Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 23.10.2012 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: DP.8361.110.2012 DECYZJA Nr 68 / ŻG / 2012 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 3 i ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071 z późn. zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcom: Ryszardowi Szczepańskiemu i Tomaszowi Szczepańskiemu wykonującym działalność gospodarczą pod nazwą Delikatesy Rybne Złota Rybka s. c. R.T. Szczepańscy w Piotrkowie Trybunalskim przy ul. Leonarda 13/17 karę pieniężną w kwocie 500,00 zł (słownie: pięćset złotych) z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego jednej partii filetów śledziowych w oleju z suszonymi pomidorami Pomidorro o masie 650 g, oznaczonych numerem partii L 115 i terminem przydatności do spożycia 24.05.12, wyprodukowanych przez Lisner Sp. z o.o., ul. Strzeszyńska 38/42, 60-479 Poznań wartości 35,60 zł, nieodpowiadających jakości handlowej z uwagi na niewłaściwe cechy organoleptyczne: smak i zapach niezharmonizowany, nieczysty, z posmakiem i zapachem gnilnym, lekko fermentacyjnym, tekstura i konsystencja mięsa ryb, bardzo miękka, osłabiona, cebuli niejednolita od miękkiej do twardej i włóknistej, zalewa lekko zawiesista wbrew postanowieniom art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187 poz. 1577 z późn. zm.). Uzasadnienie W dniach od 10 do 13 kwietnia 2012 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer DP.8361.87.2012 z dnia 10.04.2012 r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, Delegatury w Piotrkowie Trybunalskim przeprowadzili kontrolę w sklepie należącym do Ryszarda Szczepańskiego i Tomasza Szczepańskiego, wykonujących działalność gospodarczą pod nazwą Delikatesy Rybne Złota Rybka s. c. R. T. Szczepańscy zlokalizowanym w Piotrkowie 1
Trybunalskim przy ul. Leonarda 13/17. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, z późn. zm.), art. 3 ust. 1 pkt 1, 2 i 6 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2009 r. Nr 151, poz. 1219 ze zm.) w obecności właściciela sklepu Ryszarda Szczepańskiego. W toku kontroli w dniu 11 kwietnia 2012 r. pobrano do badań laboratoryjnych próbkę filetów śledziowych w oleju z suszonymi pomidorami Pomidorro o masie 650 g, oznaczonych numerem partii L 115 i terminem przydatności do spożycia 24.05.12, wyprodukowanych przez Lisner Sp. z o.o., ul. Strzeszyńska 38/42, 60-479 Poznań. Próbka przedmiotowych filetów została opisana w protokóle pobrania próbki produktu numer 074480 i przekazana do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3, celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono, że przedmiotowe filety śledziowe posiadały niewłaściwe cechy organoleptyczne: smak i zapach niezharmonizowany, nieczysty, z posmakiem i zapachem gnilnym, lekko fermentacyjnym, tekstura i konsystencja mięsa ryb bardzo miękka, osłabiona, cebuli niejednolita od miękkiej do twardej i włóknistej, zalewy lekko zawiesista. Nieprawidłowości te zostały opisane w sprawozdaniu z badań numer 213/2012 z dnia 04 maja 2011 r., wystawionym przez Laboratorium Kontrolno-Analitycznym Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 oraz protokole kontroli numer DP.8361.110.2011 z dnia 09 maja 2012 r. Po zapoznaniu się z wynikami badań przedsiębiorca oświadczył (pismo z dnia 09 maja 2012 r.), iż rezygnuje z badania próbki kontrolnej, która została pobrana w trakcie tej samej kontroli za protokołem pobrania próbki kontrolnej numer 074481 w ilości odpowiadającej ilości produktu pobranego do badań laboratoryjnych. W związku z wprowadzeniem do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego jakości handlowej w dniu 24 września 2012 r. zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w przedmiocie wymierzenia kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2005 r. Nr 187, poz. 1577 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą o jakości. Strony zostały poinformowane o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono strony o przesłanie informacji na temat wielkości obrotu za rok 2011. W dniu 05 października 2012 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo, w którym strony podały wielkość obrotu za rok 2011 i jednocześnie wyjaśniły, że winę za niewłaściwą jakość tego produktu ponosi wyłącznie producent, tym bardziej, że produkt ten posiadał aktualny termin przydatności do spożycia. 2
Ponadto strony oświadczyły, że jako przedsiębiorcy prowadzący detaliczną sprzedaż wyrobów nie są w stanie stwierdzić ich niewłaściwych cech organoleptycznych. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zapoznał się z treścią przedmiotowego pisma i stwierdził, że strony jako podmiot działający na rynku spożywczym mają obowiązek zapewnienia zgodności żywności z wymogami prawa żywnościowego i kontrolowania przestrzegania tych wymogów. Jedynie zapewnienie ciągłości łańcucha chłodniczego na całym etapie produkcji i dystrybucji gwarantuje właściwą jakość handlową środka spożywczego w okresie jego przydatności do spożycia. Ponadto art. 40a ustawy o jakości wprowadza mechanizm polegający na tym, że każdy w stosunku do którego zostanie spełniona przesłanka wprowadzenia do obrotu artykułów rolno spożywczych nieodpowiedniej jakości podlega karze określonej w tym przepisie. Przy określaniu wysokości kary bierze się pod uwagę pięć przesłanek wynikających z art. 40a ust. 5 ustawy o jakości (stopień szkodliwości, stopień zawinienia, zakres naruszenia, dotychczasową działalność przedsiębiorcy i wielkość obrotu), które są ustalane w toku prowadzonego postępowania. Ustawodawca zakłada więc istnienie zawinienia w każdej sytuacji wymierzania kary pieniężnej z tytułu naruszenia przepisów prawa żywnościowego. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) zwanego dalej rozporządzeniem nr 178/2002 podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach zgodność żywności z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolnospożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914z późn. zm.) cechy organoleptyczne produktu to zespół cech obejmujących smak, zapach, wygląd, w tym barwę i konsystencję, środków spożywczych, które można wyodrębnić i ocenić przy pomocy zmysłów człowieka. 3
Z art. 3 ust. 3 pkt 46 ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U. z 2010 r. Nr 136, poz. 914 z późn. zm.) wynika, że środek spożywczy, którego skład lub właściwości uległy zamianom wskutek nieprawidłowości zaistniałych na etapie produkcji, obrotu lub pod wpływem działań czynników naturalnych, takich jak: wilgotność, czas, temperatura lub światło, albo wskutek obecności drobnoustrojów, a także zanieczyszczeń, powodujących, że nie nadaje się on do spożycia zgodnie z jego przeznaczeniem w rozumieniu art. 14 ust. 2 lit. b i ust. 5 rozporządzenia nr 178/2002 to środek spożywczy zepsuty. Taki środek, zgodnie z art. 14 ust. 1 i 2 pkt b rozporządzenia nr 178/2002 jest uznawany za niebezpieczny i nie może być wprowadzany na rynek. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi uznał, iż kontrolowani przedsiębiorcy byli odpowiedzialni za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu nieodpowiadającego jakości handlowej i na skutek przeprowadzonego postępowania wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. najwyższy stopień szkodliwości czynu, gdyż wprowadzenie do obrotu zepsutego środka spożywczego, czyli produktu, który nie może być spożywany przez ludzi zgodnie z jego przeznaczeniem, stanowiło poważne naruszenie interesów konsumentów, a także naruszało warunki bezpieczeństwa żywności. Konsument nabywając taki produkt był wprowadzony w błąd co do jego jakości, gdyż otrzymywał wyrób zepsuty, czyli niezgodny z jego oczekiwaniami; 2. średni stopień zawinienia, ponieważ obowiązkiem stron jest kontrolowanie jakości produktów wprowadzonych do obrotu i to zarówno w momencie przyjmowania dostawy jak i w trakcie przechowywania, składowania tych wyrobów, tym bardziej że sprawdzenie cech organoleptycznych nie wymaga specjalistycznych badań laboratoryjnych. Strony powinny więc dołożyć wszelkich starań, aby w obrocie handlowym nie znalazły się środki spożywcze zepsute, a tego nie uczyniły i oferowały do sprzedaży produkt nie nadający się do spożycia; 3. najwyższy zakres naruszenia, bowiem wprowadzony do obrotu środek spożywczy nie spełniał wymagań w zakresie jakości bardzo istotnych z punktu widzenia właściwości produktu. Cechy organoleptyczne tego produktu świadczyły, że jest to środek spożywczy niebezpieczny i nie może być spożywany przez ludzi stosownie z jego przeznaczeniem, a zatem nie powinien być w obrocie handlowym (art. 14 ust. 1 i 2 lit. b rozporządzenia nr 178/2002); 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowani przedsiębiorcy w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszyli przepisy ustawy o jakości); 5. niską wielkość obrotu, podaną przez kontrolowanych przedsiębiorców. W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości, stanowiącego, iż kto wprowadza do obrotu artykuły rolno spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej 4
wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów do obrotu, lecz nie mniejszej niż 500,00 zł, a także z treści art. 17 ust. 2 rozporządzenia nr 178/2002 ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające, Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę minimalną w wysokości 500,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38). 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości karę pieniężną stanowiącą dochód budżetu państwa przedsiębiorcy Ryszard Szczepański i Tomasz Szczepański, wykonujący działalność gospodarczą pod nazwą Delikatesy Rybne Złota Rybka s. c. R. T. Szczepańscy w Piotrkowie Trybunalskim, ul. Leonarda 13/17 powinni wpłacić na rachunek bankowy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie Inspektoratu w Łodzi, ul. Gdańska 38 (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu kary stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). w z. Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Łodzi mgr inż. Barbara Warzywoda Zastępca Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej... (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Ryszard Szczepański, Tomasz Szczepański Delikatesy Rybne Złota Rybka s. c. 2. a/a ul. Leonarda 13/17 97-300 Piotrków Trybunalski 5