Pewność siebie w komunikacji moduł 2 Temat 2, Poziom 1 PODRĘCZNIK PROWADZĄCEGO Akademia dla Młodych
Moduł 2 Temat 2 Poziom 1 Pewność siebie w komunikacji Podręcznik prowadzącego Cele szkolenia Kiedy już zrobimy dobre pierwsze wrażenie, pozostaje jeszcze wiele innych sytuacji, w których ważna jest pewność siebie w komunikacji. Jak w przypadku zrobienia pierwszego wrażenia, pewność siebie w komunikacji opiera się na pozytywnej mowie ciała, tonie głosu i doborze słów. Co więcej, pewność siebie ma rzeczywiste działanie psychologiczne i w zamian pomaga nam samym czuć się pewniej. Pewność siebie w komunikacji ma znaczenie, ponieważ pomaga uczestnikom wywierać wpływ na innych, przekonywać innych, pozyskiwać zainteresowanie słuchaczy i załatwiać sprawy, na których im zależy - niezwykle ważne umiejętności w nauce i pracy. Po ukończeniu tego modułu młodzi ludzie: zrozumieją, że komunikacja obejmuje mowę ciała, ton głosu i słowa, dowiedzą się, że sposób mówienia i zachowania może dawać nam poczucie pewności, Sprawdzą najlepszy sposób komunikacji w odgrywanych scenkach. Informacja dla uczestników Uczestnicy powinni już ukończyć temat 1 z modułu 2 i znać pojęcie mowy ciała. Przygotowanie Zapoznaj się z prezentacją i materiałami dla uczestników przygotowanymi na potrzeby tego szkolenia. Wybierz lub przygotuj scenki, o których przećwiczenie i przedstawienie na forum grupy poprosisz uczestników. Potrzebujesz dwie kartki A4 i dwa markery do przedstawiania się, lub więcej, jeżeli chcesz, przeprowadzić przedstawianie się na forum grupy. Czas 45 min Materiały Prezentacja: Pewność siebie w komunikacji. Arkusz ćwiczeń: okazywanie pewności siebie podsumowanie wykorzystaj je, by podsumować zajęcia i wręcz uczestnikom na zakończenie podsumowanie- tematy do refleksji uczestnicy mogą wypełnić je po zajęciach 1
10 min WPROWADZENIE Jak możemy się przywitać? Poproś trzy pary uczestników, by wystąpili na środek do przeprowadzenia prostego ćwiczenia. (Ewentualnie wszyscy uczestnicy mogą je wykonać, pracując w grupach sześcioosobowych). Wyjaśnij, że chcesz, by każda z par przywitała się między sobą w przyjacielski sposób. Para nr 1 nie może się odzywać-może jedynie wykorzystać mowę ciała. Para nr 2 nie może na siebie patrzeć- może jedynie mówić. Para nr 3 może jedynie pisać na kartce. Poproś każdą z par, by przywitała się między sobą, podczas gdy reszta uczestników obserwuje. Omów, w jaki sposób każda z par poradziła sobie z przekazaniem sobie nawzajem zarówno komunikatu powitania, jak i przyjacielskich emocji. (Pomóż uczestnikom określić, że mogą posłużyć się różnymi formami komunikacji, by to osiągnąć. Para milcząca może posłużyć się mową ciała i gestykulacją, włącznie z mimiką twarzy. Para, która nie patrzy na siebie może posłużyć się przyjacielskim tonem głosu i miłymi słowami. Para, która mogła się posłużyć jedynie pismem również może posłużyć się przyjaznymi słowami, ale również i miłymi symbolami, jak emotikony.) Wyjaśnij, że temat ten dotyczy różnych sposobów komunikacji, a w szczególności tego, jak uczestnicy mogą wykorzystać każdą z metod, by zakomunikować pewność siebie w sytuacjach, w których może być to ważne. SLAJD 2 Przedstaw cele szkolenia (Slajd 2). 2
25 min Podręcznik prowadzącego ĆWICZENIE GŁÓWNE W jakich sytuacjach potrzebuję się skutecznie komunikować? Poproś uczestników, by pracując w parach określili sytuacje, w których okazywanie pewności siebie może okazać się potrzebne. Kiedy mogą potrzebować jej w szkole? Kiedy mogą potrzebować jej w pracy (np. pracując dorywczo)? Podzielcie się pomysłami i krótko omów, co w każdym z przypadków uczestnicy mogą osiągnąć - jakie cele pomoże im osiągnąć pewność siebie? SLAJD 3 Pokaż slajd 3. (Uczestnicy potrzebują wykazać się pewnością siebie podczas rozmowy kwalifikacyjnej. Jest ona również wskazana w wielu sytuacjach związanych z edukacją i pracą. Być może uczestnicy będą wygłaszać prezentację, odpowiadać na pytania lub przedstawiać swój pomysł lub punkt widzenia. Rozmowa z klientem może wymagać od nich podania pewnych informacji, lub rozpatrzenia reklamacji. Z kolei w rozmowie z kolegami z pracy może pojawić się konieczność uzgodnienia kto jest odpowiedzialny za dane zadanie, lub przekonania innych do swojego pomysłu lub rozwiązania. Powyższe sytuacje mogą też wydarzyć się w gronie rodziny lub przyjaciół. Pewność siebie a mowa ciała Poproś jednego lub dwóch uczestników, by krótko zaprezentowali na forum grupy przykłady negatywnej i pozytywnej mowy ciała. (Wyjaśnij, że mowa ciała opisuje sposób, w jaki nasza postawa, gestykulacja i wyraz twarzy może - świadomie, lub nieświadomie - być przekaźnikiem naszych myśli i uczuć.) SLAJD 4 Pokaż slajd 4 i krótko omów. Zaproś jednego lub dwóch uczestników, by krótko zademonstrowali na forum grupy, w jaki sposób ton głosu lub sposób mówienia może świadczyć o pewności siebie, lub wręcz przeciwnie. (Przypomnij uczestnikom, by skupili się teraz nie na konkretnych słowach, ale na tym, w jaki sposób są wypowiadane: ton i siła głosu, modulacja -zmiany tonacji lub siły głosu itd.) 3
SLAJD 5 Pokaż slajd 5 i krótko omów. Zaproś jednego lub dwóch uczestników, by krótko zademonstrowali na forum grupy jaki dobór słów lub wyrażeń może świadczyć o pewności siebie, a jaki wręcz przeciwnie. (To zadanie może okazać się trudniejsze; można podejść do niego prosząc uczestników, by pomyśleli o tym, co sami zazwyczaj mówią, kiedy sami czują się niepewnie. Jakie słowa lub frazy wkradają się do ich rozmów w roli wypełniaczy, które pozwalają im zyskać nieco na czasie? [np. yyyy, tak jakby, w sumie ]) SLAJD 6 Pokaż slajd 6 i zaproś uczestników, by przywitali się ze sobą nawzajem okazując pewność siebie, zgodnie z omówionymi wcześniej kwestiami. Uczestnicy powinni przedstawić się, uścisnąć sobie dłonie i powiedzieć, że miło jest im poznać partnera. Pewność siebie: scenki Poproś uczestników, by - na podstawie tego, co przed chwilą przedstawili- zasugerowali, który z elementów komunikacji uważają za najważniejszy. SLAJD 7 Pokaż slajd 7. Spytaj uczestników, czy są zaskoczeni wynikami, zwłaszcza, że konkretne słowa, których używają to jedynie mały wycinek odbieranego przez rozmówców ogólnego wrażenia! Poproś, aby uczestnicy wzięli to pod uwagę przy okazji następnego ćwiczenia. Rozdaj arkusz ćwiczeń dot. okazywania pewności siebie. Przypisz po jednej scence każdej parze lub trójce. Pracując w trójkach, uczestnicy mogą się zmieniać w roli obserwatora. uczestnicy powinni najpierw omówić, w jaki sposób osoba występująca w scence może okazać swoją pewność siebie poprzez: Mowę ciała Ton głosu Dobór konkretnych słów 4 daj uczestnikom kilka minut, by omówili i po kolei odegrali rolę osoby pewnej siebie w scence.
Zaproś uczestników, by podzielili się swoimi refleksjami. (Nie ma tu konkretnych dobrych odpowiedzi, ale uczestnicy powinni zademonstrować pewność siebie we wszystkich trzech obszarach, a zwłaszcza w mowie ciała oraz pomyśleć o doborze słów, które przekonają rozmówcę do ich racji. Uczestnicy demonstrujący, jak być asertywnym powinni zachować ostrożność, by nie przesadzić i nie posłużyć się agresywną mową ciała lub tonem. Natomiast osoba chcąca nawiązać kontakt powinna pokazać, że potrafi to zrobić w pozytywny sposób.) Kształtowanie pewności siebie buduje ją Powiedz, że uczestnicy kształtowali swoją pewność siebie, tzn. celowo naśladowali sposoby posługiwania się mową ciała, tonem głosu i słowami, które emanują pewnością siebie. Zaproś uczestników, by opowiedzieli, jak czują się po odegraniu scenek. Czy któryś ze uczestników zachowywał się w nowy lub odmienny dla siebie sposób? czy ktoś w efekcie poczuł się w inny sposób niż zwykle? (Pamiętaj, że przedstawione sytuacje nie są prawdziwe, ale odgrywanie ich na forum grupy lub przed partnerem było prawdziwą sytuacją, w której uczestnicy mogli już odczuć różnicę). Wyjaśnij, że pewne siebie zachowanie może faktycznie sprawić, że poczujemy się pewnie nasze zachowanie fizyczne ma wpływ na nasze hormony, które z kolei mogą odmienić nasze samopoczucie. Jeżeli zachowujemy się pewnie, naprawdę zaczynamy się czuć pewnie! Omów znaczenie autentyczności w zachowaniu, tzn. by uczestnicy wykorzystali te pomysły, by być sobą w najlepszym wydaniu. Nie próbuj być kimś, kim nie jesteś. zamiast tego pokaż swoją osobowość. (Uczestnicy powinni podać przykłady, lub możesz posłużyć się swoimi, np. nie ma sensu naśladować używania przez drugą osobę skomplikowanych słów, by brzmieć bardziej inteligentnie. Zamiast tego moduluj głos i mów wyraźnie, ale mów w charakterystyczny dla siebie, naturalny sposób. SLAJD 8 Pokaż slajd 8. 5
10 min Podręcznik prowadzącego PODSUMOWANIE SLAJD 9 Podsumowanie Podsumuj część dotyczącą posługiwania się mową ciała, tonem głosu i słowami, by komunikować się w pewny siebie sposób. Pokaż slajd 9 i wykorzystaj Podsumowanie dotyczące pewności siebie. ewentualnie poproś uczestników, by podzielili się na forum grupy jedną rzeczą, którą wprowadzą w życie, by komunikować się z większą pewnością siebie, kiedy będą tego potrzebować. Wybierz studenta, który zacznie jako pierwszy. student ten podzieli się swoim pomysłem i wybierze następną osobę, aż wszyscy zabiorą głos. (Zachęć uczestników, by podzielili się swoimi pomysłami) SLAJD 10 pokaż slajd 10, który stanowi krótkie studium przypadku na temat praktycznego zastosowania tych pomysłów. SLAJD 11 zakończ pokazując slajd 11, by zachęcić uczestników do wcielenia tych pomysłów w życie. Co dalej? Uczestnicy mogą wypełnić Podsumowanie-tematy do refleksji i uzupełnić pomysły na budowanie pewności siebie poprzez kształtowanie zachowania na wzór zaobserwowanego u innych, jednocześnie zachowując naturalność, by pokazać swoją własną osobowość. Przejdź do modułu 3: Osiąganie celów. 6