Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi ul. Gdańska 38, 90 730 Łódź... Łódź, dnia 10.10.2014 r. (oznaczenie organu Inspekcji Handlowej) Nr akt: ŻG.8361.95.2014 DECYZJA Nr 87 / ŻG / 2014 Na podstawie art. 40a ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tj. Dz. U. z 2013, poz. 267 ze zm.) po przeprowadzeniu postępowania administracyjnego Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi wymierza przedsiębiorcy Zakładom Mięsnym PAMSO S. A. z siedzibą w Pabianicach, ul. Żwirki i Wigury 19 karę pieniężną w kwocie 3.000,00 zł (trzy tysiące złotych), z art. 40a ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669) w związku z wprowadzeniem do obrotu handlowego jednej partii zafałszowanych, w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669) białych parówek z cielęciną, oznaczonych terminem przydatności do spożycia 24.04.2014 i numerem partii 403141, wyprodukowanych przez Zakłady Mięsne PAMSO S.A., ul. Żwirki i Wigury 19, 95 200 Pabianice, wartości 31,18 zł z uwagi na stwierdzoną obecność mięsa drobiowego niedeklarowanego w składzie wyrobu. Uzasadnienie W dniach od 08 do 10 kwietnia 2014 r. na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.84.2014 z dnia 08.04.2014r. inspektorzy Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, przeprowadzili kontrolę w sklepie firmowym nr 20 zlokalizowanym w Łodzi przy ul. Wyszyńskiego 107, należącym do Zakładów Mięsnych PAMSO S.A. z siedzibą w Pabianicach. Kontrolę przeprowadzono na podstawie przepisów art. 3 ust. 1-3 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 882/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie kontroli urzędowych przeprowadzanych w celu sprawdzenia zgodności z prawem paszowym i żywnościowym oraz regułami dotyczącymi zdrowia zwierząt i dobrostanu zwierząt (Dz. U. L 165 z 30.4.2004 ze zm.), art. 17 ust. 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych (Dz. U. z 2005 r. nr 187, poz. 1577, ze zm.) w związku z art. 3 ust. 1 pkt 6 oraz art. 3 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o Inspekcji Handlowej (tj. Dz. U. z 2014 r. poz. 148) w obecności osoby czynnej (08.04.2014 r.) i członka Zarządu Spółki (09 i 10.04.2014 r.). 1
W toku kontroli w dniu 09 kwietnia 2014 r. za protokołem pobrania próbki numer 01394 pobrano do badań laboratoryjnych próbkę (w ilości 0,759 kg) białych parówek z cielęciną, oznaczonych terminem przydatności do spożycia 24.04.2014 i numerem partii 403141, wyprodukowanych przez Zakłady Mięsne PAMSO S.A., ul. Żwirki i Wigury 19, 95 200 Pabianice. Jednocześnie w trakcie tej samej kontroli w dniu 09 kwietnia 2014 r. za protokołem pobrania próbki numer 01403 pobrano i zabezpieczono próbkę kontrolną w ilości 0,840 kg, którą pozostawiono pod nadzorem w kontrolowanej placówce. Próbka przedmiotowego produktu została przekazana do Laboratorium Kontrolno-Analitycznego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z siedzibą w Warszawie, ul. Sienkiewicza 3 zwanego dalej Laboratorium w Warszawie celem przeprowadzenia badań organoleptycznych i fizyczno-chemicznych. W wyniku przeprowadzonych analiz stwierdzono: wyższą zawartość białka - na opakowaniu jednostkowym w tabeli wartości odżywczej deklarowano 13,5 g białka w 100 g produktu, a stwierdzono 13,8 g przy niepewności wyniku ± 0,5; niższą zawartość tłuszczu - na opakowaniu jednostkowym w tabeli wartości odżywczej deklarowano 22,0 g tłuszczu w 100 g produktu, a stwierdzono 17,8 g przy niepewności wyniku ± 1,8; obecność mięsa drobiowego niedeklarowanego w składzie produktu. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po przeanalizowaniu wyników badań, uwzględnieniu niepewności pomiaru oraz tolerancji wynikającej z tabeli nr 1 dokumentu Komisji Europejskiej o nazwie Wytyczne dla właściwych organów w sprawie kontroli zgodności z prawodawstwem UE w odniesieniu do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat Żywności, zmiany rozporządzeń Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 1924/2006 i (WE) nr 1925/2006 oraz uchylenia dyrektywy Komisji 87/250/EWG, dyrektywy Rady 90/496/EWG, dyrektywy Komisji 1999/10/WE, dyrektywy 2000/13/WE Parlamentu Europejskiego i Rady, dyrektyw Komisji 2002/67/WE i 2008/5/WE oraz rozporządzenia Komisji (WE) nr 608/2004 (Dz. U. UE. L 304 z 22.11.2011, s. 18) oraz dyrektywy Rady 90/496/EWG z dnia 24 września 1990 r. w sprawie oznaczania wartości odżywczej środków spożywczych oraz dyrektywy 2002/46/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 10 czerwca 2002 r. w sprawie zbliżenia ustawodawstw państw członkowskich odnoszących się do suplementów żywnościowych w zakresie określenia limitów tolerancji dla składników odżywczych wymienionych na etykiecie stwierdził, że badane parówki były niezgodne z deklaracją z uwagi na obecność mięsa drobiowego, które nie było deklarowane w składzie produktu i zgodne z deklaracją w zakresie zawartości tłuszczu i białka Na etykiecie dołączonej do przedmiotowego produktu, uwidocznionej w miejscu sprzedaży producent deklarował 77% mięsa wieprzowego i 3% mięsa cielęcego. Ujawniona nieprawidłowość polegająca na podaniu w oznakowaniu niezgodnie z prawdą danych w zakresie składu białych parówek z cielęciną świadczyła o ich zafałszowaniu w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości 2
handlowej artykułów rolno spożywczych (tj. Dz. U. z 2014 r., poz. 669), zwanej dalej ustawą o jakości. Powyższa nieprawidłowość została udokumentowana w protokole kontroli (numer akt ŻG.8361.95.2014) z dnia 25 kwietnia 2014 r. oraz w sprawozdaniu z badań numer 142/2014 z dnia 18.04.2014 r. wystawionym przez Laboratorium w Warszawie. Kontrola w dniu 25 kwietnia 2014r. została przeprowadzona przez inspektorów Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, na podstawie upoważnienia Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej numer ŻG.8361.95.2014 z dnia 25.04.2014r. w obecności członka Zarządu ( ). W trakcie kontroli stwierdzono, że na stanie kontrolowanej placówki nie było pobranej i zabezpieczonej w dniu 09 kwietnia 2014 r. próbki kontrolnej. Jak wyjaśniła ( ) kierownik sklepu próbka kontrolna została rozpakowana i sprzedana (pismo z dnia 25.04.2014r.), co naruszało postanowienia art. 28 ust. 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2000r. o Inspekcji Handlowej (Dz. U. z 2014r. poz. 148), zwanej dalej ustawą o Inspekcji Handlowej, zgodnie z którym próbka kontrolna winna być przechowywana przez kontrolowanego do czasu jej zwolnienia przez wojewódzkiego inspektora, w warunkach uniemożliwiających zmianę jakości lub cech organoleptycznych produktu, w tym czasie nie może być wprowadzona do obrotu. Brak próbki kontrolnej (z winy strony) spowodował, że nie mogła być ona przebadana ani na wniosek przedsiębiorcy, ani z urzędu w myśl art. 29 ust. 3 ustawy o Inspekcji Handlowej. Powyższy fakt został odnotowany w protokole kontroli z dnia 25 kwietnia 2014 r. (numer akt ŻG.8361.95.2014). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 33 ust. 1 i 2 ustawy o Inspekcji Handlowej o stwierdzonej nieprawidłowości poinformował stronę - Zakłady Mięsne PAMSO S.A., ul. Żwirki i Wigury 19, 95 200 Pabianice - również pismem numer ŻG.8361.95.2014 z dnia 13 maja 2014 r.. w którym jednocześnie wnosił o podjęcie niezwłocznych działań zmierzających do zapewnienia zgodności wyrobu z deklaracją podaną w oznakowaniu. O fakcie wprowadzenia do obrotu środka spożywczego nieodpowiadającego deklaracji producenta zamieszczonej na opakowaniu powiadomiony został Wojewódzki Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych w Łodzi. Strona w wyznaczonym terminie (28.05.2014r.) nie udzieliła odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne, w związku z powyższym w dniu 06 sierpnia 2014r. skierowano monit. W dniu 13 sierpnia 2014 r. w związku z wprowadzeniem do obrotu zafałszowanego środka spożywczego zostało wszczęte z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie wymierzenia kontrolowanemu przedsiębiorcy kary pieniężnej wynikającej z art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości. Strona została poinformowana o wszczęciu postępowania z urzędu oraz o przysługującym prawie do zapoznania się z aktami sprawy, wypowiedzenia się co do zebranych dowodów i materiałów. Jednocześnie poproszono stronę o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 18 sierpnia 2014 r. W dniu 27 sierpnia 2014 r. do Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi wpłynęło pismo (datowane na dzień 22.08.2014 r.), w którym strona poinformowała, 3
że w składzie parówek białych z cielęciną nie ma i nie może być stosowane do ich produkcji mięso drobiowe, a stwierdzona w badanej próbce obecność mięsa drobiowego świadczy o krzyżowym zanieczyszczeniu produktu mięsem drobiowym, które jest stosowane do produkcji innych wyrobów. Ponadto strona podkreśliła, że zastosowana metoda immunoenzymatyczna jest metodą bardzo precyzyjną do oznaczeń gatunków mięsa - na zasadzie stwierdzenia lub wykluczenia obecności mięsa określonego gatunku zwierząt i zobowiązała się do wyeliminowania podobnych zakażeń krzyżowych (zmieniona została kolejność planu produkcyjnego, tak aby w pierwszej kolejności były produkowane wyroby nie zawierające mięsa drobiowego). Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej po zapoznaniu się z przedmiotowym pismem nie dał wiary wyjaśnieniom strony, ponieważ stosowana przez Laboratorium w Warszawie metoda immunoenzymatyczna identyfikacji gatunków zwierząt mimo że jest metodą jakościową, to jednak uwzględnia występowanie śladowych zanieczyszczeń danego gatunku mięsa innymi gatunkami poprzez zastosowanie odpowiednich wskaźników przeliczeniowych. W związku z powyższym wyniki badań laboratorium uwzględniają poprawkę na zawartość śladowych zafałszowań jakim jest np. krzyżowe zanieczyszczenie produktu. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej podtrzymał swoje stanowisko, że wprowadzone do obrotu parówki były środkiem spożywczym zafałszowanym w rozumieniu art. 3 pkt 10 ustawy o jakości. Należy tu również podkreślić, że Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej nie miał możliwości przebadania próbki kontrolnej z urzędu, celem zweryfikowania wyników badań próbki podstawowej, gdyż strona, wbrew obowiązującym przepisom (art. 28 ust. 2 ustawy o Inspekcji Handlowej), zabezpieczoną próbkę kontrolną sama wprowadziła do obrotu bez wcześniejszego jej zwolnienia przez Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej. Ponieważ strona nie przesłała informacji na temat wielkości przychodu i obrotu w dniu 12 września 2014 r. pismem numer ŻG.8361.95.2014 poinformowano stronę o przedłużeniu terminu zakończenia toczącego się postępowania administracyjnego i ponownie poproszono o przesłanie informacji na temat wielkości przychodu i obrotu za rok 2013. Przedmiotowe pismo zostało odebrane przez stronę w dniu 15 września 2014 r. Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej z siedzibą w Łodzi mając na uwadze powyższe ustalił i stwierdził. Zgodnie z przepisem art. 17 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym i pasz zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Ustawa o jakości stanowi w art. 4 ust. 1, że wprowadzane do obrotu artykuły rolno-spożywcze powinny spełniać wymagania w zakresie jakości handlowej, jeżeli 4
w przepisach o jakości handlowej zostały określone takie wymagania oraz dodatkowe wymagania dotyczące tych artykułów, jeżeli ich spełnienie zostało zadeklarowane przez producenta. Jak wynika z przepisu art. 3 pkt 5 ustawy o jakości przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Zgodnie z art. 3 pkt 10 ustawy o jakości artykuł rolno spożywczy zafałszowany to produkt, którego skład jest niezgodny z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych, albo produkt, w którym zostały wprowadzone zmiany, w tym zmiany dotyczące oznakowania mające na celu ukrycie jego rzeczywistego składu lub innych właściwości, jeżeli niezgodności te lub zmiany w istotny sposób naruszają interesy konsumentów, w szczególności jeżeli: a) dokonano zabiegów, które zmieniły lub ukryły jego rzeczywisty skład lub nadały mu wygląd produktu zgodnego z przepisami dotyczącymi jakości handlowej, b) w oznakowaniu podano nazwę niezgodną z przepisami dotyczącymi jakości handlowej poszczególnych artykułów rolno spożywczych albo niezgodną z prawdą, c) w oznakowaniu podano niezgodne z prawdą dane w zakresie składu, pochodzenia, terminu przydatności do spożycia lub daty minimalnej trwałości, zawartości netto lub klasy jakości handlowej. Biorąc powyższe pod uwagę Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż kontrolowany przedsiębiorca był odpowiedzialny za wprowadzenie do obrotu (w rozumieniu art. 3 pkt 4 ustawy o jakości) produktu zafałszowanego. Na skutek przeprowadzonego postępowania Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wydał decyzję o wymierzeniu temu przedsiębiorcy kary pieniężnej. Ustalając wysokość kary wziął pod uwagę: 1. wysoki stopień szkodliwości czynu polegającego na zafałszowaniu wędliny, gdyż podanie w miejscu sprzedaży niezgodnych z prawdą danych w zakresie jej składu w rażący sposób naruszało interesy konsumentów. Konsumenci zostali wprowadzeni w błąd co do charakterystyki środka spożywczego, w tym jego właściwości, składu i mogli nabyć produkt niezgodny z ich oczekiwaniem; 2. najwyższy stopień zawinienia, ponieważ zakwestionowany wrób został wyprodukowany przez Zakłady Mięsne PAMSO S.A. z siedzibą w Pabianicach należące do strony, a zatem to strona ponosi pełną odpowiedzialność za jakość tego wyrobu. Stwierdzenie, że obecność w badanych parówkach mięsa drobiowego świadczy o krzyżowym zanieczyszczeniu nie zwalnia strony z odpowiedzialności, gdyż jako producent wie ona jakie produkty wytwarza i w związku z tym winna podjąć takie działania, by nie dopuścić do zafałszowania produktu innym gatunkiem mięsa niż wynika to z deklaracji. Ponadto strona, jako podmiot o znacznej pozycji działający na rynku 5
mięsno-wędliniarskim od wielu lat (co ustalono na podstawie daty rejestracji spółki w Krajowym Rejestrze Sądowym) będąca producentem winna poddawać gotowe wyroby częstej kontroli w zakresie jakości, by wyeliminować z obrotu przetwory mięsne zafałszowane; 3. wysoki zakres naruszenia, gdyż stwierdzona nieprawidłowość (zafałszowanie środka spożywczego) wskazywała na rażące naruszenie przepisów dotyczących jakości handlowej. Należy tu podkreślić, rzetelna informacja o składzie produktu stanowi ważny element oznakowania, z punktu widzenia właściwości przetworów mięsnych, a także z punktu widzenia interesów i praw konsumentów; 4. dotychczasową działalność przedsiębiorcy z dokumentacji zgromadzonej przez Wojewódzki Inspektorat Inspekcji Handlowej w Łodzi wynika, że kontrolowany przedsiębiorca w okresie ostatnich 24 miesięcy po raz pierwszy naruszył przepisy ustawy o jakości; 5. wysoką wielkość obrotu - Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wziął pod uwagę oświadczenie strony z dnia 09 kwietnia 2014 r., iż jest innym przedsiębiorcą w rozumieniu ustawy z dnia 02 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 672 ze zm. (strona mimo dwukrotnego żądania nie podała wielkości przychodu i obrotu za rok 2013). W oparciu o powyższe ustalenia faktyczne i prawne dokonane w toku postępowania, a w szczególności o ustalenia odnoszące się do pięciu kryteriów wskazanych w art. 40a ust. 5 ustawy o jakości oraz ustalenia wynikające z treści art. 40 a ust. 1 pkt 4 ustawy o jakości, dotyczące kar za produkty zafałszowane łączna wysokość kary w tym przypadku nie może być niższa niż 1000,00 zł i wyższa niż 10 % przychodu osiągniętego w roku rozliczeniowym poprzedzającym rok nałożenia kary, a także w oparciu o treść art. 17 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. U. L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) ustalającego normę, iż kary mające zastosowanie w przypadku naruszenia prawa żywnościowego powinny być skuteczne, proporcjonalne i odstraszające Łódzki Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej orzekł jak w sentencji i wymierzył karę w wysokości 3.000,00 zł. Pouczenie: 1. Zgodnie z art. 127 1 i 2 kpa, art. 129 1 i 2 kpa stronie postępowania służy odwołanie od niniejszej decyzji do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie (00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1). Odwołanie należy wnieść za pośrednictwem Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (90 730 Łódź, ul. Gdańska 38) w terminie 14 dni od dnia doręczenia decyzji. 2. Na podstawie art. 40a ust. 6 i 7 ustawy o jakości strona jest zobowiązana uiścić należność pieniężną w wysokości 3.000,00 zł na rachunek Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Łodzi, ul. Gdańska 38, 90-730 Łódź, nr 91101013710007652231000000 NBP O/Okręgowy w Łodzi lub w kasie tego Inspektoratu (pok. 11) w dniach urzędowania w godz. 7 30 9 30 i 13 30 14 30 (poniedziałek, środa, czwartek, piątek) oraz 6
w godz. 8 00 10 00 i 14 00 15 00 (wtorek) w terminie 30 dni od dnia, w którym decyzja stała się ostateczna. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu art. 51 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.). w z. Łódzkiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej w Łodzi mgr inż. Barbara Warzywoda Zastępca Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej (imię i nazwisko, stanowisko służbowe, podpis) Otrzymują: 1. Zakłady Mięsne PAMSO S. A. 2. a/a ul. Żwirki i Wigury 19 95-200 Pabianice 7