InnoTrans 2006 w Berlinie

InnoTrans 2006 w Berlinie W dniach 19-22.9.2006 r. w Berlinie odbyły się międzynarodowe targi kolejowe InnoTrans 2006. Jest to najpoważniejsza tego typu impreza na świecie, organizowana co 2 lata. W tym roku były to już 6. kolejne targi. Z roku na rok liczba wystawców się zwiększa w tym roku uczestniczyło w targach ok. 1600 wystawców z 41 krajów świata. Również powierzchnia wystawowa powiększa się w imponującym tempie w 2004 r. eksponaty zajmowały powierzchnię 20 tys. m², podczas gdy w 2006 r. 80 tys. m². Jest to już maksymalna, dysponowana obecnie powierzchnia wystawowa w lokalizacji wokół ulic Jaffé Strasse i Messe Strasse w berlińskiej dzielnicy Spandau, na zachodnich krańcach Berlina. Tak wielka liczba wystawców świadczy o zwiększającej się roli transportu szynowego na świecie. Po raz pierwszy w wystawie wzięły udział takie kraje, jak: Indie, Iran, Republika Południowej Afryki czy Ukraina. Zwiększyła się także liczba firm z Chin, Japonii, Korei Południowej, Australii, Brazylii i Stanów Zjednoczonych. Długość torów wystawowych wynosi ok. 2 km, co pozwala na wystawienie całej gamy pojazdów szynowych, od pociągów dużej prędkości, poprzez tramwaje do kolejek górskich szynowo-zębatych i maszyn roboczych. W tym roku tory były całkowicie zajęte, a pojazdy wąskotorowe, jak np. lokomotywa produkcji Siemens dla kolei wietnamskich na tor szeokości 1000 mm, tramwaj PESA Bydgoszcz dla Elbląga, czy też pojazdy szerokotorowe były wystawiane na transporterach roboczych lub na specjalnie zbudowanych odcinkach toru. Nowością w tym roku był dział budowy tuneli, w tym pokaz stosowanych w tunelach urządzeń łączności, wentylacyjnych, oświetleniowych i zasilania w energię. Wystawę odwiedziło w bieżącym roku 65 tys. gości z 90 krajów świata, czyli o 40% więcej w porównaniu do 2004 r. (45 tys.) i 80% w stosunku do 2002 r. (36 tys.). Około 40% zwiedzających to goście zagraniczni, podczas gdy w 2004 r. stosunek ten wynosił 32%, a w 2002 r. 26%. W czasie wystawy odbył się też Europejsko-Azjatycki Szczyt Kolejowy, w którym udział wziął między innymi federalny minister transportu Niemiec Wolfgang Tiefensee i prezes DB Hartmut Mehdorn. Ze strony chińskiej uczestniczył przedstawiciel Państwowej Korporacji Kolejowej Chin Gu Jianqiang. Odbyły się też inne spotkania na ważne dla kolejnictwa tematy, jak sposoby finansowania kolei publicznych, czy innowacje w technice kolejowej. Językami konferencji były angielski i niemiecki. Z Polski uczestniczyło w Targach 38 firm, z których największą ekspozycję miała PESA Pojazdy Szynowe Bydgoszcz S.A. Holding. Firma ta wystawiała 3 kompletne pojazdy, które nie odbiegały klasą od pojazdów innych, renomowanych firm. Firma PESA Bydgoszcz uczestniczyła w targach Innotrans już po raz trzeci. Jak podał zastępca prezesa PESA Aleksander Asztemborski, taborem produkcji PESA zainteresowani są przewoźnicy z krajów Azji i Bliskiego Wschodu. Przeprowadzono wiele rozmów z potencjalnymi nabywcami. Inne większe polskie firmy, jakie prezentowały swoje wyroby na targach, to: Zakłady Automatyki i Urządzeń Pomiarowych AREX Gdańsk, Europejskie Konsorcjum Kolejowe Wagon Ostrów Wielkopolski, Fabryka Maszyn Budowlanych i Lokomotyw Bumar-Fablok Chrzanów, Graw Gliwice, Growag Grodzisk Wlkp., Kamax Kańczuga, MEDCOM Warszawa, Tabor Szynowy Opole, SZTK TAPS-Maciej Kowalski Łódź, ZNTK Radom i ZNTK Poznań. Na uwagę zasługuje mała firma prywatna Aviotech Systemy Okablowania Sp. z o.o. z Izabelina k/warszawy, zatrudniająca ok. 30 pracowników. Powstała ona zaledwie przed 10 laty, a obecnie jest głównym dostawcą wiązek przewodów do taboru produkowanego przez PESĘ Bydgoszcz, ZNTK Mińsk Maz., czy NEWAG Nowy Sącz. Dawniej wiązki te wytwarzali producenci taboru, jednak obecnie, zwłaszcza ze względu na zainstalowane przy wiązkach złącza wielowtykowe, zakupują je w firmie Aviotech. Tradycyjne największe ekspozycje należały do trójki największych światowych producentów w dziedzinie transportu szynowego. Alstom Transport przedstawił na wystawie czteroosiową, 4-systemową, uniwersalną lokomotywę elektryczną Prima 6000 (25 kv 50 Hz, 15 kv 16 2 /3 Hz, 3 kv dc i 1,5 kv dc) o mocy 6000 kw, przeznaczoną zarówno do ruchu pasażerskiego, jak i towarowego. Może ona poruszać się po prawie całej Europie. Jej najważniejsze parametry to: prędkość 200 km/h w wersji do ruchu pasażerskiego i 140 km/h w ruchu towarowym, masa 88 t, długość ze zderzakami 19,52 m i niezależny napęd każdego silnika, co daje znaczne Lokomotywa spalinowa D20E dla kolei wietnamskich, produkcji Siemens Tramwaj niskopodłogowy typu 121N, produkcji PESA Bydgoszcz 12

Firma Graw (Polska) przedstawiła szeroką ofertą elektronicznych toromierzy i urządzeń do pomiaru kół Hybrydowa lokomotywa manewrowa serii 203.7, produkcji Alstom Lokomotywa elektryczna Prima, produkcji Alstom Elektryczny zespół trakcyjny Coradia Lirex, produkcji Alstom zwiększenie niezawodności lokomotywy w przypadku usterki któregoś z silników. Ponadto wystawiono zmodernizowaną hybrydową lokomotywę manewrową 203.7, opartą o brytyjską lokomotywę BR 203. Jest ona napędzana akumulatorami, ładowanymi przez agregat prądotwórczy. Sama lokomotywa jest konstrukcji z lat 70. Po naładowaniu akumulatorów silnik spalinowy lokomotywy wyłącza się. W ten sposób zużycie paliwa i zanieczyszczenie powietrza zmniejsza się o 40% w stosunku do tradycyjnej lokomotywy spalinowej, która jak wiadomo pracuje użytecznie tylko przez ok. 50% swojego czasu pracy. Innym pojazdem firmy Alstom był elektryczny zespół trakcyjny Coradia Lirex dla przedsiębiorstwa komunikacyjnego SL (Storstockholms Lokaltrafik AB) w Sztokholmie. Firma SL zamówiła w 2005 r. 55 pojazdów Coradia Lorex. Są to zespoły wieloczłonowe, niskopodłogowe (92% podłogi na wysokości 760 mm nad główką szyny) o szerokich przejściach międzywagonowych i prędkości maks. 160 km/h. Ze względu na większą skrajnię budowli w krajach skandynawskich, szerokość zespołu wynosi 3,258 m, tj. o ponad 20 cm więcej niż w Europie kontynentalnej i umożliwia ustawienie w jednym rzędzie 5 foteli. Zespół Coradia Lirex zbudowany jest z materiałów, które mogą być w 98% utylizowane. Materiały te są przyjazne dla środowiska, a także dla pasażerów i pracowników, konserwujących ten tabor. Zespół Coradia Lirex spełnia szwedzkie wymagania w zakresie ochrony środowiska, które są jednymi z najbardziej rygorystycznych w Europie. Zespół ten jest wyposażony w system napędu z optymalizacją zużycia energii. W przeliczeniu na liczbę pasażerów zużywa on 10 razy mniej energii niż samochód osobowy i 5 razy mniej niż autobus. Dzięki pneumatycznemu zawieszeniu pudła i wstawkach gumowych w zestawach kołowych osiągnięto w zespole Coradia Lirex zmniejszenie hałasu o 10 db w stosunku do tradycyjnego zespołu trakcyjnego. Firma Alstom pokazała też pojazd Regio CITADIS. Jest to pociągo-tramwaj, który może jeździć jako pociąg o napędzie spalinowym po liniach kolejowych podmiejskich oraz jako tramwaj o napędzie elektrycznym na odcinkach miejskich. Ze względu na zastosowaną skrajnię tramwajową (szerokość pudła pojazdu Regio CITADIS wynosi 2,6 m, czyli o ok. 20 cm mniej od taboru kolejowego) zastosowano wysuwane stopnie zewnętrzne, które są używane w czasie jazdy po liniach kolejowych. Siemens Transportation Systems AG, Niemcy, pokazał 3 wagony zespołu dużej prędkości Velaro E, opartego o niemiecki zespół ICE3, a budowanego dla hiszpańskich kolei państwowych Renfe na linię dużej prędkości Madryt Barcelona granica francuska. Jest to 8-wagonowy zespół o długości 200 m, zaprojektowany na prędkość maksymalną 350 km/h, na napięcie 25 kv 50 Hz i o mocy 8800 kw. Będzie wyposażony w hamowanie elektrodynamiczne odzyskowe i pneumatyczne. Droga hamowania z prędkości 320 km/h ma wynosić 3900 m. Liczba miejsc wyniesie 404 (klasa Club 37, Preferente 103 i Turista 264). Zespół ma być wyposażony w Europejski System Sterowania Pociągiem ETCS poziom 2, a także w niemiecki system LZB. 13

Siemens wystawił ponadto lokomotywę elektryczną typu ES64U4, Eurosprinter, należącą do Austriackich Kolei Federalnych (ÖBB), która pobiła ostatnio rekord prędkości jazdy lokomotyw 357 km/h. Pobicie rekordu prędkości nastąpiło 2.9.2006 r. na nowej linii dużej prędkości Ingolstadt Norymberga, na km ok. 46,00, między stacjami Kinding i Allersberg. Użyto seryjnie produkowanej lokomotywy serii 1216, o numerze 050-5. Jazda odbyła się z wagonem pomiarowym Systemtechnik kolei DB, gdzie były notowane parametry rekordowej jazdy. Lokomotywa była specjalnie przystosowana do przekroczenia swojej prędkości konstrukcyjnej, która wynosi 230 km/h. Szczegółów tych przeróbek nie podano. Pokazano również inną, 3-systemową lokomotywę serii 1116 (15 kv 16 2 /3 Hz, 25 kv 50 Hz i 3 kv dc), zbudowaną dla kolei ÖBB oraz piętrowy elektryczny zespół trakcyjny dla S-Bahn w Zürichu. Jak wspomniano, Siemens pokazał też wąskotorową, 6-osiową lokomotywę spalinową typu D 20E, Asianrunner dla Wietnamu. Bombardier wystawił dwie lokomotywy z rodziny TRAXX. TRAXX to platforma lokomotyw do różnych zastosowań i o różnych parametrach technicznych, produkowanych z zastosowaniem zunifikowanych podzespołów. Szczegółowo opisano ją w 9/2006. Na targach Innotrans można było zobaczyć dwie najnowsze wersje tych lokomotyw. Pierwsza z nich to lokomotywa elektryczna TRAXX MS (MS wielosystemowa wyprodukowana dla Angels Trains CARGO, nosząca oznaczenie niemieckie 186). Lokomotywa ta, o mocy 5,6 MW, jest przystosowana do ruchu na sieci kolejowej w Polsce i jest także przedmiotem oferty ze strony producenta dla PKP CARGO S.A. Druga z lokomotyw, której premiera odbyła się właśnie na targach, to lokomotywa spalinowa TRAXX DE (oznaczenie niemieckie 246) 4-osiowa, o masie 82 t i mocy 2,2 MW. Jedenaście tych lokomotyw do ruchu pasażerskiego (TRAXX P160 DE) z zastosowaniem wagonów piętrowych w układzie push-pull zakupił LVNG, loklany operator w Dolnej Saksonii. Pierwsze lokomotywy w wersji do ruchu towarowego, o oznaczeniu TRAXX F140 DE, zakupiła firma leasingowa CB Rail. Bombardier wystawił także wagon piętrowy. Wagony piętrowe serii 2003 Bombardier otrzymały na targach od Kolei Niemieckich Nagrodę Specjalną 2006 za wysoką jakość i niezawodność pojazdów. Bombardier Transportation otrzymał zamówienie na dostawę dodatkowych 42 wagonów piętrowych za około 57 mln euro. Jest to trzecia opcja umowy ramowej z 2003 r., która zakładała dostarczenie 298 wagonów piętrowych oraz opcję na dodatkowych 300 pojazdów. Dostawa 298 wagonów piętrowych z kontraktu podstawowego jest już niemal na ukończeniu, dodatkowo 49 pojazdów zostało zamówionych w latach 2005 i 2006. Nowe pojazdy będą dostarczone w drugiej połowie 2008 r. Kabina pociągu Velaro E, produkcji Siemens Lokomotywa spalinowa TRAXX DE Lokomotywa elektryczna ES64U4, Eurosprinter, produkcji Siemens, która ustanowiła rekord prędkości jazdy 357 km/h Lokomotywa elektryczna typu E 186 111 dla wypożyczalni Angel Trains 14

Lokomotywę spalinowa liniowa dużej mocy Maxima 40CC produckji VOITH z przekładnią hydrauliczną Lokomotywa spalinowa EURO 3000 dla kolei Renfe, Hiszpania, produkcji Vossloh Lokomotywa spalinowa EURO 4000 dla Angel Trains, produkcji Vossloh Elektryczny zespół trakcyjny Flirt, produkcji Stadler Bussnang AG, Szwajcaria Voith Turbo GmbH & Co. KG wystawił lokomotywę spalinową liniową dużej mocy Maxima 40CC. Jest to pojazd 6-osiowy wyposażony w 16-cylindrowy silnik o mocy 3,6 MW. Co ciekawe, w lokomotywie tej zastosowano przekładnię hydrauliczną zamiast klasycznego układu stosowanego w lokomotywach dużej mocy z prądnicą i prostownikiem. Voith jest światowym liderem w produkcji przekładni hydraulicznych. Vossloh Locomotives GmbH, Niemcy, wystawiła dwie nowe lokomotywy liniowe, spalinowe o przekładni elektrycznej. Pierwsza z nich, to lokomotywa typu EURO 3000 dla Hiszpańskich Kolei Narodowych Renfe, 6-osiowa o mocy 2390 kw na tor szeroki 1668 mm, do prowadzenia pociągów pasażerskich i towarowych. Natomiast druga, to lokomotywa typu EURO 4000, która będzie produkowana od 2007 r. w Walencji, Hiszpania, na zamówienie wypożyczalni taboru Angel Trains, Wielka Brytania. Angel Trains zamówiło łącznie 18 lokomotyw EURO 4000, które zamierza wypożyczać kolejom w Niemczech, Francji, Belgii i Hiszpanii. Jest to najsilniejsza z dotychczas produkowanych na świecie lokomotyw 6-osiowych, z silnikiem spalinowym o mocy 3178 kw, produkcji Electro-Motive Diesel (EMD), USA. Stadler Bussnang AG, Szwajcaria, wystawił między innymi elektryczny zespół trakcyjny typu RABe 524 Flirt. Jest to 4-członowy pojazd do ruchu podmiejskiego. Pojazd ten jest tym bardziej ciekawy dla zwiedzających Polaków, że ma on jeździć po polskich torach. W lipcu 2006 r. firma Stadler wygrała w Polsce międzynarodowy przetarg i dostarczy 14 zespołów Flirt na zamówienie urzędów marszałkowskich województw mazowieckiego 10 szt. i śląskiego 4. Škoda Transportation s.r.o., Republika Czeska, pokazała między innymi nowoczesny, niskopodłogowy pojazd spalinowy. Jest to 5-członowy zespół trakcyjny dla prywatnej, wąskotorowej kolei Ferrovie della Sardegna (FdS) na włoskiej wyspie Sardynia. Pokazano również wózek typu Škoda 6EV do innej, wąskotorowej kolei na pograniczu włosko-szwajcarskim. Wózek został wyprodukowany do elektrycznego zespołu trakcyjnego typu ETABe 4/4 Pp, produkcji zakładów OFV SpA w Weronie, Włochy. Zespoły te kursują na linii o rozstawie szyn 1000 mm, długości 50 km, należącej do prywatnej spółki SSIF (Società Subalpina di Imprese Ferroviarie), między Locarno w Szwajcarii a Domodossola we Włoszech. Wózek ma zestawy kołowe średnicy 700/640 mm i może poruszać się z prędkością maks. 80 km/h, zabudowane w wózku silniki asynchroniczne mają moc 85 kw każdy. Wózek ma smarowanie obrzeży kół za pomocą prętów grafitowych na obu kołach jednego z zestawów kołowych w celu zmniejszenia zużycia zestawów, gdyż linia jest bardzo kręta i ma łuki o promieniach do 50 m. VKV Praha s.r.o., wraz z firmą Krnowske Opravny a Strojirny s.r.o. oraz Dopravni Podnik Ostrava a.s., z Republiki Cze- 15

Spalinowy zespół trakcyjny dla kolei FdS na Sardynii, produkcji Škoda Zmodernizowany tramwaj Vario LFR.E dla miasta Ostrawa w Czechach Pantograf formy Stemmann z lokomotywy ES64U4 Eurosprinter, która dokonała rekordowego przejazdu skiej, pokazały zmodernizowany tramwaj typu Vario LFR.E dla przedsiębiorstwa komunikacyjnego w Ostrawie. Jest to normalnotorowy tramwaj, wyprodukowany w latach 60. XX w., który zmodernizowano zabudowując 3 drzwi automatycznych, obniżając podłogę w środkowej części pojazdu oraz wyposażając tramwaj w dwa silniki asynchroniczne o mocy 180 kw każdy i układ napędowy na elementach IGBT. Prędkość maksymalna tramwaju wynosi 65 km/h, a liczba miejsc do siedzenia 33. Jak wspomniano, firma PESA Bydgoszcz wystawiła na targach 3 pojazdy. Były to: elektryczny zespół trakcyjny serii ED59, spalinowy zespół trakcyjny serii SA133 oraz tramwaj typu 121N. Zespół serii ED59, Acatus (oznaczenie fabryczne 15WE), to 3-członowy pojazd długości 62,22 m, mocy 4 500 kw (2000 kw) i prędkości maks. 160 km/h. Pudła wagonów wykonane są z aluminium. Wagon środkowy jest wagonem bez napędu. Zawieszenie drugiego stopnia zespołu jest pneumatyczne. Zespół jest wyposażony w klimatyzację i zamknięty układ toalet. Liczba miejsc do siedzenia wynosi 161. Zespół jest przystosowany do przewozu osób na wózkach inwalidzkich. Wysokość podłogi wynosi 1000 i 1200 mm. Wystawiany na targach zespół ED59-001 był eksploatowany od czerwca 2006 r. i przejechał ok. 30 tys. km, jego właścicielem jest Urząd Marszałkowski województwa łódzkiego. Spalinowy zespół trakcyjny serii SA133- -001, oznaczenie fabryczne 218Mc, ma koło 50% powierzchni podłogi o obniżonej wysokości do 600 mm nad główką szyny (dla umożliwienia poruszania się osób na wózkach inwalidzkich). Pozostałe ok. 50% podłogi znajduje się na wysokości 1200 mm. Zespół zbudowano na prędkość maks. 140 km/h, ma długość 41,7 m, pneumatyczne usprężynowanie drugiego stopnia, a do napędu zastosowano silnik firmy MAN i przekładnię Voith. Zespół jest klimatyzowany i ma zamknięty układ toalet. Pojazdy te będą dostarczane dla prywatnej kolei Ferrovie del Sud Est (FSE) w Bari, Włochy. Trzeci prezentowany pojazd to niskopodłogowy tramwaj typu 121N dla Elbląga. Jest to trójczłonowy pojazd na tor szerokości 1000 mm, z czterema silnikami asynchronicznymi o mocy 105 kw każdy i prędkości maks. 70 km/h. Wysokość podłogi wynosi 350 mm. Kabinę motorniczego wyposażono w klimatyzację. Firma Graw Sp. z o.o. z Gliwic wystawiła cyfrowe przyrządy pomiarowe do pomiaru szerokości toru i rozjazdów oraz przechyłki toru (toromierze), a także przyrządy do pomiaru średnicy zestawów kołowych. Dokładność toromierzy wynosi ±0,3 mm, a przyrządów do zestawów kołowych ±0,05 mm. Poziom rozwiązań technicznych, proponowanych przez firmę, zadowala najbardziej wymagających klientów zagranicznych. Znacząca część produkcji firmy jest obecnie eksportowana. Marek Rabsztyn Pojazd roboczy, produkcji G. Zwiehoff GmbH, Niemcy 16