Europejski znak jakości V-Label. Etykieta V-Label Przewodnik dla nowych klientów

Europejski znak jakości V-Label Etykieta V-Label Przewodnik dla nowych klientów Strona 1/16

Europejski znak jakości V-Label Zalety etykiety V w skrócie 3 Wegetarianie - zarys demograficzny, wzrost zainteresowania dietą bezmięsną 3 Kontekst stosowania etykiety V-Label 4 Żywność dla wegetarian i wegan - etykietowanie 4 Ukryta zawartość pochodzenia zwierzęcego 5 Kryteria etykiety V-Label 5 Definicja wegetariański i wegański 6 Zastosowanie w ramach etykiety V-Label: wegańskie 7 Zastosowanie w ramach etykiety V-Label: wegetariańskie 7 Śladowe ilości i zanieczyszczenia krzyżowe 8 Kryteria specjalne 9 Opakowanie 9 Nawożenie i uprawa 9 Produkty nieżywnościowe 10 Gastronomia 10 Promocja w oparciu o oczywistość 10 Proces licencjonowania 12 Licencjonowanie w 3 krokach 12 Opłaty 13 Dokumenty do weryfikacji 13 Czas trwania 13 Stosowanie etykiety V-Label na produkcie 13 Forma graficzna 13 Kolory i wymiary 14 Wizualizacja marki licencjonowanej w Polsce 15 Postanowienia końcowe 15 Wybrane marki korzystające z oznakowania V-Label 16 Strona 2/16

Europejski znak jakości V-Label Zalety etykiety V-Label w skrócie 1. Zaufanie poprzez kompetencje Niezależny i uznany na poziomie międzynarodowym symbol V-Label zapewnia wystandaryzowane procesy i opiera się na dwudziestoletnim doświadczeniu V-Label GmbH jako usługodawcy licencji. 2. Jasne oznakowanie dzięki jednolitej definicji Symbol V-Label oferuje jasną kategoryzację produktów dzięki jednolitym i zrozumiałym kryteriom podziału. Obejmując przy tym zarówno skład produktów jak i procesy technologiczne jakimi są poddawane. 3. Bezpieczeństwo dzięki przejrzystości Etykieta V-Label buduje zaufanie do produktów, którymi jest oznaczana, poprzez kierowanie się jasnymi i jednolitymi kryteriami. Klientom marka V-Label zapewnia bezpieczeństwo podczas zakupów i pomaga w szybszym wyborze odpowiednich dla nich produktów. Wegetarianie - zarys demograficzny, wzrost zainteresowania dietą bezmięsną Coraz więcej ludzi decyduje się na zakup produktów wegetariańskich i wegańskich. W Niemczech do tej grupy należy już 900 tys. wegan, 7,8 mln wegetarian oraz 42 mln fleksitarian (źródło: VEBU).W Polsce wg badań CBOS liczbę wegetarian w 2000 roku szacowało się na ok. 1% społeczeństwa. Wg. Badań Instytutu Opinii Publicznej Homo Homini przeprowadzonych w 2013r na zlecenie Light Box odsetek ten wskazywał już na ponad trzy krotnie większą wartość. Wg badań Homo Homini 3,2 % Polaków przyznaje się do stosowania diety bezmięsnej (jest to więc około 1 mln Polaków), a ok. 3,7% społeczeństwa aspiruje do stosowanie diety wegetariańskiej, choć przyznaje że zdarzają im się odstępstwa od diety, to deklarują jednak wegetariański sposób żywienia. Rosnąca popularność diet wegetariańskich wskazuje na to, że odsetek ten będzie wzrastał i będzie dotyczyć coraz większej ilości grup populacji w Polsce. Grupy populacji ograniczające/wykluczające spożywanie produktów pochodzenia zwierzęcego Fleksitarianie - ludzie świadomie ograniczający spożywanie mięsa przez min 3 dni w tygodniu. Wegetarianie oprócz żywności roślinnej spożywają produkty pochodzenia zwierzęcego, takie jak mleko, ser, jaja i miód. Nie spożywają natomiast mięsa i ryb oraz produktów, które pozyskuje się z składników pochodzących z martwych zwierząt, jak smalec czy żelatyna. Laktowegetarianie oprócz unikania spożywania mięsa, ryb i produktów których pozyskanie wiąże się ze śmiercią zwierząt unikają spożycia jaj. Spożywają za to produkty mleczne. Owowegetarianie spożywają jaja, lecz nie spożywają mleka i produktów mlecznych unikają spożywania mięsa, ryb i produktów których pozyskanie wiąże się ze śmiercią zwierząt. Strona 3/16

Weganie żywią się wyłącznie roślinami. Żywność pochodzenia zwierzęcego, taka jak mięso, ryby, mleko, jaja i miód, są zastępowane substytutami roślinnymi. Weganie odrzucają wszelkie produkty zwierzęce. Pojęcie weganizmu wykracza najczęściej poza obszar żywienia i obejmuje znacznie więcej aspektów życia tej grupy populacji. Weganie unikają również noszenia odzieży pochodzącej ze skóry, futra lub wełny zwierząt, używają kosmetyków nie zawierających substancji pochodzenia zwierzęcego, nie używają produktów testowanych na zwierzętach etc. Kontekst stosowania etykiety V-Label Symbol V-Label jest od 1996 r. uznaną i chronioną na poziomie międzynarodowym marką. Stanowi istotną pomoc dla konsumentów przy podejmowaniu decyzji zakupowych i umożliwia wygodny wybór produktów spożywczych z kategorii wegetariańskiej oraz wegańskiej. V-Label GmbH jako właściciel praw do znaku towarowego koordynuje międzynarodową współpracą w zakresie licencjonowania symbolem V-Label. Vege Polska Stowarzyszenie Wegetarian Polskich, jako przedstawiciel interesów wegetarian i wegan żyjących w Polsce, zajmuje się udzielaniem licencji na etykietę V-Label na terenie Rzeczpospolitej. Na stronie www.v-label.eu znajdują się adresy przedstawicielstw dla pozostałych krajów. Żywność dla wegetarian i wegan - etykietowanie W prywatnych firmach, dla produktów przeznaczonych dla wegetarian lub wegan przedsiębiorcy projektują własne etykiety. Muszą jednak pamiętać, że aby oznaczyć produkt jako przeznaczony dla wegetarian lub wegan, powinni spełnić wymogi nałożone przez normy prawne. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych, producent żywności może na produkcie zamieścić opis: produkt może być spożywany przez wegetarian albo odpowiedni dla wegetarian, pod warunkiem, że środek spożywczy nie zawiera składników pochodzących z nieżywych zwierząt oraz, że substancje pochodzące z nieżywych zwierząt nie były używane w procesie produkcyjnym; produkt może być spożywany przez wegan albo odpowiedni dla wegan, pod warunkiem, że środek spożywczy nie zawiera żadnych składników pochodzenia zwierzęcego oraz że składniki takie nie były używane w procesie produkcyjnym. Ze względu na to jednak, że w ustawodawstwie polskim i międzynarodowym odnośnie żywności i żywienia, nie ma prawnie określonej jednorodnej i jasnej definicji pojęcia wegański i wegetariański, często producenci błędnie oznaczają swoje produkty jako wegańskie lub wegetariańskie i nieświadomie bądź świadomie wprowadzają klienta w błąd, poprzez kreowanie wizerunku danego produktu jako odpowiedniego dla tego typu konsumenta. używając np. synonimów słowa wegańskie bądź wegetariańskie, lub stosując hasła bez Strona 4/16

mięsa itd. Tak więc aby uzyskać pewność, że dany produkt nie zawiera żadnych składników ani dodatków pochodzenia zwierzęcego konsumenci muszą zasięgać informacji u konkretnego producenta bądź dystrybutora. Brak prawnej definicji i klasyfikacji produktów dla wegetarian i wegan prowadzi do dezorientacji zarówno po stronie konsumentów, jak i producentów, którzy chcieli by aby ich produkty spełniały oczekiwania klientów. Ukryta zawartość pochodzenia zwierzęcego Klienci nie zawsze są w stanie rozpoznać czy dane produkty są wegańskie lub wegetariańskie, Składniki i dodatki pochodzenia zwierzęcego mogą kryć się w nich nie tylko na liście składników pod nieznanym konsumentowi symbolem E lub niedokładną nazwą, lecz mogą także występować na pewnym etapie procesu produkcji o czym przedsiębiorca nie informuje na opakowaniu. Przykładowo - pomocnicze substancje modyfikujące pochodzenia zwierzęcego nie muszą być wykazywane na liście składników, ponieważ są stosowane w przetwarzaniu wyłącznie przejściowo na danym etapie procesu. W produkcie końcowym mogą nie mniej jednak występować pozostałości danej substancji, o czym producent nie ma obowiązku informowania na opakowaniu (z wyłączeniem sytuacji gdy użytą substancją pomocniczą jest substancja alergenna zgodnie z rozporządzeniem UE nr 1169 /2011). Tego typu produkty natomiast zgodnie z kryteriami V-label nie zostałyby sklasyfikowane ani jako wegetariańskie, ani wegańskie. Przykłady substancji pomocniczych pochodzenia zwierzęcego o których producent nie ma obowiązku informowania na etykiecie żelatyna, karuk otrzymywany z pęcherzy rybich stosowany przy klarowaniu soków owocowych oraz win, L-cysteina otrzymywana z piór lub pierza stosowana jako dodatek ulepszający przy produkcji pieczywa, kastoreum wydzielina z gruczołów skórnych bobra, piżmo czyli aromaty pochodzenia zwierzęcego, witamina D pozyskiwana z lanoliny z owczej wełny (martwych zwierząt), karmin pozyskiwany z czerwców należących do grupy pluskwiaków stosowany jako barwnik, np. w napojach, podpuszczka ekstrahowana z żołądków cielęcych stosowana do produkcji sera, szelak substancja pozyskiwana z wydzieliny owadów stosowana np. do pokrycia drażetek. Kryteria etykiety V-Label Symbol V-label oznacza rzetelne zasady działania i bezpieczeństwo. Został utworzony przez V-Label GmbH, natomiast kwestią licencjonowania i koordynowane działań w ramach tej marki zajmuje się EVU (EuropeanVegetarian Union). Kryteria i zasady w ramach których funkcjonuje symbol V-Label kreowane są więc przez europejskie organizacje wegetariańskie i wegańskie. Wzrastająca popularność etykiety V świadczy zarówno o wysokim zapotrzebowaniu na pewne i wiarygodne Strona 5/16

oznakowanie dla produktów wegańskich i wegetariańskich jak i rosnącym zaufaniu dla tego symbolu ze strony konsumentów. Definicja określeń wegetariański i wegański Za podstawę kryteriów ustalonych przez V-Label, które muszą spełniać produkty wegańskie i wegetariańskie, oznaczane tym symbolem służy definicja zalecona przez 12. konferencję ministrów w zakresie ochrony konsumentów z 22 kwietnia 2016 roku. 1. Jako wegańskie określa się artykuły spożywcze niebędące produktami pochodzenia zwierzęcego oraz takie, w przypadku których na żadnym z etapów produkcji i przetwarzania nie są dodawane ani stosowane w postaci przetworzonej bądź nieprzetworzonej mające pochodzenie zwierzęce: - składniki (włącznie z dodatkami, nośnikami, aromatami oraz enzymami), - pomocnicze substancje modyfikujące, - dodatki niespożywcze stosowane w ten sam sposób i do tego samego celu co pomocnicze substancje modyfikujące. 2. Wegetariańskimi są artykuły spożywcze spełniające wymogi punktu 1, w produkcji których jednak, w odróżnieniu od produktów wegańskich mogą być dodawane lub stosowane: mleko, siara, jaja drobiu fermowego miód pszczeli, wosk pszczeli, propolis oraz tłuszczopot owczy/lanolina pozyskiwana z wełny z żywych owiec, ich części lub produktów z nich pozyskanych. 3. Przeszkody dla oznakowania produktu jako wegańskiego bądź wegetariańskiego nie stanowi niezamierzone dodanie składników lub dodatków nieodpowiadających wymogom oznakowania, o których mowa w punkcie 1 i 2, jeżeli i o ile na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania oraz dystrybucji mimo podjęcia właściwych działań i przy zachowaniu dobrej praktyki produkcyjnej, były one technicznie nieuniknione. 4. Punkty 1-3 odnoszą się również do stosowania wobec artykułów spożywczych informacji, które z punktu widzenia konsumenta są równoznaczne dla określeń wegański i wegetariański. Więcej informacji znajduje się na stronie: http://www.vegepolska.pl/certyfikacja-v-label-na-terenie-polski. Ponadto etykieta V obejmuje inne kryteria, które zostały omówione w dalszej części. Strona 6/16

Zastosowanie w ramach etykiety V-Label: wegańskie Wyrób może być licencjonowany i znakowany V-Label dla wegan jeśli zarówno produkt jak i proces produkcyjny, któremu jest poddany jest zgodny z kryteriami podanymi w punkcie 1 powyżej, w związku z tym wyroby oznaczone jako V-Label dla wegan nie mogą zawierać dodatków pochodzenia zwierzęcego. Ściślej oznacza to brak w wyrobie końcowym: produktów rzeźnych, tłuszczów z ryb, elementów ryb oraz innych zwierząt morskich, aromatów pochodzenia zwierzęcego, jaj miodu, produktów mlecznych, wosków zwierzęcych, mleczka pszczelego, barwników zwierzęcych, cukru do którego produktu użyto węgla kostnego, substancji nośnikowych, pomocniczych oraz dodatków pochodzenia zwierzęcego, oraz brak podawania produktu procesowi klarowania z użyciem substancji pochodzenia zwierzęcego. Ponadto proces produkcyjny musi odbywać się w taki sposób, aby ograniczyć do minimum możliwość niezamierzonego wprowadzania składników nieroślinnych, odnosząc się do zasady podanej w punkcie 3 powyżej, zanieczyszczenie substancjami zwierzęcymi (suma wszystkich substancji pochodzenia zwierzęcego) w produkcie końcowym nie może przekraczać 0,1% (1 g/kg); produkty, które podlegają deklaracji jako GMO (zawierające składniki modyfikowane genetycznie), nie mogą być oznaczane etykietą V-label. Zastosowanie w ramach etykiety V: wegetariańskie Wyrób oraz proces produkcyjny, artykułów które mają zostać objęte licencją, muszą być zgodne z kryteriami podanymi w punkcie 2 powyżej. Ściślej oznacza to brak w wyrobie końcowym: produktów rzeźnych, np. podrobów, tłuszczów z ryb, elementów ryb oraz innych zwierząt morskich, aromatów pochodzenia zwierzęcego (z wyjątkiem aromatów na bazie mleka), jaj z chowu klatkowego (włącznie z pełnym chowem klatkowym oraz chowem w małych grupach), innych jaj poza jajami drobiowymi (np. brak kawioru), produktów mlecznych, w których stosuje się podpuszczkę pochodzenia zwierzęcego, Strona 7/16

mleczka pszczelego, barwników zwierzęcych (np. prawdziwy karmin), cukru do którego produkcji używa się węgla kostnego, zwierzęcych substancji nośnikowych, poza wyjątkami, oraz brak używania w procesie klarowania substancji zwierzęcych, np. żelatyny, karuku, chyba że substancja ta jest zgodna z kryteriami podanymi w punkcie 2 powyżej. Ponadto proces produkcyjny musi odbywać się w taki sposób, aby ograniczyć do minimum możliwość niezamierzonego wprowadzania składników nieroślinnych, jak w punkcie 3 powyżej; zanieczyszczenie substancjami zwierzęcymi (suma wszystkich substancji pochodzenia zwierzęcego) w produkcie końcowym nie może przekraczać 0,1% (1 g/kg); produkty, które podlegają deklaracji jako GMO (zawierające składniki modyfikowane genetycznie), nie mogą być oznaczane etykietą V-label. Śladowe ilości i zanieczyszczenia krzyżowe Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 lipca 2007 r. w sprawie znakowania środków spożywczych producent ma obowiązek informowania na opakowaniu o użyciu alergenu ( przy czym mogą to być składniki pochodzenia zwierzęcego) jako składnika produktu lub dodatku w trakcie procesu produkcji. Zamieszczenie natomiast na etykiecie informacji o tym, że produkt może zawierać śladowe ilości alergenów wynikające z zanieczyszczeń krzyżowych powstałych w trakcie procesu produkcji przy zachowaniu zasad dobrej praktyki produkcyjnej jest dobrowolną deklaracją producenta (zgodnie z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r). Określenie śladowe ilości używane jest w przypadku niezamierzonego i nieumyślnego zanieczyszczenia produktu alergenem w trakcie procesu produkcji przy czym alergeny te mogą mieć również pochodzenie zwierzęce. Zgodnie z kryteriami oznakowania V-Label jeżeli na produktach oznaczonych jako wegetariańskie lub wegańskie znajduje się informacja o śladowych ilościach substancji pochodzenia zwierzęcego, nie oznacza to, że produkty te są niezgodne z wymogami etykiety Określenie może zawierać śladowe ilości dotyczy niezamierzonego zanieczyszczenia danego produktu powstałego w wyniku nie umyślnego działania w przypadku gdy zostały podjęte wszelkie działania mogące zapobiec zanieczyszczeniu produktu przy zachowaniu dobrej praktyki produkcyjnej. Zasada ta obejmuje również wszystkie wcześniejsze stadia produkcji oraz stosowane substancje pomocnicze i substancje modyfikujące. Najczęściej informacja o śladowych ilościach nie oznacza, że w rzeczywistości w produkcie końcowym występują jakiekolwiek substancje pochodzenia zwierzęcego. Informacja ta najczęściej odnosi się do teoretycznego występowania ich w produkcie. Producent zwykle podaje ją na opakowaniu w przypadku gdy w fabryce produkowane są również inne produktu zawierające składniki zwierzęce i teoretycznie istnieje minimalna szansa zanieczyszczenia, mimo podjęcia Strona 8/16

wszelkich niezbędnych działań zapobiegawczych i stosowania zasad dobrej praktyki produkcyjnej. Tak więc, przeszkody dla wyróżnienia produktu jako wegańskiego lub wegetariańskiego nie stanowi ani z etycznego, ani z ekologicznego punktu widzenia nieumyślne wprowadzanie do produktu substancji pochodzenia zwierzęcego, jeżeli na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania oraz dystrybucji były one technicznie nieuniknione mimo podjęcia właściwych działań zapobiegających zanieczyszczeniu, przy zachowaniu dobrej praktyki produkcyjnej. Konkretnie dla producentów oznacza to, że należy podejmować wszelkie działania niezbędne do oczyszczenia urządzeń produkcyjnych i zapobiegać w jak najszerszym zakresie kontaktowi substancji pochodzenia zwierzęcego z produktami wegańskimi i wegetariańskimi. Natomiast konsument powinien mieć świadomość, że zakup (potencjalnie) zanieczyszczonej substancjami zwierzęcymi żywności wegańskiej i wegetariańskiej nie prowadzi do zwiększonego wykorzystywania zwierząt, niszczenia środowiska oraz marnotrawienia zasobów przyrody. W przedkładanym kierownictwu ds. jakości w zespole V-Label formularzu informacyjnym producenci zobowiązują się podpisem do zapewniania dobrej praktyki produkcyjnej i do podjęcia wszelkich działań mających zapobiec zanieczyszczeniom produktu końcowego. Suma wszystkich zanieczyszczeń nie może przekroczyć poziomu 0,1%. Używanie do produkcji żywności niewegetariańskiej/niewegańskiej oraz wegetariańskiej/wegańskiej tych samych urządzeń jest więc dozwolone, o ile zostaną podjęte właściwe działania zapobiegające zanieczyszczeniom. Kryteria specjalne Opakowanie Licencjobiorca zobowiązany jest przed nadrukiem etykiety V-label na swoich opakowaniach zlecić weryfikację opakowania pod kątem obecności w niej składników pochodzenia zwierzęcego przez organizację przeprowadzającą certyfikację. Same elementy opakowania nie są weryfikowane pod kątem obecności substancji pochodzenia zwierzęcego. W związku z tym produkt opakowany np. w karton zawierający klej kostny może zostać dopuszczony do certyfikacji etykietą V-Label. Nie mniej jednak w związku z rosnącą świadomością konsumentów zaleca się. odejście od opakowań zawierających elementy pochodzenia zwierzęcego. Nawożenie i uprawa Licencja na etykietę V-Label swoim zakresem obejmuje produkty i składniki produktów oraz surowce użyte do wyrobu produktu od chwili ich zbioru. W ramach kryteri V-label, nie są określane żadne wymogi w zakresie sposobu nawożenia gleby, na której uprawiane są surowce wykorzystywane do produktów oznaczonych etykietą V. W związku z tym w ramach V-label dozwolone są również surowce roślinne, których pole uprawne Strona 9/16

nawożone jest substancjami pochodzenia zwierzęcego. Dozwolone są między innymi niżej wymienione sposoby nawożenia: rozrzucanie odchodów zwierzęcych, nawożenie upraw substancjami niewegańskimi. Zakopywanie produktów rzeźnych (np. wnętrzności i rogów),w sposób zwyczajowo przyjęty jak ma to miejsce w rolnictwie biodynamicznym jest dozwolone. W odniesieniu do poszczególnych nieprzetworzonych produktów jednorodnych, np. pieczarek, winogron itp. mogą istnieć jednak dalej idące wymogi, o ile nie mogą one być wegańskie. Nie mniej jednak w związku z coraz większą świadomością zorientowanych ekologicznie i etycznie konsumentów zaleca się producentom, jeżeli jest to możliwe, wybieranie surowców z upraw biologicznie wegańskich oraz rezygnację z nawożenia substancjami zwierzęcymi wyłącznie ze względu na sposób nawożenia. Produkty nieżywnościowe Obecnie licencja nie obejmuje produktów nieżywnościowych, takich jak kosmetyki, opakowania oraz tekstylia, ponieważ proces kontroli skoncentrowany jest wyłącznie na artykułach spożywczych. Biorąc pod uwagę jednak rosnące zainteresowanie kwestią weganizmu i wegetarianizmu prace nad opracowaniem kryteriów służących do klasyfikacji tego typu produktów zostały już rozpoczęte i ich zakończenie planowane jest w pierwszym kwartale 2017 roku. Gastronomia W Szwajcarii obejmowanie symbolem V-Label przedsiębiorstw gastronomicznych jest już w fazie testów, został już stworzony odpowiedni katalog kryteriów i zasad przydzielania licencji. W Niemczech wymaga to jeszcze adaptacji i dopracowania w celu uzyskania ustandaryzowanego procesu audytowego. Zakończenie procesu w Niemczech planowane jest na jesień 2016 roku. W Polsce przewiduje się, że pierwsze próby objęcia przedsiębiorstw gastronomicznych certyfikacją V-Label, będą możliwe na wiosnę 2017 roku. Promocja w oparciu o oczywistość W odniesieniu do produktów, w przypadku których zakłada się, że większość porównywalnych artykułów spożywczych zachowuje cechy odpowiednie dla produktów wegetariańskich bądź wegańskich, nie powinno mieć miejsca specjalne wyróżnienie ich pod tym względem w ramach reklamy i promocji danego artykułu. Naszym zdaniem nie jest to jednak przeszkoda do stosowania etykiety V- Label dla tego typu produktów jak np. owoce i warzywa, nie powinna być ona jednak wówczas wykorzystywana jako element szczególnie wyróżniający w promocji i reklamie danego artykułu. W handlu artykułami spożywczymi zakaz reklamy w oparciu o oczywistość jest ściśle powiązany z wynikającym z tego wprowadzaniem konsumenta w błąd. Strona 10/16

Regulacja w tym zakresie znajduje się m.in. w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności. Zgodnie z artykułem 7 lit. c) rozporządzenia o rzetelnej praktyce informowania, informacje dotyczące środków spożywczych nie mogą być mylące. W szczególności nie należy dawać do zrozumienia, że dany produkt spożywczy wyróżnia się właściwościami szczególnymi, mimo że wszystkie podobne środki spożywcze wykazują te same właściwości. Jednakże również w obliczu zakazu reklamy w oparciu o oczywistość istnieje możliwość oznaczania właściwości wegetariańskich bądź wegańskich w różnych produktach spożywczych Nie istnieje przeszkoda dla wyróżniania produktów jako wegetariańskich bądź wegańskich etykietą V-Label, jeżeli właściwości wegetariańskie bądź wegańskie w podobnych środkach spożywczych są bezsprzeczne. Oznakowanie etykietą V-Label w takich przypadkach pokazuje konsumentowi dodatkowo, że oznaczony w ten sposób produkt ma dodatkowe właściwości wykraczające poza ogólnie przyjętą definicję właściwości wegetariańskich i wegańskich. Przede wszystkim jednak należy podkreślać,że symbol V-Label nie dotyczy tylko produktu końcowego, ale całego procesu produkcji i przetwarzania oraz składników i dodatków biorących udział w procesie produkcji na jego wszystkich etapach W odniesieniu do surowców wyjściowych pochodzenia zwierzęcego zgodność z wymogami etykiety V-label uwzględnia m.in. zakaz lub ścisłą kontrolę substancji pomocniczych technicznych lub modyfikujących mogących mieć pochodzenie zwierzęce. Ich stosowanie nie wymaga w przypadku produktów spożywczych oznakowania (np. żelatyna użyta w procesie klarowania) wg norm prawnych. Ukryte substancje pochodzenia zwierzęcego mogą występować na wielu etapach procesu, podczas czyszczenia lub obróbki jabłek, owoców cytrusowych lub awokado przy stosowaniu wosków (np. wosku pszczelego)do nadawania skórkom owoców lśniącego wyglądu. Ponadto składniki danego produktu etykietowane przez V-Label nie są modyfikowane genetycznie. Jeżeli przyjmuje się, że wszystkie porównywalne produkty spełniają kryteria produktów wegetariańskich bądź wegańskich, odradzamy stosowanie etykiety V (np. sałata ogrodowa),zwłaszcza w celu promocji i reklamy. Jeśli np. sałata lodowa reklamowana jest jako wegetariańska lub wegańska, mimo że podczas przetwarzania tego produktu stosowanie produktów zwierzęcych nie jest powszechne lub jest nawet zakazane, wypowiedź taką można uznać za reklamę w oparciu o oczywistość, ponieważ wszystkie inne świeże sałaty ogrodowe wykazują te same właściwości. Pole manewru w przypadku produktów spożywczych wysoko przetworzonych jest względem surowców znacznie większe, ponieważ w tym przypadku możliwe jest stosowanie szeregu składników pochodzenia zwierzęcego i tu promocja w oparciu o etykietę V-Label daje znacznie większe możliwości. Biorąc pod uwagę powyższe informacje zespół ds. certyfikacji V-Label zastrzega sobie prawo do weryfikacji czy udzielenie licencji ma uzasadnienie, zwłaszcza w przypadkach produktów jednorodnych m.in. jak: herbata, przyprawy jednorodne, surowce takie jak nieprzetworzone warzywa i owoce. Strona 11/16

Proces licencjonowania Zanim produkt spożywczy zostanie oznakowany etykietą V-Label, musi zostać sprawdzony i zwerfikowany przez organizację autoryzowaną z ramienia V-Label GmbH w zakresie udzielania licencji. W Polsce zadanie to zostało powierzone Stowarzyszeniu Vege Polska. Licencjobiorca (z reguły producent żywności) ma obowiązek ujawnić licencjodawcy pełny skład produktu spożywczego, którego dotyczy certyfikacja, oraz listę wszystkich stosowanych pomocniczych substancji modyfikujących. Zmiany receptury i/lub stosowanych pomocniczych substancji modyfikujących wymagają niezwłocznego zgłoszenia właściwej organizacji bez wezwania ze strony licencjonodawcy. Zespół ds. certyfikacji V-Label musi mieć możliwość przeprowadzenia kontroli w zakładzie produkcyjnym zgłaszającym wniosek o licencjonowanie produktów. Etykieta V-label może być stosowana prze okres ważności certyfikatu dla danego produktu. Okres ważności certyfikatu wynosi maksymalnie rok. Wszystkie informacje i dokumenty przekazywane w ramach umowy są traktowane jako poufne. Licencjonowanie w 3 krokach Krok 1 Kontakt i przygotowanie oferty Na wstępie prosimy o kontakt za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres pl@v-label.eu. Po przesłaniu przez Państwa wniosku i jego wstępnej weryfikacji, otrzymają Państwo od nas wszelkie informacje niezbędne do podjęcia dalszych kroków w celu uzyskania licencji na certyfikat V-Label. Zespół ds. certyfikacji w oparciu o dane Państwa firmy przygotuje dla Państwa ofertę z wyceną. Krok 2 Weryfikacja i uzgodnienie umowy Po przyjęciu i zatwierdzeniu oferty przez Państwa, zespół ds. certyfikacji przystąpi do dalszej weryfikacji wypełnionego przez Państwa formularza specyfikacji dotyczącego produktów, które ma obejmować licencja. Po zakończeniu tego etapu i dosłaniu wszystkich niezbędnych dokumentów, uzgadniana jest umowa licencyjna, a Państwo otrzymają pliki graficzne oraz dokumentację licencyjną V-Label W zależności od oceny ryzyka niezbędne mogą być również inne badania, weryfikacja dokumentów, analiza laboratoryjna bądź audyt. Krok 3 Zatwierdzenie etykiety V Końcowym krokiem jest ostateczne zatwierdzenie etykiety produktu. Strona 12/16

Opłaty Licencjonowanie wiąże się z roczną opłatą licencyjną oraz jednorazową opłatą kontrolną. Opłaty te zależne są m.in. od danych przesłany przez Państwa w trakcie wnioskowania o certyfikat takich jak: obrót całkowity firmy, liczba lub obrót netto produktów, które ma obejmować licencja. Dokumenty do weryfikacji W ramach pierwszego zapytania prześlemy Państwu wszystkie niezbędne dokumenty w celu podjęcia procesu weryfikacji. Podstawą do udzielenia licencji stanowi formularz specyfikacyjny oraz dokumenty dostawców, zaświadczenia itp. W przypadku pytań prosimy o kontakt. Wskazówki dotyczące wypełnienia dokumentów znajdują się we wstępie dokumentów specyfikacyjnych. Czas W przypadku licencji standardowej czas przygotowania trwa około 4-8 tygodni, w zależności od liczby i kompleksowości Państwa receptur. Jeżeli pozwalają na to zasoby, możliwe jest udzielenie licencji w trybie przyspieszonym. W takim przypadku Państwa zapytanie rozpatrujemy priorytetowo, zaś weryfikacja następuje w ciągu 10 dni roboczych od nadesłania kompletnych formularzy specyfikacyjnych oraz potwierdzenia zamówienia. Stosowanie etykiety V-Label na produkcie Forma graficzna Etykieta V-Label jest zarejestrowanym znakiem graficznym i z tego względu należy ją odwzorowywać zgodnie z oryginałem w celu zapewnienia jej rozpoznawalności i wierzytelności. Znak należy umieszczać na opakowaniu lub etykiecie produktu tak, aby klient od razu mógł go rozpoznać i sklasyfikować do odpowiedniej kategorii (wegetariańska/wegańska). Etykieta V (okrąg) wraz z napisem poniżej musi być czytelna i wyróżniać się barwą na tle opakowania produktu. W przypadku żółtego tła do wyróżnienia znaku służy zielona obwódka. Optymalnym miejscem etykiety jest przednia strona. Pliki graficzne przygotowane do druku, otrzymacie Państwo mailem. Strona 13/16

Kolory i wielkość Główny element etykiety stanowi litera V zgodna z międzynarodową marką nr 678.553 A. Standardowa wersja etykiety V stanowi podstawę dla wszystkich wersji etykiety V. Litera V znajduje się w okręgu, w którego górnej części umieszczony jest zapisany w zaokrąglonym kształcie tekst «European Vegetarian Union». W dolnej części etykiety znajduje się adres strony internetowej «v-label.eu». Minimalna wielkość drukowanej etykiety wynosi 12 mm, maksymalna wielkość druku zależy od sąsiedniej czcionki i powinna być we właściwym stosunku do wielkości opakowania. Standardowe kolory Pantone i CMYK: zielony: Pantone 356 C C: 100M: 0Y: 100K:20 R: 0G: 130B:46 #00822e żółty: skala żółta / Process Yellow C: 0M: 0Y: 100K: 0 R: 255G: 237B: 0 #ffed00 W razie braku możliwości wydruku etykiety w kolorze w miejsce koloru zielonego należy użyć czerni, zaś w miejsce koloru żółtego bieli. Na żółtym bądź jasnym tle możliwe jest użycie wersji etykiety z obwódką. W każdym przypadku należy zachować pole z kategorią. Strona 14/16

Wizualizacja marki licencjonowanej w Polsce Postanowienia końcowe Wymogi i przykłady wskazane w niniejszym dokumencie nie są ostateczne. V-Label GmbH zastrzega sobie prawo, w razie wątpliwości lub jako reakcji na modyfikacje, do zdefiniowania innych wymogów i/ lub dostosowania ich do aktualnego stanu wiedzy. W każdym przypadku obowiązują uzgodnienia podjęte dwustronnie z właściwą organizacją udzielającą licencji. Wersja: 8.2016 Strona 15/16

Wybrane marki korzystające z oznakowania V-Label Strona 16/16