Zasady korygowania dokumentów rozliczeniowych składanych do ZUS
Akty prawne Ustawa z dnia 13 X 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U z 2013 r. poz.1442, z późn. zm.) rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 23 października 2009 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących, zgłoszeń danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze oraz innych dokumentów (Dz. U. Nr 186, poz. 1444 z późn. zm.).
Akty prawne Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 18 kwietnia 2008 r. w sprawie szczegółowych zasad i trybu postępowania w sprawach rozliczania składek, do których poboru jest zobowiązany Zakład Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. nr 78, poz.465, z późn. zm.)
Obowiązki płatnika Do podstawowych obowiązków płatnika składek wynikających z przepisów tych ustawy należą: obowiązek zgłoszenia albo wyrejestrowania płatnika składek, obowiązek zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych lub ubezpieczenia zdrowotnego osób podlegających tym ubezpieczeniom, obowiązek wyrejestrowania z ubezpieczeń osób, które przestały im podlegać, obowiązek rozliczania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, FP, FGŚP oraz FEP, tj. obowiązek przekazywania do ZUS wymaganych prawem dokumentów rozliczeniowych, obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia i Fundusze, obowiązek zgłaszania do ZUS zmian w zakresie danych wykazanych we wcześniej złożonych dokumentach ubezpieczeniowych oraz obowiązek korygowania stwierdzonych w nich nieprawidłowości.
Rodzaje dokumentów składanych do ZUS Dokumenty zgłoszeniowe Dokumenty rozliczeniowe Dokumenty płatnicze
Dokumenty zgłoszeniowe Dotyczące płatnika składek ZUS ZFA zgłoszenie płatnika składek osoby fizycznej ZUS ZPA zgłoszenie płatnika składek osoby prawnej oraz jednostki organizacyjnej nie posiadającej osobowości prawnej ZUS ZIPA zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych Płatnika składek, ZUS ZWPA wyrejestrowanie płatnika składek ZUS ZBA informacja o numerach rachunków bankowych ZUS ZAA adresy prowadzenia działalności gosp. płatnika
Dokumenty zgłoszeniowe Dotyczące ubezpieczonego ZUS ZUA zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych i lub ubezpieczenia zdrowotnego/ zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej ZUS ZZA zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego/ zgłoszenie zmiany danych osoby ubezpieczonej ZUS ZCNA zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego członków rodziny, ZUS ZIUA zgłoszenie zmiany danych identyfikacyjnych, ZUS ZWUA wyrejestrowanie z ubezpieczeń
Dokumenty zgłoszeniowe Podajemy dane płatnika NIP REGON, nazwa Dane ubezpieczonego Kod tytułu ubezpieczeń 01 10 xy X prawo do emerytury lub renty, Y- stopień niepełnosprawności Rodzaje ubezpieczeń, dane ewidencyjne, adres zamieszkania Zameldowania itd..
Zgłoszenie do ubezpieczeń W przekazywanych do ZUS dokumentach zgłoszeniowych ubezpieczonego należy podawać nadany ubezpieczonemu numer PESEL. Jeśli ubezpieczonemu nie nadano numeru PESEL, podaj serię i numer dowodu osobistego lub paszportu. Seria i numer dowodu osobistego lub paszportu powinny być podawane wyłącznie, gdy ubezpieczonemu nie nadano numeru PESEL. Numer, z jakim dany ubezpieczony zostanie zgłoszony do ubezpieczeń, powinien być podawany także na przekazywanych za niego imiennych raportach miesięcznych.
Błędne zgłoszenie Przykład: Zgłaszając pracownika do ubezpieczeń na formularzu ZUS ZUA, płatnik wpisał błędną datę powstania obowiązku ubezpieczeń. Zamiast 1 marca 2014 r. wpisał 1 luty 2014 r. Aby skorygować ten błąd, należy wyrejestrować pracownika na formularzu ZUS ZWUA z datą dokonania zgłoszenia, tj. 1 lutego 2014 r., a następnie na formularzu ZUS ZUA dokonać prawidłowego zgłoszenia z datą powstania obowiązku ubezpieczeń, tj. 1 marca 2014 r.
Dokumenty zgłoszeniowe termin składania ZUS ZFA/ ZPA Należy złożyć w terminie 7 dni od daty zatrudnienia pierwszego pracownika albo powstania stosunku prawnego uzasadniającego objęcie ubezpieczeniami em. i rent. lub ubezpieczeniem zdrowotnym pierwszej osoby (np.zleceniobiorcy) ZUS może żądać od płatnika składek ponownego złożenia zgłoszenia płatnika składek,jeżeli nie zostało ono zidentyfikowane w systemie informatycznym ZUS.
Dokumenty zgłoszeniowe termin składania ZUS ZUA/ZZA należy złożyć w terminie 7 dni od daty powstania obowiązku ubezpieczeń. Pracownik zatrudniony od 1 IV 2014 powinien zostać zgłoszony do ubezpieczeń nie później niż 8 IV 2014 r. Bardzo ważne jest terminowe zgłoszenie zleceniobiorcy gdy przystępuje on do dobrowolnego ubezpieczenia Chorobowego ZUS ZZA - gdy dana osoba podlega wyłącznie ubezpieczeniu zdrowotnemu
Dokumenty zgłoszeniowe ubezpieczonego ZUS ZSWA zgłoszenie / korekta danych o pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze Druk ten jest składany do 31 III danego roku za rok poprzedni (z pewnymi wyjątkami) za osoby wykonujące pracę w szczególnych warunkach/szczególnym charakterze a więc za osoby za które jest opłacana składka na Fundusz Emerytur Pomostowych
Zgłoszenie członków rodziny Zgłoszenie członka rodziny następuje na druku ZUS ZCNA w terminie 7 dni od dnia, w którym ubezpieczony poinformował o konieczności zgłoszenia danego członka rodziny Za członka rodziny uważa się: dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuka albo dziecko obce dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi bezograniczenia wieku, małżonka, wstępnych (tj. rodziców, dziadków itp.) pozostających z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym. Wnuk może zostać zgłoszony do ubezpieczenia zdrowotnego przez dziadków tylko w gdy żaden z rodziców nie podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu,
Korekta ZFA/ZPA Zmiana i korekta danych płatnika podlegających wpisowi do CIDG należy zgłaszać w formie wniosku CEIDG 1 Korekta danych identyfikacyjnych (NIP, REGON, nazwa Skrócona, a w przypadku osoby fizycznej nazwisko, imię, data urodzenia PESEL na druku ZUS ZIPA W bloku I dane organizacyjne wpisujemy w pole 01 wpisujemy 2 Następnie podajemy poprzednie dane (w bloku II) aktualne dane (w bloku III)
Dokumenty rozliczeniowe Płatnik składa następujące dokumenty rozliczeniowe: deklarację rozliczeniową (ZUS DRA) oraz imienny raport miesięczny o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach (ZUS RCA), imienny raport miesięczny o należnych składkach na ubezpieczenie zdrowotne (ZUS RZA), imienny raport miesięczny o wypłaconych świadczeniach i przerwach w opłacaniu składek (ZUS RSA).
Dokumenty rozliczeniowe Płatnik składek obowiązany jest przesłać w tym samym terminie deklarację rozliczeniową razem z imiennymi raportami miesięcznymi oraz opłacić składki za dany miesiąc, nie poźniej niż: do 5 dnia następnego miesiąca sfera budżetowa, do 10 dnia następnego miesiąca osoby fizyczne opłacające składkę wyłącznie za siebie, do 15 dnia następnego miesiąca pozostali płatnicy.
Dokumenty rozliczeniowe Płatnik należne składki wykazuje w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA/RZA, składanym za każdy miesiąc trwania ubezpieczeń. Ten raport składa się również wtedy, gdy w danym miesiącu ubezpieczony nie osiągnął żadnych przychodów, Wówczas w raporcie należy wykazać zerowe podstawy wymiaru i kwoty składek.
Dokumenty rozliczeniowe Komplet dokumentów rozliczeniowych oznaczony jest numerem Identyfikacyjnym 01- komplet pierwszorazowy 02-39 kolejne korekty miesiąc rok komplet pierwszorazowy za kwiecień 01.04.2014
Termin na złożenie korekty płatnik składek jest zobowiązany sporządzić i przekazać dokumenty rozliczeniowe korygujące w terminie: 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie lub od otrzymania zawiadomienia o stwierdzeniu nieprawidłowości przez ZUS, nie później niż w ciągu 7 dni od uprawomocnienia się decyzji jeżeli konieczność korekty danych jest wynikiem stwierdzenia nieprawidłowości przez ZUS w drodze decyzji, nie później niż w ciągu 30 dni od otrzymania protokołu kontroli jeżeli konieczność korekty danych jest wynikiem stwierdzenia nieprawidłowości przez ZUS w drodze kontroli. Płatnik ma także obowiązek sprawdzenia prawidłowości danych przekazanych do ZUS w imiennym raporcie miesięcznym dotyczącym danego roku kalendarzowego nie później niż do dnia 30 kwietnia następnego roku.
Korekta z urzędu Art. 48b. 1. Zakład może sporządzać z urzędu zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych, zgłoszenia wyrejestrowania ubezpieczonego z ubezpieczeń społecznych imienne raporty miesięczne, zgłoszenia płatnika składek, zgłoszenia wyrejestrowania płatnika składek, deklaracje rozliczeniowe oraz dokumenty korygujące te dokumenty, 2. ZUS może korygować z urzędu błędy stwierdzone w dokumentach związanych z ubezpieczeniami społecznymi określonych w ustawie. 3. Zakład może żądać od płatnika składek ponownego złożenia dokumentów związanych z ubezpieczeniami społecznymi określonych w ustawie, jeżeli dokumenty te nie zostały zidentyfikowane w systemie informatycznym Zakładu. 4. Zakład może z urzędu wprowadzać i korygować dane bezpośrednio na kontach ubezpieczonych lub kontach płatników składek, informując o tym ubezpieczonych i płatników składek.
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Płatnicy mają obowiązek rozliczać składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za osoby, którym wypłacają zasiłki macierzyńskie. Jeżeli zasiłek macierzyński wypłaca ZUS bo płatnik nie jest uprawnionych wypłaty zasiłków, to ZUS jest zobowiązany do składania dokumentów i rozliczania składek za te osoby. Wówczas obowiązkiem płatnika jest tylko składanie raportu ZUS RSA i wykazywanie okresu przerwy w opłacaniu składek z tytułu z którego powstało prawo do zasiłku.
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Pracownik który pobiera równocześnie dwa lub więcej zasiłki macierzyńskie, a taka sytuacja może mieć miejsce gdy dana osoba jest zatrudniona na podstawie 2 umów o pracę, ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlega z każdego z tych zasiłków. Prawo do dwóch zasiłków przysługuje również osobie która była zatrudniona na podstawie umowy o pracę i umowy zlecenia. Jeżeli jej wynagrodzenie z umowy o pracę było niższe niż minimalne, obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym podlegała także z umowy zlecenia. Gdy przystąpiła do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego i urodzi dziecko nabędzie prawo do dwóch zasiłków (jeden będzie z umowy o pracę, drugi z umowy zlecenia). Z każdego z nich będzie obowiązkowo podlegał ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Płatnik składek za każdą osobę której wypłaca zasiłek macierzyński wykazuje należne składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu do ubezpieczeń 12 40 xx. bez względu na to z jakiego tytułu zasiłek przysługuje tj. czy urlopu macierzyńskiego, dodatkowego macierzyńskiego, rodzicielskiego, ojcowskiego. Podstawa wymiaru kwota wypłaconego zasiłku macierzyńskiego, Gdy w danym miesiącu zasiłek nie został wypłacony należy wykazać Zerową podstawę wymiaru i kwotę składek
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym obowiązkowo podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ale tylko wtedy, gdy nie ma ustalonego prawa do emerytury lub renty i nie posiada innych tytułów rodzących obowiązek ubezpieczeń społecznych. Gdy nie ma innego tytułu do ubezpieczenia zdrowotnego, podlega obowiązkowo również ubezpieczeniu zdrowotnemu. Obowiązek rozliczania składek za osoby przebywające na urlopach wychowawczyc dotyczy wszystkich pracodawców, którzy udzielili swoim pracownikom urlopu wychowawczego. Zgłoszenia do ubezpieczeń osób przebywających na urlopach wychowawczych dokonuje się poprzez wykazanie ubezpieczonego w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA lub ZUS RZA ( gdy podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu).
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Zgłoszenia do ubezpieczeń osób przebywających na urlopach wychowawczych dokonuje się poprzez wykazanie ubezpieczonego w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA lub ZUS RZA (gdy podlega tylko ubezpieczeniu zdrowotnemu) z kodem 12 11 xx imiennym raporcie miesięcznym o należnych składkach i wypłaconych świadczeniach. Złożenie tego raportu jest traktowane na równi ze zgłoszeniem do ubezpieczeń. Jednocześnie nie należy wyrejestrowywać osób na urlopach wychowawczych z ubezpieczeń z umowy o pracę. Pracodawca ma obowiązek składać za pracownicę której udzielił urlopu raport ZUS RSA z kodem tytułu do ubezpieczeń 01 10 xx, gdzie wykaże okres urlopu, a w pole kod świadczenia/przerwy wpisze 121/122 (urlop wychowawczy).
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Od 1 września 2013 r. podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może być wyższa niż 60 % prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia przyjętego do ustalenia kwoty 30-krotności tj.2247,60 zł. (w 2014 r.) oraz niższa od 75 % minimalnego wynagrodzenia. Przy ustalaniu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia należy uwzględniać wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy, o ile stanowiło podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe. Wynagrodzenie wypłacone za dany miesiąc może nie być tożsame z podstawą wymiaru składek za ten miesiąc. Podstawa wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ulega proporcjonalnemu zmniejszeniu gdy urlop rozpoczął lub zakończył się w trakcie miesiąca albo tylko przez część miesiąca dana osoba spełniała warunki do podlegania ubezpieczeniom
Rozliczanie składek za osoby pobierające zasiłki macierzyńskie i przebywające na urlopie wychowawczym Przykład: Osoba przechodzi na urlop wychowawczy od 16.IV.2014 Do 14 IV wykorzystywała urlop wypoczynkowy. W kwietniu otrzymała wynagrodzenie za IV w wysokości 2000 zł. Raporty złożone za IV: ZUS RCA z kodem 01 10 xx jako podstawa wymiaru na E i R 2000 zł na zdrowotne 1725,80 zł (2000 zł 274,20 zł) ZUS RCA z kodem 12 11 xx podstawa na emerytalne i rentowe 1123,80 zł (2247,60 zł : 30 x 15), na zdrowotne 520 zł.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Roczna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe nie może przekraczać w roku kalendarzowym 30-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, 112 380 zł (3746 zł x 30 ) w 2014 r. Po przekroczeniu tej kwoty płatnik nie nalicza i nie odprowadza za ubezpieczonego składek emerytalnych i rentowych. W dalszym ciągu natomiast nalicza i odprowadza składki na pozostałe ubezpieczenia społeczne czyli ubezpieczenie wypadkowe i chorobowe, a także na ubezpieczenie zdrowotne.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Przy ustalaniu limitu 30-krotności, uwzględnia się podstawy wymiaru składek emerytalnych i rentowych z wszystkich tytułów, z których w danym roku za ubezpieczonego były opłacane składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Ubezpieczony, który równocześnie ma dwóch płatników (np. dwóch pracodawców), nie może upoważnić jednego z nich, aby od początku roku nie odprowadzał należnych składek z jednego tytułu ze względu na planowane osiągnięcie limitu 30-krotności.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Płatnik zaprzestaje opłacania składek emerytalnej i rentowych w związku z osiągnięciem rocznego limitu i informację o tym podaje na składanym za ubezpieczonego raporcie ZUS RCA. W raporcie tym w polu 02 bloku III B (informacja o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) wpisuje: 1 gdy informację o przekroczeniu rocznego limitu przekazał ubezpieczony, 2 gdy informację o tym przekazuje płatnik 3 gdy informację o przekroczeniu przekazał ZUS
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Przy jednym tytule do ubezpieczeń Gdy za daną osobę składki są odprowadzane tylko z jednego tytułu, np. z umowy o pracę płatnik na podstawie własnej dokumentacji płacowej zaprzestaje opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Gdy przekroczenie limitu 30-krotności nastąpiło w trakcie miesiąca, płatnik nalicza i przekazuje składki emerytalną i rentowe tylko od tej części podstawy wymiaru, która nie spowoduje przekroczenia limitu.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Przy kilku tytułach do ubezpieczeń Jeśli ubezpieczony ma jednocześnie więcej niż jednego płatnika składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ma obowiązek zawiadomić każdego z płatników o osiągnięciu rocznej podstawy. Informację o swoich składkach ubezpieczony uzyskuje z otrzymywanych od płatników informacji tzw. ZUS RMUA lub innych pisemnych informacji o składkach.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Przykład: Pani Anna jest równocześnie zatrudniona na podstawie 2 umów o pracę w Spółce A i B. we IX 2013 r. do osiągnięcia limitu 30-krotności brakuje jej 2000 zł. Pani Anna może poinformować: -pracodawcę A (lub B), aby za wrzesień odprowadził za nią składki -emerytalne i rentowe od 2000 zł, pracodawcę B (lub A), aby za IX w ogóle nie opłacał składek emerytalnej i rentowych. Poinformować każdego z pracodawców aby składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe opłacił od podstawy 1000 zł Każdy z tych wariantów jest poprawny. Ważne jest, aby podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za ten miesiąc wyniosła w sumie 2000 zł, a więc tyle, ile brakuje do osiągnięcia limitu 30-krotności. Oświadczenie ubezpieczonego powinno być złożone na piśmie
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Należy jednocześnie podkreślić, iż za skutki błędnego oświadczenia powodującego nieopłacanie składek odpowiada ubezpieczony. US uznaje, że ubezpieczony odpowiada za skutki całego powstałego zadłużenia tym również za składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe które na bieżąco byłyby sfinansowane ze środków płatnika a także za odsetki za zwłokę. O tych skutkach płatnik powinien poinformować ubezpieczonego i składając oświadczenie powinien mieć on świadomość jego konsekwencji. Gdy po pewnym czasie okaże się, iż oświadczenie było niezgodnie ze stanem faktycznym płatnik będzie zobowiązany złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych ale za powstałe zadłużenie odpowiada ubezpieczony.
Brak informacji dla płatników Gdy ubezpieczony ma równocześnie dwóch lub więcej płatników składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe i nie poinformuje ich o przekroczeniu rocznego limitu, wówczas płatnik - nie znając wynagrodzenia ubezpieczonego otrzymanego u drugiego płatnika- naliczy składki na podstawie własnej dokumentacji płacowej od całego wypłaconego wynagrodzenia. Wówczas informację o przekroczeniu limitu przekaże płatnikom ZUS Gdy do otrzymania zwrotu składek jest uprawnionych kilku płatników, ZUS przekazuje informację o prawidłowej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jaka powinna być wykazana w miesiącu w którym nastąpiło przekroczenie 30-krotności. Za datę stwierdzenia nienależnie opłaconych składek uważa się datę otrzymania przez ZUS imiennego raportu miesięcznego korygującego ZUS RCA oraz korygującej deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Przykład: za lipiec 2013 r. płatnik naliczył składki na ubezpieczenia społeczne za pracownika od podstawy 10 000 zł. Składka E finansowana ze środków pracownika 976 zł ( 10 000 zł x 9,76 %) i 976 zł finansowane ze środków płatnika Składka R finansowana ze środków pracownika 150 zł (10 000 zł x 1,5 %) ze środków płatnika 650 zł (10 000 zł x 6,5 %) Składka CH 245 zł (10 000 x 2,45 %), Składka na WY 193 zł (10 000 zł x 1,93 %*) Składka ZDr 776,61 zł 9 % x 8629 zł (10 000 zł 976 zł 150 zł 245 zł) 668,75 zł składka zdrowotna do odliczenia od zaliczki na podatek (7,75 proc.) We wrześniu ZUS przekazał informację, iż podstawa wymiaru składek na E i R za lipiec powinna wynosić 5000 zł.płatnik musi więc złożyć korektę raportu ZUS RCA złożonego za lipiec i w raporcie naliczyć składki na:ubezpieczenia E i R od podstawy 5000 zł.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Składka na ubezpieczenie E finansowana ze środków pracownika 488 zł ( 5 000 zł x 9,76 %) ze środków płatnika 488 zł Składka na ubezpieczenie R finansowana ze środków pracownika 75 zł (5 000 zł x 1,5 %) ze środków płatnika 325 zł (5000 zł x 6,5 %) Składka na ubezpieczenie CH 245 zł (10 000 x 2,45 %)- Składka na ubezpieczenie WY 193zł (10 000 zł x 1,93 %*) Składka na ubezpieczenie ZDr 827,28 zł (9192 zł x 9 %) ZDr do odliczenia od zaliczki 712,38 zł (9192 zł x 7,75 %) Łącznie nadpłata: finansowana ze środków płatnika: 813 zł (488 zł + 325 zł), a przez pracownika: 563 zł (488 zł + 75 zł). Łącznie nadpłacone składki wyniosły: 813 zł + 563 zł = 1376 zł. Niedopłata składki na ubezpieczenie zdrowotne: 50,67 zł. (827,28 zł - 776,61 zł) Część składki ZDr. która nie została odliczona od zaliczki: 43,63 zł (712,38 zł - 668,75 zł)
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe Jeśli pracownik otrzyma pieniądze we wrześniu i za ten miesiąc jego wynagrodzenie wyniesie 10 000 zł, rachunki wyglądają następująco: - składki: E: 0,00, R 0,00, CH: 10 000 zł x 2,45 proc. = 245 zł ZDR (10 000 zł 245 zł) x 9 proc. = 877,95 zł zdrowotna do odliczenia od zaliczki na podatek: (10 000 zł 245 zł) x 7,75 proc. = 756,01 zł - podstawa opodatkowania: 10 000 zł 245 zł + 563 zł(nadpłata) = 10 318 zł 10 318 zł 111,25 zł (koszty uzyskania przych.) = 10 206,75 zł; po zaokrągleniu 10 207 zł - zaliczka na podatek (10 207 zł x 18 proc.*) 46,33 zł = 1790,93 zł. * przy założeniu, że taka stawka obowiązuje pracownika we wrześniu -zaliczkę do przekazania do US pomniejszamy o składkę zdrowotną -(7,75 proc. podstawy) oraz jej niedopłatę 43,63 zł ( 712,38 zł 668,75 zł) za lipiec: 1790,93 (756,01 zł + 43,63 zł) = 991,29 zł po zaokrągleniu 991 zł.
przekroczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe ustalamy kwotę jaką należy wypłacić pracownikowi: 10 563 245 zł 991 zł 877,95 50,67 = 8398,38 zł 245 zł składka chorobowa 991 zł zaliczka przekazywana do US 877,95 zł składka na ubezpieczenie zdrowotne od wynagrodzenia za IX 50,67 zł (niedopłata składki na zdrowotnej) niedopłata składki na ubezpieczenie zdrowotne jest odliczana z dochodu pracownika. W ten sposób płatnik zwróci pracownikowi nadpłatę składek społecznych 563 zł pomniejszoną o nieopłaconą składkę zdrowotną: 50,67 zł.
Rozliczanie składek za okres choroby pracownika i zleceniobiorcy Pracodawca jako płatnik składek ma obowiązek rozliczać składki za swoich pracowników i zleceniobiorców nie tylko w okresie w którym wykonują oni pracę i jest im wypłacane wynagrodzenie ale także za okres gdy są oni niezdolni do pracy z powodu choroby i otrzymują wynagrodzenie chorobowe (przysługuje wyłącznie pracownikom) lub zasiłki. Pracodawca rozlicza składki za pracownika od dnia nawiązania do dnia ustania stosunku pracy. W tym okresie pracodawca zobowiązany jest składać za pracownika raporty do ZUS-u. Analogiczne obowiązki ma w stosunku do zleceniobiorców.
Wynagrodzenie za czas choroby Za czas niezdolności pracownika do pracy wskutek choroby lub odosobnienia w związku z chorobą zakaźną trwającej łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia - trwającej łącznie do 14 dni w ciągu roku kalendarzowego pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu. Za czas niezdolności do pracy trwającej dłużej niż odpowiednio 33 dni lub 14 dni w ciągu roku kalendarzowego pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy. Jeżeli niezdolność do pracy jest spowodowana: Wypadkiem w drodze do pracy lub z pracy albo choroby przypadającej w czasie ciąży pracownik zachowuje prawo do 100 % wynagrodzenia poddaniem się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek(...), pracownik zachowuje prawo do 100 % wynagrodzenia. Wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy oblicza się według zasad obowiązujących przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku chorobowego i wypłaca za każdy dzień niezdolności do pracy w tym również za dni wolne od pracy. Wynagrodzenie to jest w całości finansowane ze środków pracodawcy.
Zasiłek chorobowy Za czas niezdolności do pracy, o trwający łącznie dłużej niż 33 dni w ciągu roku kalendarzowego, a w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, trwający łącznie dłużej niż 14 dni w ciągu roku kalendarzowego, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy finansowany ze środków FUS. Miesięczny zasiłek chorobowy, wynosi 80 % podstawy wymiaru zasiłku, a za okres pobytu w szpitalu 70 %. Zasiłek chorobowy wynosi 100 % podstawy, np. jeżeli niezdolność do pracy lub niemożność wykonywania pracy: przypada w okresie ciąży; powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskimrzewidzianym dla kandydatów na ców komórek, tkanek i narządów oraz zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów; 3) powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.
Okres choroby w dokumentach Wynagrodzenie chorobowe jest wykazywane z kodem 331, natomiast zasiłek chorobowy z kodem 313 (zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego). Raporty te należy złożyć za miesiąc w którym pracodawca wypłacił wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek. Okres za który zostało wypłacone wynagrodzenie chorobowe lub zasiłek chorobowy nie może wykraczać poza ostatni dzień kalendarzowy miesiąca za który jest sporządzany raport ZUS RSA. Oznacza to, że data od i data do w tych raportach mogą być wcześniejsze niż pierwszy dzień kalendarzowy za który jest sporządzany raport i nie mogą być późniejsze niż ostatni dzień kalendarzowy za który jest sporządzany raport.
Podstawa za okres choroby przykład Pan Jan od 1 do 15 marca br. był chory, a od 16 do 31 marca świadczył pracę. W marcu otrzymał 1000 zł wynagrodzenia za przepracowaną część miesiąca, 800 zł wynagrodzenia za czas choroby i 200 zł dodatku stażowego (100 zł za okres pracy i 100 za okres choroby). Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi kwota 1100 zł (1000 zł + 100 zł) Podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne stanowi 1749,19 zł (1100 zł - 150,81 + 800). 150,81 zł składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego 1100 x 13,71 %
Okres choroby w dokumentach Przykład: pracownik od 26 III do 10 IV był chory. Wynagrodzenie za okres choroby pracodawca wypłaca w dniu 30 IV. W przekazywanym za pracownika raporcie ZUS RSA za IV pracodawca powinien wykazać okres od 26.III do 10.IV. liczba dni zasiłkowych / liczba wypłat należy wpisać - 16 oraz kwotę wypłaconego wynagrodzenia chorobowego.oczywiście pracodawca składa za pracownika również raport ZUS RCA gdzie jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykazuje wypłacone w IV wynagrodzenie, natomiast w pole podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne uwzględnia kwotę wypłaconego wynagrodzenia pomniejszoną o składki finansowane ze środków pracownika oraz wypłacane wynagrodzenie chorobowe i od tak ustalonej podstawy nalicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne.
Okres choroby w dokumentach Przykład Pracodawca w kwietniu wypłacił pracownikowi wynagrodzenie chorobowe za okres od 30 marca do 3 kwietnia w kwocie 350 zł. W raporcie RSA sporządzanym za kwiecień z kodem tytułu do ubezpieczeń 01 10 00 i kodem świadczenia przerwy 331 składanym za pracownika w bloku III B rodzaje i okresy przerw w opłacaniu składek w pole 01 kod tytułu ubezpieczenia powinien wpisać 01 10 00 w pole 02 kod świadczenia/przerwy 331w pole 03 okres od do 30.03.2010 03.04.2010, w pole 06 kod choroby z L4, w pole 07. Kwotę 350 zł.
Urlop bezpłatny Przepisy ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych określają, że pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym (tj. emerytalnemu, rentowym, wypadkowemu i chorobowemu) w okresie od dnia nawiązania do dnia ustania stosunku pracy. W tym okresie pracodawca musi traktować daną osobę jako pracownika. Nie oznacza to jednak, iż za cały okres zawsze będzie on zobowiązany do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne. Pomiędzy nawiązaniem stosunku pracy, a ustaniem zatrudnienia występują bowiem przerwy w podleganiu ubezpieczeniom za które składki nie są opłacane. W dalszym ciągu jednak osoba ta pozostaje pracownikiem i na pracodawcy jako płatniku składek spoczywa obowiązek przekazania informacji o przerwie w opłacaniu składek do ZUS-u. Jedną z takich przerw w opłacaniu składek jest właśnie urlop bezpłatny.
Urlop bezpłatny Przykład: Pan Dariusz w okresie od 1 lipca do 31 sierpnia 2014 r. będzie przebywał na urlopie bezpłatnym. Pracodawca za lipiec składa za niego raport ZUS RSA (z kodem tytułu ubezpieczeń 01 10 xx) w którym podaje okres 01.07.2014 31.07.2014 i kod świadczenia/przerwy 111 (urlop bezpłatny). Jeżeli pracodawca nie złożyłby tego raportu składając dokumenty rozliczeniowe za lipiec nie może lipcowego urlopu bezpłatnego wykazać w raporcie RSA składanym za kolejny miesiąc. Gdy raport nie został złożony za lipiec to raport ten należy złożyć za lipiec w trybie korekty. Oczywiście raport ZUS RSA należy również złożyć za sierpień.
Urlop bezpłatny Przykład: Pan Jakub jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę w Spółce z o.o. ABC w pełnym wymiarze czasu pracy. Od 1 lipca do 31 października 2013 r. przebywa na urlopie bezpłatnym. W sierpniu pracodawca wypłaca mu zaległe wynagrodzenie za czerwiec w wysokości 2000 zł. Za sierpień za Pana Jakuba pracodawca powinien złożyć następujące dokumenty rozliczeniowe: ZUS RSA z kodem 01 10 xx (pracownik) i wykazać okres 01.08.2013 31.08.2013 kod 121 (urlop bezpłatny) ZUS RCA z kodem 01 10 xx w którym składki na ubezpieczenia społeczne zostaną naliczona od kwoty 2000 zł, a na ubezpieczenie zdrowotne od kwoty 1725,80 zł (2000 zł 137,10 zł- składki finansowane ze środków pracownika). Od wypłaconego wynagrodzenia pracodawca powinien również naliczyć składkę na FP i FGŚP.
Urlop bezpłatny Przykład : Pan Tomasz jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę na pełny etat w Spółce A. W okresie od 1 maja 2013r. do 31 lipca 2013r. został mu udzielony urlop bezpłatny. Od 1 lipca 2013r. ta sama firma zatrudniła go na umowę zlecenia na okres do 31 grudnia br. W takiej sytuacji Spółka powinna złożyć formularz ZUS ZUA z kodem tytułu do ubezpieczeń umowy zlecenia 04 11 xx i zgłosić Pana Tomasza do ubezpieczeń jako zleceniobiorcę. Z umowy zlecenia Pan Tomasz nie przystąpił do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Od 1 sierpnia 2013r. Pan Tomasz wraca do pracy, i od tego dnia będzie wykonywał umowę o pracę oraz umowę zlecenia. Umowa zlecenia będzie więc wykonywana na rzecz własnego pracodawcy, i nie będzie już odrębnym tytułem do ubezpieczeń. Wobec tego płatnik powinien złożyć formularz ZUS ZWUA (z kodem tytułu do ubezpieczeń umowy zlecenia) i wyrejestrować Pana Tomasz z dniem 1 sierpnia 2013 r. z ubezpieczeń do których został zgłoszony z umowy zlecenia.
Urlop bezpłatny W sytuacji gdy wynagrodzenie z umowy zlecenia za lipiec w wysokości 1000 zł zostanie wypłacone w sierpniu i w sierpniu pracownik otrzyma wynagrodzenie z umowy o pracę w wysokości 2000 zł płatnik powinien złożyć za niego następujące dokumenty rozliczeniowe: raport ZUS RCA z kodem 30 00 xx, w którym płatnik jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykaże 1000 zł, i od tej kwoty naliczy składki na ubezpieczenia społeczne, a na ubezpieczenie zdrowotne od 887,40 zł (1000 zł 112,60 zł składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego), raport ZUS RCA z kodem 01 10 xx, w którym płatnik w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykaże 2000 zł i od tej podstawy naliczy składki na ubezpieczenia społeczne, a na ubezpieczenie zdrowotne od podstawy 1725,80 zł (2000 274,20 zł składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego),
Urlop bezpłatny Urlop na kilka dni konsekwencje Należy pamiętać, iż nawet urlop bezpłatny udzielony na kilka dni powoduje, iż w tym okresie pracownik nie podlega żadnym ubezpieczeniom ze stosunku pracy i tym samym ma on obowiązek opłacania składek z innego tytułu (niż umowa o pracę), który równocześnie posiada. To, że w tym miesiącu wynagrodzenie pracownika jest wyższe od minimalnego wynagrodzenia nie zwalnia go z obowiązku podlegania ubezpieczeniom z tego dodatkowego tytułu.
Wypadek pracownika W sytuacji gdy wypadkowi ulegnie pracownik i zdarzenie to zostanie uznane za wypadek przy pracy i w jego następstwie pracownik będzie chory pracownikowi od pierwszego dnia choroby przysługuje zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. Musimy więc pamiętać o tym, iż pracownik za czas niezdolności do pracy w związku z wypadkiem od pierwszego dnia niezdolności do pracy z tego powodu nabywa prawo do zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego.
Wypadek pracownika w przypadku, gdy pracodawca wypłacił pracownikowi wynagrodzenie za czas niezdolności do pracy wskutek choroby, a następnie w wyniku zakończenia postępowania wyjaśniającego zostanie ustalone, iż niezdolność do pracy była spowodowana wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, to wypłacone pracownikowi wynagrodzenie za okres choroby należy zaklasyfikować jako zasiłek chorobowy finansowany z ubezpieczenia wypadkowego. Za miesiąc, w którym zostało wypłacone wynagrodzenie za czas choroby w raporcie ZUS RSA wykazane zostało świadczenie/przerwa z kodem 331, należy sporządzić imienny raport korygujacy ZUS RSA, w którym należy wykazać prawidłowy kod świadczenia / przerwy 314, W przypadku, gdy należny zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego jest wyższy od wypłaconego wynagrodzenia (a tak jest zawsze), to za miesiąc w którym wypłacono wyrównanie zasiłku w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RSA (z kodem 318) należy wykazać kwotę wypłaconego wyrównania oraz pozostałe dane (okres niezdolności do pracy liczbę dni zasiłkowych jak w raporcie RSA z kodem 331.
Wypadek pracownika Zmiana kwalifikacji wypłaconego wynagrodzenia chorobowego na zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego powoduje również konieczność złożenia korekty raportu ZUS RCA, gdyż wynagrodzenie za czas choroby stanowi podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, a zasiłek nie. Tym samym płatnik powinien złożyć korektę raportu ZUS RCA i odprowadzić składkę na ubezpieczenie zdrowotne od prawidłowej podstawy wymiaru. Płatnik składek jest również zobowiązany do złożenia korekty deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
Wypadek pracownika Za miesiąc, w którym zostało wypłacone wynagrodzenie za czas choroby w raporcie ZUS RSA wykazane zostało świadczenie/przerwa z kodem 331, należy sporządzić imienny raport korygujacy ZUS RSA, w którym należy wykazać prawidłowy kod świadczenia / przerwy 314, W przypadku, gdy należny zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego jest wyższy od wypłaconego wynagrodzenia (a tak jest zawsze), to za miesiąc w którym wypłacono wyrównanie zasiłku w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RSA (z kodem 318) należy wykazać kwotę wypłaconego wyrównania oraz pozostałe dane (okres niezdolności do pracy liczbę dni zasiłkowych jak w raporcie RSA z kodem 331. Zmiana kwalifikacji wypłaconego wynagrodzenia na zasiłek powoduje również konieczność złożenia korekty raportu ZUS RCA, gdyż wynagrodzenie za czas choroby stanowi podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, a zasiłek z nie. Tym samym płatnik powinien złożyć korektę raportu ZUS RCA i odprowadzić składkę na ubezpieczenie zdrowotne od prawidłowej podstawy wymiaru. Płatnik składek jest również zobowiązany do złożenia korekty deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.
Wypadek pracownika Przykład : Pan Jan jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę. W dniu 11 kwietnia uległ on wypadkowi przy pracy, jednak pracodawca w kwietniu zamiast zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego wypłacił mu wynagrodzenie chorobowe w wysokości 1600 zł. Oprócz tego wynagrodzenia otrzymał on w kwietniu wynagrodzenie w wysokości 1000 zł. Za kwiecień złożył więc za niego raport: ZUS RCA (z kodem 01 10 xx) gdzie w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykazał 1000zł, a podstawie na ubezpieczenie zdrowotne 2462,90 zł (1000 zł 137,10 zł + 1600 zł). ZUS RSA (z kodem 01 10 xx) gdzie wykazał kwotę wypłaconego wynagrodzenia za czas choroby (1600 zł) kod świadczenia przerwy 331
Wypadek pracownika W maju wypadek został ostatecznie uznany za wypadek przy pracy i płatnik składek dopłacił pracownikowi wyrównanie zasiłku w wysokości 400 zł. Oprócz tego wyrównania pracownik otrzymał w maju zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 3000 zł. Zarówno raport ZUS RCA jaki i ZUS RSA złożone za kwiecień powinny zostać skorygowane. w skorygowanym raporcie ZUS RSA płatnik powinien wpisać 1600 zł jako kwotę, azasiłku, a w pole kod świadczenia / przerwy 314 w skorygowanym raporcie ZUS RCA w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne należy wykazać 1000zł, a w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zzdrowotne 862,90 zł.
Wypadek pracownika Przy założeniu, że wcześniej płatnik nie korygował tego miesiąca w pole identyfikator raportu tych dokumentów należy wpisać 02.04.2014. Oczywiście oprócz tych druków płatnik musi złożyć za ten miesiąc również korektę deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA. Natomiast za maj płatnik powinien złożyć: raport RSA (z kodem 01 10 xx) w którym wykaże zasiłek chorobowy wypłacony w maju okres przerwy 1.05.-31.05 liczba dni zasiłkowych 31 kwota 3000 zł kod świadczenia przerwy 314 raport ZUS RSA(z kodem 01 10 xx) w którym wykaże wyrównanie zasiłku chorobowego w pole okres wpisze 11.04.-30.04 liczba dni zasiłkowych (20), a w pole kod świadczenia/przerwy 318 (wyrównanie zasiłku)
Wypadek pracownika przykład W kwietniu 2014 r. pracownik chorował przez 25 dni i za ten okres otrzymał wynagrodzenie chorobowe w wysokości 1.725,75 zł (80% podstawy wymiaru) oraz wynagrodzenie za pracę w kwocie 500 zł. Pracodawca rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne od kwoty 500 zł, a składkę zdrowotną od kwoty 2.157,20 zł (500 zł - 68,55 zł) + 1.725,75 zł. W czerwcu 2014 r. okazało się, iż kwietniowa niezdolność do pracy była spowodowana chorobą zawodową, a tym samym od pierwszego dnia tej niezdolności pracownikowi przysługiwał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru. Pracodawca sporządził dokumenty rozliczeniowe korygujące za kwiecień 2014 r.
Wypadek pracownika W raporcie ZUS RCA rozliczył składki na ubezpieczenia społeczne od podstawy 500 zł, a składkę zdrowotną od podstawy 431,45 zł (500 zł - 68,55 zł), w raporcie ZUS RSA z kodem świadczenia/przerwy 314 wykazał zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego. W wyniku sporządzonej korekty pracodawca ustalił, że składka na ubezpieczenie zdrowotne została: nadpłacona w wysokości 155,32 zł (2.157,20 zł x 9% = 194,15 zł; 431,45 zł x 9% = 38,83 zł; 194,15 zł - 38,83 zł), odliczona od zaliczki na podatek dochodowy w wysokości 167,18 zł (2.157,20 zł x 7,75%), a powinna w kwocie 33,44 zł (431,45 zł x 7,75%), zatem doliczeniu do zaliczki na podatek dochodowy podlega kwota 133,74 zł (167,18 zł - 33,44 zł).
Wypadek pracownika przykład Załóżmy, że w czerwcu 2014 r. pracodawca zwrócił pracownikowi nadpłaconą składkę zdrowotną. Ponadto w tym miesiącu pracownik uzyskał wynagrodzenie za pracę w wysokości 3.000 zł oraz wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego w kwocie 431,50 zł. Pracownik złożył pracodawcy PIT-2, koszty uzyskania przychodów wynoszą 111,25 zł. Od dokonanych wypłat pracodawca dokonał następujących rozliczeń:
Wypadek pracownika 3.000 zł x 13,71 % = 411,30 zł składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków ubezpieczonego, wyrównanie zasiłku chorobowego z ubezpieczenia wypadkowego 431,50 zł nadpłata składki zdrowotnej (155,32 zł), z tego doliczeniu do podatku podlega 133,74 zł, podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne 2.588,70 zł (3000 zł 411,30 zł) składka na ubezpieczenie zdrowotne 232,98 zł (2.588,70 zł x 9 %) składka na ubezpieczenie zdrowotne do odliczenia od podatku 200,62 zł (2.588,70 zł x 7,75 %) podstawa obliczenia zaliczki na podatek dochodowy 2.909 zł (3000 zł - 111,25 zł - 411,30 zł) zaliczka na podatek dochodowy przed odliczeniem składki zdrowotnej 2909 zł x 18 % - 46,33 zł = 477,29 zł zaliczka na podatek dochodowy do przekazania do US 477,29 zł - 200,62 zł + 133,74 zł = 410,41 po zaokrągleniu 410 zł Do wypłaty: 2532,54 zł 3.000,00 zł + 431,50 zł +155,32 zł - 411,30 zł - 232,98 zł -410,00 zł
Wypadek zleceniobiorcy Przykład: Pan Jan jest zatrudniony na podstawie umowy zlecenia. Został zgłoszony do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych w tym do wypadkowego i dobrowolnego chorobowego. W dniu 15 maja uległ wypadkowi przy wykonywaniu umowy zlecenia, uznany przez ZUS za wypadek przy pracy. W maju otrzymuje wynagrodzenie od zleceniodawcy w wysokości 1200 zł za przepracowaną część miesiąca. W maju nie zostaje mu wypłacony zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego jego wypłata następuje w czerwcu za okres od 15 maja do 30 czerwca. Kwota zasiłku za ten okres wynosi 4000 zł. W czerwcu nie otrzymuje żadnych innych wypłat. Za maj płatnik złoży : raport ZUS RCA (z kodem 04 11 xx) w którym wykaże kwotę wypłaconego wynagrodzenia i od tej podstawy naliczy składki na ubezpieczenia społeczne, na zdrowotne od podstawy 1294,35 zł (1500zł 205,65 zł). Za maj nie należy składać ZUS RSA, gdyż w tym miesiącu zasiłek nie został wypłacony
Wypadek zleceniobiorcy Za czerwiec: Raport ZUS RSA (z kodem 04 11 xx) w którym wykaże okres zasiłku 15.05-30.06 liczbę dni zasiłkowych (47) i kwotę 4000 zł. Za ten miesiąc nie trzeba składać raportu RCA z zerową podstawą wymiaru gdyż przerwa w opłacaniu trwa cały miesiąc i w czerwcu ubezpieczony nie otrzymał żadnych innych wypłat od których należałoby opłacić składki.
wynagrodzenie wyegzekwowane przez komornika Stosownie do art. 17 i 46 ustawy o sus obowiązek obliczenia, potrącenia z dochodów ubezpieczonych, rozliczenia i opłacenia składek za zatrudnionych pracowników spoczywa wyłącznie na pracodawcy, pełniącym rolę płatnika składek za ubezpieczonych. Z uwagi na to, że w art.4 ustawy o sus jako płatnik nie jest wymieniony komornik należy uznać, że powołana ustawa nie przewiduje żadnego innego trybu postępowania (rozliczania i opłacania składek na ubezpieczenia przez komornika, który wyegzekwował na rzecz pracownika należności z tytułu umowy o pracę, czy bezpośrednio przez ubezpieczonego). Tym samym, jeżeli pracownik uzyskuje przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne od komornika w wyniku prowadzonego postępowania egzekucyjnego, to obowiązek sporządzenia wymaganych dokumentów rozliczeniowych oraz terminowego opłacenia składek na ubezpieczenia społeczne, należnych zarówno w części finansowanej przez pracodawcę, jak i przez pracownika obciąża wyłącznie pracodawcę.
wynagrodzenie wyegzekwowane przez komornika art.42e ustawy o pdof nakłada na komornika obowiązek poboru zaliczki na podatek. Komornik pobiera zaliczkę i ustalą ją według wysokości 18 %, Obowiązek poboru zaliczki przez komornika w przypadku egzekwowania wynagrodzenia w kwocie netto potwierdził w interpretacji indywidualnej z dnia 11.08.2011 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy sygn. ITPB2/515/11/RS. W związku z tym, że komornik pobiera zaliczkę ma obowiązek przekazania pracownikowi informacji PIT -11, a były pracownik te przychody powinien wykazać w swoim rozliczeniu rocznym. Zgodnie z art. 84 ust. 2 w związku z art. 81 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, składka na ubezpieczenie zdrowotne powinna być opłacona przez byłego pracownika bezpośrednio na rachunek bankowy wskazany przez właściwy oddział wojewódzki NFZ.
wynagrodzenie wyegzekwowane przez komornika Rozliczenie należnych składek powinno nastąpić w dokumentach rozliczeniowych sporządzanych za miesiąc, w którym kwota wyegzekwowanego przez komornika wynagrodzenia za pracę, zostanie postawiona do dyspozycji byłego pracownika, tj. za miesiąc, w którym nastąpi wypłata lub przekazanie środków na jego rachunek bankowy. Opłacenie należnych składek oraz przekazanie do ZUS wymaganych dokumentów rozliczeniowych powinno nastąpić z zachowaniem obowiązującego płatnika składek terminu płatności. W imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA (z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 X X) złożonym za byłego pracownika pracodawca powinien: wykazać uzyskany przychód, w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz dokonać rozliczenia całość należnych składek, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o sus, wykazać uzyskany przychód, w podstawie wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, po pomniejszeniu go o składki na ubezpieczenia społeczne w części podlegającej sfinansowaniu przez pracownika oraz wykazać składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości "0". Ponadto pracodawca od tego przychodu powinien opłacić składki na FP i FGŚP (zakładając, że pracownik nie osiągnął wieku wynoszącego co najmniej 55 lat kobieta i co najmniej 60 lat mężczyzna).
Korekta dokumentów rozliczeniowych Przykład Jeżeli w komplecie dokumentów rozliczeniowych oznaczonym numerem identyfikatora 01.04.2014 płatnik składek złożył deklarację rozliczeniową oraz imienn raporty miesięczne za 10 ubezpieczonych i należy skorygować imienne raporty miesięczne za dwóch ubezpieczonych, to w komplecie dokumentów korygujących oznaczonym numerem identyfikatora 02.04.2014 płatnik składa ZUS DRA, w której rozlicza wszystkich 10 ubezpieczonych, i dołącza do niej imienne raporty miesięczne za dwóch ubezpieczonych. Imienny raport korygujący powinien być oznaczany tym samym numerem (w polu 01 "Identyfikator raportu") co deklaracja rozliczeniowa korygująca, do której jest dołączony.
Korekta brak raportu RSA o urlopie wychowawczym Przykład: Osoba przebywająca na urlopie wychowawczym podlegająca ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowym i zdrowotnemu 15 III urodziła dziecko, zasiłek macierzyński w wysokości 1000 zł został jej wypłacony w marcu: Za marzec płatnik złożył raport: ZUS RCA z kodem 12 11 xx w którym wykazał składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne za ten miesiąc, ZUS RCA z kodem 12 40 xx w którym wykazał składki od kwoty wypłaconego zasiłku, ZUS RSA z kodem 01 10 xx gdzie wykazał okres 15.03.2014 31.03.2014 kod 31 3 (zasiłek macierzyński) Dokumenty te zostały przekazane z numerem 01 03 2014 Płatnik nie złożył raportu ZUS RSA z kodem 01 10 xx i kodem świadczenia przerw 121
Korekta brak raportu RSA o urlopie wychowawczym Korekta: Identyfikator raportu 02.03.2014 Raport ZUS RSA z kodem 01 10 xx okres 15.03.2014 31.03.2014 kod 311 (zasiłek macierzyński, Raport ZUS RSA z kodem 01 10 xx okres 01.03.2014 14.03.2014 kod świadczenia przerwy 121/122 (urlop wychowawczy) + DRA z tym samym numerem identyfikacyjnym
Korekta raportu RSA niepotrzebnie złożony Przykład Płatnik złożył za ubezpieczonego za luty 2014 r. z identyfikatorem 01.02.2014 Raport ZUS RSA z kodem 331 okres 02.02.2014 04.02.2014, Raport ZUS RSA z kodem 313 okres 10.02.2014 12.02.2014 pierwszy z raportów nie powinien zostać złożony Płatnik z identyfikatorem 02.02.2014 składa Raport ZUS RSA z kodem 313 okres 10.02.2014 12.02.2014 + ZUS DRA z tym samym identyfikatorem raport ten przykryje raport z kodem 331
Korekta RSA urlop bezpłatny (1) Przykład: Za pracownika za marzec 2013 został złożony raport: ZUS RCA z kodem 01 10 xx w którym zostały naliczone składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, ZUS RSA z kodem 01 10 xx gdzie wykazany został okres 05.03.2013 10.03.2013 z kodem 331 (wynagrodzenie za czas choroby) Dokumenty z ident. 01.03.2014 Płatnik w grudniu złożył korektę deklaracji za III 2013 bo źle naliczył składkę FP A w styczniu korektę deklaracji za III 2013 bo źle naliczył składkę na FGŚP W marcu br. okazało się, że w marcu 2013 r. pracownik był na urlopie bezpłatnym od 20 do 21 marca 2014 r.
Korekta RSA urlop bezpłatny (2) Korekta Identyfikator 04.03.2013 raport ZUS RSA z kodem 01 10 xx okres 05.03.2013 10.03.2013 z kodem 331 (wynagrodzenie za czas choroby), raport ZUS RSA z kodem 01 10 xx okres 20.03.2013 21.03.2013 121 (urlop bezpłatny) + DRA z tym samym numerem identyfikacyjnym
Świadczenie rehabilitacyjne Pracownik w czerwcu 2013 roku przebywał na zwolnieniu lekarskim i otrzymał zasiłek chorobowy za okres od 1 do 4 czerwca w wysokości 600 zł. Dzień 4 czerwca był dla niego ostatnim dniem zasiłkowym. Później czekał na przyznanie świadczenia rehabilitacyjnego przez ZUS za czerwiec pracodawca złożył: ZUS RSA z kodem 01 10 xx gdzie wykazał okres 01.06-04.06.2013 kod świadczenia przerwy 313 liczba dni zasiłkowych 4 kwota 600 zł, ZUS RSA z kodem 01 10 xx 05.06-30.06.2013 kod świadczenia/przerwy -151 (okres usprawiedliwionej nieobecności bez prawa do wynagrodz. W lipcu 2013 roku pracownikowi zostało przyznane świadczenie rehabilitacyjne i w tym miesiącu otrzymał wypłatę tego świadczenia w wysokości 7000 zł za okres od 5 czerwca do 31 lipca 2013 r. W takiej sytuacji za lipiec płatnik powinien złożyć raport ZUS RSA z kodem ubezpieczenia 01 10 XX, w którym wykaże okres 5.06. 31.07.2013, liczbę dni zasiłkowych i liczbę wypłat 2 (wypłata za dwa miesiące), kwotę 7000 zł i kod świadczenia przerwy 321 (świadczenie rehabilitacyjne z ubezpieczenia chorobowego).
Świadczenie rehabilitacyjne W związku z przyznaniem świadczenia rehabilitacyjnego płatnik powinien złożyć korektę dokumentów za czerwiec i w raporcie ZUS RSA z identyfikatorem 02.06.2013 (jeżeli wcześniej nie korygował tego miesiąca) wykazać takie same informacje jak w raporcie pierwszorazowym, tj. okres 1 4.06.2013, liczbę dni zasiłkowych 4, kwotę 400 zł i kod świadczenia przerwy 313 (zasiłek chorobowy z ubezpieczenia chorobowego). Za czerwiec płatnik nie musiał składać wycofującego raportu ZUS RSA z kodem świadczenia przerwy 151. Raport ten zostanie wycofany zgodnie z zasadą, że raport z kolejnym identyfikatorem 02, złożony z kodem świadczenia przerwy 313, przykryje raport świadczeniowy z niższym identyfikatorem. Oczywiście oprócz złożenia w trybie korekty raportu ZUS RSA konieczne jest złożenie w trybie korekty deklaracji ZUS DRA.
Korekta za studenta (1) Przykład: Pani Justyna ma 23 lata. Od stycznia 2013 r. w spółce A jest zatrudniona na podstawie umowy zlecenia. W związku z tym, że jest studentką i nie ukończyła 26 lat ze zlecenia nie została zgłoszona do żadnych ubezpieczeń. Studia I stopnia zakończyła 30 czerwca 2013 r. Natomiast od 1 października 2013 r. rozpoczęła studia magisterskie. Z umowy zlecenia co miesiąc otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 1000 zł wypłacane ostatniego dnia miesiąca. Podczas przeprowadzanej kontroli Inspektor ZUS odkrył, że studia rozpoczęła od 1 października 2013 r. i płatnik od 1 lipca do końca września powinien za nią opłacać składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne
Korekta za studenta (2) Płatnik musi złożyć formularz ZUS ZUA z kodem 04 11 xx i od 1 lipca 2013 r. zgłosić Panią Justynę do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych, wypadkowego i zdrowotnego. Za lipiec, sierpień i wrzesień należy złożyć w trybie korekty ZUS RCA i wykazać 1000 zł jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz 887,40 zł jako podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne. Ten raport należy dołączyć do korygującej deklaracji rozliczeniowej. Po złożeniu tych dokumentów płatnik musi opłacić do ZUS-u należne składki na ubezpieczenia społeczne oraz zdrowotne w wysokości 374,37 zł za każdy miesiąc oraz oczywiście odsetki za zwłokę. Płatnik powinien zwrócić się do ubezpieczonej o zwrot części składek finansowanych z jej środków 192,47 zł (za miesiąc). Oczywiście z dniem 1 października 2013 r. płatnik powinien złożyć formularz ZUA ZWUA i wyrejestrować ją z ubezpieczeń gdyż od tego dnia ponownie jest studentką i z uwagi na to,że nie ukończyła 26 lat ze zlecenia nie podlega ubezpieczeniom.
Korekta za zleceniobiorcę (1) Przykład: Pan Jan od stycznia 2010 r. do 31 stycznia 2013 r. był zatrudniony w Spółce A na podstawie umowy zlecenia. Otrzymywał wynagrodzenie w wysokości 2000 zł miesięcznie, które było wypłacane ostatniego dnia danego miesiąca Ze zlecenia został zgłoszony tylko do ubezpieczenia zdrowotnego gdyż złożył oświadczenie, że u innego pracodawcy jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę, a jego wynagrodzenie jest wyższe od minimalnego. Od 1 do 31 grudnia 2012 r. z umowy o pracę przebywał na urlopie bezpłatnym. W konsekwencji jego jedynym tytułem do ubezpieczeń była umowa zlecenia i ze zlecenia powinien w tym okresie zostać zgłoszony do ubezpieczeń społecznych
Korekta za zleceniobiorcę (2) ZUS informację o tym przesłał do płatnika w kwietniu 2014 r. gdy Pan Jan umowy zlecenia już nie wykonywał. Nie zwalnia to płatnika z obowiązku złożenia korekty dokumentów do ZUS-u. W raporcie ZUS RZA złożonym za grudzień zleceniodawca naliczył składkę na ubezpieczenie zdrowotne od kwoty 2000 zł
Korekta za zleceniobiorcę (3) Rozliczenie podatkowo składkowe grudnia 2000 zł x 9 % = 180 zł składka zdrowotna 2000 zł x 7,75 % = 155 zł składka odliczona od zaliczki na podatek 2000 zł x 20 % = 400 zł koszty uzyskania przychodu, 2000 zł 400 zł = 1600 zł podstawa do opodatkowania, 1600 zł x 18 % = 288 zaliczka na podatek 288 zł 155 zł = 133 zł zaliczka przekazywana do Urzędu Skarbowego 2000 zł 180 zł 133 zł = 1687 zł wynagrodzenie wypłacone zleceniobiorcy
Korekta za zleceniobiorcę (4) Płatnik powinien złożyć formularz: ZUS ZWUA i wyrejestrować zleceniobiorcę z ubezpieczenia zdrowotnego od 1 grudnia 2012 r., ZUS ZUA i od 1 grudnia 2012 r. ze zlecenia zgłosić zleceniobiorcę do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, ZUS ZWUA i wyrejestrować zleceniobiorcę z ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego od 1 stycznia 2013 r., ZUS ZZA zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego od 1 stycznia 2013 r.
Korekta za zleceniobiorcę (5) W trybie korekty za grudzień 2012 r. należy złożyć formularz ZUS RCA i w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne wykazać kwotę przychodu należnego za grudzień tj. 2000 zł i od tej podstawy naliczyć składki. 2000 zł x 11,26 % = 225,20 zł składki finansowane ze środków ubezpieczonego 2000 zł 225,20 zł = 1774,80 podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne, 1774,80 zł x 9 % = 159,73 zł należna składka na ubezpieczenie zdrowotne, 1774,80 zł x 7,75 % = 137,54 składka do odliczenia od podatku Za grudzień w trybie korekty należy również złożyć deklarację rozliczeniową ZUS DRA. Po złożeniu tych dokumentów płatnik będzie miał niedopłatę składek na ubezpieczenia społeczne oraz nadpłatę składki na ubezpieczenie zdrowotne (20,27 zł). Za grudzień składka zdrowotna została zapłacona w wysokości 180 zł tj. 2000 zł x 9 %, a po korekcie składka wynosi 159,73 zł tj. 1774,80 x 9 %.
Korekta za zleceniobiorcę (6) W takiej sytuacji płatnik może nie zwracać nadpłaconej składki na ubezpieczenie zdrowotne ubezpieczonemu tylko zaliczyć ją na poczet nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne albo zwrócić ją ubezpieczonemu. Gdy nadpłacona składka zdrowotna (20,27 zł) zostanie zwrócona ubezpieczonemu zastosowanie będzie miał art.45 ust.3a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Zgodnie z tym przepisem jeżeli podatnik, odliczając podatek należny, dokonał odliczeń od dochodu, podstawy obliczenia podatku lub podatku, a następnie otrzymał zwrot odliczonych kwot (w całości lub w części) w zeznaniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym otrzymał ten zwrot, dolicza odpowiednio kwoty poprzednio odliczone. Wówczas w zeznaniu rocznym składanym za 2014 r. były zleceniobiorca doliczy do podatku kwotę 17,46 zł (155 zł - 137,54 zł ).
Po uregulowaniu należności do ZUS-u płatnik może wystąpić do ubezpieczonego o zwrot składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz całości odsetek jakie płatnik będzie zobowiązany uregulować do ZUS-u. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z dnia z 5 grudnia 2013 r., sygn. akt III PZP 6/13. termin przedawnienia takich roszczeń liczy się dopiero od daty faktycznego, spóźnionego uiszczenia wpłat do ZUS, a nie od dnia gdy były one wymagalne. Warto jednak jak najszybciej po uregulowaniu składek do ZUS-u zwrócić się do ubezpieczonego o zwrot składek finansowanych z jego środków (oraz ewentualnie całości odsetek). Biorąc oświadczenie od ubezpieczonego,o tym, że ma on inny tytuł do ubezpieczeń płatnik powinien tam wprowadzić zapis, że gdy ubezpieczony nie poinformuje płatnika, że ze zlecenia ubezpieczenia społeczne będą dla niego obowiązkowe to ubezpieczony zobowiązuje się po uregulowania składek na ubezpieczenia społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz całości powstałych z tego tytułu odsetek za zwłokę.
Konsekwencje sfinansowania składek za ubezpieczonego Sfinansowanie składek przez płatnika Jeżeli po korekcie dokumentów rozliczeniowych płatnik opłaci do ZUS-u zaległe składki i nie będzie ich dochodził od zleceniobiorcy to ubezpieczony osiągnie z tego tytułu przychód. Znaczenie ma w tym wypadku ustalenie jakie to będzie źródło przychodu w zakresie podatkowym. Organy podatkowe początkowo uznawały, że sfinansowanie składek zleceniobiorcy powoduje,że uzyskuje od przychód z działalności wykonywanej osobiście. Wskazywano wówczas, że zleceniobiorca gdyby nie wykonywał umowy zlecenia to nie zaszłaby potrzeba opłacenia za niego składek. To z kolei oznaczało, że od tego przychodu powinny być opłacone składki. Pamiętać bowiem należy, że w stosunku do zleceniobiorców podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jaki zleceniobiorca uzyskuje wykonując umowę zlecenia, o ile odpłatność w umowie została ustalona kwotowo, w kwotowej stawce godzinowej akordowej albo prowizyjnie.
Konsekwencje sfinansowania składek za ubezpieczonego Aktualnie organy podatkowe uznają,że opłacenie składek za byłego zleceniobiorcę powoduje, że uzyskuje on przychód ale jest to przychód z innych źródeł o których mowa w art.20 ust.1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Opłacając do ZUS-u zaległe składki płatnik reguluje zobowiązanie zleceniobiorcy z tytułu składek (nie jest to więc świadczenie z umowy zlecenia). W konsekwencji na zleceniobiorcę nie spada obowiązek związany z ustaleniem i pobraniem zaliczki na podatek oraz z opłaceniem składek do ZUS-u. Płatnik powinien jedynie sporządzić informację PIT 8C. Takie stanowisko wynika m.in. w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z dnia 27 września 2013 r. znak ITPB!/415-893/13/AD oraz w interpretacji Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z dnia 23 września 2013 r. znak: IBPBII/1/415-652/13/ASz..
Konsekwencje sfinansowania składek za ubezpieczonego Natomiast składki opłacone za osobę która w dalszym ciągu wykonuje umowę zlecenia powoduje, że uzyskuje ona przychód ze zlecenia który powinien zostać uwzględniony w podstawie wymiaru składek w miesiącu w którym składki zostały wpłacone do ZUS-u.
Korekta dokumentów nieprawidłowe przyznawaniem świadczeń z ZFŚS Świadczenia z przyznawane z naruszeniem przepisów ustawy o ZFŚS, a więc przyznawane w jednakowej wysokości bez ich zróżnicowania ze względu na sytuacje, życiową, rodziną lub materialną uprawnionych nie są przychodami wyłączonymi od składek. Gdy podczas kontroli ZUS stwierdzi, że pracodawca przyznawał pracownikom bony towarowe w jednakowej wysokości to w protokole pokontrolnym zobowiąże płatnika do uwzględnienia tego przychodu w podstawie wymiaru składek. Jeżeli płatnik się z tym nie zgodzi to w tym zakresie zostanie mu wydana decyzja. Gdy decyzja się uprawomocni płatnik będzie zobowiązany złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych oraz opłacić do ZUS-u należne składki.
Korekta dokumentów nieprawidłowe przyznawaniem świadczeń z ZFŚS W interpretacji DD3/033/199/MCA/13/RD-113250/13 z dnia 30 października 2013 r. Minister Finansów zmieniając interpretację Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu uznał, że zapłacenie ze środków płatnika, kwoty tytułem zaległych składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne (dotyczące należności z ZFŚS) w części, w której powinny być pokryte z dochodu osoby fizycznej (ubezpieczonego), skutkuje powstaniem przychodu po stronie osoby fizycznej w momencie dokonania zapłaty przez płatnika składek. W przypadku, gdy zapłata nastąpiła za osobę fizyczną, która w chwili dokonania zapłaty pozostaje ze świadczeniodawcą w stosunku pracy, otrzymane świadczenie stanowi dla tej osoby (pracownika) przychód ze stosunku pracy. Natomiast dla osoby która na moment dokonania zapłaty nie pozostaje ze świadczeniodawcą w stosunku pracy ani też w żadnej innej więzi (np. stosunku cywilnoprawnym) przychód z innych źródeł, o którym mowa w art. 20 ust. 1 ustawy. Inaczej więc należy potraktować sfinansowane składki za aktualnych pracowników, a inaczej za byłych. W przypadku byłych pracowników sfinansowane za nich składki nie są przychodem ze stosunku pracy tylko przychodem z innych źródeł.
Korekta dokumentów nieprawidłowe przyznawaniem świadczeń z ZFŚS Przykład: Spółka A w grudniu 2011 r. przed świętami Bożego Narodzenia przekazała każdemu z pracowników bon o wartości 1000 zł. W marcu 2014 r. ZUS stwierdził,że pracodawca nieprawidłowo wypłacał świadczenia z ZFŚS. Płatnik zgodził się z tymi ustaleniami. Jednocześnie Spółka uznała, że całość składek zostanie w całości sfinansowana ze środków Spółki Po złożeniu korekty dokumentów rozliczeniowych za grudzień 2011 r. należności do ZUS-u zostały wpłacone w kwietniu 2014 r. W przypadku osób które w spółce pracują sfinansowanie składek oznacza, że osoby te uzyskują przychód ze stosunku pracy. Natomiast w przypadku byłych pracowników sfinansowane składki oznaczają, że uzyskują oni przychód z innych źródeł. W konsekwencji nie rodzi to dla nich obowiązku opłacenia składek.
Umowy zlecenia (o dzieło) na rzecz własnego pracodawcy W uchwale z dnia 2 września 2009 r., sygn. akt II UZP 6/09 SN uznał, że płatnikiem składek na ubezpieczenia i ubezpieczenia zdrowotne w stosunku do osób wykonujących wyżej wymienione umowy na rzecz pracodawcy, z którym osoba pozostaje w stosunku pracy jest pracodawca, tj. podmiot na rzecz którego praca w ramach umowy cywilnoprawnej jest faktycznie świadczona, a nie podmiot z którym umowa zlecenia została zawarta.
Umowy zlecenia (o dzieło) na rzecz własnego pracodawcy Przykład: Pani Marta jest zatrudniona na podstawie umowy o pracę w Szpitalu. Natomiast w soboty i niedziele w okresie od 1 czerwca 2013 r. w tym samym szpitalu pełni dyżury na podstawie umowy ze Spółką A która, z kolei świadczy usługi na rzecz Szpitala. W konsekwencji od wynagrodzenia z umowy zlecenia które otrzymuje od Spółki A składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne powinien naliczać Szpital, co oznacza, ze w raporcie ZUS RCA składanym za dany miesiąc pracodawca powinien uwzględnić przychód (stanowiący podstawę wymiaru składek jaki Pani Marta w tym miesiącu uzyskała z obydwu tych umów. Gdy było inaczej Szpital powinien złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych składanych z ubezpieczoną i uregulować składki wraz z odsetkami za zwłokę. Jeżeli w czerwcu 2013 r. ubezpieczona otrzymała wynagrodzenie z umowy o pracę w wysokości 4000 zł oraz wynagrodzenie z umowy zlecenia w wysokości 2000 zł, to składki na ubezpieczenia społeczne powinny być naliczone od kwoty 6000 zł. Gdy płatnik na bieżąco przychodu z umowy zlecenia nie uwzględniał w składanych za ubezpieczoną raportach powinien złożyć korektę dokumentów.
W interpretacji IBPII/1/415-797/13/MK z 6 listopada 2013r. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach uznał, że uiszczenie przez Wnioskodawcę za pracowników (aktualnych i byłych), którzy uzyskali przychody z umów zlecenia zawartych z inną, zewnętrzną firmą (Spółką z o.o.) i wykonywali w ramach tych umów usługi na rzecz Wnioskodawcy składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne w tej części, która winna być pokryta z przychodu tych osób stanowi dla tych osób nieodpłatne świadczenie generujące przychód podatkowy. Osoby te uzyskały bowiem wymierną korzyść majątkową, gdyż inny podmiot poniósł kosztem swojego majątku wydatek, który winien być sfinansowan majątkiem (dochodami) tychże osób. Przychód ten należy zakwalifikowa do przychodów z innych źródeł, o których mowa w art. 20 ust. 1 ww. ustawy, ponieważ zapłacone przez Wnioskodawcę za aktualnych i byłych pracowników składki na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne nie mają źródła w stosunku pracy. Składki te nie są więc składkami należnymi z tytułu zatrudnienia na umowę o pracę, gdyż należne były w związku z uzyskaniem przychodu z tytułu umowy zlecenia.