Jednolity Plik Kontrolny: co już wiemy, a czego jeszcze nie poznaliśmy
JEDNOLITY PLIK KONTROLNY: CO JUŻ WIEMY, A CZEGO JESZCZE NIE POZNALIŚMY Rewolucja jaka nadciąga w formie przekazu danych w kontaktach z administracją skarbową wciąż budzi wiele wątpliwości. Na część z nich, w toku wyjaśnień i publikacji kolejnych dokumentów przez MF, można już próbować odpowiedzieć. Jedno w każdym razie wydaje się pewne: wcześniej czy później JPK stanie się obowiązującym standardem dla firm. Kto powinien już martwić się o JPK Od 1 lipca 2016 r., przepis dotyczący JPK ma obowiązywać duże firmy. To właśnie te podmioty powinny jak najszybciej przystąpić do analiz systemów informatycznych i wdrożenia rozwiązań, umożliwiających generowanie JPK na żądanie organów skarbowych. Małe i średnie podmioty mają ten obowiązek odroczony formalnie do lipca 2018, lecz wcześniejsza implementacja i prezentacja ksiąg w formie JPK będzie akceptowana i z pewnością mile widziana przez organy skarbowe. Które firmy są duże Sporo wątpliwości budzi wśród firm budzi kryterium dużego przedsiębiorcy. Istotna jest w tym przypadku klasyfikacja wynikająca z ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Brak jest w tej ustawie definicji dużego przedsiębiorcy, jednak na podstawie kryteriów średniego przedsiębiorcy można wysnuć wniosek, iż duży przedsiębiorca to taki, który w obu ostatnich latach obrotowych: zatrudniał średniorocznie co najmniej 250 pracowników lub osiągnął roczny obrót netto ze sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych o co najmniej równowartości w złotych 50 milionów euro i sumy aktywów jego bilansu sporządzonego na koniec jednego z tych lat wyniosły co najmniej równowartości w złotych 43 milionów euro. W praktyce więc, jeżeli firma zatrudniała w ubiegłym roku ponad 250 pracowników, ale w 2014 jeszcze nie osiągnęła takiego średniorocznego zatrudnienia, bądź też na odwrót: w 2015 r. 2
średnioroczne zatrudnienie spadło poniżej 250 osób, nie będzie spełniać pierwszego kryterium dla obowiązku JPK już od lipca 2016. Jeżeli nasza firma nie spełnia pierwszego kryterium czyli zarówno w 2014 jak i w 2015 średnioroczne zatrudnienie nie przekraczało 250 osób, wówczas, należy sprawdzić jeszcze spełnianie drugiego kryterium. W ramach drugiego kryterium należy sprawdzić: roczny obrót netto za lata 2014 i 2015 oraz sumę bilansową. Jeżeli wartość przychodów wynosi co najmniej 50 milionów euro w każdym roku, przy jednoczesnym spełnieniu kryterium wartości aktywów wynikających z bilansu za rok 2014 i 2015, wówczas spełniony jest warunek dla uznania firmy za dużego przedsiębiorcę. Wartość aktywów bilansu w każdym roku dla celów uznania przedsiębiorstwa za duży podmiot wynosi co najmniej 43 miliony euro. Tak więc wystarczy osiągnąć w obu latach: 2014 i 2015 - jeden z wyznaczonych wskaźników: wartość zatrudnienia lub wskaźnik finansowy (wartość przychodów i sumy aktywów bilansu) aby obowiązek JPK dotyczył nas już od lipca 2016. Za jaki okres generować JPK Okres, za jaki będzie należało przedstawić organom podatkowym JPK, będzie każdorazowo wynikał z wezwania organów podatkowych, w zależności od przeprowadzonej czynności. Jak już bowiem wiadomo, JPK będzie mógł być wymagany przy praktycznie każdym kontakcie z administracją podatkową czy to przy okazji kontroli podatkowej czy UKS, czynności sprawdzających czy też kontroli krzyżowej dotyczącej kontrahenta. Wątpliwości budzi natomiast możliwość żądania przez organy skarbowe JPK za okresy sprzed 1 lipca 2016 r. MF z jednej strony przyznało bowiem, że co do zasady JPK będzie żądany w odniesieniu do okresów, które zostały już rozliczone i pierwsze prośby o udostępnienie JPK powinny pojawić się we wrześniu bieżącego roku. Pierwszym rozliczonym okresem będzie lipiec 2016, a więc dane za ten okres będą rozliczane, co do zasady, pod koniec sierpnia (20 sierpnia 3
przypadnie termin na zapłatę zaliczki na podatek dochodowy a 25 sierpnia upłynie termin na złożenie deklaracji i zapłatę VAT). Jednakże należy mieć na uwadze, stwierdzenie MF, w którym to określono, iż możliwe będzie również żądanie dostarczenia danych dotyczących dowodów (faktur), co do których zaistniał już obowiązek ich wystawienia. To oznacza, że wystarczy, aby powstał obowiązek wystawienia faktury po 1 lipca 2016, aby administracja skarbowa miała możliwość żądania danych dotyczących takiej faktury, mimo że dany okres nie został jeszcze zamknięty i rozliczony. Czego skarbówka dowie się z JPK Prawie wszystkiego. Należy zwrócić uwagę, że pomimo iż w publikacjach prasowych podkreśla się przede wszystkim wpływ wprowadzenia JPK na uszczelnienie systemu VAT, to jednak szczegółowość danych wymaganych dla poszczególnych struktur JPK powoduje, że administracja skarbowa uzyska narzędzie do kontrolowania poprawności rozliczeń również innych podatków przede wszystkim podatku dochodowego - oraz możliwość analizy transakcji pomiędzy podmiotami powiązanymi z punktu widzenia wymogów cen transferowych. Struktury JPK obejmują bowiem: 1 księgi rachunkowe dzięki czemu urząd będzie miał wgląd w pełną ewidencję wszystkich transakcji, 2 wyciągi bankowe a więc urząd będzie wiedział o kwotach otrzymanych na rachunek bankowy jak i o wszelkich wypływach, 3 magazyn a więc nie tylko informacje o tym co wyszło z magazynu, ale także o wszystkich wejściach, 4
4 ewidencje zakupu i sprzedaży VAT które powinny uzgadniać się do ostatecznej wersji deklaracji VAT, a więc wszystkie kolejne korekty deklaracji VAT powinny znajdować swoje odzwierciedlenie w aktualizacji danych będących podstawą do generowania JPK, 5 faktury VAT struktura ta dostarczy wiadomości nie tylko o wszystkich wystawionych fakturach sprzedaży, ale również o fakturach zakupu jak i fakturach korygujących i zaliczkowych, 6 podatkowa księga przychodów i rozchodów, 7 ewidencja przychodów. Co więcej, planowane jest rozszerzenie powyższych struktur o strukturę obejmującą paragony oraz dane dotyczące podatku akcyzowego dla podatników akcyzy. W jaki sposób będzie należało przekazać JPK Przedsiębiorstwa mogą pomyśleć o wykorzystaniu JPK dla wewnętrznych potrzeb dostarczania i analizy danych dla potrzeb wewnętrznych kontroli podatkowych i audytów Został opublikowany projekt Rozporządzenia z dnia 14 marca 2016 r. w sprawie sposobu przesyłania za pomocą środków komunikacji elektronicznej ksiąg oraz wymagań technicznych dla informatycznych nośników danych, na których księgi mogą być zapisane i przekazywane. Z regulacji projektu wynika, że JPK będzie mógł być przesyłany: za pomocą oprogramowania interfejsowego MF, po opatrzeniu ich podpisem elektronicznym, lub 5
za pomocą informatycznych nośników danych, na których księgi mogą być zapisane i przekazywane. Projekt rozporządzenia nie precyzuje jakie nośniki są dopuszczalne, precyzuje wyłącznie, iż takie nośniki powinny być: oznakowane w sposób pozwalający na jednoznaczną identyfikację; przystosowane do przenoszenia pomiędzy powszechnie dostępnymi urządzeniami odczytującymi; dostosowane do przechowywania w temperaturze 18-22oC przy wilgotności względnej 40-50%. Oraz zapewniać możliwość wiernego odczytywania danych w urządzeniach produkowanych przez różnych producentów, właściwych dla danego typu nośnika. Pomocną informacją jest natomiast wyjaśnienie MF, że nie ma obowiązku generowania jednego pliku zbiorczego, ponieważ dopuszczalna jest możliwość utworzenia i przekazania wielu plików np. w sytuacji wykorzystania różnych systemów informatycznych do ewidencji zdarzeń podlegających raportowaniu. Ponadto, Ministerstwo wyjaśniło, że dane na potrzeby JPK mogą pochodzić z aplikacji źródłowych, jak i mogą być generowane z Hurtowni Danych. Pytania otwarte Wciąż niektóre kwestie dotyczące stosowania JPK pozostają niewyjaśnione. Mikroprzedsiębiorcy Przepisy dotyczące JPK nie odnoszą się wprost do mikroprzedsiębiorców, należy założyć jednak, że najprawdopodobniej podmioty te zostaną objęte obowiązkiem od 1 lipca 2018. 6
Firmy zagraniczne Sporo kontrowersji wzbudza również objęcie obowiązkiem generowania JPK podmiotów zagranicznych, nie posiadających w Polsce siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności. Nie jest bowiem pewne, jakie struktury będą obowiązkowe w przypadku takich podmiotów, oraz jak klasyfikować dane przedsiębiorstwo pod względem osiąganych obrotów (czy mają być to tylko obroty zrealizowane w Polsce czy też na całym obszarze działalności). Indywidualne aspekty działalności danej firmy Sporo wątpliwości technicznych może powstać po szczegółowej analizie poszczególnych struktur zaprezentowanych na stronach MF, w zakresie chociażby pól obowiązkowych i opcjonalnych dotyczących danego przedsiębiorstwa, czy też w kontekście różnych indywidualnych aspektów działalności danej firmy. Dlatego też tak ważne jest aby do odpowiednich analiz i przygotowania się do generowania JPK przystąpić już teraz. Autor artykułu: Ewelina Nowakowska Partner oraz Doradca Podatkowy w firmie HLB M2 Audyt Ewelina Nowakowska należy do grona najlepszych polskich doradców podatkowych w kategorii podatku od towarów i usług (VAT) według Dziennika Gazety Prawnej. 7
Więcej informacji na temat Jednolitego Pliku Kontrolnego. 8
www.assecobs.pl www.hlbm2.pl 9