Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 1 WIDOKI I PRZEKROJE PRZEDMIOTÓW LINIE PRZENIKANIA BRYŁ Rzutami przedmiotów mogą być zarówno widoki przestawiające zewnętrzne kształty przedmiotów jak i przekroje, które pokazują budowę wewnętrzną przedmiotów wydrążonych. Rys. 1. Powstawanie przekroju
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 2 UMIESZCZANIE PRZEKROJU W RZUTACH PROSTOKĄTNYCH Rys. 2. Widoki i przekroje przedmiotu w rzutach prostokątnych Uwaga: zarysy i krawędzie widoczne widoków i przekrojów (łącznie z krawędziami przekrojów powstałymi wskutek przecięcia przedmiotu płaszczyzną przekroju rysuje się linią ciągłą grubą.
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 3 RYSOWANIE NIEWIDOCZNYCH ZARYSÓW I KRAWĘDZI PRZEDMIOTU Zarysy i krawędzie niewidoczne przedmiotu można rysować linią cienką przerywaną, gdy nie zmniejsza to czytelności rysunku a umożliwia uniknięcie dodatkowego rzutu. Nie zaleca się rysowania tylko niektórych linii niewidocznych a pomijania innych. Dokładne i czytelne przedstawienie wewnętrznej struktury przedmiotu zapewniają przekroje. Rys. 3. Rysowanie niewidocznych zarysów i krawędzi przedmiotu w rzutach prostokątnych
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 4 OZNACZANIE PRZEKROJÓW Położenie płaszczyzny przekroju zaznacza się w rzucie na płaszczyznę do niej prostopadłą dwiema grubymi kreskami nie przecinającymi zewnętrznego zarysu przedmiotu oraz strzałkami wskazującymi kierunek rzutowania. Płaszczyznę przekroju oznacza się dwiema jednakowymi literami. Rys. 4. Element konstrukcyjny z oznaczeniem przekroju Jeżeli przekrój znajduje się na tym samym arkuszu co rzut, na którym oznaczono położenie płaszczyzny przekroju i narysowany jest zgodnie z metodą europejską to można: pominąć literowe oznaczenie przekroju, pominąć strzałki, pominąć oznaczenie przekroju jeżeli z rysunku wyraźnie widać gdzie został wykonany.
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 5 KRESKOWANIE PRZEKROJÓW Linia kreskowania jest linią cienką nachyloną pod kątem 45 0 do linii zarysu przedmiotu, do osi lub poziomu, wyjątkowo 30 0, jeżeli pochylenie przedmiotu to uzasadnia. Bardzo cienkie przekroje (g mniejsze od 1mm) można zaczernić. Rys. 5. Kreskowanie przedmiotu pochylonego Rys. 6. Kreskowanie cienkiego przekroju (blachy) RODZAJE PRZEKROJÓW Rozróżnia się przekroje : proste przedmiot przecięty jest jedną płaszczyzną, złożone: łamane i stopniowe przedmiot przecięty jest dwiema lub więcej płaszczyznami Rys. 7. Przekrój prosty płyty łącznika
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 6 Przekrój łamany Rys. 8. Przekrój łamany tarczy sprzęgła
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 7 Rys. 9. Przekrój stopniowy płyty montażowej Widoki i przekroje cząstkowe (wyrwania) są to części rzutów (widoków lub przekrojów) istotne dla przedstawienia i wymiarowania przedmiotu. W ten sposób przedstawia się drobne szczegóły przedmiotów. Widok cząstkowy Rys. 10. Przekrój przedmiotu z widokiem cząstkowym Rys. 11. Widok przedmiotu z przekrojami cząstkowymi
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 8 Rys. 12. Widok przedmiotu ze szczegółami w powiększeniu KŁADY Kład jest to zarys figury płaskiej leżącej w płaszczyźnie poprzecznego przekroju przedmiotu i obrócony wraz z tą płaszczyzną o 90 0, oraz położony na widoku przedmiotu - kład miejscowy lub poza jego zarysem - kład przesunięty. Kierunek obrotu płaszczyzny z kładem powinien być zgodny z kierunkiem patrzenia na przedmiot od strony prawej lub z dołu. Rysowanie kładów: kład miejscowy - linią cienką, kład przesunięty - linią grubą. Rys. 13. Kształtownik z kładem miejscowym
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 9 Rys. 14. Kłady przesunięte wału Różnica pomiędzy kładem a przekrojem polega na tym, że w kładzie nie występują zarysy przedmiotu znajdujące się poza płaszczyzną kładu. WIDOKI I PRZEKROJE PRZEDMIOTÓW SYMETRYCZNYCH Symetrię przedmiotu lub jego fragmentu względem osi lub płaszczyzny zaznacza się poprzez narysowanie linią punktową cienką osi symetrii równoległej do płaszczyzny symetrii lub śladu płaszczyzny symetrii prostopadłej do płaszczyzny rysunku. Przy rysowaniu przedmiotów o budowie symetrycznej dzięki zaznaczeniu symetrii przedmiotu można pomijać części rzutów lub przekrojów. Sposoby przedstawiania przedmiotów o budowie symetrycznej: półwidok, półprzekrój, półwidok półprzekrój, ćwierćwidok, ćwierćprzekrój
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 10 Rys. 15. Przedmiot symetryczny typu walec i jego półwidok Rys. 16. Przedmiot symetryczny typu tuleja i jego półprzekrój
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 11 Rys. 17. Półwidok-półprzekrój przedmiotu Pełny widok Rys. 18. Ćwierćwidok przedmiotu symetrycznego
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 12 Pełny przekrój Rys. 19. Ćwierćprzekrój przedmiotu symetrycznego PRZERYWANIE I URYWANIE PRZEDMIOTÓW NA RYSUNKACH Rys. 20. Przerywanie widoku Rys. 21. Przerywanie przekroju Rys. 22. Urywanie widoku
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 13 NIE KROIMY!!! Na przekrojach przedmiotów złożonych, podzespołów i zespołów, przedmioty pełne o kształtach obrotowych, których oś leży w płaszczyźnie przekroju, jak: nity, śruby, nakrętki, sworznie, wałki, itp. rysuje się w widoku. Analogicznie rysuje się inne części maszyn, których kształt nie budzi wątpliwości, np. wpusty, kliny, kołki. źle dobrze Rys. 23. Połączenie nitowane w przekroju źle dobrze Rys. 24. Połączenie śrubowe w przekroju
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 14 RYSOWANIE PRZEDMIOTÓW O POWTARZAJĄCYCH SIĘ ELEMENTACH Przed uproszczeniem Po uproszczeniu Rys. 25. Rysowanie przedmiotów o powtarzających się elementach w szyku kołowym Przed uproszczeniem Po uproszczeniu Rys. 26. Rysowanie przedmiotów o powtarzających się elementach w szyku prostokątnym RYSOWANIE PRZEDMIOTÓW O SZCZEGÓLNYCH CECHACH POWIERZCHNI Rys. 27. Powierzchnie radełkowane lub rowkowane
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 15 Rys. 28. Oznaczanie powierzchni płaskich wykonanych na przedmiotach o kształtach obrotowych PRZYKŁADY WYZNACZANIA LINII PRZENIKANIA BRYŁ Linie przenikania Rys. 29. Wyznaczanie linii przenikania walców o jednakowych średnicach
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 16 Linie przenikania Rys. 30. Wyznaczanie linii przenikania walców o różnych średnicach Linie przenikania Rys. 31. Wyznaczanie linii przenikania prostopadłościanu i walca
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 17 Linie przenikania Rys. 32. Wyznaczanie linii przenikania walca i stożka Literatura: 1. Dobrzański T. Rysunek Techniczny Maszynowy. WNT, Warszawa, 2004. 2. Paprocki K.: Zasady Zapisu Konstrukcji. Oficyna Wydawnicza Politechniki Warszawskiej. Warszawa 2000. 3. Rydzanicz I.: Zapis Konstrukcji. Podstawy. Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, Wrocław, 1996.
Zapis i Podstawy Konstrukcji Widoki i przekroje przedmiotów 18 ZASTOSOWANIE PROGRAMU AutoCAD DO RZUTOWANIA PRZEDMIOTÓW O ZŁOŻONYM KSZTAŁCIE Przedmiot o złożonym kształcie Rysunek trójwymiarowy Rzut główny Rzut z lewej strony Rzut z góry Rys. 33. Automatyczne generowanie rzutów w programie AutoCAD