Wprowadzenie do technik efektywnego uczenia się Spotkanie 1
Z tym dziś zmagamy się wszyscy nauczyciele, uczniowie Niepewność, nieprzewidywalność, gwałtowne, niespotykane na dotychczasową skalę tempo zmian (Bauman, Luhmann, Giddens). Nieprawdopodobny przyrost informacji. Intensywność komunikacji, różnice w operowaniu technologiami, w tym Internetem, walka o uwagę. Niedostosowanie instytucji do skali, tempa i kierunku zmian w tym niestety dzisiejszej szkoły (Robinson, Fischer, Giddens). Brak fundamentów, oparcia, podstawy, zaufania (Sztompka). Paradoks wielości wyboru zagubienie chaos.
Grzechy szkoły Brak wsparcia szkoły w rozwoju umiejętności taniec, sztuka, teatr, film, sport itd. (Mamy nie tylko mózgi, ale i ciała, K. Robinson). Przeładowanie wiedzą, jej rozłączność i fragmentaryczność. Brak nauki uczenia (Przepis, w którym zawarto składniki, ale pominięto instrukcję). Zaniedbywanie nowych technologii i nowych mediów w nauczaniu. Brak wsparcia motywacyjnego i celowościowego ucznia (Dlaczego mam się tego uczyć? Bo tak! Ucz się!). Nakierowanie na jeden rodzaj inteligencji. Pomijanie twórczości, kreatywności, wynalazczości.
5 najważniejszych rozpoznań Jak się uczę Co naprawdę mnie interesuję Jakie są moje cele Czemu/ komu poświęcam najwięcej czasu i jak go spędzam Co/ kto mnie motywuję
5 najważniejszych rozpoznań Jak się uczę rozpoznanie indywidualnego stylu uczenia wzrokowiec, słuchowiec, kinestetyk oraz sposobu uczenia planowe, systematyczne, niesystematyczne. Co mnie interesuję rozpoznanie zainteresowań; tego, co autentycznie angażuje, czemu poświęcam najwięcej czasu, uwagi. Jakie są moje cele szkolne (teraźniejszość i bliska przyszłość) oraz życiowe (dalsza przyszłość).
5 najważniejszych rozpoznań Czemu/komu poświęcam najwięcej czasu i jak go spędzam pracy/ nauce (produktywnie, nieproduktywnie), przyjemnościom własnym, rodzinie/ przyjaciołom/ znajomym. Co/ kto mnie motywuję co powoduje, że mimo trudności, nie poddaje się jestem konsekwentny i wytrwały, a jeśli tak nie jest, dlaczego.
Pytania, których nie zadajemy Kim chcę być i co chcę robić za 15, 10, 5 lat, 3 lata, za 1 rok, 0,5 roku jakie są moje cele krótko- i długoterminowe? Dlaczego chcę to robić jaka jest moja motywacja? Czy jeśli nie mam pomysłu na przyszłość, czy poszukuję swojej drogi i zastanawiam się nad nią? Czy znam swoje silne i słabe strony? Co robię, by realizować swoje cele (jeśli je znam)? Czy wystarczająco dobrze znam siebie? Dlaczego mimo że wiem, czego chcę nie udaje mi się wytrwać w postanowieniach? Mam słabą silną wolę? Kto jest dla mnie drogowskazem/ mentorem, przewodnikiem? Czy mam osobę, która wspiera i konstruktywnie krytykuje?
Jak się uczyć? Podstawowa mapa Poznaj swój styl uczenia się. Wykorzystuj te techniki uczenia, które w twoim przypadku są najskuteczniejsze. Testuj, sprawdzaj, ucz się na błędach, odrzucaj. Wybierz tylko to, co działa i przynosi rezultaty. Problem: wymaga czasu i samopoznania. Obierz strategię. Planuj uczenie. Ustal, ile czasu dziennie będziesz poświęcał na naukę, i trzymaj się tego. Korzystaj z harmonogramów dnia. Zobowiąż się przed sobą i innymi do solidnej pracy. Problem: konsekwencja, praca u podstaw. Bądź gotowy na porzucenie strefy komfortu. Nie oczekuj rezultatów bez pracy i zaangażowania. Ustaw priorytety i trzymaj się ich. Bądź konsekwentny. Problem: pokusy. Techniki uczenia to umiejętności, które trzeba posiąść. Samo ich poznanie nie wystarczy, trzeba je opanować, tak jak uczy się tańca, gry na gitarze, żonglowania. Problem: wymaga czasu, systematyczności, obserwowania siebie, wytrwałości i wiary, że się uda. Obserwuj małe sukcesy. Postęp trwa w czasie. (Samo)Motywacja jest motorem najszybszych, najskuteczniejszych, najtrwalszych zmian. Problem: samoobserwacja. Jeśli widzisz cel końcowy, to potrafisz wyznaczyć drogę i widzieć każdy krok naprzód.
Czego używać w nauce, bez względu na styl uczenia Wyobraźni, myślenia obrazowego zobacz to, czego się uczysz. Emocji poczuj to, czego się uczysz, doświadcz tego. Zabawy, humoru, żartu, ironii, sarkazmu, anegdoty, opowiastki. Doświadczenia, eksperymentu czy udałoby się sprawdzić to w działaniu lub zobaczyć w naturze (chemia, biologia, fizyka itd.). (Samo)poznania nie bój się pytać, stawiaj pytania sobie i innym. Łącz zmysły ucz się wyobrażając sobie, dotykając/ czując, smakując, wąchając, słysząc, robiąc/ wykonując. Wiary w siebie i własne możliwości wspieraj je motywacją zewnętrzną i wewnętrzną.
Czego używać w nauce, bez względu na styl uczenia Pasji i zaangażowania krytykuj, nie zgadzaj się, dyskutuj. Nowych technologii i mediów blogów, czytników RSS, podcastów, poczty elektronicznej, wirtualnych słowników i encyklopedii, forów internetowych, czatów tematycznych. Twórczości namaluj to, narysuj, stwórz, skonstruuj, zbuduj, opracuj.
Moje silne i słabe strony umiejętności uczenia się
Powtórki 1 powtórka 2 powtórka 3 powtórka 4 powtórka 5 powtórka po 30 minutach po 1 dniu po 1 tygodniu po 1 miesiącu po 6 miesiącach Materiał niepowtórzony choćbyś używał/ używała najdoskonalszych technik uczenia się zostanie zapomniany
Nauka sesjami po 30 min 1 sesja 2 sesja 3 sesja 30 min nauki 5 min powtórki 5-10 minut aktywnej przerwy 30 min nauki 5 min powtórki 5-10 minut aktywnej przerwy 30 min nauki 5 min powtórki 5-10 minut aktywnej przerwy
4 stopnie nabywania umiejętności Niekompetencja nieświadoma Niekompetencja świadoma Kompetencja świadoma Kompetencja nieświadoma Nie umiem, nie wiem Nie umiem, wiem Umiem, wykonuję świadomie Umiem, wykonuję nieświadomie
Polecana literatura Gordon Dryden, Jeannete Vos, Rewolucja w uczeniu, przeł. Beata Jóźwiak, Poznań 2003. Monika Łukasiewicz, Sukces w szkole, Poznań 2005. Robert Fischer, Uczymy jak myśleć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach nakład wyczerpany]. Robert Fischer, Uczymy jak się uczyć, przeł. Krzysztof Kruszewski, Warszawa 1999. [dostępna w antykwariatach nakład wyczerpany]. Ken Robinson, Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności, przeł. Aleksander Baj, Kraków 2010.
Dziękuję za Twój poświęcony czas