DROGOWSKAZY KRYZYS W TRAKCIE LECZENIA SCHIZOFRENII - JAK SOBIE RADZIĆ? Program psychoedukacji pacjentów i opiekunów osób chorych na schizofrenię

Podobne dokumenty
Podręcznik ćwiczeniowy dla pacjenta

Depresja wyzwanie dla współczesnej medycyny

DEPRESJA PROBLEM GLOBALNY

Zapobieganie nawrotom i rozpoznawanie objawów zwiastunowych raport z programu edukacyjnego dla pacjentów chorych na schizofrenię, leczonych olanzapiną

DROGOWSKAZY ZAPOBIEGANIE NAWROTOM PSYCHOZY. Program psychoedukacji pacjentów i opiekunów osób chorych na schizofrenię

Załącznik nr 6. Lp. Profil oraz rodzaj komórki organizacyjnej Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego

wzrasta drażliwość. Takie objawy nie mieszczą się w ramach klasyfikacji dotyczącej depresji. W związku z tym zdarza się, że u dzieci cierpiących na

Agencja Oceny Technologii Medycznych

ŚWIATOWY DZIEŃ ZDROWIA

Zasady leczenia zaburzeń psychicznych

WARUNKI WOBEC ŚWIADCZENIODAWCÓW

Jak pomóc samemu sobie w walce z NZJ. Dorota Jakubczak

RADY DLA RODZICÓW PODANE PONIŻEJ RADY MAJĄ POMÓC PAŃSTWU W UCHRONIENIU WASZEGO DZIECKA PRZED ZAŻYWANIEM ŚRODKÓW UZALEŻNIAJĄCYCH

Standardy Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych

Problemy pielęgnacyjne pacjentów z depresją.

mgr Agnieszka Bartczak mgr Agnieszka Bartczak

Autor: Dr Agnieszka Piróg-Balcerzak Samodzielna Pracownia Farmakoterapii Instytut Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Depresja w schizofrenii

Dlaczego tak późno trafiamy do reumatologa?

NASTOLETNIA DEPRESJA PORADNIK

Dzieci też przeżywają żałobę. Jak wspierać rodzinę po stracie? Milena Pacuda Anna Sokołowska

Ukryty wróg depresja dziecięca

Jeśli odpowiedź sprawia Ci trudność, możesz poprosić członka rodziny, pielęgniarkę lub badacza o pomoc w wypełnianiu kwestionariusza.

BADANIE NA TEMAT WIEDZY OCZEKIWAŃ I DOSTĘPNOŚCI TERAPII BIOLOGICZNYCH W POLSCE #KUPAPYTAŃ

zdrowia Zaangażuj się

Iwona Patejuk-Mazurek Psychiatria

DZIŚ STAWIĘ CZOŁA IPF. walczzipf.pl. Dla osób, u których zdiagnozowano IPF: Porady, jak rozmawiać z lekarzem o chorobie i opcjach jej kontrolowania

Kwestionariusz wywiadu diagnostycznego (rodzice, opiekunowie prawni)

OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA

Jak rozmawiać z rodziną po stracie osoby bliskiej? szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego

SCHIZOFRENIA ROLA OPIEKUNÓW W KREOWANIU WSPÓŁPRACY DR MAREK BALICKI

Dostrzegalne zmiany u pacjenta na tym etapie terapii winny manifestować się tym, że pacjent :

Oferta Zespołu ds. Młodzieży rok szkolny 2015/2016

Zaburzenia i problemy psychiczne pacjentów onkologicznych.

Psychologiczne problemy kwalifikacji pacjenta do przeszczepienia nerki.

Wybrane zaburzenia lękowe. Tomasz Tafliński

Martwisz się o przyszłość? Zapobieganie depresji u młodzieży

Psychoterapia poznawczobehawioralna. chorobami somatycznymi. Paulina Wróbel Instytut Psychologii UJ

Kiedy korzyści z leczenia mogą być jeszcze większe? Schizofrenia poradnik. dr n. med. Sławomir Murawiec

Podręcznik ćwiczeniowy dla pacjenta

Tyreologia opis przypadku 2

DZIECKO Z DEPRESJĄ W SZKOLE I PRZEDSZKOLU INFORMACJE DLA RODZICÓW I OPIEKUNÓW

Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

DEPRESJA POROZMAWIAJMY O NIEJ. Spotkanie z rodzicami uczniów Szkoły Podstawowej Ciechanowiec, r.

ZAANGAŻOWANIE W PRZEBIEG LECZENIA U CHORYCH ZE SCHIZOFRENIĄ PODDANYCH TERAPII PRZECIWPSYCHOTYCZNEJ

Próba samobójcza dokonana na terenie szkoły. 1. Pracownik szkoły, który powziął informację lub zauważył dokonanie próby samobójczej przez ucznia na

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych

Załącznik nr 6. Porada lekarska diagnostyczna

Raport z programu edukacyjnego dla pacjentów chorych na schizofrenię leczonych aripiprazolem. Schizofrenia co poza leczeniem farmakologicznym?

Podstawowe zasady leczenia zaburzeń psychicznych

Terapia Stabilizująca Tożsamość (TST) i integracyjne programy terapeutyczne

ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE

Kompleksowa diagnostyka całościowych zaburzeń rozwoju

Trudne rozmowy z rodziną o stanie pacjenta z podejrzeniem śmierci pnia mózgu

Care Programme Approach

Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP)

Ankieta dla wychowawców i nauczycieli dotycząca diagnozowania potrzeb uczniów i wychowanków w zakresie zdrowia psychicznego.

PORADNIK DLA OPIEKUNÓW OSÓB STARSZYCH

zaburzenia zachowania (F00 odpowiadające świadczeniu gwarantowanemu (ICD 10) Zaburzenia psychiczne i F99);

Jak rozmawiać o chorobie i śmierci z pacjentami terminalnie chorymi i ich rodzinami szkolenie dla lekarzy i personelu medycznego

Stany nagłe. Andrzej Wakarow Dariusz Maciej Myszka

Psychoterapeutyczne podstawy przeciwdziałania bezdomności - doświadczenia i działania na podstawie autorskiego programu IPRO (Integratywny Plan

Wsparcie rodziny w kontekście wczesnego wspomagania rozwoju dziecka. Paweł Wakuła Powiatowa Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna w Białymstoku

Pomiar świadczeń zdrowotnych w Psychiatrycznym Zakładzie Opiekuńczo Leczniczym.

1. OŚRODEK ŚRODOWISKOWEJ OPIEKI PSYCHOLOGICZNEJ I PSYCHOTERAPEUTYCZNEJ DLA DZIECI I MŁODZIEŻY I poziom referencyjny

Zjazd I sesja wyjazdowa trening interpersonalny 57 h. Zjazd II sesja wyjazdowa trening intrapsychiczny 58 h

Uzależnienie od słodyczy

Pośrednie formy opieki psychiatrycznej

Zaburzenia afektywne. Justyna Andrzejczak Kognitywistyka

WYBIERAM ŻYCIE. Projekt oraz wszelkie materiały informacyjne na jego temat są

W oparciu o dokument MEN Bezpieczna szkoła. Zagrożenia i zalecane działania profilaktyczne w zakresie bezpieczeństwa fizycznego i cyfrowego uczniów

I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia kwietnia 2017

OBJAWY OSTRE Ostre pobudzenie 3 Peter Neu

Sprawozdanie z realizacji w 2014 roku Gdańskiego Programu Ochrony Zdrowia Psychicznego. Gdańsk 2015

(Prosimy o zakreślenie jednej cyfry)

PORADNIK DLA PACJENTKI

Kwestionariusz nie stanowi też diagnozy medycznej zaburzeń lub chorób psychicznych. Pytania dotyczą siedmiu sfer Twojego funkcjonowania:

Warunki realizacji świadczenia gwarantowanego

I EDYCJA HARMONOGRAM ZAJĘĆ TEORETYCZNYCH KURSU KWALIFIKACYJNEGO W DZIEDZINIE PIELĘGNIARSTWA PSYCHIATRYCZNEGO 13 stycznia kwietnia 2017

Anoreksja. Zadanie finansowane ze środków Narodowego Programu Zdrowia na lata

Szkolny Ośrodek Psychoterapii

Rola psychologa w podmiotach leczniczych

Aneks do Programu Wychowawczo Profilaktycznego Szkoły Podstawowej im. Jana Długosza w Piekarach opracowany na podstawie

2. Podstawą przyjęcia do ZPOP jest zdiagnozowana przewlekła choroba psychiczna.

Wsparcie społeczne. Dorota Wojcik, Natalia Zasada

Wolskie Centrum Zdrowia Psychicznego (WCZP)

DIAGNOZA I CO DALEJ? Hanna Wiśniewska-Śliwińska

Poradnia Psychologiczno-Pedagogiczna ul. Dr. Józefa Rostka Bytom tel; ,

Schizofrenia jest chorobą, gdzie trudno jest określić jednoznaczne czynniki wyzwalające. Tak, jak wiele jest potencjalnych przyczyn i czynników ją

INKUBATOR INNOWACJI SPOŁECZNYCH WIELKICH JUTRA : Usługi opiekuocze dla osób zależnych

PROGRAM PROFILAKTYKI. Zespołu Szkół Zawodowych im. Stefana Bobrowskiego w Rawiczu 2011/2012

SYSTEM RODZINNY A KRZYWDZENIE DZIECKA

Jarosław Niebrzydowski. Jak leczyć reumatoidalne zapalenie stawów Poradnik dla chorych

Zmiana myślenia, zmiana praktyki, zmiana systemu. Mateusz Biernat r Wieliczka

DEPRESJA - POROZMAWIAJMY NIEJ

Depresja a uzależnienia. Maciej Plichtowski Specjalista psychiatra Specjalista psychoterapii uzależnień

WYZWALACZE WEWNĘTRZNE. poczucie szczęścia. napięcie wewnętrzne złość

W kontakcie ze SWOIM DZIECKIEM. Ruchy dziecka w okresie ciąży - poradnik

ANKIETA. Poniżej umieszczona została ankieta dotyczącą Twojego zdrowia oraz samooceny. Ankieta składa się z czterech krótkich części.

W szpitalach psychiatrycznych organizuje się całodobowe oddziały wyspecjalizowane, takie jak oddziały:

Transkrypt:

DROGOWSKAZY Program psychoedukacji pacjentów i opiekunów osób chorych na schizofrenię KRYZYS W TRAKCIE LECZENIA SCHIZOFRENII - JAK SOBIE RADZIĆ? Materiały uzupełniające do zajęć psychoedukacyjnych dla pacjenta i rodziny Piotr Baranowski Modułdla pacjenta i opiekuna

02 Kryzysy są po to, aby sobie z nimi radzić Jednym z warunków dobrego samopoczucia i prawidłowego funkcjonowania osoby chorującej na schizofrenię jest prawidłowe i długotrwałe leczenie. W przebiegu schizofrenii mogą występować sytuacje kryzysowe, zwiększające ryzyko nawrotu psychozy, hospitalizacji i innych niekorzystnych następstw. Należy poznać sposoby radzenia sobie w stanach kryzysu i nasilenia objawów choroby. Najważniejsze jest porozumienie i współdziałanie Sytuacje kryzysu mogą być różnie postrzegane i rozumiane przez chorego, jego rodzinę/opiekunów oraz członków zespołu terapeutycznego. Należy dążyć do porozumienia. W okresie zaostrzenia chory może mieć znacznie ograniczoną możliwość oceny swojego stanu zdrowia. W sytuacjach trudnych rośnie ryzyko niepotrzebnych konfliktów, które znacznie utrudniają wychodzenie z kryzysu. Skuteczne i spójne działanie na rzecz rozwiązania kryzysu wymaga porozumienia wszystkich osób zaangażowanych w pomoc. Niezbędna jest wiedza, która może pomóc w sytuacjach problemowych.

03 Kryzys nawrót schizofrenii Leki przeciwpsychotyczne są skuteczne w łagodzeniu objawów psychotycznych. W trakcie terapii można oczekiwać zmniejszenia nasilenia halucynacji, urojeń, uczucia lęku. Poprawie ulega zwykle sen i koncentracja uwagi. Zmniejsza się ryzyko agresji i prób samobójczych. Czy warto długo stosować leki? Jakie są korzyści z leczenia podtrzymującego? Długotrwałe leczenie podtrzymujące może znacznie zmniejszyć ryzyko nawrotu schizofrenii, opóźnić nawrót, a jeśli dojdzie do pogorszenia złagodzić objawy choroby. Po pierwszym epizodzie schizofrenii leczenie powinno być kontynuowane minimum 1-2 lata. Po drugim epizodzie leczenie należy kontynuować przynajmniej przez 5 lat. Co się stanie jeśli odstawię leki? Znacznie wzrasta ryzyko zaostrzenia schizofrenii. Jeśli lek zostanie odstawiony zbyt wcześnie, u 8 na 10 pacjentów dojdzie do nawrotu choroby w ciągu kolejnego roku. Nawet podczas długotrwałego i najlepiej dobranego leczenia mogą występować epizody psychozy. Jeśli lek jest stosowany zgodnie z zaleceniami może zachorować najwyżej 2 na 10 pacjentów.

04 Zwiastuny nawrotu Rzadko zdarza się nagły nawrót schizofrenii. Objawy zapowiadające nawrót psychozy pojawiają zwykle stopniowo i z dużym wyprzedzeniem - kilka tygodni, czasem nawet wiele miesięcy wcześniej. Rozpoznawanie zwiastunów nawrotu może pomóc w szybkim wdrożeniu odpowiedniego leczenia, które może zapobiec rozwojowi psychozy i ew. hospitalizacji. Zmiany w stanie psychicznym na wiele dni, tygodni a czasami nawet miesięcy wyprzedzają nawrót psychozy. Jak rozpoznać zwiastuny nawrotu? Zmiany w emocjach, myśleniu i zachowaniu Zmiany w myśleniu Wrażenie, że inni mogą czytać Twoje myśli Wrażenie, że Ty możesz czytać myśli innych Odbieranie osobistych informacji z TV, radia, internetu Wrażenie, że ludzie mówią o Tobie Zmiany w emocjach Odczuwanie smutku, lęku lub napięcia Uczucie stałego zmęczenia lub braku energii Trudności w wykonywaniu codziennych czynności Brak zaufania do ludzi Zmiany w zachowaniu Mówienie lub śmianie się do siebie Izolowanie się, niechęć do wychodzenia z domu Brak dbałości o wygląd Niemożność usiedzenia w jednym miejscu

05 Zmiany w myśleniu Wrażenie, że ludzie są przeciwko Tobie Słyszenie głosów Gonitwa myśli Wyostrzenie doznań zmysłowych Wrażenie niezwykłych możliwości lub siły Trudności w podejmowaniu decyzji Odczuwanie dziwnych doznań Wrażenie, że możesz być kimś innym Wizje, których nikt poza Tobą nie może widzieć Koszmary senne Trudności w koncentracji uwagi Wrażenie, że ktoś kontroluje Twoje myśli Wrażenie dziwacznych myśli Wrażenie, że część Twojego ciała jest zmieniona Zmiany w emocjach Poczucie bezradności i bycia nieużytecznym Lęk przed utratą zmysłów Nasilenie uczuć religijnych Odczuwanie smutku, lęku lub napięcia Uczucie stałego zmęczenia lub braku energii Trudności w wykonywaniu codziennych czynności Brak zaufania do ludzi Poczucie bezradności i bycia nieużytecznym Lęk przed utratą zmysłów Poczucie izolacji Poczucie winy Wrażenia bycia za szybą Wrażenie niezwykłej mocy Uczucie irytacji Wrażenie braku potrzeby snu Poczucie izolacji Poczucie winy Zmiany w zachowaniu Zaburzenia snu Trudności w mówieniu, używanie dziwnych słów Dziwne zachowanie bez powodu Zachowanie, jakby się było podejrzanym lub obserwowanym Zachowanie, jakbyś był kimś innym Zachowanie dziecinne Ograniczenie jedzenia Picie zwiększonej ilości płynów Palenie papierosów więcej niż zwykle Zachowania agresywne

06 Na trudny czas dobrze mieć PLAN KRYZYSOWY Podczas okresu dobrego samopoczucia i funkcjonowania (remisja) można i należy przygotować się na sytuacje kryzysowe Kto chce pokoju, musi przygotowywać się do wojny. 5 powodów dlaczego warto mieć PLAN KRYZYSOWY 1. 2. 3. 4. 5. W trakcie zaostrzenia samoocena może być znacznie zmieniona, można nie zauważyć objawów nawrotu psychozy, co oznacza brak adekwatnych działań. Nie ma alarmu, nie ma działania. Potrzebna jest pomoc bliskich. Plan działania należy uzgodnić i przygotować odpowiednio wcześniej, w okresie poprawy lub remisji choroby. Plan będzie pomocny, jeśli zostanie przygotowany. Nawet jeśli plan wydaje się nie potrzebny, dobrze jest wiedzieć, że jednak jest i w razie potrzeby można go będzie użyć. Gaśnica też może wydawać się niepotrzebna do czasu pożaru. Plan kryzysowy może zredukować stres i w ten sposób przyczynia się do przeciwdziałania nawrotom. Odpowiednia reakcja na zaostrzenie psychozy może pomóc w uzyskaniu szybkiej poprawy i ograniczyć prawdopodobieństwo hospitalizacji.

07 Pamiętaj! Ważne, aby kryzys rozpoznać jak najszybciej; należy znać objawy zwiastunowe. Należy unikać konfliktów i rozwiązywać z bliskimi sytuacje konfliktowe, które podczas nawrotu mogą nasilać się i przechodzić w poważny kryzys utrudniający skuteczne postępowanie. Istotne jest współdziałanie i przymierze pomiędzy pacjentem, rodziną i zespołem terapeutycznym. Jak się przygotować na nawrót choroby? Co powinien zawierać plan kryzysowy? 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. Imię i nazwisko. Jak rozpoznać kryzys? Objawy zwiastunowe. Do kogo mogę się zwrócić o pomoc? Dane osoby bliskiej, którą należy zawiadomić w razie kryzysu. Nazwisko lub numer tel. lekarza prowadzącego lub poradni. Jeśli dojdzie do kryzysu, to w jakiej instytucji chciałbym się leczyć? Adresy, telefony. Można sprawdzić, czy wybrany szpital będzie w stanie zapewnić przyjęcie w sytuacji kryzysu. Jaki lek (lub leki), w jakiej dawce były skuteczne i dobrze tolerowane we wcześniejszych stanach zaostrzenia? Jakie leki źle toleruje. W jakich dawkach należy stosować dotychczasowe leki? (Uzgodnione z lekarzem możliwości zwiększenia dawek leków).

08 10. 11. 12. 13. 14. 15. Jaki lek i w jakiej dawce można zastosować dodatkowo? Jakie leki akceptuję lub wolę otrzymywać w sytuacjach kryzysowych? Mam również inne problemy zdrowotne. Osoby, które mogą zapewnić opiekę moim podopiecznym (nazwisko, imię, tel.). Osoby, które mogą zaopiekować się moimi zwierzętami domowymi (nazwisko imię, tel.). Uwagi. Jeśli dojdzie do nawrotu - najważniejsze wskazówki Nie bagatelizuj objawów zwiastunowych. Użyj swojego planu kryzysowego. Nie zwlekaj z działaniem, liczy się czas - kryzys może się pogłębiać. Poproś o pomoc członków rodziny lub przyjaciół. Prośba o pomoc jest oznaką siły, nie słabości. Konieczna jest interwencja farmakologiczna - zwiększenie dawek leku lub przyjęcie dodatkowego leku. Szukaj profesjonalnej pomocy - lekarz psychiatra, psycholog, terapeuta. Redukcja stresu. Alkohol lub narkotyki mogą tylko zaszkodzić.

09 Kryzys - kilka rad dla bliskich? Rozmawiaj z chorym, postaraj się zwróć uwagę na objawy zwiastunowe. Postaraj się uspokoić sytuację, zmniejszyć stres. Czasem zwykła rozmowa może pomóc zmniejszyć napięcie. Zaoferuj konkretną pomoc w codziennych obowiązkach, problemach. Przypominaj o konieczności przyjęcia leków. Zorganizuj pilnie spotkanie z psychiatrą.

10 Adresy i telefony, które mogą być pomocne Lekarz prowadzący Poradnia Zdrowia Psychicznego Lekarz rodzinny Pogotowie ratunkowe Szpital psychiatryczny Rzecznik Praw Pacjenta

Materiał opracowany przez Janssen Cilag Polska we współpracy ze specjalistami z dziedziny psychiatrii i psychologii, do wykorzystania podczas sesji prowadzonych przez przeszkolnych terapeutów. PHPL/PSY/1115/0010b