POWATOWY URZĄD PRACY W KŁOBUCKU RANKNG ZAWODÓW DEFCYTOWYCH NADWYŻKOWYCH W POWECE KŁOBUCKM ZA 2011 ROK KŁOBUCK, marzec 2012 r.
Spis treści Wstęp... 3 2. Analiza napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów)... 6 3. Analiza strutury bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów)... 11 4. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów)... 17 5. Analiza zawodów zrównoważonych deficytowych... 20 i nadwyżowych... 20 6. Wniosi... 26 7. Anes statystyczny... 28 8. Spis tabel i wyresów... 30 10. Spis tablic... 31 2
Wstęp Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych, to proces systematycznego obserwowania zjawis zachodzących na rynu pracy dotyczących ształtowania się popytu na pracę i podaży zasobów pracy, a taże formułowania na tej podstawie ocen, wniosów i rótotrwałych prognoz, tóre są niezbędne do prawidłowego funcjonowania systemu ształcenia, ja również systemu szoleniowego bezrobotnych oraz osób poszuujących pracy. Zgodnie z zapisami Ustawy z dnia 20 wietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynu pracy (t.j. Dz.U. z 2008 r., Nr 69, poz. 415, z późn. zm.) opracowywanie analiz rynu pracy i sprawozdań oraz doonywanie ocen dotyczących rynu pracy jest jednym z zadań samorządu powiatu w zaresie polityi rynu pracy. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych jest prowadzony w oparciu o ujednolicone dla całego raju zalecenia metodyczne opracowane przez Departament Rynu Pracy Ministerstwa Gospodari i Pracy. Zgodnie z tymi zaleceniami raporty z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych opracowywane są co pół rou (monitoring półroczny) oraz co ro (monitoring roczny) na poziomie powiatu, województwa i raju przez publiczne służby zatrudnienia. Prezentowany materiał przygotowany został przez pośredniów pracy Działu Pośrednictwa Pracy, Poradnictwa i Rozwoju Zawodowego Powiatowego Urzędu Pracy w Kłobucu. Sporządzany za 2011 r. raport dotyczący zawodów deficytowych i nadwyżowych, zawiera część diagnostyczną opartą na danych z załącznia 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01 o rynu pracy. Źródłami prezentowanego raportu są zgromadzone w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłobucu dane dotyczące osób bezrobotnych według posiadanych przez nich zawodów oraz rodzaju działalności ostatniego ich miejsca pracy, zgłoszone oferty pracy - według zawodów i specjalności oraz według rodzaju prowadzonej działalności przez pracodawcę (załączni 2 i 3 do sprawozdania MPiPS-01). Raport za 2011 ro opracowany został w oparciu o tablice wyniowe wygenerowane przy użyciu specjalnie przygotowanej apliacji. Apliacja pozwala na wydru danych 3
zawierających wyliczone wsaźnii umożliwiające oreślenie zawodów deficytowych i nadwyżowych oraz interpretację wyniów. Wyżej wymieniona apliacja dostępna jest na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl Raport zawiera anes statystyczny, w tórym przedstawiono pełny wyaz danych i wsaźniów, jaie zostały użyte w części opisowej. Użyte w teście wsaźnii poazują wartości od jednego do dwóch miejsc po przecinu, a tablice statystyczne znajdujące się na stronie www.mz.praca.gov.pl. poazują wartości tych wsaźniów do czterech miejsc po przecinu. Oreślenia pojawiające się w opracowaniu: zawody i specjalności, grupa zawodów wyniają z nazewnictwa stosowanego w Klasyfiacji zawodów i specjalności na potrzeby rynu pracy oraz zaresu jej stosowania. Strutura lasyfiacji jest wyniiem grupowania poszczególnych zawodów i specjalności w grupy elementarne, a te z olei w bardziej zagregowane grupy średnie, duże i wielie, na podstawie podobieństwa walifiacji zawodowych wymaganych do realizacji zadań danego zawodu (specjalności), z uwzględnieniem obydwu aspetów walifiacji, tj. ich poziomu i specjalizacji. Klasyfiacja zawodów i specjalności obejmuje: - 10 wielich grup zawodowych (x od jednocyfrowy), - 43 duże grupy zawodowe (xx od dwucyfrowy), - 132 średnie grupy zawodowe (xxx od trzycyfrowy), - 444 elementarne grupy zawodowe (xxxx od czterocyfrowy), - 2360 zawodów i specjalności (xxxxxx od sześciocyfrowy). W opracowaniu i tablicach statystycznych oprócz wybranych grup zawodów wyniających z lasyfiacji zawodów i specjalności, posłużono się również podziałem wg Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) wprowadzonej Rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie Polsiej Klasyfiacji Działalności (PKD) (Dz. U. z 2007 r. Nr 251, poz. 1885). 4
Celem niniejszego opracowania jest bardziej efetywne sformułowanie atywności eduacyjnej osób bezrobotnych i poszuujących pracy w stosunu do oczeiwań i potrzeb dynamii rynu pracy, a taże wsazanie loalnym organom, zajmującym się oświatą, ierunów zmian, jaie zachodzą, czy też mogą zachodzić w sferze zapotrzebowania na absolwentów poszczególnych ierunów ształcenia. Badanie zawodów deficytowych i nadwyżowych ma służyć lepszemu i trafniejszemu dopasowaniu walifiacji osób poszuujących pracy do oczeiwań pracodawców zawartych w ofertach pracy. Pozwoli ono w dłuższym przedziale czasowym na: - zbadanie sali i strutury bezrobocia w zawodach, tóre oreśla lasyfiacja, - zbadanie popytu na pracę w poszczególnych zawodach z puntu widzenia ofert pracy zgłaszanych do Powiatowego Urzędu Pracy, - prezentację zawodów deficytowych i nadwyżowych, - oreślenie ierunów i natężenia zmian zachodzących w struturze zawodowo walifiacyjnej na loalnym rynu pracy, - stworzenie bazy informacyjnej dla opracowania przyszłych strutur zawodowo walifiacyjnych w uładzie loalnym, - oreślenie odpowiednich ierunów szolenia bezrobotnych, - bieżące orygowanie strutury i treści ształcenia zawodowego w miejscowych szołach, - usprawnienia poradnictwa zawodowego poprzez wsazanie zawodów deficytowych i nadwyżowych, - ułatwienie realizacji programów specjalnych dla atywizacji różnych grup osób bezrobotnych, - stworzenie bazy informacyjnej dla instytucji zainteresowanych problematyą rynu pracy. Załada się, iż użytowniami poniższego opracowania będą: - Wojewódzi Urząd Pracy w Katowicach, - Starostwo Powiatowe w Kłobucu, - loalne władze oświatowe, - dyrecje szół ponadgimnazjalnych, - instytucje szoleniowe, - inne zainteresowane organy samorządowe oraz organizacje społeczne. 5
2. Analiza napływu bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów) Najbardziej znanym mierniiem natężenia bezrobocia rejestrowanego jest stopa bezrobocia, gdzie podstawą porównania jest liczba zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludności atywnej zawodowo. Wsaźni ten poazuje, jaą część zasobów siły roboczej stanowią bezrobotni. Liczona jest wg wzoru: stopa bezrobocia liczba bezrobotnych liczba atywnych zawodowo *100% Przez liczbę atywnych zawodowo (cywilna siła robocza) rozumieć należy zbiorowość sładającą się z osób uznanych według lasyfiacji GUS za osoby pracujące oraz osoby bezrobotne. Należy przypomnieć, że wsaźnii stopy bezrobocia oblicza Główny Urząd Statystyczny dla poszczególnych jednoste administracyjnych (województw, podregionów, powiatów). Urzędy pracy nie są upoważnione do jej wyznaczania. Wyres 1. Stopa bezrobocia wg stanu na dzień 31.12.2010 r. oraz 31.12.2011 r. raj 12,5 12,3 woj. śląsie 10,1 9,9 pow. łobuci 13,1 12,5 0 5 10 15 stan na 31.12.2010 r. stan na 31.12.2011 r. Źródło: GUS 6
Ja wynia z danych przedstawionych w powyższym wyresie stopa bezrobocia za ro 2011 jest zdecydowanie wyższa niż w rou 2010. Można również zauważyć, iż w powiecie łobucim stopa bezrobocia (13,1%) jest znacznie wyższa w porównaniu do raju (12,5%) czy też województwa śląsiego (10,1%). W struturze napływu bezrobotnych według dużych grup zawodowych w powiecie łobucim na oniec 31.12.2011 rou dominują poniżej przedstawione grupy: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni od 75 13,00% z tego: szwaczi, hafciari i porewni od 7533 3,50% - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - od 93 11,70% z tego: robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym - od 9313 4,20% - sprzedawcy i porewni - od 52 10,00% z tego: sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 8,30% - robotnicy budowlani i porewni (z wyłączeniem eletryów) - od 71 9,00% z tego: murarze i porewni od 7112 2,60% - robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn urządzeń i porewni - od 72 7,40% z tego: mechanicy pojazdów samochodowych - od 7231 2,30% - pracownicy usług osobistych - od 51 6,60% z tego: ucharze - od 5120 1,80% 7
- średni personel do spraw biznesu i administracji - od 33 4,20% z tego: średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych od 3314 1,70% - operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych - od 81 4,00% z tego: operatorzy maszyn i urządzeń do producji wyrobów spożywczych i porewni od 8160 1,00 % Najwięszy napływ bezrobotnych obiet do PUP w Kłobucu w 2011 rou, według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych), przedstawia się następująco: sprzedawcy slepowi (espedienci) od 5223 14,80% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 7,20% pracownicy obsługi biurowej od 4110 4,80% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni od 7531 4,00% paowacze - od 9321 3,20% Natomiast najwięszy napływ absolwentów w ońcu 2011 rou nastąpił w grupach zawodowych: sprzedawcy slepowi (espedienci) od 5223 5,70% ucharze od 5120 5,00% mechanicy pojazdów samochodowych od 7231 4,60% specjaliści do spraw administracji i rozwoju od 2422 4,00% wizytatorzy i specjaliści metod nauczania od 2351 3,60% 8
Tabela 1. Raning 15 zawodów, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w powiecie łobucim na oniec 2011 rou Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobot ni ogółem obiety W tym absolwenci razem obiety 1 2 3 4 5 6 7 1. 000000 Bez zawodu 549 310 242 133 2. 522107 Sprzedawca 332 293 25 24 3. 931301 Robotni 201 1 5 0 budowlany 4. 753303 Szwacza 162 162 3 3 5. 411004 Techni prac biurowych 126 107 11 11 6. 711202 Murarz 125 0 5 0 7. 722204 Ślusarz 104 2 2 0 8. 932101 Paowacz 96 73 4 4 9. 753105 Krawiec 92 91 0 0 10. 515303 Robotni gospodarczy 88 20 4 3 11. 931205 Robotni drogowy 87 8 2 0 12. 331403 Techni eonomista 81 74 14 13 13. 752205 Stolarz 79 0 10 0 14. 723103 Mechani pojazdów samochodowych 15. 821990 Pozostali monterzy gdzie indziej nieslasyfiowani 73 0 28 0 66 28 1 1 (...) Ogółem X 5345 2590 855 519 9
Na pierwszej pozycji raningu wg Klasyfiacji zawodów i specjalności plasuje się grupa osób bezrobotnych bez zawodu stanowiąca 11,20 % ogółu rejestrujących się w PUP w Kłobucu w badanym oresie. W grupie tej mieszczą się przede wszystim osoby z wyształceniem podstawowym i niepełnym podstawowym oraz osoby, tóre uończyły licea ogólnoształcące, a nie uończyły żadnego ursu, na bazie tórego mogłyby zdobyć odpowiednie walifiacje zawodowe, a taże osoby, tóre nie przepracowały w danym zawodzie minimum 6 miesięcy, bądź pracowały w danym zawodzie ponad ro, jedna nie miały ciągłości pracy w danym zawodzie. W grupie 5345 osób zarejestrowanych w PUP w Kłobucu w ońcu 2011 rou znajdują się osoby będące po uończeniu szoły, po ustaniu zatrudnienia, po wcześniejszym wyłączeniu się na własną prośbę z ewidencji osób bezrobotnych, a taże taie osoby, tóre uprzednio utraciły status osoby bezrobotnej z powodu nie stawienia się w wyznaczonym terminie lub po odmowie przyjęcia odpowiedniej pracy lub innej formy pomocy. Należy jedna zauważyć, iż jedna osoba w olejnych 6 miesiącach mogła zarejestrować się ilarotnie. Ja wynia z raningu, przodującymi zawodami, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w analizowanym oresie są taie zawody ja: sprzedawca, robotni budowlany, szwacza, robotni drogowy. 10
3. Analiza strutury bezrobotnych wg zawodów (grup zawodów) W struturze bezrobotnych na dzień 31.12.2011 rou według dużych grup zawodowych w powiecie łobucim dominują poniżej przedstawione grupy: - robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni - od 75 12,88% z tego: szwaczi, hafciari i porewni - od 7533 3,00% - robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - od 93 12,00% z tego: robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym - od 9313 4,00% - sprzedawcy i porewni od 52 9,50% z tego: sprzedawcy slepów (espedienci ) od 5223 8,20% - robotnicy budowlani i porewni ( z wyłączeniem eletryów) - od 71 9,40% z tego: murarze i porewni - od 7121 2,60% - robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni - od 72 7,70% z tego: mechanicy pojazdów samochodowych od 7231 2,40% - pracownicy usług osobistych od 51 6,60% z tego: 11
ucharze od 5120 2,60% - średni personel do spraw biznesu i administracji - od 33 4,30% z tego: średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych od 3314 2,00% Najwięszy stan zarejestrowanych bezrobotnych obiet na dzień 31.12.2011 rou w PUP w Kłobucu według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych) przedstawia się następująco: sprzedawcy slepowi ( espedienci ) - od 5223 15,00% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 6,00% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni - od 7531 5,00% pracownicy obsługi biurowej od 4110 5,00% ucharze - od 5120 4,00% Najwięszy stan zarejestrowanych absolwentów na dzień 31.12.2011 rou w PUP w Kłobucu według elementarnych grup zawodowych (czterocyfrowych) przedstawia się następująco: ucharze od 5120 5,50% mechanicy pojazdów samochodowych od 7231 5,20% sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 4,80% wizytatorzy i specjaliści metod nauczania od 2351 4,00% specjaliści do spraw administracji i rozwoju od 2422 3,20% Z ogólnego stanu absolwentów najwięszy stan obiet notują grupy zawodowe: sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 7,80% ucharze od 5120 6,70% szefowie uchni i organizatorzy usług gastronomicznych od 3434 3,90 % 12
nauczyciele gimnazjów i szół ponadgimnazjalnych (z wyjątiem nauczycieli ształcenia zawodowego ) od 2330 3,90% średni personel do spraw statystyi i dziedzin porewnych od 3314 7,30% W czołówce osób długotrwale bezrobotnych, czyli będących na dzień 31.12.2011 r. w ewidencji osób bezrobotnych powyżej 12 m-cy plasują się następujące grupy zawodów: sprzedawcy slepowi (espedienci) - od 5223 9,21% ucharze od 5120 4,00% robotnicy przy pracach prostych w przemyśle gdzie indziej nieslasyfiowanych od 9329 3,50 % rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni -od 7433 3,40% robotnicy pomocniczy w budownictwie ogólnym od 9313 2,60% Z ogólnego stanu osób długotrwale bezrobotnych na oniec 2011 rou najwięszy stan obiet notują grupy zawodowe: sprzedawcy slepów ( espedienci ) od 5223 15,60% szwaczi, hafciari i porewni od 7533 6,40% rawcy, uśnierze, apelusznicy i porewni od 7531 6,40% ucharze od 5120 6,20% pracownicy obsługi biurowej od 4110 5,50% 13
Tabela 2. Raning 15 zawodów, w tórych wystąpił najwyższy stan bezrobotnych w powiecie łobucim na dzień 31.12.2011 rou Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni ogółem w tym absolwenci powyżej 12 m- obiety razem obiety razem cy cy obiety 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1. 000000 Bez zawodu 426 238 96 43 23 11 2. 522301 Sprzedawca 279 250 9 9 82 75 3. 931301 Robotni budowlany 152 0 3 0 26 0 4. 753303 Szwacza 114 114 1 1 34 34 5. 411004 Techni prac biurowych 99 86 5 5 30 26 6. 711202 Murarz 99 0 2 0 23 0 7. 753105 Krawiec 97 96 0 0 34 34 8. 932101 Paowacz 79 64 2 2 15 15 9. 722204 Ślusarz 78 2 1 0 19 0 10. 331403 Techni eonomista 74 67 6 5 19 17 11. 515303 Robotni gospodarczy 73 21 1 1 22 7 12. 931205 Robotni drogowy 73 9 1 0 22 3 13. 752205 Stolarz 62 0 8 0 9 0 14. 723103 Mechani pojazdów samochodowych 15. 512002 Kucharz małej gastronomii 57 0 16 0 10 0 54 39 16 12 18 12 (...) Ogółem 4268 2157 406 223 1021 543 Dane liczbowe przedstawione w powyższej tabeli uazują, iż dominującą rolę w stanie bezrobotnych na oniec 2011 rou odgrywają zawody przewodzące w napływie 14
bezrobotnych. Oprócz grupy bez zawodu, tóra liczy 4268 osób z ogółu zarejestrowanych na dzień 31.12.2011 rou wymienić należy sprzedawcę, robotnia budowlanego, szwaczę czy też technia prac biurowych. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca oraz oferty pracy (secja PKD) pracy Do osób bezrobotnych, poprzednio pracujących, należy zaliczyć osoby, tóre iedyolwie wyonywały pracę na podstawie stosunu pracy, stosunu służbowego, umowy o pracę naładczą oraz inną pracę zarobową, a taże prowadziły pozarolniczą działalność. W 2011 rou w Powiatowym Urzędzie Pracy w Kłobucu zarejestrowane były 4182 osoby bezrobotne, poprzednio pracujących, z olei w ońcu 2011 r. osób, tóre posiadały staż pracy było w ewidencji 3463. W struturze napływu w/w osób bezrobotnych w rou 2011 rou dominowali przedstawiciele zawodów slasyfiowanych w secji: przetwórstwa przemysłowe 1558 osób co stanowi 37,00% z ogółu bezrobotnych poprzednio pracujących; budownictwo 845 osób co stanowi 20,00% ogółu, oraz handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle - 827 osób 19,80%. Analizując oferty pracy wg secji PKD można zauważyć pewną analogię w stosunu do strutury napływu bezrobotnych poprzednio pracujących. Najwięcej ofert pracy zgłoszono w secji: przetwórstwa przemysłowe - 271 ofert, co stanowi 24% z ogółu ofert pracy zgłoszonych w 2011 r.; budownictwo - 235 ofert - 20,00 % ogółu; handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle - 166 ofert 15,00 %. Poniższa tabela obrazuje dane liczbowe dot. osób bezrobotnych poprzednio pracujących wg secji PKD oraz liczbę ofert pracy pozysanych w 2011 r., a taże liczbę ofert pozostających w dyspozycji PUP w Kłobucu w dniu 31.12.2011 r. 15
Tabela 3. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie łobucim w 2011 rou. Nazwa secji PKD Bezrobotni zarejestrowa ni w 2011 r. Bezrobotni stan w ońcu 2011 r. Oferty pracy zgłoszone w 2011 r. Oferty pracy stan w ońcu 2011 r. Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 55 53 20 0 Górnictwo i wydobywanie 4 3 0 0 Przetwórstwo przemysłowe 1558 1330 271 34 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię eletryczną, gaz, parę wodną, gorącą wodę i powietrze do uładów limatyzacyjnych 11 7 0 0 Dostawa wody; gospodarowanie ścieami i odpadami oraz działalność związana z reultywacją 10 9 8 0 Budownictwo 845 632 235 1 Handel hurtowy i detaliczny; naprawa pojazdów samochodowych, włączając motocyle 827 738 166 1 Działalność związana z zawaterowaniem i usługami gastronomicznymi 71 61 26 2 Transport i gospodara magazynowa 106 75 35 6 nformacja i omuniacja 16 10 6 0 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 50 42 21 13 Działalność związana z obsługą rynu nieruchomości 8 9 2 0 Działalność profesjonalna, nauowa i techniczna 52 30 41 2 Działalność w zaresie usług administrowania i działalność wspierająca 105 79 29 0 Administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązowe zabezpieczenia społeczne 162 143 137 0 Eduacja 96 73 51 0 Opiea zdrowotna i pomoc społeczna 71 61 17 0 Działalność związana z ulturą, rozrywą i rereacją 30 25 13 0 Pozostała działalność usługowa 102 82 28 0 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowniów; gospodarstwa domowe produujące wyroby i świadczące usługi na własne potrzeby 2 1 0 0 Organizacje i zespoły esterytorialne 0 0 0 0 Działalność nie zidentyfiowana 0 0 0 0 Ogółem 4182 3463 1106 59 16
4. Analiza ofert pracy wg zawodów (grup zawodów) W ońcu 2011 rou do Powiatowego Urzędu Pracy w Kłobucu wpłynęło 1106 ofert pracy, w tym 444 to oferty subsydiowane, jest to 43% ofert mniej w porównaniu do analogicznego oresu rou ubiegłego (oniec 2010 rou 1907 ofert pracy w tym 1085 współfinansowanych ze środów z Funduszu Pracy). Biorąc pod uwagę duże grupy zawodowe (od 2-cyfrowy) oraz grupy elementarne (od 4-cyfrowy), zgodne z Klasyfiacją zawodów i specjalności na potrzeby rynu pracy najwięcej ofert pracy zgłoszono dla pracowniów: od. 51 - pracownicy usług osobistych - 14,20%, z czego 10,60% stanowią oferty dla gospodarzy budynów, od. 71 - robotnicy budowlani i porewni ( z wyłączeniem eletryów) 12,00% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 4,10% stanowią murarze i porewni, od. 72 robotnicy obróbi metali, mechanicy maszyn i urządzeń i porewni 11,70% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 4,10% ogółu zgłoszonych ofert stanowią spawacze i porewni, od. 52 sprzedawcy i porewni 10,50% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, z czego 8,10% stanowią sprzedawcy slepowi (espedienci), od. 93 robotnicy pomocniczy w górnictwie, przemyśle, budownictwie i transporcie - 8,20% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym paowacze 3,40%, od. 75 robotnicy w przetwórstwie spożywczym, obróbce drewna, producji wyrobów testylnych i porewni - 7,10% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 1,70% stanowią stolarze meblowi i porewni, 17
od. 83 ierowcy i operatorzy pojazdów - 6,80% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, w tym 4,10% z tej grupy ofert stanowią ierowcy samochodów ciężarowych. od. 41 seretari, operatorzy urządzeń biurowych i porewni - 5,90% z ogółu zgłoszonych ofert pracy, z czego 4,80% stanowią pracownicy obsługi biurowej. Ze względu na ogólny obraz rynu pracy powiatu łobuciego, jai oddaje strutura ofert pracy pogrupowanych w duże grupy zawodów (od 2-cyfrowy) oraz grupy elementarne (od 4-cyfrowy), poniższe opracowanie nie zawiera szczegółowej analizy wg tych grup zawodowych. Zainteresowanych wyżej opisaną agregacją odsyłamy do tablicy T-/P-3a. Oferty pracy zgłoszone na oniec 2011 rou według zawodów Dla poszczególnych zawodów według odu sześciocyfrowego stworzono raning zawodów, w tórych odnotowano najwięszy napływ ofert pracy w 2011 rou. W poniższej tabeli zestawione zostały dane dotyczące tychże ofert pracy, wg zawodów w powiecie łobucim, tóre wpłynęły do PUP w omawianym oresie. W 2011 rou najwięcej ofert pracy zgłoszono w zawodzie robotni gospodarczy 117, co stanowiło 9,50% wszystich zgłoszonych ofert pracy. Drugą pozycję w opisywanym raningu zajmuje zawód: sprzedawca 76 zgłoszonych ofert pracy, a trzecie miejsce z 45 ofertami pracy przypadło zawodowi murarz. 18
Tabela 4. Raning 15 zawodów i specjalności, dla tórych zgłoszono najwięcej ofert pracy w drugiej połowie 2010 rou. Lp. Kod zawodu Nazwa zawodu Oferty pracy zgłoszone w 2011 rou 1 515303 Robotni gospodarczy 117 2 522301 Sprzedawca 76 3 711202 Murarz 45 4 932101 Paowacz 4 5 723103 Mechani pojazdów samochodowych 27 6 833202 Kierowca ciągnia siodłowego 27 7 411090 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 26 8 931301 Robotni budowlany 23 9 411004 Techni prac biurowych 9 10 722204 Ślusarz 19 11 932990 Pozostali robotnicy przy pracach prostych w przemyśle 19 12 711501 Cieśla 18 13 833203 Kierowca samochodu ciężarowego 17 14 721206 Spawacz metodą TG 17 15 816029 Operator urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego 15 OGÓŁEM X 1106 19
5. Analiza zawodów zrównoważonych deficytowych i nadwyżowych Dane wyniowe z monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych uazane zostały przy pomocy wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu). W celu właściwej interpretacji danych należy wyjaśnić podstawowe definicje używanych pojęć. Zawód zrównoważony to zawód, w tórym liczba szuających pracy w danym zawodzie jest podobna do liczby ofert pracy w tym zawodzie. Zawód deficytowy - to zawód, na tóry występuje na rynu pracy wyższe zapotrzebowanie, niż liczba osób poszuujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżowy - to zawód, w tórym liczba osób poszuujących pracy jest wyższa, niż zapotrzebowanie na ten zawód na rynu pracy. Zawody deficytowe i nadwyżowe oreślane są za pomocą wsaźnia intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów mierzonej stosuniem średniej miesięcznej liczby zgłoszonych ofert pracy w danym zawodzie w badanym oresie do średniej miesięcznej liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie, w badanym oresie. Przyjmuje się, że: zawody o wsaźniu > 1,1 to zawody deficytowe, zawody o wsaźniu mieszczącym się w przedziale <0,9; 1,1> to zawody zrównoważone, zawody o wsaźniu < 0,9 to zawody nadwyżowe. 20
Analiza zawodów zrównoważonych, deficytowych i nadwyżowych (od 6-cyfrowy) Zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Pracy i Polityi Społecznej w poniższym zestawieniu nie uwzględniono zawodów, dla tórych wsaźni intensywności deficytu i nadwyże wynosi MAX oraz zawodów tzw. pozostałych. Poniżej prezentowane są, w ramach zawodów i specjalności (od sześciocyfrowy), tylo te zawody, tórych wsaźni intensywności wsazuje, że zawód ten jest deficytowy. Tabela 5. Raning w 2011 rou. zawodów i specjalności ze wsaźniiem deficytowym zgłoszonych Lp. od Zawody i specjalności Wsaźni intensywności deficytu zawodów 1 721206 Spawacz metodą TG 17,00 2 712301 Monter ociepleń budynów 8,00 3 241201 Doradca emerytalny 5,00 4 722301 Frezer 5,00 5 962906 Woźny 3,00 6 722313 Toarz/frezer obrabiare sterowanych numerycznie 3,00 7 343301 Bibliotearz 3,00 8 721204 Spawacz metodą MAG 2,50 9 723104 Mechani samochodów ciężarowych 2,50 10 132301 Kierowni budowy 2,50 11 412001 Seretara 2,40 12 431101 Asystent do spraw sięgowości 2,30 13 741205 Eletromechani urządzeń chłodniczych 2,00 14 441101 Pomocni biblioteczny 2,00 15 422103 Techni obsługi turystycznej 2,00 16 421403 Windyator 2,00 17 325905 Opieuna dziecięca 2,00 21
18 524404 Telemareter 2,00 19 524601 Wydawca posiłów/bufetowy 2,00 20 722308 Operator obrabiare sterowanych numerycznie 2,00 21 712202 Glazurni 1,80 22 834202 Operator maszyn drogowych 1,70 23 816029 Operator urządzeń przetwórstwa owocowo-warzywnego 1,50 24 515303 Robotni gospodarczy 1,30 25 522301 Sprzedawca w branży mięsnej 1,20 Ja poazuje powyższa tabela w raningu zawodów deficytowych możemy wyodrębnić zawody, do wyonywania tórych wymagane jest wyształcenie zawodowe lub średnie oraz specjalne uprawnienia zawodowe np. spawacz metodą TG lub MG. Wśród tych zawodów znajdują się również, zawody do wyonywania, tórych niezbędne jest wyształcenie wyższe np. ierowni budowy. W 2011 rou w powiecie łobucim odnotowano 25 zawodów deficytowych. Dla przyładu warto podać, że do zawodów szczególnie deficytowych w omawianym czasooresie możemy zaliczyć: spawacza metodą TG, montera ociepleń budynów, doradcę emerytalnego, frezera czy też woźnego. W poniższej tabeli zestawione zostały dane dotyczące, zawodów i specjalności (od sześciocyfrowy), tórych wsaźni intensywności wsazuje, że zawód ten jest nadwyżowy. Tabela 6. Raning 30 zawodów i specjalności z wsaźniiem nadwyżowym zgłoszonych w 2011 rou. Lp. od Zawody i specjalności Wsaźni intensywności nadwyżi zawodów 1 932911 Robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym 0,02 2 235107 Pedagog 0,03 22
3 723105 Mechani samochodów osobowych 0,04 4 931205 Robotni drogowy 0,05 5 263102 Eonomista 0,05 6 753303 Szwacza 0,05 7 911202 Palacz pieców zwyłych 0,06 8 251902 Specjalista zastosowań informatyi 0,08 9 751201 Cuierni 0,08 10 243106 Specjalista do spraw maretingu i handlu 0,08 11 311924 Techni technologii odzieży 0,08 12 753602 Obuwni 0,08 13 711401 Betoniarz 0,08 14 712204 Posadzarz 0,10 15 712601 Hydrauli 0,10 16 721208 Spawacz ręczny łuiem eletrycznym 0,10 17 911207 Sprzątacza biurowa 0,10 18 931301 Robotni budowlany 0,10 19 741203 Eletromechani pojazdów samochodowych 0,10 20 751104 Rozbieracz - wyrawacz 0,10 21 961302 Robotni placowy 0,10 22 331301 Księgowy 0,10 23 523002 Kasjer handlowy 0,10 24 932913 Sortowacz 0,10 25 512001 Kucharz 0,10 26 214106 Logisty 0,10 27 214202 nżynier budownictwa-budownictwo ogólne 0,10 28 228301 Fizjoterapeuta 0,10 29 311303 Techni eletry 0,10 30 514101 Fryzjer 0,15 23
W powyższej tabeli przedstawiono listę 30 zawodów, tóre zaliczają się do zawodów nadwyżowych. Warto podreślić, że zawody nadwyżowe często cechuje niedostosowanie umiejętności zawodowych do potrzeb loalnego rynu pracy. Analizując 30 zawodów nadwyżowych ( wyłonionych z tabeli T-/P-4 ), można stwierdzić, że nadwyża siły roboczej widoczna jest w zawodach wymagających różnego poziomu wyształcenia. Wśród zawodów nadwyżowych znalazły się zarówno zawody dla osób posiadających wyształcenie podstawowe i zawodowe np.: robotni w przemyśle przetwórczym, robotni drogowy czy szwacza; wyształcenie średnie taie ja: techni technologii odzieży, techni eletry, sięgowy; wyształcenie wyższe np.: pedagog, eonomista, specjalista zastosowań informatyi. Dużą grupę osób zarejestrowanych w tutejszym Urzędzie stanowią osoby nie posiadające żadnego zawodu. Zgodnie z informacją zawartą w tabeli T-/P-2, na oniec 2011 rou napłynęły 594 osoby bez zawodu, dla tórych PUP w Kłobucu nie dysponował ofertami pracy. Jednaże nie jest to jednoznaczne z fatem, że bra jest ofert pracy dla osób o najniższych walifiacjach. Osoby taie mogą orzystać z ofert pracy, tóre nie wymagają specjalistycznych uprawnień, czy też wyształcenia ierunowego. Warto w tym miejscu podać przyład zawodów zrównoważonych, w omawianym czasooresie czyli na oniec 2011 rou, w tutejszym PUP wyłoniono 18 zawodów charateryzujących się równowagą na rynu pracy. Zauważyć można, że w grupie zawodów zrównoważonych znajdują się zawody osób wyonujących prace, zarówno fizyczne, ja i umysłowe. Osoby legitymujące się wyształceniem zasadniczym, średnim, wyższym ale i bez wyształcenia. Oto ila przyładów zawodów zrównoważonych: ierowni działu sprzedaży, specjalista ds. relamy, nauczyciel matematyi, techni obuwni, techni eletroradiolog, laierni proszowy, pilarz, ierowca operator wózów jezdnych czy też pomoc piearza. Dla wszystich tych zawodów wsaźni intensywności wynosi 1,00. 24
Podsumowując dotychczasowe rozważania można też przypuszczać, że rozbudowana walifiacja zawodów i specjalności jest przyczyną wad i ograniczeń w metodologii wyodrębniania zawodów deficytowych i nadwyżowych. Pracodawcy zgłaszający ofertę pracy supiają się niejednorotnie na rzeczywistych umiejętnościach potencjalnego andydata do pracy, a nie wyłącznie na jego wyuczonym zawodzie. Wsaźni długotrwałego bezrobocia Wsaźni długotrwałego bezrobocia w danym zawodzie jest to stosune liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie pozostających bez pracy powyżej 12 miesięcy, według stanu na oniec 2011 rou - do liczby zarejestrowanych bezrobotnych w danym zawodzie według stanu na oniec 2011 rou. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim w 2011 rou według grup zawodów (od dwucyfrowy) przedstawia tabela T-/P-7. Wsaźni długotrwałego bezrobocia według grup elementarnych (od czterocyfrowy) uazuje tablica T-/P-8. Tablice statystyczne (www.mz.praca.gov.pl), prezentujące wyliczone wsaźnii, pozwalają na odszuanie interesujących czytelnia danych o poszczególnych zawodach czy grupach zawodów, niezależnie od przyjętej formy i sposobu opisu wyniów badań. 25
6. Wniosi Podsumowując część diagnostyczną monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych przeprowadzonych w powiecie łobucim na oniec 2011 rou można wyciągnąć następujące wniosi: - według stanu na dzień 31.12.2011 r., zarówno w sali raju, województwa, ja i powiatu nastąpił wzrost bezrobocia w porównaniu z ońcem grudnia 2010r. Na oniec grudnia 2011 rou stopa bezrobocia w powiecie łobucim wynosiła 13,1%, a w oresie analogicznym 2010 rou wynosiła 12,5%. Jest to jeden z wyższych wsaźniów stopy bezrobocia dla powiatu łobuciego odnotowany na przestrzeni całego 2011 rou; - ogólnie napływ bezrobotnych obiet w 2011 rou w powiecie łobucim był mniejszy i stanowił 2590 osób w stosunu do mężczyzn - 2755 osób, (z ogólnej liczby rejestrujących się bezrobotnych 48,50% stanowiły obiety). Analizując stan osób bezrobotnych na oniec badanego czasooresu należy stwierdzić, że stan bezrobotnych obiet taże był nieznacznie mniejszy w stosunu do stanu bezrobotnych mężczyzn; - według secji PKD, najwięcej bezrobotnych pod względem ostatniego miejsca pracy znajdowało się w secji przetwórstwo przemysłowe 1558 osób. Kolejną liczną grupę bezrobotnych stanowiła secja budownictwo 845 osób. Ostatnią najliczniejszą grupę secji PKD zamya handel hurtowy i detaliczny, naprawa pojazdów samochodowych wyłączając motocyle 827 zarejestrowanych osób bezrobotnych, - w 2011 rou tut. Urząd pozysał 1106 ofert - w tym 444 oferty pracy subsydiowanej. Najwięcej ofert pracy, w opisywanym oresie zgłoszono w zawodzie robotni gospodarczy 117. - w ońcu 2011 rou zawodem o najwyższym wsaźniu deficytowym oazał się, zawód spawacza metodą TG, zawód ten wymaga specjalnych uprawnień do jego wyonywania; - zawodem najbardziej nadwyżowym w analizowanym czasooresie, był robotni pomocniczy w przemyśle przetwórczym. Sytuacja ta może być spowodowana fatem, iż w powiecie łobucim znajdują się liczne załady przetwórstwa, tóre zatrudniają pracowniów sezonowo; 26
- zawodem zrównoważonym w 2011 rou oazał się m.in. techni obuwni czy też specjalista ds. relamy. Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżowych dla powiatu łobuciego dotyczącego 2011 rou wsazuje, że sytuacja na loalnym rynu pracy jest nadal bardzo trudna i ma tendencję zwyżową. Stopa bezrobocia wynosząca ponad 13 % uazuje wciąż wysoi poziom bezrobocia. W ewidencji osób bezrobotnych Powiatowego Urzędu Pracy w Kłobucu pozostawało na dzień 31.12.2011 rou, 4268 osób, w tym 2157 obiet. Spośród ogółu zarejestrowanych, 834 osoby posiadały prawo do zasiłu dla bezrobotnych. Należy nadmienić, że problem bezrobocia jest bardzo złożony i warto pamiętać, iż przedstawiona analiza ilościowa nie odzwierciedla i nie charateryzuje go w pełni. Diagnoza zapotrzebowania na zawody i specjalności na loalnym rynu pracy, opracowana na podstawie ofert pracy zgłaszanych przez pracodawców do tutejszego PUP, nie zawsze jest niezawodnym jedynym źródłem informacji. 27
7. Anes statystyczny Miernii stosowane do monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżowych 1) Średnia miesięczna nadwyża (deficyt) podaży siły roboczej w zawodzie ( N ) N B O (1) gdzie: B - średnia miesięczna liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w -półroczu danego rou, O - średnia miesięczna liczba zgłoszonych ofert pracy w zawodzie w -półroczu danego rou, gdzie: przy czym wielości te są obliczane według wzorów: 6 Bi 1 B i 6 (2) 6 Oi 1 O i 6 (3) B i - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w i-tym miesiącu w zawodzie O i - liczba zgłoszonych ofert pracy w i-tym miesiącu w zawodzie 2) Wsaźni intensywności nadwyżi (deficytu) zawodów ( W, ) gdzie: O, O Wn, (4) B B są oreślone wzorami (2) i (3) n Przyjęto, że zawody o wsaźniu: W, < 0,9 to zawody nadwyżowe, n 28
0,9 W n, 1,1 to zawody zrównoważone (wyazujące równowagę na rynu pracy), W, > 1,1 to zawody deficytowe n 3) Wsaźni szansy uzysania oferty w zawodzie ( W, ) s gdzie: PO Ws, (5) PB PO - średnia miesięczna liczba ofert pracy w zawodzie w -półroczu, będąca w dyspozycji powiatowego urzędu pracy, obliczana według wzoru: przy czym PO t 1 PO PO t 1 6 O - liczba ofert pracy w zawodzie, będąca do dyspozycji powiatowego urzędu pracy w ońcu poprzedniego rou (t-1) O - liczba ofert pracy w zawodzie, zgłoszona do powiatowego urzędu pracy w -półroczu danego rou oraz PB - średni miesięczny poziom rejestrowanego bezrobocia w zawodzie w -półroczu obliczany metodą uproszczoną według wzoru: przy czym: PBt 1 PB PB t 1 PB 2 - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu poprzedniego rou PB - liczba zarejestrowanych bezrobotnych w zawodzie w ońcu -półrocza danego rou. (6) (7) 29
8. Spis tabel i wyresów Tabela 1. Raning 15 zawodów, w tórych nastąpił najwięszy napływ bezrobotnych w powiecie łobucim w ońcu 2011 r. str. 9 Tabela 2. Tabela 3. Raning 15 zawodów, w tórych wystąpił najwyższy stan bezrobotnych w powiecie łobucim na oniec 2011 rou. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy oraz oferty pracy w powiecie łobucim w ońcu 2011 rou. str. 14 str. 16 Tabela 4. Raning 15 zawodów i specjalności, dla tórych zgłoszono najwięcej ofert pracy w ońcu 2011 r. str. 19 Tabela 5. Tabela 6. Raning zawodów i specjalności z wsaźniiem deficytowym zgłoszonych w ońcu 2011 r. Raning 30 zawodów i specjalności z wsaźniiem nadwyżowym zgłoszonych w ońcu 2011 r. str. 21 str. 22 Wyres 1. Stopa bezrobocia wg stanu na dzień 31.12.2010 r. oraz 31.12.2011 r. str. 6 30
10. Spis Tablic T-/P-1 T-/P-1a T-/P-2 T-/P-2a T-/P-3 T-/P-3a T-/P-4 T-/P-5 T-/P-6 T-/P-7 T-/P-8 T-/P-9 T-/P-9a T-/P-10 T-/P-11 Bezrobotni wg zawodów w powiecie łobucim. Stan w ońcu 2011 rou. Strutura bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie łobucim. Stan w ońcu 2011 rou. Napływ bezrobotnych wg zawodów w powiecie łobucim w 2011 rou. Strutura napływu bezrobotnych wg grup zawodowych w powiecie łobucim w 2011 rou. Oferty pracy wg zawodów w powiecie łobucim w 2011 rou. Strutura ofert pracy wg zawodów w powiecie łobucim w 2011 rou. Zawody deficytowe i nadwyżowe w powiecie łobucim w -półroczu 2010 rou. Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w powiecie łobucim w 2011 rou. Raning zawodów deficytowych i nadwyżowych w powiecie łobucim w 2011 rou. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim w 2011 rou. Raning zawodów generujących długotrwałe bezrobocie w powiecie łobucim w 2011 rou. Bezrobotni wg rodzaju działalności ostatniego miejsca oraz ofert pracy w powiecie łobucim w 2011 rou. Strutura bezrobotnych i ofert pracy według PKD w powiecie łobucim w 2011 rou. Raning zawodów zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie łobucim w 2011 rou ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty (grupy zawodów wg odu dwucyfrowego). Raning zawodów zgłoszonych w ofertach pracy w powiecie łobucim w 2011 rou ze względu na wsaźni szansy uzysania oferty (grupy zawodów wg odu czterocyfrowego) doument nie został wygenerowany z uwagi na bra danych źródłowych. Wsazane tablice dostępne są na stronie internetowej: www.mz.praca.gov.pl 31