Szkoła Podstawowa nr 2 im. Janusza Korczaka w Węgorzewie 11-600 Węgorzewo, ul. Zamkowa 6, tel./fax: /087/ 427-21-70 www.sp2wegorzewo.pl e-mail: sp2wegorzewo@poczta.fm Analiza wyników sprawdzianu w szóstej klasie przeprowadzonego 5 kwietnia 2016 r. Opracowały: A. Ziniewicz G. Cukrowska
Analiza kontekstowa. Dane dotyczące uczniów piszących sprawdzian Spośród 56 uczniów klas szóstych piszących sprawdzian: 15 osób jest objętych zajęciami korekcyjno - kompensacyjnymi z powodu specyficznych trudności w nauce (dysleksja, dysortografia, dysgrafia) 2 osoby mają dostosowanie wymagań do obniżonych możliwości 2 uczniów z kl. VI a i jeden z VI c jest niepełnosprawnych. 52 uczniów pisało w arkuszu standardowym S1 i 3 uczniów dla niepełnosprawnych w SP 8 oraz 1 uczeń w dostosowanym SP2 Opis arkusza standardowego Część 1. Zadania z języka polskiego i matematyki Arkusz egzaminacyjny w wersji standardowej zawierał 27 zadań, w tym 13 z języka polskiego (11zamkniętych i 2 otwarte) i 14 z matematyki (11 zamkniętych i 3 otwarte). Wśród zadań zamkniętych występowały: zadania wyboru wielokrotnego, w których uczeń wybierał jedną z podanych odpowiedzi, zadania typu prawda -fałsz oraz zadania na dobieranie. Podstawę zadań zamkniętych z języka polskiego stanowił tekst nieliteracki Kakao oraz wiersz Jarzębina Leopolda Staffa. Zadania otwarte sprawdzające umiejętność tworzenia tekstu polegały na napisaniu ogłoszenia o spotkaniu ze słynnym podróżnikiem znawcą kuchni świata oraz napisania wypowiedzi w formie kartki z pamiętnika. Z zakresu matematyki dominowały zadania osadzone w kontekście praktycznym. Znaczną grupę spośród nich stanowiły zadania sprawdzające umiejętność wykorzystania i tworzenia informacji oraz zadania geometryczne Zadania otwarte wymagały od ucznia samodzielnego sformułowania rozwiązania. Za poprawne wykonanie wszystkich zadań uczeń mógł otrzymać 40 punktów, w tym 20 punktów z języka polskiego i 20 punktów z matematyki. Skala staninowa ROZKŁADY ŚREDNICH WYNIKÓW SZKÓŁ (W %) NA SKALI STANINOWEJ
Stanin Część 1. (ogółem) Część 2. Język angielski 1 20 46 27 49 2 47 51 50 55 3 52 55 56 60 4 56 59 61 65 5 60 63 66 71 6 64 67 72 76 7 68 72 77 82 8 73 78 83 89 9 79 95 90 100 Wyniki sprawdzianu Część 1. Zadania z języka polskiego i matematyki
Wynik sprawdzianu ogółem 60% mieści się w staninie 5. i jest niższy od wyniku w kraju (63%), a taki sam jak w gminie i województwie. Wynik sprawdzianu z języka polskiego 67% jest niższy niż w kraju (71%) i województwie (69%) i niższy niż w gminie (70%). Wynik sprawdzianu z matematyki 53% jest niższy niż w kraju (54%) i wyższy niż w województwie i w gminie ( po 51%). Wyniki sprawdzianu w zależności od lokalizacji szkoły Średnia (%) Część 1. (ogółem) Wieś 58 Miasto do 20 tys. 58 Miasto od 20 tys. do 100 tys. 62 Miasto powyżej 100 tys. 66 szkoła 60 Część 1. (język polski) Wieś 67 Miasto do 20 tys. 68 Miasto od 20 tys. do 100 tys. 71 Miasto powyżej 100 tys. 73 szkoła 67 Część 1. (matematyka) Wieś 49 Miasto do 20 tys. 49 Miasto od 20 tys. do 100 tys. 53 Miasto powyżej 100 tys. 58 szkoła 53 Wyniki sprawdzianu w szkole z języka polskiego są zbliżone do wyników jakie osiągnęli uczniowie na wsi a z matematyki jakie osiągnęli uczniowie w miastach liczących od 20 tys. do 100 tys. mieszkańców.
Rozkład wyników Wynik najwyższy cały sprawdzian maksymalna liczba punktów 40 p.-osiągnął1 uczeń. język polski - maksymalna liczba punktów 100% = 20 p. osiągnęło 2 uczniów matematyka - maksymalna liczba punktów 100% = 20 p. osiągnęło 2 uczniów Wynik najniższy cały sprawdzian 7 p.-1 uczeń. język polski - 4 p. 1 uczeń matematyka - 2 p. 1 uczeń Najpopularniejszy wynik cały sprawdzian 27 p.-6 uczniów język polski - 16 p. 9 uczniów matematyka - 11 p. 7 uczniów
Poziom opanowania wymagań ogólnych
Poziom opanowania wymagań ogólnych język polski
Poziom opanowania wymagań ogólnych z języka polskiego :
I. Odbiór wypowiedzi i wykorzystanie zawartych w nich informacji - jest niższy niż w kraju, województwie i gminie; II. Analiza i interpretacja tekstów kultury taki sam jak w gminie i nieco niższy niż w kraju i województwie; II. Tworzenie wypowiedzi niższy niż w kraju, województwie i gminie. Poziom opanowania wymagań ogólnych matematyka
Poziom opanowania wymagań z matematyki na sprawdzianie jest wyższy niż w gminie, województwie i porównywalny z wynikami krajowymi. Sprawność rachunkowa jest nieco wyższa niż w kraju a wykorzystanie i tworzenie informacji wypadło słabiej niż w kraju. Test z matematyki był umiarkowanie trudny dla uczniów.
Analiza jakościowa Poziom wykonania zadań
Uczniowie dobrze poradzili sobie z : JĘZYK POLSKI identyfikacją wypowiedzi jako tekstu informacyjnego wyszukaniem w tekście informacji wyrażonych wprost lub pośrednio rozumieniem dosłownego i przenośnego znaczenia wyrazów wyciąganiem wniosków wynikających z przesłanek zawartych w tekście dostrzeganiem swoistości artystycznej dzieła rozpoznawaniem w tekście przenośni Uczniowie słabo poradzili sobie z : częściami mowy (zaimek) redagowaniem ogłoszenia przenośnym i dosłownym odbiorem tekstów kultury
rozumieniem terminów rytm i rym oraz rozpoznawaniem układu rymów redagowaniem wypowiedzi w formie pamiętnika Czynności, których łatwość w szkole była niż 0,70 Wynik w szkole 0,52 0,50 0,69 0,29 0,60 Nr zad. 6/ świadomość językowa - uczeń rozpoznaje podstawowe części mowy 7/ mówienie i pisanie - uczeń tworzy wypowiedź w odpowiedniej formie gatunkowej (ogłoszenie) 9/ analiza i interpretacja tekstów kultury - uczeń odbiera teksty kultury na poziomie przenośnym i dosłownym 11/ analiza i interpretacja tekstów kultury - uczeń rozpoznaje rytm, odróżnia wiersz rymowany i biały 12/ analiza i interpretacja tekstów kultury - uczeń odbiera teksty kultury na poziomie przenośnym i dosłownym Analiza Uczniowie nie potrafili odnaleźć w zadaniu zaimka. Uczniowie zastosowali nieodpowiednią formę lub nie uwzględnili wszystkich informacji w ogłoszeniu. Niewłaściwie zinterpretowali wiersz. Uczniowie nie utrwalili pojęć rytm i rym. Uczniowie niewłaściwie zinterpretowali wiersz na poziomie dosłownym i przenośnym.
0,63 13/ tworzenie wypowiedzi - uczeń tworzy spójny tekst na określony temat - redaguje pamiętnik - stosuje odpowiednią kompozycję - stosuje poprawne formy gramatyczne - poprawnie stosuje zasady ortograficzne i interpunkcyjne Uczniowie zastosowali niepoprawną formę wypowiedzi lub pisali nie na temat. Kompozycja pracy była niewłaściwa (brak akapitów). Przekroczyli limit błędów językowych (4), ortograficznych (2) i interpunkcyjnych (3). Wnioski co należy zrobić? Wyrabiać nawyk kilkukrotnego czytania treści zadań, aż do pełnego zrozumienia. Przypominać na wszystkich zajęciach zasady interpunkcji i ortografii. Zrezygnować z dyktowania notatek na rzecz samodzielnego ich pisania przez uczniów ćwiczyć poprawność językową wypowiedzi. Ćwiczyć umiejętność redagowania form literackich i użytkowych. Ćwiczyć czytanie i analizowanie tekstów literackich. Poprawiać błędy językowe uczniów w wypowiedziach ustnych i pisemnych. Wzbogacać słownictwo uczniów na wszystkich przedmiotach. Ćwiczyć analizowanie i interpretowanie utworów poetyckich, utrwalać znajomość pojęć. Utrwalać znajomość części mowy i ich form.
MATEMATYKA Na tegorocznym sprawdzianie szóstoklasiści mieli do rozwiązania czternaście zadań z matematyki, wśród których było jedenaście zamkniętych i trzy otwarte. Za zadania zamknięte mogli otrzymać maksymalnie 11punktów, natomiast za otwarte łącznie 9 punktów. Sprawność rachunkowa szóstoklasistów była sprawdzana dwoma zadaniami zamkniętymi. Uczniowie uzyskali za tę umiejętność średnio 63% punktów możliwych do zdobycia. Wśród zadań, które badały wykorzystanie i tworzenie informacji, były cztery zadania zamknięte oraz jedno zadanie otwarte krótkiej odpowiedzi. Poziom ich wykonania był równy 62%. Modelowanie matematyczne, opanowane na poziomie 51%, badane było trzema zadaniami zamkniętymi oraz jednym otwartym krótkiej odpowiedzi. Najsłabiej, bo na poziomie 42% szóstoklasiści opanowali umiejętności z zakresu rozumowania i tworzenia strategii, które badane były dwoma zadaniami zamkniętymi oraz jednym otwartym rozszerzonej odpowiedzi. Pięć spośród 14 zadań to zadania trudne dla uczniów (poziom wykonania 20%- 49%), siedem to umiarkowanie trudne (50%-69%). Zadań bardzo trudnych nie było. Tylko dwa zadania były łatwe dla szóstoklasistów. Nr zad ania Poziom wykonania zadania (%) Szk. A B C 14 37 37 29 42 15 50 58 64 32 16 71 63 86 68 17 52 47 57 53 Wymagania ogólne/ szczegółowe II. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 13. Elementy statystyki opisowej. Uczeń: 2) odczytuje i interpretuje dane przedstawione w [ ] diagramach [ ]. II. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 13. Elementy statystyki opisowej. Uczeń: 2) odczytuje i interpretuje dane przedstawione w [ ] diagramach [ ]. II. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 12. Obliczenia praktyczne. Uczeń: 3) wykonuje proste obliczenia zegarowe na godzinach, minutach i sekundach. III. Modelowanie matematyczne. 5. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń: 3) wykonuje nieskomplikowane rachunki, w których występują jednocześnie ułamki
18 62 68 50 63 19 63 63 57 68 20 46 37 50 53 21 77 74 71 84 22 60 58 50 68 23 42 37 43 47 24 42 47 29 47 zwykłe i dziesiętne. I. Sprawność rachunkowa. 5. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń: 2) [ ] dzieli ułamki dziesiętne w pamięci (w najprostszych przykładach), pisemnie [ ]. I. Sprawność rachunkowa. 2. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń: 10) oblicza [ ] sześciany liczb naturalnych. 5. Działania na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Uczeń: 6) oblicza kwadraty [ ] ułamków zwykłych IV. Rozumowanie i tworzenie strategii. 14. Zadania tekstowe. Uczeń: 5) do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki i geometrii oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody II. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 3. Liczby całkowite. Uczeń: 5) wykonuje proste rachunki pamięciowe na liczbach całkowitych. III. Modelowanie matematyczne. 6. Elementy algebry. Uczeń: 2) stosuje oznaczenia literowe nieznanych wielkości liczbowych i zapisuje proste wyrażenie algebraiczne na podstawie informacji osadzonych w kontekście praktycznym. 2. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń: 6) porównuje różnicowo i ilorazowo liczby naturalne. III. Modelowanie matematyczne. 11. Obliczenia w geometrii. Uczeń: 2) oblicza pola: [ ] prostokąta [ ], trójkąta [ ] przedstawionych na rysunku [ ]. IV. Rozumowanie i tworzenie strategii. 9. Wielokąty, koła, okręgi. Uczeń: 1) rozpoznaje i nazywa trójkąty ostrokątne, prostokątne [ ], równoboczne [ ]; 3) stosuje twierdzenie o sumie kątów trójkąta; 5) zna najważniejsze własności [ ] trapezu.
25 41 34 48 42 26 67 68 64 67 27 50 42 46 61 IV. Rozumowanie i tworzenie strategii. 11. Obliczenia w geometrii. Uczeń: 4) oblicza objętość [ ] prostopadłościanu przy danych długościach krawędzi. 14. Zadania tekstowe. Uczeń: 4) dzieli rozwiązanie zadania na etapy, stosuje własne, poprawne, wygodne dla niego strategie rozwiązania. II. Wykorzystanie i tworzenie informacji. 14. Zadania tekstowe. Uczeń: 5) do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki [ ] oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody. 12. Obliczenia praktyczne. Uczeń: 2) w przypadkach osadzonych w kontekście praktycznym oblicza procent danej wielkości w stopniu trudności typu 50%, 10%, 20%. III. Modelowanie matematyczne. 14. Zadania tekstowe. Uczeń: 1) czyta ze zrozumieniem prosty tekst zawierający informacje liczbowe; 3) dostrzega zależności między podanymi informacjami; 5) do rozwiązywania zadań osadzonych w kontekście praktycznym stosuje poznaną wiedzę z zakresu arytmetyki [ ] oraz nabyte umiejętności rachunkowe, a także własne poprawne metody. Najłatwiejsze okazało się zadanie 21., rozwiązało je 77% uczniów. Udzielenie poprawnej odpowiedzi w tym zadaniu wymagało uważnego przeczytania jego treści i wykonania prostych rachunków pamięciowych na liczbach całkowitych. Łatwe okazało się zadanie 16. Poprawnie rozwiązało je 71% uczniów. Szóstoklasiści mieli wykonać w nim proste obliczenia zegarowe na godzinach i minutach. Pięć zadań zamkniętych i jedno otwarte zostało wykonanych na poziomie od 50% do 69%. Są to zadania: 15., 17., 18., 19., 22 oraz otwarte 26. Najłatwiejsze z tej grupy było zadanie 26.(poziom wykonania 67%) które sprawdzało wykorzystanie i tworzenie informacji. Treść zadania osadzona była w kontekście
praktycznym. Aby poprawnie rozwiązać zadanie, uczniowie musieli wykorzystać wiadomości iumiejętności z arytmetyki. Zadanie to sprawdzało również umiejętność obliczania procentu danej wielkości W tym zadaniu wszystkie działania można było wykonać w zbiorze liczb naturalnych, zatem błędy rachunkowe pojawiały się rzadko. W zadaniu19.(poziom wykonania 63%) uczniowie mieli obliczyć różnicę sześcianów liczb naturalnych oraz kwadrat ułamka zwykłego. Trudniejsze dla uczniów było zadanie 18. (poziom wykonania 62%) sprawdzające w pierwszym zdaniu umiejętność dzielenia ułamka dziesiętnego przez liczbę naturalną, a w drugim zdaniu umiejętność dzielenia przez siebie ułamków dziesiętnych. Nieco trudniejsze było zadanie 22. (poziom wykonania 60%), które badało modelowanie matematyczne. W celu jego rozwiązania szóstoklasista musiał zastosować oznaczenia literowe nieznanych wielkości liczbowych i zapisać proste wyrażenie algebraiczne na podstawie informacji osadzonych w kontekście praktycznym. Wybór poprawnej odpowiedzi na dwa postawione w zadaniu pytania wymagał od uczniów umiejętności porównywania różnicowego i ilorazowego. Dwa zadania 15. i 17 okazały się najtrudniejszymi w tej grupie zadań. W zadaniu 17.(poziom wykonania 52%) odnoszącym się do Modelowania Matematycznego uczniowie mieli wybrać odpowiedni model, pozwalający rozwiązać problem przedstawiony w zadaniu, a następnie wykonać rachunki na ułamkach zwykłych i dziesiętnych. Około 48% uczniów wybrało niewłaściwy model rozwiązania zadania lub błędnie wykonało działania na ułamkach. Zadanie 15. (poziom wykonania 50%) badało wykorzystanie i tworzenie informacji. Rozwiązanie zadania wymagało odczytania i zinterpretowania danych przedstawionych na diagramie. Trudne było zamknięte zadanie 20. (46%), poruszało zagadnienia z geometrii i odnosiło się do wymagania ogólnego Rozumowanie i tworzenie strategii. Treść tego zadania przedstawiona była w postaci opisu słownego uzupełnionego rysunkami. Uczniowie musieli na podstawie informacji dotyczących trójkąta równobocznego i sześciokąta foremnego wyznaczyć pole wskazanego trójkąta Trudnymi okazały się zadania 23. i 24. które też odnosiły się do treści geometrycznych. Zadanie 23. badało modelowanie matematyczne. Należało w nim obliczyć pole wielokąta, którego rysunek został przedstawiony na kwadratowej siatce. Strategie rozwiązań tego zadania mogły być różne, gdyż figurę przedstawioną na rysunku można było podzielić na znane wielokąty. Uczniowie mogli także oszacować pole figury, rysując na siatce kwadraty jednostkowe. Pomimo tego, że ścieżek prowadzących do rozwiązania zadania było wiele, tylko 42 % szóstoklasistów
poradziła sobie z tym problemem. Jednym z najtrudniejszych zdań zamkniętych było 24. (42%). Aby ocenić prawdziwość podanych zdań, uczniowie musieli rozpoznać na rysunku trójkąty: równoboczny i prostokątny, a następnie wykorzystać własności tych trójkątów i własności trapezu oraz zastosować twierdzenie o sumie miar kątów w trójkącie. Do najtrudniejszych należało zadanie 25. Uczniowie uzyskali za to zadanie średnio 41 % punktów możliwych do zdobycia. Zadanie to badało rozumowanie i tworzenie strategii oraz sprawdzało opanowanie umiejętności z geometrii przestrzennej. Przystępując do rozwiązania zadania, uczniowie musieli przeanalizować rysunek i zauważyć, że każdy z dwóch prostopadłościanów, wchodzących w skład bryły, ma w podstawie kwadrat o boku długości 5cm. Następnie należało wykorzystać ten fakt i inne dane przedstawione na rysunku w celu wyznaczenia wysokości. Podczas obliczania objętości bryły wskazanej na rysunku uczniowie mogli stosować różne, wygodne dla siebie strategie. Najtrudniejszym zadaniem w arkuszu okazało się zadanie 14. (37%) Zadanie 14. badało wykorzystanie i tworzenie informacji. Uczniowie musieli odpowiedzieć na pytanie: Ilu chłopców wykonało co najmniej 3 celne rzuty?. Informacje potrzebne do udzielenia odpowiedzi przedstawione były na diagramie słupkowym. Analiza odpowiedzi uczniowskich pokazała, że duża grupa szóstoklasistów nieuważnie przeczytała treść zadania nie uwzględniając sformułowania co najmniej. Wnioski i rekomendacje Uczniowie wykazali się dobrą sprawnością rachunkową w zbiorze liczb naturalnych. W rozwiązaniach zadań można zauważyć poprawne stosowanie algorytmów wykonywanych działań pisemnych, co należy utrwalać podczas dalszej edukacji matematycznej Na dobrym poziomie uczniowie opanowali umiejętności odnoszące się do wymagań ogólnych Sprawności rachunkowej oraz Wykorzystania i tworzenia informacji Trudne dla szóstoklasistów były zadania sprawdzające umiejętności z zakresu wymagań ogólnych Modelowania matematycznego oraz Rozumowania i tworzenia strategii Najtrudniejsze dla szóstoklasistów były zadania sprawdzające umiejętności z geometrii płaskiej i przestrzennej. Konieczne jest zatem zwrócenie szczególnej uwagi na kształtowanie umiejętności związanych z zagadnieniami geometrycznymi.
Analiza odpowiedzi zdających wykazała, że uczniowie czytają teksty pobieżnie, pomijają niektóre warunki z treści zadania, nieuważnie analizują treści zadań i towarzyszące im rysunki, wykresy, czy tabele. Należy zatem kłaść nacisk na dogłębne analizowanie różnych treści matematycznych, przede wszystkim osadzonych w kontekście praktycznym.