Sz. P. Bogusław Regulski Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie ul. Migdałowa 4/22 02-796 Warszawa Warszawa, 22 sierpnia 2014 r. Szanowny Panie Prezesie, W załączeniu przesyłam memorandum dotyczące praktycznej możliwości zastosowania ulgi technologicznej w działalności prowadzonej przez członków Izby Gospodarczej Ciepłownictwo Polskie. 1. Przedmiot zagadnienia Izba Gospodarcza Ciepłownictwo Polskie [Izba lub IGCP] zrzesza podmioty gospodarcze, których działalność związana jest z ciepłownictwem. Izba zrzesza ponad 280 członków w tym m.in. przedsiębiorstwa komunalne, spółki kapitałowe, przedsiębiorstwa państwowe, a także zakłady budżetowe o zróżnicowanej wielkości sprzedaży ciepła. Izba posiada osobowość prawną. Podstawowym celem działalności Izby jest inicjowanie i współuczestniczenie w procesach unowocześnień i kompleksowego rozwoju ciepłownictwa. Członkowie Izby mogą być zainteresowani praktyczną możliwością zastosowania tzw. ulgi technologicznej w podatku dochodowym od osób prawnych [CIT]. 2. Nasz komentarz 2.1. Ulga technologiczna Zgodnie z art. 18b ust. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych [dalej: ustawa o CIT] 1 od podstawy opodatkowania, ustalonej zgodnie z art. 18, odlicza się wydatki poniesione przez podatnika na nabycie nowych technologii. Przepis ten wprowadza do ustawy o CIT tzw. ulgę technologiczną. Przepis art. 18b ust. 2 określa, iż pod pojęciem nowych technologii uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalanie wyrobów lub usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnich 5 lat, co potwierdza opinia niezależnej od podatnika jednostki naukowej w rozumieniu ustawy z 1 t.j. z 2011 r., nr 74, poz. 397. Parulski & Wspólnicy Doradcy Podatkowi s. c. Pańska Corner V piętro ul. Pańska 73 00-834 Warszawa Parulski & Wspólnicy Doradcy Podatkowi s. c. jest spółką zarejestrowaną pod numerem REGON 141926490 / NIP & VAT 521-353-46-10
dnia 30 kwietnia 2010 r. o zasadach finansowania nauki (Dz.U. Nr 96, poz. 615, z późn. zm. dalej: uzfn). Przepis art. 18b ust. 2a ustawy o CIT stanowi, iż przez nabycie nowej technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej, o której mowa w ust. 2, w drodze umowy o ich przeniesienie, oraz korzystanie z tych praw. 2.2. Wielkość odliczenia Podstawą od jakiej dokonuje się odliczenia jest kwota wydatków poniesionych przez podatnika na nabycie nowej technologii, uwzględnionych w wartości początkowej, w części, 1. w jakiej została zapłacona podmiotowi uprawnionemu w roku podatkowym, w którym nową technologię wprowadzono do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych lub w roku następującym po tym roku, oraz 2. w której nie została zwrócona podatnikowi w jakiejkolwiek formie (art. 18b ust. 4 ustawy o CIT). Jeżeli podatnik dokonał przedpłat (zadatków) na poczet wydatków określonych w ust. 4 w roku poprzedzającym rok, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, uznaje się je za poniesione w roku jej wprowadzenia do tej ewidencji (art. 18b ust. 5 ustawy o CIT). Odliczenia związane z nabyciem nowej technologii nie mogą przekroczyć 50% kwoty ustalonej w oparciu o wyżej wskazane zasady (art. 18b ust. 7 ustawy o CIT). 2.3. Wyłączenia i utrata prawa do zastosowania ulgi technologicznej Przepisy ustawy o CIT określają również, iż ulga technologiczna nie ma zastosowania w przypadku poniesienia przez podatnika wydatków na nabycie nowych technologii jeżeli w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym prowadził działalność na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia (art. 18b ust. 3 ustawy o CIT). Ponadto, przepisy ustawy o CIT określają, iż podatnik traci prawo odliczenia wydatków na nabycie nowych technologii, jeżeli przed upływem 3 lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych: 1. udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii; (nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia, łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców); 2
2. zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, lub zostanie postawiony w stan likwidacji, albo 3. otrzyma zwrot wydatków na tę technologię w jakiejkolwiek formie. 2.4. Zastosowanie ulgi technologicznej Z analizy przytoczonych przepisów wynika, że członek Izby będzie uprawniony do zmniejszenia podstawy opodatkowania z tytułu zastosowania tzw. ulgi technologicznej jeżeli łącznie spełni poniższe warunki: nabędzie wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych [dalej: WNIP], która umożliwia wytwarzanie bądź udoskonalanie wyrobów lub usług (wyniki badań i prac rozwojowych są wskazane jako przykładowa kategoria); nabyta wiedza technologiczna nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ostatnie 5 lat od daty jej zakupu; posiada opinię od niezależnej jednostki naukowej potwierdzającą, iż wiedza technologiczna nie jest stosowana na świecie dłużej niż przez ostatnie 5 lat; w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym nie prowadził działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. Wiedza technologiczna powinna być uzewnętrzniona w postaci WNIP czyli praw majątkowych nadających się do gospodarczego wykorzystania. Ustawa o CIT wskazuje, iż wiedzą technologiczną są np. wyniki badań i prac rozwojowych. Definicje tych pojęć odnajdziemy w przepisach uzfn. Pod pojęciem badań naukowych zgodnie z art. 2 pkt 3 uzfn rozumie się m.in.: 1. badania podstawowe oryginalne prace badawcze eksperymentalne lub teoretyczne podejmowane przede wszystkim w celu zdobywania nowej wiedzy o podstawach zjawisk i obserwowalnych faktów bez nastawienia na bezpośrednie praktyczne zastosowanie lub użytkowanie, 2. badania stosowane prace badawcze podejmowane w celu zdobycia nowej wiedzy, zorientowane przede wszystkim na zastosowanie w praktyce, 3. badania przemysłowe rozumiane jako mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych produktów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących produktów, procesów i usług; badania te obejmują tworzenie elementów składowych systemów złożonych, szczególnie do oceny przydatności technologii rodzajowych z wyjątkiem prototypów objętych zakresem prac rozwojowych. 3
Pod pojęciem prac rozwojowych zgodnie z art. 2 pkt 4 uzfn rozumie się m.in. nabywanie, łączenie, kształtowanie i wykorzystywanie dostępnej aktualnie wiedzy i umiejętności z dziedziny nauki, technologii i działalności gospodarczej oraz innej wiedzy i umiejętności do planowania produkcji oraz tworzenia i projektowania nowych, zmienionych lub ulepszonych produktów, procesów i usług, w szczególności: 1. tworzenie projektów, rysunków, planów oraz innej dokumentacji do tworzenia nowych produktów, procesów i usług, pod warunkiem że nie są one przeznaczone do celów komercyjnych, 2. opracowywanie prototypów o potencjalnym wykorzystaniu komercyjnym oraz projektów pilotażowych, w przypadkach gdy prototyp stanowi końcowy produkt komercyjny, a jego produkcja wyłącznie do celów demonstracyjnych i walidacyjnych jest zbyt kosztowna; w przypadku gdy projekty pilotażowe lub demonstracyjne mają być następnie wykorzystywane do celów komercyjnych, wszelkie przychody uzyskane z tego tytułu należy odjąć od kwoty kosztów kwalifikowanych pomocy publicznej, 3. działalność związana z produkcją eksperymentalną oraz testowaniem produktów, procesów i usług, pod warunkiem że nie są one wykorzystywane komercyjnie, prace rozwojowe nie obejmują rutynowych i okresowych zmian wprowadzanych do produktów, linii produkcyjnych, procesów wytwórczych, istniejących usług oraz innych operacji w toku, nawet jeżeli takie zmiany mają charakter ulepszeń. Jeżeli działania członka Izby ukierunkowane na wdrożenie nowych technologii pozwolą na wyodrębnienie WNIP, w celu zastosowania ulgi technologicznej będzie on zobowiązany do pozyskania opinii od niezależnej jednostki naukowej. Opinia powinna potwierdzać, iż dana wiedza nie jest stosowana na świecie dłużej niż w ciągu ostatnich pięciu lat liczonych od daty nabycia technologii. Jednostkami, które mogą wydać opinię na potrzeby zastosowania ulgi technologicznej są podmioty wymienione w art. 2 pkt 9 ustawy uzfn. Do jednostek tych zalicza się: podstawowe jednostki organizacyjne uczelni w rozumieniu statutów tych uczelni, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk w rozumieniu ustawy z dnia 30 kwietnia 2010 r. o Polskiej Akademii Nauk (Dz.U. Nr 96, poz. 619), instytuty badawcze, międzynarodowe instytuty naukowe utworzone na podstawie odrębnych przepisów, działające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, Polską Akademię Umiejętności, inne jednostki organizacyjne, niewymienione w lit. a-e, posiadające osobowość prawną i siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym przedsiębiorców posiadających status centrum badawczo-rozwojowego, nadawany na podstawie ustawy z dnia 30 maja 2008 r. o niektórych formach wspierania działalności innowacyjnej (Dz.U. Nr 116, poz. 730 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 473); 4
Pragniemy również wskazać, iż prawo do odliczenia od podstawy opodatkowania wydatków na nabycie nowych technologii, może zostać utracone przez podatnika w całości. Taka sytuacja wystąpi, jeżeli podatnik przed upływem 3 lat podatkowych licząc od końca roku podatkowego, w którym wprowadził nową technologię do ewidencji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych udzieli w jakiejkolwiek formie lub części innym podmiotom prawa do nowej technologii (nie dotyczy to przeniesienia prawa w wyniku przekształcenia, łączenia lub podziału dotychczasowych przedsiębiorców) lub zostanie ogłoszona jego upadłość obejmująca likwidację majątku, bądź zostanie postawiony w stan likwidacji. W efekcie, podatnik będzie zobowiązany do zwrotu kwot pierwotnie odliczonych. Natomiast w przypadku otrzymania przez podatnika zwrotu wydatków na zakup technologii, będzie on zobowiązany do zmniejszenia przysługującego mu odliczenia z tytułu ulgi technologicznej w wysokości proporcjonalnej do udziału zwróconych wydatków w wartości początkowej nowej technologii. 2.5. Proponowane działania Mając na uwadze powyższe uważamy, że członkowie Izby w stosunku do planowanych inwestycji powinni dokonać analizy, czy niektóre z wyników prac związanych z inwestycją mogą zostać wyodrębnione, tak aby można je uznać za WNIP. W naszej ocenie, za WNIP mogą zostać uznane np. prawa do korzystania z nowej technologii pozyskiwania ciepła, innowacyjne oprogramowanie służące do zarządzania system ciepłowniczym 2, czy też technologie służące zmniejszaniu strat ciepła, albo zwiększeniu efektywności jego produkcji. Natomiast wydatkiem na nabycie nowej technologii nie będzie zakup maszyn, czy urządzeń nawet bardzo techniczne zaawansowanych. Niemniej wiedza niezbędna do stosowania takich urządzeń (tzw. know-how) może w naszej ocenie, być uznana za wiedzę technologiczną będącą WNIP. Ponadto, jeżeli podatnik we własnym zakresie wytworzy WNIP, który spełniać będzie kryteria nowej technologii, regulacje przewidziane w art. 18b nie będą mogły być zastosowane. Warunkiem do ich zastosowania jest bowiem nabycie WNIP, tj. zakup technologii od zewnętrznego dostawcy, a nie jej pozyskanie (opracowanie) w wyniku własnych działań. W celu ustalenia, czy możliwe jest wyodrębnienie WNIP w związku z realizacją inwestycji rekomendujemy, skontaktowanie się z potencjalnymi dostawcami. Podatnik 2 Np. system GIS stanowiący jeden z elementów zintegrowanego systemu informatycznego, który pozwala m.in. na szybszy dostęp do danych o sieci ciepłowniczej możliwe sprawniejsze zarządzanie siecią, bardzo dokładne określenie miejsca awarii, szybsze działanie służb ciepłowniczych oraz krótsze przestoje w dostarczaniu ciepła. (interpretacja Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 19 kwietnia 2013 r., sygn. IPPB5/423-90/13-4/MW). 5
będzie mógł w ten sposób doprecyzować kryteria zamawianych świadczeń, tak aby niektóre z nich można było uznać za WNIP dla celów ustawy o CIT. Następnie, rekomendujemy przeprowadzenie rozmów z dowolnie wybranymi jednostkami naukowymi, o których mowa w art. 2 pkt 9 ustawy uzfn (np. uniwersytetem, politechniką, Polską Akademią Nauk, Polską Akademią Umiejętności, instytutem badawczym). W naszej ocenie, takie rozmowy powinny zostać przeprowadzone po ustaleniu, jaka część inwestycji może zostać wyodrębniona i stanowić WNIP. Podatnik przed przystąpieniem do takich rozmów powinien posiadać dokumentację opisującą zastosowane rozwiązanie. Jeżeli rozmowy potwierdzą oczekiwania podatnika, to powinien on otrzymać opinię od danej jednostki naukowej, w której potwierdzone zostanie, iż nabywana technologia nie jest stosowana dłużej niż w ciągu ostatnich 5 lat. Po otrzymaniu takiej opinii podatnik będzie uprawniony do stosowania ulgi technologicznej, o ile w roku podatkowym lub w roku poprzedzającym rok podatkowym nie prowadził działalności na terenie specjalnej strefy ekonomicznej na podstawie zezwolenia. Wysokość ulgi nie będzie mogła przekroczyć 50% kwoty wydatkowanej na zakup technologii przy uwzględnieniu zasad obliczeń wskazanych w art. 18b ust. 4 i 5 ustawy o CIT. Naszym zdaniem, w celu potwierdzenia prawa do stosowania ulgi technologicznej można rozważyć wystąpienie z wnioskiem do Ministra Finansów o wydanie indywidualnej interpretacji. We wniosku należy przedstawić dokładny opis inwestycji oraz wskazać, iż podatnik posiada opinię niezależnej jednostki naukowej potwierdzającą, iż wyodrębniony z inwestycji WNIP stanowi nową technologię niestosowaną na świecie przez okres dłuższy niż 5 lat. 3. Podsumowanie i rekomendacje Naszym zdaniem, członkowie Izby w stosunku do planowanych inwestycji powinni dokonać analizy, czy niektóre z wyników prac związanych z inwestycją mogą zostać wyodrębnione, tak aby można je uznać za WNIP. W naszej ocenie, za WNIP mogą zostać uznane np. prawa do korzystania z nowej technologii pozyskiwania ciepła, innowacyjne oprogramowanie służące do zarządzania system ciepłowniczym, czy też technologie służące zmniejszaniu zużycia ciepła. Natomiast wydatkiem na nabycie nowej technologii nie będzie zakup maszyn, czy urządzeń nawet bardzo techniczne zaawansowanych. Niemniej wiedza niezbędna do stosowania takich urządzeń (tzw. know-how) może w naszej ocenie, być uznana za wiedzę technologiczną będącą WNIP. 6
W celu potwierdzenia możliwości wyodrębnienia składników inwestycji, które mogą stanowić WNIP, należy skonsultować się z potencjalnymi dostawcami odpowiedzialnymi za realizację inwestycji. Następnie należy przeprowadzić rozmowy z niezależnymi jednostkami naukowymi (np. uniwersytetem, politechniką, Polską Akademią Nauk, Polską Akademią Umiejętności, instytutem badawczym), czy dana technologia w postaci WNIP nie jest stosowana na świecie dłużej niż w ciągu 5 lat od daty jej nabycia. Jeżeli ustalenia będą pozytywne, podatnik powinien otrzymać pisemną opinię w tym zakresie od danej jednostki naukowej. W dalszej kolejności, można rozważyć wystąpienie z wnioskiem do Ministra Finansów o wydanie indywidualnej interpretacji. Otrzymanie pozytywnej interpretacji, pozwoli członkowi Izby w całkowicie podatkowo bezpieczny sposób obniżyć podstawę opodatkowania o kwotę nieprzekraczającą 50% kwoty wydatków poniesionych na nabycie nowych technologii. W efekcie z tytułu odliczenia podatnik będzie mógł zmniejszyć swoje zobowiązanie z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych. *** Mamy nadzieję, że przedstawione powyżej informacje będą dla Państwa przydatne. W razie pytań lub wątpliwości, prosimy o kontakt. Wojciech Krok Doradca Podatkowy Parulski i Wspólnicy Doradcy Podatkowi 7