RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS OCHRONNY WZORU UŻYTKOWEGO (21) Numer zgłoszenia: 116072 (22) Data zgłoszenia: 19.04.2006 (19) PL (11) 64106 (13) Y1 (51) Int.Cl. B62K 5/04 (2006.01) (54) Wielokołowy rower poziomy (43) Zgłoszenie ogłoszono: 29.10.2007 BUP 22/07 (73) Uprawniony z prawa ochronnego: Białoń Leszek, Nowy Sącz, PL (45) O udzieleniu prawa ochronnego ogłoszono: 28.11.2008 WUP 11/08 (72) Twórca(y) wzoru użytkowego: Leszek Białoń, Nowy Sącz, PL PL 64106 Y1
2 PL 64 106 Y1 Opis wzoru Przedmiotem wzoru użytkowego jest wielokołowy rower poziomy z napędem na koła tylne. Z opisu patentowego USA nr 4456276 znany jest rower, w którym wahadłowy ruch dźwigni pedałów przekształcany jest na ruch obrotowy korb przytwierdzonych do osi dwuosiowej przekładni łańcuchowej. Z opisu patentowego USA nr 4666173 znany jest rower z pedałami, w którym wahadłowy ruch dźwigni pedałów poprzez cięgna i fragmenty łańcucha przenoszony jest na koło zębate dwuosiowej przekładni łańcuchowej. W obydwu wyżej przedstawionych rowerach nie ma możliwości zmiany biegów, czyli stosunku liczby ruchów pedałów do liczby obrotów kół jezdnych. Z opisu polskiego wzoru użytkowego PL nr 54850 znany jest pojazd z pedałami, w którym wahadłowy ruch pedałów poprzez wielostopniową osiowosymetryczną przekładnię łańcuchową przenoszony jest na przednią parę kół jezdnych. Ten czterokołowy rower poziomy nie ma możliwości tworzenia z innymi tego typu konstrukcjami pojazdów wieloczłonowych. Istota wzoru użytkowego polega na tym że: W tylnej części ramy roweru znajduje się jarzmo z piastą i osią taką jak w przednim kole pojazdu. Oś ta ma możliwość obrotu w piaście, a jarzmo pozwala na jej niewielki (o kilkanaście stopni kątowych) obrót wraz z piastą względem osi pojazdu. Można do niej mocować przedni widelec kolejnego roweru. Stwarza to możliwość łączenia dwóch lub kilku pojazdów w przegubowy wieloczłon o ilości kół jezdnych określonej wzorem K = 2N + 1, gdzie K - ilość kół a N - ilość połączonych pojazdów. Przy takim samym wydatku energii taki wieloczłon będzie poruszać się prędzej niż grupa tworzących go pojedynczych pojazdów gdyż każdy kolejny rower, będzie jechać w tunelu rozrzedzonego powietrza wytworzonym przez pojazd poprzedni. Środkowa część trzystopniowego układu napędowego, jest usytuowana poza obrysem przestrzennej ramy nośnej, przez co jest on niesymetryczny względem osi pojazdu, a między siedziskiem a pierwszym stopniem napędu znajduje się pusta przestrzeń, ułatwiająca wsiadanie i wysiadanie z pojazdu. Napęd jest przenoszony na obydwa niezależnie od siebie wahliwie resorowane koła tylne. Poruszające się wahadłowo ponad osią obrotu dźwignie pedałów, których ruch poprzez mechanizmy zapadkowe i trójosiowy napęd obraca koła pojazdu, są na tyle długie, że przy zachowaniu rozpiętości ruchu 350-380 mm (jak w klasycznym rowerze), ich odchylenie od pionu nie przekracza 40. Dzięki temu sprawność napędu pojazdu liczona jako średnia wartość sumy cosinusa kąta odchylenia od położenia dla którego, cosinus tego kąta ma wartość 1, wynosi ponad 90%, (dla klasycznego układu korbowego wykonującego ruch obrotowy to 63-64%). Rower zbudowany jest z przestrzennej ramy nośnej, z przytwierdzonymi do niej piastami łożysk trzystopniowego układu napędowego i zaczepami do mocowania wahliwie resorowanych podzespołów - kierownicy z przodu i kół jezdnych po bokach pojazdu. Rama służy też, jako podpora dla siedziska, oparcia i ożebrowania owiewki oraz prowadnica dla drążków kierownicy, które połączone poprzez cięgna z widelcem koła przedniego, współtworzą układ kierowania. Na drążkach kierownicy są też zamocowane elementy sterujące układu hamulcowego w postaci typowych rowerowych dźwigni hamulców. Elementami wykonawczymi tego układu są również typowe szczękowe lub tarczowe hamulce blokujące koła tylne. Rozpiętą na ożebrowaniu nad przednią częścią pojazdu aerodynamiczną owiewkę, w razie złych warunków atmosferycznych, można również rozwinąć nad siedziskiem i oparciem. Duża ilość miejsca za siedziskiem daje możliwość łatwego montażu dodatkowego napędu mechanicznego osi, bezpośrednio obracającej zębatki kół jezdnych. Wzór użytkowy został przedstawiony na rysunku, na którym; fig. 1 to widok konstrukcji wielokołowego pojedynczego roweru poziomego z boku, fig. 2 to ten sam pojedynczy pojazd w widoku z góry, fig. 3 ukazuje dwa rowery połączone w jeden dwuczłonowy pojazd przegubowy, fig. 4 to ten sam dwuczłonowy pojazd w widoku z góry, fig. 5 to pojazd z dodatkowym napędem w widoku z boku, fig. 6 to ten sam rower z dodatkowym napędem w widoku z góry. Pojazd zbudowany jest z przestrzennej ramy nośnej 1, do której przegubowo są przymocowane podzespoły kierownicy 2 i napędzanych tylnych kół 20, resorowanych przy pomocy sprężyn 4. Rama
PL 64 106 Y1 3 służy też, jako podpora dla siedziska 5, oparcia 6 i ożebrowania owiewki 7 oraz prowadnica dla drążków kierownicy 8, do których są przymocowane cięgna 21 i dźwignie hamulców 22. W tylnej części ramy 1, oprócz miejsca na bagażnik, znajduje się jarzmo 9 z piastą i osią 10 taką jak w przednim kole pojazdu 19. Poruszające się wahadłowo ponad osią obrotu 11 dźwignie pedałów 12 przekazują ruch poprzez mechanizmy zapadkowe 13 na pierwszy stopień napędu 14. Środkowa część układu napędowego 15, została usytuowana poza obrysem ramy nośnej, przez co jest on niesymetryczny względem osi pojazdu 16. Poprzez wałek 17, napęd jest przenoszony na koła zębate 18 z mechanizmem zapadkowym, obracające tylne koła jezdne 20. Punkt oparcia przedniego koła jezdnego 19 na podłożu, znajduje się przed punktem przecięcia osi obrotu widelca kierownicy 2, z płaszczyzną podłoża w odległości a, nie większej niż 15% średnicy koła 19. Na wałku napędowym 17 można dodatkowo zamontować koło zębate 23 z mechanizmem zapadkowym, napędzane silnikiem 24 umiejscowionym za siedziskiem i oparciem. Widelec kierownicy 2 można łączyć z piastą i osią 10 innego pojazdu, otrzymując wieloczłonowy pojazd przegubowy. Zastrzeżenia ochronne 1. Wielokołowy rower poziomy z napędem na koła tylne, składający się z przestrzennej ramy nośnej (1), do której są przymocowane podzespoły kierownicy (2) i napędzanych tylnych kół (20), służącej też, jako podpora dla siedziska (5) i oparcia (6) oraz prowadnica dla drążków kierownicy (8), znamienny tym, że w tylnej części przestrzennej ramy nośnej (1) znajduje się jarzmo (9) z piastą i osią (10) taką jak w przednim kole jezdnym. 2. Rower według zastrz. 1, znamienny tym, że środkowa część układu napędowego (15), jest usytuowana poza obrysem przestrzennej ramy nośnej (1), przez co napęd jest niesymetryczny względem osi wzdłużnej pojazdu, a przed siedziskiem (5) znajduje się pusta przestrzeń. 3. Rower według zastrz. 1, znamienny tym, że poruszające się wahadłowo ponad osią obrotu (11), dźwignie pedałów (12), które przekazują ruch poprzez mechanizmy zapadkowe (13), na pierwszy stopień napędu (14), mają ograniczony kąt odchylenia od pionu, do 50-60, a korzystnie dla sprawności napędu aby nie przekraczał on 40.
4 PL 64 106 Y1 Rysunki
PL 64 106 Y1 5
6 PL 64 106 Y1
PL 64 106 Y1 7
8 PL 64 106 Y1 Departament Wydawnictw UP RP