NAUKOMETRYCZNA CHARAKTERYSTYKA POZIOMU BADAŃ NAUKOWYCH PROWADZONYCH W DYSCYPLINIE INŻYNIERIA ŚRODOWISKA

Transkrypt

1 NAUKOMETRYCZNA CHARAKTERYSTYKA POZIOMU BADAŃ NAUKOWYCH PROWADZONYCH W DYSCYPLINIE INŻYNIERIA ŚRODOWISKA Lucjan Pawłowski Politechnika Lubelska, Wydział Inżynierii Środowiska, ul. Nadbystrzycka 40B, Lublin, l.pawlowski@pollub.pl W ostatnim czasie nasilały się nieprzychylne publikacje dla środowisk naukowych. Pisze się o słabej pozycji Polskiej Nauki. Prawda jest taka, że rzeczywiście finansowanie zarówno badań naukowych jak i szkolnictwa wyższego w Polsce jest na katastrofalnie niskim poziomie. Jak to ilustruje tabela 1 niższe nakłady na badania naukowe przeznacza tylko Turcja. Jeszcze gorzej sytuacja wygląda z finansowaniem szkolnictwa wyższego (patrz tabela 2). Taki stan rzeczy grozi zapaścią cywilizacyjną. Pomimo tak żałośnie niskiego finansowania badań naukowych i szkolnictwa wyższego. Uzyskiwane wyniki przez środowisko naukowe Polskiej Inżynierii Środowiska nie wyglądają źle. Posługując się bazą Scopus przedstawiam charakterystykę produktywności naszej dyscypliny na tle międzynarodowym mierzoną parametrami naukometrycznymi. Dane przedstawiłem w tabelach Co z nich wynika? Po pierwsze pod względem wydajności produkcji naukowej wypadamy jako dyscyplina całkiem przezwoicie, bo powyżej średniej. O ile grupa prac najlepszych, mających przyzwoity współczynnik Hirscha wypada całkiem dobrze, to pod względem cytowań już jest gorzej. Wynika to z tego, że w ostatnim czasie powstała duża liczba czasopism, których odbiór jest mizerny. Pomimo, że znajdują się na tzw. liście filadelfijskiej, to z uwagi na wyjątkowo niską rangę czasopisma te zaniżają średnią liczbę cytowań. Wymaga to innego, bardziej racjonalnego spojrzenia na tzw. listę filadelfijską. Mimo tej krytycznej uwagi na podkreślenie zasługuje to, że nawet pod względem średniej liczby cytowań przypadających na jedną indeksowaną pracę, zespoły polskie pracujące w obszarze różnych subdyscyplin z zakresu ochrony środowiska uzyskują w większości dużo lepsze wyniki niż to by wynikało z poziomu finansowania. Przytoczone przeze mnie dane świadczą jednoznacznie o bardziej efektywnym wykorzystaniu środków przeznaczonych na badania naukowe w Polsce w porównaniu z szeregiem innych krajów Unii Europejskiej. Oznacza to, że opinie głoszone w Polsce na temat upadku Nauki Polskiej nie znajdują potwierdzenia w danych naukometrycznych. Przedstawiam te dane celem dostarczenia argumentów w dyskusji o jakości badań prowadzonych w obszarze dyscypliny inżynieria środowiska i dyscyplin pośrednich.

2 6 Tabela 1. Charakterystyka nakładów na B+R jako procent PKB. (Stenogram z dnia , konwersatorium Czwartki u ekonomistów ). Lp. Procent PKB 1. Szwecja 4,3 2 Finlandia 3,4 3 Japonia 3,1 4 Korea Południowa 3,0 5 USA 2,8 6 Niemcy 2,5 7 Dania 2,4 8 Średnia OECD 2,3 9 Francja 2,3 10 Wielka Brytania 1,9 11 Holandia 1,9 12 Czechy 1,3 13 Węgry 1,0 14 Polska 0,7 15 Grecja 0,7 16 Turcja 0,6

3 7 Tabela 2. Charakterystyka nakładów na szkolnictwo wyższe na 1 studenta. (Stenogram z dnia , konwersatorium Czwartki u ekonomistów ). Lp. Nakład na 1 studenta w tys. USD 1 USA 23,0 2 Średnia OECD 18,0 3 Szwajcaria 17,5 4 Norwegia 11,0 5 Austria 10,5 6 Brazylia 10,0 7 Holandia 10,0 8 Wielka Brytania 10,0 9 Szwecja 9,8 10 Belgia 9,8 11 Irlandia 9,8 12 Francja 9,8 13 Nowa Zelandia 9,8 14 Niemcy 9,8 15 Finlandia 9,8 16 Hiszpania 9,8 17 Portugalia 9,7 18 Słowenia 9,7 19 Czechy 9,7 20 Włochy 5,1 21 Meksyk 5,1 22 Słowacja 5,1 23 Węgry 5,0 24 Turcja 4,9 25 Polska 4,8

4 8 Tabela 3. Charakterystyka produktywności w dyscyplinie inżynieria środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Lp. Ilość artykułów 1 Wlk. Brytania Niemcy Hiszpania Francja Szwecja Włochy Holandia Polska Dania Belgia 817 Średnia 808,26 11 Grecja Finlandia Rumunia Portugalia Czechy Austria Litwa Irlandia Węgry Słowacja Słowenia Bułgaria Estonia Cypr Łotwa Luksemburg 9 27 Malta 5

5 Tabela 4. Charakterystyka współczynników Hirscha polskich naukowców w dyscyplinie inżynieria środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Wlk. Brytania 91 2 Niemcy 82 3 Holandia 76 4 Szwecja 68 5 Francja 65 6 Hiszpania 60 7 Dania 59 8 Włochy 55 9 Belgia Finlandia Grecja 36 Średnia 34,63 12 Portugalia Austria Czechy Polska Rumunia Słowenia Węgry Irlandia Słowacja Estonia Bułgaria Litwa Cypr 8 25 Luksemburg 6 26 Łotwa 6 27 Malta 1 Współczynnik Hirscha 9

6 10 Tabela 5. Charakterystyka cytowań w dyscyplinie inżynieria środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Dania 21,82 2 Holandia 21,08 3 Niemcy 19,55 4 Słowenia 19,33 5 Szwecja 18,64 6 Francja 17,51 7 Hiszpania 17,03 8 Portugalia 16,49 9 Belgia 16,37 10 Luksemburg 16,25 11 Wlk. Brytania 16,05 12 Rumunia 15,66 13 Włochy 15,4 14 Finlandia 14,71 15 Austria 14,7 Średnia 13,26 16 Grecja 12,76 17 Czechy 12,61 18 Węgry 10,92 19 Estonia 10,58 20 Irlandia 10,36 21 Łotwa 9,11 22 Słowacja 8,66 23 Bułgaria 7,15 24 Polska 6,13 25 Cypr 5,81 26 Litwa 3,07 27 Malta 0,2 Liczba cytowań przypadająca na 1 artykuł

7 Tabela 6. Charakterystyka produktywności w dyscyplinie ochrona środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Wlk. Brytania Niemcy Francja Hiszpania Włochy Holandia Szwecja Polska Średnia Finlandia Dania Belgia Grecja Austria Portugalia Czechy Słowacja Irlandia Węgry Rumunia Słowenia Estonia Bułgaria Litwa Cypr Luksemburg Łotwa Malta 81 Liczba artykułów 11

8 12 Tabela 7. Charakterystyka cytowań w dyscyplinie ochrona środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Dania 21,86 2 Szwecja 20,92 3 Holandia 20,85 4 Malta 18,64 5 Wlk. Brytania 18,55 6 Finlandia 18,16 7 Belgia 17,86 8 Austria 17,74 9 Irlandia 17,65 10 Francja 17,41 11 Hiszpania 17,31 12 Portugalia 16,08 13 Niemcy 15,99 14 Włochy 14,92 Średnia 14,65 15 Estonia 14,26 16 Luksemburg 14,15 17 Grecja 13,52 18 Czechy 12,65 19 Węgry 12,38 20 Słowenia 12,04 21 Litwa 11,21 22 Łotwa 10,64 23 Cypr 10,25 24 Bułgaria 9,85 25 Polska 7,62 26 Rumunia 7,58 27 Słowacja 5,45 Liczba cytowań przypadająca na 1 artykuł

9 13 Tabela 8. Charakterystyka współczynników Hirscha w dyscyplinie ochrona środowiska dla krajów Unii Europejskiej w latach Wlk. Brytania Niemcy Francja Holandia Szwecja Hiszpania Włochy Dania Finlandia Belgia Austria 99 Średnia 89,00 12 Grecja Portugalia Polska Czechy Irlandia Węgry Estonia Słowenia Rumunia Słowacja Bułgaria Litwa Luksemburg Łotwa Cypr Malta 19 Współczynnik Hirscha

10 14 Tabela 9. Charakterystyka produktywności w dyscyplinie gospodarka i unieszkodliwianie odpadów dla krajów Unii Europejskiej w latach Liczba artykułów 1 Wlk. Brytania Francja Niemcy Hiszpania Włochy Holandia Szwecja 479 Średnia Finlandia Belgia Dania Grecja Polska Austria Portugalia Węgry Czechy Rumunia Irlandia Bułgaria Litwa Słowenia Słowacja Cypr Estonia Łotwa 7 26 Luksemburg 6

11 Tabela 10. Charakterystyka cytowań w dyscyplinie gospodarka i unieszkodliwianie odpadów dla krajów Unii Europejskiej w latach Liczba cytowań przypadająca na 1 artykuł 1 Portugalia 30,26 2 Holandia 22 3 Dania 21,84 4 Hiszpania 21,42 5 Irlandia 16,54 6 Austria 16,12 7 Grecja 15,59 8 Niemcy 15,14 9 Włochy 14,92 10 Wlk. Brytania 14,01 11 Polska 13,21 12 Finlandia 13,06 Średnia 12,71 13 Belgia 12,38 14 Szwecja 12,34 15 Luksemburg 12,17 16 Francja 11,58 17 Bułgaria 10,74 18 Czechy 8,7 19 Słowenia 7,96 20 Estonia 7,37 21 Litwa 7,05 22 Rumunia 6,75 23 Cypr 6,7 24 Słowacja 6,17 25 Węgry 5,75 26 Łotwa 0,67 15

12 16 Tabela 11. Charakterystyka współczynników Hirscha w dyscyplinie gospodarka i unieszkodliwianie odpadów dla krajów Unii Europejskiej w latach Współczynnik Hirscha 1 Wlk. Brytania 59 2 Hiszpania 55 3 Niemcy 53 4 Francja 51 5 Holandia 49 6 Włochy 45 7 Dania 40 8 Grecja 34 9 Szwecja Finlandia Belgia Portugalia 29 Średnia 26,38 13 Austria Polska Irlandia Czechy Bułgaria Słowenia Węgry Rumunia Litwa 9 22 Słowacja 8 23 Cypr 6 24 Estonia 5 25 Luksemburg 3 26 Łotwa 2

13 Tabela 12. Charakterystyka produktywności w dyscyplinie technologia wody dla krajów Unii Europejskiej w latach Niemcy Wlk. Brytania Francja Włochy Hiszpania Holandia Szwecja Polska Średnia Belgia Dania Finlandia Grecja Austria Portugalia Czechy Wegry Estonia Irlandia Slowenia Slowacja Rumunia Bułgaria Litwa Luksemburg Cypr Łotwa Malta 18 Liczba artykułów 17

14 18 Tabela 13. Charakterystyka cytowań w dyscyplinie technologia wody dla krajów Unii Europejskiej w latach Liczba cytowań przypadająca na 1 artykuł 1 Malta 29,81 2 Holandia 17,42 3 Francja 16,46 4 Bułgaria 15,84 5 Wlk. Brytania 15,82 6 Dania 15,61 7 Austria 15,04 8 Włochy 14,71 9 Irlandia 14,57 10 Portugalia 14,54 11 Grecja 14,53 12 Szwecja 14,12 13 Belgia 13,79 14 Hiszpania 13,63 15 Niemcy 13,46 16 Finlandia 12,76 Średnia 12,72 17 Czechy 10,58 18 Węgry 10,21 19 Słowacja 10,2 20 Luksemburg 9,04 21 Estonia 8,85 22 Łotwa 8,08 23 Słowenia 7,79 24 Rumunia 7,37 25 Polska 6,5 26 Litwa 6,46 27 Cypr 6,16

15 19 Tabela 14. Charakterystyka współczynników Hirscha w dyscyplinie technologia wody dla krajów Unii Europejskiej w latach Współczynnik Hirscha 1 Niemcy Wlk. Brytania Francja Holandia 86 5 Włochy 79 6 Hiszpania 69 7 Szwecja 65 8 Dania 63 9 Belgia Austria Finlandia Grecja 51 Średnia 47,56 13 Polska Portugalia Czechy Irlandia Wegry Estonia Slowacja Bułgaria Slowenia Rumunia Luksemburg Litwa Cypr Łotwa Malta 10

16 20 Tabela 15. Charakterystyka produktywności w dyscyplinie zarządzanie, monitoring, polityka i prawo dla krajów Unii Europejskiej w latach Wlk. Brytania Niemcy Francja Holandia Szwecja Hiszpania Włochy Finlandia Rumunia 550 Średnia Dania Belgia Austria Grecja Portugalia Polska Litwa Irlandia Węgry Estonia Czechy Słowenia Słowenia Słowacja Cypr Łotwa 6 Liczba artykułów

17 Tabela 16. Charakterystyka cytowań w dyscyplinie zarządzanie, monitoring, polityka i prawo dla krajów Unii Europejskiej w latach Liczba cytowań przypadająca na 1 artykuł 1 Francja 25,3 2 Austria 25,04 3 Belgia 21,56 4 Hiszpania 20,68 5 Estonia 19,91 6 Rumunia 19,64 7 Włochy 19,4 8 Dania 19,31 9 Szwecja 18,94 10 Portugalia Finlandia 16,83 12 Holandia 16,75 13 Niemcy 15,03 Średnia 14,72 14 Polska 13,72 15 Litwa 13,66 16 Grecja 12,89 17 Wlk. Brytania 12,51 18 Irlandia 12,3 19 Węgry 11,32 20 Czechy 9,28 21 Słowenia 8,7 22 Słowacja 7,22 23 Cypr 5,18 24 Łotwa 3,5 25 Słowenia 2,22 21

18 22 Tabela 17. Charakterystyka współczynnika Hirscha w dyscyplinie zarządzanie, monitoring, polityka i prawo dla krajów Unii Europejskiej w latach Wlk. Brytania 69 2 Francja 54 3 Holandia 51 4 Niemcy 50 5 Szwecja 49 6 Hiszpania 48 7 Finlandia 45 8 Dania 44 9 Włochy Austria Belgia 31 Średnia 27,40 12 Portugalia Grecja Estonia Irlandia Polska Węgry Czechy Rumunia Litwa 9 21 Słowenia 9 22 Słowacja 7 23 Cypr 5 24 Słowenia 4 25 Łotwa 3 Współczynnik Hirscha