Podsumowanie zajęć wyrównawczych na Wydziale Technologii Chemicznej w roku akademickim 2012/13 Przygotowała: dr inż. Magdalena RegelRosocka Poznań 2013 INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl
1. Wstęp W celu ujednolicenia poziomu wiedzy uczestników projektu i wyrównania szans w kształceniu na późniejszych semestrach (zapobieganie znacznemu spadkowi liczby studentów po I roku studiów) w semestrze letnim (luty czerwiec) w roku akademickim 2012/13 na Wydziale Technologii Chemicznej zorganizowano i zrealizowano zajęcia wyrównawcze z trzech przedmiotów: chemia, fizyka i matematyka. 2. Harmonogram zajęć i ich realizacja W semestrze letnim (od 25 lutego do 14 czerwca) zorganizowano i zrealizowano zajęcia wyrównawcze z trzech przedmiotów: chemia, fizyka i matematyka. Na pierwszych zajęciach (koniec lutego, początek marca) przeprowadzono test kwalifikacyjny wśród wszystkich studentów. Osoby nieobecne na pierwszych zajęciach zobowiązano do napisania testu w późniejszym terminie. Na podstawie wyników testów zakwalifikowano studentów na zajęcia wyrównawcze: 55 osób na chemię (w tym 39 kobiet i 16 mężczyzn), 58 na fizykę (w tym 44 kobiety i 14 mężczyzn), 54 osoby na matematykę (w tym 40 kobiet i 14 mężczyzn). W trakcie semestru, na podstawie dobrowolnych deklaracji udziału w zajęciach, do zajęć dołączyli (zaznaczone na listach pochyłą czcionką): 1 studentka na zajęcia z chemii, 2 studentów na zajęcia z fizyki, 3 studentki na zajęcia z matematyki. INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 2
Zajęcia odbywały się według następującego harmonogramu przedstawionego w tabeli 1. Tabela 1. Harmonogram ZAJĘĆ WYRÓWNAWCZYCH na kierunku zamawianym INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie Godz. Poniedziałek Wtorek Środa Piątek Chemia, s.19 8 00 9 45 dr inż. A. Szymański 9 45 11 30 Matematyka, s.119 dr hab. M. Migda 11 30 13 15 15 10 16 55 Matematyka, s.117 X EL dr A. Drozdowicz Fizyka, s. 19 dr inż. R. Hertmanowski Chemia, s.119 dr inż. A. Szymański Fizyka, s. 19 dr inż. R. Hertmanowski Po uwzględnieniu konieczności dopasowania planu zajęć wyrównawczych do istniejącego planu zajęć dydaktycznych oraz przewidując ewentualne przesunięcia w planie (święta, dni wolne, itp.), zdecydowano, że każde zajęcia (poza ostatnimi) będą trwały 2 i 1/3 godziny lekcyjnej dla każdej z grup. W czasie trwania semestru letniego przeprowadzono 12 zajęć po 2 i 1/3 godziny lekcyjnej i jedne zajęcia 2godzinne w każdej z grup, co w sumie daje 30 godzin lekcyjnych dla każdej z grup. Oznacza to, że od 25 lutego do 14 czerwca przeprowadzono po 60 godzin zajęć wyrównawczych z przedmiotów: chemia, fizyka i matematyka. Zdjęcia dokumentują zajęcia wyrównawcze z matematyki, chemii, fizyki. INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 3
INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 4
Prowadzący przygotowali zarys programu zajęć oraz rozpisali ich harmonogram obejmujący materiał realizowany w ramach ćwiczeń (zarysy programu zajęć załączono na stronie internetowej projektu). Materiał obejmował zarówno zagadnienia związane z przypomnieniem wiedzy z wcześniejszych lat edukacji, jak i, w przeważającej mierze, zagadnienia związane z realizacją bieżącego materiału na różnych zajęciach dydaktycznych. Taki układ zajęć wyrównawczych miał ułatwić studentom, którzy mieli problemy z chemią, fizyką lub matematyką, zaliczenie tych przedmiotów oraz zapobiec znacznemu spadkowi liczby studentów po I roku studiów. 3. Frekwencja na zajęciach Frekwencja na poszczególnych zajęciach była następująca: INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 5
chemia, gr. 1 91,72% chemia, gr. 2 89,12% fizyka, gr. 1 84,37% fizyka, gr. 2 87,80% matematyka, gr. 1 91,08% matematyka, gr. 2 88,70% Frekwencję w poszczególnych grupach przedstawiono w tabeli 2. Tabela 2. Frekwencja na ZAJĘCIACH WYRÓWNAWCZYCH na kierunku zamawianym INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie Godz. Poniedziałek Wtorek Środa Piątek 8 00 9 45 9 45 11 30 Matematyka gr. 2 88,70% Chemia gr. 1 91,72% 11 30 13 15 15 10 16 55 Matematyka gr. 1 91,08% Fizyka gr. 1 84,37% Chemia gr. 2 89,12% Fizyka gr. 2 87,80% Dziekan ds. studenckich dr hab inż. Grzegorz Milczarek oraz koordynator projektu dr inż. Magdalena RegelRosocka przeprowadzili hospitacje zajęć wyrównawczych. Nie stwierdzono nieprawidłowości w prowadzeniu zajęć. Hospitujący pozytywnie wypowiedzieli się na temat sposobu prowadzenia zajęć wyrównawczych. INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 6
4. Test końcowy Na ostatnich zajęciach prowadzący przeprowadzili test końcowy sprawdzający postępy w nauce. Osoby nieobecne na zajęciach uzupełnią test końcowy w późniejszym terminie. Ich wyniki zostaną załączone do tego raportu w formie aneksu. W tabeli podano liczbę osób, które na teście końcowym poprawiły (pogrubiona czcionka), miały taki sam (pochylona czcionka) lub gorszy (normalna czcionka) wynik w stosunku do testu kwalifikacyjnego z poszczególnych przedmiotów. Tabela 3. Wyniki testu końcowego z ZAJĘĆ WYRÓWNAWCZYCH na kierunku zamawianym INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie Godz. Poniedziałek Wtorek Środa Piątek 8 00 9 45 Matematyka 30 9 45 11 30 1 1 osoba nieobecna Chemia 26 11 30 13 15 15 10 16 55 Matematyka 22 3 2 osoby nieobecne Fizyka 29 1 1 osoba nieobecna Chemia 29 1 osoba nieobecna Fizyka 25 3 1 5. Ankieta oceniająca Wśród studentów na zakończenie zajęć wyrównawczych przeprowadzono ankietę oceniającą zajęcia. Zadane pytania oraz wyniki ankiety przedstawiono w tabeli 4. W ankietach posłużono się językiem wrażliwym na płeć. Arkusz ankiety oceniającej zajęcia wyrównawcze zamieszczono poniżej. Wyniki ankiet wskazują na to, że większość studentów pozytywnie (bardzo dobrze lub dobrze) oceniła zajęcia wyrównawcze z trzech przedmiotów zarówno pod względem spełnienia oczekiwań, potrzeby prowadzenia takich zajęć jak i ich organizacji. Najwięcej INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 7
pozytywnych ocen uzyskały ćwiczenia z matematyki w obu grupach. Treści przedstawiane na zajęciach były zrozumiałe dla większości studentów. Pod względem przydatności zajęć do rozwiązywania bieżących problemów najlepiej oceniono matematykę w gr. 1 (57% "tak"), następnie matematykę w gr. 2 (44% "tak") i chemię w obu grupach (46% "raczej tak"). Najsłabiej studenci ocenili przydatność do rozwiązywania problemów ćwiczeń z fizyki, co może wynikać z tego, że w semestrze letnim mieli mniej w swoimi planie zajęć z fizyki, niż z chemii czy matematyki. Osoby, które uważały, że zajęcia wyrównawcze pomagają w rozwiązywaniu problemów dydaktycznych, wskazywały głównie na pomoc w przygotowaniu sprawozdań na laboratoria z fizyki oraz chemii, a także ćwiczenia z matematyki. Ponadto matematyka przydała się na laboratoriach z fizyki. Niektórzy studenci nadrobili również zaległości z wcześniejszych lat edukacji. Niestety niewielu studentów podzieliło się swoimi dodatkowymi uwagami na temat zajęć wyrównawczych. Tabela 4. Wyniki ankiety oceniającej ZAJĘCIA WYRÓWNAWCZE na kierunku zamawianym INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie Mat. gr. 1 (21 ankiet) Mat. gr. 2 (25 ankiet) Chemia gr. 1 (24 ankiety) Chemia gr. 2 (28 ankiet) Fizyka gr. 1 (30 ankiet) Pytanie 1. Czy treść zajęć spełniła Pani/Pana oczekiwania? Tak 62% 64% 38% 25% 20% 46% Raczej tak 38% 36% 50% 61% 40% 46% Raczej nie 4% 11% 20% 4% Nie 4% 10% 4% Nie wiem 4% 3% 10% Pytanie 2. Czy treść zajęć była dla Pani/Pana zrozumiała? Tak 52% 68% 58% 21% 17% 42% Raczej tak 48% 32% 38% 75% 53% 38% Raczej nie 4% 4% 27% 15% Nie 3% 4% Nie wiem Pytanie 3. Jak ocenia Pani/Pan potrzebę prowadzenia zajęć wyrównawczych? Bardzo dobrze 38% 20% 21% 4% 7% 36% Dobrze 47% 60% 38% 39% 17% 28% Dostatecznie 5% 12% 25% 46% 53% 32% Niedostatecznie 4% 13% 7% 23% 4% Nie wiem 10% 4% 4% 4% Fizyka gr. 2 (26 ankiet) INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 8
Pytanie 4. Jak ocenia Pani/Pan organizację zajęć wyrównawczych? Bardzo dobrze 29% 40% 17% 14% 13% 52% Dobrze 61% 52% 42% 57% 50% 20% Dostatecznie 5% 4% 29% 21% 30% 28% Niedostatecznie 8% 7% 7% Nie wiem 5% 4% 4% Pytanie 5. Czy udział w zajęciach wyrównawczych z tego przedmiotu pomógł Pani/Panu w rozwiązywaniu bieżących problemów na innych zajęciach dydaktycznych? Jeśli tak, to jakich? Tak 57% 36% 29% 11% 17% 38% Raczej tak 33% 44% 46% 46% 17% 12% Raczej nie 5% 8% 13% 36% 30% 23% Nie 8% 4% 7% 37% 23% Nie wiem 5% 4% 8% 4% Jeśli tak, to jakich? Matematyka, fizyka, chemia. Bieżące problemy z obliczeniami rachunkowymi różniczek na lab. z fizyki. Zrozumienie matematyki z ćwiczeń. Na matematyce lepiej sobie radzę z całkami i różniczkami. Przygotowanie do kolokwium. Zajęcia wyrównawcze powinny być raczej dodatkowe dla osób, które czują potrzebę wyrównania poziomu. Zajęcia bardzo mi pomogły w udziale w laboratoriach z chemii analitycznej i nieorganicznej. Odpowiedzi na bieżące tematy. Laboratorium z chemii nieorganicznej. Nadrobienie niektórych zaległości. Przygotowanie sprawozdań na laboratoria z fizyki. Podwyższenie sprawności rachunkowej z matematyki i tworzenia sprawozdań z laboratoriów fizycznych. Zaległości z poprzednich lat edukacji. INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 9
6. Podsumowanie Należy podkreślić, że realizacja zajęć wyrównawczych była dużym wyzwaniem organizacyjnym ze względu na potrzebę wpisania ich do dość napiętego planu zajęć dydaktycznych na Wydziale. Realizacja tych ćwiczeń z trzech przedmiotów wymagała od prowadzących dyscypliny i przygotowania nowego materiału, gdyż nie prowadzili oni wcześniej zajęć wyrównawczych na II semestrze studiów. Zajęcia te wyrównywały poziom nauczania nie tylko ze szkoły średniej, ale również poziom bieżącego materiału dydaktycznego tak, aby dobrze przygotować studentów do letniej sesji egzaminacyjnej oraz do ćwiczeń i laboratoriów realizowanych w przyszłych semestrach. Zajęcia wyrównawcze wymagały również od studentów wysiłku i dyscypliny, aby znaleźć czas i chęci na aktywny udział w dodatkowych ćwiczeniach przez cały semestr. Cieszy fakt, że kilka osób świadomych swoich braków oraz możliwości oferowanych przez te zajęcia dołączyło dobrowolnie do grup ćwiczeniowych. Ankiety dowodzą, że większość studentów dobrze ocenia prowadzenie i organizację zajęć wyrównawczych, zdają sobie sprawę z korzyści wynikających z uczestnictwa w nich. Oczywiście nie wszyscy wyrazili się pozytywnie na temat tych zajęć, co może wynikać z ogólnej niechęci do pogłębiania wiedzy. Takie postawy niestety również zdarzają się wśród studentów. Można mieć tylko nadzieję, że mimo niezadowolenia z udziału w tych zajęciach, wiedza i umiejętności na nich zdobyte przydadzą się studentom i zaprocentują w przyszłości. INŻYNIER TECHNOLOGII CHEMICZNEJ innowacyjność i doświadczenie email: itc@put.poznan.pl www.itc.put.poznan.pl 10