Mechanizm rozliczeń i rozrachunków instrumentów OTC rozliczanych w PLN Wrzesień 2014 r.
Spis treści Wstęp... 3 1 Instrumenty bez dostawy (rozrachunek na bazie netto)... 4 1.1 Przyjmowanie transakcji sesja rozliczeniowa... 4 1.2 Koniec dnia rozliczeniowego sesja kompensacyjna... 4 1.2.1 Komunikat E.1 (PositionBalanceSettlements)... 5 1.2.2 Pozostałe komunikaty rozliczeniowe... 8 1.3 Sesja rozrachunkowa (płatnicza)... 8 2 Instrumenty z dostawą (rozrachunek na bazie brutto)... 10 2.1 Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w przeddzień rozrachunku... 10 2.2 Przepływy w dniu rozrachunku... 10 2.2.1 Sesja rozrachunkowa (płatnicza)... 10 2.2.2 Sesja rozrachunkowa w KDPW... 11 2.3 Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w dniu rozrachunku... 11 2
Wstęp Niniejszy dokument zawiera opis głównych mechanizmów rozliczeniowych i rozrachunku wykorzystywanych w odniesieniu do transakcji OTC w instrumentach pochodnych stopy procentowej (IRS, Basis, OIS i FRA) oraz transakcji repo rozliczanych w PLN przez KDPW_CCP. W szczególności przedstawiono opis faz dnia rozliczeniowego oraz sposobu kalkulacji poszczególnych komponentów rozliczeń. 3
1 1 Instrumenty bez dostawy (rozrachunek na bazie netto) W tej kategorii znajdują się wszystkie instrumenty, których rozrachunek dokonuje się na bazie netto: IRS (swapy walutowe w PLN, w tym OIS, Basis swap, oraz vanilla IRS) FRA 1.1 Przyjmowanie transakcji sesja rozliczeniowa Transakcje przyjmowane są do rozliczeń w KDPW_CCP w trakcie trwania sesji rozliczeniowej od godziny 9:00 do godziny 17:00. Transakcje skierowane do rozliczeń po godzinie 17:00 a przed godziną 9:00 kolejnego rozliczeniowego dnia zostaną skolejkowane i będą przetworzone przez system KDPW_CCP łącznie po otwarciu najbliższej sesji rozliczeniowej. Nowacja dla transakcji zachodzi w momencie jej przyjęcia przez KDPW_CCP do rozliczeń. Z chwilą przyjęcia transakcji lub jej odrzucenia KDPW_CCP wysyła do uczestnika komunikat potwierdzający status transakcji wraz z wyliczeniami wymagań depozytowych oraz dostępnego limitu zabezpieczeń. 1.2 Koniec dnia rozliczeniowego sesja kompensacyjna O godzinie 17:15 rozpoczyna się sesja kompensacyjna, w trakcie której KDPW_CCP dokonuje wyceny transakcji, uznania zabezpieczeń w papierach wartościowych, obliczenia należności i zobowiązań z tytułu wymaganych depozytów zabezpieczających, wyrównania do rynku, wyrównania utraconych korzyści ekonomicznych (PAI) oraz należności i zobowiązań z innych tytułów, a także depozytów dodatkowych oraz wymaganej wpłaty na fundusz zabezpieczający (aktualizacja wpłat do funduszu rozliczeniowego ma miejsce raz w miesiącu, natomiast codziennie wykonywana jest aktualizacja wyceny zabezpieczeń wniesionych w papierach wartościowych). W trakcie sesji kompensacyjnej dla oznaczonych kont uczestnika wykonywane jest także umarzanie przeciwstawnych pozycji. W czasie sesji kompensacyjnej generowane są komunikaty rozliczeniowe systemu kdpw_otc: E.1 positionbalancesettlements E.2 płatności z tytułu depozytów zabezpieczających F.2 informacja o aktualizacji funduszu rozliczeniowego E.3 automaticterminationsummary 4
Z.1 ExternalReport Generalną zasadą wykorzystywaną w komunikatach systemowych jest oznaczanie kwot należnych KDPW_CCP jako wartości dodatnie a kwot będących zobowiązaniami KDPW_CCP jako wartości ujemne. 1.2.1 Komunikat E.1 (PositionBalanceSettlements) Komunikat E.1 zawiera następujące informacje: 1. Wycena transakcji (wyrównanie do rynku) MtM, 2. Wartość wymagalnych w następnym dniu roboczym płatności odsetkowych (kupon) - Cpn, 3. Zmiana wyceny transakcji Variation Margin VM, 4. Wyrównanie utraconych korzyści ekonomicznych PAI, 5. Wartość wymaganych depozytów zabezpieczających IM, 6. Należności i zobowiązania z innych tytułów (automatyczna terminacja transakcji, terminacja transakcji na żądanie, wyrównanie związane z rozrachunkiem w innym systemie, transfer pozycji) Settlement Adjustment SAdj, 7. Ogólna kwota do regulacji, bez uwzględnienia wartości uznanych zabezpieczeń, które wraz z ostateczną kwotą do regulacji przekazywane są w komunikacie E.2 SA. Poniżej przedstawiony jest sposób wyliczeń wartości dla wyżej wymienionych danych. Ad.1. Wycena transakcji - MtM Szczegółowe wzory wyceny mające zastosowanie dla poszczególnych instrumentów finansowych znajdują się w Szczegółowych zasadach systemu rozliczeń OTC w załączniku 6. Ad.2. Wartość płatności odsetkowych - Cpn Wyznaczana jest wartość płatności odsetkowych związanych z bieżącym okresem odsetkowym, dla których data płatności przypada na następny dzień roboczy, zgodnie ze specyfikacją transakcji (dotyczy transakcji IRS, Basis Swap, OIS i FRA). Ad. 3. Codzienna zmiana wyceny transakcji - VM 5
(wzór 1) Variation Margin jest różnicą bieżącej wyceny transakcji oraz wyceny z poprzedniego dnia rozliczeniowego. Dla transakcji przyjętych do rozliczeń w dniu bieżącym przyjmuje się, że wycena z dnia poprzedniego wynosi zero. Obliczenia VM prowadzone są na poziomie konta PB konta zabezpieczeń, do którego przyporządkowane są wszystkie konta rozliczeniowe uczestnika posiadające ten sam numer indentyfikacyjny klienta - NKK. Ad.4. PAI jest wartością odsetek od przekazanego dotychczas od transakcji VM obliczoną przy zastosowaniu stawki POLONIA. Wartość skumulowanego Variation Margin, przekazanego do dnia t-1 jest równa wycenie z dnia t-1,. (wzór 2) Wartość obliczana więc jest wg wzoru: (wzór 3) gdzie: wartość transakcji i w dniu t-1 i indeks transakcji, stawka POLONIA z dnia t, YF ułamek roku, t indeks dnia rozliczeniowego. Ad.5. Wymagane depozyty zabezpieczające - IM Obliczenia depozytów zabezpieczających przebiegają zgodnie z punktem 4 załącznika 6 do Szczegółowych Zasadach Systemu Rozliczeń OTC. 6
Należy tutaj zwrócić uwagę, że komunikatem E.1 przekazywane są jedynie dane dotyczące wymaganych depozytów zabezpieczających. Dane dotyczące wniesionych i uznanych zabezpieczeń przekazywane są komunikatem E.2 (colr.mrg.003.01), generowanym około godziny 19:00. Dopiero dane z komunikatu E.2 są podstawą do rozrachunków pieniężnych w dniu kolejnym. Ad.6. Należności i zobowiązania z innych tytułów SAdj W tym polu przekazywana jest suma wartości wszelkich wyrównań wynikających z: automatycznego zamykania pozycji i zamykania pozycji na żądanie (aukcja), rozrachunku w innym systemie rozrachunku, transferu pozycji. W przypadku aukcji wartość Settlement Adjustment jest sumą kwot wynikających z przyjętych ofert we wszystkich aukcjach, które odbyły się danego dnia. Wynik pojedynczej aukcji równy jest sumie iloczynów zaakceptowanych cen za jednostkę portfela oraz liczby jednostek. W przypadku portingu (transferu) pozycji z danego konta wartość Settlement Adjustment jest zagregowaną wartością rozrachowanego MtM dla wszystkich transakcji zarejestrowanych na danym koncie. Settlement Adjustment kompensuje tę wartość, co sprawia, że uczestnik przejmujący pozycję zapłaci netto wyrównanie wyłącznie od daty ostatniego rozrachunku. Ad.7. Kwota do regulacji - SA Kwota do regulacji wyznaczana jest następująco: + Cpn (wzór 4) SA kwota regulacji nie uwzględniająca zmiany w wymaganych depozytach zabezpieczających i uznanych zabezpieczeniach W przeddzień płatności kuponu element Cpn komunikatu E.1/E.2 zostanie wypełniony wartością wymaganych/otrzymywanych odsetek w dniu płatności. Jednocześnie wycena transakcji MtM ulegnie obniżeniu o wartość uwzględniającą fakt realizacji płatności odsetkowej, co zostanie odzwierciedlone w obliczonym VM. 7
1.2.2 Pozostałe komunikaty rozliczeniowe Po otrzymaniu zaktualizowanej wyceny papierów wartościowych z rynków system KDPW_CCP przystępuję do generowania komunikatów E.2 (colr.mrg.003.01) oraz F.2 (colr.sgf.002.01) z pozostałymi danymi rozliczeniowymi (około godz. 19.00). Komunikat E.2 zawiera komplet informacji z komunikatu E.1 oraz dodatkowe informacje o wniesionych i uznanych zabezpieczeniach pieniężnych i niepieniężnych. Komunikat F.2 (colr.sgf.002.01) zawiera dane o wymaganych i wniesionych wpłatach do funduszu zabezpieczającego OTC. Komunikat E.3 automaticterminationsummary zawiera informacje o umorzonych na koniec dnia transakcjach. Komunikat Z.1 ExternalReport zawiera inne opcjonalne raporty o rozliczanych transakcjach. Kwota do regulacji kierowana w instrukcji płaniczej w dniu następnym rano jest obliczana w sposób następujący po agregacji danych z wszystkich komunikatów: (wzór 5) Regulacja kwota, którą KDPW_CCP automatycznie obciąży lub uzna rachunek banku płatnika UR w NBP SA kwota regulacji wg definicji dla komunikatu E.1 IMC wartość uznanych zabezpieczeń wniesionych na poczet wymaganego depozytu zabezpieczającego IM wartość wymaganych depozytów zabezpieczających DFC wartość uznanych zabezpieczeń na poczet wpłaty do funduszu zabezpieczającego OTC DF wartość wymaganej wpłaty do funduszu zabezpieczającego OTC, obliczona raz w miesiącu AMC wartość uznanych zabezpieczeń na Depozyt Dodatkowy OTC AM wartość wymaganego Depozytu Dodatkowego OTC 1.3 Sesja rozrachunkowa (płatnicza) Na podstawie sald z komunikatów E.2 i F.2 system KDPW_CCP w kolejnym dniu roboczym wykona odpowiednio obciążenia lub uznania rachunków banków w DSP NBP. 8
Regulacja płatności wykonywana jest w w kolejnym dniu roboczym na 15 minut przed rozpoczęciem sesji rozliczeniowej. 9
2 2 Instrumenty z dostawą (rozrachunek na bazie brutto) Transakcje repo 2.1 Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w przeddzień rozrachunku W dniu poprzedzającym rozrachunek transakcji repo system generuje wartości wymienione w p. 1.2 na analogicznych zasadach jak w przypadku rozliczeń transakcji na bazie netto. W przypadku repo kupon przyjmuje zawsze wartość zerową. Jednocześnie tego samego dnia system generuje do rozrachunku w KDPW instrukcję złożoną obejmującą: 1. instrukcję DVP rozrachunku obligacji w zamian za zapłatę ceny wynikającej z zawartej transakcji repo, 2. instrukcję płatniczą z wartością obliczonego skumulowanego Variation Margin obliczonego dla transakcji odpowiednio otwierającej lub zamykającej (w zależności, przed rozrachunkiem której z nich się znajdujemy). W przypadku udanego rozrachunku instrukcji złożonych wartość skumulowanego Variation Margin z pkt. 2 wykazywana jest również jako SAdj w danym dniu rozliczeniowym, wchodząc w skład wzoru 4. Instrukcje złożone zawsze są rozrachowane w KDPW łącznie. Powyższa konstrukcja mechanizmu rozliczeniowego ma na celu zapewnić uwzględnienie przy rozrachunku transakcji repo kwot już rozliczonych, związanych z bieżącą wartością transakcji. (Dla transakcji otwierającej, dla której rozrachunek następuje w dniu t+0 instrukcja płatnicza zawiera wartość zerową, co wynika z faktu, że nie nastąpił jeszcze rozrachunek jakiegokolwiek Variation Margin). 2.2 Przepływy w dniu rozrachunku 2.2.1 Sesja rozrachunkowa (płatnicza) W trakcie sesji rozrachunkowej wykonywane są obciążenia i uznania kont banków w NBP wartościami kwot regulacji obliczonymi zgodnie z wzorem 5. 10
2.2.2 Sesja rozrachunkowa w KDPW W dniu rozrachunku system KDPW wysyła przekazane przez KDPW_CCP instrukcje złożone dotyczące transakcji repo na kolejne sesje rozrachunkowye: o 10:30, 13:00 i 15:30. Uczestnicy zobowiązani są do zapewnienia środków pieniężnych na rachunku w NBP oraz papierów wartościowych na koncie depozytowym najpóźniej do ostatniej sesji rozrachunkowej o 15:30. W przypadku braku rozrachunku przesuwany jest on na kolejny dzień. W tym celu wykonywane są następujące czynności: Kwota instrukcji płatniczej jest wyrównywana o bieżącą wycenę transakcji (bieżący skumulowany VM dotyczący rozrachowywanej transakcji). Po konsultacji z UR, który dokonał naruszenia, KDPW_CCP oczekuje na dostarczenie przez niego obligacji na pierwszej sesji rozrachunkowej następnego dnia. W przypadku utrzymywania się braku pokrycia w papierach wartościowych na koncie uczestnika KDPW_CCP podejmuje działania mające na celu nabycie papierów wartościowych na rachunek tego uczestnika. 2.3 Obliczenia na koniec dnia rozliczeniowego w dniu rozrachunku Dla transakcji repo, na analogicznych zasadach jak w przypadku rozliczeń transakcji na bazie netto, system generuje wartości wskazane w p. 1.2.1. Po rozrachunku transakcji odpowiednio: otwierającej lub zamykającej MtM transakcji repo zmieni się, co prowadziłoby do powstania regulacji z tytułu Variation Margin, która została już rozliczona. Aby skompensować tę kwotę KDPW_CCP przekażę jako SAdj kwotę wynikającą ze skumulowanego na dzień poprzedni Variation Margin dla transakcji odpowiednio: otwierającej lub zamykającej repo. Wymagane saldo do regulacji zostanie wyznaczone zgodnie ze wzorem 5. 11