5. WORD W POLSKIEJ WERSJI

5. WORD W POLSKIEJ WERSJI 5.1. PISOWNIA I GRAMATYKA Polska wersja pakietu Microsoft Office 2000 jest dostarczana wraz z narzędziami sprawdzania pisowni dla języka polskiego, angielskiego i niemieckiego. Dzięki temu możliwe jest sprawdzanie pisowni i gramatyki w programie MS Word 2000 tego pakietu. Sprawdzanie pisowni i gramatyki można przeprowadzać kilkoma metodami. Najważniejsze z nich to: Automatyczna korekta błędów pisowni, Sprawdzanie pisowni i gramatyki w całości za jednym razem, Automatyczne sprawdzanie pisowni i gramatyki podczas pisania, Sprawdzanie pisowni i gramatyki tekstu w różnych językach. 5.1.1. Automatyczna korekta błędów pisowni (inaczej autokorekta). Polega na automatycznym poprawianiu najczęściej popełnianych błędów podczas pisania bez konieczności potwierdzania każdej poprawki. Jeżeli np. napiszemy nalezy, a następnie wstawimy spację lub inny znak przestankowy, autokorekta automatycznie zamieni ten wyraz na "należy". Autokorekta może dokonywać poprawek generowanych przez główny słownik modułu sprawdzania pisowni, a także pochodzących z listy wbudowanych pozycji autokorekty. Można łatwo dodawać nowe pozycje autokorekty lub usuwać niepożądane. Zastosowanie autokorekty jest szerzej opisane w rozdziale 7. 5.1.2. Sprawdzanie pisowni i gramatyki w całości za jednym razem. Polega na szukaniu błędów pisowni i gramatyki po wpisaniu tekstu dokumentu. Aby szukać błędów pisowni i gramatyki potwierdzając poprawki po kolei w pisanym tekście dokumentu należy z menu Narzędzia wybrać. Ukaże się wtedy okno dialogowe przedstawione na poniższym rysunku.(rys 5.1.) 39

Rys. 5.1. Okno dialogowe pisowni i gramatyki polskiej. Ta metoda jest szczególnie przydatna, gdy zamierzamy poprawić dokument dopiero po zakończeniu jego edycji. 5.1.3. Automatyczne sprawdzanie pisowni i gramatyki podczas pisania. Polega na szukaniu błędów pisowni i gramatyki "w tle". Aby użyć automatycznego sprawdzania pisowni i gramatyki należy z menu Narzędzia wybrać, a następnie kliknąć przycisk. Ukaże się wówczas okno konfiguracyjne przedstawione na poniższym rysunku.(rys. 5.2.). Rys. 5.2. Okno konfiguracyjne Pisownia i gramatyka. 40

W powyższym oknie konfiguracyjnym należy zaznaczyć oraz. Po zamknięciu okna konfiguracyjnego moduły sprawdzania pisowni i gramatyki będą sprawdzać tekst i podkreślać ewentualne błędy falistymi liniami. Błędy gramatyczne będą podkreślane kolorem zielonym natomiast błędy ortograficzne kolorem czerwonym. Aby poprawić błąd, należy najechać myszką na podkreślony tekst, kliknąć prawym przyciskiem i wybrać z menu kontekstowego odpowiednią poprawkę (rys.5.3) Rys. 5.3. Wybieranie poprawnego wyrazu z menu kontekstowego. 5.1.4. Sprawdzanie pisowni i gramatyki tekstu w różnych językach. Polega na szukaniu błędów pisowni i gramatyki w tekście napisanym w innym języku niż domyślny. Należy zwrócić jednak uwagę, że aby sprawdzić tekst napisany w innym języku, muszą być zainstalowane moduły sprawdzania pisowni i gramatyki dla tego języka i język ten musi być włączony do edycji. Program MS Word będzie mógł wówczas automatycznie wykrywać ten język w dokumentach i stosować odpowiednie dla niego narzędzia sprawdzania pisowni i gramatyki. Jak już zostało wspomniane, polska wersja pakietu Microsoft Office 2000 jest dostarczana wraz z narzędziami sprawdzania pisowni dla języka polskiego, angielskiego i niemieckiego, natomiast narzędzia dla innych wersji językowych wymagają doinstalowania Microsoft Office 2000 Proofing Tools Kit. W celu sprawdzenia lub włączenia danego języka do edycji należy w menu systemu Windows, wskazać podmenu Programy, wybrać podmenu Narzędzia Microsoft Office, a następnie kliknąć polecenie zaznaczyć pola wyboru przy żądanych językach (rys.5.4).. Na karcie Włączone języki 41

Rys. 5.4. Okno dialogowe Ustawienia języka pakietu Microsoft Office. Po zatwierdzeniu zmian będzie można określać język dla danego tekstu i wykorzystywać wszystkie funkcje (sprawdzanie pisowni i gramatyki, autokorekta itp.) podobnie jak w języku polskim. Określenie języka dla danego tekstu można realizować poprzez: Określenie języka przy redagowaniu styli (patrz rozdział 5); Zaznaczenie części tekstu zapisanej w innym języku i wybranie z menu Narzędzia/ Język > Określ język... odpowiedniego języka (rys. 5.5.); Rys. 5.5. Okno dialogowe Język. Znaczek oznacza, że jest zainstalowany pakiet obsługujący pisownię a czasami nawet gramatykę danego języka. W większości przypadków gramatykę danego języka należy jednak samodzielnie doinstalować. 42

Jeżeli opcja jest zaznaczona to podczas otwierania dokumentu lub wprowadzania tekstu, program MS Word będzie automatycznie wykrywał język i używał odpowiednich słowników sprawdzania pisowni i gramatyki dla tego języka. 5.2. DZIELENIE WYRAZÓW Funkcja dzielenia wyrazów pozwala uzyskać profesjonalny i elegancki wygląd dokumentu. Dzielenie wyrazów pomaga uniknąć dziur lub "połaci bieli" w tekście wyjustowanym. Dzielenie wyrazów przyczynia się też do utrzymywania równych długości wierszy w wąskich kolumnach. Program MS Word oferuje kilka metod dzielenia wyrazów w całym dokumencie lub w jego części. Należą do nich: Automatycznie dzielenie wyrazów podczas pisania; Ręczne dzielenie wyrazów w całym tekście na raz; Dostrajanie dzielenia wyrazów. 5.2.1. Automatycznie dzielenie wyrazów podczas pisania Włączenie opcji automatycznego dzielenia wyrazów poleceniem Narzędzia/Język/Dzielenie wyrazów... pozwoli programowi MS Word na automatycznie wstawianie łączników w odpowiednie miejsca dokumentu. Jeżeli później wyedytujemy dokument i zmienimy np. wielkość czcionki, program MS Word zmieni automatycznie miejsca dzielenia wyrazów. Rys. 5.6. Okno konfiguracyjne Dzielenie wyrazów. W oknie konfiguracyjnym dzielenia wyrazów poza opcją można również określić strefę przenoszenia i ograniczenia kolejnych przenoszeń. Strefa przenoszenia jest to określona w centymetrach odległość od prawego marginesu, po przekroczeniu której słowa są dzielone. Oznacza to, że im mniejsza odległość określona w strefie przenoszenia tym większa ilość wyrazów będzie automatycznie dzielona 43

5.2.2. Ręczne dzielenie wyrazów w całym tekście na raz Jeżeli chcemy podzielić wyrazy po zakończeniu edycji całego dokument należy kliknąć przycisk w oknie konfiguracyjnym dzielenia wyrazów przedstawionym na rys.3.6. Program MS Word poszuka wyrazów, które można podzielić, a następnie będzie prosił o potwierdzenie wstawienia łączników do wyrazów znajdujących się w strefie przenoszenia tak, jak na rys.5.7. Rys. 5.7. Okno dialogowe ręcznego dzielenia wyrazów. 5.2.3. Dostrajanie dzielenia wyrazów W celu ręcznego dostrajania lub podzielenia wyrazu na dwie części należy w odpowiednim miejscu wyrazu wstawić kod sterujący łącznika opcjonalnego za pomocą kombinacji klawiszy Ctrl (Ctrl minus). Dostrojenie ręczne wykorzystuje się, gdy chcemy, aby wyraz na przykład gramatyki mógł zostać podzielony tylko jako grama-tyki. Wówczas musimy wstawić kod sterujący łącznika opcjonalnego między grama a tyki. Sprawdzenie oraz edycję wstawionych w tekście kodów sterujący łącznika opcjonalnego można przeprowadzić klikając przycisk Pokaż znaczniki formatowania. Rys. 5.8. Prezentacja znaczników formatowania w tekście. Na powyższym rysunku można również zauważyć następujące znaczniki formatowania: - łącznik opcjonalny podziału wyrazu, - znacznik końca akapitu (Enter), - spacja, - twarda spacja 1. 1 Twardą spację wstawia się kombinacją klawiszy Shift Ctrl Spacja Wykorzystuje się ją, w celu powiązania ze sobą dwóch wyrazów, aby nie mogły one występować w osobnych wierszach. Często stosuje się ją również po pojedynczych literach, by wiersz nie kończył się samą literą. 44

5.3. TEZAURUS Tezaurus jest wg encyklopedii zbiorem semantycznie i hierarchicznie powiązanych terminów, ułatwiający wyszukiwanie pochodnych informacji 2. W programie MS Word terminem tym określa się narzędzie zawierające słownik wyrazów bliskoznacznych i synonimów. Narzędzie te pozwala odnaleźć w krótkim czasie synonim określonego przez użytkownika wyrazu. W celu znalezienia i zastąpienia wyrazu np. niespodziewana należy kliknąć na niego lewym przyciskiem myszki tak, aby kursor znajdował się wewnątrz wyrazu, a następnie wybrać polecenie Narzędzia/Język/Tezaurus... Rys. 5.9. Okno konfiguracyjne Tezaurus. W oknie konfiguracyjnym Tezaurusa będziemy mogli zamienić przykładowy wyraz niespodziewana na którykolwiek z zaproponowanych synonimów. Jeżeli w oknie konfiguracyjnym Tezaurusa zaznaczymy myszką opcję Wyrazy pokrewne (rys.5.10), ukaże się wówczas lista wyrazów bliskoznacznych do wyrazu niespodziewana. Rys. 5.10. Generowanie wyrazów bliskoznacznych. 2 wiem.onet.pl 45

Drugim sposobem korzystania z Tezaurusa jest najechanie myszką na wyraz, dla którego chcemy znaleźć wyraz bliskoznaczny lub synonim a następnie klikając prawym przycisk myszy wybranie z menu kontekstowego Synonimy odpowiadający mam wyraz (rys. 5.11.) Rys. 5.11. Menu kontekstowe-synonim. ZADANIA DO WYKONANIA Zad. 1. Wyłączyć w MS Word sprawdzanie pisowni podczas pisania. Zad. 2 Przepisać poniższy tekst (z błędami).zmieniając wielkość czcionki ustawić tekst w taki sposób, aby pierwszy wiersz kończył się na literę z.(rys. 5.12.) Rys. 5.12. Przykładowy tekst dokumentu z błędami. Wstawić twardą spację za literą z w pierwszym wierszu; Podzielić ręcznie wyraz tworzenia na two-rzenia (rys. 5.13.); Włączyć sprawdzanie pisowni i popraw błędy ortograficzne w języku polskim i angielskim; Wykorzystując Tezaurusa zamienić wyraz utworzyć na dowolny synonim; Włączyć widok znaczników formatowania. 46

Rys. 5.13. Widok dokumentu po wykonaniu zadania 2 Zad. 3. Włączyć w MS Word sprawdzanie pisowni podczas pisania i wyłączyć automatyczne rozpoznawanie języka. Zad 4 Utworzyć poniższą tabelkę (z błędami) Określić dla pierwszej kolumny język polski a dla drugiej język angielski; Poprawić błędy ortograficzne wykorzystując menu kontekstowe (prawy przycisk myszy). 47