Staszów, 10 sierpień 2014 PROGRAM PRACY W KLASIE SPORTOWEJ O PROFILU PIŁKI RĘCZNEJ W ZESPOLE PLACÓWEK OŚWIATOWYCH PUBLICZNE GIMNAZJUM nr 1 im. Tadeusza Kościuszki w STASZOWIE realizowany w latach 2014/15/16/17 Opracowanie: trener I klasy piłki ręcznej mgr Janusz Świętoń
SPIS TREŚCI 1. Cele i zadania edukacyjne klasy sportowej str. 3 2. Wymogi realizacji projektu, finansowanie i logistyka str. 3 3. Metody nauczania i prowadzenia zajęć str. 4 4. Formy nauczania i prowadzenia zajęć, ewaluacja, nabór i selekcja str. 5 5. Etap programu ukierunkowanego-klasa sportowa str. 6-12 2
Cele i zadania edukacyjne klasy sportowej. Trening sportowy w piłce ręcznej jest procesem pedagogicznym zdeterminowanym na osiągnięcie wysokich rezultatów sportowych. Głównym celem klas sportowych będzie zapewnienie wszechstronnego przygotowania sprawnościowego, doskonalenie poziomu wytrenowania (bazującego na wysokim ogólnym i ukierunkowanym przygotowaniu sprawnościowym), organizacja systematycznej pracy wychowawczej, uwzględniającej zasady moralne, wpajanie nawyków przestrzegania etyki sportowej, dyscypliny, wzmocnienie zdrowia, przestrzeganie higieny osobistej, higieny treningu, a także dokładnej organizacji kontroli medycznej, systematyczne uczestnictwo w zawodach sportowych. Pomyślna realizacja przedstawionych zadań zapewnia wzmocnienie stanu zdrowia, harmonijny rozwój fizyczny, wysoki poziom przygotowania techniczno-taktycznego, psychicznego, intelektualnego i teoretycznego. Jednym z bardzo ważnych zadań będzie harmonijne współistnienie kształcenia sportowego z wysokim poziomem nauczania ogólnego, co zapewni pełny rozwój osobowości uczniów oraz wyposaży wychowanków w umiejętność uczenia się i rozwiązywania problemów. Ważnym zadaniem dotyczącym właściwej motywacji do działania będzie określanie ambitnych, ale możliwych do realizacji celów (indywidualizacja pracy z uczniem), przez co uczniowie mają osiągać coraz lepsze wyniki sportowe oraz dydaktyczne, rozwijać swoje aspiracje i zdolności, silną wolę i hart ducha. Istotnym elementem w takim procesie kształcenia będzie odgrywać uczenie krytycznego myślenia i współdziałania w zespole uczniowskim (uczniowie osiągający lepsze wyniki pomagają słabszym). Duży nacisk zostanie położony na harmonijny rozwój sfery intelektualnej, emocjonalnej i wrażliwości estetycznej. Z dziedziny wychowania zdrowotnego uczniowie będą zdobywać wiadomości dotyczące budowy i funkcjonowania ludzkiego organizmu, oraz poznają zasady ochrony i doskonalenia zdrowia fizycznego i psychicznego, umiejętność racjonalnego trybu życia, hartowania, uodporniania organizmu na ujemne wpływy środowiska. UWAGA: Nie wyklucza się przesunięcia uczenia do klasy ogólnej w ciągu roku szkolnego z przyczyn zdrowotnych, wychowawczych lub organizacyjnych. 3
WYMOGI REALIZACJI PROJEKTU A. Bazę szkoleniową stanowi hala sportowa OSiR Staszów;. magazyn sprzętu sportowego,. szatnie z sanitariami,. zajęcia (treningi) codziennie od poniedziałku do czwartku w wymiarze; 90 minut (zbiórka 7.50, rozgrzewka 8.00 do 8.30, zajęcia właściwe 8.30 do 9.20, higiena osobista 9.20 do 9.30) w poniedziałek zajęcia na pływalni. piątek 90 minut (dwie lekcje) realizacji podstawy programowej; teoria sportu, poznawanie innych dyscyplin sportowych, higiena sportowca itp. realizowane w Zespole Placówek Oświatowych nr 1 FINANSOWANIE PROJEKTU A. Burmistrz Miasta i Gminy Staszów. koszty związane z obsługą 10 godzin lekcyjnych tygodniowo,. koszty związane z przewozem,. dofinansowanie obozów i zgrupowań, B. Zespół Placówek Oświatowych nr 1 w Staszowie. wyposażenia w niezbędny sprzęt sportowy, stroje, LOGISTYKA A. Porozumienia Dyrektora Zespołu Placówek Oświatowych nr 1:. z Dyrektorem OSiR Staszów i Dyrektorem Szkoły Podstawowej nr 3 na wynajem hali sportowej,. z Dyrektorami Szkół Podstawowych Gminy Staszów w sprawie naboru do klasy sportowej,. z Pogotowiem Ratunkowym w Staszowie sprawie udzielania doraźnej pomocy w przypadkach kontuzji i urazów podczas zajęć,. z Prezesem Klubu Sportowego KORAB OSiR Staszów w ramach którego uczniowie klasy sportowej będą uczestniczyć w rozgrywkach ligi świętokrzyskiej, B. uzgodnienia/umowy. przewóz po zajęciach z hali sportowej do Szkoły,. przewóz na mecze i turnieje w ramach rozgrywek, 4
METODY NAUCZANIA I PROWADZENIA ZAJĘĆ A. METODY NAUCZANIA: Analityczna Syntetyczna Kompleksowa B. METODY PRZEKAZYWANIA WIADOMOŚCI Pokaz Instrukcja i objaśnienie Dyskusja Pogadanka C.METODY OPARTE NA DZIAŁANIU PRAKTYCZNYM Gier i zabaw Zadaniowa Ścisła FORMY NAUCZANIA I PROWADZENIA ZAJĘĆ Frontalna Zespołowa Grupowo indywidualna Współzawodnictwa indywidualnego i zespołowego Sprawdziany Testy Zawody EWALUACJA NABÓR I SELEKCJA Przynależność do klasy sportowej będąca pewnego rodzaju wyróżnieniem, służyć ma przygotowaniu dzieci i młodzieży do sportu kwalifikowanego. Uczeń zakwalifikowany do klasy sportowej winien mieć dobre wyniki w nauce, bardzo dobry stan zdrowia, potwierdzony badaniami lekarskimi, a także ponadprzeciętne uzdolnienia ruchowe oraz musi pozytywnie zaliczyć test sprawności ogólnej w oparciu o test sprawności fizycznej Jerzego Noszczaka Kierownika Wyszkolenia Związku Piłki Ręcznej w Polsce oraz MTSF (Międzynarodowy Test Sprawności Fizycznej). Przeprowadzenie wymienionych prób pozwoli na obiektywne zdiagnozowanie poziomu sprawności ogólnej dzieci oraz określeniu ich wieku rozwojowego, na podstawie którego możliwe będzie tworzenie jednorodnej grupy sportowej. Załącznik do programu: Regulamin naboru 5
Etap programu ukierunkowanego klasa sportowa o profilu piłki ręcznej 1. Szczegółowe cele i zadania procesu nauczania w klasach I - III Cele: 1. Rozwój fizyczny kształtowanie sprawności morfo - funkcjonalnej. 2. Motoryczność kształtowanie sprawności kondycyjnej i koordynacyjnej. 3. Kształtowanie umiejętności, 4. Przekaz wiadomości, 5. Działania wychowawcze, Zadania: 1. Przygotowanie psychiczne 2. Przygotowanie teoretyczne 3. Przygotowanie sprawnościowe 4. Przygotowanie techniczne 5. Przygotowanie taktyczne 6. Zorganizowanie rywalizacji wewnątrz grupy w wynikach prób efektów motorycznych, tempie uczenia się elementów techniki, frekwencji i punktualności. 7. Ocena stanu zdrowia ćwiczących. 8. Rozwijanie i utrwalanie u uczniów zainteresowania piłką ręczną. 9. Systematyczna kontrola efektów szkoleniowych. 10. Udział w rozgrywkach międzyszkolnych. 6
2 Program nauczania piłki ręcznej w klasach I - III Klasa I Technika 1. Nauka poruszania się zawodnika po boisku bez piłki i z piłką w ataku: - bieg przodem, - bieg przodem wykonanie obrotu i bieg przodem, - bieg ze zmianą kierunku i tempa biegu, - zatrzymania, - starty z różnych pozycji 1. Nauka indywidualnego poruszania się w obronie; bieg tyłem, - krok odstawno dostawny w lewo, w prawo w połączeniu z elementami biegowymi; start do ataku szybkiego, - doskok i odskok, - wygarnianie piłki przy kozłowaniu, - przechwytywanie piłki 2. Nauka chwytów i podań; - w miejscu, w marszu i w biegu, - w ustawieniu przodem i bokiem, - podanie wykonywane na różne odległości prawą i lewą ręką, - chwyt piłki w ruchu i wykonywanie podania w 2-3 krokach, - chwyt piłki lecącej z tyłu, który występuje przy wyprowadzaniu ataku szybkiego. 3. Chwyt piłki z podłoża; - toczonej do i od zawodnika, prawą i lewą ręką, po chwycie wykonanie podania, rzutu lub kozłowanie. 4. Nauka kozłowania: - w miejscu, w marszu i w biegu - w linii prostej i slalomem, - ze zmianą ręki kozłującej, 2. Nauka podstawowych rzutów: - rzut z przeskoku półgórnego, - rzut w wyskoku w przód i w górę 3. Nauka zwodów ciałem: - zwód pojedynczy przodem w lewo i w prawo zakończony rzutem lub podaniem 7
4. Zaznajomienie z podstawowymi umiejętnościami bramkarskimi: - postawa bramkarska, - poruszanie się w bramce, Taktyka A) Opanowanie elementów taktyki indywidualnej: w ataku uwalnianie się od obrońcy, wyjście na pozycję, atakowanie z piłką, rozgrywanie sytuacji 1x1, - w obronie krycie przeciwnika w obronie każdy swego, - bramkarza ogólne zapoznanie z obowiązującymi zasadami gry na tej pozycji, B) Opanowanie taktyki grupowej: - współpraca z partnerem w ataku zagrania dwójkowe, rozgrywanie sytuacji 2x1 - współpraca z partnerem w obronie krycie każdy swego z przekazywaniem, Klasa II Technika 1. Doskonalenie umiejętności poruszania się po boisku w ataku bez piłki i z piłką; - bieg przodem wykonanie półobrotu i bieg tyłem, - bieg przodem wykonanie obrotu i bieg przodem, zatrzymania, zmiana kierunku i tempa biegu, starty z różnych pozycji, 2. Doskonalenie indywidualnego poruszania się w obronie; - krok odstawno - dostawny, - doskok i odskok w połączeniu z elementami biegowymi, - start do ataku szybkiego, - wygarnianie piłki przy kozłowaniu, - przechwytywanie piłki, 3. Doskonalenie chwytów i podań w biegu; - chwyty i podania półgórne, - chwyt piłki z podłoża, - chwyt piłki lecącej z tyłu, - podania w różnych kierunkach i ze zmianą odległości między ćwiczącymi, 8
- podania w dwójkach bez i ze zmianą miejsc, - podania w trójkach bez i ze zmianą miejsc, która wykonywana jest za lub od piłki, 4. Nauczanie i doskonalenie rzutów; nauczanie rzutu w wyskoku po odbiciu z nogi jednoimiennej do ręki rzucającej (prawa prawa), - nauczanie rzutu z przeskokiem z biodra, - nauczanie rzutów z pozycji rozgrywającego i skrzydłowego, - doskonalenie rzutów; z przeskoku półgórnego i w wyskoku, 5. Nauczanie i doskonalenie zwodów ciałem; - nauka zwodu w prawo zakończonego rzutem w wyskoku po odbiciu z nogi prawej praworęczni (leworęczni z lewej), - nauka zwodu podwójnego i z obrotem, - doskonalenie zwodu pojedynczego ciałem w lewo i w prawo, 6. Nauka gry na pozycji bramkarza: - poruszanie się w bramce i polu bramkowym, - sposoby bronienia piłek dolnych i górnych, - wyrzut piłki do ataku szybkiego, Taktyka Doskonalenie elementów taktyki indywidualnej: w ataku - umiejętność uwalniania się od przeciwnika i wyjście na dogodną pozycję do chwytu piłki i wykonania rzutu, - umiejętność rozgrywania sytuacji 1x1, zastosowanie zwodów ciałem, w obronie - krycie atakującego bez piłki i z piłką, zachowanie właściwej odległości od przeciwnika, krycie od piłki i od bramki, blokowanie rzutów, wygarnianie piłki przy kozłowaniu i przechwytywanie piłki, Opanowanie elementów taktyki grupowej: w ataku; - rozgrywanie sytuacji 2x1 i 3x2, - nauka organizacji ataku szybkiego, - nauka gry w ataku pozycyjnym w ustawieniu 2:1:3 współpraca pomiędzy skrzydłowym a rozgrywającym, oraz pomiędzy rozgrywającymi (zagrania dwójkowe, rozgrywanie sytuacji 2x1), 9
w obronie - doskonalenie obrony każdy swego nauka przekazywania, - nauka obrony strefowej 6 : 0 współpraca pomiędzy zawodnikami na sąsiadujących pozycjach, przekazywanie i asekuracja, blokowanie rzutów w dwójkach i trójkach, PRZYGOTOWANIE INTERGRALNE a)rozwijanie szybkości wraz z doskonaleniem różnych sposobów poruszania się w ataku i w obronie, b)rozwijanie siły i wytrzymałości wraz z doskonaleniem różnych odmian chwytów i podań, c)rozwijanie wytrzymałości wraz z doskonaleniem walki o pozycję i piłkę, d)różnorodne łączenie opanowanych elementów techniki gry w ataku w indywidualne działania ofensywne, e)różnorodne łączenie opanowanych elementów techniki gry w obronie w indywidualne działania defensywne, Klasa III Technika A/ doskonalenie umiejętności poruszania się po boisku w ataku i w obronie; B/ doskonalenie chwytów i podań: - chwyty i podania w pełnym biegu w trzech krokach, - chwyty i podania sytuacyjne (do zawodnika skrzydłowego, obrotowego), - podania w różnych kierunkach z wyborem, - wykonywanie podań różnymi sposobami w trakcie poruszania się w zmiennym tempie i w różnych kierunkach, C/ rzuty: - nauczanie rzutów z padem i z odchyleniem, - nauczanie rzutu z przeskoku półgórnego prawa-prawa (praworęczni), - doskonalenie rzutu w wyskoku po odbiciu z nogi lewej i prawej, z różnych pozycji, - doskonalenie rzutu z przeskoku z wyskoku półgórny i z biodra, 10
D/ zwody - doskonalenie zwodów ciałem; pojedynczych i podwójnych, w lewo i prawo oraz z obrotem, E/ zasłony - nauka wykonania zasłon z boku, z przodu, i z tyłu obrońcy, F/ technika gry bramkarza: - przyjmowanie właściwej postawy bramkarskiej, - obrona rzutów z pozycji zawodników skrzydłowych i obrotowych, - wyrzut piłki do ataku szybkiego, Taktyka A/elementy taktyki indywidualnej: w ataku - umiejętności poruszania się, atakowanie z piłką i bez piłki na poszczególnych pozycjach (rozgrywający, obrotowy i skrzydłowy), w obronie indywidualne krycie atakującego bez piłki i z piłką, w trakcie stosowania obrony każdy swego i obrony strefowej; umiejętności przechwytywania piłki i wygarniania jej przy kozłowaniu. B/opanowanie elementów taktyki grupowej: w ataku: atak szybki-wyjście do ataku, rozgrywanie sytuacji w przewadze liczebnej, atak pozycyjny-przeciwdziałanie przeciw obronie każdy swego i obronie strefowej, współdziałanie zawodników, zagrania dwójkowe i trójkowe, rozgrywanie sytuacji 2x2,3x2,3x3, w obronie: pomoc partnerowi w kryciu atakującego podczas stosowania obrony każdy swego, asekuracja i przekazywanie w trakcie stosowania obrony strefowej, zasady współpracy broniących z bramkarzem, nauka obrony strefowej 5:1, współpraca zawodników w rozwiązywaniu typowych sytuacji taktycznych w obronie. 11
PRZYGOTOWANIE INTEGRALNE a)rozwijanie szybkości wraz z doskonaleniem różnych sposobów poruszania się po boisku, chwytów i podań oraz rzutów na bramkę, b)rozwijanie siły i wytrzymałości wraz z doskonaleniem walki o dogodną pozycję i piłkę, c)rozwijanie wytrzymałości wraz z doskonaleniem różnych odmian rzutów na bramkę, d)rozwijanie umiejętności dokonywania przez zawodników wyboru właściwego sposobu postępowania w obronie i ataku-kształtowanie umiejętności antycypacji, e)rozwijanie umiejętności współdziałania zawodników w rozwiązywaniu typowych sytuacji taktycznych przy przewadze atakujących. Janusz Świętoń trener piłki ręcznej Literatura: 1. Stefan Wrześniewski Piłka Ręczna Poradnik Metodyczny Związek Piłki Ręcznej w Polsce Warszawa 2000 2. Michał Spieszny i Lidia Walczyk Piłka Ręczna Program szkolenia dzieci i młodzieży COS Warszawa 2001 12