1 Opis techniczny do projektu instalacji elektrycznej wewnętrznej budynku MOPS w Złotowie, ul. Królowej Jadwigi, dz. Nr 245/1, 245/3,4 1. PRZEDMIOT PROJEKTU Przedmiotem opracowania jest instalacja elektryczna wewnętrzna przebudowy i zmiany sposobu użytkowania budynku na potrzeby MOPS w Złotowie przy ul. Królowej Jadwigi, dz. Nr 245/1, 245/3, 245/4. 2. PODSTAWA OPRACOWANIA - zlecenie Inwestora; - obowiązujące normy i przepisy a zwłaszcza: [1] norma PN IEC 60364 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych [3] Rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 14 grudnia 1994 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, wraz z późniejszymi zmianami. - podkład budowlany - wytyczne PT architektonicznego 3. ZAKRES PROJEKTU Projekt obejmuje: - instalację oświetleniową; - instalację gniazd wtykowych; - tablice rozdzielcze; - ochronę przepięciową; - ochronę przed porażeniem prądem elektrycznym; - instalacja alarmowa, p.poż. i teletechniczna /opcjonalnie/. 4. OPIS PROJEKTOWANYCH URZĄDZEŃ I INSTALACJI. W chwili obecnej budynek posiada zasilanie. W związku z przebudową budynku zaleca się wymienić istniejący WLZ i zastąpić go kablem typu YKYżo 5x16mm 2 (0,6/1kV). Istniejącą rozdzielnię główną wymienić na nową (wnękowa). Kabel układać w rurach osłonowych w wykutych bruzdach w ścianach lub w posadzce w kanale technologicznym, (jeśli jest przewidziany). Zasilanie rozdzielni TR2 wykonać przewodem YDYżo 5x10mm 2 z projektowanej rozdzielni TR1. Istniejącą instalację elektryczną zastąpić nową. Zdemontować stary osprzęt tj. oprawy oświetleniowe, rozdzielnię główną, wyłączniki, gniazda itp. Jako wyłącznik główny w projektowanej rozdzielni TR1 zastosować wyłącznik mocy typu DPX 63A z członem różnicowo prądowym oraz z cewką wybijakową (zdalne sterowanie frontowe 230V + blok różnicowy 0,03-3A). Przy wejściu do budynku zamontować ręczny ostrzegacz pożaru (ROP), który w należy podłączyć do cewki wybijakowej wyłącznika głównego. Jako zabezpieczenie główne tablicy rozdzielczej TR2 zastosować rozłączniki FR 303/40A. W rozdzielniach TR1 i TR2 zabudować osprzęt modułowy do zabezpieczenia obwodów gniazd 1-f., obwodów oświetleniowych itp. Dodatkowo w rozdzielni głównej TR1 zabudować licznik pomiaru energii elektrycznej 3-f. oraz ochronniki przeciwprzepięciowe. Instalacje gniazd wtykowych 1-faz. zasilić przewodem YDYpżo 3x2,5mm 2 (450/750V). W pomieszczeniach (1), (3), (4), (5), (6), (7), (12), (13), (14), (15), (16), (17) zastosować oprawy oświetleniowe świetlówkowe 4x18W z rastrem przystosowanych do wbudowania w sufit
2 podwieszany. W pomieszczeniach (2), (8), (9) zastosować oprawy świetlówkowe o mocy 1x36W. W miejscach wskazanych na rys. nr EL-1 zastosować oprawy z modułem awaryjnym (AW). Oprawy oświetlenia awaryjnego zaznaczone na rys. literami Aw posiadają dodatkowo modułowe układy akumulatorowe pracujące z instalacją buforowo umożliwiające świecenie oprawy w czasie 1-godz. po zaniku napięcia zasilającego. Przy istniejącym zasilaniu pełnią one rolę oświetlenia podstawowego, natomiast przy zaniku napięcia z zasilania podstawowego przechodzą one w stan oświetlenia awaryjnego. Do tych opraw należy doprowadzić dodatkowo jedną żyłę przewodu zasilającego /fazowego/. W pomieszczeniu (10), (11) zastosować oprawy świetlówkowe 1x18W (hermetyczne). Instalację oświetleniową wykonać przewodami typu YDYpżo 3(4)x1,5mm 2 (450/750V). Przy wejściu projektuje się oświetlenie zewnętrzne (oprawa żarowa lub halogenowa) o IP 55. Do załączania i wyłączania obwodów oświetlenia (korytarzy, ciągów komunikacyjnych) zaleca się stosować jednofazowe przekaźniki bistabilne PB301 (sterowane impulsowo wyłącznikiem monostabilnym lub bistabilnym) zabudowane w rozdzielnicy TR1, TR2 lub zastosować tradycyjne rozwiązanie z wykorzystaniem wyłączników schodowych i krzyżowych. Można również zastosować przekaźniki FINDERA. W pomieszczeniach wilgotnych stosować przewody na napięcie izolacji 750V. Obwody instalacji oświetleniowej i gniazd wtykowych należy prowadzić pod tynkiem i w suficie podwieszanym. Wszystkie łączenia w puszkach muszą być wykonane za pomocą listew zaciskowych. Jako oświetlenie zewnętrzne wejścia do budynku zastosować oprawę o IP 55 o mocy do 100W (źródło światła do wyboru) wyposażone w łącznik zmierzchowy do samodzielnego zapalania, przystosowane do montażu na suficie/ścianie. Na oświetlenie awaryjne ewakuacyjne proponuje się zastosować oprawy z własnym zasilaniem rezerwowym (3h). W pomieszczeniach sanitarnych (WC, natryski łazienki itp.) zastosować oprawy i gniazda wtykowe szczelne hermetyczne. Obwody instalacji gniazd zabezpieczyć wyłącznikami różnicowo prądowym o ΔI=30mA. Stosować gniazda jednofazowe z bolcem ochronnym. Wszystkie gniazda montować z kołkiem ochronnym na wysokości od podłogi: - 0,3m w pomieszczeniach biurowych - 0,85m w gabinetach, pomieszczeniach gospodarczych i pomocniczych - 1,6m w pobliżu umywalek Gniazda w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności stosować w wykonaniu hermetycznym /kroploszczelnym/ o IP44. 4.1. Instalacja sterowania oświetleniem. Instalacja obejmuje sterowanie: a) oświetleniem podstawowym ciągów komunikacyjnych, b) oświetleniem awaryjnym, c) oświetleniem zewnętrznym, Sterowanie: a) rozwiązano lokalnie łącznikami w ciągach komunikacyjnych, b) załączanie oswietlenia następuje z chwilą odłączenia zasilania wyłącznikiem p.poż. Oswietlenie kierunkowe służące do wskazania najkrótszej drogi wyjścia na zewnątrz, wyłączane i załączane jest wyłącznie z rozdzielni głównej TR1. c) rozwiązano przy pomocy wyłącznika zmierzchowego lub adaptacja innego rozwiązania /np. zegar sterujący itp./. 4.2. Instalacja alarmowa (dźwiękowo optyczna).
3 Decydując się na system alarmowy możemy wybrać rozwiązanie z dwóch podstawowych grup: systemów przewodowych oraz systemów bezprzewodowych. Systemy przewodowe wymagają większej ilości działań instalacyjnych, które pozwolą ukryć i zabezpieczyć okablowanie - najczęściej stosuje się w domach budowanych lub remontowanych gdzie użytkownicy dopuszczają kucie kanałów w ścianach lub prowadzenia kabli w listwach natynkowych. Systemy przewodowe są tańsze jednak wiążą się z większymi kosztami instalacyjnymi. W innym wypadku polecane są systemy bezprzewodowe, gdzie elementy wchodzące w skład takiego systemu komunikują się za pośrednictwem fal radiowych. W konsekwencji wykorzystania bezprzewodowych systemów mamy mniejsze koszty instalacji przy nieco wyższym koszcie samych elementów alarmu. Dodatkową zaletą systemów bezprzewodowych będzie ich mobilność, mogą stanowić one tymczasowe rozwiązanie. O wyborze systemu zadecuduje Inwestor i uzgodni szczegóły rozwiązania z firmą specjalizującą się w tego typu instalacjach. W skład przykładowego systemu alarmowego wchodzić mogą: czujki alarmowe magnetyczne, czujki alarmowe PIR, sygnalizatory alarmowe zewnętrzne, sygnalizatory alarmowe wewnętrzne, centrala alarmowa, manipulator alarmowy. 4.3. Instalacja teleinformatyczna. W budynku projektuje się instalację okablowania strukturalnego umożliwiającą transmisje sygnałów o częstotliwości co najmniej 100MHz dla okablowania miedzianego. W okablowaniu poziomym jako medium transmisyjne dla przesyłu danych logicznych projektuje się przewód ekranowany (skrętka 4 parowa o kategorii 5 typu STP 4x2x0,5. Całość sieci projektuje się w topologii gwiazdy. W okablowaniu poziomym każdy terminal komputerowy podłaczony jest do panela w pośrednich punktach dystrybucyjnych (PK) umieszczonych w wiszących szafach. Topologia gwiazdy zapewnia możliwość szybkich zmian w strukturze okablowania oraz łatwą lokalizację i usuwanie usterek. W przypadku uszkodzenia dowolnej linii przestaje pracować tylko terminal, który jest podłączony poprzez uszkodzoną linię. Główny punkt dystrybucyjny sieci IDF umieszczony zostanie w pomieszczeniu serwerowni /w pom. technicznym/. Między pośrednim punktem dystrybucyjnym a głównym punktem IDF ułożone zostaną przewody STP 4x2x0,5 kat. 5. Tak wykonany system umożliwia instalację dowolnej sieci komputerowej na istniejącym okablowaniu. Całość okablowania poziomego (komputerowe i telefoniczne) wykonano z zastosowaniem jednakowych gniazd RJ45 co zapewnia pełną wymienność i dowolną konfigurację systemu. Gniazda RJ45 montować w zestawach obok zestawów z gniazdami zasilającej sieci dedykowanej (montaż w podłodze/posadzce).
4 4.4. Instalacja wydzielonego zasilania urządzeń komputerowych. W obiekcie projektuje się wydzieloną instalację zasilania urządzeń komputerowych. Stanowiska komputerowe w wydzielonych pomieszczeniach zasilane będą z gniazd komputerowych kodowanych podłączonych bezpośrednio do tablic obwodowych TR1 i TR2. Gniazda komputerowe 2N + Z; 10/16A z kluczem odblokowującym w wykonaniu p/t lub w posadzce w zestawach zasilająco informatycznych. Obwody zasilające komputery i urządzenia informatyczne zabezpieczyć w rozdzielniach wyłącznikami nadmiarowoprądowymi z członem różnicowo-prądowym czułe na prądy sinusoidalne zmienne i stałe pulsacyjne, typy A (odporność udarowa 250A (8/20s). Opcjonalnie można wykonać sieć gwarantowaną, która zasilana będzie poprzez UPS (15-20kVA). 4.5. Instalacja sygnalizacji p/pożarowej - opcja Proponuje się wykonanie instalacji p.pożarowej obiektu w oparciu o wspólną centralkę sygnalizacji włamania i napadu z elementami sygnalizacji pożaru. Centralkę proponuje się zainstalować w pomieszczeniu technicznym. Do centralki z tablicy głównej TR1 należy doprowadzić zasilanie (napięcie 230V) przewodem YDYp 3x2,5mm² ułożonym pod tynkiem. Linie dozorowe należy wykonać przewodami YTDY 4x0,5mm² układanymi pod tynkiem. Do każdej czujki należy odprowadzić oddzielny przewód. Zaleca się zastosować czujki przeznaczone do wykrywania dymu w początkowym okresie powstania pożaru, które reagują na widzialne i niewidzialne produkty spalania (dym i temperatura). Czujki te należy montować w gniazdach mocowanych do sufitów. Przy wejściu do budynku zamontować ręczny ostrzegacz pożaru (ROP), który w przypadku nie instalowania centralki podłączyć do cewki wybijakowej wyłącznika głównego. Szczegóły wykonania w/w instalacji uzgodnić z wybranym przez Inwestora koncesjonowanym zakładem zajmującym się montażem instalacji alarmowych i p. poż.. 4.6. Połączenia wyrównawcze. Dla poprawy skuteczności ochrony od porażeń, w pomieszczeniu rozdzielni głównej TR1 należy zainstalować szynę główną wyrównawczą wykonaną z płaskownika ocynkowanego 30x5mm (o przekroju nie mniejszym niż 150mm 2 ) i długości ok. 0,4m. Do szyny należy podłączyć wszystkie piony kanalizacji metalowej instalacje wodną, c.o. i przewody PE. Połączenia z rurami stalowymi instalacji wodociągowej wykonać przy pomocy uchwytów obejmowych. Wykonać połączenia wyrównawcze miejscowe przez połączenie z przewodem ochronnym PE metalowych konstrukcji drabinek kablowych, korytek itp.. Połączenia należy wykonać przewodem LYżo 6mm 2. 4.7. Ochrona przeciwporażeniowa. Ochronę przed dotykiem bezpośrednim zrealizowano przez izolowanie części czynnych /izolację podstawową/ oraz stosowanie obudów i osłon o stopniu ochrony, co najmniej IP2X. Ochronę przed dotykiem pośrednim zrealizowano przez:
5 samoczynne wyłączanie zasilania - zrealizowane przez przewód ochronny PE i wyłączniki nadprądowe S300. dla obwodów gniazd wtykowych wyłączniki ochronne różnicowoprądowe o czułości 30 ma stosowanie urządzeń o II klasie ochronności. Instalacje wewnętrzne w budynku zrealizowane będą w układzie sieci TN-S. 5. OBLICZENIA TECHNICZNE Zasilanie rozdzielni TR1. Moc zapotrzebowana budynku: Prąd szczytowy: Zabezpieczenie główne P Z 20 kw I B = 30,42 A I N = 63 A Dobrano kabel zasilający TR1 typu YKYżo 5x16mm 2 o obciążalności długotrwałej: I Z = 98 A Sprawdzenie doboru przewodów i zabezpieczeń: [1] I B I N I Z [2] I 2 1,45 x I Z Gdzie: I B obliczeniowy prąd obciążenia długotrwałego I N prąd znamionowy urządzenia zabezpieczającego przed przeciążeniem I Z obciążalność prądowa długotrwała przewodu I 2 prąd zadziałania urządzenia zabezpieczającego przed przeciążeniem Czyli: [1] 30,42 A 63 A 98 A [2] 1,6 x 63 A = 100,8 A 1,45 x 98 A = 142,1 A Oba warunki są spełnione SPADEK NAPIĘCIA PROJEKTOWANEGO ODCINKA KABLA O PRZYJĘTYCH PARAMETRACH: lmax = 120m; s=16mm 2 ; =56m/mm 2 ; P=20 000W; Un=400V U%=1,67% < 2% - warunek spełniony 6. UWAGI KOŃCOWE Instalacje wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami z zachowaniem odpowiedniej estetyki. Po wykonaniu całości prac wykonać pomiary rezystancji izolacji rezystancji i skuteczności ochrony przeciwporażeniowej i wyniki tych pomiarów zaprotokółować. Wykonać dokumentację powykonawczą z zaktualizowanymi schematami ideowymi i planami. Na drzwiach rozdzielnic opisać obwody odpływowe w celu łatwej identyfikacji przez obsługę i personel administrujący instalację i sieci elektryczne. Zabezpieczenie obwodów i dobór przewodów i osprzętu należy zweryfikować stosownie do instalowanych odbiorników (ich mocy) po uzgodnieniu z projektantem oraz kierownikiem budowy.
6 7. INFORMACJA DOTYCZĄCA BEZPIECZEŃSTWA I OCHRONY ZDROWIA Zakres robót Roboty budowlane zgodnie z projektem obejmują: budowę instalacji elektrycznych wewnętrznych w budynku MOPS w Złotowie. Informacje dotyczące przewidzianych zagrożeń występujących podczas realizacji robót budowlanych Podczas realizacji robót budowlanych mogą wystąpić zagrożenia bezpieczeństwa i zdrowia ludzi: Podczas prowadzenia prac na wysokości Podczas prac i podłączania wybudowanych urządzeń elektrycznych pod napięcie możliwość porażenia prądem elektrycznym Informacje o wydzieleniu i oznakowaniu miejsca prowadzenia robót budowlanych Wszystkie roboty montażowe wykonać zgodnie z obowiązującymi przepisami i normami, BHP oraz innymi przepisami i instrukcjami występującymi przy wykonywaniu tego typu robót. Informacje o sposobie prowadzenia instruktażu pracowników przed przystąpieniem do realizacji robót szczególnie niebezpiecznych Przed przystąpieniem do prac montażowych przeprowadzić instruktaż stanowiskowy zgodnie z obowiązującymi przepisami. Wszelkie prace w pobliżu czynnych urządzeń elektrycznych należy wykonywać po wyłączeniu ich spod napięcia. Prace winny być wykonywane przez osoby posiadające odpowiednie uprawnienia w zakresie eksploatacji i montażu urządzeń elektrycznych zgodnie z zasadami zawartymi w przepisach BHP dotyczących pracy przy urządzeniach elektrycznych oraz z zachowaniem szczególnej ostrożności i staranności wykonania. Opracował: