BRE Business Meetings Witamy w świecie ekspertów Innowacje a wzrost gospodarczy Ryszard Petru Główny Ekonomista BRE Banku SA Dyrektor Banku ds. Strategii i Nadzoru Właścicielskiego 05.08.2010 r. brebank.pl
Doganianie krajów wysokorozwiniętych przez Polskę 300 PKB per capita* w 2009 (wg parytetu siły nabywczej, EU27=100) 250 200 150 100 50 0 Luksemburg Irlandia Holandia Austria Szwecja Dania Wlk. Brytania Niemcy Belgia Finlandia Francja Hiszpania Włochy EU27 Cypr Grecja Słowenia Czechy Malta Portugalia Słowacja Węgry Estonia Polska Litwa Łotwa Rumunia Bułgaria *Wysoki poziom PKB per capita w Luksemburgu wynika z dużego udziału pracowników nierezydentów w ogólnym zatrudnieniu. Tworząc PKB nie są brani pod uwagę jako część populacji używana do obliczenia wskaźnika PKB per capita.
odbywać się powinno poprzez wzrost wydajności czynników wytwórczych Dekompozycja wzrostu PKB* (pkt. proc.) 8.0 7.0 6.0 5.0 4.0 3.0 2.0 1.0 Wzrost wydajności dzięki m.in. poprawie zaopatrzenia gospodarki w kapitał będący nośnikiem postępu technologicznego głównym motorem wzrostu gospodarczego. 0.0-1.0 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008-2.0-3.0 *Szacunek przybliżony zakładający wykorzystanie dwóch czynników produkcji: kapitału oraz pracy. Część przyrostu PKB nieobjaśniona przez zmiany w/w czynników wytwórczych jest szacunkową oceną wzrostu technologii. Źródło: Eurostat, obliczenia BRE. Wkład pracy Wkład kapitału Pozostałe (m.in. w zrost w ydajności) PKB
Na wzrost wydajności wpływa rosnący poziom wykształcenia polskiego społeczeństwa Udział osób z wykształceniem ścisłym w populacji w wieku 20-29 lat (%) Udział osób z wyższym wykształceniem w populacji w wieku 20-29 lat (%) 2,0 10,0 1,6 8,0 1,2 6,0 0,8 4,0 0,4 2,0 0,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Polska UE 0,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Polska UE
pociągający za sobą wzrost wykształcenia siły roboczej Struktura pracujących w sektorze naukowo-technologicznym (% populacji aktywnych zawodowo) 30 20 10 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Pracujący w sektorze naukowo-technologicznym ze ścisłym wykszt. Osoby ze ścisłym wykształceniem Pracujący w sektorze naukowo-technologicznym
Jednakże do inwestowania w innowacje nie są skłonne zarówno polskie przedsiębiorstwa Udział pracowników R&D wśród zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw (%) 0,8 0,6 0,4 0,2 Wydatki na R&D (% PKB) 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 0,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 0,0 Polska UE Polska UE USA
jak i polski rząd Udział wydatków na R&D w ogóle wydatków publicznych (%) 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Polska UE USA
Niskie nakłady na innowacje związane są z silnym importem technologii z zagranicy Wnioski patentowe zgłaszane przez nierezydentów w Polsce (% ogółu wniosków patentowych) 70 60 50 40 30 20 10 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 Polska UE USA
Internacjonalizacja firmy wywiera pozytywny wpływ na jej wydajność 2 Indeks produktywności* dla grup przedsiębiorstw w Polsce 1.8 1.6 1.4 1.2 1 0.8 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Firma zagraniczna Eksportujący Importujący dobra kapitałowe Firma krajowa Nieeksportujący Nieimportujący dobra kapitałowe * Indeks produktywności jest wyznaczony jako nieobjaśniona przez zmiany kapitału i pracy zmiana wartości dodanej wytworzonej w przedsiębiorstwie dla poszczególnych grup firm zatrudniających powyżej 50 osób. Firma zagraniczna została zdefiniowana jako firma, w której udziały nierezydentów przekraczają 50%. Źródło: Hagemejer J., Kolasa M., Internationalization and economic performance of enterprises: evidence from firm-level data., NBP Working Paper 51, 2008.
Jednakże polski eksport w bardzo niewielkim stopniu oparty jest o zaawansowane technologie Udział eksportu high-tech w całości eksportu (%) 35 30 25 20 15 10 5 0 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Polska UE USA
Podsumowanie Doganianie krajów wysokorozwiniętych przez Polskę jest możliwe poprzez ciągły wzrost wydajności w gospodarce Wzrostowi wydajności towarzyszy wzrost jakości zasobów ludzkich Rosnące kwalifikacje pracowników w Polsce nie idą w parze z szybkością tworzenia innowacji w gospodarce (import technologii z zagranicy) Otwarcie firm na zagranicę poprawia ich konkurencyjność i wydajność O roli innowacji technologicznej decyduje w dużej mierze kreatywność końcowych użytkowników nowych technologii