Ból w klatce piersiowej Opis: od bólu tępego przez tkliwość aż po ból ostry piekący, palący, występujący w obrębie klatki piersiowej. Co pogarsza stan pacjenta: połykanie, kaszel, głębokie oddychanie, ruchy, zimno, stosunek płciowy, lęk, niepokój, jedzenie. Co go poprawia: związki zobojętniające kwas żołądkowy, nitrogliceryna, odpoczynek, masowanie bolącej okolicy. Wizyta u lekarza O co zapyta lekarz: o przyspieszone bicie serca (palpitacje), lęk, niepokój, depresję, zamroczenie, drętwienie lub mrowienie w obrębie rąk lub wokół ust, gorączkę, dreszcze, pocenie się, kaszel z odkrztuszaniem śluzowej lub krwistej wydzieliny, uczucie duszności, trudności w połykaniu, nudności, wymioty, obrzęk lub ból kończyn dolnych, zmiany masy ciała, ciążę, palenie tytoniu. Lekarz będzie chciał wiedzieć, czy pacjent miał kiedykolwiek wykonywany test wysiłkowy (badanie EKG podczas wysiłku fizycznego na rowerze lub na bieżni) lub czy był leczony farmakologicznie z powodu chorób serca albo wykonywano u niego zabieg chirurgiczny na sercu. Lekarz będzie chciał się dowiedzieć, czy pacjent lub ktoś z jego rodziny chorował na: choroby płuc, astmę, miał wykonywane operacje na klatce piersiowej lub doznał urazu, choroby serca, nadciśnienie tętnicze, cukrzycę, był leczony z powodu wysokich wartości cholesterolu lub cukru 55
Objawy chorobowe A Z we krwi, dusznicy bolesnej, zapalenia żył, zaburzeń psychicznych, otyłości, zastoinowej niewydolności krążenia, zawału serca. Będzie chciał również wiedzieć, czy ból w klatce piersiowej wystąpił po urazie klatki piersiowej lub innym wydarzeniu albo czy często towarzyszy jedzeniu, występuje w czasie szczególnie stresujących sytuacji, czy też przy wykonywaniu obciążających ćwiczeń fizycznych. Zapyta, czy pacjent przyjmuje: doustne środki antykoncepcyjne, leki rozszerzające naczynia krwiono śne i oskrzela, nitroglicerynę, trankwilizery, leki uspokajające, środki zobojętniające kwas żołądkowy lub leki stosowane w leczeniu nadciśnienia tętniczego, jak np. beta-blokery, blokery kanału wapniowego, leki antyarytmiczne i moczopędne. Przeprowadzi badanie, podczas którego: zmierzy pacjentowi temperaturę, masę ciała, ciśnienie krwi, tętno, osłucha stetoskopem klatkę piersiową i serce, oceni, czy nie ma tkliwości kończyn dolnych, a także ich ocieplenie lub występowanie obrzęków, wykona badanie EKG. Lekarz może zlecić: morfologię krwi ibadanie enzymów sercowych. JAKIE OBJAWY SĄ TYPOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH SYTUACJI? Uraz Złamanie żebra Zapalenie pęcherzyka żółciowego Ból ściany klatki piersiowej Pęknięcie jednego z żeber Kamica pęcherzyka żółciowego Tkliwość ściany klatki piersiowej, często ból nasila się w czasie ruchu lub głębokiego oddychania i może być następstwem napadu gwałtownego kaszlu Tkliwość nad miejscem złamania, często towarzyszy mu dźwięk lub uczucie tarcia albo chrupania Gorączka, ból w prawej górnej okolicy brzucha, czasami ból promieniuje do prawej łopatki, nudności, wymioty, dreszcze, czasem żółtaczka (żółte zabarwienie skóry), ciemne zabarwienie moczu 56
Ból w klatce piersiowej JAKIE OBJAWY SĄ TYPOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH SYTUACJI? cd. Ból szyi, karku Zgaga Wrzód żołądka, dwunastnicy Zapalenie stawów/zapalenie kaletki maziowej Dusznica bolesna Ból szyi, karku, który promieniuje do klatki piersiowej Często towarzyszy chorobie refluksowej przełyku, cofaniu się kwaśnej treści żołądkowej do góry i przez przełyk, który łączy gardło z żołądkiem; może prowadzić do owrzodzenia Silne podrażnienie śluzówki żołądka lub jelit Zapalenie stawów lub tkanek leżących wokół stawów Nagły ból w klatce piersiowej wywołany brakiem dopływu tlenu do mięśnia sercowego Ból klatki piersiowej lub ramienia podczas wykonywania ruchów albo ucisku szyi lub karku Uczucie pieczenia w górnej okolicy brzucha (nadbrzuszu), nasilające się podczas leżenia na plecach lub pochylania się do przodu, szczególnie wkrótce po posiłkach; ból ustępuje po środkach zobojętniających kwas żołądkowy czy siedzeniu z wyprostowanym tułowiem Piekący ból w górnej okolicy brzucha (nadbrzuszu), nasilający się w pozycji leżącej na plecach, czasami ustępujący po podaniu leków zobojętniających kwas żołądkowy i nasilający się po aspirynie lub takich lekach jak ibuprofen Tkliwość barku, żeber lub mięśni, często ból w dole klatki piersiowej, może być następstwem utrzymującego się kaszlu Ból w klatce piersiowej zlokalizowany za mostkiem, nasilający się w czasie wysiłku fizycznego i ustępujący po odpoczynku; ból może promieniować do lewej ręki Zawał serca Zatkanie (niedrożność) jednej z tętnic odżywiających mięsień sercowy, co prowadzi do śmierci części mięśnia sercowego Silny, często miażdżący ból za mostkiem, czasami towarzyszą mu obfite poty, nudności lub wymioty 57
Objawy chorobowe A Z JAKIE OBJAWY SĄ TYPOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH SYTUACJI? cd. Dusznica bolesna o narastającej częstości występowania, czasie trwania i intensywności Cięższa postać dusznicy bolesnej (patrz powyżej) Ataki dusznicy bolesnej (patrz powyżej), które występują częściej i mają coraz cięższy przebieg Zapalenie płuc Odma opłucnowa Zator tętnicy płucnej Zapalenie opłucnej Zakażenie płuc Zapadnięte płuco, nieprawidłowe gromadzenie się powietrza między tkanką płuc a ścianą klatki piersiowej Zator skrzepliną krwi, który blokuje dopływ krwi do płuc Zakażenie i zapalenie zewnętrznej błony otaczającej płuca Gorączka, dreszcze, kaszel z odkrztuszaniem krwi lub śluzu, ostry ból w klatce piersiowej Nagłe wystąpienie duszności, zaburzenia oddychania, ostry ból w klatce piersiowej Nagły początek zaburzeń oddychania, duszność, tępy ból w klatce piersiowej, pocenie się, zamroczenie, uczucie lęku, kaszel, kaszel z odkrztuszaniem krwi, obrzęk lub tkliwość łydek Ostry ból może wystąpić w każdej okolicy klatki piersiowej, często nasila się w czasie głębokiego oddychania, kaszlu lub wykonywania ruchów Zapalenie osierdzia Zakażenie i zapalenie worka otaczającego serce Ból nad sercem lub za mostkiem, często nasilający się w czasie głębokiego oddychania, kaszlu lub wykonywania ruchów Rozwarstwiający tętniak aorty piersiowej Rozerwanie ściany aorty, największego naczynia w organizmie, które wychodzi bezpośrednio z serca Piekący, palący ból, który może rozpocząć się między łopatkami, ból brzucha 58
Ból w klatce piersiowej JAKIE OBJAWY SĄ TYPOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH SYTUACJI? cd. Guz płuca Skurcz przełyku Rozdarcie przełyku Zwężenie przełyku Rak przełyku Rak płuca Skurcz mięśni przełyku Rozdarcie mięśni przełyku Skurcz przełyku, który łączy gardło z żołądkiem, uniemożliwiający przesuwanie się pokarmów Nieprawidłowy, niepohamowany rozrost komórek w przełyku Zmiany charakteru kaszlu, odkrztuszanie krwi, bóle w klatce piersiowej; częstszy u palaczy Silny ból za mostkiem, który często ustępuje w czasie jedzenia, trudności w połykaniu Ostry i silny ból zlokalizowany za dolnym odcinkiem mostka, wymioty, pocenie się; często następstwo urazu i zranienia szyi Przewlekły ból zlokalizowany za mostkiem, zwracanie pokarmów, zgaga (patrz powyżej) Uczucie, jakby pokarm przylegał do gardła lub wywołuje on ból, utrata masy ciała, niedożywienie
Bóle miesiączkowe Opis: fale bólu i dolegliwości bólowych w dole pleców, brzucha i ud, które ustępują z chwilą wystąpienia krwawienia miesiączkowego. Wizyta u lekarza O co zapyta lekarz: o depresję, lęk, niepokój, rozdrażnienie, zmniejszenie zainteresowania wykonywaniem codziennych czynności, trudności w koncentracji, senność, zmiany apetytu, rytmu snu, a także tkliwość piersi, wzdęcia, przyrost masy ciała. Lekarz będzie również chciał wiedzieć, czy pacjentka miała kiedykolwiek wykonywane badanie USG przez pochwę lub biopsję szyjki macicy i co te badania wykazały lub czy jest leczona niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi typu ibuprofen, albo też czy przyjmuje preparaty sojowe lub środki ziołowe. Lekarz przeprowadzi u pacjentki dokładne badanie wewnętrzne przez pochwę oraz badanie przez odbyt. RÓŻNE TYPY BÓLÓW MIESIĄCZKOWYCH CO JEST TYPOWE DLA KAŻDEGO Z NICH? Bolesne miesiączkowanie Bolesne cykle miesiączkowe Kilka dni bólu zlokalizowanego w dole pleców, brzucha i ud, ból znika z chwilą wystąpienia krwawienia miesiączkowego 60
Bóle miesiączkowe RÓŻNE TYPY BÓLÓW MIESIĄCZKOWYCH CO JEST TYPOWE DLA KAŻDEGO Z NICH? cd. Zespół zaburzeń nastroju przedmiesiączkowego Cięższa postać zespołu napięcia przedmiesiączkowego Aby u pacjentki można było rozpoznać zespół napięcia przedmiesiączkowego, musi występować przynajmniej pięć z poniższych objawów: depresja, lęk, niepokój, rozdrażnienie, zmniejszenie zainteresowania wykonywaniem codziennych czynności, trudności w skupianiu uwagi, zmęczenie i osłabienie, zmiany łaknienia, rytmu snu, tkliwość piersi, wzdęcia lub przyrost masy ciała Gruczolistość, endometrioza Występowanie błony jamy macicy w innych miejscach niż jama macicy Stały ból, narastający do czasu ustąpienia krwawienia miesiączkowego