Lodz, dnia 21.06.2016 r. Prof, dr hab. n. med. Andrzej Kaszuba Kierownik II Katedry Dermatologii i Kliniki Dermatologii, Dermatologii Dzieci^cej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Lodzi ul. Kniaziewicza 1/5, 91-347 Lodz Ocena Rozprawy na stopien doktora nauk o zdrowiu mgr Alicji Palacz pt. Zastosowanie peelingow kosmetycznych do korekty efektow fotostarzenia skory u klientow gabinetow kosmetycznych" Starzenie jest to proces rozlozony w czasie, polegaj^cy na zmniejszaniu zdolnosci organizmu do odpowiedzi na bodzce srodowiskowe, mechaniczne, fizyczne oraz chemiczne. Procesy zaniku i rozpadu zaczynaj^ przewazac nad zdolnosci^^ do syntezy, odnowy (regeneracji) i obrony. Te zaburzenia rownowagi prowadz^ naturalnie i nieodwracalnie do niekorzystnych zmian anatomicznych i funkcjonalnych. Zlozonymi mechanizmami starzenia zajmuje si? nauka nazwana gerontologi^,. Skora o powierzchni 1,5-2 stanowi najwi^kszy narz^d ludzki i pelni wiele biemych i czynnych funkcji, w tym termoregulacji, przekazywania bodzcow, ochrony przed mikroorganizmami chorobotworczymi, alergenami, posiada uklad immunologiczny, produkuje witamin? D. Przede wszystkim stanowi barier? ochronn^^ dla stalocieplnego organizmu ludzkiego otoczonego przez skrajnie rozne warunki srodowiska zewn^trznego. W pismiennictwie przytaczane s^ rozne hipotezy i oparte na 1
wynikach badan teorie procesu starzenia si? skory. Wszystkie s^ fragmentaryczne i nie tlumacz^ zlozonosci procesow. Czynniki zewn^trzpochodne odpowiedzialne za proces starzenia si? skory to: natog palenia tytoniu, promieniowanie podczerwone, promieniowanie UV (naturalne i ze zrodel sztucznych). W 80% za objawy starzenia w okolicach odsloni?tych, wtym twarzy, odpowiada promieniowanie UV. Ten rodzaj fotouszkodzenia skory okreslany jest fotostarzeniem. Wyst^ienie opalenizny i stopien nasilenia poszczegolnych cech fotouszkodzenia zalezq_ od fototypu skory. Mechanizmy patofizjologiczne starzenia chronologicznego i fotostarzenia s^podobne. We wszystkich teoriach starzenie tlumaczy si? zanikiem mozliwosci syntezy, odnowy, obrony, odpowiedzi na bodzce, sygnaly. Przewazaj^_ procesy degradacji, destabilizacji, destrukcji i wewn^trzkomorkowego gromadzenia szkodliwych substancji. Na te procesy naklada si? oddzialywanie tzw. czynnikow przyspieszonego starzenia (promieni UV, trybu zycia, natogow, urazow, chorob skory, zanieczyszczenia srodowiska). Wykorzystuj^c we wlasciwy sposob liczne preparaty piel?gnacyjne i lecznicze w peelingach kosmetycznych mozna w istotny sposob, opoznic widoczne szczegolnie na skorze twarzy efekty starzenia. Publikacje badaj^ce ten problem nalez^ w pismiennictwie do nielicznych, dlatego tez uwazam za wiasciwy i zasadny temat pracy jaki wybrala sobie Doktorantka, a dotycz^cy zastosowania peelingow kosmetycznych do korekty efektow fotostarzenia skory u klientow gabinetow kosmetycznych. Cele szczegolowe tego badania obejmowaly ocen? porownawczq. rewitalizacji skory twarzy przy uzyciu metody ziuszczania dwoma alfahydroksykwasami w niskich st?zeniach. W badaniu zastosowano kwas mlekowy w st?zeniach 20 i 40% o ph 2,8 oraz kwas migdalowy w st?zeniu 40% i ph 1,0. W ocenie stopnia rewitalizacji skory zastosowano takie parametry jak: zmian? poziomu melaniny, zmian? stopnia nawilzenia skory, zmian? aktywnosci gruczolow 2
lojowych oraz zmian? poziomu spr?zystosci skory. Dokonywano tez subiektywnej oceny powyzszych zabiegow w oparciu o badanie ankietowe. Badania przeprowadzono w dwoch prywatnych gabinetach Dermatologii Estetycznej i Gabinetu Fizjoterapii w Poznaniu. Realizacja tych ambitnych celow pracy zostala przedstawiona w rozprawie obejmujq.cej 251 stron maszynopisu, zawieraj^cej 54 tabele, 296 rycin (3 w rozdziale Material i Metody, 293 w rozdziale Wyniki) oraz 9 zestawow fotograficznych prezentuj^cych efekty dzialania preparatu w oparciu o analiz? zdj?c cyfrowych. Uklad rozprawy jest klasyczny i obejmuje takie rozdzialy jak: wst?p i wprowadzenie, eel pracy, material i metody, wyniki i ich omowienie, wnioski, streszczenie pracy, pismiennictwo oraz zal^czniki w postaci spisu tabel i fotografii. We wst?pie po wprowadzeniu na temat etiopatogenezy procesow starzenia skory Autorka omawia znaczenie skutecznych preparatow kosmetycznych w redukcji objawow starzenia skory twarzy szczegolnie w odniesieniu do zmian barwnikowych. W pierwszym rozdziale wst?pu przedstawiono zarys historyczny dotycz^cy peelingu chemicznego, rozwoj badan nad roznymi metodami ziuszczania mechanicznego, fizycznego i chemicznego, defmicje i podzial peelingow szczegolnie ze wzgl?du na gl?bokosc ich penetracji oraz szczeg61ow% charakterystyk? i wiasciwosci fizyko-chemiczne zwi^zkow uzywanych do peelingow, gtownie alfahydroksykwasow. W dalszej cz?sci wst?pu Doktorantka omowila rodzaje melanin i ich powstawanie, proces melanogenezy i mechanizm dzialania promieni slonecznych na skor? oraz patogenez? zaburzeh barwnikowych skory z uwzgl?dnieniem: piegow, plam soczewicowatych, ostudy, przebarwieh pozapalnych i polekowych. W nast?pnym rozdziale wst?pu Autorka przedstawila problemy uszkodzeri poslonecznych skory z ich analiz% histologiczn^ oraz szereg zagadnieh zwi^zanych z profilaktyk^_ tych zmian, glownie przebarwien. ^ 3
Analiza tego rozdzialu wskazuje na doskonale przygotowanie teoretyczne Autorki. Podobny wniosek wyptywa z analizy licz^cego 214 pozycji pismiennictwa. Jest to literatura polska i angloj?zyczna bardzo dobrze dobrana obejmuj^ca glownie pozycje z ostatnich lat, podporz^dkowana zasadniczemu celowi pracy. Badaniem obj?to 93 kobiety, w tym: - grup? kontroln^ stanowilo 30 kobiet, ze zmianami barwnikowymi skory twarzy, ktore rano i wieczorem stosowaiy kremy nawilzaj^ce i odzywcze z fotoprotekcj^ SPF 30 - grup? pierwsz^ stanowilo 33 kobiety ze zmianami barwnikowymi skory twarzy, u ktorych zastosowano kwas mlekowy - grup? druga stanowilo 30 kobiet ze zmianami barwnikowymi skory twarzy, u ktorych aplikowano kwas migdalowy Metody badawcze zastosowane przez Doktoranta obejmowaly: Badanie podmiotowe i przedmiotowe probantek z grup badanych i z grupy kontrolnej Badania ankietowe W badaniu przedmiotowym oceniano poziom melaniny w skorze przy uzyciu sondy - Mexametr, stopien przeznaskorkowej utraty wody - TEWL przy pomocy urz^dzenia Tewametr, poziom wilgotnosci naskorka przy pomocy urz^dzenia Comeometr, ocen? aktywnosci gruczolow lojowych aparatem Sebumetr oraz ocen? spr?zystosci skory aparatem Reviscometr. Wszystkie obliczenia statystyczne wykonano przy uzyciu pakietu statystycznego STATISTIC A 10 w Zakladzie i Katedrze Analizy Statystycznej Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu. Wyniki badan z poszczegolnych problemow badawczych zostaly wnikliwie i obszemie przedyskutowane. Doktorantka dokonata oceny i proby interpretacji otrzymanych wynikow w konfrontacji z wynikami badan opublikowanymi przez innych autorow. 4
Wnioski wysuni?te przez Autork? zostaiy sformulowane prawidiowo. Bardzo istotny z klinicznego punktu widzenia jest spostrzezenie, iz zastosowanie peelingow kosmetycznych z uzyciem kwasu mlekowego oraz migdatowego moze bye z powodzeniem wykorzystywane do korekty efektow fotostarzenia skory takich jak: zmiany pigmentacyjne, suchosc skory, utrata spr?zystosci oraz nadmiema aktywnosc gruczolow lojowych. Metody te obci^zone sq_ minimalnym ryzykiem powiklah, a efekty uzaleznione s^_ od wielu czynnikow scisle powi^zanych z rodzajem usuwanych zmian oraz liczb^ zabiegow i rodzajem peeelingu. Z obowi^zku recenzenta chcialbym przedstawic uwagi, ktore nasun?ly mi si? podczas czytania pracy, dotycz^^ one niektorych sformulowan np. na str. 42 - Cyt. zachorowalnosc na czemiaka lub innego raka skory" - czemiak nie jest rakiem, oraz na str. 44 Badanie poziomu wilgotnosci skory - Comeometr" - badanie to dotyczy naskorka st^d nazwa urz^dzenia Comeometr dotycz^ca warstwy rogowej - stratum comeum. Uwagi te nie umniejszajq_ merytorycznej wartosci pracy. Podsumowuj^c praca wywiera korzystne wrazenie zarowno pod wzgl?dem merytorycznym jaki edytorskim. Uzyskane wyniki maj^_ cenne wartosci praktyczne. Sposob przeprowadzenia badan, rzeczowa dyskusja i przedstawione wnioski swiadcz^ o dojrzaiosci fachowej Autorki oraz mozliwosciach samodzielnego prowadzenia badan. W zwi^zku z powyzszym mam zaszczyt przedlozyc Panu Dziekanowi i Wysokiej Radzie Wydzialu Nauk o Zdrowiu Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu wniosek o przyj?cie rozprawy mgr Alicji Palacz za odpowiadaj^c^_ wymogom prac doktorskich i dopuszczenie Kandydatki do dalszych etapow przewodu doktorskiego. KIEROWNIK II Katedrvpafrnatologii i KUTiikruerrnatologii, DermatoIo^Mielieiejj Onkoto^ prof, dr hab. n. med. Andaej Kaszuba 5