Norma BS 1192:2007+A2:2016 i AEC (UK) BIM Protocol jako propozycja fundamentu implementacji BIM w Polsce Jacek Magiera plmagier@cyfronet.pl Instytut Technologii Informatycznych w Inżynierii Lądowej, Wydział Inżynierii Lądowej, Politechnika Krakowska oraz V4 BIM Task Group
Notatka biograficzna Dr inż. Jacek Magiera Dr nauk technicznych w zakresie mechaniki komputerowej (WIL PK) Koordynator Centrum Kompetencji Autodesk przy Politechnice Krakowskiej Współtwórca specjalności BIM na WIL PK Autodesk Certified Professional Autodesk Educator Expert Członek V4 BIM Task Group, przewodniczący Zespołu Science-Research- Development Członek Rady Programowej Europejskiego Centrum Certyfikacji BIM
Plan prezentacji Korzenie BIM Wprowadzenie V4 BIM Task Group i prace nad wypracowaniem koncepcji implementacji BIM Seria norm BS1192 i norma BS 1192:2007 +A1:2015 AEC(UK) BIM Protocol ver. 2.1.1 Strategia V4 BIM TG Zasada Project governance Trzy filary BS 1192 Role i odpowiedzialności Standardowa metoda i procedura (SMP) Środowisko Common Data Environment (CDE) Procesy współpracy międzybranżowej w CDE Elementy SMP: nazewnictwo kontenerów, wersjonowanie, strefy, kody zdatności Podsumowanie i wnioski
Korzenie BIM
( ) A Pan zstąpił z nieba, by zobaczyć to miasto i wieżę, które budowali ludzie, i rzekł: «Są oni jednym ludem i wszyscy mają jedną mowę, i to jest przyczyną, że zaczęli budować. A zatem w przyszłości nic nie będzie dla nich niemożliwe, cokolwiek zamierzą uczynić. ( ) Rdz 11,5-6 Korzenie BIM Pieter Bruegel Starszy, Wieża Babel, Antwerpia, 1563
Wprowadzenie V4 BIM TG powstał 28 października 2015, powołany przez XXII SPOTKANIE IZB I ZWIĄZKÓW ORGANIZACJI BUDOWLANYCH KRAJÓW GRUPY WYSZEHRADZKIEJ Plan działania to m.in.: Weryfikacja możliwości adaptacji zagranicznych, sprawdzonych standardów BIM do warunków polskich Wsparcie instytucji publicznych w implementacji BIM Współpraca przy tworzeniu aktów wykonawczych dot. BIM Utworzenia stałej struktury eksperckiej dla wsparcia realizacji zamówień publicznych
Wprowadzenie W V4 BIM TG dokonaliśmy analiz: istniejących unormowań na rynku międzynarodowym, realiów polskiego rynku, oraz wykonaliśmy/wykonujemy monitoring kierunków rozwoju standardów międzynarodowych (EU BIM Task Group, buildingsmart). Pozwoliły one jednoznacznie określić rekomendowane rozwiązania dla polskiego systemu zamówień publicznych: brytyjską rodzinę norm serii BS 1192 i jej otoczenie (CIC BIM Protocol, AEC(UK) BIM Protocol,...)
Wprowadzenie Dlaczego normy? Badania Construction Project Information Committee (CPIC) z 2003 roku pokazują, że zestandaryzowanie procesu wytwarzania dokumentacji prowadzi do redukcji kosztów wytwarzania poprawy jakości dokumentacji redukcji błędów odkrywanych na budowie Ten sam raport określa redukcję kosztów na poziomie 18% lub ekstra dochód na poziomie ok. 10% sumy kontraktu Źódło: CPIC, Production Information: a code of procedurę for the construction industry, 2003
Wprowadzenie Dlaczego brytyjskie? Europe Construction Market Forecast from 2015 to 2020 Źódło: https://buildingradar.com/construction-blog/european-construction-market-forecast/
Źódło: https://buildingradar.com/construction-blog/european-construction-market-forecast/
Wprowadzenie Oprócz brytyjskich rozważane mogły być normy: Fińskie Norweskie [Niemieckie] Europejskie (EU) [Amerykańskie] Normy fińskie i norweskie bardziej podręczniki BIM niż normy, kulturowo, językowo i ekonomicznie kraje odległe: Wymiana handlowa z Finlandią: 769.1 mln EUR w 2014 r.; Polska na 13 miejscu partnerów handlowych Finlandii Wymiana handlowa z Norwegią: 4,177 mld EUR w 2014 r.; Polska na 15 miejscu partnerów handlowych Finlandii (60% obrotu Polski i Norwegii to import łososia!!!) (źródła wg danych Portalu Promocji Eksportu: https://finland.trade.gov.pl/pl/wymiana-handlowa/1198,co-kupic-a-co-sprzedac.html https://norway.trade.gov.pl/pl/wymiana-handlowa/co-kupic-a-co-sprzedac/9752,handel-z-polska.html)
Wprowadzenie Adam Matthews Normy europejskie (EU): EU BIM Task Group powołany 01. 2016 (de facto później niż V4 BIM Task Group) Szefostwo brytyjskie (Adam Matthews z brytyjskiego BIM TG) Norma ISO 19650-1 i 19650-2 - w przygotowaniu przez komitet ISO/TC 59/SC 13 (być może public draft 04.2017???) Jeszcze nie istnieje choć np. niemiecki plan implementacji BIM Plannen-bauen 4.0 GmbH powołuje się na ISO 19650 Źródło: Plannen-bauen 4.0 GmbH
Wprowadzenie Norma ISO 19650-1 i 19650-2 - w przygotowaniu przez komitet ISO/TC 59/SC 13 ( ) ISO19650 jest prawie że całkowicie <oparte> na podstawie BS1192:2007 i PAS1192-2:2013. CDE będzie prawie że jednakowy i słyszałem, że rozmowy się ciągną dalej na temat BIM Levels bo w ISO 19650 draft była propozycja zmiany ( ) Źródło prywatne, ISO/TC 59/SC 13
Wprowadzenie WNIOSEK: Za rozwiązaniem brytyjskim przemawiają: Najbardziej zaawansowany poziom unormowań Całościowa wizja procesów BIM dla Life-Cycle Management Wzorcowe podejście do zamówień publicznych w Government Soft Landings (2011) i normie BS 8536-1:2015 Duży rynek budowlany (177 mld. EUR) i duży eksport usług budowalnych (ok. 9 mld. EUR wg https://www.gov.uk/government/collections/construction-sector-export-help) Relatywnie bliskie i pogłębiające się więzi ekonomiczne z Polską (2013): eksport z Polski do GB: 10,078 mld Euro (w 2012 roku GB na 2 miejscu krajów) Import z GB do Polski: 5,969 mld Euro BREXIT: nie powinien mieć ujemnego wpływu na prymat Wielkiej Brytanii w implementacji BIM (a może trochę specjalistów wróci do kraju? )
Rodzina norm BS 1192 Rodzina norm BS 1192 Seria kilku norm wyznaczająca ramy procesów BIM w Wielkiej Brytanii BS 1192:2007+A2:2016 (nowsza wersja: +A1:2015) Collaborative production of architectural, engineering and construction information Code of Practice PAS 1192-2:2013 Specification for information management for the capital/delivery phase of construction projects using building information modeling PAS 1192-3:2014 Specification for information management for the operational phase of assets using building information modeling BS 1192-4:2015 Collaborative production of information Part 4 Fulfilling employers information requirements using COBie Code of Practice PAS 1192-5:2015 Specification for security minded building information modeling, digital built environments and smart asset management Wszystkie te normy (i wiele innych) można pobrać bezpłatnie ze strony: http://bim-level2.org/en/standards/
Rodzina norm BS 1192 Rodzina norm BS 1192 Norma BS 1192:2007+A2:2016 jest fundamentem tzw. 8 filarów implementacji BIM w Wielkiej Brytanii
AEC (UK) BIM Protocol AEC (UK) BIM Protocol ver. 2.1.1 Komitet AEC(UK) powstał w 2000 roku w celu wsparcia procesów projektowania, zarządzania i wymiany informacji projektowej Pierwsza wersja AEC(UK) BIM Protocol powstała w 2009 roku, najnowsza wer. 2.1.1 jest datowana na czerwiec 2015 Protokół (podręcznik) BIM zawierający praktyczne zasady organizacji współpracy międzybranżowej AEC(UK) BIM Protocol towarzyszą suplementy dla pakietów: Revit, Bentley Building, Nemetschek Vectorworks, ArchiCAD Nie mylić z CIC BIM Protocol!!! Można pobrać bezpłatnie ze strony: https://aecuk.wordpress.com/downloads/
BS 1192 AEC (UK) BIM Protocol w strategii V4 BIM TG Dokonano tłumaczeń Przez ICE wystąpiono do BSI o licencję na użycie
Normy serii BS 1192 Wprowadzają tzw. zasadę project governance doktryny polegającej na kontrolowanym i zarządzanym procesie biznesowym charakteryzującym się: Integracją strategii osiągania efektów danego projektu ze strategią biznesową organizacji Ustanowienie jasno zdefiniowanych ról i odpowiedzialności wszystkich uczestników procesu, w tym odpowiedzialności kadr kierowniczych za wdrożenie i realizację strategii zarządzania projektem Fazowość przedsięwzięcia oraz ustanowienie punktów kontrolnych (data drops) pozwalających na bieżąco weryfikować poprawność rozwoju projektu i jego zgodność z przyjętym programem, oraz rejestracja i komunikowanie decyzji będących wynikiem analizy danych z punktów kontrolnych Ustanowienie kryteriów oceny postępu realizacji i wyników projektu oraz mechanizmu sprzężenia zwrotnego celem doskonalenia metodologii rozwoju projektu Ustanowienie przejrzystych i bezpiecznych zasad dostępu do danych dla interesariuszy procesu, priorytet dostępu do pełnych danych nad prawami autorskimi
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Norma BS 1192 jest normą typu Best practice Zebrano doświadczenia ok. 70 podmiotów z brytyjskiego rynku Standaryzuje/normalizuje proces, a nie szczegółowe rozwiązania organizacji (jednak oferuje sugerowane rozwiązania w przypadku, kiedy organizacje nie uzgodnią własnych rozwiązań) Projekt i jego rozwój jest postrzegany przez pryzmat 7 etapów pracy RIBA (RIBA Plan of Work), z trzema punktami decyzyjnymi na etapie CAPEX i 2+n punktami na etapie OPEX: COBie COBie Źródło: M. Richards i PAS 1192-2
Norma BS 1192:2007+A2:2016 W rodzinie norm BS 1192 wyróżnione są 4 typy uczestników procesu (tzw. indeks RACI): R responsible party A authoring party C contributing party I party to be informed Wyróżnia się dwa procesy: Management process Information process Źródło: PAS 1192-2
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Norma BS 1192 standaryzuje trzy obszary: m.in. nazewnictwo kontenerów, formaty plików, pocz. układu współrzędnych, ustalenia standardów i szablonów BIM/CAD Standardowa Metoda i Procedura (SMP) Role i odpowiedzialności (R&R) Własność danych i odpowiedzialność za dane Common Data Environment (CDE) Procedura iteracyjnego rozwoju dokumentacji skoordynowanego modelu
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Role i odpowiedzialności: Design Coordination Manager (komunikacja między zespołami projektowymi i wykonawczymi) Lead Designer zarządza procesem rozwoju modelu, organizacją stref, aprobatą lub odrzuceniem; stanowisko czasami identyczne z Design Coordination Manager Task Team Manager zarządzania zadaniami podzespołów, raportuje do Lead Designera Interface Manager odpowiada za zadania cząstkowe (lub strefy), raportuje do Task Team Managera i Lead Managera Project Information Manager pilnuje zgodności ze standardami, odpowiada za zarządzanie plikami, ich statusem zdatności dla danego celu CAD Coordinator CAD Manager Źródło: PAS 1192-2 i Pieter Bruegel
Norma BS 1192:2007+A2:2016 CDE - 4 obszary: Work-in-Progress (WIP) Shared Area/Client Shared Area Published/Client Shared Area Archive
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Norma określa wewnętrzne procesy w tych obszarach, definiując równocześnie zestawy kodów dla nazewnictwa plików, kontenerów, etapów procesu, części budynku, etc., oraz stopnia rozwoju modelu przez tzw. kody zdatności i system numeracji wersji. Proces WIP to proces iteracyjnego rozwoju modelu narzędziami danego zespołu, ze współdzieleniem modelu wewnątrz organizacji lub w centralnym repozytorium.
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Proces WIP może być realizowany przez jedną osobę lub (częściej) zespół. Niezależnie od używanych narzędzi do pracy współbieżnej/współdzielenia plików, wszystkie zespoły używają jednolitego systemu zarządzania nazewnictwem i kodami stanu Na etapie WIP odpowiedzialność za jakość danych, spójność i bezbłędność odpowiada organizacja rozwijająca dany model/sub-model, także za część pracy podzleconą na zewnątrz
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Etap kończy zatwierdzenie i załadowanie do strefy Shared Towarzyszy temu zmiana kodu zdatności i wersji Udostępniony model może być odnośnikiem dla innych branż lub własnej branży
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Nowy cykl: konstrukcje
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Nowy cykl: konstrukcje
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Nowy cykl: konstrukcje
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Nowy cykl: konstrukcje
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Nowy cykl: konstrukcje
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Standardowa metoda i procedura Nazewnictwo plików, np.: Nazewnictwo pól w nazwach, np.:
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Standardowa metoda i procedura Kody zdatności w WIP
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Standardowa metoda i procedura Kody zdatności w SHARED
Norma BS 1192:2007+A2:2016 Standardowa metoda i procedura Wersjonowanie: W WIP (dla S0), przed przesłaniem do strefy SHARED, wstępne statusy rewizji określa się jako P1.1, P1.2, or P2.1, P2.2,. (po kropce dziesiętnej wersja, czyli iteracja w WIP) Przed autoryzacją do budowy (S1-Sn), pomija się nr wersji: P1, P2, P3, Wraz ze zmianą statusu na A (zdatne do budowy), statusy wersji zapisuje się jako C1, C2, C3, Nazwy warstw Tabelki rysunkowe Klasyfikacja budowlana wg UNICLASS-2015
Prace opisujące unormowania Mervyn Richards Building Information Management, A Standard Framework and Guide to BS 1192, British Standards Institution 2010
Prace opisujące unormowania Joanna Kozdroń PROCESY BIM W WIELKIEJ BRYTANII STAN AKTUALNY I KIERUNKI ROZWOJU STANDARDÓW, Praca magisterska, PK, 2016
Prace opisujące unormowania Magdalena Drogosz PROCESY BIM WEDŁUG BUILDINGSMART I ISO STAN AKTUALNY I KIERUNKI ROZWOJU STANDARDÓW, Praca magisterska, PK, 2016
Prace opisujące unormowania Michał Włosek BIM W ZARZĄDZANIU CYKLEM ŻYCIA BUDYNKU, Praca magisterska, PK, 2016
Podsumowanie i wnioski V4 BIM Task Group opowiada się za wdrożeniem systemu regulacji opartego o normy brytyjskie Dokonano pierwszych tłumaczeń, wystąpiono o licencje Normy brytyjskie są normami Best practice, nie narzucają ściśle określonych rozwiązań, ale ściśle definiują procesy zarządzania informacją Dalsze działania zależne od decyzji MIB i zatwierdzenia tego kierunku prac Można rozważyć ew. opracowanie polskiego Aneksu dla uwzględnienia niektórych polskich uwarunkowań Wymagają rozstrzygnięcia kwestii systemu klasyfikacji, wsparcia poprzez kwalifikowane biblioteki komponentów BIM, etc. Potrzebne dalsze tłumaczenia