NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA W WARSZAWIE Warszawa, dnia 21 listopada 2007 r. ul. Filtrowa 57, 00-950 Warszawa tel. 444-57 - 72 fax 444-57 62 P/7/099/ LWA41024-5-2007 Pani Zofia Karaś Dyrektor Placówki Socjalizacyjnej PANDA w Kozienicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli (Dz. U. z 2001 r. Nr 85, poz. 937 ze zm.), zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Warszawie, w ramach kontroli funkcjonowania wybranych placówek opiekuńczo wychowawczych przeprowadziła kontrolę Placówki Socjalizacyjnej Panda w Kozienicach (zwanej dalej Placówką), w okresie 2006 2007 (I półrocze). W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli podpisanym w dniu 2 listopada 2007 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Pani Dyrektor niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie, mimo stwierdzonych uchybień, ocenia funkcjonowanie Placówki w kontrolowanym okresie. 1. Analiza dokumentacji 36 dzieci przebywających w Placówce (wg stanu na 30 czerwca 2007 r.) wykazała, iŝ dokumentacja ta zawierała wszystkie dokumenty określone w 17 ust. 1 rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 14 lutego 2005 r. w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dz. U. Nr 37, poz. 331).
2 2. Liczba wychowanków Placówki w okresie 2006 2007 (I półrocze) przekraczała liczbę określoną w 24 ust. 3 cyt. rozporządzenia, wg stanu na 1 stycznia 2006 r. o 15, a wg stanu na 30 czerwca 2007 r. o 6 wychowanków. PowyŜsze spowodowane było, m.in. tym, Ŝe część wychowanków kierowana jest przez Sąd Rejonowy do Placówki tymczasowo, do momentu umieszczenia w placówce docelowej, co trwa od kilku tygodni do kilku miesięcy. Osiągnięcie wymaganego przepisami wskaźnika jest jednym z elementów programu naprawczego Placówki przewidzianego do realizacji do roku 2010. 3. Stosownie do 24 ust. 5 cytowanego rozporządzenia Placówka mieściła się w budynku posiadającym odpowiednio wyposaŝone pokoje maksymalnie 5-osobowe, posiadała łazienki i toalety w liczbie umoŝliwiającej korzystanie z nich w sposób intymny i zgodny z zasadami higieny, pomieszczenia do wypoczynku, pokoje do cichej nauki, kuchnię i odrębne jadalnie, w tym kuchnię mleczną dla niemowląt wyposaŝoną w urządzenia sterylizujące, aneksy kuchenne. Ponadto Placówka posiadała równieŝ gabinet terapeutyczny i salę do ćwiczeń siłowych, gabinet pielęgniarski i pokój dla dzieci chorych, 2 pomieszczenia do spotkań z osobami odwiedzającymi, pomieszczenie do prania i suszenia. Natomiast Placówka nie dysponowała pokojem gościnnym, co było niezgodne z 24 ust. 5 pkt 10 rozporządzenia. Realizacja powyŝszego standardu objęta jest programem naprawczym Placówki. 4. W badanym okresie Placówka zapewniała dzieciom podstawowe standardy pobytu określone w 24 ust. 1 pkt 1-12 cytowanego rozporządzeniu, a w szczególności zapewniała: wyŝywienie zgodne z potrzebami rozwojowymi, dostęp do opieki zdrowotnej, zajęcia wychowawcze, wyposaŝenie w odzieŝ, środki higieny osobistej, dostęp do nauki, uczestnictwo w zajęciach pozalekcyjnych i rekreacyjno-sportowych. Państwowa Powiatowa Inspekcja Sanitarna w Kozienicach przeprowadzała corocznie kontrole w Placówce w zakresie standardów wyŝywienia oraz oceny stanu sanitarnego. W wyniku kontroli przeprowadzonych w 2006 r. i 2007 r., stwierdzono prawidłowe działanie personelu Placówki w kontrolowanym zakresie. Uwagi Inspekcji dotyczyły jedynie braku dokonywania pomiarów natęŝenia oświetlenia. 5. Ustalono, Ŝe liczba dzieci przebywających pod opieką jednego wychowawcy była zgodna z określoną w 22 ust. 2-5 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczowychowawczych. 6. Analiza dokumentacji placówki i jej wychowanków oraz badania przeprowadzone przez powołanego specjalistę z zakresu psychologii wykazały, iŝ Placówka zapewnia
3 standardy opieki i wychowania określone w 26 rozporządzenia, w tym stwarza warunki do: fizycznego, psychicznego i poznawczego rozwoju dziecka, poszanowania jego podmiotowości, zapewnia poczucie bezpieczeństwa, dba o podtrzymywanie więzi emocjonalnych z rodzicami, rodzeństwem i innymi bliskimi, zapewnia realizację potrzeb religijnych, kształtuje nawyki i zachowania prozdrowotne, uczy ponoszenia odpowiedzialności za swoje zachowania, prowadzi działania zmierzające do wyrównywania deficytów rozwojowych u dzieci. 7. Kontrola przeprowadzona w dniu 7 sierpnia 2007 r. przez Komendę Powiatowej Państwowej StraŜy PoŜarnej w Kozienicach wykazała, iŝ wyposaŝenie hydrantu wewnętrznego nie jest zgodne z obowiązującymi normami. 8. Zatrudnienie w Placówce wg stanu na 30 czerwca 2007 r. wynosiło 38 pracowników, w tym: 11 wychowawców, 1 psycholog, 2 pracowników socjalnych, 2 pielęgniarki, 3 opiekunów dziecięcych oraz 19 pracowników administracji i gospodarczych. Dyrektor Placówki, wychowawcy, psycholog, pracownicy socjalni i pielęgniarki posiadali kwalifikacje zgodne z określonymi w 30 ust. 1 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych (Dyrektor) i 31 ust. 1 pkt 1,3,5,6 i 7 (pozostała kadra opiekuńczo-wychowawcza). W kontrolowanym okresie Placówka nie zatrudniała woluntariuszy na podstawie 21 cyt. rozporządzenia. Wychowankowie Placówki korzystali z pomocy uczniów liceum w Kozienicach głównie przy odrabianiu lekcji. 9. Wychowawcy Placówki kierowali procesem wychowawczym w grupach liczących do 6 wychowanków. Podstawą procesu wychowawczego były indywidualne plany pracy, co było zgodne z 8 ust. 4 cytowanego rozporządzenia. W wyniku analizy 32 indywidualnych planów pracy stwierdzono, Ŝe zgodnie z 11 ust. 6 rozporządzenia w sprawie placówek opiekuńczo-wychowawczych były one modyfikowane nie rzadziej niŝ co pół roku. Stosownie do 23 ust. 2 pkt 2, 3 i 4 rozporządzenia prowadzono karty pobytu wszystkich wychowanków. 10. W Placówce funkcjonował stały zespół ds. okresowej sytuacji dziecka, który dokonywał okresowej oceny sytuacji dzieci nie rzadziej niŝ co pół roku zgodnie z 9 ust. 3 cyt. rozporządzenia. Stwierdzono, Ŝe skład tego zespołu w Placówce odpowiadał wymogom ustalonym w 9 ust. 4 rozporządzenia. 11. W kontrolowanym okresie miały miejsce 32 ucieczki 7 wychowanków Placówki i 159 samowolnych oddaleń. Na podstawie analizy dokumentacji dotyczącej ww. ucieczek
4 stwierdzono, Ŝe pracownicy Placówki kaŝdorazowo powiadamiali o tym fakcie podmioty wymienione w 20 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia. 12. W wyniku działań podejmowanych przez Placówkę, w badanym okresie, na rzecz powrotu wychowanków do rodziny naturalnej, umieszczenia w rodzinie zastępczej lub skierowania do adopcji, wg stanu na dzień 30 czerwca 2007 r. 10 wychowanków powróciło do rodziny biologicznej, 4 umieszczono w rodzinie zastępczej, 13 zostało adoptowanych, 8 przekazano do innych placówek opiekuńczo-wychowawczych. 13. W badanym okresie nie odnotowano na terenie Placówki przypadków przemocy wobec wychowanków ze strony personelu Placówki. Personel Placówki zgłosił do Komendy Powiatowej Policji 2 zdarzenia o charakterze demoralizacyjnym. Wg wyjaśnień Dyrektor Placówki były to przypadki odmowy wykonywania poleceń przez kilku wychowanków. W stosunku do czterech z nich Dyrektor Placówki złoŝyła w 2007 r. wnioski do Sądu Rejonowego o przeniesienie do innych placówek ze względu na negatywne oddziaływanie na pozostałe dzieci. Sąd podjął decyzję o umieszczeniu 2 z 4 wychowanków w młodzieŝowych ośrodkach socjoterapii, sprawa jednego wychowanka jest rozpatrywana, kolejny wychowanek opuści Placówkę wkrótce w związku z usamodzielnieniem. 14. W 2006 r. Placówka wydatkowała środki w wys. 1.1170,7 tys. zł, a w 2007 r. (I półrocze) 550,0 tys. zł. W ramach realizacji programu naprawczego w 2006 r. Placówka wydatkowała 20,0 tyś. zł dotacji otrzymanej ze środków budŝetowych Wojewody Mazowieckiego na zakup wyposaŝenia i materiałów. W 2006 r. Placówka zrealizowała wydatki na zakup usług remontowych w wys. 45,8 tys. zł, w tym na prace adaptacyjnoremontowe (22,9 tys. zł) oraz na utwardzenie ok. 200 m kw. placu przed Placówką (22,9 tys. zł). Uwagi NIK dotyczą braku w umowie na przeprowadzenie prac adaptacyjnoremontowych ceny usługi oraz sposobu postępowania w przypadku nie wywiązania się wykonawcy z umowy (np. wysokość kary umownej ). W przypadku utwardzenia placu przed Placówką nie sporządzono protokółu odbioru robót. 15. NajwyŜsza Izba Kontroli nie stwierdziła nieprawidłowości w wydatkowaniu środków publicznych przez Placówkę. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o:
5 1. Realizację zaleceń Komendy Powiatowej Państwowej StraŜy PoŜarnej w Kozienicach dotyczących wyposaŝenia w hydranty zgodnego z obowiązującymi w tym zakresie normami. 2. Kontynuowanie realizacji programu naprawczego w celu osiągnięcia wymaganych dla Placówki standardów. 3. Prawidłowe formułowanie umów na zlecane prace adaptacyjno remontowe i sporządzanie protokołów odbioru zleconych robót. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Warszawie, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Panią Dyrektor, w terminie 30 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków, bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub o przyczynach niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust.1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Pani Dyrektor prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK w Warszawie umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK. Rozdzielnik: 1.Adresat 2.Dep.Pracy, Spraw Socjalnych i Zdrowia NIK 3. a/a