Bernadeta Zajchowska nauczyciel geografii Konspekt do lekcji geografii w gimnazjum w klasie II. Rozmieszczenie ludności na Ziemi. Cele lekcji: Uczeń zna: pojęcia gęstość zaludnienia, ekumena, anekumena, subekumena (A) Uczeń rozumie : zależność pomiędzy warunkami środowiska przyrodniczego a gęstością zaludnienia danego regionu (B) zależność pomiędzy czynnikami społeczno - gospodarczymi a gęstością zaludnienia danego regionu (B) Uczeń potrafi: obliczyć gęstość zaludnienia wybranego państwa ( C ) analizować mapę gęstości zaludnienia na świecie ( C ) zlokalizować na mapie: ekumeny, subekumeny, anekumeny ( C ) Cele sformułowane w języku ucznia : na dzisiejszej lekcji dowiemy się dlaczego ludność na świecie jest nierównomiernie rozmieszczona postaramy się znaleźć obszary, gdzie mieszka bardzo dużo ludzi oraz obszary, które są zupełnie niezamieszkane nauczymy się obliczać gęstość zaludnienia różnych państw Nacobezu: znajomość pojęć: ekumena, subekumena, anekumena umiejętność obliczania gęstości zaludnienia znajomość czynników wpływających na rozmieszczenie ludność umiejętność wskazania obszarów o dużej i małej koncentracji ludności wraz z podaniem przyczyn Metody i formy pracy: Dyskusja dydaktyczna, burza mózgów, pokaz, praca z mapą,
Środki dydaktyczne: Szkolny atlas geograficzny, mapa ścienna, karta pracy dla ucznia, arkusze papieru, jabłko Przebieg lekcji: 1. Czynności organizacyjne 2. Przypomnienie zagadnień z ostatniej lekcji dotyczących liczby ludności na Ziemi 3. Podanie tematu lekcji Rozmieszczenie ludności na Ziemi. - -Zainteresowanie tematem; analiza mapy w atlasie Rozmieszczenie ludności na Ziemi. - Ustalenie przyczyn nierównomiernego rozmieszczenia ludności na Ziemi - Burza mózgów uczniowie wypisują na dwóch arkuszach papieru - czynniki przyrodnicze i pozaprzyrodnicze ( społeczno gospodarcze ), od których zależy rozmieszczenie ludności, podsumowanie pracy uczniów foliogram 1,2 - Wprowadzenie pojęć: ekumena, subekumena, anekumena, foliogram 3 - Uczniowie podają przykłady obszarów będących ekumeną i anekumeną, wskazują je na mapie ściennej - Uczniowie wykonują ćwiczenia w Karcie pracy I, II, - Wprowadzenie pojęcia gęstość zaludnienia, foliogram 4 - Uczniowie wykonują ćwiczenie IV w Karcie pracy - Wprowadzenie oceny koleżeńskiej po wykonaniu ćwiczeń w karcie pracy, uczniowie zamieniają się w parch swoimi kartami 4. Postawienie pytania kluczowego: Dlaczego ponad połowa ludności na świecie żyje w odległości około 200 km od wybrzeża? 5. Podsumowanie tematu: Moje miejsce do życia demonstracja przy pomocy jabłka ¾ jabłka odrzucamy morza, pozostaje ¼ - z tego odrzucamy połowę pustynie, pozostałą dzielimy na cztery części, w tym ¼ stanowią góry, ¼ bagna i tereny podmokłe, ¼ obszary o klimacie gorącym i wilgotnym, pozostaje jedna część z której zdejmujemy skórkę symbolizującą powierzchnię Ziemi którą można zasiedlić 6. Ocenienie aktywności uczniów na lekcji.
Karta pracy dla ucznia. I. Na zamieszczonej poniżej mapie zaznacz kolorem czerwonym trzy regiony będące anekumeną. Uzupełnij tabelkę: Region Bariera osadnicza II. Na poniższej mapce zaznacz kolorem zielonym trzy obszary o gęstości zaludnienia powyżej 200 os./ km 2 Uzupełnij tabelkę. Region Czynnik przyciągający
III. Oblicz gęstość zaludnienia w Polsce, Kanadzie i Japonii. Dane: Polska ludność 38,2 mln powierzchnia 312,6 tys km 2... obliczenia: Kanada ludność 30 mln powierzchnia 10 mln 2... obliczenia Japonia ludność 131 mln powierzchnia 378 tys km 2... obliczenia IV. Odpowiedz na pytania: Który z podanych powyżej krajów ma największą gęstość zaludnienia?... Ile razy gęstość zaludnienia w Polsce jest większa niż w Kanadzie?... Czym spowodowana jest mała gęstość zaludnienia w Kanadzie?......
Załączniki Foliogram 1 Czynniki ograniczające zaludnienie bariery osadnicze. 1. Bariera świetlna niedobór światła. 2. Bariera termiczna zimny lub gorący klimat. 3. Bariera wodna niedobór wody. 4. Bariera grawitacyjna wysokość nad poziomem morza.
Foliogram 2 Czynniki sprzyjające osadnictwu atrakcje osadnicze. 1. Ukształtowanie terenu niziny. 2. Urodzajne gleby. 3. Dostęp do wody. 4. Położenie geograficzne. 5. Zasoby surowców mineralnych. 6. Ustrój społeczno polityczny i gospodarczy.
Foliogram 4 Gęstość zaludnienia to stosunek liczby mieszkańców danego obszaru do jednostki jego powierzchni. ( liczba osób na 1 km 2 ) G = L P L liczba ludności danego obszaru P - powierzchnia danego obszaru
Foliogram 3 Ekumena obszar stale zamieszkany przez człowieka i wykorzystywany przez niego gospodarczo. ( np. Nizina Chińska ) Anekumena obszar niezamieszkany przez człowieka oraz niewykorzystywany przez niego gospodarczo. ( np. Antarktyda ) Subekumena obszar zamieszkany czasowo lub niezamieszkany, ale wykorzystywany gospodarczo. ( np. półpustynie )