INFORMACJE BIURA MAŁOPOLSKIEJ IZBY ROLNICZEJ NA TEMAT FUNKCJONOWANIA PODSTAWOWYCH RYNKÓW ROLNYCH, PRAC ZARZĄDU I NOWYCH AKTÓW PRAWNYCH. DANE OPRACOWANO NA DZIEŃ 31 STYCZNIA 2013R RYNEK ZBÓŻ-STYCZEŃ 2013R Giełda (ceny min/max skupu zbóż bez Vat) Cena zł/t Zboża paszowe Pszenica 1016-1030 Jęczmień 868-880 Żyto 759-771 Kukurydza 919-926 Zboża konsumpcyjne Pszenica 1040-1050 Żyto 759-778 Jęczmień 814-827 Cena min/max w Małopolsce Małopolskie targowiska Pszenica 800-1200 Jęczmień 700-1100 Owies 750-800 Kukurydza 950-1200 zł/tona 1100 Średnie ceny zbóż KONSUMPCYJNYCH w przedsiębiorstwach 1000 900 800 700 2012-12-09 2012-12-16 2012-12-23 2012-12-30 2013-01-06 2013-01-13 2013-01-20 2013-01-27 Pszenica Żyto Jęczmień Jęczmień brow arny 1
zł/tona 1050 1000 950 Średnie ceny zbóż PASZOWYCH w przedsiębiorstwach się liczne spotkania z przedstawicielami szkód łowieckich, podczas których poddano analizie wysokość szkód i stopień wykonania planów łowieckich. Zarząd KRIR popierając wniosek Warmińsko-Mazurskiej Izby Rolniczej wystąpił do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi o zmianę przepisów dotyczących stosowania mieszanek traw z motylkowatymi w ramach pakietu 1.1. rolnictwo zrównoważone Programu Rolnośrodowiskowego. 900 850 800 750 2012-12-09 2012-12-16 2012-12-23 2012-12-30 Pszenica Jęczmień 2013-01-06 2013-01-13 2013-01-20 Żyto Kukurydza 2013-01-27 Uwagi: ODR na terenie całego województwa małopolskiego organizuje spotkania organizacyjne dla rolników. Bardzo prosimy o branie w nich udziału i prezentowanie spraw, którymi zajmuje się Małopolska Izba Rolnicza. Wszelkie informacje można uzyskać na stronie internetowej i w Informatorach MIR. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, prosimy kontaktować się z Biurami Izb. Informacje opracowane przez Biuro Małopolskiej Izby Rolniczej na podstawie:, TOP AGRAR, Rzeczpospolita, Tygodnik rolniczy stron internetowych: www.ppr.pl, www.minrol.gov.pl, www.ceny.rolnicy.com., www.arr.gov.pl. www.arimr.gov.pl, Wiadomości Rolniczych, Poradnika Rolniczego i inne. Od początku roku ceny skupu zbóż były względnie stabilne, utrzymywały się na stosunkowo wysokim poziomie, do czego przyczynił się duży popyt na polskie ziarno. W drugim tygodniu stycznia 2013 r. w krajowym skupie odnotowano niewielki wzrost cen zbóż. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w dniach 07-13.01.2013 r. przeciętna cena skupu pszenicy konsumpcyjnej kształtowała się na poziomie 1.050 zł/t, tj. nieznacznie (o 0,3 proc.) wyższym niż w poprzednim tygodniu i o ponad 1 proc. wyższym niż przed miesiącem. Jednocześnie ziarno to było o 31 proc. droższe niż rok wcześniej. W dniach 07-13.01.2013r. za żyto konsumpcyjne w skupie uzyskiwano średnio 743 zł/t, tj. o 1,5 proc. więcej niż tydzień wcześniej. Cena tego ziarna w odniesieniu do notowań sprzed miesiąca nie uległa istotnej zmianie, a w porównaniu do cen sprzed roku była o 14 proc. niższa. W dniach 07-13.01.2013 r. cena jęczmienia paszowego wzrosła do 878 zł/t. Było to o 1,1 proc. więcej niż w poprzednim tygodniu i o niecały 1 proc. mniej niż miesiąc wcześniej. Przeciętna cena skupu kukurydzy w porównaniu z poprzednim tygodniem wzrosła tylko nieznacznie (o 0,4 proc.) kształtując się na poziomie 923 zł/t. Cena ta była zbliżona do notowań sprzed miesiąca i o 20 proc. wyższa niż rok wcześniej. 2 11
- w poz. 97 ogłoszono Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 24 grudnia 2012 r w sprawie zwalczania i zapobiegania rozprzestrzenianiu się organizmów Epitrix cocumeris (Harris), Epitrix similaris (Gertner), Epitrix subcrinita (lec.) i Epitrix tuberis (Gertner) - (pchełka) - w poz. 105 zamieszczono Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 tycznia 2013 r zmieniające rozporządzenie w sprawie upoważnienia związków hodowców lub innych podmiotów do wykonywania zadań z zakresu prowadzenia oceny wartości użytkowej lub hodowlanej zwierząt, - w poz. 124 opublikowano Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 18 stycznia 2013 r zmieniające rozporządzenie w sprawie szczegółowych warunko1) i trybu przyznawania pomocy finansowej w ramach działania Program rolnośrodowiskowy objętego PROW na lata 2007 2013. Z prac Zarządu i biura MIR: 10 1. W miesiącu styczniu kontynuowaliśmy cykl szkoleń z zakresu sprzedaży bezpośredniej których celem jest opracowanie propozycji legislacyjnych w zakresie zmian przepisów dotyczących tego zagadnienia. Problemowi temu było poświęcone posiedzenie Zarządu, w którym uczestniczyli Posłowie RP w Jasienicy. 2. Biuro przygotowało zestaw dokumentów do przetargu na zakup wapna przeznaczonego na tereny powodziowe dla 22 gmin. 3. Odbyły się 2 posiedzenia Zarządu. 4. Członkowie Zarządu uczestniczyli w sesji Sejmiku Samorządowego w posiedzeniu Komisji Rolnictwa Sejmiku oraz w naradach poświęconych organizacji konferencji dotyczących zagadnień ekonomicznych i socjalnych terenów wiejskich. 5. Biuro Izby uczestniczyło w przygotowaniu posiedzenia Porozumienia Izb Południowo-Wschodniej Polski. 6. Izba Realizowała projekt w zakresie promocji polskiej wieprzowiny. 7. Izba przygotowywała cykl 40 szkoleń z zakresu finansów gospodarstw rolnych. Interwencje KRIR: KRIR wystąpiła z oficjalnym pismem do Polskiego Związku Łowieckiego w sprawie poparcia inicjatywy Ministra Środowiska w zakresie weryfikacji rocznych planów łowieckich. Zarząd Główny Polskiego Związku Łowieckiego w odpowiedzi na w/w pismo poinformował, że prace polegające na weryfikacji planów zostały już przeprowadzone wspólnie z Lasami Państwowymi. W wyniku tych działań odbyły RYNEK TRZODY CHLEWNEJ I ŻYWCA WOŁOWEGO styczeń 2013r Ceny bydła W czwartym tygodniu stycznia 2013 r. odnotowano wzrost krajowych cen skupu bydła. W tym czasie średnia cena skupu żywca wołowego ukształtowała się na poziomie 6,50 zł/kg, o 1,1 proc. wyższym niż tydzień wcześniej. CENA ZAKUPU Kategoria bydła wg w.ż.* [zł/kg] dla mpc** [zł/tonę] dla mps** [zł/tonę] Zmiana ceny mps [%] 2013-01-27 2013-01-27 2013-01-27 tyg. roczna Bydło ogółem 6,50 12 828 13 085 1,1-2,9 byki do 2 lat (A) 7,39 13 705 13 979 0,9-4,7 byki > 2 lat (B) 7,33 13 700 13 974 0,4-3,9 krowy (D) 5,94 11 007 11 227 - -- jałówki (E) 6,58 12 743 12 998 1,2 4,0 *jest to cena netto zapłacona dostawcom bydła za dostarczony do rzeźni lub zakupiony przez rzeźnię pełnowartościowy żywiec wołowy wraz z kosztami transportu dostawcy jak i rzeźni jeśli poniosła ona koszty transportu związane z zakupem żywca. Cena towaru zawiera również wszelkie dodatkowe płatności (premie, nagrody itp.) niezależnie od okresu w jakim zostały wypłacone. **-w.ż.- waga żywa ( cenę za wagę żywą wyliczono stosując średnie wskaźniki wydajności rzeźnej uzyskane w Polsce w roku 2004. mpc- masa poubojowa ciepła, mps- masa poubojowa schłodzona Ceny prosiąt za parę na wybranych targowiskach w Małopolsce Miejscowość Cena/para Miechów 360 Proszowice 300 Wolbrom 300-340 Wadowice 320-340 W dniach 07-13.01.2013 r. w Polsce utrzymał się spadkowy trend cen skupu trzody chlewnej. Zgodnie z danymi Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW w tym czasie za żywiec wieprzowy w krajowym skupie płacono przeciętnie po 5,17 zł/kg, o 1 proc. mniej niż w poprzednim tygodniu. W kolejnym tygodniu stycznia żywiec wieprzowy skupowano średnio po 5,05 zł/kg, o 2,3% taniej niż w poprzednim tygodniu, o 4% taniej niż przed miesiącem, jednak o 2% drożej niż rok wcześniej. 3
4 Ceny EUROP zł/kg S 6,84-7,01 E 6,59-6,76 U 6,14-6,31 R 5,57-5,76 O 4,83-5,16 P 4,52-4,61 Dysproporcja między kosztami produkcji a zyskami jak również brak wystarczających środków na poprawę efektywności i konkurencyjności produkcji doprowadziła do tego, że wielu producentów trzody chlewnej zmienia branżę na bardziej opłacalny sektor produkcji roślinnej. Mimo dość wysokich cen skupu tuczników, wysokie ceny pasz powodują, że opłacalność produkcji jest bliska zeru. OWOCE I WARZYWA styczeń 2013r w Małopolsce Owoce/Warzywa Cena w zł/kg Cebula 0,53-2,00 Kalafior 3,50-6,00 Czosnek 0,50-1,50 Marchew 0,50-2,50 Pietruszka 0,70-5,00 Pomidory 4,00-10,00 Ogórki długie 5,00-10,00 Pieczarki 5,70-8,00 Ziemniaki 0,43-1,20 Jabłka 1,00-2,60 Gruszki 3,50-6,00 Seler 1,20-5,00 Prawie cały styczeń ceny owoców i warzyw krajowych utrzymywały się na stabilnym poziomie. Jedyne wzrosty cen widoczne były w przypadku ziemniaków, jednak nie były to wysokie podwyżki od 5% do 10%. W owocach importowanych stabilizacja cen. Pomarańcze i cytryny od 45 do 50 złotych za 10 kilogramów. Mandarynki w takim samym opakowaniu od 25 złotych do 60 złotych. Staniały warzywa importowane, ceny w ofercie hurtowej niższe o 5% do 10%. Jest to spowodowane coraz większą dostępnością ich na halach targowych bezpieczeństwa pasz i żywności w części dotyczącej produktów pochodzenia zwierzęcego oraz dobrostanu zwierząt zajmuje się Inspekcja Weterynaryjna. Ważne terminy: Każdy rolnik, który chce odzyskać w 2013 r. część pieniędzy wydanych na olej napędowy używany do produkcji rolnej powinien zbierać faktury VAT w terminie od 1 lutego 2013 r. do 28 lutego 2013 r. należy złożyć odpowiedni wniosek do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w zależności od miejsca położenia gruntów rolnych wraz z fakturami VAT (lub ich kopiami) stanowiącymi dowód zakupu oleju napędowego w okresie od 1 sierpnia 2012 r. do 31 stycznia 2013 r., w terminie od 1 sierpnia 2013 r. do 31 sierpnia 2013 r. należy złożyć odpowiedni wniosek do wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, w zależności od miejsca położenia gruntów rolnych wraz z fakturami VAT (lub ich kopiami) stanowiącymi dowód zakupu oleju napędowego w okresie od 1 lutego 2013 r. do 31 lipca 2013 r. w ramach limitu zwrotu podatku określonego na 2013 r. Limit zwrotu podatku w 2013 r. wynosić będzie 81,70 zł * ilość ha użytków rolnych Pieniądze wypłacane będą w terminach: 2-30 kwietnia 2013 r. w przypadku złożenia wniosku w pierwszym terminie 1-31 października 2013 r. w przypadku złożenia wniosku w drugim terminie Informacja o aktach prawnych dotyczących rolnictwa, które ukazały się w grudniu 2012r. W styczniu 2013 ogłoszono w Dzienniku Ustaw : - w poz. 27 ogłoszono Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2.01.2013 r w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego ziemniaka odmiany Amflora - w poz. 50 opublikowanono Obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z 20.09.12 r w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o organizacji rynku mleka i przetworów mlecznych - w poz. 72 zamieszczone zostało Rozporządzenie Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z dnia 18.12.12 r w sprawie szczegółowych sposobów postępowania przy zwalczaniu i zapobieganiu rozprzestrzeniania się organizmów Anoplophora chinensis (Forster) 9
Agencja przekazuje dane takich osób do ZUS, a stamtąd są one przesyłane do NFZ. Właśnie dlatego beneficjent renty strukturalnej, jak i zgłoszeni przez niego do ubezpieczenia członkowie rodziny, mogą korzystać z bezpłatnej opieki zdrowotnej. Ważne jest zatem, aby wykaz takich osób był aktualny. ARiMR przypomina, że w tym roku zwiększył się zakres kontroli tzw. wymogów wzajemnej zgodności w gospodarstwach rolnych. Rolnicy, którzy ubiegają się o przyznanie dopłat bezpośrednich, a także prowadzą gospodarstwa, w których realizowane są działania PROW 2007-2013 takie jak np. "Program rolnośrodowiskowy", "Zalesianie gruntów rolnych i gruntów innych niż rolne" oraz wsparcie z tytułu tzw. dopłat ONW, zobowiązani są do przestrzegania tzw. "Zasad wzajemnej zgodności"(ang. cross compliance). Nakazują one prowadzenie działalności rolniczej w sposób nieszkodzący środowisku naturalnemu, dbałość o "zdrowotność roślin" czyli m.in. przestrzeganie norm użycia nawozów i środków ochrony roślin i zachowywanie szczególnej troski o zwierzęta gospodarskie. Przestrzeganie tych zasad jest poddawane kontroli. Dotychczas polscy rolnicy, w ramach "Zasad wzajemnej zgodności" zobowiązani byli do przestrzegania, od 1 stycznia 2009 r.: wymogów z obszaru A - związanych z ochroną środowiska naturalnego oraz identyfikacją i rejestracją zwierząt od 1 stycznia 2011 r., zasad dotyczących obszaru B - zdrowia publicznego, zdrowia zwierząt oraz zdrowotności roślin. Natomiast od początku tego roku w Polsce obowiązują też zasady wzajemnej zgodności dotyczące też tzw. obszaru C, czyli dbania o tzw. dobrostan zwierząt i obejmują posiadaczy wszystkich gatunków zwierząt gospodarskich. Nieprzestrzeganie wymogów wzajemnej zgodności może skutkować zmniejszeniem lub utratą przyznawanych rolnikowi płatności bezpośrednich oraz płatności niektórych działań w ramach PROW 2007-2013 tj. płatności z tytułu naturalnych utrudnień dla rolników na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych warunkach gospodarowania (ONW), rolnośrodowiskowych i na zalesianie gruntów rolnych. Wysokość sankcji, czyli naliczenie konkretnego % obniżenia płatności, zależy od rodzaju i skali naruszenia norm i wymogów wzajemnej zgodności. Przestrzeganie zasad ochrony środowiska kontrolują pracownicy ARiMR. Natomiast kontrolą identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich, zdrowia zwierząt, 8 Informacja PIORIN Główny Inspektor informuje, że 28 stycznia 2013 r. weszły w życie akty prawne regulujące sprawy zakazu uprawy odmian roślin zmodyfikowanych genetycznie: - ustawa o nasiennictwie z dnia 9 listopada 2012 r (Dz. U. z 2012, poz.1512) oraz - wydane na podstawie art. 104 ust. 9 tej ustawy, 2 rozporządzenia Rady Ministrów: *w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego odmian kukurydzy MON810, *w sprawie zakazu stosowania materiału siewnego ziemniaka Amflora Te akty prawne nakładają na Państwową Inspekcję Ochrony Roślin i Nasiennictwa nowe zadania polegające na sprawowaniu nadzoru nad stosowaniem materiału siewnego oraz sprawowanie kontroli przestrzegania zasad i obowiązujących wymagań w zakresie stosowania materiału siewnego. Producenci rolni, którzy nie zastosują się do powyższych przepisów będą podlegali określonym sankcjom. W celu uniknięcia wszelkich nieporozumień podczas działań kontrolnych apeluję do wszystkich uprawiających kukurydzę aby zadbali o przechowywanie dokumentów zakupu materiału siewnego kukurydzy oraz etykiet urzędowych, którymi oznakowane są wszystkie opakowania tego materiału. Dokumenty te będą podlegały sprawdzeniu podczas przeprowadzanych przez PIORiN kontroli przestrzegania zakazu stosowania materiału siewnego, w tym odmian zmodyfikowanych genetycznie. Jednocześnie przypominam, że brak etykiety na opakowaniu świadczy o nielegalnym pochodzeniu materiału siewnego. Informacja GIW Od 1 stycznia 2013 obowiązują nowe przepisy dotyczące utrzymania loch i loszek Zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 lutego 2010 r. w sprawie wymagań i sposobu postępowania przy utrzymywaniu gatunków zwierząt gospodarskich, dla których normy ochrony zostały określone w przepisach Unii Europejskiej (Dz. U. 2010, Nr 56, poz. 344 z późn. zm.) od dnia 1 stycznia 2013 r. wchodzi w życie przepis, nakazujący utrzymywanie grupowe loch i loszek od czwartego tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidywanym terminem wproszenia. Nakaz ten dotyczy gospodarstw, w których utrzymywanych jest 10 lub więcej loch lub loszek po pokryciu. Ponadto, w przypadku utrzymywania grupowego loch i loszek powierzchnia kojca przypadająca na jedną sztukę powinna wynosić: 5
dla loch co najmniej 2,25 m2, przy czym nie mniej niż 1,3 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15 % tego podłoża otwory odpływowe; dla loszek po pokryciu - co najmniej 1,64 m2, przy czym nie mniej niż 0,95 m2 powierzchni kojca powinno stanowić stałe podłoże i nie więcej niż 15 % tego podłoża - otwory odpływowe. w przypadku utrzymywania loch lub loszek po pokryciu w grupie: do 5 sztuk - powierzchnia kojca, powinna być większa o 10 %; powyżej 39 sztuk - powierzchnia kojca może być mniejsza o 10 %. długość każdego z boków kojca powinna wynosić w przypadku grup: do 5 sztuk - co najmniej 2,41 m; powyżej 5 sztuk - co najmniej 2,81 m. Mając powyższe na względzie należy pamiętać, iż utrzymywanie loch i loszek od czwartego tygodnia po pokryciu do tygodnia przed przewidywanym terminem proszenia pojedynczo, będzie dopuszczalne jedynie w gospodarstwach utrzymujących mniej niż 10 loch lub loszek po pokryciu. Niedostosowanie pomieszczeń dla zwierząt do grupowego utrzymywania loch lub loszek będzie skutkowało koniecznością zmniejszenia ich stanu liczebnego do maksymalnie 9 sztuk lub zastosowaniem przymusu administracyjnego lub przekazaniem sprawy przez Inspekcję Weterynaryjną do organów ścigania. Informacja KRUS Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego informuje osoby opłacające indywidualnie składki zdrowotne od dochodu z działu specjalnego produkcji rolnej, że w związku z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 14 września 2012 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2013 r. (Dz. U. poz. 1026), od 1 stycznia 2013 r. zmienia się wysokość minimalnej podstawy wymiaru miesięcznej tej składki. Zadeklarowana podstawa wymiaru składki zdrowotnej za wymienione osoby, odpowiadająca dochodowi ustalonemu dla opodatkowania podatkiem dochodowym, nie może być niższa niż obowiązująca na 2013 r. kwota minimalnego wynagrodzenia, wynoszącego 1600 zł. W związku z tym, od 1 stycznia 2013 r. dla wymienionych rolników najniższa obowiązująca miesięczna składka na ubezpieczenie zdrowotne, liczona jako 9 proc. 6 minimalnej podstawy jej wymiaru, wynosi 144 zł (tj. 9% x 1 600 zł minimalnego wynagrodzenia). Kasa przypomina jednocześnie, że z dniem 31 stycznia 2013 r. upływa termin złożenia przez rolników prowadzących działy specjalne produkcji rolnej oświadczenia o rodzajach tej działalności i przewidzianym z tego tytułu dochodzie, wraz z odpisem decyzji naczelnika urzędu skarbowego, wydanej na podstawie deklaracji o rodzajach i rozmiarach zamierzonej produkcji rolnej lub o wysokości przewidzianego dochodu w 2013 r. Na podstawie złożonych dokumentów KRUS ustala wysokość obowiązującej miesięcznej składki na ubezpieczenie zdrowotne. Za styczeń 2013 roku składkę zdrowotną za osoby objęte ubezpieczeniem zdrowotnym z tytułu prowadzenia działów specjalnych należy opłacić w terminie do 15 lutego 2013 r. Informacja ARR Agencja Rynku Rolnego uprzejmie informuje, że w okresie od 15 stycznia do 25 czerwca 2013 r. można ubiegać się o dopłaty z tytułu zużytego do siewu lub sadzenia materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany mającej charakter pomocy de minimis w rolnictwie, dotyczące materiału siewnego - zbóż ozimych i jarych, roślin strączkowych, ziemniaka, mieszanek zbożowych i pastewnych - zakupionego i zużytego do siewu lub sadzenia w terminie od dnia od 15 lipca 2012 r. do 15 czerwca 2013 r. W 2013 r. obowiązuje NOWY WZÓR WNIOSKU o przyznanie dopłaty. Agencja Rynku Rolnego przypomina, że łączna kwota pomocy de minimis w rolnictwie przyznana (przez ARR, ARiMR, ANR oraz inne organy i instytucje) producentowi rolnemu w okresie 3 lat podatkowych (tj. w roku, w którym został złożony wniosek oraz w ciągu dwóch poprzedzających go lat podatkowych) nie może przekroczyć 7500 euro. Jeżeli poziom pomocy 7500 euro został przekroczony w wyniku przyznania dopłaty do materiału siewnego, należy bezzwłocznie poinformować o tym fakcie ARR. Brak przekazania informacji w powyższym zakresie może skutkować koniecznością zwrotu ostatniej przyznanej dopłaty w pełnej jej wysokości wraz z odsetkami. Informacja ARiMR Osoby otrzymujące z ARiMR renty strukturalne mogą zgłaszać do ubezpieczenia zdrowotnego członków swoich rodzin np. małżonków, bezrobotnych, niepełnoletnich czy kontynuujących naukę. 7