UCHWAŁA Nr 1229/169/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 9 grudnia 2008 roku w sprawie Założeń Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009 i lata 2010-2011. Na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (tekst jednolity: Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 1 ), art. 3 ust. 4, art. 8 ust. 1 pkt 1, art. 8, ust. 3, art. 65 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 2 ), w związku z uchwałą Nr 1090/158/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 4 listopada 2008 roku w sprawie powołania Zespołu Zadaniowego ds. Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009, Zarząd Województwa Pomorskiego postanawia, co następuje: 1. 1. Przyjmuje się Założenia Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009 i lata 2010-2011, zwane dalej Założenia RPDZ", przygotowane przez Zespół Zadaniowy ds. Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego i pozytywnie zaopiniowane przez Pomorską Wojewódzką Radę Zatrudnienia w Gdańsku, stanowiące załącznik do niniejszej uchwały. 2. Założenia RPDZ, o których mowa ust. 1, określają priorytetowe kierunki działań i grupy osób wymagających wsparcia oraz główne cele i zasady realizacji regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w roku 2009 i latach 2010-2011. 2. 1. Założenia RPDZ, o których mowa w 1 stanowić będą podstawę sporządzenia przez Zespół Zadaniowy ds. RPDZ Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009 (zwanego dalej RPDZ"), który określi szczegółowe cele i dziedziny wsparcia, a także listę wskaźników ich osiągnięcia oraz zadania i środki ich realizacji w roku 2009. 2. Plan, o którym mowa w ust. 1, zawierać będzie, w szczególności, istotne dla regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim programy i projekty oraz inne przedsięwzięcia i zadania realizowane przez komórki Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, Wojewódzki Urząd Pracy w Gdańsku i inne jednostki organizacyjne Samorządu Województwa, w tym koordynowane w ramach programów operacyjnych współfinansowanych z Funduszy Strukturalnych Unii Europejskiej. 3. W oparciu o określone w Założeniach RPDZ priorytety, cele i zasady regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich województwa pomorskiego RPDZ będzie corocznie w latach 2010 i 2011 aktualizowany uwzględniając: sytuację na rynku pracy, uwarunkowania prawne polityki oraz efekty realizacji RPDZ w latach wcześniejszych. 3. 1. Uznaje się za celowe, aby w pracach nad RPDZ uczestniczyły na zasadzie współdziałania z samorządem województwa: samorządy powiatowe województwa pomorskiego, jednostki administracji rządowej i wyspecjalizowane instytucje centralne działające w województwie, a także przedstawiciele partnerów społecznych na rynku pracy i organizacji pozarządowych działających na rzecz zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich. 2. Współdziałanie, o którym mowa w ust. 1, polegać będzie w szczególności na uzgodnieniu priorytetów, celów i szczegółowych dziedzin wsparcia działań, wzajemnym informowaniu o zamierzonych w roku 2009 działaniach na rzecz zatrudnienia i rozwoju zasobów ludzkich, a także wymianie uwag i sugestii służących skoordynowaniu tych działań, co znajdzie wyraz w RPDZ. 4. Wykonanie uchwały powierza się Dyrektorowi Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Gdańsku. 1 Zm. z 2002 r., Nr 23, poz. 220, Nr 62, poz. 558, Nr 153, poz. 1271, Nr 214, poz. 1806; z 2003 r. Nr 162, poz. 1568; z 2004 r. Nr 102, poz. 1055, Nr 116, poz. 1206, Nr 167, poz. 1759; z 2006 r. Nr 126, poz. 875 i Nr 227, poz. 1658; z 2007 r. Nr 173, poz. 1218; z 2008 r. Nr 180, poz. 1111. 2 Zm. z 2008 r. Nr 70, poz. 416. 1
5. Uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia. 2
UZASADNIENIE Zgodnie z postanowieniami ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 69, poz. 415 z późn. zm.), samorząd województwa przygotowuje corocznie regionalny plan działań na rzecz zatrudnienia (dalej w skrócie RPDZ). Przygotowanie i realizacja tego planu służy określaniu i koordynowaniu przez samorząd województwa regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich, w odniesieniu do krajowej polityki rynku pracy. Dokument RPDZ przygotowuje samorząd województwa na podstawie Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia uwzględniając strategię rozwoju województwa oraz strategię województwa w zakresie polityki społecznej, po zasięgnięciu opinii powiatowych jednostek samorządu terytorialnego oraz partnerów społecznych. Zadanie to realizuje, w myśl postanowień wyżej wymienionej ustawy, Wojewódzki Urząd Pracy będący jednostką organizacyjną samorządu województwa. Dla przygotowania Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009 uchwałą Nr 1090/158/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 4 listopada 2008 roku powołany został Zespół Zadaniowy ds. RPDZ. Ze względu na złożone i wielostronne powiązania problematyki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich z innymi dziedzinami polityki regionalnej województwa, w pracach Zespołu ds. RPDZ uczestniczą m.in. przedstawiciele Urzędu Marszałkowskiego Województwa Pomorskiego, a ze względu na konieczne współdziałanie wielu sektorów w realizacji polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich, reprezentowane są w nim także inne jednostki administracji publicznej i instytucje realizujące zadania w tej sferze oraz Pomorska Wojewódzka Rada Zatrudnienia. Zespół Zadaniowy ds. RPDZ na swym I spotkaniu w dniu 24 listopada 2008 r. przedyskutował i zaakceptował projekt Założeń RPDZ na rok 2009 i lata 2010-2011. Zgodnie z projektem Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia (KPDZ), przygotowanym na lata 2009-2011, Założenia wskazują priorytety regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich na okres trzyletni, tj. rok 2009 i kolejne dwa lata. Obejmują one priorytetowe kierunki działań i grupy osób wymagających wsparcia oraz główne cele i zasady realizacji tej polityki. Pomorska Wojewódzka Rada Zatrudnienia w Gdańsku 1 grudnia 2008 r. zaopiniowała pozytywnie projekt Założeń RPDZ na rok 2009 i lata 2010-2011. Priorytetowe kierunki działań zapisane w Założeniach RPDZ na rok 2009 i lata 2010-2011 sformułowano nawiązując do priorytetów KPDZ, uzupełniając je o priorytet związany z kształtowaniem oferty atrakcyjnych i dostępnych miejsc pracy. Priorytet ten ma utrwalone miejsce w polityce rynku pracy władz samorządowych województwa pomorskiego od wielu lat. Analogiczne założenie przyjęto jeśli chodzi o określenie grup osób wymagających wsparcia przez działania polityki w 2009 roku i latach 2010-2011. Wśród głównych zasad realizacji polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich proponowanych w Założeniach RPDZ szczególnie istotne jest wzmocnienie współdziałania z samorządami powiatowymi województwa pomorskiego oraz większe zaangażowanie sektora pozarządowego i partnerów społecznych rynku pracy, zwłaszcza pracodawców. W praktyce powinno to doprowadzić do uzgodnienia priorytetów, celów i dziedzin wsparcia oraz ujęcia w RPDZ na 2009 r. działań wszystkich tego typu partnerów. W związku z powyższym podjęcie niniejszej uchwały jest zasadne. 3
Załącznik do Uchwały nr 1229/169/08 Zarządu Województwa Pomorskiego z dnia 9 grudnia 2008 r. Założenia Regionalnego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia dla województwa pomorskiego na rok 2009 i lata 2010-2011 A. Ustalenia wstępne 1. Rola RPDZ wynikająca z regulacji ustawowych Regionalny plan działań na rzecz zatrudnienia (dalej: RPDZ) zgodnie z art.3 ust.4 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, dalej - Ustawa (tekst jednolity: Dz. U. 2008 r. Nr 69 poz. 415 z późn. zm.) przygotowuje samorząd województwa corocznie na podstawie Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia, uwzględniając strategię rozwoju województwa oraz strategię wojewódzką w zakresie polityki społecznej i po zasięgnięciu opinii powiatowych jednostek samorządu terytorialnego oraz partnerów społecznych. Zgodnie z art.8 ust.3 Ustawy za przygotowanie RPDZ (jak i inne zadania dotyczące polityki rynku pracy realizowanej w województwie) odpowiada wojewódzki urząd pracy, będący jednostką organizacyjną samorządu województwa. Zgodnie z art.8 ust.1 pkt 1 Ustawy określanie i koordynowanie regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w odniesieniu do krajowej polityki rynku pracy przez przygotowanie i realizację regionalnego planu działań na rzecz zatrudnienia stanowi jedno z zadań samorządu województwa. Zadanie to wymaga współdziałania z wojewódzką radą zatrudnienia (art. 8 ust. 1 pkt 4), a inne powiązane z nim zadania obejmują także m. in.: podział posiadanych środków Funduszu Pracy, z uwzględnieniem kierunków i priorytetów określonych w regionalnym planie działań na rzecz zatrudnienia, na działania na rzecz promocji zatrudnienia, rozwoju zasobów ludzkich i aktywizacji bezrobotnych (art. 8 ust. 1 pkt 2), programowanie i wykonywanie zadań realizowanych przy współfinansowaniu Europejskiego Funduszu Społecznego (art. 8 ust. 1 pkt 6), 2. Sposób przygotowania i charakter planu w 2009 r. W aktualnym stanie prawnym (koniec listopada 2008 r.) sytuacja w zakresie podstaw programowych RPDZ na rok 2009 nie jest w pełni zdeterminowana. W trakcie procesu legislacyjnego w Sejmie RP znajduje się rządowy projekt nowelizacji Ustawy. Wprawdzie nie ulegają zmianie zgodnie z ww. projektem zapisy dotyczące głównych dokumentów planowania na szczeblu krajowym i regionalnym, jednak zakłada się istotne zmiany odnośnie zakresu i sposobu prowadzenia polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich, w tym dotyczące rodzaju stosowanych instrumentów programowych. W końcu października br. przygotowany został wstępny (roboczy) projekt Krajowego Planu Działań na rzecz Zatrudnienia (KPDZ), który zgodnie z Ustawą stanowić powinien podstawę przygotowania RPDZ dla województwa pomorskiego na 2009 r. Nawiązując do Krajowego Programu Reform na lata 2008 2011 projekt KPDZ obejmuje okres trzyletni, co uwidoczniono również w nazwie (Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2009-2011). Biorąc powyższe pod uwagę oraz faktyczną potrzebę wydłużenia horyzontu obowiązującej polityki (jej głównych ustaleń), a także zapisy Ustawy, proponuje się by Założenia RPDZ na 2009 r. obejmowały także perspektywę dwu następnych lat w zakresie priorytetowych kierunków działań i grup osób wymagających wsparcia. Założenie to oznacza, że - stosownie do nowych wyzwań i potrzeb oraz dynamiki zmian na rynkach pracy - w kolejnych latach (co roku) Plan podlegać będzie aktualizacji w zakresie dziedzin wsparcia i konkretnych zadań oraz (w całości) corocznej procedurze akceptacji przez Zarząd Województwa. 4
B. Priorytetowe kierunki działań polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2009 r. i w latach 2010-2011. W latach 2007-2008 podstawą polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim były cztery kierunki priorytetowe działań. Miały one zakres, odpowiadający logicznie segmentom problematyki rynku pracy tj. popytu na pracę (kierunek 1), wzmacniania podaży zasobów pracy (jakościowej - kierunek 2, a w odniesieniu do aktywizacji części zasobów znajdującej się w szczególnej sytuacji na rynku pracy - kierunek 3), doskonalenia systemu instytucji rynku pracy (kierunek 4). Z jednej strony ewentualne utrzymanie tych kierunków mogłoby być istotne ze względu na potrzebę stabilności polityki w dłuższym okresie. Ułatwia to odpowiednie adresowanie działań różnorodnych podmiotów działających na rynku pracy. Z drugiej strony kierunki priorytetowe działań muszą nawiązywać do aktualnych dokumentów programowych stanowiących zgodnie z Ustawą podstawę formułowania RPDZ. Przede wszystkim jest to Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2009-2011. Wstępny projekt KPDZ 2009-2011 proponuje 3 priorytety działań: 1. Wzrost aktywności (wzrost aktywności zawodowej przez budowanie spójności rynku pracy i przez to wsparcie aktywności osób w szczególnej sytuacji na rynku pracy oraz wzrost aktywności edukacyjnej przez system edukacji ustawicznej i zachęt do kształcenia się przez całe życie). 2. Sprawny rynek pracy (poprawa funkcjonowania rynku pracy dzięki m. in. promocji elastycznych i alternatywnych form zatrudnienia, reformie systemu zabezpieczenia społecznego, kształtowaniu nowych relacji na rynku pracy przez współpracę instytucji rynku pracy i innych aktorów polityki, oraz systemowi monitorowania rynku pracy). 3. Doskonalenie aktywnej polityki rynku pracy (m. in. przez poprawę adresowania instrumentów polityki, wzmocnienie kadrowe i kompetencyjne oraz profesjonalizację działania publicznych służb zatrudnienia, w tym przez monitoring skuteczności instrumentów aktywnej polityki rynku pracy). W RPDZ na rok 2009 proponuje się nawiązanie do ww. priorytetów KPDZ, jednak z uzupełnieniem o priorytet czwarty związany ze stroną popytową rynku pracy. Priorytet ten ma w województwie pomorskim od wielu lat - utrwalone miejsce w polityce rynku pracy władz samorządowych województwa. Obejmować powinien m.in. Wspieranie atrakcyjności gospodarczej regionu i regionalnego rynku pracy Rozwój przedsiębiorczości, w tym mikroprzedsiębiorstw i ekonomii społecznej Restrukturyzację zatrudnienia w kierunku innowacyjnej gospodarki Promocja elastycznych i alternatywnych form zatrudnienia Wspieranie mobilności na rynku pracy W związku z powyższym proponuje się przyjęcie następujących priorytetowych kierunków polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w 2009 r. i w latach 2010 2011 w województwie pomorskim: 1. Zwiększanie aktywności zawodowej i edukacyjnej mieszkańców Pomorza 2. Usprawnianie regionalnego rynku pracy 3. Doskonalenie aktywnej polityki rynku pracy 4. Kształtowanie atrakcyjnej i dostępnej oferty miejsc pracy 5
C. Priorytetowe grupy osób wymagające wsparcia w 2009 r. i w latach 2010-2011. Zgodnie z Krajowym Planem Działań na rzecz Zatrudnienia na lata 2009-2011 działania aktywizujące polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich adresowane powinny być przede wszystkim do osób, które napotykają na szczególne trudności na rynku pracy. Odznaczają się one niskim poziomem aktywności zawodowej, większym zagrożeniem bezrobociem, zwłaszcza długotrwałym i niedostatecznymi kompetencjami w stosunku do potrzeb zgłaszanych przez rynek pracy. Są to przede wszystkim osoby w wieku 50+, kobiety, osoby napotykające trudności w godzeniu obowiązków rodzinnych z pracą, młodzież, mieszkańcy wsi i innych obszarów oddalonych od centrów rozwoju, osoby wykluczone i zagrożone wykluczeniem społecznym, w tym osoby niepełnosprawne. Priorytetowe grupy osób wymagających wsparcia przez działania regionalnej polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w latach 2009-2011 w województwie pomorskim stanowić będą osoby bez zatrudnienia (w tym osoby zarejestrowane jako bezrobotne lub poszukujące pracy), w szczególności: Osoby bez zatrudnienia powyżej 12 miesięcy w ciągu 2 lat, Osoby niepełnosprawne i inne zagrożone wykluczeniem społecznym, Osoby w wieku powyżej 45/50 lat, Osoby młode (do 25/27 lat), Osoby bez wystarczających kwalifikacji, Osoby pragnące godzić obowiązki rodzinne z zawodowymi, Kobiety, w tym zwłaszcza powracające na rynek pracy po przerwie związanej z urodzeniem i wychowaniem dzieci, Mieszkańcy obszarów oddalonych od metropolii, zwłaszcza obszarów wiejskich Priorytetowo wspierane powinny być również małe i średnie przedsiębiorstwa, w szczególności mikroprzedsiębiorstwa działające na obszarach słabych strukturalnie, tworzące trwałe miejsca pracy. Adresatami działań polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich powinny być ponadto wszystkie osoby poszukujące pracy, w tym zwłaszcza wspierane poprzez kształcenie ustawiczne umożliwiające ciągłe podwyższanie ich kompetencji i kwalifikacji zawodowych. W szczególności adresatami działań finansowanych przy wsparciu Funduszy Strukturalnych UE, Funduszu Pracy, czy PFRON będą wszystkie osoby, które mają status beneficjentów, określony odpowiednio, przez: Program Operacyjny Kapitał Ludzki, ustawę o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ustawę o rehabilitacji zawodowej i społecznej itd. 6
D. Główne zasady przygotowania i realizacji polityki w 2009 r. i latach 2010-2011. Jako element założeń do RPDZ przyjęto następujące główne zasady przygotowania i realizacji polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2009 r. i latach 2010-2011 r.: (1) osiąganie celów polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w odniesieniu do priorytetowych kierunków działań poprzez pełne wykorzystanie możliwości koordynacji w ramach programów regionalnych i krajowych, w szczególności poprzez kryteria wyboru projektów ustalane w ramach odpowiednich Planów Działań wszystkich priorytetów POKL poziomu regionalnego, (2) ściślejsze powiązanie działań realizowanych przy współfinansowaniu z EFS z tymi, które głównie realizowane są ze środków krajowych (FP, PFRON, budżety jednostek samorządowych), (3) poszerzenie formuły partnerstwa regionalnego poprzez pełne włączenie do RPDZ działań prowadzonych przez jednostki samorządów powiatowych, ale też przez silniejsze zaangażowanie w tworzenie i realizację Planu innych instytucji rynku pracy i polityki społecznej, a także wzmocnienie roli sektora pozarządowego i reprezentacji pracodawców, (4) integrowanie działań na rzecz polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich z innymi sferami polityki regionalnej, głównie poprzez włączenie do RPDZ w jeszcze większym stopniu niż dotychczas działań realizowanych przez kluczowe departamenty i inne komórki Urzędu Marszałkowskiego. 7
E. Główne cele polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich w województwie pomorskim w 2009 r. i latach 2010-2011. Pierwszy priorytetowy kierunek działań: Wzrost aktywności zawodowej i edukacyjnej mieszkańców Pomorza 1.1 Wyższy poziom aktywności zawodowej (w tym zaangażowania w pracę) mieszkańców regionu, zwłaszcza osób znajdujących się w szczególnej sytuacji na rynku pracy i innych priorytetowych grup osób. 1.2 Zgodny potrzebami rynku pracy poziom kompetencji mieszkańców Pomorza - ogólnych (kluczowych) i zawodowych, osiągany m.in. przez większy stopień uczestnictwa w edukacji ustawicznej. Drugi priorytetowy kierunek działań: Usprawnienie regionalnego rynku pracy 2.1. Pełniejsza, cechująca się wyższą jakością informacja oraz wiedza o rynku pracy i jego funkcjonowaniu, w tym o zasobach ludzkich i problematyce ich rozwoju zawodowego. 2.2. Skuteczne współdziałanie instytucji rynku pracy (wszystkich poziomów i sektorów) oraz sfery polityki społecznej, a także organizacji reprezentujących pracodawców i innych partnerów społecznych na rynku pracy. Trzeci priorytetowy kierunek działań: Doskonalenie aktywnej polityki rynku pracy 3.1. Bardziej dostępne i trafniej adresowane, do szerszej grupy beneficjentów, podstawowe usługi i instrumenty aktywnej polityki rynku pracy. 3.2. Wdrożenia nowych oraz doskonalenie istniejących usług i instrumentów aktywnej polityki rynku pracy. Czwarty priorytetowy kierunek działań: Kształtowanie atrakcyjnej i dostępnej oferty miejsc pracy 4.1. Znaczący wzrost jakości miejsc pracy i co najmniej utrzymanie ich liczby m. in. przez poprawę zarządzania i wyższe zdolności adaptacyjne przedsiębiorstw i ich kadr oraz rozwój elastycznych i alternatywnych form zatrudnienia. 4.2. Większa dostępność przestrzenna miejsc pracy w całym regionie (w tym mniejsze regionalne zróżnicowanie tej dostępności). Proponowane główne cele polityki rynku pracy i rozwoju zasobów ludzkich przybliżają - ogólnie i w sposób jakościowy - możliwe efekty działań w każdym z przyjętych priorytetowych kierunków działań. W trakcie dalszych prac nad Planem cele te będą podstawą określenia szczegółowych celów działań w ramach RPDZ i wskaźników ich realizacji. 8