1. Polskie miesiące. Wystąpienia przeciw władzy w okresie PRL projekt edukacyjny a. 1. Cele lekcji i. a) Wiadomości 1. Cele ogólne: a. Uczeń rozumie charakter wystąpień społecznych przeciw władzy w okresie PRL. b. Uczeń zdobywa wiedzę na temat wystąpień przeciwko władzy w PRL. 2. Cele operacyjne: a. Uczeń wymienia daty wystąpień przeciwko władzy w PRL. b. Uczeń wymienia miejsca, w których doszło do zajść. c. Uczeń identyfikuje postaci związane z opisywanymi wydarzeniami. d. Uczeń rozwija skróty ZOMO, ORMO, PZPR. e. Uczeń rozróżnia przyczyny poszczególnych wystąpień. 3. Podstawowe treści merytoryczne: a. System polityczny i społeczny PRL. b. Przyczyny wystąpień przeciw władzy. c. Przebieg protestów społecznych i wystąpień w czerwcu 1956, marcu 1968, grudniu 1970, czerwcu 1976, sierpniu 1980, stanu wojennego. d. Skutki wystąpień. ii. b) Umiejętności 1. Cele ogólne: a. Uczeń poszukuje, porządkuje i wykorzystuje informacje z różnych źródeł oraz efektywnie posługuje się technologią informacyjną. b. Uczeń rozwiązuje problemy w sposób twórczy. c. Uczeń planuje, organizuje i ocenia własną naukę, przyjmuje większą odpowiedzialność za jej efekty. 2. Cele operacyjne: a. Uczeń wyjaśnia przyczyny wystąpień przeciwko władzy. b. Uczeń tworzy stronę internetową poświeconą wystąpieniom przeciw władzy pod nazwą Polskie miesiące. c. Uczeń wyszukuje informacje w różnych źródłach wiedzy. d. Uczeń korzysta z katalogu bibliotecznego i ze źródeł wiedzy on-line. e. Uczeń przygotowuje i opracowuje materiały, które mają trafić na stronę internetową. b. 2. Metoda i forma pracy Metody nauka we współpracy, praca pod kierunkiem. Formy pracy praca z tekstem źródłowym, zasobami internetowymi, korzystanie z katalogów bibliotecznych, praca z mapą. c. 3. Środki dydaktyczne Dowolna bibliografia tematyczna wykorzystywana przez ucznia, internet, komputer.
d. 4. Przebieg lekcji (projektu) i. a) Faza przygotowawcza 1. Nauczyciel przedstawia uczniom temat projektu oraz dzieli klasę na grupy. W każdej grupie musi być przynajmniej jedna osoba posiadająca komputer z dostępem do Internetu. W każdej minimum jedna osoba musi być dość dobrze zorientowana w podstawach tworzenia stron WWW. Najlepiej porozumieć się wcześniej z nauczycielem informatyki. Istnieje wtedy szansa, że część pracy uda się wykonać na lekcjach informatyki. Dotyczy to zwłaszcza szukania materiałów on-line i tworzenia strony. 2. Podział i zadania dla poszczególnych grup: a) Grupa 1 System polityczny i społeczny PRL. W jaki sposób ukształtował się system Polski po II wojnie światowej? Jakie były podstawy jego funkcjonowania? Jaki podział władzy wprowadzała konstytucja PRL z 1952 roku? Zadanie przedstaw w formie schematu. Jak działał system gospodarczy i społeczny PRL? Na stronie powinny się znaleźć odpowiedzi na wszystkie zagadnienia, uzupełnione schematem, odpowiednimi fragmentami konstytucji PRL z 1952 roku oraz przynajmniej 4 zdjęcia lub ilustracje. b) Grupa 2 Przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń poznańskich w czerwcu 1956 roku. Dlaczego doszło do wystąpień w czerwcu 1956 roku? Jaki był ich przebieg? Jakie skutki przyniosły protesty? Na stronie powinny się znaleźć odpowiedzi na wszystkie pytania uzupełnione przynajmniej 5 fotografiami i 1 fragmentem tekstu źródłowego (najlepiej relacji), a także fragment przemówienia Cyrankiewicza wygłoszonego po zajściach. c) Grupa 3 Przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń marcowych w 1968 roku. Dlaczego w 1968 doszło do zaostrzenia sytuacji w kraju? Jakie znaczenie dla rozwoju sytuacji miał zakaz przedstawień Dziadów Mickiewicza w reżyserii Kazimierza Dejmka? Jaki charakter miały protesty w 1968 roku? Jak przebiegały wypadki marca 1968 roku? Dlaczego w 1968 roku rozpętała się nagonka antyżydowska? Jakie skutki przyniosły wypadki macowe z 1968 roku? Na stronie powinny się znaleźć o odpowiedzi na wszystkie zagadnienia, przynajmniej 4 zdjęcia i 2 teksty źródłowe. d) Grupa 4 Przyczyny, przebieg i skutki wydarzeń grudniowych 1970 roku. Dlaczego doszło do strajku na Wybrzeżu w 1970 roku? Jak rozwijała się sytuacja na Wybrzeżu? Jak zakończyły się strajki na Wybrzeżu i jakie przyniosły skutki? Na stronie powinny się znaleźć odpowiedzi na wszystkie zagadnienia, przynajmniej 1 tekst źródłowy i 4 zdjęcia. e) Grupa 5 Przyczyny, przebieg i skutki czerwca 1976. Dlaczego doszło do strajku w 1976 roku?
Jak przebiegały strajki w 1976 roku? Jaki skutki przyniosły strajki w 1976 roku? W jakich okolicznościach utworzono KOR i ROPCio i jakie były ich cele? Na stronie powinny się znaleźć odpowiedzi na wszystkie zagadnienia, przynajmniej 2 teksty źródłowe i 4 fotografie. f) Grupa 6 Przyczyny, przebieg i skutki strajków w sierpniu 1986 roku. Dlaczego w lecie 1980 doszło do strajków robotników? Jaki był przebieg protestów? W jaki sposób władze rozwiązały sytuację strajkową? Jakie były skutki strajków? Jaka organizacja powstała w wyniku strajków? Opisz okoliczności jej powstania i legalizacji. Na stronie powinny się znaleźć odpowiedzi na wszystkie zagadnienia, przynajmniej 2 teksty źródłowe i 4 fotografie. g) Grupa 7 Przyczyny, przebieg i skutki stanu wojennego. Dlaczego w 1981 roku władze zdecydowały się na wprowadzenie stanu wojennego? Jak przebiegało wprowadzanie stanu wojennego? Jak przebiegały wydarzenia w kopalni Wujek? W jakich okolicznościach doszło do zawieszenia i odwołania stanu wojennego? Jaki wpływ miał stan wojenny na stosunek społeczeństwa do władzy. 3. Wewnątrz grup powinien nastąpić samodzielny podział pracy, którego dokonają uczniowie w poszczególnych grupach bez pomocy nauczyciela, jednak muszą przedstawić go nauczycielowi, żeby ten wiedział, jaki jest zakres obowiązków każdego z członków grupy. Przy podziale na grupy należy pamiętać o tym by znajdowali się w nich zarówno lepsi, jak i gorsi uczniowie. 4. Nauczyciel przedstawia uczniom kryteria oceniania: 1) terminowość pracy, 2) poziom merytoryczny, 3) umiejętność pracy w grupie i zaangażowanie, 4) samodzielność pracy, 5) jakość wykonanego zadania. ii. b) Faza realizacyjna 1. Zebranie bibliografii 1 tydzień; uczniowie samodzielnie w ciągu tygodnia zbierają bibliografię zarówno w bibliotekach jak i w zasobach internetowych. Po tygodniu przynoszą nauczycielowi gotową bibliografię do zaakceptowania. Nauczyciel ocenia przyniesione prace. Ocena ta będzie częścią składową oceny końcowej. 2. Selekcja materiałów 2 tygodnie; w tym czasie uczniowie dokonują przeglądu zgromadzonej literatury i materiałów pod względem przydatności do realizowanego zadania. Uczniowie muszą spotkać się z nauczycielem raz w tygodniu i przedstawić mu postęp prac. Efekt końcowy jest oceniany po upływie 2 tygodni. 3. Pisemne opracowanie tematów, dołączenie zdjęć, map, wykresów, tekstów źródłowych 3 tygodnie; uczniowie opracowują zagadnienia, które otrzymali. Uczniowie muszą spotkać się z nauczycielem raz w tygodniu i przedstawić mu postęp prac. Efekt końcowy jest oceniany po upływie 3 tygodni.
4. Stworzenie strony internetowej jednocześnie z etapem trzecim uczniowie dostarczają materiały sukcesywnie. Przed rozpoczęciem tego etapu powinni spotkać się przedstawiciele grup odpowiadający za publikację materiałów i uzgodnić szczegóły dotyczące graficznego opracowania strony. Uczniowie dostarczają im materiały najlepiej w formie elektronicznej, a oni tworzą z nich podstrony. Stronę główną opracowują razem przedstawiciele wszystkich grup. Nauczyciel powinien mieć stałą kontrolę nad postępem prac. iii. c) Faza podsumowująca 1. Sporządzenie sprawozdania z projektu. Wszystkie grupy składają pisemne sprawozdania ze swojej pracy. Nie mogą być one złożone później niż w dniu ustalonym jako ostateczne zakończenie projektu. 2. Nauczyciel ocenia efekt końcowy projektu stronę internetową, jej zawartość merytoryczną i wygląd. Przy ocenie bierzemy też pod uwagę oceny cząstkowe z poszczególnych etapów realizacji projektu oraz sprawozdania z pracy przedstawione przez poszczególne grupy. Ocenianie musi się odbywać według kryteriów podanych we wstępnej fazie projektu. e. 5. Bibliografia 1. Czerwiec 1976: spory i refleksje po 25 latach, red. P. Sasanka i R. Spałka, IPN, Warszawa 2003. 2. Dudek A., Marszałkowski T., Walki uliczne w PRL: 1956-1989, Geo, Kraków 1999. 3. Eisler J., Grudzień 70, WSiP, Warszawa 1995. 4. Tegoż, Marzec 1968: geneza, przebieg, konsekwencje, PWN, Warszawa 1991. 5. Tegoż, Na zakręcie historii rok 1956, WSiP, Warszawa 1992. 6. Tegoż, Zarys dziejów politycznych Polski 1944-1989, BGW, Warszawa 1992. 7. Friszke A., Polska Gierka, WSiP, Warszawa 1995. 8. Tegoż, Polska: losy państwa i narodu 1939-1989, Iskry, Warszawa 2003. 9. Opozycja w PRL: słownik biograficzny 1956-1989, red. J. Skórzyński, Ośrodek Karta, Warszawa 2002. 10. Roszkowski W., Najnowsza historia Polski 1914-1944, Świat Książki, Warszawa 2003. 11. Strony internetowe: Encyklopedia PRL: http://www.eprl.prv.pl/ Muzeum Polski Ludowej: http://www.polskaludowa.com/ Muzeum Solidarności: http://elfal.com/solidarnosc Polska powojenna PRL: http://pp-prl.webpark.pl/# Warszawa w PRL: http://republika.pl/printo/warszawa brak 6 tygodni f. 6. Załączniki g. 7. Czas trwania projektu
h. 8. Uwagi do scenariusza Projekt jest przeznaczony do realizacji w klasach, które prezentują wysoki poziom samodzielności.