Co rodzice powinni wiedzieć o uzależnieniach.

Co rodzice powinni wiedzieć o uzależnieniach. Wakacje to okres relaksu i zabawy. Nie każde jednak dziecko ma na zabawę dobry pomysł. Dzieci mają dużo wolnego czasu, czasem sami nie wiedzą, co mają z nim zrobić, rodzice zostawiają większą swobodę, dają więcej luzu. Jest to okres, w którym dzieci najczęściej po raz pierwszy mają kontakt z uzależnieniami. Od wielu lat ludzie walczą z różnego rodzaju uzależnieniami. Zapobieganie uzależnieniom jest najskuteczniejszym sposobem niedopuszczenia do groźnych skutków: narkomanii, nikotynizmu czy alkoholizmu. Narkotyki stały się dostępne wszędzie: w szkole, na ulicy, w dyskotece. Wcześniej czy później kontakt z nimi może się przydarzyć każdemu dziecku, także Twojemu. Stanowią realne niebezpieczeństwo, nawet jeśli dziś myślisz sobie: Mój syn, moja córka nigdy tego nie zrobi.... Powinieneś jednak zdawać sobie sprawę, że wiele zależy od Ciebie. To właśnie Ty możesz mieć ogromny wpływ na to, czy Twoje dziecko sięgnie po środki odurzające. Co powinni wiedzied rodzice? Każdy z rodziców powinien pamiętać, że od wychowania zależy czy nasze dziecko sprosta czekającym je w życiu obowiązkom. Otoczenie go miłością i mądrością zapewni ochronę przed narkotykami, alkoholizmem i nikotynizmem. Jeżeli chcemy być dla dziecka autorytetem i partnerem podczas rozmów na temat uzależnień, powinniśmy sami zdobyć rzetelna wiedzę, aby obalić krążące mity o wszelkich środkach zmieniających świadomość człowieka i nauczyć się rozpoznawać sygnały wskazujące na wczesne zażywanie określonych środków. Co należy robid, aby zapobiegad? Najczęściej nie mamy dla własnego dziecka czasu, ponieważ pracujemy lub twierdzimy, że jest już na tyle dorosłe, że nie ma sensu prowadzić z nim rozmów. Jest to podstawowy błąd popełniany przez większość rodziców. Musimy znaleźć czas dla własnego dziecka i rozmawiać z nim jak najczęściej: podczas rozmów okazywać dziecku miłość i ciepło, nie unikać tzw. trudnych tematów, rozmawiać z dziećmi o zagrożeniach wynikających z używania alkoholu, nikotyny, narkotyków, nie oceniać, nie krytykować i nie porównywać z innymi, służyć radą i rozmawiać z nim, kiedy nas potrzebuje, starać się być zawsze autorytetem, pamiętając, że ważniejszy jest nasz osobisty przykład, a nie wypowiadane słowa, starać się, aby wiedzieć gdzie i z kim jest nasze dziecko, zdecydowanie negatywnie wyrażać swoją opinię na temat środków uzależniających, nie częstować piwem, winem i wódką w żadnych okolicznościach,

upewnić się, czy osoby opiekujące się twoimi dziećmi przestrzegają tych samych zasad, stworzyć dziecku bezpieczny i spokojny dom, uczyć swoje dziecko samodyscypliny i odpowiedzialności za jego błędy i porażki, uczyć dziecko, jak radzić sobie z problemami i trudnościami życiowymi na trzeźwo, bez tabletek uspokajających, poświęcaj dziecku swój czas, słuchaj z uwagą, co ma Tobie do powiedzenia, staraj się poznać jego kolegów i koleżanki, mów dziecku, że je kochasz nie za to, co robi, ale za to, że jest, nie porównuj go z innymi Twoje dziecko jest jedyne i niepowtarzalne, pozwól dziecku na błędy, nie chwal za wynik pracy, ale za wysiłek włożony w dokonanie jakiejś czynności, nie miej gotowej recepty na życie Twojego dziecka, nie planuj za niego jego życia. Uzależnienie może powodować każdy środek powodujący zmniejszenie napięcia, bólu czy niepokoju. Nikotynizm to nałóg palenia papierosów. Tajemnica wpadnięcia w nałóg jest już rozpoznana. Wystarczy parę sekund, by zawarta w dymie papierosowym nikotyna, trafiła do mózgu. Tam następuje uwolnienie pewnych związków chemicznych, które pobudzają cały organizm człowieka. Jeżeli palenie papierosa jest kontynuowane, mózg uwalnia związki, które dają poczucie spokoju i bezpieczeństwa. Palenie papierosa ma wyjątkową zdolność uspokajania systemu nerwowego, ma również możliwość stymulowania nim. Nałóg nikotynizmu bywa często porównywany do narkomanii, tak duże jest uzależnienie. Trzeba zaznaczyć, ze nawet świadomość zagrożenia rakiem płuc czy innymi ciężkimi przypadłościami nie pomaga rzucić palenia, głód nikotynowy jest silniejszy niż racjonalne myślenie. Rzucić palenie jest bardzo ciężko, dlatego trzeba zadbać, aby nasze dzieci nie popalały. Jak uchronić dziecko przed nałogiem nikotynowym wskazówki Wszyscy wiemy jak ciężko zerwać palaczowi z nałogiem nikotynowym. Z pewnością żaden rodzic nie chce, aby jego dziecko wpadło w taki nałóg. Każdego dnia, 4000 dzieci pomiędzy dwunastym a siedemnastym rokiem życia zaczyna palić. Badania pokazują, że na każde 5 dzieci, jedno pali Dlaczego dzieci palą papierosy Aby uchronić dziecko przed nałogiem nikotynowym, najpierw musimy zrozumieć, dlaczego dzieci zaczynają palić. Przyczyną numer jeden jest presja rówieśników. Dzieci żyją w poczucie, że będą akceptowane, jeśli będą podobne do swoich wyluzowanych kolegów. Jednym ze sposobów dopasowania się do grupy jest zapalenie papierosa. Jako rodzic, musisz nauczyć swoje dziecko mówić nie. Porozmawiaj z dzieckiem o presji rówieśniczej i wytłumacz, dlaczego nie może się jej całkowicie poddawać. Podobnie jak rodzice, dzieci napotykają sytuacje stresowe i często palą, aby się zrelaksować

i odprężyć. Zapytaj dziecko czy nie przeżywa takiej sytuacji i dowiedz się czy możesz jakoś pomóc. Rozmawiaj z dzieckiem na temat różnych sposobów radzenia sobie ze stresem. Przedstaw mu zdrowe opcje radzenia sobie w stresujących sytuacjach. Inną przyczyną palenia u dzieci jest wizerunek. Dzieci patrzą na reklamy oraz gwiazdy Hollywood, które palą papierosy. Imponuje im taka postawa. Wyluzowanie kojarzą z paleniem. Chcą być tacy sami jak postacie, które widzą w reklamach oraz filmach. Wytłumacz dziecku, że bycie wyluzowanym nie jest warte szkodliwych efektów palenia papierosów. Zapobieganie palenia wśród dzieci Znając przyczyny palenia papierosów wśród dzieci łatwiej jest spojrzeć na ten problem z ich punktu widzenia, a tym samym łatwiej uchronić swoje dziecko przed zapaleniem pierwszego papierosa. 96% palaczy to ludzie mający palących rodziców. Jeśli twoje dziecko widzi, że ty nie palisz i słyszy, że palenie szkodzi, istnieją większe szanse, że nigdy nie zacznie palić. Od najmłodszych lat przekazuj dziecku informacje o szkodliwych efektach palenia papierosów. Nie musisz czynić my długich wykładów na ten temat. Okazjonalnie, zwracaj uwagę na to, że palenie jest niemądre, że mądrzy ludzie nie palą, wspominaj o problemach zdrowotnych wynikających z palenia papierosów. Jeśli sam palisz, nie zostawiaj papierosów w miejscach dostępnych dla dzieci. Pierwszy papieros jakie dziecko wypala zwykle pochodzi ze schowków rodziców lub krewnych. Ucz dziecko mówić nie. Dziecko wykorzysta umiejętność odmawiania nie tylko w sytuacji gdy będzie częstowane papierosem, ale także w innych sytuacjach życiowych. Bądź czujny i obserwuj czy twoje dziecko nie pali. Im wcześniej wykryjesz, że twoje dziecko zaczęło palić, tym większe masz szanse, aby pomóc mu przestać palić zanim wpadnie w nałóg. Nie lekceważ swojego rodzicielskiego wpływu i wykorzystaj go, aby pomóc swojemu dziecku cieszyć się zdrowym i wolnym od dymu dorosłym życiem. Alkoholizm to choroba, uzależnienie od alkoholu. Wciąga w pewien wir. Obsesja alkoholowa jest to: myślenie o piciu, planowanie pod kątem picia, obmyślanie sposobów uzyskania pieniędzy na alkohol, przeszukiwanie miejsc, gdzie można go znaleźć. Świat po wypiciu alkoholu jest zmącony przez system iluzji i zaprzeczanie, który odgradza go od rzeczywistości faktów. Młodzież zaczyna sięgać po alkohol, bo nie potrafią sprostać problemom, szukają ukojenia i wyciszenia w alkoholu, bo ten rozluźnia Następuje zapotrzebowanie organizmu na dawkę alkoholu i organizm popada w uzależnienie. Narkomania- jest to uzależnienie organizmu od środków psychoaktywnych. Mechanizm uzależnienia jest podobny jak w przypadku alkoholu. Rodzice bardzo często myślą "...na wiedzę o narkotykach mam jeszcze czas, ponieważ moje dzieci są jeszcze małe..." jest to bardzo złudne. Najmłodszy pacjent w poradni uzależnień

miał 9 lat. Inną reakcją jest postawa wyrażająca się myśleniem: "...narkomania owszem gdzieś tam istnieje, ale nie dotknie mojej rodziny!...". Sygnały ostrzegawcze, czyli, na co należy zwrócić uwagę Pierwsze próby z narkotykami dziecko zwykle starannie ukrywa przed dorosłymi. Wszelkie niepokojące zmiany będzie na pewno łatwiej zauważyć, jeśli masz z dzieckiem dobry kontakt, wiele ze sobą rozmawiacie i dużo czasu spędzacie razem. Pamiętaj jednak, że niektóre niżej wymienione zachowania i postawy mogą mieć inne przyczyny, takie jak kłopoty szkolne lub rodzinne, zranione uczucia, niepowodzenia w kontaktach z rówieśnikami i wiele innych, które należy traktować równie poważnie i starać się pomóc dziecku je rozwiązać. Zmiany w zachowaniu nagłe zmiany nastroju i aktywności, okresy wzmożonego ożywienia przeplatane ze zmęczeniem i ospałością, nadmierny apetyt lub brak apetytu, spadek zainteresowań ulubionymi zajęciami, pogorszenie się ocen (zmiany te mogą przebiegać stopniowo: uczeń szóstkowy może zacząć dostawać czwórki lub trójki, niekoniecznie od razu jedynki), wagary, konflikty z nauczycielami, izolowanie się od innych domowników, zamykanie się w pokoju, niechęć do rozmów, częste wietrzenie pokoju, używanie kadzidełek i odświeżaczy powietrza, wypowiedzi zawierające pozytywny stosunek do narkotyków, bunt, łamanie ustalonych zasad, napady złości, agresja, nagła zmiana grona przyjaciół na innych, zwłaszcza na starszych od siebie, niewytłumaczone spóźnienia, późne powroty lub też noce poza domem, kłamstwa, wynoszenie wartościowych przedmiotów z domu, tajemnicze, krótkie rozmowy telefoniczne, nagłe wyjścia, otrzymywanie dziwnych telefonów lub bardzo krótkie rozmowy, używanie tajemniczych określeń podczas rozmów, Zmiany w wyglądzie zewnętrznym nowy styl ubierania, spadek ciężaru ciała, częste przeziębienia, przewlekły katar, krwawienie z nosa, bóle różnych części ciała, zaburzenia pamięci oraz toku myślenia, przekrwione oczy, zwężone lub rozszerzone źrenice, bełkotliwa, niewyraźna mowa, słodkawa woń oddechu, włosów, ubrania, zapach alkoholu, nikotyny, chemikaliów, ślady po ukłuciach, ślady krwi na bieliźnie, "gęsia skórka", brak zainteresowania swoim wyglądem i nie przestrzeganie zasad higieny, Narkotyki lub przybory do ich używania fifki, fajki, bibułki papierosowe, małe foliowe torebeczki z proszkiem, tabletkami, kryształkami lub suszem,

kawałki opalonej folii aluminiowej, białe lub kolorowe pastylki z wytłoczonymi wzorami, leki bez recept, tuby, słoiki, foliowe torby z klejem, igły, strzykawki, Im głębsza faza uzależnienia, tym objawy choroby są bardziej widoczne, wynikają z utraty kontroli nad braniem środków odurzających. Wzrasta ryzyko przedawkowania i śmierci. Co zrobić, gdy dziecko ma już za sobą pierwszy kontakt z narkotykami? Może się zdarzyć, że mimo Twoich najlepszych starań, uwagi i znajomości problemu, Twoje dziecko sięgnie po narkotyki. Nie możesz wtedy: wpadać w panikę i przeprowadzać zasadniczych rozmów z dzieckiem, kiedy jest ono pod wpływem środka odurzającego, udawać, że to nie prawda, nie wierzyć w przedstawione fakty, bezgranicznie ufać dziecku, usprawiedliwiać dziecka, szukając winy w sobie lub np. złym towarzystwie, wierzyć zapewnieniom dziecka, że ma kontrolę nad narkotykami i, że samo sobie poradzi z tym problemem, nadmiernie ochraniać dziecka przed konsekwencjami używania narkotyków, np. pisać usprawiedliwień nieobecności w szkole spowodowanych złym samopoczuciem po zażyciu środków odurzających, spłacać długów dziecka, poddawać się! Powinieneś wysłuchać dziecko i spokojnie z nim porozmawiać, zastanowić się, dlaczego dziecko sięga po narkotyki, czy powody nie są związane z sytuacją w waszej rodzinie - jeśli tak pomyśl, co można zmienić, działać! - nie liczyć na to, że problem sam się rozwiąże, szukać pomocy specjalistów, wspólnie ze specjalistą i z dzieckiem ustalić reguły postępowania i konsekwentnie ich przestrzegać, stosować zasadę "ograniczonego zaufania" - starać się zawsze wiedzieć, gdzie jest i co robi Twoje dziecko, Narkotyki i prawo Łamanie prawa przez dziecko biorące narkotyki związane bywa zwykle ze zdobywaniem pieniędzy. Mogą więc zdarzać się kradzieże, wynoszenie z domu wartościowych rzeczy, handel narkotykami, a także bójki i prostytucja. Może zdarzyć się również, że Twoje dziecko samo nie zażywa narkotyków, a jedynie handluje nimi dla chęci zysku. Powinno Cię zaniepokoić, jeśli zauważysz, że posiada pieniądze z niewiadomego źródła, kupuje nowe, czasem drogie rzeczy, prowadzi niejasne interesy z kolegami. Powinieneś wiedzieć, że:

posiadanie narkotyków w Polsce jest nielegalne, zagrożone grzywną i karą do 5 lat więzienia; produkcja środków odurzających jest zagrożona grzywną i karą więzienia od 6 miesięcy do 10 lat; za handel narkotykami grozi kara grzywny lub pozbawienia wolności od roku do 10 lat; udzielanie środka odurzającego lub nakłanianie do zażycia jest karalne (do 5 lat więzienia). Dziesięć sposobów dla rodziców i wychowawców, aby pomóc dziecku nie pić i nie używać narkotyków Alkohol bywa często środkiem oszałamiającym, który toruje drogę silniejszym narkotykom. Nastolatki nieraz sięgają po alkohol właśnie dlatego, by zamanifestować swoją niezależność lub wyrazić bunt wobec dorosłych. Są także mało odporni na presję rówieśników i zdolni do robienia bardzo ryzykownych rzeczy po to, by zaimponować kolegom. Istnieją jednak sposoby, żeby pomóc dziecku: 1. Rozmawiaj z dzieckiem o alkoholu i narkotykach. Sprawdź, czy na pewno rozumie niebezpieczeństwa i pułapki z tym związane. Powstrzymaj się od moralizowania i nadmiernego straszenia, po prostu przekaż dziecku obiektywne informacje na temat działania alkoholu i narkotyków oraz mechanizmu uzależniania się i wyjaśnij wszystkie wątpliwości. 2. Naucz się naprawdę wysłuchiwać swoje dziecko. Nie wystarczy samemu mówić, trzeba umieć słuchać i rozumieć. Gdy będzie mówić o swoich sprawach, staraj się przyjąć jego perspektywę widzenia świata, nie zaczynaj od razu pouczać. Bądź uważny w momentach, gdy wydaje ci się, że dziecko ma jakieś kłopoty. Okazanie zrozumienia i wsparcia w takich momentach liczy się bardziej, niż mądra pogadanka i pouczenie. 3. Pomóż dziecku dobrze czuć się ze sobą. Nastolatki są często niepewne siebie. Bardzo ważne jest dla nich, gdy wiedzą, że rodzice im ufają, wierzą w ich wartość, doceniają ich umiejętności, liczą się z ich zdaniem. Po prostu: w odpowiednich momentach chwal dziecko, okazuj mu swój podziw i aprobatę, bierz pod uwagę jego opinie i decyzje. 4. Pomóż dziecku zbudować sobie jasny system wartości. Silny system wartości, jasne poczucie, co jest dobre a co złe, da dziecku odwagę podejmowania samodzielnych decyzji na podstawie własnego zdania, a nie presji kolegów. Można również pomóc w zrozumieniu, które wartości są najczęściej zagrożone przez nadużywanie alkoholu. 5. Bądź dobrym modelem i przykładem.

Dzieci dobrze znają obyczaje i postawy rodziców wobec alkoholu. Nie można ich oszukać głosząc zasady, których samemu się nie przestrzega. Pamiętaj, że jeśli rodzic nadużywa alkoholu, jego dziecko ma większe szansę na kłopoty z alkoholem niż inni rówieśnicy. 6. Pomóż dziecku radzić sobie z naciskiem kolegów. Dzieci miewają ogromne trudności w opieraniu się naciskom kolegów namawiających do picia, palenia, narkotyków. Zwłaszcza dzieci, które uczono jak być miłym, serdecznym i sympatycznym. Trudności w podejmowaniu decyzji będą miały także te dzieci, dla których rówieśnicy są podstawowym punktem oparcia i odniesienia. 7. Ustal jasno zasady dotyczące alkoholu i narkotyków. Obowiązujące w domu zasady powinny być jasne i spójne. Powiedz dzieciom, że nie wolno im pić, palić, zażywać narkotyków oraz robić innych rzeczy, na które się nie zgadzasz. Niech znają też dobrze konsekwencje łamania tych reguł. Konsekwencje te powinny być dostosowane do wieku i wrażliwości dziecka i nie mogą naruszać jego godności. 8. Zachęcaj dzieci do zajęć zdrowych i twórczych. Czy twoje dzieci maja dużo propozycji robienia czegoś ciekawego, przyjemnego, rozwijającego? Zachęć je do sportu, jakiegoś hobby, zajęć pozaszkolnych. Najlepiej, jeśli czasem będziesz także w takich zajęciach uczestniczyć. 9. Porozmawiaj z rodzicami innych dzieci. Wszyscy mają te same problemy co ty. Porozmawiaj z sąsiadem, rodzicami innych dzieci ze swojego otoczenia. Gdy twoje dziecko wybiera się na prywatkę, upewnij się, że będzie tam osoba dorosła i że nie będzie tam żadnego alkoholu. 10. Wiedz jak postąpić, gdy coś podejrzewasz. To może się zdarzyć. Naucz się rozpoznawać oznaki wskazujące, że dziecko zaczęło eksperymentować z alkoholem czy narkotykami. Stwórz okazje do tego by mogło o tym powiedzieć i bądź rozważny przy ustalaniu sankcji. Jeżeli to się powtarza, poszukaj pomocy. Jak rozmawiać ze swoim dzieckiem, aby ustrzec je przed narkomanią i alkoholizmem? Każdy z nas powinien mieć takie miejsce, gdzie może być sobą, gdzie jest wolny od krzywd, niebezpieczeństw, gdzie może się nie bać i oddychać pełną piersią. Takim miejscem powinien być dom. Rodzice mogą pomóc dziecku nie brać narkotyków i nie pić alkoholu, jeżeli: 1. nie porównują go z innymi; dziecko ma prawo być inne, nawet niedoskonałe, 2. nie odbierają mu nadziei; dziecko chciałoby wierzyć, że coś w życiu osiągnie, 3. nie mówią mu, jak ma się czuć; dziecko potrzebuje zrozumienia rodziców,

4. nie rozkazują mu; dziecko woli, gdy się je zachęca, potrafi wtedy współpracować z rodzicami, nawet jeżeli jest małe, 5. nie wywołują w nim poczucia winy; dziecko nie jest odpowiedzialne za problemy dorosłych, 6. nie używają gróźb i nie straszą; dziecku wydaje się wtedy, że świat jest zły i nieprzyjazny, 7. nie przekupują go; dziecko pragnie miłości rodziców za darmo, 8. nie oceniają go; dziecko chciałoby myśleć o sobie dobrze. Nie można zlikwidować obecności nikotyny, alkoholu, narkotyków w życiu dzieci i młodzieży. Jednak rozmiary tych problemów mogą być zmniejszone, Posiadanie przez dzieci dobrych informacji zmniejsza ryzyko uzależnienia. Informacje, które mają młodzi ludzie, są często błędne oraz przeważnie silnie nasycone lękiem lub fascynacją. Założenie, że chronienie" dzieci przed informacjami uchroni je przed nałogiem, jest niesłuszne. Dzieci aktywnie poszukują informacji, a także wiele z nich już posiadają. Bardzo ważne, żeby osoby przekazujące informacje potrafiły uniknąć okazywania własnej fascynacji, lęku czy wychowawczego moralizatorstwa". Równocześnie nieumiejętnie prowadzona akcja informacyjna może przynieść skutek odwrotny od zamierzonego, np.: rozbudzić ciekawość, zachęcić do urozmaicenia" sobie życia alkoholem czy marihuaną, pouczyć jak zażywać narkotyki czy zniechęcić wobec wszelkich ekspertów i ich dobrych rad. Własne zdanie. Jak wykazują badania, ważnym czynnikiem skłaniającym dzieci do sięgania po używki jest nacisk grupowy i środowiskowy. Zwłaszcza w pierwszych doświadczeniach z zażywaniem istotną rolę odegrała zachęta czy wręcz nacisk ze strony kolegów- Chęć podobania się, pozyskania akceptacji, więzi - rodzi uległość, utrudnia powiedzenie nie". Zdolność radzenia sobie. Każdy człowiek przeżywa w swoim życiu trudności, problem powstaje wtedy, gdy nie jest on w stanie sobie z nimi poradzić. Jednym z celów jest rozwijanie umiejętności radzenia sobie z typowymi dla dzieci w danym wieku problemami, np. dotyczącymi relacji z rodzicami, płcią przeciwna, kolegami, nauczycielami. Dzieciom potrzebne są umiejętności trafnego rozumienia sytuacji, porozumiewania się, współpracy, umiejętności rozładowywania przeżywanych napięć emocjonalnych i inne. U podstaw tych umiejętności leży pozytywny obraz samego siebie, wiara we własne siły i wszelkie kroki w tym kierunku mają ważne, choć pośrednie, działanie zapobiegawcze. Poniżej przedstawiam fragment wypowiedzi, który uzmysłowi nam, że problem uzależnień może dotyczyć każdej rodziny. "Jesteśmy normalną rodziną oboje z mężem ciężko pracujemy, nie jesteśmy żadną patologią czy marginesem, staramy się naszym dzieciom zapewnić wszystko, czego my nie mieliśmy, specjalnie się nie kłócimy tylko czasami, jak to w rodzinie, nawet nie mamy zbytnio czasu dla siebie i naszych dzieci. Bo takie teraz czasy, że trzeba dużo pracować, pilnować swojego stanowiska, żeby człowieka nie zwolnili. Od pewnego czasu atmosfera w naszym domu zaczęła zmieniać się na gorszą, córka moje cudowne śliczne dziecko zachowuje się okropnie, stała się, opryskliwa, jakaś nerwowa, zamyka się w swoim pokoju, unika nas, a jak już się pokaże to po to, aby wywołać awanturę. Ciągle żąda od nas pieniędzy, drogich ciuchów, pojawili się jacyś dziwni nowi jej znajomi, którzy nie wzbudzają naszej sympatii.

Ostatnio bardzo często zaczęła opuszczać pojedyncze lekcje w szkole, pogorszyły jej się oceny. Czuję, że tracę z nią kontakt, myślę sobie: "dojrzewanie? Ale dlaczego takie ciężkie?" Zauważyłam, że giną nam pieniądze z portfela, nawet myślałam, że mam już sklerozę i nie pamiętam ile i gdzie wydałam, długo nie podejrzewałam córki, aż pewnego dnia wezwała mnie wychowawczyni córki i powiedziała - proszę pani podejrzewam, że Pani córka bierze narkotyki, było to dla mnie szokiem i nie uwierzyłam jej nawet powiedziałam - narkotyki, nie, nie moje dziecko". Tylko świadomi zagrożenia rodzice są najważniejszym ogniwem w zapobieganiu uzależnieniom. Ważne jest aby posiąść wiedzę na temat, by wiedzieć więcej i wcześniej, nim posiądą tę wiedzę Nasze dzieci. Nie wolno myśleć: "mojej rodziny nigdy to nie dotknie", bo zagrożenie istnieje, jest realne. Problem związany z uzależnieniem może dotknąć każdą rodzinę i każdego z nas, niemal wszystkie szkodliwe substancje stały się dostępne w wielu miejscach, ponadto obniżył się wiek inicjacji alkoholowej. Podstawowe informacje dotyczące tego, jak zapobiegać uzależnieniom, jak rozpoznać, że dziecko sięgnęło po narkotyki i co zrobić w takiej sytuacji, znajdziesz w tej ściągawce, warto również zapoznać się z literaturą podejmującą temat uzależnień m.in.: Krzysztof Zajaczkowski Nikotyna, alkohol, narkotyki - profilaktyka uzależnień, Ruth Maxwell "Dzieci, Alkohol, Narkotyki", Dimoff, S Carper "Jak rozpoznać, czy dziecko sięga po narkotyki",. Profilaktyka uzależnieo, Towarzystwo Zapobiegania Narkomanii, Warszawa 1990 Marzena Pasek "Narkotyki? Na pewno nie moje dziecko". Gaś Z. B. Rodzina a uzależnienia www.parpa.pl (strona Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Warszawa) www.sterydy.pl, www.narkotyki.pl www.poradnia.narkomania.org.pl (poradnia internetowa) Drogi Rodzicu! Jeżeli masz choćby najmniejsze podejrzenia, nie wahaj się zasięgnąć porady u specjalisty, bo zwlekanie może grozić tragedią, która oprócz dziecka dosięgnie również Ciebie. opracowała: Małgorzata Janusz- pedagog