PROGRAM PROFILAKTYKI PRZEDSZKOLA W NADRYBIU NA LATA 2016 2018
I. WSTĘP Zadaniem przedszkola jest zapewnienie dzieciom właściwych warunków rozwoju fizycznego, umysłowego, emocjonalnego i społecznego, jak i również przygotowanie dziecka do nauki w szkole. Ponadto przedszkole poza edukacją i wychowaniem dzieci, powinno także prowadzić działania profilaktyczne, tzn. zapewniające dzieciom zdrowie i bezpieczeństwo w każdym podejmowanym działaniu. Wiek przedszkolny to specyficzny okres w życiu dziecka, mający istotny wpływ na zmiany zachodzące w jego indywidualnym rozwoju. Profilaktyka w przedszkolu ma zapobiegać wszelkim niepożądanym zjawiskom w tymże rozwoju. Działaniem profilaktycznym będzie zatem każde pozytywne oddziaływanie pedagogiczne, utrwalające wartościowe cechy, a zapobiegające powstawaniu tych niepożądanych. Niniejszy program ma za zadanie uświadomić dzieci w wieku przedszkolnym o istniejących w życiu ludzkim zagrożeniach oraz wyposażyć je w umiejętność radzenia sobie z nimi. Obowiązkiem każdej osoby dorosłej, zwłaszcza nauczycieli jest stwarzanie każdego dnia warunków sprzyjających kształtowaniu postaw odpowiedzialności za życie własne oraz innych. Tylko kreatywna realizacja działań o charakterze profilaktycznym przez nauczycieli umożliwi wytworzenie się określonych kompetencji u dzieci i ułatwi funkcjonowanie w życiu następnych pokoleń. II. PODSTAWA OPRACOWANIA TREŚCI ZAWARTYCH W PROGRAMIE 1. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej - art.72, 2. Konwencja o Prawach Dziecka art.3, art.19 i art.33, 3. Podstawa Programowa Wychowania Przedszkolnego dla przedszkoli, oddziałów przedszkolnych w szkołach podstawowych oraz innych form wychowania przedszkolnego (Dz. U. z dnia 15 stycznia 2009r.) z późń. zm., 4. Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. nr 17 z późn. zm.), np. art.1 i inne, 5. Rozporządzenie MEN z dnia 23 grudnia 2008r. w sprawie Podstawy Programowej Wychowania Przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. nr 51, poz. 45 b), 6. Rozporządzenie MEN z dnia 8 czerwca 2009r. (Dz. U. nr 89, poz. 730) w sprawie dopuszczania do użytków w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania.
III. CELE GŁÓWNE 1. Kształtowanie umiejętności radzenia sobie w sytuacjach zagrożenia oraz stosowania zasad bezpieczeństwa w przedszkolu, domu oraz na drodze. 2. Upowszechnienie wiedzy na temat zdrowego odżywiania, higieny osobistej i otoczenia oraz aktywnego spędzania czasu wolnego. 3. Poszerzenie wiedzy na temat szkodliwości nałogów (palenie papierosów, picie alkoholu). 4. Kształtowanie chrześcijańskiego sposobu postrzegania świata, w tym wartości i sposobu życia które promujemy. 5. Rozwijanie umiejętności radzenia sobie z agresją i przemocą. 6. Uświadomienie dzieciom niebezpieczeństw, jakie niesie za sobą świat wirtualny. 7. Uwrażliwianie dzieci na otaczającą nas przyrodę poprzez zajęcia przyrodnicze. 8. Wewnątrz przedszkolny system motywacyjny. 9. Rozwijanie postaw czytelniczych. IV. PLAN REALIZACJI DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH BEZPIECZEŃSTWO W PRZEDSZKOLU Zadania do realizacji Sposoby realizacji Oczekiwane umiejętności i wiedza dziecka 1. Zasady bezpiecznej - poznanie zasad - zna zasady bezpiecznej wspólnej wspólnej zabawy warunkujących zabawy, w pomieszczeniach bezpieczeństwo własne - stosuje się do kodeksu przedszkolnych i na i innych podczas zabaw bezpiecznego przedszkolaka, przedszkolnym placu w przedszkolu, - potrafi korzystać z zabawek, zabaw. - stworzenie kodeksu sprzętu, narzędzi zgodnie z zasadami bezpiecznego ich użytkowania, przedszkolaka, - rozumie, że zachowania typu: - przestrzeganie zakazu wyrywanie zabawek, popychanie, prowokowania sytuacji mogą zagrażać bezpieczeństwu zagrażających bezpieczeństwu własnemu i innych, - rozumie konieczność reagowania na sygnały, polecenia nauczyciela, których celem jest przeciwdziałanie ewentualnym zagrożeniom - nie zbiera nieznanych owoców i roślin podczas zabaw w ogrodzie, spacerów, wycieczek, - nie oddala się samo od grupy przedszkolnej 2. Kształtowanie - rozwijanie - zna wybrane prawa dziecka, podstawowych powinności umiejętności zgodnego - rozumie potrzeby, uczucia innych, moralnych tj.: życzliwość, współżycia i - zna różne sposoby na pokonywanie tolerancja, współdziałania z złości
odpowiedzialność. rówieśnikami, - rozumie zasadność organizowania - stworzenie kontraktu zabaw w miejscu do tego grupowego przeznaczonym, - przestrzega zasad ustalonych w grupie przedszkolnej (kontrakt grupowy) 3. Dbałość o własne - umiejętność - rozumie zasadność mówienia zmysły i higiena układu rozwiązywania spraw umiarkowanym głosem, nerwowego. konfliktowych - rozumie zagrożenia wynikające i dochodzenia do kompromisu BEZPIECZEŃSTWO W DOMU z zabaw np. stłuczonym szkłem, brudnymi odpadami itp., - sygnalizuje poczucie zagrożenia bezpieczeństwa własnego i innych, - rozumie potrzebę odpoczynku i relaksu - samodzielnie i bezpiecznie organizuje sobie czas wolny 1. Zasady bezpieczeństwa - poznanie zasad - zna zagrożenia wynikające z zabaw w kontakcie z warunkujących zapałkami, środkami chemicznymi, różnorodnymi zagrożeniami bezpieczeństwo własne - rozumie zagrożenia wynikające w życiu codziennym. i innych w życiu z samodzielnego używania leków, codziennym - przestrzeganie zakazu - przestrzeganie zakazu samodzielnego użytkowania prowokowania sytuacji urządzeń mechanicznych, zagrażających elektrycznych, zna możliwe bezpieczeństwu konsekwencje jego łamania, - wycieczka do Straży - wykazuje nieufność w stosunku Pożarnej do nieznajomych BEZPIECZEŃSTWO NA DRODZE 1. Zasady bezpiecznego - wdrażanie do - potrafi bezpiecznie poruszać się po przechodzenie przez odpowiedniego drodze, stosuje zasady przechodzenia jezdnię, poruszania się po zachowania się w przez jezdnię, stosuje się do chodniku, poboczu. ruchu drogowym sygnalizacji świetlnej 2. Wpływ warunków - poznanie zasad - wie, jak zachować się w czasie atmosferycznych, pór roku i właściwego burzy, doby na bezpieczeństwo na zachowania się - rozumie znaczenie i konieczność drodze. w czasie burzy, stosowania elementów - wdrażanie do odblaskowych zachowania szczególnej ostrożności podczas poruszania się w nocy, we mgle, na zmrożonym terenie
3. Znaczenie sygnalizacji i - zapoznanie z - zna wybrane znaki drogowe, symboliki wybranych nazwami i znaczeniem rozumie ich symbolikę i funkcję znaków drogowych. znaków drogowych, (ostrzeganie, zakazywanie, sygnalizacji świetlnej informowanie) - stosuje się do sygnalizacji świetlnej 4. Rola policjanta w ruchu - kształtowanie - orientuje się, do kogo może zwrócić drogowym. umiejętności zwracania się o pomoc (policjant); się do policjanta w - zna inne ważniejsze instytucje trudnych sytuacjach, i pełnione przez nie role społeczne - organizowanie spotkań z policjantem 5. Jazda środkami - wdrażanie do - umie bezpiecznie i kulturalnie lokomocji, bezpieczne i zachowania zachować się w środkach kulturalne zachowanie się szczególnej ostrożności komunikacji publicznej, ustępuje w środkach lokomocji i na w środkach lokomocji miejsca osobom starszym przystankach. i na przystankach i niepełnosprawnym - rozumie konieczność bezpiecznego zachowania się na przystankach 6. Numery alarmowe. - doskonalenie - zna numery alarmowe (997, 998, umiejętności 999, 112); zapamiętywania - umie wykorzystać zdobyte numerów alarmowych, wiadomości i umiejętności - dostarczenie dzieciom wiedzy na temat zachowania w czasie zagrożenia HIGIENA OSOBISTA I OTOCZENIA 1.Higiena osobista - wdrażanie do - dba o własny wygląd, przestrzegania i - odpowiednio myje ręce i zęby, utrwalenia nawyków - samodzielnie posługuje się higienicznych chusteczką do nosa, grzebieniem, - spotkanie z dentystką - dba o czystość ciała i ubrania, i higienistką szkolną - wyróżnia przybory niezbędne do utrzymania higieny - rozumie potrzebę kontrolowania i leczenia zębów 2. Zachowania wpływające - poznanie zasad - rozumie zagrożenia dla zdrowia na przeciwdziałanie warunkujących zdrowy płynące z braku dbałości o higienę zagrożeniom dla zdrowia styl życia - dostrzega związek pomiędzy - uświadomienie zdrowiem a chorobą dziecku konieczności - zna sposoby przeciwdziałania wizyt lekarskich zarażeniu się chorobami: zasłania - organizowanie usta podczas kaszlu, nos podczas wycieczek do kichania przychodni, gabinetu - myje ręce po skorzystaniu z toalety lekarskiego, dentysty oraz przed posiłkami, po powrocie
z podwórka - rozumie potrzebę stosowania szczepień, poddawaniu się zaleceniom lekarzy - zgłasza dorosłym dolegliwości odczuwane przez siebie lub zauważalne u innych 3. Higiena otoczenia - kształtowanie - myje owoce i warzywa przed umiejętności spożyciem, związanych z - zna zagrożenia wynikające z picia przestrzeganiem zasad wody bezpośrednio z kranu, dbałości o ład i - dba o wygląd otoczenia np. czystość w najbliższym porządku w przydzielonej szafce, otoczeniu, szufladzie, w sali po zakończeniu zajęć, zabaw itd. - dba o estetykę stołu podczas spożywania posiłku, - zdaje sobie sprawę z konieczności chodzenia do snu o tej samej porze (higiena snu); - wie o potrzebie przebywania w wywietrzonych pomieszczeniach - ubiera się odpowiednio do warunków pogodowych 4. Troska o środowisko - wyrabianie nawyków - dba o czystość w środowisku naturalne dbania o czystość naturalnym, nie zaśmieca, sprząta po środowiska (udział w sobie akcji Sprzątanie świata) ZDROWE ODŻYWIANIE 1. Produkty wpływające na - poznawanie zaleceń - zna produkty spożywcze utrzymanie zdrowia, prozdrowotnych w wpływające na utrzymanie określone w piramidzie zakresie racjonalnego organizmu w stanie zdrowia zdrowia. odżywiania - zna zalecenia dotyczące rodzajów - aktywne i składu posiłków spożywczych uczestniczenie w ciągu dnia w zdrowym - potrafi pokonać uprzedzenia odżywianiu do potraw istotnych dla zdrowia - udział w lekcjach - wie, jak komponować zdrowe pokazowych posiłki i aktywnie uczestniczy w ich (przygotowanie przygotowaniu kanapek, sałatek i soków)
2. Szkodliwość niektórych - poznawanie - rozumie konieczność ograniczania produktów spożywczych. czynników spożycia niektórych produktów (np. zagrażających zdrowiu, słodyczy, chipsów, coca-coli, ) z związanych z powodu możliwości narażenia się na żywieniem choroby tj.: otyłość, cukrzyca, - rozumie, że pewne produkty mogą wywoływać alergie u niektórych osób, pomimo ze powszechnie uznawane są za korzystne dla zdrowia, - potrafi rozpoznać wiarygodność reklam, - zna umiar w jedzeniu (nie objada się) AKTYWNY STYL ŻYCIA 1.Sprawność ruchowa - podtrzymywanie - chętnie podejmuje działania naturalnej potrzeby o charakterze ruchowym, aktywności ruchowej - bierze aktywny udział w zajęciach dziecka ruchowych, - rozumie istotną rolę codziennych ćwiczeń fizycznych dla zdrowia; - hartuje organizm, wie, jak zapobiegać zmarznięciu i przegrzaniu, 2. Aktywne formy - wdrażanie do - rozumie wartość aktywnych form spędzania czasu wolnego w realizacji aktywnych wypoczynku, domu i przedszkolu form wypoczynku, - zna szkodliwe skutki spędzania - rozmowy dotyczące czasu wolnego przed telewizorem, istoty wypoczynku przy komputerze, oraz aktywnego - wie, o potrzebie częstego spędzania czasu przebywania na świeżym powietrzu; wolnego - uczy się podstawowych - zapoznanie umiejętności relaksacji i odprężenia, z regułami dotyczących - umie zorganizować sobie czas gier i zabaw, wolny przestrzeganie ich ŻYCIE BEZ NAŁOGÓW 1.Przeciwdziałanie nałogom - przeprowadzenia - zna uboczne skutki palenia takim jak palenie zajęć dotyczących papierosów oraz przebywania papierosów i picie alkoholu szkodliwości palenia w otoczeniu osób palących, oraz picia alkoholu - umie odmawiać, jest asertywne - wykonanie plakatów - jest świadome niebezpieczeństwa wyrażających sprzeciw związanego z nałogiem oraz chorób paleniu papierosów z niego wynikających oraz piciu napojów - prezentuje postawę PRZECIW
alkoholowych wobec palenia papierosów oraz picia - spotkania z alkoholu pielęgniarką, lekarzem - zna zagrożenia dla zdrowia - scenki dramowe wynikające z zażywania alkoholu prezentujące postawę - nabywa umiejętność odmawianie sprzeciwu wobec bez poczucia winy palenia papierosów i - orientuje się w procesie picia alkoholu w uzależnienia człowieka od czegoś obecności dziecka (zna ich niekorzystny wpływ na organizm) MORALNOŚĆ 1. Kształtowanie postawy - uczenie - umie przeprosić za niewłaściwe wdzięczności, rozwiązywania sytuacji zachowanie, przebaczania, przepraszania problemowych w - przebacza, sytuacji, kiedy się - wyraża wdzięczność wydarzą poprzez rozmowę, przykład AGRESJA I PRZEMOC 1. Przeciwdziałanie - przypominanie o - umie nazwać swoje uczucia; agresji i przemocy unikaniu krzyku, - potrafić utożsamić się z inną osobą kłótni, przestrzeganiu (kształtowanie umiejętności określonych zasad empatycznych) - odgrywanie i - podaje sposoby na pokonanie demonstrowanie złości wybranych uczuć - reaguje na różne formy agresji - oswajanie z własnym i przemocy strachem - orientuje się, jakie są skutki agresji - stosowanie różnych /przemocy na świecie dla ludzi technik odreagowania - stara się być przyjazne dla złości otoczenia
- zapoznanie ze - radzi sobie w sytuacjach trudnych skutkami agresji (filmy i nie jest agresywny edukacyjne, bajki - potrafi porozumieć się, sformułuje terapeutyczne) prośbę - wdrażanie - potrafi okazywać uczucia sympatii, pozytywnych wzorców empatii i przyjaźni - prezentuje pozytywne wzorce zachowania WIRTUALNY ŚWIAT 1.Zasady bezpiecznego - zostaje zapoznane - rozumie zagrożenia związane korzystania z komputera z różnego rodzaju grami z korzystaniem z komputera oraz i Internetu edukacyjnymi, dostępem do sieci komputerowymi, - korzysta z Internetu tylko za zgodą - przeprowadzanie rodziców / osób dorosłych zajęć przy użyciu - nie traktuje komputera jak Internetu największego towarzysza zabaw - zapoznanie ze - zdaje sobie sprawę, że świat szkodliwością świata wirtualny to świat iluzji (rozróżnienie wirtualnego oraz jej rzeczywistości od świata wirtualnego niebezpieczeństwami nierzeczywistego) - nie promuje zachowań agresywnych, przemocy obecnej, np. w grach komputerowych - dostrzega także pozytywny wpływ świata wirtualnego (np. rozwój myślenia, kojarzenia, wyobraźni, pogłębienie wiedzy, wzmocnienie poczucia własnej wartości, itp.) - wykazuje ostrożność i nieufność w kontakcie z osobami obcymi CZYTELNICTWO 1.Rozwijanie postaw czytelniczych - cykliczne lekcje biblioteczne - przestrzega regulaminu biblioteki publicznej, potrafi samodzielnie wypożyczyć książkę, wie jak należy się z nią obchodzić -udział w ogólnopolskiej akcji Cała Polska czyta dzieciom - zachęcanie rodziców do wspólnego czytania z dziećmi - aktywnie słucha tekstów czytanych przez nauczyciela i innych zaproszonych gości - regularnie czyta książki z rodzicami
ZAJĘCIA PRZYRODNICZE 1. Uwrażliwianie dzieci na otaczającą nas przyrodę. Poszerzanie wiedzy na - zajęcia o tematyce przyrodniczej - rozpoznaje zwierzęta - zwracanie uwagi na zmiany w przyrodzie w różnych porach roku -zna podstawowe informacje dotyczące wybranego gatunku -prowadzenie obserwacji otaczającego nas świata temat budowy, wyglądu, występowania i zwyczajów wybranych zwierząt 2. Rozwijanie empatii, - hodowla, - opiekuje się zwierzątkiem, poczucia odpowiedzialności sprawowanie opieki zaspokaja jego potrzeby związane i wrażliwości nad chomikiem, rybką ze sprzątaniem, karmieniem i zabawą i patyczakiem w salach przedszkolnych WEWNĄTRZPRZEDSZKOLNY SYSTEM MOTYWACYJNY 1.Kształtowanie - system motywacyjny - przestrzega zasad obowiązujących oczekiwanych postaw, w przedszkolu prawidłowych zachowań oraz dyscyplinowanie dzieci -stosuje się do poleceń nauczycieli
V. METODY I FORMY REALIZACJI PROGRAMU Metody: - podające (pogadanka, opowiadanie, historyjka obrazkowa, anegdota i in.) - problemowe (konwersacje, metody aktywizujące typu inscenizacja, drama, gry dydaktyczne, dyskusja, burza mózgów i in.) - praktyczne (ćwiczenia i działania oparte na konkrecie, pokaz, symulacja, spotkania, wycieczki i in.) - eksponujące (np. film, ekspozycja i in.) - programowane (z użyciem np. komputera i projektora) Formy: - indywidualne - zespołowe - grupowe jednolite/zróżnicowane VI. OSOBY ODPOWIEDZIALNE ZA REALIZACJĘ PROGRAMU Osobami odpowiedzialnymi za realizację programu profilaktyki w przedszkolu będą wychowawcy grup: Agnieszka Wasilewicz, Marlena Choma. VII. EWALUACJA PROGRAMU Oceny efektów wdrożenia programu profilaktyki dokonuje się na Radzie Pedagogicznej po II okresie roku szkolnego. Ewaluacja programu, polega na sporządzeniu pisemnego sprawozdania z jego realizacji. Podstawę sprawozdania z realizacji programu będą stanowiły: - obserwacja - rozmowy z innymi nauczycielami / pracownikami - własne wnioski i opinie - kontakt wychowawcy z rodzicami - analiza dokumentów (np. plany miesięczne, realizacja podstawy programowej, zapis w dzienniku) - analiza wytworów pracy dzieci i stopnia ich zaangażowania - dodatkowe osiągnięcia, np. udział w konkursach. VIII. LITERATURA 1. Podstawa programowa wychowania przedszkolnego. 2. Konwencja Praw dziecka z 7 lipca 1991 r. 3. T. Gordon Wychowanie bez porażek. 4. R. Portmann Profilaktyka w przedszkolu 5. A. Sałacka Moje bezpieczeństwo i zdrowie. Przyjęty do realizacji przez Radę Pedagogiczną, dnia 1.09.2016 roku.