Porównanie kalkulacji kosztów w modelu tradycyjnym z modelem rachunku kosztów działań Centrum Logistyczne STORE Opracowanie: mgr inż. Bartosz Miszon
Zawartość 1. Wprowadzenie... 3 2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działao... 4 2.1.Realizowane działania... 4 2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działao... 6 2.3.Struktura klientów... 7 2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta... 8 2.5.Analiza rentowności klientów... 9 3. Krzywa zyskowności klientów... 10 4. Podsumowanie... 10 mgr inż. Bartosz Miszon Strona 2
1. Wprowadzenie Centrum logistyczne STORE działa na polskim rynku od 4 lat. Firma STORE powstała i do dziś funkcjonuje jako spółka cywilna. Dwóch współwłaścicieli nie dysponuje dużymi środkami co uniemożliwia firmie szybki rozwój i podbój rynku. Nie mniej jednak przedsiębiorstwo doskonale odnajduje się na rynku jako operator logistyczny dla określonych klientów. Liczne kontakty handlowe, terminowość oraz dobra jakość świadczonych usług sprawiają, że firma może funkcjonować na rynku. Obecnie jej głównymi klientami jest 5 sieci handlowych. Głównym majątkiem firmy jest hala przeładunkowo- magazynowa o powierzchni 15 900m 2. Nawiązanie współpracy ze stałymi partnerami handlowym dała centrum możliwość zapewnienia środków na funkcjonowanie firmy. Zdaniem właścicieli sytuacja finansowa firmy wygląda dobrze. Nie było problemów z wypłacalnością a zysk zadowalał właścicieli. Pewnego dnia pan Piotr nowy dyrektor finansowy przyjrzał się sprawozdaniu finansom przedsiębiorstwa w szczególności ponoszonym kosztom. Tabela 1. Koszty kwartalne według Miejsc Powstawania i rodzajów kosztów Zasoby administracyjni fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze Suma Koszt 28 000,00 zł 45 000,00 zł 11 750,00 zł 7 500,00 zł 33 600,00 zł 45 200,00 zł 75 000,00 zł 72 800,00 zł 318 850,00 zł mgr inż. Bartosz Miszon Strona 3
2. Kalkulacja rentowności klientów rachunek kosztów działań 2.1.Realizowane działania Na podstawie rozmów ze swoimi pracownikami szef ustalił jakie działania wykonywane są w przedsiębiorstwie w celu dostarczenia klientowi. Wszystko wydawało się banalnie proste i pan Piotr zdziwił się, że nie zauważył tego wcześniej a właściwie dostrzegał to ale chyba do końca nie przywiązywał do tego należytej wagi. Listę zidentyfikowanych działań przedstawia tabela 2. Tabela 2. Działania realizowane w firmie Działania Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie Kompletacja wysyłki Transport Pan Piotr po konsultacjach z główną księgową rozpoczął zbieranie danych mogących posłużyć do stworzenia rachunku kosztów działań. Rozpoczął od baczniejszego przyjrzenia się realizowanym działaniom niezbędnym do funkcjonowania firmy. Zauważył, że przedstawione w nich dane są silnie zagregowane co uniemożliwia określenie miejsca ich powstawania. W związku z tym Pan Piotr postanowił zorganizować serię spotkań z pracownikami odpowiedzialnymi za poszczególne obszary tak aby móc określić precyzyjniej miejsca, w których powstają poszczególne koszty. Pierwszą kategorią kosztu, na którą zwrócił uwagę Pan Piotr było przyjęcie do magazyn. Z uzyskanych informacji wynikało, że w proces przyjęcia do magazynu zaangażowanych jest 10 pracowników pracujących na 3 zmiany (4 na pierwszej zmianie i po 3 na pozostałych zmian). Są oni odpowiedzialni za rozładowanie i kontrolę każdej przesyłki i przekazanie towaru do magazynu w czym pomaga im dwóch pracowników magazynów, których zadaniem jest nadzór i prowadzenie ewidencji. Przyjęcie odbywa się na powierzchni 500 m 2 a pracownicy do swojej pracy są wyposażeni w 2 stanowiska komputerowe. Następnym krokiem było zorganizowanie spotkania z pracownikiem odpowiedzialnym za magazynowanie. Pan Piotr dowiedział się, że w ramach kosztów magazynowania można wyróżnić 4 grupy kosztów. Główny udział w kosztach to koszty związane z magazynowaniem i obsługą magazynu. Towar składowany jest na powierzchni 14500 m 2 a za znajdujący się tam towar odpowiedzialnych jest 8 pracowników, którzy w celu zautomatyzowania i uproszczenia pracy dysponują 4 mgr inż. Bartosz Miszon Strona 4
komputerami zarówno przy wejściu jak i wyjściu z magazynu. Transport na terenie hali magazynowej odbywa się przy pomocy pojazdów transportu bliskiego w postaci wózków widłowych. Z danych uzyskanych z raportów za ostatni kwartał obliczono liczbę dla transportu bliskiego 7230km. Trzecim wyróżnionym procesem jest proces kompletacji zamówień. Proces kompletacji jest obsługiwany przez taką samą liczbę pracowników jak proces przyjmowania pracujących w takim samym układzie. Dodatkowo pracownicy Ci są wspomagani przez pracowników magazynu. biurowi poświęcają średnio w ciągu kwartału 600 godzin roboczych na opracowywanie planów i dokumentów związanych z kompletacją, 300 godzin na realizację przyjęć, 300 godzin na sprawy administracyjne magazynu oraz 250 godzin na sporządzanie dokumentacji transportowej. Proces kompletacji odbywa się na stosunkowo dużej powierzchni 900 m 2. Ostatnim działaniem realizowanym w ramach przedsiębiorstwa jest realizacja wysyłki i transportu do klienta. W tym celu przedsiębiorstwo zatrudnia 16 kierowców których ewidencja i raporty realizowane są na jednym stanowisku komputerowym. Dane z tachografów za ostatni kwartał przedstawiły w przybliżeniu liczbę zrealizowanych 82500km. Kolejnym etapem na drodze gromadzenia danych niezbędnych do wykonania rachunku kosztów działań było zidentyfikowanie nośników kosztów działań. Pan Piotr wpadł na pomysł, że najlepiej będzie jeśli zorganizuje spotkanie osób odpowiedzialnych za poszczególne etapy działalności przedsiębiorstwa i wszyscy razem określą jakie są nośniki kosztów wyznaczonych działań. W wyniku przeprowadzonej dyskusji określono nośniki kosztów działań zaprezentowane w tabeli 3. Tabela 3. Nośniki kosztów działao Działania Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie zamówień Wysyłka / transport działania zleceń metrów kw. palet paleto mgr inż. Bartosz Miszon Strona 5
2.2.Ustalenie kosztów poszczególnych działań 1. Na podstawie podrozdziału 2.1. wpisz do tabeli 4 informacje na temat nośników kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Tabela 4. Nośniki kosztów zasobów dla każdej puli zasobu Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie zamówieo Transport 2. Na podstawie podrozdziału 2.1 i poprzedniej tabeli wpisz do tabeli 5 procentowe udziały poszczególnych kategorii kosztów dla każdego z działań Tabela 5. Procentowy udział kosztów w poszczególnych działaniach Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie zamówieo Transport mgr inż. Bartosz Miszon Strona 6
3. Na podstawie tabeli 5 oraz danych o wielkości poszczególnych kategorii kosztów wypełnij tabelę 6 wpisując w odpowiednie komórki koszty poszczególnych działań. 4. Wyznacz koszty całkowite dla każdego rodzaju działania Tabela 6. Koszty poszczególnych działao Zasoby biurowi fizyczni Pojazdy transportu bliskiego Wyposażenie informatyczne magazynowi Magazyn Kierowcy Samochody Dostawcze RAZEM zasobu godzin roboczych etatów stanowisk etatów metrów kw. etatów Koszty całkowite Przyjmowanie do magazynu Magazynowanie zamówieo Transport 1. Jakie są najbardziej kosztochłonne działania realizowane centrum logistycznym? 2. Jakie decyzje powinni podjąć zarządzający magazynem aby obniżyć koszty? 2.3.Struktura klientów Głównymi kontrahentami Centrum STORE jest 5 sieci dystrybucyjnych: Sieć Amsterdam Sieć Berlin Sieć Cardif Sieć Dortmund Sieć Essen mgr inż. Bartosz Miszon Strona 7
2.4.Kalkulacja kosztów procesu obsługi klienta Tabela 7. Nośniki kosztów działao Proces Amsterdam Berlin Cardif Dortmund Essen Przyjmowanie do magazynu zamówieo 36 24 7 42 15 124 Magazynowanie metrów kw 4200 1200 940 3500 4660 14500 zamówieo palet 33600 12000 8460 42000 51260 147320 Wysyłka / Transport paleto UWAGA! Proces ważony Tabela 8. Nośniki kosztów działao paleto kilometry Amsterdam Paletokilometry Berlin Cardif Dortmund Essen Liczba palet 33600 12000 8460 42000 51260 147320 Odległośd od klienta 115 220 235 195 140 Liczba paleto 1. Uzupełnij liczbę paleto. 2. Na podstawie tabeli 7 wpisz do tabeli procentowy udział poszczególnych klientów w danym procesie Proces Przyjmowanie do magazynu Magazynowaine zamówieo Tabela 2. Ustalenie struktury procentowej nośników kosztów działao zleceo metrów kwadratowych palet Amsterdam Berlin Cardif Dortmund Essen Transport paleto mgr inż. Bartosz Miszon Strona 8
3. Na podstawie tabeli 9 oraz tabeli 6 ustal koszty ponoszone podczas współpracy z danym klientem Tabela 10. Ustalenie kosztów obsługi klienta Proces Przyjmowanie do magazynu Magazynowaine zamówieo Transport zleceo metrów kwadratowych palet paleto Amsterdam Berlin Cardif Dortmund Essen 2.5.Analiza rentowności klientów Tabela 11. Analiza rentowności klientów Klienci Amsterdam Berlin Cardif Dortmund Essen Przychody 495 460 zł 222 160 zł 330 510 zł 488 060 zł 398 880 zł Marża brutto % 17% 17% 17% 17% 17% Marża brutto zł Koszty ABC Zysk ABC Rentownośd 1. Na podstawie posiadanych informacji a także kosztów z tabeli10 wyznacz rentowność każdego z klientów mgr inż. Bartosz Miszon Strona 9
3. Krzywa zyskowności klientów Tabela 12. Skumulowany zysk Klient Zysk Skumulowany zysk 2. Na podstawie danych o zysku skumulowanym dostępnych w tabeli 16 narysuj wykres zysku skumulowanego dla produktów firmy STORE. Rysunek 1. Wykres zysku skumulowanego 4. Podsumowanie 1. Zastanów się i zinterpretuj wyniki rentowności uzyskane w tabeli 11 dla każdego klienta, co oznaczają te informacje, jakie kroki powinny zostać podjęte.. 2. Jakie decyzje powinny zostać podjęte aby zwiększyć zyski? 3. Jakie korzyści Twoim zdaniem niesie za sobą rachunek kosztów działań? 4. Czy Twoim zdaniem wykorzystanie rachunku kosztów działań pomoże kierownictwu omawianego przedsiębiorstwa uzdrowić sytuację w firmie? Odpowiedź uzasadnij. mgr inż. Bartosz Miszon Strona 10