STRATEGICZNA KARTA WYNIKÓW Ogólne informacje o firmie Firma Abak Sp. z o.o. jest producentem projektorów multimedialnych. Spółka została zarejestrowana w 1995 roku i posiada kapitał zakładowy w wysokości 1 mln zł. Struktura Spółki ma charakter funkcjonalny. W zaleŝności od zakresu działania i typu odpowiedzialności w przedsiębiorstwie wyróŝnia się: piony, wydziały, działy, zespoły i stanowiska pracy. W strukturze organizacyjnej Spółki moŝna wyróŝnić Prezesa, Radcę Prawnego, Specjalistę ds. BHP oraz cztery piony: Pion Produkcji, Pion Badawczo Rozwojowy, Pion Administracyjno Finansowy i Pion Handlowy. W ramach Pionu Produkcji zostały wydzielone wydziały: optyki, elektroniki i montaŝu oraz kontrola jakości i serwis. W przypadku specyficznych zamówień montaŝ odbywa się u klienta, w pozostałych sytuacjach mamy do czynienia z montaŝem seryjnym. Pion Badawczo Rozwojowy zajmuję się badaniami nad nowymi projektami oraz wdraŝaniem tych projektów. W ramach Pionu Administracyjno Finansowego moŝna wymienić: Dział Kadr, Płacy i Administracji, Dział Księgowości i Finansów, Głównego Specjalistę ds. Organizacyjnych, Dział Controllingu, Głównego Specjalistę ds. Informatycznych. Pion Handlowy składa się z: Działu Zaopatrzenia, Kierownika ds. SprzedaŜy i Specjalisty ds. Marketingu. SprzedaŜ została podziela na cztery kategorie: klienci instytucjonalni, hurtownie, detal, sklepy firmowe. Schemat struktury organizacyjnej został zamieszczony w dalszej części zadania. Spółka ta produkuje róŝnego rodzaju projektory multimedialne oraz dodatkowo oferuje usługi dodane takie jak: przeszkolenie przyszłych uŝytkowników projektorów, montaŝ projektorów u klienta, zwłaszcza w przypadku specyficznych zamówień czy wypoŝyczanie starszych modeli projektorów. Po okresie dynamicznego rozwoju w latach 1997 2008 nastąpiło znaczne pogorszenie wyników ekonomicznych i finansowych w roku 2008. Sytuacja firmy w roku 2008 przedstawiała się następująco: wzrost konkurencji spowodował obniŝenie jednostkowej marŝy sprzedaŝy, niŝsza rentowność działalności przełoŝyła się na zmniejszenie wyniku na działalności operacyjnej i zysk netto, spadł udział spółki w krajowym rynku projektorów, znaczne wydłuŝenie cyklu rotacji naleŝności spowodowało potrzebę korzystania w większym stopniu z kredytów obrotowych; w efekcie znacznie wzrosło zadłuŝenie kapitałów własnych i zwiększyło się ryzyko utraty płynności finansowej. Analiza sytuacji przedsiębiorstwa wskazała na konieczność podjęcia zmian w sposobie zarządzania spółką. Z początkiem roku 2008 kierownictwo spółki podjęło decyzję o opracowaniu i wdroŝeniu nowej strategii rozwoju spółki. Zadecydowano, Ŝe strategia ta będzie monitorowana poprzez zrównowaŝoną kartę wyników. Strategia firmy Strategia firmy wyraŝa się w celu nadrzędnym oraz celach wiodących (tematach strategicznych) przyporządkowanych do głównych obszarów funkcjonowania spółki. Poszczególne obszary są równowaŝne perspektywom zrównowaŝonej karty wyników. Cel nadrzędny: Stworzenie trwałej zdolności Spółki do generowania wysokich dochodów. Finanse (perspektywa finansowa): Poprawa sytuacji finansowej, zapewniającej moŝliwość sfinansowania rozwoju Spółki. Rynek (perspektywa klienta): Wzrost satysfakcji klientów pozwalający na zwiększenie udziału w rynku. Technologia (perspektywa procesów wewnętrznych): Osiągnięcie doskonałości operacyjnej. Organizacja i zarządzanie (perspektywa rozwoju): Dostosowanie organizacji spółki i zasobów kadrowych do wymogów rynku oraz przyjętej koncepcji zarządzania. POLECENIE: Oblicz mierniki realizacji celów strategicznych dla 2007r. (będą one stanowić odniesienie dla roku 2008), 2008 r. oraz dla 2009 r. Otrzymane wyniki porównaj z wartością docelową mierników. Wykreśli mapę strategii. Oceń realizację strategii. 1
Struktura organizacyjna Spółki Abak Prezes Zarządu 1 2 Dyrektor Produkcji Dyrek tor ds. Badawczo - Rozwojowych Dyrektor Administracyjno- Finansowy Dyrektor Handlowy Wydział Optyki Kontrola Jakości Wydział MontaŜu Serwis Wydział Elektroniki Dział Badań Dział WdraŜania Projektów Dział Kadr, Płacy i Administracji Dział Księgowośc i i Finansów Dział Zaopatrzenia Kierownik ds. s przedaŝy Specjalista ds. marketingu Gł. Specjalista ds. Organizacyjnych Dział Controllingu Gł. Specjalista ds. Informatycznych 1- Radca Prawny 2- Specjalista ds. BHP 2
Układ celów i mierników w strategicznej karcie wyników PERSPEKTYWA Finansowa Klienta Procesów wewnętrznych Rozwoju TEMATY STRATEGICZNE Poprawa sytuacji finansowej, zapewniającej moŝliwość sfinansowania rozwoju Spółki Wzrost satysfakcji klientów pozwalający na zwiększenie udziału w rynku. Osiągnięcie doskonałości operacyjnej Dostosowanie organizacji spółki i zasobów kadrowych do wymogów rynku oraz przyjętej koncepcji zarządzania CELE STRATEGICZNE 1. Zwiększenie rentowności kapitału własnego 2. Maksymalizacja nadwyŝki finansowej 3. Zachowanie właściwej struktury kapitału 1. Zwiększenie udziału w rynku 2. Oferowanie wartości dodanej dla klientów 1. Rozwój asortymentu produktów i usług dodanych 2. Zmodernizowanie potencjału technologicznego 3. Lider w branŝy pod względem stopy marŝy pokrycia 4. Zwiększenie innowacyjności produktów 1. Udoskonalenie systemu informacyjnego 2. Rozwój systemu zarządzania 3. Podniesienie kwalifikacji pracowników MIERNIKI WARTOŚĆ DOCELOWA w 2009r. 1. ROE 40% 2. EBITDA 4000 tys. zł. 3. Wskaźnik bieŝącej płynności finansowej 1,5 4. Wskaźnik zadłuŝenia kapitału własnego 2 1. Udział w rynku 14% 2. Liczba nowych klientów 27 klientów 3. Narzut usług dodanych na sprzedaŝ produktów 1. Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie 2. Nakłady na rozwój nowych produktów 3. Stopa marŝy pokrycia 4. Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktów 1. Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania 2. Liczba kart wyników w przedsiębiorstwie (np. pionu, działu, indywidualnych) 3. Jednostkowe nakłady na szkolenie pracowników 20% 5 nowych produktów wprowadzanych rocznie 750 tys. zł stopa marŝy pokrycia o 3% wyŝsza niŝ stopa marŝy pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branŝy 140 pomysłów 70 stanowisk 12 kart wyników 2 tys. zł 3
Wyniki ekonomiczne Skrócony bilans AKTYWA Pozycja: 31.12.2007 r. 31.12.2008r. 31.12.2009 r. Wartość Udział Wartość Udział Wartość Udział [tys. zł] [%] [tys. zł] [%] [tys. zł] [%] A. Aktywa trwałe 3 395 30,2 4 210 35,3 4 984 39,4 B. Aktywa obrotowe 7 855 69,8 7 731 64,7 7 652 60,6 I. Zapasy 1 025 9,1 966 8,1 934 7,4 II. NaleŜności krótkoterminowe 5 780 51,4 5 515 46,2 5 548 43,9 III. Inwestycje krótkoterminowe 1 050 9,3 1 250 10,5 1 170 9,3 RAZEM AKTYWA: 11 250 100,0 11 941 100,0 12 636 100,0 PASYWA A. Kapitał własny 2 450 21,8 2 920 24,5 3 600 28,5 B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania 8 800 78,2 9 021 75,5 9 036 71,5 I. Rezerwy na zobowiązania 340 3,02 350 2,93 560 4,43 II. Zobowiązania długoterminowe 1 400 12,44 2 216 18,55 2 280 18,04 III. Zobowiązania krótkoterminowe, w tym: 7 000 62,22 6 400 53,60 6 151 48,68 - zobowiązania z tytułu dostaw i usług 4 730 42,04 4 391 36,78 4 321 34,19 IV. Rozliczenia międzyokresowe 60 0,53 55 0,46 45 0,36 RAZEM PASYWA: 11 250 100,0 11 941 100,0 12 636 100,0 4
Skrócony rachunek zysków i strat [tys. zł] Pozycja 2007 2008 2009 Przychody ze sprzedaŝy i zrównane z nimi 30 500,0 33 000,0 37 500,0 Przychody ze sprzedaŝy produktów 28 000,0 29 000,0 31 000,0 Przychody ze sprzedaŝy usług 2 500,0 4 000,0 6 500,0 Koszty działalności operacyjnej 29 290,0 31 428,6 35 046,7 Koszty wg rodzajów ogółem 29 290,0 31 428,6 35 046,7 ZuŜycie materiałów i energii 6 000,0 6 411,1 7 104,3 Usługi obce 2 650,0 2 831,6 3 137,7 Podatki i opłaty 650,0 694,5 769,6 Wynagrodzenia 15 500,0 16 562,1 18 352,8 Świadczenia na rzecz pracowników 3 255,0 3 478,0 3 854,1 Amortyzacja 1 000,0 1 200,0 1 550,0 Pozostałe 235,0 251,1 278,3 Wartość sprzedanych towarów i materiałów 0,0 0,0 0,0 Wynik na sprzedaŝy 1 210,0 1 571,4 2 453,3 Pozostałe przychody operacyjne 60,0 50,0 55,0 Pozostałe koszty operacyjne 235,0 340,0 275,0 Wynik na działalności operacyjnej (EBIT) 1 035,0 1 281,4 2 233,3 Przychody finansowe 25,0 30,0 25,0 Koszty finansowe 500,0 400,0 225,0 Wynik na działalności gospodarczej 560,0 911,4 2 033,3 Zyski nadzwyczajne 0,0 0,0 10,0 Straty nadzwyczajne 0,0 5,0 15,0 Wynik brutto 560,0 906,4 2 028,3 Obowiązkowe obciąŝenia wyniku finansowego 156,8 253,8 547,6 Wynik netto 403,2 652,6 1 480,6 5
Informacje dodatkowe 2007 2008 2009 Liczba zatrudnionych osób 308 304 300 SprzedaŜ ilościowa [szt.] 4270 4620 5194 SprzedaŜ krajowa [tys. zł.] 277 272,7 253 846,2 250 000,0 Tempo wzrostu sprzedaŝy Abak - 108% 114% Tempo wzrostu rynku krajowego - 92% 98% Liczba nowych klientów 18 21 25 Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie 2 3 6 Nakłady na rozwój nowych produktów [tys. zł] 400 600 675 Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktu Udział kosztów zmiennych w kosztach działalności operacyjnej Stopa marŝy pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branŝy 53 85 128 0,42 0,42 0,40 0,55 0,54 0,53 Nakłady na szkolenia [tys. zł] 320 496 580 Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania Łączna liczba kart wyników w przedsiębiorstwie (np. pionu, działu, indywidualnych) 38 54 67 0 4 7 6
Ocena stopnia realizacji strategii przy uŝyciu strategicznej karty wyników Mierniki strategiczne Formuła 2007 2008 2009 Wartość docelowa w 2009 r. Perspektywa finansowa 1. ROE wynik netto / kapitały własne 40% 2. EBITDA wynik na działalności operacyjne + amortyzacja 4000 tys. zł. 3. Wskaźnik bieŝącej płynności finansowej aktywa obrotowe / zobowiązania krótkoterminowe 1,5 4. Wskaźnik zadłuŝenia kapitału własnego zobowiązania ogółem / kapitał własny 2 Perspektywa rynkowa 1. Udział w rynku sprzedaŝ Abak / sprzedaŝ krajowa 14% 2. Liczba nowych klientów liczba nowych klientów 27 klientów 3. Narzut usług dodanych na sprzedaŝ produktów Perspektywa procesów wewnętrznych 1. Liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie przychody ze sprzedaŝy usług / przychody ze sprzedaŝy produktów liczba nowych produktów wprowadzanych rocznie 20% 5 nowych produktów wprowadzanych rocznie 2. Nakłady na rozwój nowych produktów nakłady na rozwój nowych produktów 750 tys. zł 3. Stopa marŝy pokrycia Liczba pomysłów zgłaszanych przez 4. pracowników w odniesieniu do produktu Perspektywa wiedzy i rozwoju 1. 2. 3. Liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania Łączna liczba róŝnych kart wyników (np. pionu, działu, indywidualnych) Jednostkowe nakłady na szkolenie pracowników (przychód ze sprzedaŝy produktów - koszty zmienne)/przychód ze sprzedaŝy produktów Liczba pomysłów zgłaszanych przez pracowników w odniesieniu do produktów liczba indywidualnych stanowisk pracy objętych zintegrowanym systemem zarządzania Łączna liczba róŝnych kart wyników (np. pionu, działu, indywidualnych) Nakłady na szkolenia / liczba pracowników stopa marŝy pokrycia o 3% wyŝsza niŝ stopa marŝy pokrycia drugiego najlepszego przedsiębiorstwa w branŝy 140 pomysłów 70 stanowisk 12 kart wyników 2 tys. zł./pracownika 7