnia im najszerszy wachlarz instrumentów wsparcia. Liczba projektów wspierających rozwój inicjatyw na rzecz aktywizacji i integracji społeczności lokalnych Na dzień 30.06.2015 r. poziom osiągnięć wskaźnika nie uległ zmianie, w porównaniu do wykazanego w poprzednim sprawozdaniu. Jest to bezpośrednią konsekwencją podjętej w trakcie przeglądu śródokresowego decyzji, zgodnie z którą od 2012 r. zrezygnowano z ogłaszania konkursów dotyczących tzw. inicjatyw oddolnych w zakresie aktywizacji i integracji społeczności lokalnych. Tak więc, wartość ostateczna wskaźnika osiągnęła poziom 110,38% (202 projekty) wartości docelowej, wynoszącej 183 i nie będzie podlegać zmianom w kolejnych okresach sprawozdawczych. Pomimo rozwiązania w II połowie 2013 r. jednej z umów o dofinansowanie w ramach Działania 7.3, wartość wskaźnika nie została pomniejszona, jako że w ramach projektu poniesione zostały wydatki kwalifikowane. Liczba osób niepełnosprawnych, które zakończyły udział w projektach realizowanych w ramach Działania Zgodnie z Podręcznikiem wskaźników PO KL 2007-2013, miernik ten jest zasilany tylko z jednego, wprowadzonego do Programu w 2012 r., Działania 7.4. Momentem pomiaru dla w/w wskaźnika jest zakończenie udziału w projekcie przez uczestnika, dlatego też jego wykonanie odnotowywane jest po pewnym czasie od uruchomienia wsparcia. Należy również podkreślić, że wsparcie kierowane do osób z niepełnosprawnością ma charakter kompleksowy, co powoduje, że zakończenie udziału w projekcie (a tym samym możliwość pomiaru jego efektów) jest odroczone w czasie. Projekty realizowane w Działaniu 7.4 rozpoczęły się w 2013 r. i w większości trwały do czerwca 2015 r. W związku z tym, w I półroczu br. wartość wskaźnika wzrosła w znacznym stopniu tj. o 555 osób (co stanowi 38,07% wartości docelowej). Od początku realizacji działania do 30.06.2015 r. 1 568 osób niepełnosprawnych 10

zakończyło udział w projektach. Tak więc wartość docelowa oszacowana na poziomie 1 458 osób została przekroczona (wskaźnik zrealizowano na poziomie 107,54%). Do końca czerwca br. zakończyła się realizacja wszystkich projektów z Działania 7.4, natomiast trwa jeszcze proces ich rozliczania. Szacuje się że realizacja wartości docelowej osiągnie ok. 145%. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Liczba klientów instytucji pomocy społecznej, którzy zakończyli udział w projektach dotyczących aktywnej integracji Na dzień 30.06.2015 r. omawiany wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 34 231 osób, tj. 82,21% wartości docelowej wynoszącej 41 636. W porównaniu z danymi za 2014 r. odnotowano przyrost wartości wskaźnika o 4 981 osób (co stanowi praiwe12% wartości docelowej) 1. Zrealizowanie założonej wartości docelowej wskaźnika dla Małopolski najprawdopodobniej nie będzie możliwe. Szacuje się, że wskaźnik ten zostanie osiągnięty w 85-90%. Problemy w jego realizacji zauważane były od początku wdrażania Programu. Mimo licznych starań i podejmowanych środków zaradczych, ryzyko niewykonania stale towarzyszyło podejmowanej interwencji. Zwracano na to uwagę w rokrocznie przygotowywanych sprawozdaniach. Pomimo uwag zgłaszanych do IZ w zakresie konieczności obniżenia wartości docelowej wskaźnika dla Małopolski, jej poziom w efekcie przeglądu śródokresowego Programu został jeszcze zwiększony o 5 444 osoby (z 36 192 do 41 636). Wśród przyczyn wpływających na brak możliwości realizacji osiągnięć w pełnym zakresie należy wskazać następujące: W ostatnich latach, w województwie małopolskim zmniejszyła się liczba klientów pomocy społecznej możliwych do objęcia wsparciem (potencjalna grupa uczestników projektu). W 2014 r. z pomocy społecznej w Małopolsce korzystało 6,77% ludności regionu. W województwie małopolskim wskaźnik dotyczący udziału korzystających z pomocy społecznej w ludności województwa sukcesywnie spadał od 2003 r., gdy wynosił prawie 15%, do wartości 6,9% w 2012 r. W 2013 r.odnotowano nieznaczny wzrost liczby osób korzystających z pomocy społecznej (o 0,13% w stosunku do 2012 r.) niemniej jednak wzrost ten mógł być spowodowany w dużej mierze podwyższeniem w drugiej połowie 2012 r. kryterium dochodowego upoważniającego do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej. W roku 2014 ponownie nastąpił spadek odsetka beneficjentów pomocy społecznej (o 0,22% w stosunku do 2013r.). Analizując w/w dane statystyczne należy mieć na uwadze, że z możliwej populacji tylko część osób korzystających z pomocy społecznej może wziąć udział w projektach współfinansowanych z EFS. Uczestnicy projektu muszą spełnić określone warunki, aby zostać zakwalifikowanymi do wsparcia (np. wiek aktywności zawodowej 15-64 lata, konieczność pozostawania bez zatrudnienia i zdolność do podjęcia pracy, i in.), co znacznie ogranicza potencjalną grupę osób zagrożonych wykluczeniem, możliwych do aktywizacji w Programie. Na przestrzeni ostatnich lat zmniejszeniu ulega także liczba ośrodków pomocy społecznej realizujących projekty finansowane z EFS. W latach 2013-2014 z realizacji dwuletnich projektów systemowych zrezygnowało aż 49 ze 182 uprawnionych ośrodków pomocy społecznej (nie złożono wniosków o dofinansowanie lub rozwiązano umowy ramowe). Projekty realizowały natomiast wszystkie uprawnione powiatowe centra pomocy rodzinie (19). Jako przyczyny rezygnacji z realizacji projektów, OPS-y najczęściej wskazywały: trudności z rekrutacją wymaganej liczby uczestników, trudności w zapewnieniu wymaganego wkładu własnego, trudności kadrowe i lokalowe oraz nasycenie rynku szeroką ofertą wsparcia w ramach innych projektów. W raporcie Aktywna integracja w Małopolsce (Kraków, 2012), przygotowanym przez Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej, zwrócono uwagę, że aż 75% jednostek pomocy społecznej realizujących w 2011 r. projekty systemowe borykało się z problemem rezygnacji uczestników z udziału w projektach oraz, że w porównaniu z 2010 r. zwiększył się odsetek jednostek, które miały problemy z ich utrzymaniem. W raporcie zostały przedstawione przyczyny niechęci do udziału w projekcie klientów pomocy społecznej oraz czynniki utrudniające uczestnictwo. Są to: brak motywacji do zmian, brak wiary w możliwość znalezienia pracy po zakończeniu projektu, czy uzależnienie osób zagrożonych wykluczeniem od pomocy świadczonej przez system opieki społecznej. Niechęć do zaangażowania się w projekt dodatkowo potęguje fakt, iż udzielana w jego ramach pomoc nie jest wsparciem finansowym, a więc osoby korzystające z pomocy społecznej często nie widzą potrzeby uczestnictwa w nim. Wyniki jednego z najnowszych badań Ewaluacja projektów systemowych Poddziałania: 7.1.1 i 7.1.2 PO KL realizowanych w latach 2010-2012 w Małopolsce - zrealizowanego przez Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie w grudniu 2014 r. potwierdzają, że problemy z rekrutacją uczestników do projektu stanowiły jedną z barier w osiąganiu wskaźników na poziomie założonym w projekcie. Przedstawiciele OPS-ów i PCPR-ów jako jedną z przyczyn trudności w zrekrutowaniu odpowiedniej liczby osób do projektu wskazują konkurowanie o uczestników pomiędzy różnymi podmiotami, które oferują wsparcie dla niektórych grup potencjalnych 1 Dane w zakresie ogólnej liczby osób wspartych w I półroczu 2015 r. oraz od początku realizacji Programu wprowadzone do KSI obarczone są błędem. W treści sprawozdania wskazano prawidłowe wartości, natomiast szczegółowy komentarz dotyczący zasygnalizowanej sytuacji umieszczono pod załącznikiem nr 1 do niniejszego sprawozdania. 11

uczestników projektów (np. osób z niepełnosprawnością). W przytoczonym powyżej raporcie wskazano, że uczestników projektów można podzielić na kilka grup wyróżnionych w oparciu o ich sytuacje społeczno-zawodową w momencie uczestnictwa w projekcie. Każda z tych grup boryka się z innymi problemami, a tym samym wymaga zastosowania innego rodzaju wsparcia. Grupa zdefiniowana w raporcie jako roszczeniowa, do której zaliczono osoby z wieloma problemami osoby nieaktywne zawodowo i długotrwale korzystające z świadczeń pomocy społecznej dla osiągnięcia efektu wymagają zastosowania długofalowych i bardziej złożonych form wsparcia, a tym samym koszty świadczonej im pomocy rosną oraz wydłuża się czas na zrealizowanie wszystkich zaplanowanych działań. Problem ten zauważony został już w raporcie PSDB z badania Ocena systemu monitorowania i wartości wskaźników PO KL 2007-2013 z kwietnia 2010 r., w którym stwierdzono: Za obniżeniem wartości wskaźnika przemawia dodatkowo fakt, że osoby zagrożone wykluczeniem społecznym wymagają długotrwałych i intensywnych (czyli też kosztownych) form wsparcia. Dotychczasowa praktyka, spowodowana obawami o nieosiągnięciu wskaźników, ograniczania okresu udziału jednego uczestnika w projekcie do jednego roku przyczyniała się albo do niskiej jakości wsparcia, albo do obejmowania wsparciem uczestników najsilniej zmotywowanych (a więc stosunkowo najmniej potrzebujących). Informacje o niskiej jakości działań przekładają się z kolei na efekt zniechęcenia innych potencjalnych klientów. Dodatkowo, zdarza się, iż wielu klientów pomocy społecznej powraca do projektów w celu uzyskania dodatkowego wsparcia. Osoby te, mimo iż korzystają z budżetu projektu nie zasilają wskaźnika, jako że już wcześniej zostały w nim wykazane. Wskazując na przyczyny bardzo prawdopodobnej, niepełnej realizacji wartości docelowej wskaźnika należy również zauważyć, iż duża część klientów ośrodków pomocy społecznej bierze udział w projektach realizowanych w ramach Priorytetu VI. W tej sytuacji, brak jest uzasadnienia dla powielania przez OPS-y działań w zakresie aktywizacji zawodowej, prowadzonych już w ramach innych projektów w odniesieniu do ich podopiecznych. Biorąc pod uwagę fakt, iż w województwie małopolskim wskaźniki dotyczące liczby osób kończących udział w projektach w ramach Priorytetu VI (w tym osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy) zostały już nadwykonane, można przyjąć, iż potencjalni odbiorcy wsparcia, skorzystali już z pomocy w ramach Priorytetu VI, co wyklucza ich z możliwości udziału w projektach Priorytetu VII. Na problem ten wskazuje również badanie Analiza potrzeb instytucji działających w obszarze pomocy i integracji społecznej oraz działań prowadzonych na poziomie centralnym i regionalnym w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w kontekście zmniejszania obszarów zjawiska wykluczenia społecznego. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Wzmocnienie i poszerzenie zakresu działań sektora ekonomii społecznej Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba podmiotów ekonomii społecznej, które otrzymały wsparcie z EFS za pośrednictwem instytucji wspierających ekonomię społeczną W wyniku ponownej dezagregacji, wartość docelowa wskaźnika dla województwa małopolskiego została podniesiona z 33 na 587, zmieniono też jego nazwę. Na dzień 30.06.2015 r. wskaźnik ten został osiągnięty na poziomie 1 247 podmiotów, co stanowi 212,44% wartości docelowej. W stosunku do 2014 r. w okreaie sprawozdawczym za pośrednictwem instytucji wspierających ekonomię społeczną wsparto kolejne 90 podmiotów. Ponad dwukrotne przekroczenie wartości docelowej opisywanego wskaźnika świadczy o ogromnym zapotrzebowaniu na wsparcie szkoleniowo-doradcze wśród podmiotów ekonomii społecznej, oraz dowodzi skuteczności działań podejmowanych przez funkcjonującą w województwie sieć Ośrodków Wsparcia Ekonomii Społecznej (OWES). Liczba osób, które otrzymały wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej Od początku realizacji działań w ramach Priorytetu VII, wsparcie w ramach instytucji ekonomii społecznej otrzymało aż 8 986 osób (w tym 825 w okresie sprawozdawczym). Wartość docelowa wskaźnika, obniżona w wyniku dezagregacji z 2 770 do 1 688, została tym samym przekroczona ponad pięciokrotnie. Poziom realizacji wskaźnika na koniec I półrocza 2015 r. wynosi 532,35%. Takie osiągnięcie świadczy niewątpliwie o dużym zainteresowaniu ze strony osób fizycznych zagadnieniami z zakresu ekonomii społecznej (w tym w szczególności zakładaniem spółdzielni socjalnych), zapotrzebowaniu na realizację projektów w tym obszarze, a także o skuteczności działań OWES. Liczba podmiotów ekonomii społecznej utworzonych dzięki wsparciu EFS Wartość niniejszego wskaźnika produktu, osiągnięta na koniec okresu sprawozdawczego, kształtuje się na poziomie 239,13%. Do 30.06.2015 r. zostało utworzonych 55 spółdzielni socjalnych (w tym 9 w okresie sprawozdawczym), przy zakładanej wartości docelowej wynoszącej 23. Wysokie wykonanie wskaźnika wynika z postrzegania spółdzielni socjalnych jako skutecznego instrumentu aktywizacji osób doświadczających trudności z wejściem i utrzymaniem się na rynku pracy. 12

Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa W odniesieniu do Priorytetu VII w Małopolsce, wskaźnik efektywności zatrudnieniowej został zastosowany jako kryterium dostępu dopiero w konkursach ogłaszanych w 2012 r., tj: w 2 konkursach w Poddziałaniu 7.2.1 (w tym w 1 konkursie na projekty współpracy ponadnarodowej), w 1 konkursie w Poddziałaniu 7.2.2 oraz w 1 konkursie w Działaniu 7.4. Wskaźnik ten był wymagany również w konkursie na projekty oryginalne (Poddziałanie 7.2.1) ogłoszonym w 2013 r. oraz w projekcie systemowym Województwa Małopolskiego 50+ dojrzali, potrzebni, kompetentni, wprowadzonym do PD 2013 r. Wg stanu na 30.06.2015 r. wskaźnik efektywności zatrudnieniowej w projektach realizowanych w Działaniu 7.2. wyniósł 39,18%, a w Działaniu 7.4 36,57% (przy oczekiwanej wartości docelowej 30% dla projektów z Działania 7.2 i 25% dla projektów z Działania 7.4). Priorytet VIII Wstępna analiza osiągnięć interwencji właściwej dla Priorytetu VIII PO KL w Małopolsce, wykazuje przekroczenia wszystkich ustanowionych wskaźników produktu. Nadwykonania w tej części komponentu Programu osiągają najwyższą skalę. Jest to widoczne zwłaszcza w przypadku wskaźników odnoszących się do skutków interwencji w obszarze współpracy B+R, gdzie uzyskane efekty przekraczają kilkanaście razy przewidywaną wartość docelową (np. staże kadry naukowej i pracowników przedsiębiorstw przekroczenie ponad 14-krotne, wsparcie dla spin-off, spin out- przekroczenie prawie 18 krotne). Świadczy to niewątpliwie o bardzo dużym zapotrzebowaniu na interwencję tego typu, na co bezpośrednio wpływa specyfika regionu (a zwłaszcza Krakowa, jako ośrodka akademickiego). CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Rozwój wykwalifikowanej i zdolnej do adaptacji siły roboczej Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba przedsiębiorstw, które zostały objęte wsparciem w zakresie projektów szkoleniowych Na dzień 30.06.2015 r. osiągnięta wartość w/w wskaźnika produktu kształtuje się na poziomie 22 939, co stanowi aż 189,19% wartości docelowej, wynoszącej 12 125. Na taki efekt wpłynął szereg podejmowanych w latach wcześniejszych różnorodnych działań, mających oddziaływać na zwiększenie liczby przedsiębiorstw korzystających ze wsparcia PO KL. Jednym z nich było konsekwentne ogłaszanie w latach 2009-2012 odrębnych konkursów na 1 typ operacji (szkolenia dla przedsiębiorstw) w Poddziałaniu 8.1.1, w których począwszy od roku 2011 stosowane były kryteria preferujące projekty wspierające przedsiębiorców dotychczas niekorzystających ze wsparcia. Ponadto, w roku 2010 przeznaczono do zakontraktowania na ten cel środki finansowe niewykorzystane w ramach konkursu na doradztwo dla MMŚP (typ 2). Pozwoliło to na znaczące zwiększenie liczby projektów szkoleniowych kierowanych do przedsiębiorstw i ich pracowników. Z kolei w 2011 r., w odrębnym konkursie na 1 typ operacji w Poddziałaniu 8.1.1, udostępniono najwyższą dotychczas pulę środków w wysokości 70 mln zł, co również miało duże znaczenie dla kształtowania się poziomu wskaźnika. Ogłoszony w 2012 r. konkurs na szkolenia dla pracowników przedsiębiorstw z wysoką alokacją wynoszącą 45 mln zł, także cieszył się dużym zainteresowaniem Wnioskodawców (414 wniosków). W wyniku rozstrzygnięcia konkursu podpisano 70 umów o dofinansowanie. Decyzją Zarządu Województwa Małopolskiego (ZWM), w 2013 r. zwiększono pulę środków przeznaczonych na w/w nabór, co pozwoliło na podpisanie kolejnych umów o dofinansowanie projektów z listy rezerwowej. Łącznie w ramach nadkontraktacji podpisano 12 umów (3 umowy w 2013 r. i 9 umów w 2014 r.). Z uwagi na kończące się projekty, należy oczekiwać, że wartość wskaźnika może nieznacznie wzrosnąć w kolejnym okresie sprawozdawczym. Liczba pracujących osób dorosłych, które zakończyły udział w projektach szkoleniowych, w tym liczba osób w wieku powyżej 50 roku życia Do końca czerwca 2015 r. w/w wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 529,63% (399,43% w przypadku podkategorii osób powyżej 50 roku życia). Dotychczas wsparciem szkoleniowym, objętych zostało 89 550 pracujących osób dorosłych (w tym 13 217 osób po 50 roku życia), podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 16 908 (3 309 dla osób w wieku 50+). Podkreślić należy, że wsparcie udzielane w ramach projektów szkoleniowych realizowanych w województwie małopolskim, adresowane jest w dużej mierze do osób znajdujących się w niekorzystnej sytuacji na rynku pracy, w tym zwłaszcza osób 50+. Od początku wdrażania PO KL, w konkursach w ramach Poddziałania 8.1.1 stosowano kryteria, dzięki którym preferowano udział w szkoleniach osób po 50 roku życia. W związku z trwającą realizacją podpisanych umów o dofinansowanie przewiduje się, że wartość przedmiotowego wskaźnika wzrośnie w kolejnym okresie sprawozdawczym. Analizując przyczyny przekroczenia wartości docelowej wskaźnika, należy zwrócić także uwagę na fakt jej 13

zmniejszenia (zarówno dla wskaźnika ogółem jak i dla osób 50+), dokonanego w wyniku przeglądu śródokresowego PO KL. Nie bez znaczenia są również wnioski z badania ewaluacyjnego, zleconego przez Instytucję Pośredniczącą PO KL: Ocena realizacji wskaźników monitorowania dla komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim, w którym wykazano niewielką kosztochłonność tego typu wsparcia. Liczba pracowników o niskich kwalifikacjach, którzy zakończyli udział w projektach Od początku realizacji Priorytetu VIII, udział w projektach zakończyło 26 326 pracowników o niskich kwalifikacjach, co stanowi 163,95% realizacji wartości docelowej, wynoszącej 16 057. Należy podkreślić, iż jeszcze przed wprowadzeniem przedmiotowego wskaźnika (w wyniku przeglądu śródokresowego) w Małopolsce premiowana była realizacja projektów szkoleniowych, kierowanych do osób o niskich kwalifikacjach dotyczy to zarówno naboru pilotażowego jak i konkursu ogłoszonego w 2011 r, skierowanego do przedsiębiorstw. W konkursie z 2012 r. w ramach Poddziałania 8.1.1 jako uczestników wsparcia ponownie premiowano m.in. osoby z wykształceniem co najwyżej średnim. Z uwagi na kończące się projekty wyłonione do dofinansowania w wyżej opisanym konkursie, należy oczekiwać, że liczba osób o niskich kwalifikacjach objętych wsparciem w programie jeszcze wzrośnie. Liczba osób, które ukończyły udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w podziale na: - pracowników przedsiębiorstw w jednostkach naukowych - pracowników naukowych w przedsiębiorstwach Wartość w/w wskaźnika produktu, osiągnięta do 30.06.2015 r., kształtuje się na poziomie 787 osób, co stanowi 1 430,91% wielkości docelowej wynoszącej 55. Przedmiotowy wskaźnik generowany jest przez wartość podwskaźnika dot. pracowników naukowych, którzy ukończyli udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w przedsiębiorstwach (699 osób tj. 2 330% wielkości docelowej wynoszącej 30) oraz wartość podwskaźnika dot. pracowników przedsiębiorstw, którzy ukończyli udział w stażach lub szkoleniach praktycznych w jednostkach naukowych (88 osób tj. 352% wielkości docelowej wynoszącej 25). Na osiągnięcie tak wysokiej wartości wskaźnika, oczywisty wpływ ma duże zainteresowanie projektami oferującymi przedmiotowe formy wsparcia, co wynika wprost z potencjału naukowego i badawczego małopolskich uczelni wyższych i ośrodków badawczych. Nie bez znaczenia jest również fakt, iż wartość docelowa zarówno wskaźnika głównego jak i jego podwskaźników, została zmniejszona w efekcie przeglądu śródokresowego PO KL. Biorąc pod uwagę duże zapotrzebowanie na wsparcie tego typu w regionie, w kwietniu 2014 r. ZWM podjął decyzję o zwiększeniu kontraktacji na ogłoszony w 2013 r. konkurs w ramach Poddziałania 8.2.1, co pozwoliło na dofinansowanie kolejnych 7 projektów, których zakres obejmował wyłącznie realizację staży. Na dużą popularność i użyteczność staży, jako oferowanej w ramach PO KL formy wsparcia wskazywały również wyniki badania ewaluacyjnego pn. Ocena skuteczności projektów obejmujących współpracę instytucji B+R i biznesu, w zakresie realizacji transferu wiedzy między sferą nauki i przedsiębiorstw w programach stażowych (Poddziałanie 8.2.1. PO KL) przeprowadzonego na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego w II połowie 2014 r. Badanie potwierdziło istotną dysproporcję w korzystaniu z tego typu wsparcia między pracownikami naukowymi a kadrą przedsiębiorstw. Wśród uczestników projektów zdecydowanie dominowały osoby odbywające staż w przedsiębiorstwie 90,5%, podczas gdy uczestnicy odbywający staż na uczelni lub innej jednostce naukowej stanowiły zaledwie 9,5%. Analizując strukturę stażystów można zauważyć, że udział kobiet i mężczyzn był bardzo podobny. W chwili udziału w projekcie 82,3% osób było w wieku od 25 do 40 lat. Mieszkańcy miast stanowili 81,4% stażystów a osoby z terenów wiejskich tylko 18,6%. Liczba osób, które były objęte wsparciem w zakresie rozpoczynania własnej działalności gospodarczej typu spin off lub spin out Na dzień 30.06.2015 r. poziom wskaźnika nie zmienił się w stosunku do wykazanego w poprzednim sprawozdaniu, co wynika z zakończenia realizacji wszystkich projektów generujących jego wielkość. Wysokość wskaźnika kształtuje się, więc na poziomie 1 773,20% wartości docelowej, co oznacza, iż wsparciem w zakresie rozpoczynania własnej działalności gospodarczej typu spin off lub spin out, objętych zostało 1 720 osób, podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 97. Wpływ na tak wysoki stopień realizacji mogły mieć m.in. przyjęte w Planach Działań na rok 2010, komplementarne kryteria szczegółowe dla Poddziałania 8.2.1 i Działania 6.2 PO KL. Takie podejście podniosło atrakcyjność projektów w 8.2.1 i zwiększyło szansę ich uczestników na uzyskanie realnego wsparcia dotacyjnego. W odniesieniu do Poddziałania 8.2.1, na projektodawców realizujących szkolenia i doradztwo w zakresie zakładania firm spin off i spin out, nałożono obowiązek zakończenia wsparcia udzielanego w projekcie, przygotowaniem przez uczestników biznesplanu takiej działalności. Dokument ten był następnie uznawany i oceniany przez beneficjentów udzielających wsparcia w ramach Działania 6.2 PO KL. Uczestnicy szkoleń w ramach 14

Poddziałania 8.2.1 byli również zwalniani z modułu szkoleniowo doradczego, realizowanego w projektach w Działaniu 6.2. W jednym i drugim konkursie wysoko premiowano działalności gospodarcze wpisujące się w RSI. Analizując przyczyny tak dużego przekroczenia wartości docelowej wskaźnika, należy również zwrócić uwagę na wnioski z badania ewaluacyjnego, zleconego przez Instytucję Pośredniczącą PO KL, Ocena realizacji wskaźników monitorowania dla komponentu regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim, w którym wskazano na niedoszacowanie wartości docelowej przedmiotowego wskaźnika produktu. Ostatni konkurs na projekty oferujące szkolenia przygotowujące do podjęcia działalności gospodarczej typu spin off out został ogłoszony w województwie małopolskim w roku 2010. Większość projektów wyłonionych wówczas do dofinansowania zakończyła się 2012 r, a ostatnie z nich w 2013 r. Liczba doktorantów, którzy otrzymali stypendia naukowe Na dzień 30.06.2015 r., wartość w/w wskaźnika produktu kształtuje się na poziomie 450, co stanowi 110,02% wartości docelowej wynoszącej 409. Wartość wskaźnika generowana jest wyłącznie w ramach jednego projektu systemowego Doctus małopolski fundusz stypendialny dla doktorantów. W wyniku przeglądu śródokresowego Programu zwiększono (o 67) wartość docelową przedmiotowego wskaźnika. W ślad za tym, zadecydowano o zwiększeniu w 2012 r. wartości projektu (o 3,8 mln zł), co wraz z oszczędnościami wygenerowanymi w jego budżecie zabezpieczać miało możliwość realizacji dodatkowej liczby stypendiów. Aktualne nadwykonanie jest konsekwencją systematycznego wykorzystywania pojawiających się w projekcie oszczędności na wypłatę stypendiów kolejnym, kwalifikującym się do wsparcia, doktorantom. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 1 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Poprawa funkcjonowania systemu przewidywania i zarządzania zmianą gospodarczą Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba przedsiębiorstw, którym udzielono wsparcia w zakresie skutecznego przewidywania i zarządzania zmianą Wartość wskaźnika produktu, osiągnięta do 30.06.2015 r., kształtuje się na poziomie 360, co stanowi 782,61% wielkości docelowej wynoszącej 46. Dotychczas wskaźnik generowany był przez projekty wyłonione do dofinansowania w Poddziałaniu 8.1.2, w ramach których realizowane było wsparcie z zakresu partnerskiego przewidywania i zarządzania zmianą oraz szkolenia i doradztwo wspomagające zmianę profilu działalności przedsiębiorstwa. Liczba pracowników zagrożonych negatywnymi skutkami procesów restrukturyzacji w przedsiębiorstwach, którzy zostali objęci działaniami szybkiego reagowania Od początku realizacji Priorytetu VIII, działaniami szybkiego reagowania zostało objętych 1 697 pracowników zagrożonych negatywnymi skutkami procesów restrukturyzacji w przedsiębiorstwach, co stanowi 141,65% wartości docelowej w/w wskaźnika produktu, wynoszącej 1 198. Początkowo wartość wskaźnika generowana była przez 2 projekty wyłonione do dofinansowania w ramach Poddziałania 8.1.2. Projekty te obejmowały realizację zarówno programów typu outplacement jak i szkoleń przekwalifikowujących. W roku 2011 rozpoczęła się realizacja jednego, a w 2012 r. kolejnych 8 projektów, oferujących wsparcie outplacementowe. W ramach konkursu ogłoszonego w 2013 r., w którym pilotażowo zastosowano procedurę wyboru projektów modelowych, rekomendowano do dofinansowania 4 projekty. Dwie umowy zostały zawarte jeszcze w 2013 r., dwie pozostałe na początku 2014 r. Dodatkowo w lutym 2014 r. w związku ze zwiększeniem alokacji o ponad 6,2 mln zł, podjęto decyzję o realizacji dwóch kolejnych projektów, na które pierwotnie zabrakło środków. Umożliwiły one objęcie wsparciem kolejnych osób, w tym około 50% nauczycieli i pracowników instytucji sektora oświaty zwolnionych, zagrożonych zwolnieniem lub przewidzianych do zwolnienia po dniu 1.01.2013 r. Z uwagi na fakt, iż uczestnicy są wykazywani po zakończeniu udziału w projekcie należy oczekiwać, że wartość wskaźnika nieznacznie wzrośnie w kolejnym okresie sprawozdawczym. Liczba osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi, którzy zostali objęci działaniami szybkiego reagowania Do końca czerwca 2015 r. działaniami szybkiego reagowania zostało objętych 1 280 osób zwolnionych w przedsiębiorstwach dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi. Oznacza to, że w/w wskaźnik produktu przekroczył wartość docelową, wynoszącą 1 043, osiągając poziom 122,72 %. Przedmiotowy wskaźnik - dotyczący osób zwolnionych - został wprowadzony do monitorowania dopiero od 1 stycznia 2012 r., w wyniku przeglądu 15

śródokresowego PO KL. Początkowo jego wartość generowana była jedynie przez 2 projekty obejmujące realizację zarówno programów typu outplacement jak i szkoleń przekwalifikowujących. W 2011 r. rozpoczęła się realizacja kolejnego (3-ego) projektu, oferującego wyłącznie wsparcie outplacementowe. Ogłoszono również konkurs, w którym zastosowano wysokopunktowane kryterium strategiczne, premiujące projekty, w których min. 30% uczestników programów typu outplacement stanowiły osoby zwolnione z przedsiębiorstw. Konkurs został rozstrzygnięty w 2012 r., a typ wsparcia (dla którego właściwe było w/w kryterium strategiczne) cieszył się największym zainteresowaniem wnioskodawców. Na 8 projektów pozytywnie ocenionych i dofinasowanych, 6 spełniało wskazane kryterium strategiczne. Oferowane w projektach formy wsparcia (szkolenia, dotacje, subsydiowane zatrudnienie, staże i praktyki zawodowe) oraz ich okresy realizacji, zasadniczo pozytywnie wpłynęły na wzrost wartości wskaźnika. Warto również podkreślić, że w styczniu 2013 r. IZ PO KL przekazała na wsparcie w ramach Poddziałania 8.1.2 dodatkowe 2 mln euro, co wraz z oszczędnościami powstałymi w ramach Działania 8.1 pozwoliło na ogłoszenie w lipcu 2013 r. konkursu pilotażowego na projekty modelowe w obszarze programów outplacementowych. W ramach konkursu, w którym stosowane było kryterium globalne preferujące m.in. projekty skierowane do osób zwolnionych z przedsiębiorstw z przyczyn dotyczących pracodawcy, wyłoniono do dofinansowania 6 projektów, których realizacja wpłynęła na wartość przedmiotowego wskaźnika. Z uwagi na fakt, iż uczestnicy są wykazywani po zakończeniu udziału w projekcie należy oczekiwać, że wartość wskaźnika nieznacznie wzrośnie w kolejnym okresie sprawozdawczym. Liczba partnerstw (sieci współpracy) zawiązanych na szczeblu lokalnym i regionalnym Na dzień 30.06.2015 r. w/w wskaźnik produktu został osiągnięty na poziomie 138,89%, co oznacza, że zawiązano 25 partnerstw, podczas gdy określona w SZOP wartość docelowa wynosi 18. Wskaźnik generowany był przez projekty złożone w odpowiedzi na konkursy w ramach Poddziałań 8.1.2 i 8.1.3. Wartość przedmiotowego wskaźnika nie uległa zmianie w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego, co wynika z zakończenia realizacji projektów wpływających na jego poziom. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 2 brak takich wskaźników. Efektywność zatrudnieniowa Efektywność zatrudnieniowa w Priorytecie VIII szacowana jest wyłącznie w odniesieniu do projektów outplacementowych w Poddziałaniu 8.1.2. Wymóg zapewnienia efektywności zatrudnieniowej w przypadku projektów konkursowych wprowadzono kryteriami dostępu w Planach Działań na lata 2011 oraz 2013. Spośród 1 295 osób, które zakończyły udział w projektach, 736 osób znalazło lub kontynuuje zatrudnienie. Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik efektywności zatrudnieniowej wyniósł zatem 56,83%. W Priorytecie VIII efektywność zatrudnieniowa monitorowana była również w projekcie systemowym Nowy zawód i nowe umiejętności szansą małopolskich rolników, którego realizacja zakończyła się 31.12.2013 r. W w/w projekcie wartość wskaźnika została zaplanowana na poziomie 20% uczestników i monitorowana była do 6 miesięcy od zakończenia kursu lub szkolenia. Według stanu na 30.06.2015 r., udział uczestników projektu, którzy zdobyli zatrudnienie lub podjęli własną działalność gospodarczą ukształtował się na poziomie 25,19%, a więc wartość wskaźnika nie uległa zmianie w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. Priorytet IX Analizując efekty interwencji Programu dla Małopolski w Priorytecie IX PO KL, należy zauważyć że na 10 ustanowionych wskaźników produktu, w odniesieniu do 6 z nich zaobserwować można przekroczenia wartości docelowych (przy czym dla 2 kolejnych w SZOP nie określono wartości do osiągniecia). Problemy dotyczą wskaźników mierzących interwencję na obszarach wiejskich, obrazujących liczbę szkół ogólnokształcących, które zrealizowały programy rozwojowe oraz nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym. W przypadku szkół zlokalizowanych na obszarach wiejskich alokacja dostępna w ramach Poddziałania 9.1.2 była niewystarczająca aby osiągnąć założoną w SZOP wartość docelową dla podwskaźnika Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: obszary wiejskie. Natomiast w związku z ukierunkowaniem wsparcia PO KL na obszar szkolnictwa zawodowego, który obok edukacji przedszkolnej był priorytetem realizowanej w Małopolsce interwencji, wsparcie kadry szkół skoncentrowane było głównie na nauczycielach szkół zawodowych, a te zlokalizowane są głównie w miastach, zatem w niewielkim stopniu zasilały one wskaźnik dotyczący obszarów wiejskich. Polityka wsparcia szkolnictwa zawodowego i ośrodków wychowania przedszkolnego jest odzwierciedleniem faktycznych potrzeb regionu i zaowocowała realnymi efektami, a także skutkowała nadwykonaniem wskaźników dotyczących tych obszarów. 16

CEL SZCZEGÓŁOWY 1: Zmniejszenie nierówności w upowszechnianiu edukacji, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach Priorytetu Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik produktu osiągnął poziom 147,70%. Wsparciem objęto 610 ośrodków wychowania przedszkolnego, przy wartości docelowej wynoszącej 413. W okresie sprawozdawczym wartość wskaźnika wzrosła o 157 nowych ośrodków, a procent jego wykonania uległ zwiększeniu o 38 punktów procentowych, co spowodowało dalsze przekroczenie określonej wartości docelowej. Na znaczący wzrost wskaźnika, obserwowany od sprawozdania za 2014 r., wpływ miały podjęte w regionie strategiczne decyzje programowe, mające na celu koncentrację pojawiających się oszczędności w Priorytecie IX na wsparciu edukacji przedszkolnej. To właśnie w związku z nimi oraz ze względu na nadal identyfikowane potrzeby w zakresie wsparcia edukacji przedszkolnej, zdecydowano o wprowadzeniu do Planu Działania na lata 2014-2015 w Poddziałaniu 9.1.1 zarówno konkursu, jak i naboru wniosków systemowych, dotyczących modernizacji oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych przy szkołach podstawowych. W trakcie 2014 r. pojawiły się kolejne oszczędności, które pozwoliły na przeprowadzenie dodatkowych 3 naborów systemowych w zakresie modernizacji oddziałów przedszkolnych. Analizując zaistniałe nadwykonanie należy zwrócić uwagę, że realizacja wartości docelowej przedmiotowego wskaźnika, ze względu na niewystarczającą alokację w porównaniu z kosztem wsparcia ośrodka wychowania przedszkolnego w projektach konkursowych w Małopolsce, była do końca I połrocza 2014 r. zagrożona. Jako kryterium dezagaregacji opisywanego wskaźnika na poziom regionu, przyjęto koszt wsparcia 1 ośrodka wychowania przedszkolnego uśredniony dla całego kraju (tj. 286 tys. zł), podczas gdy ówczesny koszt dofinansowania placówki w Małopolsce był kilka razy wyższy (613 tys. zł). Niestety nie uwzględniono argumentu, że wsparcie bardziej ambitnych projektów, które pozwalają na realizację konsekwentnej polityki wspierania obszarów o najniższym wskaźniku upowszechnienia edukacji przedszkolnej (w przypadku których konieczne jest tworzenie nowych ośrodków wychowania przedszkolnego) jest zdecydowanie bardziej kosztowne niż wsparcie istniejących placówek. Przyjmuje się, że interwencja PO KL dzięki której do tej pory już ponad 8,3 tys. dzieci uzyskało wsparcie - była jedną z przyczyn wzrostu wskaźnika upowszechnienia edukacji przedszkolnej w Małopolsce z 51,6% (2008 r.) do 73,4% (2013 r.). Na podstawie wstępnych danych z SIO, pozyskanych za pośrednictwem MEN, można wskazać, iż miernik ten w roku 2014 wzrósł do poziomu 78,93%. Na przestrzeni tych lat poprawa zauważalna jest zwłaszcza na obszarach, na których poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej był najniższy. Jak wskazano w raporcie Edukacja dzieci i młodzieży. Rynek pracy w Małopolsce 2014, opracowanym przez WUP w Krakowie, jeszcze w 2008 r. w około połowie małopolskich gmin w edukacji przedszkolnej uczestniczyło mniej niż 40% dzieci w wieku 3-5 lat. W 2012 r. gmin ze wskaźnikiem niższym niż 40% było już tylko 13 ( ). Zmiany, które zaszły na przestrzeni tych lat spowodowały, iż obecnie nie identyfikuje się gmin, które osiągałyby poziom upowszechnienia edukacji przedszkolnej niższy niż 15%, podczas gdy jeszcze w 2008 r. takich gmin było 24. Obecnie w 3/4 małopolskich gmin co najmniej połowa dzieci w wieku 3-5 lat objęta jest edukacją przedszkolną, podczas gdy w 2008 r. była to niespełna 1/3 gmin. Efekty wsparcia PO KL w województwie małopolskim zostały także zauważone m.in. w raporcie końcowym z badania pn. Upowszechnianie edukacji przedszkolnej w Małopolsce. Stan i kierunki wsparcia (Katowice, Listopad 2011 r.) opracowanym przez Collect Consulting S.A, na zlecenie Małopolskiego Obserwatorium Polityki Rozwoju. Placówki przedszkolne, które otrzymały wsparcie ze środków EFS są wysoko oceniane przez rodziców, jako spełniające ich oczekiwania, zarówno pod względem wyposażenia, jak również oferowanych zajęć dodatkowych i form spędzania czasu. Są to placówki wybierane w pierwszej kolejności, w których liczba chętnych jest większa niż liczba miejsc. Badanie wykazało, iż środki przeznaczone na otwieranie nowych przedszkoli są wydatkowane efektywnie, co potwierdzają opinie rodziców. Wpłynęły one zachęcająco na uczęszczanie dzieci do przedszkoli, zwłaszcza z obszarów wiejskich. Wnioski ujęte w powyższym raporcie jednoznacznie uzasadniają stosunkowo wysoki średni koszt wsparcia 1 ośrodka wychowania przedszkolnego w Małopolsce. W województwie małopolskim na przestrzeni ostatnich lat w ogłaszanych konkursach stosowano rozwiązania mające zapewnić wsparcie jak największej liczby ośrodków wychowania przedszkolnego. Za pomocą kryteriów wyboru projektów starano się ograniczać maksymalną wartość pojedynczej interwencji, a także kierowano wsparcie wyłącznie do ośrodków, które do tej pory nie otrzymały dofinansowania ze środków EFS w ramach Poddziałania 9.1.1 PO KL. Warto również podkreślić, że w Małopolsce w szczególny sposób traktowano placówki zapewniające opiekę dla dzieci niepełnosprawnych. Należy zauważyć, że stosowanie preferencji (w tym również polegających na wyłączeniu z obowiązku spełniania kryteriów dostępu) dla projektów zakładających wsparcie placówek integracyjnych, czy specjalnych jest konieczne, biorąc pod uwagę zarówno dotychczasowe niskie zainteresowanie tą formą organizacji 17

placówki, jak również znacznie wyższe koszty prowadzenia ośrodków oferujących opiekę dla dzieci wymagających kształcenia specjalnego. Potrzebę takiego działania dostrzeżono również w trakcie realizacji badania Ocena ośrodków wychowania przedszkolnego, utworzonych lub wspartych ze środków finansowych EFS w ramach Podziałania 9.1.1 PO KL (badanie Ośródka Ewaluacji Sp. z o.o. na zlecenie IZ). W raporcie końcowym z w/w badania województwo małopolskie wskazane zostało, jako dobra praktyka w zakresie wsparcia placówek specjalnych/integracyjnych, a wśród rekomendacji znajduje się zalecenie organizowania oddzielnych konkursów lub niestosowania kryteriów związanych z wartością projektów dla tego typu ośrodków. Przyjęte rozwiązanie jest odzwierciedleniem polityki wsparcia potrzeb edukacyjnych dzieci niepełnosprawnych w regionie, ale pociąga za sobą także wyższe koszty dofinansowania 1 ośrodka. Ze względu na pojawiający się problem niedostosowania warunków lokalowych i organizacyjnych w oddziałach przedszkolnych przy szkołach podstawowych do potrzeb i możliwości dzieci młodszych, począwszy od 2013 r. przewidziano w ramach PO KL możliwość realizacji w trybie systemowym działań w zakresie modernizacji tych placówek. Korzystając z takiej szansy, w Małopolsce, do końca okresu sprawozdawczego, ogłoszono pięć naborów systemowych (w tym 1 zakończył się w okresie sprawozdawczym) na projekty skierowane do oddziałów przedszkolnych. Szacuje się, że dzięki nim zmodernizowanych zostanie około 470 ośrodków wychowania przedszkolnego (z czego dla ok. 440 ośrodków zatwierdzono już wnioski o płatność, zatem są one ujęte w załączniku 1 do sprawozdania). Podkreślić należy także, że wsparcie ośrodków wychowania przedszkolnego było również realizowane w ramach Działania 9.5 PO KL (w kształcie obowiązującym od początku wdrażania aż do 31.12.2012 r.). Do końca 2012 r. ok. 30% wszystkich realizowanych oddolnych inicjatyw zakładało prowadzenie zajęć przedszkolnych lub skierowanych do dzieci w wieku przedszkolnym (dane według stanu na 31.12.2012 r.). Niestety dofinansowane w ten sposób jednostki nie są zaliczane do wskaźnika Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach projektu. Od 1 stycznia 2013 r. weszła w życie zmiana SZOP, która w diametralny sposób zmodyfikowała kształt dotychczasowego Działania 9.5 (dopuszczenie realizacji projektów obejmujących wyłącznie typy operacji właściwe dla Działań/Poddziałań 9.1.1, 9.1.2, 9.2, 9.4, 9.6.1, 9.6.2, o wartości do 50 tys. zł). Biorąc pod uwagę potrzeby zidentyfikowane w województwie małopolskim ogłoszony w 2013 r. konkurs w Działaniu 9.5 PO KL został ukierunkowany na wsparcie edukacji przedszkolnej i uczniów szkół ogólnokształcących. W w/w naborze wnioskodawcy złożyli 236 wniosków, z czego 20 dotyczyło edukacji przedszkolnej. Niestety, jak już wspomniano wyżej, dofinansowane w w/w konkursie podmioty nie zasiliły wskaźnika: Liczba ośrodków wychowania przedszkolnego, które uzyskały wsparcie w ramach projektu. Liczba osób dorosłych w wieku 25-64 lata, które uczestniczyły w kształceniu ustawicznym w ramach Priorytetu Zgodnie z SZOP PO KL, wartość docelowa powyższego wskaźnika w województwie małopolskim wynosi 11 751 osób. W okresie sprawozdawczym wykonanie wskaźnika wzrosło o kolejne 5 958 osób i na dzień 30.06.2015 r. sumarycznie wynosi 13 170 osób, czyli osiągnęło poziom 112,08% wartości docelowej. Na obecne wykonanie, pracowały projekty wyłonione do realizacji w Działaniu 9.3 oraz 9.6 PO KL. Działanie 9.3 zostało jednak usunięte z SZOP PO KL w efekcie przeglądu śródokresowego Programu. Z dniem 1.01.2012 r. IZ wprowadziło znaczące zmiany w zakresie możliwości wspierania kształcenia osób dorosłych w ramach EFS. W związku z problemami zgłaszanymi przez poszczególne województwa (w tym województwo małopolskie), związanymi z realizacją projektów ukierunkowanych wyłącznie na kształcenie osób dorosłych w formach szkolnych, katalog przedsięwzięć możliwych do realizacji w obszarze kształcenia formalnego został zmodyfikowany i uelastyczniony. Działanie 9.3 zostało zastąpione Działaniem 9.6 pn. Upowszechnienie uczenia się dorosłych. Przede wszystkim zrezygnowano z zawężenia wsparcia do form szkolnych, umożliwiając także realizację kursów i szkoleń, które co do zasady są bardziej atrakcyjną formą podnoszenia kwalifikacji osób dorosłych. Obecnie działania podejmowane w obszarze kształcenia osób dorosłych mają na celu zwiększenie ich uczestnictwa w edukacji formalnej i pozaformalnej. Tym samym położono nacisk na efekty podejmowanych działań w obszarze kształcenia ustawicznego niezależnie od jego formy. W województwie małopolskim realizacja projektów z wygaszanego Działania 9.3 PO KL została ostatecznie zakończona w 2013 r. Projekty te zasiliły omawiany wskaźnik na poziomie 1 660 osób. W I półroczu 2015 r. rozliczane były projekty z konkursu ogłoszonego w 2013 r. w ramach Poddziałania 9.6.2, których realizacja zakończyła się do grudnia 2014 r. Projekty konkursowe zasiliły wykonanie wskaźnika wielkością 11 767 osób (przy czym na koniec okresu sprawozdawczego na zatwierdzenie oczekiwał jeszcze jeden wniosek o płatność końcową). Oprócz projektów konkursowych, w regionie realizowany jest również innowacyjny projekt systemowy pn. LDC - Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla Szkół Województwa Małopolskiego, który także generuje omawiany wskaźnik. Do końca okresu sprawozdawczego, w ramach w/w projektu, wykazano wykonanie na poziomie 304 osób (z planowanych 812). 18

W poprzednich dokumentach sprawozdawczych omawiany wskaźnik opisywany był jako charakteryzujący się niskim poziomem osiągnięcia wartości docelowej. Niemniej jednak na etapie tworzenia założeń dla projektów konkursowych możliwych do realizacji w Poddziałaniu 9.6.2 IP zabezpieczyła, że pozwolą one na zasilenie wskaźnika na poziomie minimum 10 000 osób. Tak więc, biorąc pod uwagę moment pomiaru (zakończenie przez uczestnika udziału w projekcie) realizacja wartości docelowej była jedynie odłożona w czasie. Nadwykonanie w/w wskaźnika wynika m.in. z faktu dokonania nadkontraktacji środków w ramach Poddziałania 9.6.2 oraz zasilania wykonania miernika poza projektami konkursowymi także przez projekt systemowy. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Liczba oddolnych inicjatyw społecznych podejmowanych w ramach Priorytetu W stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego wykonanie wskaźnika nie wzrosło, co wynika z zakończenia realizacji projektów w ramach Działania 9.5. Tak więc, wartość ostateczna wskaźnika osiągnęła poziom 96,28% (673 oddolne inicjatywy edukacyjne) wartości docelowej, wynoszącej 699 i nie będzie podlegać zmianom w kolejnych okresach sprawozdawczych. Osiągnięcie pełnego poziomu wartości docelowej wskaźnika monitorowanego na poziomie Działania 9.5 nie będzie możliwe, gdyż nie jest planowane ogłaszanie kolejnego naboru. CEL SZCZEGÓŁOWY 2: Zmniejszenie nierówności w jakości usług edukacyjnych, szczególnie pomiędzy obszarami wiejskimi i miejskimi (w zakresie kształcenia ogólnego) Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: a) obszary miejskie Na dzień 30.06.2015 r. liczba szkół zlokalizowanych na obszarach miejskich, które zrealizował programy rozwojowe wyniosła 393 (w okresie sprawozdawczym 3) i przekracza ustanowioną wartość docelową (351) stanowiąc 111,97% jej poziomu wykonania. Liczba szkół podstawowych, które zrealizowały projekty dotyczące indywidualizacji nauczania Jak informowano w poprzednim sprawozdaniu realizacja projektów indywidualizacji nauczania uczniów klas I III szkół podstawowych w Małopolsce miała miejsce w latach w 2012-2014. Tak więc wartość wskaźnika nie uległa zmianie w okresie sprawozdawczym i ostatecznie osiągnęła poziom 120,68% - projekty dotyczące indywidualizacji nauczania zrealizowało1 138 szkół. Wykonanie wartości docelowej nie będzie podlegać zmianom w kolejnych okresach sprawozdawczych. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu oraz Liczba szkół (podstawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały projekty rozwojowe w ramach Priorytetu, w podziale na: b) obszary wiejskie Do 30.06.2015 r. łączna liczba szkół (postawowych, gimnazjów i ponadgimnazjalnych prowadzących kształcenie ogólne), które zrealizowały programy rozwojowe wyniosła 1 306, co stanowi 76,73% wartości docelowej określonej na poziomie 1 702. W okresie sprawozdawczym wskaźnik produktu dotyczący szkół zlokalizowanych na obszarach wiejskich został zasilony przez 51 nowych placówek. Tak więc, ostatecznie ilość szkół realizujących programy rozwojowe na obszarch wiejskich wzrosła do 913, co stanowi 67,58% wartości docelowej wynoszącej 1 351. Tak, jak było to zgłaszane w poprzednich sprawozdaniach, wartość docelowa powyższego wskaźnika jest zbyt wysoka w porównaniu do alokacji przyznanej na jego realizację, a jej obniżenie (o 97) w ramach przeprowadzonej ponownej dezagregacji nie przyniosło znaczącej zmiany sytuacji. Niewątpliwy wpływ na aktualny poziom wykonania omawianego wskaźnika ma też charakter projektów realizowanych w Poddziałaniu 9.1.2. Dbając o jakość udzielanego wsparcia oraz jego długofalowe efekty, założono, że programy rozwojowe wdrażane w ramach PO KL w Małopolsce, mają cechować się daleko idącą kompleksowością. Począwszy od konkursu ogłoszonego w 2010 r., programy te obligatoryjnie musiały obejmować co najmniej 3 formy wsparcia, a w przypadku gimnazjów/liceów ogólnokształcących/liceów profilowanych zawierać elementy doradztwa edukacyjno-zawodowego. Położenie nacisku na jakość realizowanych projektów ma bezpośredni wpływ na ich wartość, co przekłada się w sposób oczywisty na poziom osiągnięć przedmiotowego miernika. 19

Aby wzmocnić działania na rzecz lepszej realizacji założonego wskaźnika, w 2012 r. w ramach Poddziałania 9.1.2 PO KL, ogłoszono konkurs dedykowany wyłącznie szkołom mającym siedzibę na obszarach wiejskich. W celu uniknięcia powtarzalności szkół objętych projektami, wprowadzono kryterium dostępu, wyłączające z możliwości aplikowania o środki te placówki, które już uzyskały dofinansowanie na realizację programów rozwojowych w latach poprzednich. Z uwagi na fakt, iż do dofinansowania rekomendowano dużą liczbę projektów oraz biorąc pod uwagę niski poziom osiągnięcia wartości docelowej wskaźnika dotyczącego obszarów wiejskich, zdecydowano równeż o dwukrotnym zwiększeniu kontraktacji w w/w konkursie. Pierwotnie planowano rozdysponować 15 mln zł, ostatecznie na zawarcie umów z beneficjentami przeznaczono 35,6 mln zł. Pozwoliło to osiągnąć odnotowywany obecnie poziom wykonania wskaźnika. Ze względu na fakt, iż kolejne konkursy nie będą już ogłaszane, nie będzie jednak możliwe osiągnięcie jego docelowej wartości. W 2014 r. zakończono badanie ewaluacyjne realizowane na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Małopolskiego pn. Ocena realizacji programów rozwojowych szkół w ramach Poddziałania 9.1.2 PO KL w województwie małopolskim. Głównym celem badania była analiza i ocena realizacji programów rozwojowych szkół ogólnych w ramach PO KL w Małopolsce w latach 2007-2013, wraz ze wskazaniem wniosków do wykorzystania w kolejnym okresie programowania. Raport potwierdził, iż dzięki projektom PO KL szkoły mogły prowadzić bogaty wachlarz zajęć dodatkowych, w tym zajęcia specjalistyczne dla uczniów ze szczególnymi potrzebami. Placówki wyposażone zostały też w nowoczesny sprzęt dydaktyczny, który służyć będzie przyszłym rocznikom nie objętym wsparciem. Poddani badaniu nauczyciele podkreślali, że dzięki wsparciu projektowemu zmniejszyła się liczba egzaminów poprawkowych, wzrosło zainteresowanie uczniów udziałem w zajęciach pozalekcyjnych, wzrosła samoocena i pewność siebie wśród uczniów oraz świadomość wyborów edukacyjnych. Efektem pracy z uczniami uzdolnionymi był natomiast wzrost zainteresowania udziałem w konkursach. Ważne jest także nabycie nowego doświadczenia przez nauczycieli, którzy brali udział w projektach wzrosły ich kompetencje w zakresie planowania i organizacji zajęć dodatkowych. Wsparcie projektowe miało znaczenie zwłaszcza w szkołach zlokalizowanych na obszarach wiejskich, gdzie kumulują się problemy związane z utrudnionym dostępem do zajęć pozalekcyjnych. Wsparcie na rzecz uczniów szkół ogólnokształcących było również realizowane, poprzez umożliwienie pozyskania dofinansowania dla programów rozwojowych szkół i placówek oświatowych oraz staży, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Działania 9.5. W naborze ogłoszonym w tym obszarze wnioskodawcy złożyli 236 wniosków, z czego aż 200 dotyczyło realizacji programów rozwojowych. Niestety, podobnie jak w przypadku wskaźnika dotyczącego ośrodków wychowania przedszkolnego, także i w tej sytuacji, zrealizowane inicjatywy nie generują wykonania wskaźnika dotyczącego programów rozwojowych. Podsumowując, należy stwierdzić, iż mimo możliwych problemów z osiągnięciem wartości docelowej wskaźnika odnoszącego się do szkół z obszarów wiejskich, wsparcie tych placówek od lat jest preferowane w konkursach ogłaszanych w ramach PO KL w regionie. Na potrzebę wsparcia tej grupy podmiotów jednoznacznie wskazują wyniki egzaminów zewnętrznych osiągane przez uczniów szkół ogólnokształcących. Wyniki sprawdzianu po VI klasie szkoły podstawowej corocznie potwierdzają tendencję, iż wraz ze spadkiem wielkości miejscowości, osiągnięcia uczniów są coraz niższe. Zależność ta utrzymała się również w 2014 r. Małopolscy uczniowie uczęszczający do szkół zlokalizowanych na obszarach wiejskich osiągnęli średni wynik sprawdzianu na poziomie 25,83 punktów, podczas gdy uczniowie szkół z dużych miast (powyżej 100 tys.) poradzili sobie dużo lepiej, osiągając średni wynik na poziomie 29,44 punktów. W zakresie wszystkich badanych obszarów umiejętności, wraz ze wzrostem liczby mieszkańców miejscowości, w której położna jest szkoła, wzrasta liczba punktów uzyskanych przez uczniów na egzaminach ( Sprawozdanie ze sprawdzianu w szóstej klasie szkoły podstawowej w 2014 r., OKE w Krakowie). Realizacja programów rozwojowych w ramach Poddziałania 9.1.2 jest zatem niezmiernie istotnym instrumentem wyrównywania szans edukacyjnych uczniów z małych miejscowości. CEL SZCZEGÓŁOWY 3: Podniesienie atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które wdrożyły programy rozwojowe Wskaźnik produktu przekroczył swoją wartość docelową (107,17%). Wsparcie w ramach Działania 9.2 uzyskało 314 szkół zawodowych (w tym 1, która wdrożyła program rozwojowy w I półroczu 2015 r.), podczas gdy wartość docelowa wskaźnika założona została na poziomie 293. Należy podkreślić, że na wysoki poziom wykonania wskaźnika ma bezpośredni wpływ realizacja projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. 20

Liczba szkół i placówek kształcenia zawodowego, które współpracowały z przedsiębiorstwami w zakresie wdrażania programów rozwojowych Jeszcze wyższa realizacja cechuje wskaźnik produktu dotyczący współpracy z przedsiębiorcami. Osiągnął on satysfakcjonujący poziom wykonania 115,74% wartości docelowej. Współpracę z przedsiębiorstwami podjęło 250 szkół zawodowych (w tym 12 w okresie sprawozdawczym), podczas gdy wartość docelowa wskaźnika założona została na poziomie 216. Także i w przypadku tego wskaźnika, bezpośredni wpływ na jego przekroczenie miała realizacja projektu systemowego Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej W ramach Celu szczegółowego 3 brak takich wskaźników. CEL SZCZEGÓŁOWY 4: Wzmocnienie rozwoju zawodowego i podnoszenie kwalifikacji nauczycieli na obszarach wiejskich Wskaźniki, w przypadku których występuje nadwykonanie Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich formach oraz Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich formach, w tym: b) nauczyciele kształcenia zawodowego Na koniec okresu sprawozdawczego wskaźnik produktu osiągnięty został na poziomie 9 894 osóby, co stanowi 140,66% wartości docelowej wynoszącej 7 034 (w tym 2 060 nauczycieli kształcenia zawodowego, tj. 307,92% wartości docelowej (669) określonej dla w/w grupy). Na tak duże przekroczenie wartości docelowej, istotny wpływ miała realizacja projektu systemowego Modernizacja systemu doskonalenia kadr szkół zawodowych w Małopolsce. Był on ukierunkowany na wsparcie nauczycieli szkół zawodowych, stanowiąc element szerszej koncepcji wsparcia szkolnictwa zawodowego w Małopolsce. Realizacja projektu zakończyła się 31.12.2014 r., natomiast w I półroczu trwało jeszcze jego rozliczanie, co generowało zasilenie opisywanego wskaźnika i podwaskaźnika. Na 30.06.2015 r. w ramach w/w projektu uczestnictwo w krótkich formach doskonalenia zakończyło 2 421 nauczycieli, w tym 1 791 nauczycieli kształcenia zawodowego. Istotny wpływ na realizację omawianego wskaźnika miał również inny projekt systemowy (zakończony w 2012 r.) Doskonalenie zawodowe nauczycieli w dziedzinie wykorzystania technologii informacyjnej. Projekt ten umożliwił podniesienie kompetencji 7 147 nauczycielom przedmiotów nieinformatycznych w zakresie wykorzystania technologii ICT w dydaktyce. Ponadto w latach 2009-2011 realizowano w Małopolsce 3 projekty konkursowe, w których objęto wsparciem 326 nauczycieli. Wskaźniki, w przypadku których odnotowano niski stopień realizacji wartości docelowej Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich, w tym: a) nauczyciele na obszarach wiejskich Wykonanie wskaźnika w bieżącym okresie sprawozdawczym nie uległo zmianie, tak więc na 30.06.2015 r. stopień ralizacji wartości docelowej (określonej na poziomie 6 602) stanowi 66,33%. Od początku ralizacji Programu wsparciem objęto 4 379 osób. W poprzednim okresie sprawozdawczym wykonanie wskaźnika było generowane wyłącznie na skutek realizacji projektu systemowego Modernizacja systemu doskonalenia kadr szkół zawodowych w Małopolsce, gdyż wdrażanie pozostałych projektów w Działaniu 9.4 zostało zakończone. W/w projekt zakończył się 31.12.2014 r., natomiast w I półroczu 2015 r. trwało jego rozliczanie. W ostatnim (końcowym) wniosku o płatność projekt zasilił wykonanie wskaźnika głównego (Liczba nauczycieli, którzy uczestniczyli w doskonaleniu zawodowym w krótkich formach) oraz podwskaźnika dotyczącego nauczycieli kształcenia zawodowego, jednak nie generował już wzrostu wartości podwskaźnika dotyczącego obszarów wiejskich. Należy również pamiętać, że projekt ten był ukierunkowany na wsparcie nauczycieli szkół zawodowych, a te zlokalizowane są głównie w miastach, zatem w niewielkim stopniu zasilił on omawiany wskaźnik. Taka polityka jest jednak odzwierciedleniem faktycznych potrzeb regionu w obszarze szkolnictwa zawodowego i wpisuje się w koncepcję modernizacji kształcenia zawodowego realizowaną w województwie. 21

2. Analiza stanu realizacji Priorytetu w okresie objętym sprawozdaniem I. INFORMACJE OGÓLNE: 1. Postęp finansowy Przystępując do realizacji komponentu regionalnego PO KL w województwie małopolskim, przyjęto szereg założeń strategicznych, które miały istotny wpływ m.in. na postęp finansowy wdrażania Programu w ostatnich latach jego realizacji, tj: 1) Środki na finansowanie operacji przewidzianych do realizacji w ramach Programu powinny być dostępne, mniej więcej na podobnym poziomie, przez cały okres programowania, tj. od 2007 do 2013 roku, a biorąc pod uwagę zasadę n+2, realizacja projektów powinna być możliwa do końca 2015 r. 2) Projekty miały mieć charakter kompleksowy, zakładający nie tylko realizację szkoleń, lecz także indywidualnego doradztwa i elementu zatrudnienia co wpływało na ich wartość i okres realizacji. 3) Projekty konkursowe miały być wieloletnie, skierowane do grup najbardziej wymagających wsparcia (osób pozostających bez zatrudnienia w wieku powyżej 50 roku życia, osób niepełnosprawnych itp.), realizujące najbardziej efektywne formy wsparcia (premiowanie projektów szkoleniowych kończących się egzaminem, premiowanie projektów realizowanych w partnerstwie, wspieranie obszarów wskazanych w Regionalnej Strategii Innowacji, premiowanie projektów komplementarnych do inwestycji realizowanych w ramach innych źródeł wspólnotowych) oraz skierowane do mieszkańców pochodzących z obszarów o niskim poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego (promowanie obszarów o wysokim odsetku mieszkańców korzystających z pomocy społecznej, utworzenie subregionów, utworzenie system wsparcia dla podmiotów ekonomii społecznej) zgodnie z zapisami Strategii Rozwoju Województwa. Projekty te, dzięki długiemu okresowi realizacji, powinny były być dostosowane do potrzeb odbiorców i najskuteczniej realizować stawiane przed nimi założenia i cele. 4) Projekty systemowe miały mieć charakter wieloletni (np. projekty zakładające wsparcie stypendialne), w ramach których środki wydatkowane są zgodnie z harmonogramem realizacji projektu (w wielu przypadkach do roku 2015). 5) Dostępna dla regionu alokacja miała być rozłożona w czasie tak, aby w każdym roku wdrażania Programu były realizowane projekty w szczególności projekty Powiatowych Urzędów Pracy, finansowanych z środków Funduszu Pracy, przeznaczonych dla osób bezrobotnych. Przyjęte założenia powodują, że zakontraktowane środki są rozliczane sukcesywnie w dłuższej perspektywie czasowej. Stopień zakontraktowania oraz wydatkowania alokacji przedstawiono na wykresie poniżej. 22

Od początku realizacji Priorytetów VI-IX, w województwie małopolskim podpisano łącznie 2 739 umów/decyzji o dofinansowanie projektów, o wartości ogółem 2 878 634 775,44 zł (w tym krajowy wkład publiczny 2 833 229 869,32 zł). Poziom zakontraktowania alokacji na lata 2007-2013 (2 685 776 686,17 zł) wynosi więc 105%. Wartość zawartych umów przekracza dostępną alokację, co wynika z faktu, iż do jej obliczenia posiłkowano się danymi z SZOP PO KL aktualnego na dzień 1.03.2015 r. W niektórych Priorytetach/ Działaniach /Poddziałaniach komponentu regionalnego PO KL w Małopolsce wartość zakontraktowanych środków przekracza poziom 100%. Szczególnie widoczne jest to w Poddziałaniu 6.1.3, gdzie zgodnie ze stanowiskiem IZ (wyrażonym w piśmie z dnia 4.10.2013 r., znak: DZF-IX-82258(3)-35-AK/13), w 2014 r. zawierano umowy powyżej limitu określonego dla tego Poddziałania w SZOP. Duże znaczenie dla identyfikowanych przekroczeń mają również ujemne różnice kursowe. Analizując dane finansowe zobrazowane na powyższym wykresie warto zwrócić uwagę, że zostały one przygotowane w oparciu o raporty MIR dotyczące kontraktacji, nieuwzględniające narzuconych prawem zasad wyliczania dostępnych środków finansowych (algorytm L ). Przyjęte przez MIR założenia pozostają sprzeczności z zapisami Zasad systemu sprawozdawczości PO KL 2007-2013 oraz Porozumienia w sprawie realizacji komponentu regionalnego ponieważ: wartość środków zakontraktowanych w ramach danego działania/poddziałania nie uwzględnia środków rozliczonych w ramach umów rozwiązanych, przy wyliczaniu wartości środków zakontraktowanych dla projektów, w ramach których zatwierdzono już wnioski o płatność końcową pod uwagę brane są kwoty ostateczne umów o dofinansowanie, a nie kwoty rozliczone w wniosku końcowym. Powoduje to sztuczne obniżenie wartości podpisanych umów i wprowadza w błąd, co do rzeczywistego postępu finansowego realizacji Programu. Analiza danych zawartych w sprawozdaniu w odniesieniu do Priorytetu VII może np. sugerować, iż IP dysponuje wolnymi środkami możliwymi do zakontraktowania, co jest niezgodne ze stanem faktycznym. Szczególnie widoczne jest to właśnie w Priorytecie VII (poddziałaniu 7.1.1 i 7.1.2), w którym do 30.06.2015 r. rozwiązano 50 umów rozbieżność pomiędzy danymi odnoszącymi się do wysokości środków zakontraktowanych wygenerowanymi przez IZ i IP wynosi ok. 28,5 mln zł, a więc ok. 5% wartości zakontraktowanych środków. Wartość zawartych umów w podziale na Priorytety pokazuje wykres poniżej. 23

Od początku realizacji komponentu regionalnego, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków ogółem wyniosła 2 736 405 222,60 zł (w tym krajowy wkład publiczny 2 694 640 380,94 zł.). Stopień wykorzystania alokacji na lata 2007-2013 wynosi więc 100%. Podobnie jak w przypadku wartości zawartych umów, wartość wydatków rozliczonych we wnioskach o płatność przekracza dostępną alokację, co wynika z faktu, iż do jej obliczenia posiłkowano się danymi z SZOP PO KL aktualnego na dzień 1.03.2015 r. Zestawienie wartości zawartych umów i rozliczonych w ich ramach wydatków kwalifikowalnych przedstawiono na wykresie poniżej. Aby zachęcić potencjalnych beneficjentów do przygotowywania projektów w ramach PO KL oraz ułatwić im ich realizację, od początku wdrażania komponentu regionalnego w Małopolsce, podejmowane były różnorodne działania wspierające. Istotną rolę w aktywizowaniu projektodawców pełniły 4 Regionalne Ośrodki EFS (w Krakowie, Nowym Sączu, Tarnowie i Oświęcimiu), świadczące nieodpłatną pomoc w zakresie przygotowania wniosku o dofinansowanie i jego rozliczenia. Ośrodki zakończyły swoją działalność z dniem 31.12.2014 r. W perspektywie finansowej 2014-2020 wsparcie dla projektodawców będzie dostępne w Punktach Informacyjnych Funduszy Europejskich (PIFE). Kontynuowaną od kilku lat inicjatywą IP, mającą na celu zachęcanie beneficjentów do realizacji wysokiej jakości projektów w ramach Programu, był konkurs dobrych praktyk Kopalnia PO(KL)mysłów. W ten sposób promowane były najciekawsze projekty realizowane w Małopolsce. Duża część prezentowanych projektów stanowiły inicjatywy lokalne, realizowane z powodzeniem w Działaniach 6.3, 7.3 i 9.5 PO KL, które mogły stanowić inspirację dla kolejnych, potencjalnych beneficjentów wsparcia tego typu. Należy również zwrócić uwagę na wysoką jakość informacji dostarczanych za pośrednictwem Portalu Funduszy Europejskich http://www.fundusze20072013.malopolska.pl, redagowanego przez województwo małopolskie, który otrzymał wyróżnienie w ogólnopolskim konkursie Polski Internet. Kapituła Konkursowa nagrodziła małopolski portal w kategorii Portale Informacyjne. Priorytet VI Od początku realizacji Programu, w Priorytecie VI PO KLw Małopolsce podpisano łącznie 293 umowy (w tym podjęto 9 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego w sprawie realizacji projektów systemowych), o wartości ogółem 1 009 069 437,70 zł (w tym krajowy wkład publiczny 1 006 351 151,45 zł). W bieżącym okresie sprawozdawczym w Priorytecie VI nie podpisywano nowych umów. Zmiana wartości umów w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego wynika z podpisania aneksów zmieniających wartość umów. Stopień zakontraktowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi więc 118%. Największe zaawansowanie w kontraktowaniu środków występuje w ramach Działania 6.1. Do końca czerwca 2015 r. podpisano tu w sumie 134 umowy oraz przyjęto 9 projektów systemowych na łączną kwotę 765 476 958,10 zł (w tym 24

krajowy wkład publiczny 762 758 671,85 zł). Środki alokowane na to Działanie zostały więc zakontraktowane aż w 125%. W Działaniu 6.3 podpisano natomiast 88 umów na łączną kwotę 4 124 382,73 zł (w tym krajowy wkład publiczny 4 124 382,73zł). Środki alokowane na to Działanie zostały więc zakontraktowane w 101%. Ze względu na zmiany w SZOP PO KL od 2012 r. nie ma już możliwości realizacji konkursów tym obszarze. Wszystkie projekty przyjęte do realizacji w ramach tego Działania zakończyły się w 2013 r. W ramach Działania 6.2 poziom kontraktacji wynosi 101%. Do 30.06.2015 r. w Działaniu 6.2 podpisano 62 umowy dla projektów konkursowych na łączną kwotę 239 468 096,87 zł (w tym krajowy wkład publiczny 239 468 096,87 zł). Od początku realizacji Priorytetu VI, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 987 851 827,85 zł (w tym krajowy wkład publiczny 985 581 083,69 zł). Stopień wydatkowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi więc 116%. Najwyższy stopień wydatkowania środków zauważyć można w ramach Działania 6.1, głównie za przyczyną realizowanych w Poddziałaniu 6.1.3 projektów systemowych powiatowych urzędów pracy. Według stanu na dzień 30.06.2015 r., stopień wydatkowania alokacji wynosił 122%, przy 125% kontraktacji. W ramach Podziałania 6.1.3 w 2014 r., województwu małopolskiemu został przydzielony limit środków FP na poziomie przekraczającym dostępną alokację. IZ PO KL wyraziła zgodę na zakontraktowanie tych środków w pełnej wysokości. Jednocześnie poziom alokacji nie został zmieniony. Możliwość realizacji projektów systemowych przez powiatowe urzędy pracy w Poddziałaniu 6.1.3 PO KL została wydłużona do końca 2014 r. w związku z tym wysokość zakontraktowanych w tym Poddziałaniu środków i tym samym kontraktacji jeszcze wzrosła. Poziom wydatkowania alokacji w ramach Działania 6.2 według stanu na 30.06.2015 r. wynosi 99% przy kontraktacji wynoszącej 101%. Wynika to z faktu, iż w przypadku większości realizowanych w tym obszarze projektów, główne wydatki zostały już poniesione. W ramach Działania 6.3 poziom wydatkowania środków według stanu na 30.06.2015 r. wynosi 100%, przy kontraktacji wynoszącej 101 %. Wszystkie przyjęte do realizacji w tym Działaniu w 2011 r. umowy zakończyły się w 2012 r., zaś w 2013 r. zostały rozliczone ostatnie wnioski o płatność. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych w stosunku do alokacji dla Priorytetu VI przedstawiono w poniższej tabeli. Poddziałanie /Działanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,1289 PLN/EUR) Wartość umów w PLN - stan na 30.06.2015 r. (krajowy wkład publiczny) % wykonania Liczba zawartych umów / decyzji Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność w PLN (krajowy wkład publiczny) % wykonania 6.1.1 32 817 513,00 136 626 913,69 136 168 536,24 100% 58 123 751 646,96 91% 6.1.2 7 342 323,00 30 480 189,72 31 031 526,15 102% 64 29 126 949,53 96% 6.1.3 106 319 556,00 443 730 667,23 595 558 609,46 134% 21 593 240 651,63 134% 6.1 146 479 392,00 610 837 770,64 762 758 671,85 125% 143 746 119 248,12 122% 6.2 57 264 370,00 237 770 118,07 239 468 096,87 101% 62 235 395 118,33 99% 6.3 975 577,00 4 065 298,79 4 124 382,73 101% 88 4 066 717,24 100% PRIORYTET VI 204 719 339,00 852 673 187,50 1 006 351 151,45 118% 293 985 581 083,69 116% Zmiany wartości alokacji na poszczególne Działania/Poddziałania w stosunku do danych zamieszczonych w sprawozdaniu rocznym są związane z realokacją środków, które miały odzwierciedlenie na poziomie SZOP PO KL. Priorytet VII Od początku realizacji Priorytetu VII PO KL, w województwie małopolskim, podpisano łącznie 489 umów o dofinansowanie (w tym podjęto 7 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 1 umowę w sprawie realizacji projektu systemowego), o wartości ogółem 523 720 272,08 zł (w tym krajowy wkład publiczny 522 893 787,08 zł). Stopień zakontraktowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi więc 95%. W stosunku do 2014 r. widoczny jest spadek liczby i wartości podpisanych umów. W I półroczu 2015 r. rozwiązano 1 umowę w Działaniu 7.2 (Poddziałaniu 7.2.1), podpisywano również aneksy zmniejszające wartość zawartych umów. Wyjątkiem są Poddziałania 9.1.3 i 7.2.2, w ramach których zwiększeniu uległa wartość projektów systemowych: 25

Szkolenie i doskonalenie zawodowe kadr pomocy społecznej i Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej - ETAP II. Największe zaawansowanie w kontraktowaniu występuje właśnie w ramach Poddziałań 7.1.3 i 7.2.2 (po 109 %). W przypadku Działania 7.3 zakontraktowane środki wyczerpują pulę alokacji przeznaczoną na jego realizację. W wyniku przeglądu śródokresowego Programu prawie połowa środków przeznaczonych pierwotnie na to Działanie została przesunięta na wsparcie osób niepełnosprawnych (nowopowstałe Działanie 7.4). Od początku realizacji Priorytetu VII, w województwie małopolskim, zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 516 369 667,68 zł (w tym krajowy wkład publiczny 515 955 619,22 zł). Stopień wydatkowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi więc 94%, co oznacza wzrost o 10 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. W wartościach bezwzględnych, poziom ten zasilany jest głównie przez projekty realizowane w ramach Działania 7.1 (w szczególności przez projekty systemowe ośrodków pomocy społecznej realizowane w Poddziałaniu 7.1.1) oraz Działania 7.2 (w większym stopniu przez projekty z Poddziałania 7.2.2 niż z Poddziałania 7.2.1). W okresie sprawozdawczym odnotowano kolejny wzrost w zakresie rozliczonych wydatków w ramach Działania 7.4 o 20 punktów procentowych w stosunku do 2014 r. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych w stosunku do alokacji dla Priorytetu VII przedstawiono w poniższej tabeli. Działanie/ Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,1289 PLN/EUR) Wartość podpisanych umów stan na 30.06.2015 r. (krajowy wkład publiczny) % wykonania Liczba zawartych umów Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność (krajowy wkład publiczny)* % wykonania** A B C D E=D/C F G H=G/C 7.1.1 55 204 439,00 230 195 684,75 228 552 590,50 99% 130 242 373 085,37 105% 7.1.2 19 380 163,00 80 329 738,26 53 787 171,90 67% 20 52 750 610,30 66% 7.1.3 4 144 674,00 17 312 879,59 18 909 080,57 109% 5 16 003 907,13 92% 7.1 78 729 276,00 327 838 302,60 301 248 842,97 92% 155 311 127 602,80 95% 7.2.1 31 051 404,00 128 832 136, 75 124 614 742,45 97% 93 117 507 595,63 91% 7.2.2 11 211 285,00 46 849 624,58 50 987 756,18 109% 14 47 243 811,88 101% 7.2 42 262 689,00 175 681 761,33 175 602 498,63 100% 107 164 751 407,51 94% 7.3 2 274 643,00 9 421 363,78 9 567 318,25 102% 201 9 426 956,63 100% 7.4 8 826 849,00 36 789 465,09 36 475 127,23 99% 26 30 649 652,28 83% Priorytet VII 132 093 457,00 549 730 892,80 522 893 787,08 95% 489 515 955 619,22 94% Zmiany wartości alokacji na poszczególne Działania/Poddziałania w stosunku do danych zamieszczonych w sprawozdaniu rocznym są związane z realokacją środków, które miały odzwierciedlenie na poziomie SZOP PO KL. * W tabeli wskazano wartość wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność bez wkładu prywatnego. W Poddziałaniu 7.2.1 zatwierdzono ponadto kwotę 6 000,00 PLN stanowiącą środki prywatne, w Poddziałaniu 7.2.2 kwotę 45 000,00 PLN stanowiącą środki prywatne, a w Działaniu 7.4 kwotę 363 048,46 PLN stanowiącą środki prywatne. Zatem ogólna wartość wydatków kwalifikowalnych w Poddziałaniu 7.2.1 stanowi 117 513 595,63 PLN (117 507 595,63 + 6 000,00), w Poddziałaniu 7.2.2 stanowi 47 288 811,88 PLN (47 243 811,88 + 45 000,00), a w Działaniu 7.4 31 012 700,74 PLN (30 649 652,28 + 363 048,46). ** W Poddziałaniu 7.1.1 wartość rozliczonych wydatków przekracza kwotę zakontraktowanych środków. Potwierdza to opinię IP dotyczącą błędnego generowania raportów na podstawie, których sporządzane są sprawozdania. Dodatkowo IP zobowiązana jest przestrzegać limitów kontraktowanych, a następnie wydatkowanych środków na poziomie Działań (tak więc na Poddziałaniach mogą występować różnice w poziomie wykorzystanych środków, przy czym powinny się one bilansować wzajemnie na poziomie Działań). Priorytet VIII Od początku realizacji Programu, w ramach Priorytetu VIII w województwie małopolskim podpisano łącznie 524 umowy/decyzje o dofinansowanie projektów (w tym podjęto 4 uchwały Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 5 umów w sprawie realizacji projektów systemowych) o wartości ogółem 614 131 081,56 zł (w tym krajowy wkład publiczny 575 738 281,35 zł). Stopień zakontraktowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi zatem 102%, co oznacza wzrost o 1 punkt procentowy w porównaniu do poprzedniego okresu sprawozdawczego. W bieżącym okresie sprawozdawczym w Priorytecie VIII nie podpisywano nowych umów. Zmiana wartości umów stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego wynika z podpisania aneksów zmieniających wartość umów. Stopień zakontraktowania środków w ramach Działania 8.1 wynosi 102%, co oznacza, że nie zmienił się w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. W Działaniu 8.2 natomiast zaawansowanie w kontraktowaniu wzrosło o 2 26

punkty procentowe osiągając poziom 100%. Od początku realizacji Priorytetu VIII, w województwie małopolskim zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 568 347 974,43 zł (w tym krajowy wkład publiczny 531 828 337,40 zł). Stopień wydatkowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi zatem 94%, co oznacza wzrost o 5 punktów procentowych w stosunku do poprzedniego okresu sprawozdawczego. Na aktualny stopień wydatkowania środków ma wpływ fakt, iż znaczna część umów została podpisana w okresie ostatnich lat. Część wniosków o płatność nie została jeszcze zatwierdzona, należy zatem oczekiwać, że stopień wydatkowania alokacji w następnym okresie sprawozdawczym jeszcze wzrośnie. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych w stosunku do alokacji dla Priorytetu VIII przedstawiono w poniższej tabeli. Działanie /Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,1289 PLN/EUR) Wartość umów stan na 30.06.2015 r. (krajowy wkład publiczny) % wykonania Liczba zawartych umów / decyzji Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność w PLN (krajowy wkład publiczny) % wykonania 8.1.1 82 680 445,00 344 989 984,42 351 427 481,68 102% 437 332 315 311,50 96% 8.1.2 20 412 333,00 84 931 085,55 86 656 786,89 102% 32 80 093 748,43 94% 8.1.3 1 408 491,00 5 931 118,98 6 085 869,25 103% 10 5 931 984,36 100% 8.1.4 2 430 676,00 10 041 714,90 10 046 961,59 100% 2 8 954 814,92 89% 8.1 106 931 945,00 445 893 903,85 454 217 099,41 102% 481 427 295 859,21 96% 8.2.1 16 205 656,00 67 828 410,46 68 064 115,15 100% 41 56 786 918,59 84% 8.2.2 12 784 061,00 53 223 877,29 53 457 066,79 100% 2 47 745 559,60 89% 8.2 28 989 717,00 121 052 287,75 121 521 181,94 100% 43 104 532 478,19 86% PRIORYTET VIII 135 921 662,00 566 946 191,60 575 738 281,35 102% 524 531 828 337,40 94% Zmiany wartości alokacji na poszczególne Działania/Poddziałania w stosunku do danych zamieszczonych w sprawozdaniu rocznym są związane z realokacją środków, które miały odzwierciedlenie na poziomie SZOP PO KL. Priorytet IX Od początku realizacji Priorytetu IX, w województwie małopolskim, podpisano 1 433 umowy/decyzje o dofinansowanie projektów (w tym podjęto 7 uchwał Zarządu Województwa Małopolskiego i zawarto 2 umowy w sprawie realizacji projektów systemowych) o wartości ogółem 731 713 984,10 zł (w tym krajowy wkład publiczny 728 246 649,44 zł). Stopień zakontraktowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi zatem 102%. Wysokie zaawansowanie w kontraktowaniu występuje we wszystkich Działaniach Priorytetu IX, środki zaangażowane w umowach wyczerpują lub niemal wyczerpują pulę alokacji na cały okres programowania 2007-2013. W stosunku do końca 2014 r. nastąpił przyrost - o 8 - liczby podpisanych umów w ramach Działania 9.1 (Poddziałania 9.1.1). W I półroczu 2015 r. podpisywano umowy dla projektów dotyczących modernizacji oddziałów przedszkolnych przy szkołach podstawowych, wyłonionych w ramach ostatniego z 5 naborów systemowych zrealizowanych w Małopolsce. W okresie sprawozdawczym podpisano 9 takich umów ale równocześnie rozwiązano 1 umowę (zawartą w 2014 r.) na projekt konkursowy, stąd przyrost liczby umów jest mniejszy niż ich rzeczywista liczba. Dodatkowo w okresie sprawozdawczym rozwiązana została 1 umowa w ramach Działania 9.6 (Poddziałania 9.6.2). Od początku realizacji Priorytetu IX, w województwie małopolskim, zatwierdzono wnioski o płatność, w których wartość wydatków kwalifikowanych ogółem wyniosła 663 835 752,64 zł (w tym krajowy wkład publiczny 661 275 340,63 zł). Stopień wydatkowania alokacji na lata 2007-2013 wynosi zatem 92%. Należy zauważyć, że poziom ten jest zasilany względnie równomiernie przez wszystkie Działania realizowane w ramach Priorytetu IX. Wydatki rozliczone w ramach wprowadzonego do SZOP w 2012 r. Działania 9.6 zaczynają zbliżać się do poziomu osiąganego w pozostałych Działaniach Priorytetu IX. Oceniając stopień wydatkowania środków, trzeba mieć na uwadze, że w ramach Działania 9.2 w Małopolsce nadal trwa realizacja jednego z dwóch dużych projektów systemowych ukierunkowanych na modernizację szkolnictwa zawodowego, którego wartość wynosi 154 mln zł (drugi projekt, z Działania 9.4, wspierający kadrę szkół zakończył się 27

31.12.2014 r., przy czym w okresie sprawozdawczym trwało jeszcze jego rozliczanie). Realizacja projektu o tak szerokim stopniu oddziaływania i dużej wartości powoduje, iż wydatkowanie jest rozłożone w czasie. Wartość podpisanych umów oraz poniesionych wydatków kwalifikowalnych w stosunku do alokacji dla Priorytetu IX przedstawiono w poniższej tabeli. Działanie /Poddziałanie Alokacja w EUR Alokacja w PLN (4,1289 PLN/EUR) Wartość umów stan na 30.06.2015 r. (krajowy wkład publiczny) % wykonania Liczba zawartych umów Wydatki uznane za kwalifikowalne w zatwierdzonych wnioskach o płatność (bez środków prywatnych)* % wykonania 9.1.1 39 709 945,00 164 391 959,61 145 099 338,79 88% 226 122 268 191,76 74% 9.1.2 54 308 003,00 226 415 571,63 253 429 301,02 112% 418 239 787 057,5 106% 9.1.3 7 078 420,00 29 491 931,39 29 323 295,03 99% 1 24 442 277,80 83% 9.1 101 096 368,00 420 299 462,63 427 851 934,84 102% 645 386 497 527,07 92% 9.2 46 947 929,00 196 003 795,62 199 075 521,89 102% 43 179 884 108,40 92% 9.3 1 980 010,00 8 414 300,90 8 844 194,44 105% 10 8 418 683,37 100% 9.4 5 893 274,00 24 447 014,19 25 176 838,83 103% 5 24 344 693,15 100% 9.5 7 486 113,00 31 270 862,68 31 597 942,11 101% 673 30 977 840,94 99% 9.6.1 0,00 0,00 0,00 0% 0 0,00 0 9.6.2 7 337 740,00 30 452 925,58 34 405 514,95 113% 55 29 985 118,15 98% 9.6.3 1 337 952,00 5 538 052,65 1 294 702,38 23% 2 1 167 369,55 21% 9.6 8 675 692,00 35 990 978,23 35 700 217,33 99% 57 31 152 487,70 87% Priorytet IX 172 079 386,00 716 426 414,25 728 246 649,44 102% 1 433 661 275 340,63 92% Zmiany wartości alokacji na poszczególne Działania/Poddziałania w stosunku do danych zamieszczonych w sprawozdaniu rocznym są związane z realokacją środków, które miały odzwierciedlenie na poziomie SZOP PO KL. *W tabeli wskazano wartość wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność bez wkładu prywatnego. W Poddziałaniu 9.1.1 zatwierdzono ponadto kwotę 2 560 412,01 PLN stanowiącą środki prywatne, zatem ogólna wartość wydatków kwalifikowalnych w Poddziałaniu 9.1.1 wynosi 124 828 603,77 PLN (122 268 191,76 + 2 560 412,01). 2. Przebieg procesu wnioskowania o wsparcie w ramach procedury konkursowej W I półroczu 2015 r. IP2 w Małopolsce obsługiwała 1 nabór systemowy w ramach Priorytetu IX, Działania 9.1, Poddziałania 9.1.1 (nabór ogłoszono jeszcze w 2014 r., natomiast w okresie sprawozdawczym prowadzono procesy oceny i podpisywania umów). Priorytety VI-VIII W okresie sprawozdawczym w Priorytetach VI-VIII nie ogłaszano żadnych konkursów. Priorytet IX W I półroczu 2015 r. w obszarze interwencji Priorytetu IX, w Poddziałaniu 9.1.1, prowadzono nabór systemowy na projekty dotyczące modernizacji oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych przy szkołach podstawowych. Był to piąty nabór tego typu zrealizowany w Małopolsce (wcześniejsze nabory opisano w poprzednich sprawozdaniach). W/w projekty systemowe mają na celu poprawę warunków funkcjonowania istniejących oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych, a także przygotowanie ich do świadczenia wysokiej jakości usług, zwłaszcza na rzecz dzieci nieobjętych obowiązkowym wychowaniem przedszkolnym. W dniu 12.12.2014 r. IZ zatwierdziła zmiany zapisów Planu Działania na lata 2014 2015 dla Priorytetu IX. Zwiększeniu (z 7 025 239,03 zł do 7 753 225,27 zł) uległa alokacja na projekty modernizacji oddziałów przedszkolnych zlokalizowanych przy szkołach podstawowych (karta w części B.2.3), a także liczba oddziałów przedszkolnych, które zostaną objęte wsparciem. Dzięki tym zmianom możliwe było uruchomienie kolejnego naboru systemowego. W dniu 23.12.2014 r. ogłoszono piąty (czwarty w 2014 r.) nabór wniosków. Pula środków przeznaczona 28

na dofinansowanie projektów wynosiła 3,5 mln zł. Była to kwota wyższa niż wynika to ze zmian w karcie naboru zamieszczonej w Planie Działania, co jest związane z faktem pojawiania się oszczędności (wynikających m.in. z różnic kursowych oraz niewykorzystania pełnych środków przeznaczonych na wcześniejsze nabory systemowe). Na liście uprawnionych do otrzymania wsparcia znalazło się 7 gmin (10 organów prowadzących). W trakcie naboru zastosowanie miały analogiczne kryteria dostępu jak w naborze z października 2014 r. (tj. kryterium dotyczące zachowania trwałości rezultatów projektu, w tym do utrzymania wspartego oddziału przedszkolnego, przez okres co najmniej 2 lat od zakończenia jego realizacji oraz w związku z ciągle występującym zagrożeniem przekroczenia limitu procentowego cross-financingu dla Priorytetu IX PO KL w województwie małopolskim, konieczne było utrzymanie kryterium ograniczającego limit ponoszenia tego typu wydatków w projekcie do 80%). Nabór wniosków trwał do 23.01.2015 r. Projektodawcy złożyli 10 wniosków (wszystkie w I półroczu 2015 r.) o łącznej wartości ok. 3,3 mln zł. W wyniku przeprowadzonej oceny wszystkie wnioski zostały zatwierdzone do realizacji, a ich skumulowana wartość osiągnęła ok. 3,5 mln zł. Kwota ta jest wyższa niż wnioskowana ponieważ projektodawcy podczas oceny merytorycznej dokonywali modyfikacji wniosków, co wiązało się ze zmianą wartości projektów. Do dnia 31.03.2015 r. podpisano 9 umów o dofinansowanie na realizację w/w projektów. Wartość zawartych umów o dofinansowanie ostatecznie wyniosła ok. 3,4 mln zł. Jeden z wnioskodawców zrezygnował z realizacji projektu. Powodem podjęcia takiej decyzji było ryzyko zamknięcia placówki, co wiązało się z niedotrzymaniem kryterium dostępu dotyczącego trwałości. Opisywany nabór systemowy był ostatnim naborem wniosków w Priorytecie IX oraz całym małopolskim komponencie regionalnym PO KL. Dodatkowo, tak jak wspominano o tym wcześniej, w I półroczu 2015 r. rozwiązano 2 umowy na projekty konkursowe (1 w Działaniu 9.1/Poddziałaniu 9.1.1 i 1 w Działaniu 9.6/Poddziałaniu 9.6.2). 3. Projekty systemowe Priorytet VI W ramach Priorytetu VI w okresie sprawozdawczym zakończono realizację 1 spośród 5 projektów systemowych (w tym 1 projekt innowacyjny i 1 projekt z komponentem ponadnarodowym), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Dodatkowo, w poprzednich okresach sprawozdawczych zakończono realizację 4 projektów tego typu. Poddziałanie 6.1.1. 1. Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 12.2010 02.2015 Wartość projektu: 11 562 341,90 zł Niniejszy projekt realizowany był w formie rocznych edycji, z których każda przewidywała zindywidualizowane, kompleksowe wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, zatrudnienia subsydiowanego bądź staży oraz szkoleń zawodowych dla osób mających szczególne problemy ze znalezieniem zatrudnienia. Aktywizacja zawodowa osób miała miejsce w podmiotach, realizujących zadania w jednym z najważniejszych obszarów rozwoju strategicznego Małopolski zachowanie i rewitalizacja substancji zabytkowej oraz ochrona krajobrazu kulturowego w Małopolsce. W projekcie na bieżąco wykorzystywane były rozwiązania wypracowane w trakcie kilkuletniej realizacji programów regionalnych, finansowanych z Funduszu Pracy, stawiających sobie podobne cele i działania. Postęp rzeczowy realizacji projektu: W okresie sprawozdawczym nie realizowano już działań merytorycznych w projekcie. Natomiast od początku realizacji projektu osiągnięto następujące wskaźniki: objęto zatrudnieniem subsydiowanym 540 osób, a ze staży zawodowych skorzystało 171 osób (wzrost liczby osób, które skorzystały ze staży zawodowych, o 1 w stosunku do wartości wykazanej w poprzednim sprawozdaniu wynika z dopełnienia formalności przez uczestnika po upływie poprzedniego okresu sprawozdawczego); objęto doradztwem zawodowym 717 osób, dla których opracowano Indywidualne Plany Działania (IPD); zorganizowano szkolenia zawodowe dla 346 osób. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 11 295 066,14 zł, co stanowi 97,7 % całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: Brak 29

2. Konserwator Bis- program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 01.2015 10.2015 Wartość projektu: 951 264,00 zł Projekt jest kontynuacją projektu Konserwator - program aktywizacji zawodowej osób pozostających bez zatrudnienia. Celem projektu jest podniesienie poziomu aktywności zawodowej osób mających szczególne problemy ze znalezieniem zatrudnienia. Jest on adresowany głównie do osób w wieku do 24 roku życia, osób powyżej 50 roku życia oraz długotrwale bezrobotnych. Osobom tym oferowane jest wsparcie w formie doradztwa zawodowego i staży, które odbywają się w instytucjach kultury: muzeach, galeriach, domach kultury, bibliotekach. Postęp rzeczowy realizacji projektu: od początku realizacji projektu przeprowadzono konkurs na wyłonienie organizatorów staży zawodowych, w wyniku którego podpisano umowy z 42 instytucjami na organizację staży zawodowych dla 80 osób; przeprowadzono rekrutację i wyłoniono 80 uczestników staży zawodowych. Osoby te rozpoczęły korzystanie z tych form wsparcia. objęto doradztwem zawodowym 79 osób, dla których opracowano Indywidualne Plany Działania (IPD). Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 17 203,09 zł, co stanowi 1,8 % całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie. Brak Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: Brak 3. Zielona Praca 2 Beneficjent: Małopolski Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych w Krakowie Okres realizacji: 11.2014-10.2015 Wartość projektu: 2 298 090,98 zł W związku z nadal występującym w województwie małopolskim zapotrzebowaniem na aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia oraz chęcią wykorzystania pozostałych do rozdysponowania wolnych środków zdecydowano się na kontynuację projektu Zielona praca, pod nazwą Zielona praca 2. Projekt koncentruje swoje działania głównie na zatrudnianiu osób przy pracach konserwacyjnych (przede wszystkim przy koszeniu wałów przeciwpowodziowych) oraz organizację staży zawodowych u przedsiębiorców. Dodatkowo uczestnikom zatrudnianym w ramach umów o pracę na czas określony świadczone jest wsparcie w postaci doradztwa zawodowego, finansowania szkoleń i kursów zawodowych oraz pomocy w poszukiwaniu zatrudnienia na otwartym rynku pracy. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w ramach projektu od początku realizacji zawarto 48 umów o pracę z uczestnikami (24 w 1 turze i 24 w 2 turze); rozpoczęto realizację staży zawodowych, dotychczas 22 osoby skierowano na staże zawodowe; prowadzono doradztwo zawodowe dla uczestników, do końca okresu sprawozdawczego 72 osoby objęto doradztwem zawodowym; rozpoczęto szkolenia i kursy dla uczestników projektu z zakresu obsługi maszyn i urządzeń mechanicznych oraz szkoleń zawodowych, do końca okresu sprawozdawczego 50 osób wzięło udział w kursach i szkoleniach zawodowych i zdobyło nowe kwalifikacje potwierdzone certyfikatami; w ramach projektu od początku realizacji projektu 48 osób objęto subsydiowanym zatrudnieniem; do końca okresu sprawozdawczego 4 osoby przedstawiły dokumenty potwierdzające podjęcie zatrudnienia po zakończeniu udziału w projekcie; wartością dodaną projektu jest istotna poprawa stanu obiektów przeciwpowodziowych w województwie małopolskim. W ramach projektu do końca okresu sprawozdawczego wykoszono i wykarczowano ok. 80,5 km wałów (ok. 170 ha), przeprowadzono prace konserwacyjne na 40 km rzek i potoków, usunięto 202 zatory i przetamowania oraz 135 powalonych drzew, zebrano ponad 56 m3 śmieci, wycięto 12 drzew. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 517 763,20 zł, co stanowi 22,53 % całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: W bieżącym okresie sprawozdawczym ogłoszono przetargi na szkolenia i kursy zawodowe dla uczestników projektu, 30

w tym kursy umożliwiające obsługę sprzętu ciężkiego wykorzystywanego w projekcie. Poddziałanie 6.1.2 4. Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 01.2008-10.2015 Wartość projektu: 9 460 000,00 zł Celem projektu jest monitorowanie zmian społeczno-gospodarczych zachodzących na małopolskim rynku pracy, wypracowanie metod, które umożliwią prowadzenie cyklicznych badań i analiz oraz udoskonalenie funkcjonujących rozwiązań w zakresie wymiany i udostępniania informacji o rynku pracy i jego otoczeniu. W konsekwencji ułatwi to podejmowanie decyzji o kierunkach rozwoju regionalnego Małopolski. Postęp rzeczowy realizacji projektu: opracowano i wydano drukiem raporty, ulotki i plakaty: pt. Barometr zawodów 2015 - plakaty, pt. Pracodawca - Rynek - Pracownik - raport i ulotka, pt. Pracujący Małopolanie - raport i ulotka, Zawodowy start 2015 - raport i ulotka wydana w formie elektronicznej oraz papierowej, oraz opracowano i wydano przez WUP w Krakowie przy wsparciu merytorycznym pracowników projektu: pt. Ocena sytuacji na rynku pracy województwa małopolskiego za rok 2014, Zatrudnienie, Aktywizacja zawodowa i integracja społeczna, Edukacja dzieci i młodzieży w ramach cyklu Rynek pracy 2014 ; opracowano i wydano w formie elektronicznej publikacje, broszury, ulotki: pt. OECD o jakości życia w Polsce i Małopolsce, pt. Praca nierejestrowana, na potrzeby WUP przygotowano analizy zawierające informacje o doraźnej sytuacji na rynku pracy pt. Pielęgniarki na rynku pracy w Małopolsce, Sytuacja na rynku pracy związana z restrukturyzacją KWK Brzeszcze ; w okresie sprawozdawczym zrealizowano badanie: - pt. Badanie losów absolwentów szkół zawodowych ; na bieżąco aktualizowano serwis internetowy projektu oraz Internetową Bibliotekę Małopolskich Obserwatoriów (IBMO). Opracowano oraz dodano do Biblioteki 24 nowe publikacje (w tym publikacje dodane przez ROPS). Aktualnie IBMO zawiera ponad 1708 pozycji, administrowano serwisem Barometr zawodów - Małopolska, w serwisie udostępniono wyniki najnowszej edycji Barometru oraz przystąpiono do współzarządzania serwisem Internetowy Obserwator Statystyk Społecznych (IOSS) utworzonym przez ROPS, w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej; w okresie sprawozdawczym sfinalizowano prace związane z realizacją komponentu ponadnarodowego opracowano produkty komponentu, takie jak: opis serwisu internetowego do prezentacji informacji o zawodach, opis zestawu wskaźników na temat sytuacji w zawodach powstały w wyniku przeprowadzonej analizy, ekspertyzę - studium przypadku nt. wdrażania narzędzia internetowego. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Realizacja jednego ze zleconych badań (opracowanie analizy której celem jest określenie skali, kierunków oraz zasięgów dojazdów do pracy osób mieszkających lub/i pracujących w województwie małopolskim na podstawie danych z GUS o dojazdach do pracy w 2006 oraz 2011 roku w ramach projektu Małopolskie Obserwatorium Rynku Pracy i Edukacji) przebiegała z opóźnieniem. W związku z przekroczeniem przez wykonawcę ostatecznego terminu realizacji badania, naliczono kary umowne. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła, 8 667 168,71* zł, co stanowi 91,6% wartości całkowitej projektu. *De facto na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 8 667 181,71 zł. Różnica wynika z dokonanego zwrotu w wysokości 13,13 zł. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym zakończono procedurę wydłużenia okresu realizacji projektu o kolejne 4 miesiące tj. do 31.10.2015 r. oraz zwiększenia jego wartości do 9 460 000,00 zł, co umożliwi sfinansowanie kolejnej edycji Badania losów absolwentów szkół zawodowych. Badaniem zostaną objęci absolwenci, którzy ukończyli szkoły zawodowe w 2014 r. Kluczowe przetargi, które miały wpływ na rezultaty projektu: Przygotowano oraz uruchomiono postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego (w trybie przetargu nieograniczonego, powyżej 30 tys. euro) na Badanie losów absolwentów szkół zawodowych. Projekty innowacyjne: 5. Express do zatrudnienia innowacyjny model aktywizacji osób bezrobotnych Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 10.2012 10.2015* (*wg KSI 30.06.2015 r., na dzień okresu sprawozdawczego nie wprowadzono 31

zmiany) Wartość projektu: 12 000 000,00 zł. Przedmiotem projektu jest poszukiwanie nowych, skutecznych metod aktywizacji zawodowej i społecznej grup docelowych wymagających szczególnego wsparcia. Jego innowacyjność polega na opracowaniu, przetestowaniu oraz upowszechnieniu modelu zlecenia usług rynku pracy podmiotom prywatnym, przy założeniu, że wynagrodzenie jakie będzie przysługiwało wykonawcy usługi będzie wynikało wprost z uzyskanej efektywności zatrudnieniowej. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym Operator udzielał wsparcia osobom bezrobotnym w formie spotkań uczestników projektu z doradcami, przygotowania do rozmów kwalifikacyjnych, organizowania szkoleń i warsztatów. Operator pozyskiwał także oferty pracy z rynków lokalnych oraz udzielał wsparcia uczestnikom projektu, którzy podjęli zatrudnienie; w okresie sprawozdawczym przeprowadzono kontrole w Centrach Aktywizacyjnych prowadzonych przez Operatora, dokonano wypłaty wynagrodzenia dla Operatora za osiągnięte efekty; przeprowadzono 3 warsztaty dla przedstawicieli potencjalnych Operatorów usługi zlecania działań aktywizacyjnych, w których uczestniczyło w sumie 55 osób; do końca okresu sprawozdawczego 356 uczestników podjęło zatrudnienie, z czego: 305 przepracowało co najmniej 2 miesiące, 244 co najmniej 4 miesiące, a 218 co najmniej pół roku (dane wstępne z protokołu); w okresie sprawozdawczym przeprowadzono drugą serię badań fokusowych uczestników projektu. W lutym powstał raport podsumowujący te badania; w okresie sprawozdawczym prowadzone były badania ewaluacyjne w ramach ewaluacji zewnętrznej. Ewaluator przygotował raport złożony z dwóch części: pierwszej oceniającej wstępną wersję modelu zlecania działań aktywizacyjnych oraz drugiej oceniającej przebieg i wyniki testowania modelu; w okresie sprawozdawczym przygotowano finalną wersję modelu zlecania działań aktywizacyjnych, która w lipcu br. poddana będzie walidacji przez Regionalną Sieć Tematyczną. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Projekt jest realizowany zgodnie z harmonogramem. Po zakończeniu działań aktywizacyjnych stwierdzono, że w wyniku osiągnięcia przez Operatora niższych niż zakładano wyników nie zostanie osiągnięty na założonym poziomie 350 wskaźnik projektu liczba osób, które za pośrednictwem operatora znalazły zatrudnienie i utrzymały je przez co najmniej 6 miesięcy. Wskaźnik ten został osiągnięty na poziomie 218. W związku z nieosiągnięciem wskaźnika, zgodnie z umową zawartą we wrześniu 2013 r. pomiędzy Operatorem i Województwem Małopolskim Wojewódzkim Urzędem Pracy w Krakowie, dla Operatora została naliczona kara umowna w wysokości 650 tys. zł. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 9 281 687,38 zł, co stanowi 77,3 % wartości całkowitej projektu. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym wydłużono okres realizacji projektu do 31.10.2015 r. Zmiana ta wynika z konieczności zapewnienia odpowiedniego czasu na przeprowadzenie procesu walidacji produktu, wprowadzenie ewentualnych zmian w jego opisie oraz przeprowadzenie ostatniej fazy działań upowszechniających i włączających. Wydłużenie okresu realizacji wpłynie również pozytywnie na jakość opracowanego produktu finalnego oraz rekomendacji zmian legislacyjnych, które umożliwią stosowanie w praktyce wypracowanego w projekcie modelu. Zmiana ta na dzień 30.06.2015 r. nie została jeszcze wprowadzona do KSI. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: przetargi na usługę opracowania edytorskiego, składu i wydruku publikacji podsumowującej projekt oraz organizację i przeprowadzenie konferencji podsumowującej realizację projektu. Publikacja zawierać będzie finalną wersję modelu po walidacji Regionalnej Sieci Tematycznej i zostanie przekazana m.in. do wszystkich powiatowych i wojewódzkich urzędów pracy. Podczas konferencji zostanie przedstawiona finalna wersja modelu, wnioski i rekomendacje wynikające z realizacji projektu oraz odbędą się dyskusje panelowe o tematyce związanej z obszarami rynku pracy mającymi wpływ na zlecanie działań aktywizacyjnych podmiotom niepublicznym. Priorytet VII W ramach Priorytetu VII w okresie sprawozdawczym zakończono realizację 1 spośród 7 projektów systemowych, w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy, co oznacza, że od początku realizacji Programu zakończono już 4 projekty (w tym 1 innowacyjny) tego typu, a 3 są nadal realizowane. Poddziałanie 7.2.1 1. Małopolskie Obserwatorium Polityki Społecznej Etap I Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej Krakowie 32

Okres realizacji: 07.2008-10.2015 Wartość projektu: 5 300 342,00 zł Niniejszy projekt ma charakter informacyjno-badawczy, dążący do podnoszenia efektywności polityki społecznej w Małopolsce, poprzez ułatwianie dostępu do informacji wspomagających jej planowanie i ocenę. Służą temu działania prowadzone na trzech płaszczyznach: badania i analizy regionalne, integracja informacji istniejących oraz ułatwianie oceny skuteczności wdrażanych rozwiązań. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym zakończono czwartą edycję badania Ocena zasobów pomocy społecznej województwa małopolskiego ; w I półroczu 2015 r. opracowano 3 modele usług społecznych: funkcjonowania placówek zapewniających dzienną opiekę i aktywizację osób starszych, wczesnej wielospecjalistycznej interwencji dla dzieci niepełnosprawnych, zagrożonych niepełnosprawnością i zagrożonych nieprawidłowym rozwojem oraz mieszkań o charakterze wspieranym adresowanych do osób chorujących psychicznie. Modele były pomocne przy programowaniu interwencji Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014-2020; od początku realizacji projektu uruchomiono i rozwijano 3 bazy danych: Internetowa Biblioteka Małopolskich Obserwatoriów, Internetowy Obserwator Statystyk Społecznych, Małopolski Informator Społeczny. Od momentu uruchomienia witryn skorzystało z nich kilkadziesiąt tysięcy użytkowników (w tym odpowiednio w I półroczu 2015 r. blisko 15, 3,5 i 12 tysięcy użytkowników); prowadzono także serwis internetowy (ponad 28 tysięcy użytkowników od momentu uruchomienia serwisu), wydano 30 000 egzemplarzy publikacji promujących produkty projektu; od początku realizacji zorganizowano 12 konferencji upowszechniających; promując ewaluację w środowisku małopolskich kadr pomocy i integracji społecznej opracowano platformę internetową dotyczącą zagadnienia ewaluacji; projekt zdobył wyróżnienie specjalne w konkursie Dobre Praktyki EFS 2014, otrzymał prestiżowy tytuł: Najlepsza inwestycja w człowieka 2014. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopnień wydatkowania środków na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 4 951 724,08 zł, co stanowi 93,42% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w Projekcie: W okresie sprawozdawczym uchwałą SWM nr VI/57/15 z dnia 23.02.2015 r. oraz uchwałą ZWM nr 485/15 z dnia 21.04.2015 r. zwiększono plan na rok 2015 o kwotę 56 954 zł (oszczędności z 2014 r.). Przedłużono także okres realizacji projektu do 31.10.2015 r. (uchwała KM PO KL nr 166 z dnia 12.06.2015 r. w sprawie zmiany w Planie Działania na lata 2014-2015 dla Priorytetu VII Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w województwie małopolskim). Kluczowe przetargi, które miały wpływ na rezultaty projektu: Brak 2. 50+ dojrzali, potrzebni, kompetentni Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Okres realizacji: 10.2013-10.2015 Wartość projektu: 3 800 000,00 zł Celem projektu jest podniesienie aktywności zawodowej i społecznej 200 osób po 50 roku życia pozostających bez pracy, zagrożonych wykluczeniem społecznym. Główne działania przewidziane w projekcie koncentrują się na: przygotowaniu wolontariuszy do pracy z uczestnikami projektu osób po 45 roku życia, pracujących, z co najmniej 10 letnim doświadczeniem zawodowym, pełniących rolę tutorów, organizacji czteromiesięcznych staży u pracodawców dla osób 50+, organizacji spotkań indywidualnych, zawierających elementy coachingu, wykorzystujących doświadczenie i potencjał tutora, w celu wzmocnienia i odbudowania poczucia własnej wartości uczestnika oraz organizacji spotkań grupowych dla osób powyżej 50 roku życia, wolontariuszy, pracodawców. Doświadczenia zdobyte podczas realizacji projektu będą zebrane i na ich podstawie opracowany zostanie model aktywizacji zawodowej i społecznej osób po 50 roku życia. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym objęto wsparciem 41 osób zagrożonych wykluczeniem społecznym (narastająco 255 osób); w I półroczu 2015 r. przeszkolono i przygotowano 1 wolontariusza do pracy z osobami po 50 roku życia zagrożonymi wykluczeniem społecznym (od początku realizacji projektu 171 wolontariuszy); 33

od stycznia do końca czerwca br. zorganizowano miejsca stażowe dla 99 uczestników (narastająco dla 215); w okresie sprawozdawczym przeprowadzono 276 uczestnikogodzin szkoleniowych dla wolontariuszy (od początku realizacji projektu 4 432); w I półroczu 2015 r. przeprowadzono 145 godzin poradnictwa psychologicznego dla wolontariuszy/tutorów (narastająco 330); w okresie sprawozdawczym przeprowadzono 889 godzin indywidualnych spotkań 1:1, w których dobierano uczestnika 50+ z wolontariuszem 45+ ( 2 038 od początku realizacji); w I półroczu przygotowano 7 paneli eksperckich (od początku realizacji 18); od początku realizacji 61 uczestników projektu w wieku 50+ podjęło zatrudnienie (wskaźnik efektywności zatrudnieniowej osiągnął poziom 52,6%). Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 2 642 317,92 zł, co stanowi 69,53% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym zakończono procedurę wydłużenia okresu realizacji projektu o kolejne 4 miesiące tj. do 31.10.2015 r. oraz zwiększenia jego wartości do 3 800 000 zł, co pozwoliło na realizację w 2015 r. dodatkowej III edycji projektu i zorganizowanie dla kolejnych 40 osób pozostających bez pracy całego wachlarza świadczonych do tej pory w projekcie form wsparcia. III edycja projektu została skierowana do osób niezatrudnionych w wieku 50-64 lata, zagrożonych wykluczeniem społecznym, zamieszkałych na terenie miasta Krakowa. Dodatkowa edycja to również większa skala oddziaływania projektu i jego efektów, które będą opisane w modelu pracy wolontariuszy 45+ z uczestnikami w wieku 50+. Kluczowe przetargi, które miały przełożenie na rezultaty projektu: Brak. Poddziałanie 7.2.2 3. Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej Etap 1 Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie Okres realizacji: 07.2008-06.2015 Wartość projektu: 14 500 848,00 zł Celem projektu jest wsparcie sektora ekonomii społecznej w województwie małopolskim, poprzez nawiązanie międzysektorowej współpracy na rzecz rozwoju ekonomii społecznej w regionie, upowszechnianie wiedzy z zakresu ekonomii społecznej, profesjonalizację działań podmiotów ekonomii społecznej oraz kreowanie nowych spółdzielni socjalnych. Powyższe cele realizowane są m.in. poprzez animację i bieżącą koordynację działalności Małopolskiego Paktu na Rzecz Ekonomii Społecznej (MPRES), będącego forum współpracy i wymiany informacji nt. ekonomii społecznej, bieżącą działalność konsultacyjno-doradczą dla podmiotów ekonomii społecznej w ramach Punktu Konsultacyjno Informacyjnego (PIK ARES), organizację szkoleń i doradztwa ekspertów dla uczestników projektu, animację i prowadzenie grup inicjatywnych, przygotowujących się do założenia spółdzielni socjalnych i grup, które założyły już spółdzielnie socjalne. Postęp rzeczowy realizacji projektu: dzięki wsparciu z EFS do tej pory w ramach projektu utworzono 34 podmioty ekonomii społecznej, wypłacono 208 dotacji na założenie lub przystąpienie do spółdzielni socjalnej i 208 osób uzyskało wsparcie pomostowe. W momencie uruchomienia wsparcia dotacyjnego w projekcie ARES, w Małopolsce zarejestrowane były 22 spółdzielnie socjalne; liczba ta wzrosła do 90; w I półroczu 2015 r. zrealizowano V edycję konkursu Małopolski Lider Przedsiębiorczości Społecznej 2015 r.; opracowano raport z monitoringu sektora ekonomii społecznej oraz współpracy jednostek samorządu terytorialnego z podmiotami ekonomii społecznej za 2014 r.; przedłużono certyfikaty znaku promocyjnego Zakup Prospołeczny na wybrane produkty i usługi kolejnym 2 podmiotom ekonomii społecznej (Spółdzielni Socjalna Republika Marzeń, Spółdzielni Socjalna OPOKA) łącznie prawo do posługiwania się znakiem uzyskało 6 podmiotów w Małopolsce; zorganizowano VII Targi Ekonomii Społecznej - po raz trzeci na Rynku Głównym w Krakowie w ramach Festiwalu Zaczarowanej Piosenki im. Marka Grechuty organizowanego przez fundację Anny Dymnej Mimo Wszystko; zrealizowano IV edycję kampanii popularyzującej przedsiębiorczość społeczną wśród uczniów szkół, oferowano wsparcie w postaci cyklu zajęć (film edukacyjny o ekonomii społecznej i gra Chłopska Szkoła Biznesu) w akcji 34

udział wzięło 16 małopolskich szkół; w okresie sprawozdawczym zrealizowano 3 szkolenia dla 45 osób zainteresowanych działaniem w ramach sektora ekonomii społecznej oraz zorganizowano 3 wizyty studyjne dla 44 osób, których celem było zapoznanie przedstawicieli podmiotów ekonomii społecznej oraz JST z rozwiązaniami w zakresie inkubowania przedsiębiorstw społecznych oraz możliwościami wspierania takich podmiotów; w I półroczu 2015 r. zrealizowano usługi księgowe dla 8 podmiotów oraz marketingowe na rzecz 20 podmiotów ekonomii społecznej. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 13 991 075,80* zł, co stanowi 96,48 % całkowitej wartości projektu. *De facto, na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 13 874 717,57 zł, co stanowi 95,68 % całkowitej wartości projektu. W KSI nie została uwzględniona korekta finansowa w wysokości 116 358,23 zł, gdyż na koniec okresu sprawozdawczego nie została ona jeszcze odzyskana. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: W związku z unieważnieniem w II kwartale 2015 r. przetargu unijnego na realizację kampanii promocyjnej dotyczącej ekonomii społecznej i brakiem możliwości ponownego ogłoszenia przetargu oraz realizacji usługi w okresie realizacji projektu, kampania została zrealizowana w innym charakterze tj. w Internecie, z wykorzystaniem posiadanych materiałów multimedialnych (facebook, youtube itp). Poprzez powyższe działania rezultat projektu dotyczący kampanii promującej ekonomię społeczną został osiągnięty. 4. Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej etap II Beneficjent: Regionalny Ośrodek Polityki Społecznej w Krakowie Okres realizacji: 07.2014-11.2015 Wartość projektu: 2 923 960,00 zł W związku ze zidentyfikowanym w województwie małopolskim zapotrzebowaniem na wsparcie rozwoju ekonomii społecznej oraz chęcią wykorzystania pozostałych do rozdysponowania wolnych środków, zdecydowano się na kontynuację projektu Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej Etap 1, pod nazwą Akademia Rozwoju Ekonomii Społecznej etap II, który podobnie jak poprzednik swoje działania koncentruje głównie na wsparciu rozwoju społeczności socjalnej w województwie małopolskim, poprzez stworzenie miejsc pracy w spółdzielniach socjalnych oraz wzrost szans stabilnego rozwoju dotowanych podmiotów. Postęp rzeczowy realizacji projektu: od początku realizacji projektu wypłacono 87 dotacji na rzecz utworzenia spółdzielni socjalnych oraz udzielono wsparcia pomostowego na rzecz 87 osób zatrudnionych w tych podmiotach; od uruchomienia wsparcia projektowego pomocą objęto 12 spółdzielni socjalnych, w tym 9 utworzonych w ramach projektu; zorganizowano wsparcie pomostowo-doradcze dla wspartych dotacyjnie spółdzielni socjalnych, z którego do 30.06.2015 r. skorzystały 3 spółdzielnie w wymiarze 29 godzin. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 2 281 559,50 zł, co stanowi 78,03% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Uzyskano zgodę na dokonanie zmian w projekcie polegających na wydłużeniu okresu realizacji projektu do 30.11.2015 r., zwiększeniu jego wartości do 2 923 960 zł oraz wprowadzeniu nowego typu operacji (nr 1 z SZOP PO KL - Wsparcie dla utworzenia i/lub funkcjonowania (w tym wzmocnienia potencjału) instytucji wspierających ekonomię społeczną). Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: Brak Priorytet VIII W ramach Priorytetu VIII aktualnie realizowane są 2 projekty systemowe (wszystkie innowacyjne), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Dodatkowo, w poprzednich okresach sprawozdawczych zakończono realizację 3 projektów tego typu. Projekty innowacyjne: 35

1. SPIN-Model transferu innowacji w Małopolsce Beneficjent: Departament Polityki Regionalnej UMWM Okres realizacji: 07.2012-09.2015 Wartość projektu: 13 197 801,20 zł Projekt zakłada opracowanie i przetestowanie w województwie małopolskim modelu transferu innowacji, opartego o zwiększenie intensywności kontaktów nauki z przedsiębiorstwami. Uruchomienie takiego modelu doprowadzi do wzrostu skuteczności i efektywności przedsięwzięć innowacyjnych, pełniejszego wykorzystania potencjału małopolskich uczelni, a w efekcie do podniesienia poziomu innowacyjności i wzrostu konkurencyjności regionalnej gospodarki. W ramach projektu powstały cztery centra transferu wiedzy (CTW): Małopolski Ośrodek Medycyny Translacyjnej (MOMT), Małopolskie Centrum Budownictwa Energooszczędnego (MCBE), Centrum Inteligentnych Systemów Informatycznych (CISI) oraz Małopolskie Centrum Biotechnologii (MCB), których celem jest nawiązywanie i rozwijanie współpracy pomiędzy naukowcami a przedsiębiorcami, skutkującej komercjalizacją innowacyjnych rozwiązań w regionie. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym przeszkolono 168 osób, co oznacza, że od początku realizacji projektu przeszkolono ponad 768 osób wykonano badanie kliniczne pt. Ocena funkcji śródbłonka u pacjentów z czynnikami ryzyka choroby niedokrwiennej serca - algorytm wczesnego wykrywania ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych (MOMT) na 80 pacjentach; przeprowadzono ewaluację zewnętrzną projektu oraz przekazano produkt finalny do RST celem walidacji. Ponadto, od początku realizacji projektu: wykonano 20 ekspertyz z budownictwa energooszczędnego; zrealizowano kampanię na rzecz szkolnictwa zawodowego, która zakładała między innymi szkolenia z nowoczesnych materiałów i urządzeń budowlanych uczniów szkół zawodowych i gimnazjów, odbyły się wizyty studyjne do budynków energooszczędnych w Małopolsce; MCBE zdobyło statut jednostki certyfikującej budynki energooszczędne w porozumieniu z Narodową Agencją Poszanowania Energii; złożono 34 projekty do NCBiR, NCN oraz innych źródeł, w tym 8 uzyskało dofinansowanie; opracowano 38 portfolio wzorcowych rozwiązań, które promowane/reklamowane są i będą na międzynarodowych konferencjach (CISI), nawiązano współpracę z wieloma partnerami biznesowymi: 85 umów/porozumień o współpracy, 728 kontaków biznesowych (m. in. Energa, Thales, GE Lighting, Urząd Gminy w Koszycach, Tauron, Braster S.A, Max Plank, CNRS, Polpharma, Zdania, Viessmann, Fakro, Bolix, SM Ruczaj-Zaborze), przeprowadzono ponad 300 spotkań biznesowych; zorganizowano konferencję upowszechniającą przez Lidera projektu 7 kwietnia 2014 r. w Krakowie, zgromadziła prawie 300 słuchaczy (m.in. przedsiębiorców, naukowców i samorządowców); zaprezentowano projekt na Forum Ekonomicznym w Krynicy Zdroju, 2-4 września 2014 r., w tym: organizacja dwóch paneli tematycznych oraz stoisko promocyjne. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła 9 334 132,58 zł, co stanowi 70,7% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Włączono Centra Transferu Wiedzy do fazy upowszechniania i promocji produktu finalnego. Kluczowe zamówienia publiczne, które mają przełożenie na rezultaty projektu: Brak 2. PFK - Podmiotowe finansowanie kształcenia Beneficjent: Wojewódzki Urząd Pracy w Krakowie Projekt innowacyjny testujący z komponentem ponadnarodowym Okres realizacji: 11.2012 09.2015* (*wg KSI 30.06.2015, na dzień okresu sprawozdawczego nie wprowadzono zmiany) Wartość projektu: 5 000 000,00 zł Projekt ma za zadanie wypracowanie systemu podmiotowego finansowania kształcenia, obejmującego mechanizm dystrybucji środków publicznych w formie bonu oraz zapewnienie możliwości wykorzystania tego mechanizmu wśród zweryfikowanych pod względem spełniania Małopolskich Standardów Usług Edukacyjno-Szkoleniowych firm oferujących szkolenia. System obejmie również analizę potrzeb szkoleniowych MŚP, tak, aby wybór szkolenia był 36

uzasadniony realnym zapotrzebowaniem firmy i służył jej rozwojowi. Projekt realizowany jest w partnerstwie z walońską instytucją FOREM walońskie służby zatrudnienia w formie twinning, gdzie partnerzy mają rolę ekspercką i są źródłem wiedzy i doświadczenia. W ramach instytucji FOREM, wszystkie struktury regionu Walonia zajmujące się rynkiem pracy i kształceniem zawodowym współpracują ze sobą. Partnerstwo w projekcie ma na celu przekazanie wiedzy, doświadczeń, konkretnych rozwiązań oraz niektórych elementów systemu, które pozwolą na weryfikację modelu w warunkach Małopolski. Postęp rzeczowy realizacji projektu: zakończono testowanie systemu bonów szkoleniowych - 30.04.2015 r.; operator terminowo wywiązywał się ze wszystkich zadań wynikających z zawartej umowy tj. prowadził obsługę systemu bonów szkoleniowych (przyjmował i weryfikował zgłoszenia MŚP pod kątem możliwości udzielenia im wsparcia w ramach systemu a następnie przyznawał limity bonów szkoleniowych podstawowych i dodatkowych, prowadził TBOK dla MŚP i instytucji szkoleniowych, przekazywał informacje do WUP o zakwalifikowaniu danego przedsiębiorcy do wsparcia, dostarczał do MŚP zamówione bony, informował instytucje szkoleniowe, które są w systemie o zasadach i wymaganiach związanych z rozliczaniem bonów, odbierał od instytucji szkoleniowych dokumenty do rozliczenia i ich weryfikacji, dokonywał rozliczeń bonów szkoleniowych dot. przeprowadzonych usług edukacyjno-szkoleniowych, sporządzał i przekazywał w imieniu WUP sprawozdania z pomocy publicznej i informacji o nieudzieleniu takiej pomocy z wykorzystaniem aplikacji SHRIMP; opracowywał sprawozdania z działań); w efekcie operator w ramach ww. czynności: opracował 5 sprawozdań z działań (za okres grudzień 2014 kwiecień 2015), wysłał do MŚP 2 786 bonów szkoleniowych (łącznie 16 606), rozliczył 14 198 bonów szkoleniowych (łącznie 14 441), opracował Studium wykonalności dla zastosowanego w ramach projektu PFK Podmiotowe Finansowanie Kształcenia mechanizmu dystrybucji środków w skali województwa małopolskiego; zakończono obsługę przedsiębiorców uczestniczących w projekcie; konsultanci ds. bonu szkoleniowego: obsłużyli 19 nowych MŚP (łącznie 222 MŚP było objętych testem złożyli zamówienie, w wyniku którego zostali zakwalifikowani do projektu i zostały przygotowane dla nich umowy o dofinansowanie); zawarto 30 nowych umów o dofinasowanie usług edukacyjno-szkoleniowych z MŚP (łącznie 198), z czego 1 umowa z MŚP wygasła (łącznie 19) oraz 1 umowa została rozwiązana, a w przypadku 7 MŚP nie doszło do podpisania umowy (łącznie 24), dodatkowo podpisali 31 umów o dofinasowanie usług edukacyjno-szkoleniowych na kolejne zamówienia dla MSP będących już w systemie (łącznie zawarto 229 umów); zaakceptowano studium wykonalności dla zastosowanego w ramach projektu PFK Podmiotowe Finansowanie Kształcenia mechanizmu dystrybucji środków w skali województwa małopolskiego; łączna liczba limitów bonów przyznanych MŚP w ramach zawartych umów 790 (łącznie 21 060); zakończono realizację zamówienia Wykonanie audytu zewnętrznego instytucji szkoleniowych w ramach weryfikacji w zakresie zgodności z Małopolskimi Standardami Usług Edukacyjno-Szkoleniowych, w ramach którego: zawarto 57 aneksów do umów z instytucjami szkoleniowymi o udział w systemie PFK; prowadzono rejestr instytucji szkoleniowych, które są nadal zainteresowane otrzymaniem znaku jakości, wpłynęło 44 zgłoszenia (łącznie 69); prowadzono bazę instytucji szkoleniowych oraz bazę ofert instytucji posiadających posiadających MSUES; opracowano ostateczną wersję produktu finalnego; w ramach działań związanych z realizacją zadania Współpraca regionalna i krajowa oraz działania upowszechniające i włączające odbywały się spotkania konsultacyjne, upowszechniające, robocze z decydentami, warsztaty oraz telekonferencje. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Działania w projekcie są realizowane z opóźnieniem w stosunku do zaplanowanego harmonogramu projektu. Sytuacja ta jest związana z wyborem operatora mechanizmu dystrybucji środków w postaci bonów szkoleniowych dla przedsiębiorców w latach 2013 i 2014, która spowodowała opóźnienia w realizacji działań związanych z uruchomieniem obsługi i dystrybucji bonów szkoleniowych oraz działania z nimi powiązane m.in. spotkania oceniające przebieg testu, spotkania MPKU, rekrutacje MŚP, działania upowszechniające itd. Faktyczne uruchomienie systemu bonów szkoleniowych i obsługa MŚP nastąpiło 22.09.2014 r. i trwało do 30.04.2015 r. W związku z tym zostały zaproponowane zmiany w projekcie, w tym wydłużenie okresu realizacji o 3 miesiące. W dniu 29.05.2015 r. zmiany zostały zaakceptowane i dokonano aktualizacji wniosku o dofinansowanie. W okresie lipiec wrzesień 2015 r. nastąpi proces walidacji produktu finalnego oraz jego upowszechnianie i włączanie. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 3 598 064,18 zł, co stanowi 37

71,96% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym nastąpiło wydłużenie okresu realizacji projektu o 3 miesiące tj. do 30.09.2015 r. Na dzień 30.06.2015 r. zmiany tej nie wprowadzono jeszcze do KSI. Kluczowe zamówienia publiczne, które mają wpływ na rezultaty projektu: Brak Priorytet IX W ramach Priorytetu IX w okresie sprawozdawczym kontynuowano realizację 3 projektów (w tym 1 innowacyjnego) spośród 8 projektów własnych (w tym 2 projektów innowacyjnych), w których tryb został zmieniony z konkursowego na systemowy. Dodatkowo, w poprzednich okresach sprawozdawczych zakończono realizację 5 projektów systemowych (w tym 1 innowacyjnego). Poddziałanie 9.1.2 1. Małopolska Chmura Edukacyjna wykorzystanie nowoczesnych technik informacyjno-komunikacyjnych w procesie nauczania i rozwoju kompetencji kluczowych uczniów szkół licealnych z terenu WM - pilotaż Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM Okres realizacji: 10.2013-09.2015 Wartość projektu: 2 725 302,16 zł Celem projektu jest podniesienie poziomu nauczania i zwiększenie szans dostania się na studia wyższe uczniów z 11 szkół licealnych z terenu województwa małopolskiego poprzez współpracę szkół licealnych z krakowskimi uuczelniami wyższymi, polegającą na przeprowadzeniu kursów z 8 obszarów tematycznych. Uczestnicy projektu byli rekrutowani m.in. na podstawie diagnozy uzdolnień i osiągnięć pod kątem zdolności matematycznych, informatycznych oraz przedsiębiorczych. W pozostałych obszarach tematycznych, uczniowie wybierani byli na podstawie najwyższej średniej ocen z danego przedmiotu oraz innych osiągnięć w danej dziedzinie wyników olimpiad i konkursów. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym przeprowadzono 333 godzin zajęć on-line i 1 519 godzin w ramach kół naukowych. Uczniowie każdej ze szkół biorącej udział w projekcie uczestniczyli w zajęciach laboratoryjnych prowadzonych na uczelniach w każdym z 8 obszarów tematycznych realizowanych w projekcie. W sumie we wszystkich formach wsparcia w I półroczu 2015 r. wzięło udział 736 uczniów. Przeprowadzono łącznie 1 852 godziny zajęć w szkołach oraz 115 godzin zajęć na uczelni; w okresie sprawozdawczym rozpoczęto działania związane z organizacją warsztatów weekendowych zaplanowanych na wrzesień 2015 r. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektu oraz ich przyczyny: Z uwagi, na fakt iż wybrany wykonawca odpowiedzialny za realizację warsztatów letnich (planowanych na 28.06-03.07.2015) zrezygnował z podpisania umowy, podjęto decyzję o przesunięciu warsztatów z okresu wakacyjnego na wrzesień. Zmiana terminu spowodowała też zmianę formy organizacji warsztatów z tygodniowych na weekendowe. Zaplanowano 2 tury warsztatów weekendowych. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 1 610 808,82 zł, co stanowi 59,11% całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym wprowadzono zmiany we wniosku aplikacyjnym polegające na organizacji dodatkowych warsztatów letnich dla uczniów. Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: dotyczący wyłonienia firmy odpowiadającej za ewaluację projektu; dotyczący wyłonienia firmy odpowiedzialnej za realizację warsztatów letnich dla uczniów-wybrany wykonawca zrezygnował z podpisania umowy. Działanie 9.2 2.Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce Beneficjent: Departament Edukacji i Kształcenia Ustawicznego UMWM Okres realizacji: 01.2010-10.2015 Wartość projektu: 154 000 000,00 zł W swoich założeniach projekt ma objąć wsparciem wszystkie szkoły zawodowe w Małopolsce, kształcące w 7 kluczowych dla województwa branżach. Uczniowie placówek objętych projektem mogą uczestniczyć 38

w specjalistycznych zajęciach branżowych, wykorzystujących w sposób praktyczny nowoczesne narzędzia i metody nauczania. Mogą się oni również zapisać się na zajęcia wzmacniające ich kompetencje kluczowe. Dodatkowo w każdym powiecie przewidziano grupowe i indywidualne konsultacje z doradztwa edukacyjno-zawodowego w zakresie planowania kariery edukacyjno-zawodowej oraz praktyki, staże oraz staże wizyty zawodoznawcze dla uczniów. Jednym z kluczowych elementów projektu jest również doposażenie szkół w sprzęt techno-dydaktyczny służący podniesieniu jakości i atrakcyjności kształcenia zawodowego. Projekt ma również na celu szeroką promocję kształcenia zawodowego w regionie. Postęp rzeczowy realizacji projektu: od początku wdrażania projektu realizację programów rozwojowych rozpoczęło 285 szkół, programy są ukierunkowane na rozwój kompetencji kluczowych uczniów, przewidują doradztwo edukacyjno-zawodowe, w tym doradztwo indywidualne i grupowe oraz dodatkowe staże i praktyki; od początku realizacji projektu 75 460 uczniów uczestniczyło w różnego typu formach wsparcia realizowanych w ramach projektu (5 052 w I półroczu 2015 r.), w tym 38 369 w praktykach, stażach lub stażach wizytach zawodoznawczych u pracodawców (w tym 5 030 w I półroczu 2015 r.). Spośród wszystkich uczestników projektu 54 485 pochodziło z terenów wiejskich (w tym 3 372 w I półroczu 2015 r.); wydano uczniom 160 836 certyfikatów, uprawnień i zaświadczeń nabytych kompetencji (w tym 11 714 w I półroczu 2015 r.); wyposażono 223 szkoły w nowoczesny sprzęt techno-dydaktyczny umożliwiający między innymi utworzenie nowoczesnych pracowni zawodowych (w tym 2 w I półroczu 2015 r.); wyposażono 203 szkoły, w nowoczesne materiały dydaktyczne do prowadzenia kursów/zajęć, służące podniesieniu atrakcyjności i jakości kształcenia zawodowego (w tym 15 w I półroczu 2015 r.). Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: zagrożenia niewykonania jednego ze wskaźników miękkich określonych we wniosku o dofinansowanie, tj. wzrost poziomu umiejętności zawodowych uczniów, kształtujący się na poziomie 1,49% (przy wartości docelowej 3,25%). odstąpienie od umowy Wykonawcy wyłonionego w drodze przetargu nieograniczonego na organizację naukowych warsztatów letnich w Krakowie dla uczniów techników biorących udział w działaniach pilotażowych Małopolskiej Chmury Edukacyjnej. W związku z powyższym warsztaty letnie nie mogły zostać zorganizowane w planowanym pierwotnie terminie opóźnienia w harmonogramach oraz konieczności zmian w budżetach szczegółowych związanych m.in. z przedłużającymi się procedurami w ramach Pzp oraz zmiennym zainteresowaniem uczniów niektórymi kursami. Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków zatwierdzonych we wnioskach o płatność wyniosła: 136 682 059,67 zł, co stanowi 88,75 % całkowitej wartości projektu. Znaczące zmiany w projekcie: Brak Kluczowe przetargi, które mają wpływ na rezultaty projektu: związane z wyłonieniem wykonawców na prowadzenie kursów zawodowych/zajęć z kompetencji kluczowych/organizację staży-wizyt zawodoznawczych; na przeprowadzenie ewaluacji uzupełniającej wybranych zadań projektu; na realizację prasowej kampanii promocyjnej projektu Województwa Małopolskiego pn. Modernizacja kształcenia zawodowego w Małopolsce ; na druk wraz z przygotowaniem do druku V edycji publikacji podsumowującej realizację projektu; na realizację kampanii na emisję spotów i materiałów audiowizualnych poświęconych realizacji projektu w telewizji i radiu (promujących szkoły zawodowe oraz kształcenie zawodowe) łącznie podpisano 7 umów; na organizację 6 wizyt studyjnych w regionie Istria. Projekt innowacyjny testujący: 3. LDC - Laboratorium Dydaktyki Cyfrowej dla Szkół Województwa Małopolskiego, Beneficjent: Małopolskie Centrum Doskonalenia Nauczycieli w Krakowie Okres realizacji: 04.2013-09.2015 Wartość projektu: 7 275 286,06 zł Celem głównym projektu jest poprawa jakości nauczania w województwie małopolskim, dzięki wdrożeniu oraz zastosowaniu rozwiązań i metod cyfrowych na lekcjach przedmiotów nieinformatycznych w gimnazjach i szkołach ponadgimnazjalnych. Projekt jest skierowany do nauczycieli i dyrektorów szkół. Grupa nauczycieli została dobrana 39

w obszarze 4 przedmiotów nauczania: j. polski, j. angielski, matematyka oraz geografia z przyrodą na podstawie wagi przedmiotu w procesie nauczania oraz kompetencji kluczowych. Innowacyjność oraz otwarty charakter systemu pozwolą rozbudować go w przyszłości o kolejne przedmioty i obszary kompetencji. Postęp rzeczowy realizacji projektu: w okresie sprawozdawczym zorganizowano spotkanie z dyrektorami wojewódzkich bibliotek pedagogicznych pod kątem realizacji działań związanych z utworzeniem i działalnością punktów konsultacyjnych w wybranych bibliotekach województwa małopolskiego; do 30.06.2015 r. utworzeno 5 punktów konsultacyjnych w Krakowie, Tarnowie, Nowym Saczu, Oświęcimiu oraz Suchej Beskidzkiej; w I półroczu 2015 r. zorganizowano konferencję prasową dotyczącą upowszechniania oraz utworzenia punktów konsultacyjnych; w okresie sprawozdawczym zwalidowano produkt finalny projektu; zrekrutowano uczestników lekcji pokazowych oraz dodatkowych szkoleń dla nauczycieli i dyrektorów szkół; przeprowadzono lekcje pokazowe oraz dodatkowe szkolenia dla nauczycieli i dyrektorów w ramach Małopolskiej Chmury Edukacyjnej; na bieżąco prowadzono serwis internetowy Centrum Dydaktyki Cyfrowej oraz promocję Centrum Dydaktyki Cyfrowej. Ewentualne opóźnienia i problemy w realizacji projektów oraz ich przyczyny: Brak Stopień wydatkowania na podstawie zatwierdzonych wniosków o płatność: Na dzień 30.06.2015 r. kwota wydatków w zatwierdzonych wnioskach o płatność wyniosła 3 668 292,24 zł, co stanowi 50,42% wartości całkowitej projektu. Znaczące zmiany w projekcie: W okresie sprawozdawczym, zgodnie z zatwierdzonymi zmianami, zorganiozowano cykl dodatkowych szkoleń dla nauczycieli i dyrektorów objętych pilotażowym projektem Małopolska Chmura Edukacyjna, które obejmowały szkolenie dla 90 nauczycieli z województwa małopolskiego na temat możliwości prowadzenia zajęć dydaktycznych dla uczniów przy użyciu narzędzi i rozwiązań cyfrowych oraz wykorzystania elektronicznych platform do nauczania, a także dodatkowe szkolenia dla 21 dyrektorów dotyczące wykorzystania elektronicznych platform do nauczania. Kluczowe przetargi, które mają przełożenie na rezultaty projektu: na ewaluację zewnętrzną produktów projektu; na audyt projektu; na postępowanie dotyczące wydrukowania i powielenia na pytach DVD pełnego opisu produktu projektu. 4. Analiza struktury uczestników projektów na podstawie danych zawartych w zał 2-6. Od początku realizacji PO KL, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Priorytetów VI-IX rozpoczęło udział 529 151 osób. Zdecydowaną większość uczestników tych projektów stanowiły osoby nieaktywne zawodowo ok. 45,87 %, natomiast grupa osób bezrobotnych stanowiła ok. 25,46%, zaś zatrudnionych ok. 28,67% całkowitej liczby odbiorców wsparcia. Ponad połowę ok. 57,80% uczestników stanowiły osoby zamieszkujące tereny wiejskie, a 4,99% osoby niepełnosprawne. Największa część uczestników posiadała wykształcenie na poziomie podstawowym, gimnazjalnym i niższym, stanowili oni ok. 44,38% grupy. Wykształceniem ponadgimnazjalnym legitymowało się ok. 27,03% osób, wykształcenie wyższe miało ok. 20,57% uczestników, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej - ok. 8,02%. Dużą część stanowiły również osoby młode (15-24 lata) ok. 40,85%. Ze wsparcia PO KL w Małopolsce częściej korzystają kobiety niż mężczyźni (stanowią one ok. 56,32% uczestników realizowanych projektów). 40

Strukturę uczestników projektów, realizowanych w Priorytetach VI-IX, z uwzględnieniem statusu na rynku pracy pokazano na poniższym wykresie. Podkreślić należy, że wsparcie udzielane w ramach priorytetów realizowanych w województwie małopolskim w pierwszej kolejności było adresowane do osób pozostających w najtrudniejszej sytuacji życiowej: zagrożonych wykluczeniem społecznym i zawodowym oraz będących w ciężkiej sytuacji na rynku pracy. W trakcie oceny projektów kładziony był szczególny nacisk na kompleksowość oferowanego wsparcia i realne oddziaływanie na trwałą poprawę sytuacji społeczno-zawodowej tej grupy uczestników. Priorytet VI Od początku realizacji PO KL, w projektach wyłonionych do dofinansowania w ramach Priorytetu VI rozpoczęło udział 106 381 osób (w tym 62 850 kobiet). Zdecydowaną większość uczestników projektów - 93,29% stanowiły osoby bezrobotne 99 238. W grupie tej wyraźną przewagę miały też kobiety, stanowiąc 58,61% wspartych osób bezrobotnych. Ponad połowę 58,17% uczestników projektów realizowanych w ramach Priorytetu VI stanowiły osoby zamieszkujące tereny wiejskie, a 5,23% osoby niepełnosprawne. Największa część odbiorców wsparcia posiadała wykształcenie na poziomie ponadgimnazjalnym, stanowili oni 59,93% ogółu. Wykształceniem wyższym legitymowało się 22,66% osób, wykształcenie poniżej gimnazjalnego miało 9,34% uczestników, a wykształcenie na poziomie szkoły pomaturalnej 8,07%. Dużą część stanowiły również osoby młode do 24 roku życia 42,45%. Liczbę odbiorców wsparcia, którzy rozpoczęli udział w projektach realizowanych w Priorytecie VI na przestrzeni lat, pokazano na poniższym wykresie. 41