METODYKA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO Autor: Tomasz Frołowicz
FORMUŁOWANIE CELÓW LEKCJI WF W ŚWIETLE KONCEPCJI KSZTAŁCENIA WIELOSTRONNEGO Wychowanie jest to sztuka, której nikt dotąd nie umie, jest to kurs, który jakaś dobra głowa dopiero ma ułożyć. Jędrzej Śniadecki
Poziomy planowania procesu dydaktycznego Podstawa programowa kształcenia ogólnego Program nauczania dla etapu edukacji Okresowy plan pracy dla klasy Osnowa dla cyklu lekcji WF Konspekt lekcji WF
Przykładowa struktura planu pracy nauczyciela WF Wg Alicja Zarychty (AWF Warszawa): Umiejętności i sprawności Wiadomości Postawy Zadania kontrolne Poziom podstawowy Zadania kontrolne Poziom pełny Wg Michała Bronikowskiego (AWF Poznań): Cykl Okres/ Termin Zadanie wychowawcze Umiejętności Wiadomości Sprawność motoryczna Kompetencje/ Osiągnięcia Wg Haliny Guła-Kubiszewskiej i Marka Lewandowskiego (AWF Wrocław): Zadanie cyklu Sprawność motoryczna Umiejętności Wiadomości Postawy (samodzielność)
Cele lekcji wychowania fizycznego (w ujęciu wynikowym): są określone jako wzory zadań, z którymi większość uczniów musi sobie poradzić po zakończeniu jednej lub kilku (cyklu) lekcji, mogą opisywać zadania: - odtwórcze np. uczeń umie zademonstrować ergonomiczne podnoszenie i przenoszenie przedmiotów o różnej wielkości i ciężarze, umie wziąć udział w grze w mini koszykówkę, stosując kozłowanie piłki ze zmianą kierunku ruchu, podanie i chwyt oburącz, rzut do kosza z miejsca lub z biegu) ; - wytwórcze np. uczeń umie opracować zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha i grzbietu, umie zaplanować klasowe rozgrywki w mini piłkę siatkową według systemu każdy z każdym, nie mogą zawierać odniesień do niemierzalnych właściwości uczniów, np. wykazywać zainteresowanie, wykazywać chęć.
Cele lekcji wychowania fizycznego: w zakresie umiejętności zgodne z programem nauczania i wynikającym z niego planem pracy dla klasy, najczęściej w ścisłym związku z celami wcześniejszych lekcji wychowania fizycznego w ramach cyklu, w zakresie wiadomości zgodne z programem nauczania i wynikającym z niego planem pracy dla klasy, często powiązane z celami w zakresie umiejętności lub sprawności, najczęściej w ścisłym związku z celami wcześniejszych lekcji wychowania fizycznego w ramach cyklu, w zakresie sprawności akcentujące dominujące obciążenia fizyczne w lekcji wychowania fizycznego w powiązaniu z celami w tym zakresie wcześniejszych lekcji wychowania fizycznego, w zakresie usamodzielniania opisujące czynności, które uczeń będzie w czasie lekcji wykonywał samodzielnie, przy czym stopień samodzielności jest adekwatny do poziomu rozwoju, cele w zakresie usamodzielniania są powiązane z pozostałymi celami lekcji.
Cele lekcji w zakresie umiejętności Uczeń: umie wykonać bez zatrzymania marszowo-biegowy test Coopera; potrafi zmierzyć wysokość ciała; umie zmierzyć tętno po wysiłku; potrafi wykonać układ gimnastyczny składający się z czterech ćwiczeń; potrafi zorganizować w gronie rówieśników zabawę ruchową; umie kozłować piłkę slalomem; potrafi zastosować w grze kozłowanie piłki w biegu; umie wykonać improwizację ruchową do wybranej muzyki; umie przeprowadzić rozgrzewkę; potrafi ergonomicznie podnosić przedmioty o różnej wielkości i ciężarze;
Cele lekcji w zakresie wiadomości Uczeń: wyjaśnia, jakie są przyczyny i skutki otyłości; omawia korzyści płyną z aktywności fizycznej w terenie; wie, jakie są zagrożenia związane z uprawianiem pływania; zna wymogi higieny w okresie dojrzewania; wie, jak zaplanować rozgrywki klasowe w mini-koszykówkę według systemu pucharowego; wyjaśnia, co symbolizuje flaga olimpijska; zna metody hartowania organizmu; wie, dlaczego należy przestrzegać ustalonych reguł w trakcie rywalizacji sportowej; omawia zasady czystej gry: szacunku dla rywala, respektowania przepisów gry, podporządkowania się decyzjom sędziego, podziękowania za wspólną grę; wie, jak ustawić się w obronie w grze w piłkę siatkową;
Nie mieszczą się w celach lekcji wychowania fizycznego w zakresie wiadomości: informacje instruktażowe, np. nazwy typowych ćwiczeń i przyrządów, opis techniki czynności ruchowych.
Cele lekcji w zakresie motoryczności Zdolności kondycyjne, np.: kształtowanie sprawności z akcentem na wytrzymałość; kształtowanie sprawności z akcentem na siłę; kształtowanie sprawności z akcentem na ; Zdolności koordynacyjne, np.: kształtowanie sprawności z akcentem na równowagę; kształtowanie sprawności z akcentem na orientację przestrzenną; kształtowanie sprawności z akcentem na ;
Cele lekcji w zakresie usamodzielnienia Uczeń: razem z kolegami wybiera grę ruchową; wybiera przybory do ćwiczeń indywidualnych; sędziuje fragment gry w mini-piłkę siatkową; wybiera muzykę do własnej improwizacji ruchowej; prowadzi rozgrzewkę; dokonuje samooceny wytrzymałości; przygotowuje układ gimnastyczny składający się z czterech ćwiczeń, w tym przewrotów w przód i w tył; uczestniczy w wyborze najlepszego układu ćwiczeń spośród przygotowanych przez koleżanki; określa z jakiej odległości będzie wykonywała zagrywkę; przygotowuje zestaw ćwiczeń wzmacniających mięśnie brzucha i grzbietu;
Cele lekcji WF w zakresie umiejętności i wiadomości: wskazują dyspozycję ucznia, która ma rozwinąć się, dzięki udziałowi w lekcji (umiejętność lub wiedzę) oraz precyzują zadanie, z którym na zakończenie jednej lub kilku (cyklu) lekcji poradzi sobie każdy normalnie rozwijający się uczeń. Schemat redagowania celów lekcji WF w zakresie umiejętności: uczeń umie, uczeń potrafi itd. Schemat redagowania celów lekcji WF w zakresie wiadomości: uczeń wie, uczeń zna, uczeń wymienia, uczeń omawia, uczeń wyjaśnia itd. Cele lekcji WF w zakresie motoryczności: wskazują dominujące obciążenie fizyczne w czasie lekcji WF Schemat redagowania celów lekcji WF w zakresie motoryczności: kształtowanie sprawności z akcentem na Cele lekcji WF w zakresie samodzielności: opisują jedną lub kilka czynności ucznia, które zaplanował nauczyciel po to, aby postawić go w sytuacji wyboru sposobu lub treści działania. Schemat redagowania celów lekcji WF w zakresie samodzielności: uczeń wybiera, uczeń przygotowuje, uczeń prowadzi itd.
Klasa I gimnazjum Zadanie dydaktyczne: 1) doskonalenie rzutu do kosza z bieg, 2) kształtowanie koordynacji ruchowej. Zadanie wychowawcze: samokontrola i samoocena.
Klasa VI Zadanie główne: nauka skoku wzwyż techniką naturalną rozbieg. Zadanie dodatkowe: bieg wytrzymałościowy. Pozostałe zadania: pchnięcie kulą na odległość z ustawienia bokiem. Kształtowanie cech motorycznych: skoczność, szybkość siła. Wiadomości: pomiar biegu wytrzymałościowego.
Koniec