BEZROBOCIE rodzaje, skutki i przeciwdziałanie 1
2
3
Bezrobocie problemem XXI wieku Na początku XXI wieku bezrobocie stało się w Polsce i w Europie najpoważniejszym problemem społecznym, gospodarczym i politycznym. Kto to jest bezrobotny? Przede wszystkim jest to osoba: pozostająca bez pracy, aktywnie jej poszukująca, gotowa do jej podjęcia na ogólnie obowiązujących warunkach, ale również pracująca na czarno. Bezrobotnym nie jest zaś ten, kto nie szuka pracy. 4
Stopa bezrobocia jego miarą liczba bezrobotnych Stopa bezrobocia = ---------------------------- aktywnych zawodowo liczba wyrażona w % aktywni zawodowo = pracujący + bezrobotni 5
Aktualne bezrobocie Stopa bezrobocia w Polsce Źródło: money.pl 6
Bezrobocie okres: 5 lat 7
Stopa bezrobocia w Polsce na tle krajów Unii Europejskiej Źródło http://forsal.pl/grafika/ 344765,25656,jak_europa_nie_radzi_sobie_z_recesja.html 8
Rodzaje bezrobocia frykcyjne wynikające z opóźnień w dostosowywaniu się struktury podaży i popytu na pracę,jego powodem nie jest brak pracy, ale wynika ono z niedoskonałości rynku sezonowe związane z porą roku, np.w budownictwie, hotelarstwie, rolnictwie, cykliczne występuje w okresie zmiany koniunktury gospodarczej, spada popyt na towary i usługi, maleje produkcja, tworzy się bezrobocie, technologiczne jest konsekwencją rozwoju szeroko pojętych technologii i zastępowaniem ludzi maszynami strukturalne będące konsekwencją zmian technologicznych i ewolucji struktury produkcji, zachodzących w danej gospodarce, ma charakter trwały. Wynika z sytuacji niedopasowania oczekiwań pracodawców do możliwości osób poszukujących pracy. (słaba znajomość komputera, języków obcych, niedopasowanie szkolnictwa wyższego do potrzeb rynku) 9
Wpływ płacy minimalnej na rynek pracy płaca płaca min a zatrudnienie 900 850 800 750 0 200 400 zatrudnienie podaż pracy popyt na pracę Płaca minimalna powoduje wzrost bezrobocia, gdy jest wyższa od wolnorynkowej. Co robi wtedy pracodawca? akceptuje wyższą płacę i zatrudnia pracownika, nie zatrudnia go, zatrudnia na czarno. Często strony omijają płacę minimalną, co jest niekorzystne dla pracownika. 1 stycznia 2012 płaca minimalna wynosiła 1.500 zł brutto (netto 1.032,34 ) 10
Bezrobocie w Polsce Bezrobocie w Polsce ujawniło się po 1989 roku. Ma zdecydowanie charakter strukturalny i jego problem pozostanie aktualny przez wiele lat; Wysoki poziom jaki osiągnęło wskazuje, że nie należy go lekceważyć lecz skutecznie mu przeciwdziałać; Kobiety stanowią ponad 50% zarejestrowanych bezrobotnych; Bezrobocie dotyczy głównie osób słabo wykształconych Jest zróżnicowane geograficznie. 11
Struktura bezrobocia w Polsce wg poziomu wykształcenia 12
Rośnie liczba wykształciuchów wśród pracujących http://otopraca.pl/kandydat/informator/kariera/713 13
w I kwartale 2012 roku największe bezrobocie dotykało osób z wykształceniem gimnazjalnym i niższym 20,7%, podczas gdy w przypadku osób z wykształceniem wyższym było to 5,4%. Dla porównania: w I kwartale 2002 roku te wskaźniki wynosiły odpowiednio: 26,5% (wykształcenie podstawowe i niepełne podstawowe) oraz 6,8% (wyższe). stopa bezrobocia w grupie wiekowej 15 24 lata wynosiła w I kwartale 2012 roku 27,8%. 14
Stopa bezrobocia w województwach 2002 r. 2012 r. Źródło:http://wup.gdansk/pl/statyst/2002 15
Stopa bezrobocia wg województw w latach 2000-20092009 16
Walka z bezrobociem metody pasywne Zasiłki dla bezrobotnych Jednorazowe odszkodowania dla osób zwalnianych z pracy Dodatki związane z przechodzeniem na wcześniejszą emeryturę Nie motywują one do szukania pracy, zapobiegają jedynie ubóstwu. Im łatwiej jest otrzymać zasiłek, im jest on wyższy i dłużej się go otrzymuje, tym bezrobotny ma mniejsze bodźce do szukania pracy. 17
Walka z bezrobociem metody aktywne Polityka mikroekonomiczna - szkolenia dla bezrobotnych, mające na celu podwyższenie kwalifikacji lub zmianę zawodu na poszukiwany na rynku, - usługi pośrednictwa świadczone przez biura pracy - programy mające na celu utworzenie nowych miejsc pracy: - roboty publiczne prace na rzecz środowisk lokalnych, - prace interwencyjne subsydiowane przez urzędy pracy miejsca pracy w przedsiębiorstwach, - udzielanie kredytów i pożyczek na utworzenie własnych firm. 18
Walka z bezrobociem metody aktywne Polityka makroekonomiczna państwa, stymulowanie popytu na towary poprzez: obniżenie podatków i stóp procentowych; obniżenie składek ZUS; dostęp do chłonnych rynków zbytu 19
Konsekwencje bezrobocia - gospodarcze następuje obniżenie poziomu rozwoju gospodarki, mniejsze zakupy dóbr i usług; - społeczne praca jest podstawową potrzebą człowieka, ludzie pozbawieni pracy czują się niepotrzebni, często dotykają ich patologie społeczne np.: alkoholizm; - ekonomiczne ludzie nie pracując, nie osiągają dochodów, zasiłki wypłacane bezrobotnym obciążają budżet państwa; Niewielkie bezrobocie (5%) ma również pozytywne następstwa, stabilizuje bowiem rynek pracy i ogranicza wzrost cen. 20
Sposoby zwalczania bezrobocia 1. Wzrost gospodarczy 2. Pomoc bezrobotnym 3. Elastyczny rynek pracy Recepta na tworzenie nowych miejsc pracy: - niskie i stabilne podatki - ograniczona rola związków zawodowych - skromne świadczenia socjalne i prawa pracy - niewielka ingerencja państwa w gospodarkę 21
Aktywne poszukiwanie pracy O pracy pomyśl wcześniej! Nie czekaj na cud! Zwiększ swoje szanse na zatrudnienie! Podnieś swoje kwalifikacje zawodowe, znajomość języków obcych, obsługi komputera! Zastanów się dobrze nad wyborem zawodu! 22
Instytucje wspierające poszukujących pracy Urzędy pracy pomagają w poszukiwaniu zatrudnienia, prowadzą pośrednictwo pracy, szkolenia. Doradcy zawodowi oceniają umiejętności bezrobotnego i proponują mu podjecie pracy lub szkolenia. Kluby pracy prowadzone są w nich szkolenia głównie dla ludzi młodych. Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej - działają na szczeblu wojewódzkim. Head Hunters prywatne biura pośredniczące w szukaniu pracy stałej i okresowej. Ośrodki wspierania biznesu instytucje wspierające małe firmy 23
Bezrobocie nie jest chorobą nieuleczalną W dzisiejszych czasach łatwo można stracić pracę i jednocześnie trudno ją znaleźć. Każdy człowiek będzie zmieniał ją kilka razy w życiu. Kiedy więc ją straci, nie powinien czekać na zasiłek, lecz aktywnie szukać dla siebie nowych możliwości zawodowych. Być poszukującym pracy, to co innego niż być bezrobotnym. Zamknięcie się w sobie, apatia, alkohol czy narkotyki mogą pogorszyć sytuację. Bezrobocie, choć męczące i upokarzające, nie jest chorobą nieuleczalną! 24
25
Ciekawe linki www.serwiskariery.pl/ www.gazeta.pl/praca www.jobaid.pl www.topjobs.plww.bestoferta.pl www.otopraca.pl www.money.pl 26